ماده واحده – موافقت‌نامه حمل و نقل هوایی بین دولت‌های جمهوری اسلامی ایران و جمهوری اکراین مشتمل بر یک مقدمه، (۱۸ ماده) و یک ضمیمه به شرح پیوست تصویب اجازه مبادله اسناد آن داده می‌شود.
بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم
موافقت‌نامه حمل و نقل هوایی بین دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت اکراین
مقدمه:
دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت اکراین با تمایل به انعقاد موافقت‌نامه‌ای به منظور تأسیس و بکار انداختن سرویسهای هوایی منظم بین سرزمین‌های خود و ماورای این سرزمین‌ها نسبت به مواد زیر موافقت نمودند:
ماده ۱ – تعاریف:
به جز در مواردی که فحوای عبارت معنی دیگری را ایجاب نماید، از لحاظ این موافقت‌نامه:
الف – اصطلاح “کنوانسیون” به کنوانسیون هواپیمائی کشوری بین‌المللی که در تاریخ
1323.۹.۱۶ هجری شمسی مطابق با هفتم دسامبر ۱۹۴۴ در شیکاگو برای امضاء مفتوح شد،
اطلاق می‌شود و همچنین شامل هر الحاقیه‌ای که به موجب ماده ۹۰ کنوانسیون مزبور و
هر اصلاحیه الحاقیه یا‌کنوانسیونی که به موجب مواد (۹۰) و (۹۴) آن تصویب شده است،
تا جائی که برای هر دو طرف متعاهد نافذ باشد، خواهد بود.
ب – عبارت “مقامات هواپیمائی” در مورد جمهوری اسلامی ایران به “رئیس سازمان
هواپیمائی کشوری” و هر شخص یا مقامی که مجاز به انجام وظایف فعلی آن سازمان و یا
وظایف مشابه آن باشد و در مورد دولت اکراین به وزیر حمل و نقل و یا هر شخص یا
مقامی که مجاز به انجام وظایف‌فعلی آن مقام و یا وظایف مشابه آن باشد، اطلاق می‌شود.
ج – عبارت “شرکت هواپیمایی تعیین شده” به یک شرکت هواپیمایی که به موجب ماده (۳)
موافقت‌نامه حاضر تعیین شده و اجازه فعالیت یافته باشد،اطلاق می‌شود.
د – اصطلاح “ظرفیت” در رابطه با سرویس مورد یک هواپیما به میزان بارگیری مؤثر آن
هواپیما در یک مسیر یا قسمتی از مسیر و اصطلاح “ظرفیت” در‌رابطه با سرویس مورد
توافق به ظرفیت هواپیما در چنین سرویسی ضربدر دفعات پرواز چنین هوائی طی زمان معین و در تمام یا قسمتی از مسیر اطلاق می‌شود.
ه – – “سرزمین” در مورد یک کشور به مناطق خاکی و آبهای سرزمینی مجاور آن که تحت
حاکمیت و سلطه آن کشور است، اطلاق می‌شود.
و – عبارات “سرویس هواپیمایی”، “سرویس هوایی بین‌المللی”، “شرکت هواپیمایی” و
“توقف به منظورهای غیر ترددی” به ترتیب دارای همان معانی است که در ماده ۹۶
کنوانسیون به آن‌ها داده شده است.
ز – عبارت “تعرفه” به قیمت‌هایی که برای حمل مسافر و بار پرداخت می‌گردد و شرایطی که به موجب آن قیمت‌ها اعمال می‌شود، اطلاق می‌شود. این قیمت‌ها شامل خدمات
کمکی دیگر و خدمات نمایندگی فروش می‌شود لکن هزینه‌های حمل محمولات پستی از این امر مستثنی می‌باشند.
بدیهی است که عناوین مواد موافقت‌نامه حاضر معانی هیچ یک از مقررات آن را به نحوی
از انحاء محدود نمی‌کند و یا توسعه نمی‌دهد.
