1373.02.11 – .16194ت 47 ه – 1373.02.21 – 118
&بانکی و پولی – بودجه – تعاونیها – صنایع – کشاورزی و روستائی – کیفری – واردات
و صادرات – وام – نهادهای انقلاب اسلامی
&سازمان برنامه و بودجه – بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران
هیأت وزیران در جلسه مورخ 1373.2.11 بنا به پیشنهاد مشترک سازمان برنامه و بودجه
و بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و به استناد بند "د" تبصره (4)قانون بودجه سال
1373 کل کشور، آیین‌نامه اجرایی تبصره مزبور را به شرح زیر تصویب نمود:
[z]"آیین‌نامه اجرایی تبصره 4 قانون بودجه سال 1373 کل کشور"
ماده 1 – تا مبلغ سیصد میلیارد (300.000.000.000) ریال از منابع قرض‌الحسنه و در
صورت عدم تکافو تا مبلغ هفتصد میلیارد (700.000.000.000) ریال‌از سایر منابع سیستم
بانکی کشور از طریق بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران در اختیار بانک کشاورزی قرار
می‌گیرد تا توسط بانک مذکور در جهت اهداف‌بخش کشاورزی و صنایع روستای و دستی و
صنایع و خدمات فنی و تولیدات ادوات و ماشین‌های کشاورزی در برنامه اول توسعه
اقتصادی، اجتماعی و‌فرهنگی جمهوری اسلامی ایران مبنی بر افزایش تولیدات بخش مزبور
به عنوان سرمایه در گردش در اختیار اعضا و شرکتهای تعاون و اتحادیه‌های
تعاونی‌روستایی عشایر، کشاورزی و منابع طبیعی و صیادی و دامی، پرورش‌دهندگان
آبزیان، مرغداران، پرورش زنبور عسل و کرم ابریشم و تعاونی‌های تولیدی مشاع
و‌تولیدی روستایی و عشایری، فرش‌بافان (صنایع فرش) و تعاونی‌های تولیدی وابسته به
وزارت تعاون و سایر افرادی که در زمینه‌ها فوق فعالیت می‌نمایند و‌شرکتهای سهامی
زراعی و سهامی ابریشم قرار گیرد.
تبصره – کالاهای اساسی کشاورزی در جهت اهداف بخش کشاورزی شامل اقلام زیر می‌باشد:
گندم، علوفه دامی (جو، ذرت دانه‌ای، شبدر برسیمک: ذرت علوفه‌ای، اسپرس، سورگم و
یونجه) پروتئین حیوانی (آبزیان، دام، طیور و شیر)، برنج، حبوبات،پنبه، شکر،
سیب‌زمینی، چوب، دانه‌های روغنی، چغندرقند بذر و نهال اصلاح شده، تخم نوغان، ادوات
و ماشین‌آلات کشاورزی، صیادی و دامی، داروهای‌دامی و سموم، اسپرم اصلاح شده، دان
مرغ، کود، لاستیک و ادوات مورد نیاز ماشین‌آلات کشاورزی و پیله‌تر.
ماده 2 – توزیع اعتبارات موضوع تبصره (4) قانون بودجه سال 1373 کل کشور و سهم هر
یک از دستگاه‌های ذیربط به تفکیک منابع قرض‌الحسنه و سایر منابع‌سیستم بانکی به
شرح جدول پیوست این آیین‌نامه تعیین می‌شود.
ماده 3 – دستگاه‌های تخصصی وابسته به وزارتخانه‌ها جهاد سازندگی و کشاورزی و
بخشهای غیر دولتی معرفی شده از سوی وزارتخانه‌های مذکور، موضوع‌بند (ب) تبصره 4
قانون بودجه سال 1373 کل کشور، شرکت سهامی فرش ایران، اتحادیه فروشندگان و
تعاونی‌های فرش تحت پوشش وزارت جهاد سازندگی،سازمان صنایع دستی ایران، کمیته
امداد امام خمینی (ره)، سازمان بهزیستی کشور، بنیاد شهید انقلاب اسلامی، بنیاد
مستضعفان و جانبازان، ستاد رسیدگی به‌امور آزادگان، اتحادیه‌های تعاون روستایی،
عشایری، صیادی و مرغداران، مکلفند تسهیلات اعتباری موضوع ماده (2) این آیین‌نامه
را صرفاً در قالب برنامه‌اجرایی زمان‌بندی شده‌ای که با هماهنگی وزارتخانه‌ها،
دستگاه‌های اجرایی و نهادهای ذیربط تهیه و به تأیید سازمان برنامه و بودجه رسیده
است، به مصرف‌برسانند. بانک کشاورزی وجوه لازم را در چارچوب برنامه مزبور در
اختیار دستگاه‌های ذیربط قرار می‌دهد.