ماده ۲ – اعطای حقوق:
1 – هر یک از طرفین متعاهد، حقوق مصرح در این موافقت‌نامه را جهت انجام سرویسهای هوایی بین‌المللی منظم بوسیله شرکت هواپیمایی تعیین شده طرف متعاهد دیگر به شرح زیر به طرف متعاهد دیگر اعطاء می‌نماید:
الف – پرواز بدون فرود از فراز سرزمین طرف متعاهد دیگر،
ب – توقف در سرزمین مذکور به منظور غیر ترددی، و
ج – توقف در سرزمین مذکور در نقاطی که برای آن مسیر در جدول مسیر پیوست به موافقت‌نامه حاضر به منظور سوار و پیاده کردن مسافر، بار و پست در تردد بین‌المللی مشخص شده است.
2 – استفاده از آزادی پنجم حقوق تردد مشروط به توافق کتبی بین شرکتهای هواپیمایی تعیین شده و تصویب مقامات هواپیمایی طرفین متعاهد می‌باشد.
3 – هیچ یک از مفاد این موافقت‌نامه به نحوی تلقی نخواهد شد که در نتیجه شرکت
هواپیمایی یکی از طرفین محق باشد در سرزمین طرف متعاهد دیگر در قبال مزد یا کرایه
مسافر، بار و پست به مقصد نقطه دیگری در سرزمین آن طرف حمل کند.
4 – در مناطق جنگی یا تحت اشغال نظامی یا در مناطقی که این عملیات در جریان است، انجام این قبیل سرویس‌ها منوط به تصویب مقامات ذیصلاح است.
ماده ۳ – تعیین و اجازه:
1 – هر یک از طرفین متعاهد حق دارد یک شرکت هواپیمایی را برای انجام سرویسهای
مورد توافق در مسیرهای مشخص شده تعیین و مراتب را کتباً‌به طرف متعاهد دیگر اعلام نماید.
2 – پس از دریافت اعلامیه تعیین، مقامات ذیصلاح طرف متعاهد دیگر با رعایت مفاد
بندهای ۳ و ۴ این ماده اجازه مربوط را بدون تأخیر به شرکت‌هواپیمای تعیین شده اعطاء خواهند کرد.
3 – مقامات هواپیمایی یک طرف متعاهد می‌توانند از شرکت تعیین شده طرف متعاهد دیگر
بخواهند مقامات مزبور را قانع سازد تا شرایط مقرر در قوانین و مقرراتی را که
معمولا” برای انجام سرویسهای هوایی بین‌المللی طبق مفاد کنوانسیون توسط مقامات مزبور اعمال می‌شود، جایز می‌باشد.
4 – هر یک از طرفین متعاهد در هر مورد که قانع نشده باشد که مالکیت عمده و کنترل
موثر شرکت هواپیمایی مربوط در دست اتباع طرف متعاهدی است که شرکت مزبور را تعیین
نموده می‌تواند از اعطای اجازه بهره‌برداری موضوع بند ۲ این ماده امتناع ورزد و یا
هر شرطی را که برای اعمال حقوق‌مشخص شده در ماده ۲ موافقت‌نامه حاضر توسط شرکت
هواپیمایی تعیین شده مزبور لازم بداند وضع نماید.
5 – در هر زمان پس از آن که مفاد بندهای ۱ و ۲ این ماده به مرحله عمل درآمده باشد
شرکت هواپیمایی که بدین نحو تعیین شده و اجازه کسب نموده می‌تواند بهره‌برداری از
سرویسهای مورد توافق را آغاز کند مشروط بر آن که بهره‌برداری از این سرویس‌ها
مادامی که تعرفه مربوط به موجب مفاد ماده۱۲ موافقت‌نامه حاضر در مورد سرویسهای مزبور لازم‌الاجرا نشده، انجام نپذیرد.
ماده ۴ – تعلیق و لغو:
1 – هر طرف متعاهد حق دارد در موارد زیر اجازه بهره‌برداری صادره را لغو یا
استفاده از حقوق مشخص شده در ماده ۲ این موافقت‌نامه را در مورد شرکتی که توسط طرف
متعاهد دیگر تعیین شده معلق نماید یا هر شرطی را که ممکن است برای استفاده از این حقوق لازم باشد وضع نماید:
الف – در هر موردی که قانع نشده باشد مالکیت عمده و کنترل مؤثر آن شرکت هواپیمایی
در دست طرف متعاهد یا اتباع طرف متعاهدی است که شرکت مذکور را تعیین نموده یا،
ب – در موردی که شرکت هواپیمایی مذکور قوانین و یا مقررات طرف متعاهدی را که این حقوق را اعطاء نموده است رعایت نکند.
ج – در موردی که شرکت هواپیمایی مذکور به هر نحوی از انحا عملیات بهره‌برداری را خلاف مقررات موافقت‌نامه حاضر انجام دهد.
2 – جز در مواردی که لغو یا تعلیق یا وضع شرایط مذکور در بند ۱ این ماده به صورت
فوری برای جلوگیری از نقض بیشتر قوانین و یا مقررات لازم باشد اعمال این حق فقط پس از مشورت با طرف متعاهد دیگر انجام خواهد گرفت.
ماده ۵ – شمول قوانین و مقررات:
1 – قوانین و مقررات یک طرف متعاهد که ناظر به ورود و خروج هواپیمایی که به امر
هوانوردی بین‌المللی اشتغال دارد یا ناظر به عملیات هوانوردی چنین هواپیمایی حین
پرواز بر فراز یا در داخل سرزمین طرف متعاهد مذکور می‌باشد نسبت به هواپیمای شرکت هواپیمایی تعیین شده طرف متعاهد دیگر مجری خواهد بود.
2 – قوانین و مقررات یک طرف متعاهد که در سرزمین خود ناظر به ورود و خروج و اقامت
موقت مسافران، کارکنان و بار یا پست از قبیل تشریفات‌ورود، خروج و مهاجرت است و
همچنین مقررات گمرکی و بهداشتی در مورد مسافران و کارکنان، بار و پست حمل شده توسط
هواپیمای شرکت هواپیمای تعیین شده طرف متعاهد دیگر در زمانی که در سرزمین مذکور باشد اعمال خواهد شد.
3 – هر یک از طرفین متعاهد نسخه‌هایی از قوانین و مقررات مربوط مندرج در این ماده
را در صورت تقاضا در اختیار طرف متعاهد دیگر خواهد گذشت.
4 – بر اساس اصل عمل متقابل، شرکت هواپیمایی تعیین شده یک طرف متعاهد مجاز خواهد
بود که نمایندگی خود را در سرزمین طرف متعاهد دیگر دایر نموده و خدمات حمل و نقل
هوایی را در سرزمین طرف متعاهد دیگر به ارز محلی یا ارزهای معتبر دیگر به صورت
مستقیم و یا از طریق‌آژانس‌های فروش بلیط به شرط کسب مجوز از مقامات هواپیمایی و
با رعایت مقررات و دستورالعملهای داخلی آن کشور به فروش برساند.
5 – انتقال درآمدهای حاصل شده توسط شرکتهای هواپیمایی تعیین شده طرفین متعاهد طبق
مقررات ارزهای خارجی قابل اجرا در دو کشور صورت خواهد گرفت. طرفین همه امکانات خود
را برای تسهیل در انتقال چنین درآمدهایی پس از کسر مخارج به کار خواهند گرفت.
ماده ۶ – معافیت از حقوق گمرکی، سود بازرگانی و سایر عوارض:
1 – هواپیمای شرکت تعیین شده یک طرف متعاهد که در سرویسهای بین‌المللی پرواز
می‌نماید و همچنین مواد سوختی، روغن موتور و سایر مواد مصرفی فنی، وسایل یدکی و
لوازم مورد نیاز جاری و خواروبار موجود در هواپیمای شرکت هواپیمایی یک طرف متعاهد
که مجاز به استفاده از مسیرها‌و سرویسهای موضوع موافقت‌نامه حاضر می‌باشد به هنگام
ورود و خروج از سرزمین طرف متعاهد دیگر بر اساس عمل متقابل از پرداخت حقوق‌گمرکی،
سود بازرگانی، هزینه‌های بازرسی و سایر عوارض و مالیات‌های داخلی معاف خواهد بود
حتی اگر مواد مذکور زمانی به مصرف برسد که‌هواپیمای مزبور بر فراز آن سرزمین در پرواز باشد.