ماده 4 – سهم اشخاص حقیقی و حقوقی غیر دولتی معرفی شده از سوی وزارتخانه‌های
کشاورزی و جهاد سازندگی و همچنین دستگاه‌های تخصصی وابسته به‌وزارتخانه‌های مذکور
حسب مورد توسط وزارتخانه‌های ذیربط تعیین و جهت استفاده از تسهیلات اعتباری موضوع
ماده (2) این آیین‌نامه به بانک کشاورزی‌اعلام می‌شود.
تبصره 1 – اعتبار اختصاص یافته به بخشهای غیر دولتی معرفی شده از سوی وزارت جهاد
سازندگی و دستگاه‌های تخصصی وابسته به وزارت مذکور صرفاً‌جهت تهیه و تدارک اسپرم
اصلاح شده، ادوات و ماشین‌آلات دامی و صیادی، داروهای دامی، سموم، آن مرغ و علوفه
و نهادهای مورد نیاز پرورش آبزیان به‌مصرف می‌رسد.
تبصره 2 – اعتبار اختصاص یافته به بخشهای غیر دولتی معرفی شده از سوی وزارت
کشاورزی و دستگاه‌های تخصصی وابسته به وزارت مذکور، صرفاً جهت‌تهیه و تدارک کلیه
بذور و نهال‌های اصلاح شده، تخم نوغان، سموم، پیله‌تر، ادوات و ماشین‌آلات
کشاورزی، کود و لاستیک و ادوات مورد نیاز ماشین‌آلات‌کشاورزی به مصرف می‌رسد.
تبصره 3 – در صورت عدم تأمین نهاده‌ها و لوازم مذکور در تبصره (1) و (2) ماده (4)
این آیین‌نامه توسط بخش خصوصی، قسمتی از اعتبار در اختیار‌دستگاه‌های تخصصی وابسته
به وزارتخانه‌های جهاد سازندگی و کشاورزی قرار خواهد گرفت.
ماده 5 – شرکت سهامی فرش ایران، اتحادیه‌های فروشندگان و تعاونی‌های فرش تحت پوشش
وزارت جهاد سازندگی، سازمان صنایع دستی، کمیته امداد امام‌خمینی (ره) و سازمان
بهزیستی کشور، بنیاد شهید انقلاب اسلامی ایران، ستاد رسیدگی به امور آزادگان،
بنیاد مستضعفان و جانبازان و شرکتهای تعاونی تحت‌پوشش وزارت تعاون مکلفند از محل
تسهیلات اعتباری اختصاصی یافته به شرح مندرج در جدول پیوست این آیین‌نامه، مواد
مورد نیاز و لازم صنعت قالیبافی را‌تهیه و در اختیار فرش‌بافان قرار دهند.
تبصره – واردات هر گونه ابریشم منوط به موافقت وزارت کشاورزی می‌باشد.
ماده 6 – کلیه اتحادیه‌های تعاون روستایی، عشایری، صیادی و مرغداران مکلفند
تسهیلات اعتباری اختصاص یافته به شرح مندرج در جدول موضوع ماده (2)این آیین‌نامه
را صرفاً جهت تهیه و تدارک عوامل تولید، به مصرف برسانند.
ماده 7 – استفاده‌کنندگان از تسهیلات تخصیصی به شرکتهای تحت پوشش وزارت تعاون
صرفاً آن دسته از شرکتهای تعاونی تولیدی وابسته به وزارت مزبور‌می‌باشند که در
زمینه‌ها روستایی و کشاورزی، عشایری، منابع طبیعی، صیادی، دامی، مرغداری، پرورش
زنبور عسل و کرم ابریشم، تولیدی مشاع و صنایع فرش‌فعالیت می‌نمایند.
ماده 8 – میزان تسهیلات اعتباری، مدت و نوع مصرف تسهیلات اعطایی به اعضا و
شرکتهای تعاون روستایی و کشاورزی، عشایری، صیادی و پرورش آبزیان،زراعی، دامی،
پرورش زنبور عسل، مرغداری، منابع طبیعی، تعاونی‌های تولیدی مشاع و اتحادیه‌های
آنها و همچنین شرکتهای تعاونی تولیدی وابسته به وزارت‌تعاون با نظر کمیته‌های
مشترک اعتباری متشکل از نمایندگان بانک کشاورزی و دستگاه‌های ذیربط تعیین می‌شود.