2 – سوخت، روغن موتور، مواد مصرفی فنی، وسایل یدکی و لوازم مورد نیاز جاری و
خواروبار وارد شده به سرزمین یک طرف متعاهد توسط طرف متعاهد دیگر یا اتباع آن که
صرفاً به منظور استفاده در هواپیمای طرف متعاهد اخیرالذکر می‌باشد بر اساس عمل
متقابل از پرداخت حقوق گمرکی، سود‌بازرگانی، هزینه‌های بازرسی و سایر عوارض و مالیات‌های داخلی معاف خواهد بود.
3 – سوخت، روغن موتور، مواد مصرفی فنی، وسایل یدکی و لوازم مورد نیاز جاری و
خواروبار که در سرزمین یک طرف متعاهد بار هواپیمای شرکت هواپیمایی طرف متعاهد دیگر
می‌شود و در سرویسهای بین‌المللی مورد استفاده قرار می‌گیرد بر اساس عمل متقابل
از پرداخت حقوق گمرکی، سود بازرگانی، عوارض، مالیات، هزینه‌های بازرسی و سایر عوارض و مالیات‌های داخلی معاف خواهد بود.
4 – لوازم جاری هوانوردی و همچنین مواد و لوازم نگاهداری شده در هواپیمای شرکت
هواپیمایی تعیین شده هر یک از طرفین متعاهد تنها با موافقت‌مقامات گمرکی در سرزمین
طرف متعاهد دیگر قابل تخلیه است. در این صورت می‌توان این مواد را تا زمانی که طبق
مقررات گمرکی مجدد صادر شود‌و یا ترتیب دیگری در مورد آن داده شود تحت نظارت مقامات نامبرده قرار داد.
5 – مسافران، اثاثیه مسافر و باری که از سرزمین یک طرف متعاهد در ترانزیت مستقیم
می‌باشند و از حریمی که در فرودگاه آن طرف بدین منظور اختصاص یافته خارج نمی‌شوند،
فقط مشمول کنترل ساده‌ای خواهند بود. اثاثیه مسافر و باری که در ترانزیت مستقیم
است از حقوق گمرکی، سود‌بازرگانی و سایر مالیات‌های مشابه معاف خواهد بود.
6 – اسناد رسمی حاوی آرم شرکت هواپیمایی مانند برچسب چمدان، بلیط هواپیما،
بارنامه، کارت اجازه ورود به هواپیما و جدول زمان‌بندی که به‌داخل سرزمین هر یک از
طرفین متعاهد برای استفاده اختصاصی شرکت هواپیمایی تعیین شده طرف متعاهد دیگر وارد
شده باشد از کلیه حقوق گمرکی،سود بازرگانی و یا مالیات‌ها بر اساس معامله متقابل معاف خواهد بود.
ماده ۷ – هزینه‌های فرودگاهی:
هر یک از طرفین متعاهد می‌تواند برای استفاده از فرودگاه‌ها و سایر تأسیسات تحت
کنترل خود هزینه‌های عادلانه و مناسبی را وضع نموده یا اجازه وضع آن را بدهد. با
این حال هر یک از طرفین متعاهد موافقت دارد که این هزینه‌ها از آنچه هواپیماهای
کشوری آن طرف متعاهد که در سرویسهای مشابه بین‌المللی تردد می‌نمایند و برای
استفاده از این فرودگاه‌ها و تأسیسات می‌پردازند تجاوز نکند.
ماده ۸ – مقررات ظرفیت و تصویب برنامه‌های پرواز:
1 – شرکتهای هواپیمایی تعیین شده طرفین متعاهد از رفتار عادلانه و برابر برخوردار
خواهند بود تا بتوانند برای انجام سرویسهای مورد توافق در مسیرهای مشخص شده از فرصت‌های مساوی بهره‌مند باشند.
2 – در انجام سرویسهای مورد توافق شرکتهای هواپیمایی تعیین شده هر یک از طرفین
متعاهد منافع شرکت هواپیمایی طرف دیگر را منظور نظر‌خواهد داشت تا به صورت ناروا
در سرویسهای طرف دیگر در تمامی یا قسمتی از همان مسیرها اثر نامطلوب ایجاد نشود.
3 – هدف اصلی سرویسهای مورد توافق که توسط شرکت هواپیمایی تعیین شده یک طرف
متعاهد انجام می‌شود تأمین ظرفیت کافی با ضریب بار‌مناسب برای رفع نیازمندی‌های
جاری و معقول قابل پیش‌بینی جهت حمل مسافر، بار و پست بین سرزمین طرف متعاهد تعیین‌کننده شرکت هواپیمایی و سرزمین طرف متعاهد دیگر می‌باشد.
4 – با در نظر گرفتن اصول مندرج در بندهای ۱ و ۲و ۳ این ماده شرکت هواپیمایی
تعیین شده یک طرف متعاهد همچنین می‌تواند ظرفیتی را برای نیازمندی‌های مربوط به
تردد بین سرزمین‌های کشورهای ثالث مندرج در جدول مسیرهای ضمیمه موافقت‌نامه حاضر و سرزمین طرف متعاهد دیگر تأمین نماید.
5 – ظرفیتی که عرضه می‌شود از جمله تعداد سرویس‌ها و نوع هواپیمای مورد استفاده
شرکتهای هواپیمایی تعیین شده طرفین متعاهد در‌سرویس‌های مورد توافق بر اساس توصیه
شرکتهای هواپیمایی تعیین شده مورد موافقت مقامات هواپیمایی قرار خواهد گرفت.
شرکتهای هواپیمایی‌تعیین شده چنین توصیه‌ای را پس از شور بین خود و رعایت اصول
مندرج در بندهای ۱و ۲ و ۳ این ماده به عمل خواهند آورد.
6 – در صورت عدم توافق بین شرکتهای هواپیمایی تعیین شده طرفین متعاهد، مسایل
مشروح در بند ۵ فوق از طریق توافق بین مقامات هواپیمایی طرفین متعاهد حل و فصل
خواهد شد. تا زمانی که این توافق حاصل نگردیده، ظرفیت عرضه شده توسط شرکتهای
هواپیمایی تعیین شده بدون تغییر باقی خواهد ماند.
7 – شرکت هواپیمایی تعیین شده هر یک از طرفین متعاهد، حداقل سی روز قبل از شروع
سرویس‌ها در مسیرهای مشخص شده، برنامه‌های پرواز را‌برای تصویب به مقامات
هواپیمایی طرف متعاهد دیگر تسلیم خواهد نمود در مورد تغییرات بعدی نیز از همین
قرار عمل خواهد شد. این محدودیت زمانی را می‌توان در موارد خاص با تصویب مقامات نامبرده کاهش داد.
ماده ۹ – شناسایی گواهینامه‌ها و پروانه‌ها:
گواهینامه‌های قابلیت پرواز و گواهینامه‌های صلاحیت و پروانه‌هایی که توسط یک طرف
متعاهد صادر شده یا اعتبار یافته و هنوز به قوت خود باقی‌باشد توسط طرف متعاهد
دیگر برای بهره‌برداری از مسیرهای سرویسهای موضوع موافقت‌نامه حاضر معتبر شناخته
خواهد شد، مشروط بر این که‌شرایط صدور یا معتبر ساختن این گواهینامه‌ها و
پروانه‌ها مساوی یا بیش از حداقل استانداردهای فعلی یا آتی باشد که به موجب
کنوانسیون وضع شده‌یا خواهد شد. در هر حال هر یک از طرفین متعاهد این حق را برای
خود محفوظ می‌دارد که در مورد پرواز از فراز سرزمین خود از شناسایی‌گواهینامه‌های
صلاحیت و پروانه‌هایی که جهت اتباع او توسط طرف متعاهد دیگر یا هر دولت دیگری صادر
شده یا اعتبار یافته خودداری نماید.
ماده ۱۰ – تعرفه‌های حمل و نقل هوایی:
1 – تعرفه‌های مورد اجرا توسط شرکتهای هواپیمایی طرفین متعاهد در سرویسهای مورد
توافق در سطح معقولی خواهد بود که با توجه به کلیه‌عوامل مربوط از جمله هزینه
بهره‌برداری، سود معقول، خصوصیات سرویس و تعرفه‌های شرکتهای هواپیمایی دیگر که در
تمام یا قسمتی از همان‌مسیرها سرویسهای برنامه‌ریزی شده انجام می‌دهند وضع می‌شود.