تبصره – تسهیلات اعتباری منظور شده در تبصره (1) زیر جدول پیوست این آیین‌نامه که
با معرفی وزارت جهاد سازندگی و هماهنگی سازمان مرکزی تعاون‌روستایی از طریق بانک
کشاورزی در اختیار اعضای شرکت‌ها تعاونی روستایی و کشاورزی واقع در حوزه عمل آنها
قرار می‌گیرد، صرفاً برای صنایع روستایی و‌افزایش تولیدات دامی به مصرف می‌رسد.
وزارت جهاد سازندگی مکلف است قبل از معرفی اعضای مزبور به بانک کشاورزی در خصوص
اینکه افراد مشمول از‌بابت اعتبارات تبصره (4) قانون بودجه سنوات گذشته به بانک
کشاورزی یا شرکت تعاونی روستایی و کشاورزی بدهی سررسید شده ندارند و ضمناً به
طریق‌دیگری از تسهیلات مربوط به تبصره مزبور در سال جاری استفاده ننموده‌اند،
تحقیقات لازم را انجام دهد.
ماده 9 – تسهیلات اعتباری مربوط به اعضای تعاونی‌های تولیدی مشاع از طریق سازمان
امور اراضی غیر شهری و بر اساس اهداف تبصره (4) قانون بودجه سال1373 کل کشور و با
معرفی هیأتهای هفت نفره در مراکز استانها، پرداخت می‌شود. سازمان امور اراضی غیر
شهری موظف است صورت تفکیک اعتبارات‌استانی را تهیه و به بانک کشاورزی اعلام نماید.
اعطای تسهیلات در مناطق محروم که توسط هیأتهای هفت نفره، زمین واگذار شده و کشت
غالب آن مناطق"صیفی" می‌باشد از طرف هیأتهای مذکور بلامانع است.
ماده 10 – تصویب و پرداخت تسهیلات به اعضا و شرکتهای تعاونی روستایی و کشاورزی،
صیادی، پرورش آبزیان، عشایری، تعاونی‌های تولیدی وابسته به‌وزارت تعاون، تولیدی
مشاع، زراعی و همچنین سازمان‌ها و دستگاه‌های مندرج در جدول پیوست این آیین‌نامه
منوط به تعیین تکلیف بدهی‌های قبلی و نداشتن‌بدهی سررسید شده از بابت تبصره (4)
قانون بودجه سنوات گذشته به بانک کشاورزی می‌باشد. دستگاه‌های ذیربط مکلفند
همکاریهای لازم را در خصوص‌تعیین تکلیف و وصول مطالبات مستقیم بانک کشاورزی از
اشخاص متقاضی استفاده از این تسهیلات معمول دارند. اعطای هر گونه تسهیلات توسط
بانک‌کشاورزی منوط به حصول اطمینان از بازگشت به موقع تسهیلات پرداختی سنوات گذشته
این ماده می‌باشد.
ماده 11 – مدت بازپرداخت تسهیلات اعطایی موضوع ماده (2) این آیین‌نامه با توجه به
شرایط و نوع مصرف حداکثر یک سال از تاریخ انعقاد قرارداد می‌باشد.
ماده 12 – حداکثر تسهیلات پرداختی به شرکتهای تعاونی روستایی و کشاورزی، صیادی،
پرورش آبزیان، عشایری، زراعی و شرکتهای تعاونی وابسته به وزارت‌تعاون تا پنجاه
برابر سرمایه ثبت شده و ذخیره قانونی آنها تعیین می‌شود.
ماده 13 – حداکثر تسهیلات اعتباری قابل پرداخت به هر یک از اعضای شرکتهای تعاونی
مندرج در جدول پیوست این آیین‌نامه از محل قرض‌الحسنه تا پانصد‌هزار (500.000)
ریال و از محل سایر منابع تا هشتصد هزار (800.000) ریال خواهد بود.
ماده 14 – شرکتهای تعاونی موضوع این آیین‌نامه می‌توانند حداکثر یک درصد (1%)
تسهیلات را نسبت به مدت آن به عنوان کارمزد بابت تأمین هزینه‌های توزیع‌اعتبار و
سایر خدمات از دریافت‌کننده تسهیلات اخذ نمایند. شرکتهای تعاونی روستایی و
کشاورزی تحت پوشش سازمان مرکزی تعاون روستایی با توجه به‌خدمات ارائه شده از سوی
سازمان مذکور، پنجاه درصد (50%) کارمزد فوق را در اختیار سازمان مزبور قرار
می‌دهند و شرکتهای تعاونی روستایی و کشاورزی‌سهم سازمان مزبور را از این بابت
وصول و به حساب درآمد آن سازمان منظور می‌کنند.
تبصره – سازمان مرکزی تعاون روستای موظف است گزارش توجیهی مصرف کارمزد موضوع این
ماده را حداکثر تا پایان شهریور ماه سال بعد از طریق بانک‌مرکزی جمهوری اسلامی
ایران به هیأت وزیران و سازمان برنامه و بودجه ارائه نماید.
ماده 15 – افراد غیر عضو که در زمینه‌های کشاورزی و روستایی، عشایری، منابع
طبیعی، صیادی، پرورش آبزیان، دامی، مرغداری، پرورش زنبور عسل و کرم‌ابریشم، تولیدی
مشاع و صنایع فرش فعالیت می‌نمایند می‌توانند در چارچوب ضوابط این آیین‌نامه از
تسهیلات تبصره (4) قانون بودجه سال 1373 کل کشور‌استفاده نمایند.
ماده 16 – در اجرای بند "الف" تبصره (4) قانون بودجه سال 1373 کل کشور، مسئولیت
پرداخت و وصول تسهیلات اعطایی به شرکتهای تعاونی روستایی و‌کشاورزی، صیادی، پرورش
آبزیان، عشایری، دامی، پرورش زنبور عسل، مرغداری، منابع طبیعی، زراعی و تعاونی‌های
تولیدی مشاع و تعاونی‌های تولیدی‌وابسته به وزارت تعاون و اعضای آنها و کلیه
دستگاه‌های مندرج در جدول پیوست این آیین‌نامه و همچنین پرداخت خسارت تأخیر تأدیه
بدهی، به عهده شرکتها‌و اتحادیه‌ها و دستگاه‌های استفاده‌کننده می‌باشد و حصول
اطمینان و نظارت بر مصرف و تضمین بازپرداخت متضامناً به عهده بانک کشاورزی و حسب
مورد‌وزارتخانه‌های جهاد سازندگی، کشاورزی، تعاون، شرکت سهامی فرش ایران سازمان
صنایع دستی، سازمان مرکزی تعاون روستایی، سازمان امور عشایری،شرکت سهامی شیلات
ایران، سازمان امور اراضی غیر شهری، کمیته امداد امام خمینی (ره)، سازمان بهزیستی
کشور، بنیاد شهید انقلاب اسلامی بنیاد مستضعفان‌و جانبازان و ستاد رسیدگی به امور
آزادگان کشور می‌باشد.
تبصره – اعطای تسهیلات و همچنین بازپرداخت تسهیلات اعطایی به افراد حقیقی و حقوقی
غیر دولتی معرفی شده از سوی وزارتخانه‌های جهاد سازندگی و‌کشاورزی موضوع بند "ب"
تبصره (4) قانون بودجه سال 1373 کل کشور در چارچوب ضوابط جاری مورد عمل بانک
کشاورزی صورت خواهد پذیرفت.
ماده 17 – کلیه دستگاه‌های ذیربط مکلفند گزارش مشروح و کامل عملکرد مربوط به
تسهیلات پرداختی و وصولی‌ها را در پایان ماه‌های شهریور، آذر و اسفند‌سال 1373 به
بانک کشاورزی، بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و سازمان برنامه و بودجه ارائه
نمایند. توزیع اعتبار جدید منوط به تأیید گزارش عملکرد‌مذکور توسط بانک کشاورزی و
ارائه آن به بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و تأیید بانک مرکزی جمهوری اسلامی
ایران می‌باشد. بانک کشاورزی موظف‌است بر اجرای عملیات موضوع این آیین‌نامه کنترل
و نظارتهای فنی لازم را توسط کارشناسان خود، اعمال نماید.
تبصره – بانک کشاورزی مکلف است گزارش عملکرد سالیانه مربوط به تبصره (4) قانون
بودجه را تا پایان شهریور ماه سال بعد تهیه و به بانک مرکزی جمهوری‌اسلامی ایران و
سازمان برنامه و بودجه ارائه نماید.