2 – تعرفه‌های موضوع بند (۱) این ماده بر اساس قواعد زیر تعیین می‌شود:
الف – هرگاه شرکتهای هواپیمایی تعیین شده طرفین متعاهد عضو یک اتحادیه
بین‌المللی شرکتهای هواپیمایی تعیین شده با مکانیسم تعیین تعرف‌باشند و قطعنامه
تعرفه‌ای ناظر بر سرویسهای مورد توافق از قبل وجود داشته باشد، تعرفه‌ها بر اساس
قطعنامه مزبور بین شرکت هواپیمایی تعیین شده‌طرفین متعاهد توافق خواهد شد.
ب – هر گاه قطعنامه‌ای درباره تعرفه ناظر بر سرویسهای مورد توافق وجود نداشته
باشد با یک یا هیچیک از شرکتهای هواپیمایی تعیین شده طرفین‌متعاهد عضو اتحادیه
شرکتهای هواپیمایی موضوع بند (الف) فوق نباشد، شرکتهای هواپیمایی تعیین شده
طرفین متعاهد در مورد تعرفه‌هایی که‌برای سرویسهای مورد توافق اعمال می‌شود بین
خود توافق خواهند نمود.
ج – تعرفه‌هایی که بدین ترتیب مورد توافق قرار می‌گیرد لااقل (۳۰) روز قبل از
تاریخ پیشنهادی جهت اجرا برای تصویب به مقامات هواپیمایی طرفین‌تسلیم خواهد شد.
این محدودیت زمانی به شرط موافقت مقامات مذکر قابل کاهش است.
د – در صورتی که شرکتهای هواپیمایی تعیین شده طرفین متعاهد نتوانند درباره
تعرفه‌های قابل اجرا به توافق برسند و یا در صورتی که یک طرف‌متعاهد شرکت
هواپیمایی خود را به منظور انجام سرویسهای مورد توافق تعیین ننموده باشد و یا
چنانچه در فاصله پانزده (۱۵) روز اول از دوره سی (۳۰) روزه موضوع بند (ج) این ماده،
مقامات هواپیمایی یک طرف متعاهد عدم رضایت خود را از هر یک از تعرفه‌های توافق شده
بین شرکتهای هواپیمایی طرفین متعاهد طبق بندهای (الف) و (ب) این ماده به مقامات
هواپیمایی طرف متعاهد دیگر اعلام دارد، مقامات هواپیمایی طرفین متعاهد‌اهتمام
خواهند نمود در مورد تعرفه‌های مناسب به توافق برسند لیکن هیچ تعرفه‌ای قبل از
تصویب مقامات هواپیمایی طرفین متعاهد به موقع اجرا در‌نخواهد آمد.
3 – تعرفه‌های تعیین شده به موجب مفاد این ماده تا زمانی که تعرفه‌های جدید تعیین نشده باشد، به قوت خود باقی خواهد ماند.
ماده ۱۱ – امنیت هوانوردی.
1 – طرفین متعاهد در راستای حقوق و تعهدات خود به موجب حقوق بین‌الملل تأکید
می‌نمایند که تعهد آنان در قبال یکدیگر برای حفظ امنیت‌هواپیمایی کشوری در برابر
اعمال غیر قانونی جزء لاینفکی از این موافقت‌نامه را تشکیل می‌دهد.
طرفین متعاهد بدون تحدید کلیت حقوق و تعهدات خود به موجب حقوق بین‌الملل، بویژه
مطابق با مفاد کنوانسیون راجع به جرایم و برخی اعمال‌ارتکابی دیگر در هواپیما
امضاء شده در توکیو به تاریخ ۱۳۴۲.۶.۲۳ هجری شمسی مطابق با ۱۴ سپتامبر ۱۹۶۳،
کنوانسیون راجع به جلوگیری از‌تصرف غیر قانونی هواپیما امضاء شده در لاهه به تاریخ ۱۳۴۹.۹.۲۵ هجری شمسی مطابق با ۱۶ دسامبر ۱۹۷۰ و کنوانسیون راجع به جلوگیری از اعمال غیر قانونی علیه امنیت هواپیمایی کشوری امضاء شده در مونترال به تاریخ ۱۳۵۰.۷.۱ هجری شمسی مطابق با ۲۳ سپتامبر ۱۹۷۱ عمل خواهند‌کرد.