ماده 18 – کلیه دستگاه‌های اجرایی مشمول این آیین‌نامه موظفند میزان اعتبارات غیر
قابل جذب خود را حداکثر تا پایان دی ماه سال 1373 به بانک کشاورزی‌اعلام دارند تا
در صورت لزوم پس از موافقت مشترک دستگاه‌های ذیربط و سازمان برنامه و بودجه و بانک
مرکزی جمهوری اسلامی ایران حداکثر تا تاریخ (15)بهمن ماه همان سال در اختیار سایر
واحدهای متقاضی استفاده‌کننده موضوع این آیین‌نامه قرار گیرد.
ماده 19 – در اجرای بند "الف" تبصره (4) قانون بودجه سال 1373 کل کشور سازمان
برنامه و بودجه تعهد و تضمین می‌نماید که در صورت عدم واریز مطالبات‌بانکهای تجاری
تأمین‌کننده اعتبارات مورد نیاز بانک کشاورزی، مانده بدهی بانک کشاورزی به بانکهای
تجاری در اجرای تبصره (4) قانون بودجه را، اعم از اصل‌و هزینه‌های مربوط، با اعلام
و تشخیص بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران در لایحه بودجه سال بعد پیشنهاد و منظور
نماید تا با عاملیت بانک مرکزی در‌اختیار بانکهای تجاری تأمین کننده قرض‌الحسنه و
سایر تسهیلات قرار گیرد.
تبصره – تضمین مذکور نافی وظایف بانک کشاورزی در مورد وصول مطالبات ناشی از اعطای
تسهیلات موضوع این آیین‌نامه نخواهد بود و بانک کشاورزی‌مکلف است کلیه اقدامات
قانونی لازم را برای وصول مطالبات مذکور به عمل آورد.
ماده 20 – بانک کشاورزی تسهیلات اعتباری موضوع ماده (1) این آیین‌نامه را به صورت
سرمایه در گردش، در اختیار کلیه واحدهای مذکور در این آیین‌نامه قرار‌می‌دهد.
واحدهای استفاده‌کننده از این تسهیلات موظفند قبل از سررسید مقرر نسبت به
بازپرداخت تسهیلات اعتباری دریافتی، به حسابی که از طرف بانک‌کشاورزی اعلام می‌شود
اقدام نمایند.
ماده 21 – مصرف وام دریافتی در غیر موارد مصرح در این آیین‌نامه در حکم تصرف غیر
قانونی در وجوه عمومی محسوب می‌شود.
ماده 22 – در مواردی که به علت بروز سوانح قهری بازپرداخت تسهیلات اعطایی به اعضا
و شرکتهای تعاونی روستایی و کشاورزی، عشایری، صیادی، پرورش‌آبزیان، پرورش زنبور
عسل، دامی، زراعی، مرغداری، منابع طبیعی، تعاونی‌های تولیدی مشاع، تعاونی‌های
تولیدی وابسته به وزارت تعاون و اتحادیه‌های آنها،اتحادیه فروشندگان و تعاونی‌های
فرش تحت پوشش جهاد سازندگی در موعد مقرر میسر نباشد، مهلت بازپرداخت به تشخیص
کمیته‌های مشترک اعتباری‌متشکل از نمایندگان بانک کشاورزی و دستگاه مربوط و حسب
مورد سایر دستگاه‌ها پس از تأیید مشترک بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و سازمان
برنامه‌بودجه حداکثر برای مدت یک سال از تاریخ سررسید و بر طبق ضوابط مورد عمل
بانک کشاورزی و مقررات موضوع این آیین‌نامه قابل تمدید می‌باشد.
تبصره – مهلت بازپرداخت حداکثر ده درصد (10%) از تسهیلات توزیع شده بین اعضا و
شرکتهای تعاونی و اتحادیه‌های مذکور در این ماده قابل تمدید می‌باشد، مشروط بر
اینکه مجموعه تسهیلات اعطایی و تمدیدی از مبلغ اختصاص یافته به هر یک از آنها به
شرح مندرج در جدول پیوست این آیین‌نامه تجاوز ننماید و در مجموع تسهیلات اعطایی
سنواتی از کل اعتبار سال جاری بیشتر نباشد.
حسن حبیبی – معاون اول رییس جمهور
>جدول: تصویب‌نامه‌ها 1373 – جلد 1 – صفحه 125<