2 – طرفین متعاهد کلیه مساعدت‌های لازم را جهت جلوگیری از تصرف غیر قانونی
هواپیماهای غیر نظامی و سایر اعمال غیر قانونی علیه امنیت این‌هواپیماها، مسافران
و خدمه آن، فرودگاه‌ها و تأسیسات هوانوردی و هر نوع تهدید دیگر علیه امنیت
هواپیمایی کشوری را در صورت تقاضا در مورد‌یکدیگر به عمل خواهند آورد.
3 – طرفین باید در روابط دو جانبه خود طبق مقررات امنیت هوانوردی تعیین شده از سوی
سازمان بین‌المللی هواپیمایی کشوری که به عنوان ضمایم‌کنوانسیون هواپیمایی کشوری
بین‌المللی شناخته شده‌اند تا حدودی که مقررات امنیتی مزبور در مورد طرفین قابل
اجراست عمل نماید، آن‌ها می‌باید از‌گردانندگان هواپیمایی که محل ثبت یا محل کار
اصلی و یا اقامت دایم آن‌ها در سرزمین طرفین می‌باشد و نیز گردانندگان فرودگاه‌های
واقع در‌سرزمین‌های خود بخواهند که طبق مقررات امنیت هوانوردی مزبور عمل نمایند.
4 – هر یک از طرفین متعاهد موافقت دارد که می‌توان از این گردانندگان هواپیما
خواست تا مقررات امنیت هوانوردی مورد اشاره در بند (۳) فوق را که از‌طرف متعاهد
دیگر برای ورود به سرزمین خود، خروج از آن یا در مدت توقف در آن‌جا مقرر کرده
رعایت کنند. هر یک از طرفین متعاهد باید اطمینان‌حاصل کند که در سرزمین او اقدامات
کافی برای حفاظت از هواپیما و بازرسی مسافران، خدمه، لوازم همراه مسافر، اثاثیه
مسافر، بار و خواروبار هواپیما‌قبل و در خلال سوار شدن مسافران یا بارگیری به نحو
مؤثر معمول می‌شود. هر یک از طرفین متعاهد همچنین باید با هر درخواست طرف متعاهد
دیگر برای انجام اقدامات امنیتی ویژه در حد معقول جهت مقابله با یک تهدید خاص برخورد مثبت داشته باشد.
5 – هنگامی که حادثه یا خطر بروز حادثه تصرف غیر قانونی هواپیمای کشوری یا دیگر
اعمال غیر قانونی علیه امنیت آن هواپیما، مسافران، خدمه آن،فرودگاه‌ها یا تأسیسات
هوانوردی رخ دهد، طرفین متعاهد باید با تسهیل ارتباطات و دیگر اقدامات مناسب به
منظور پایان یافتن سریع و ایمن حادثه یا‌خطر مزبور یکدیگر را یاری نمایند.
ماده ۱۲ – ارائه آمار:
مقامات هواپیمایی هر یک از طرفین متعاهد اطلاعات و آمار مربوط به تردد انجام شده
در سرویسهای مورد توافق توسط شرکت هواپیمایی تعیین شده خود را به سرزمین طرف
متعاهد دیگر یا از آن سرزمین را که معمولا” توسط شرکت هواپیمایی تعیین شده برای
مقامات هواپیمایی کشوری خود تهیه و‌ارائه می‌شود در صورت تقاضا در اختیار مقامات
هواپیمایی طرف متعاهد دیگر قرار خواهند داد.
کلیه اطلاعات اضافی آماری مربوط به تردد مورد درخواست مقامات هواپیمایی یک طرف
متعاهد از مقامات هواپیمایی طرف متعاهد دیگر در صورت تقاضا مورد شور و توافق بین طرفین متعاهد قرار خواهد گرفت.
ماده ۱۳ – مشاوره و اصلاحات:
1 – هر یک از طرفین متعاهد یا مقامات هواپیمایی آن می‌توانند در هر زمان از طرف متعاهد دیگر یا مقامات هواپیمایی او تقاضای مشاوره نمایند.
2 – مشاوره مورد تقاضای یک طرف متعاهد یا مقامات هواپیمایی او در فاصله شصت (۶۰) روز از تاریخ دریافت تقاضا آغاز خواهد شد.
3 – هر نوع اصلاح در موافقت‌نامه حاضر، پس از آن که طرفین متعاهد انجام تشریفات
قانونی مربوط به انعقاد و لازم‌الاجرا شدن موافقت‌نامه‌های بین‌المللی را به یکدیگر اطلاع داده باشند لازم‌الاجرا خواهد شد.
4 – علیرغم مفاد بند (۳) اصلاحات وارده بر جدول مسیر ضمیمه موافقت‌نامه حاضر ممکن
است مستقیماً بین مقامات هواپیمایی طرفین متعاهد مورد توافق قرار گیرد. این اصلاحات
پس از تأیید از طریق تبادل یادداشتی سیاسی لازم‌الاجرا خواهد شد.
ماده ۱۴ – حل اختلافات:
1 – هرگاه در مورد تفسیر یا اجرای این موافقت‌نامه و ضمیمه (ضمایم) آن بین طرفین
متعاهد اختلافی بروز نماید، طرفین متعاهد در مرحله نخست اهتمام خواهند نمود تا
اختلاف را از طریق مذاکره حل و فصل نمایند.
2 – هرگاه طرفین متعاهد نتوانند اختلاف را از طریق مذاکره حل و فصل نمایند،
می‌توانند توافق کنند که موضوع را جهت کسب نظر مشورتی به هر‌شخص یا هیأتی ارجاع کنند.
3 – چنانچه طرفین متعاهد نتوانند به موجب بندهای ۱ و ۲ فوق در مورد حل اختلاف به
نتیجه برسند، اختلاف (با رعایت قوانین و مقررات مربوط) به‌یک محکمه داوری سه نفره
ارجاع خواهد شد که هر یک از طرفین متعاهد یک داور را معین خواهد کرد و دو داور
تعیین شده درباره داور سوم توافق خواهند نمود. هر یک از طرفین متعاهد ظرف شصت روز
پس از وصول تقاضای ارجاع اختلاف به محکمه داوری، از طریق مجرای سیاسی به
تعیین‌داور خود مبادرت خواهد نمود و داور سوم نیز ظرف شصت روز بعد از آن تعیین خواهد شد.
چنانچه هر یک از طرفین متعاهد ظرف مدت مقرر داور خود را تعیین نکند، بنا به
تقاضای هر یک از طرفین متعاهد، رئیس شورای سازمان بین‌المللی‌هواپیمای کشوری بر
حسب مورد داور یا داورها را تعیین خواهد نمود اما چنانچه رئیس شورای سازمان
بین‌المللی هواپیمای کشوری از اتباع هر یک از‌طرفین متعاهد باشد از نایب رئیس ارشد
شورا و در صورتی که نامبرده از اتباع یکی از طرفین متعاهد باشد از عضو مقدم شورا
که چنین وضعی را از نظر‌تابعیت نداشته باشد، درخواست خواهد شد که حسب مورد داور یا داورها را تعیین نماید.
در هر حال داور سوم از اتباع یک دولت ثالث خواهد بود و به عنوان رئیس محکمه داوری عمل خواهد کرد.
4 – محکمه داوری آیین‌نامه کار خود را تعیین و درباره نحوه تقسیم مخارج داوری اتخاذ تصمیم خواهند نمود.
5 – طرفین متعاهد تعهد می‌نمایند تصمیمات متخذه به موجب ماده حاضر را رعایت کنند.
ماده ۱۵ – فسخ:
هر یک از طرفین متعاهد می‌تواند در هر زمان قصد خود را مبنی بر فسخ این
موافقت‌نامه کتباً به طرف متعاهد دیگر اعلام نماید. این اعلام همان زمان به‌اطلاع
سازمان بین‌المللی هواپیمای کشوری خواهد رسید.
در این صورت موافقت‌نامه دوازده ماه پس از دریافت اعلام فسخ طرف متعاهد دیگر فسخ
خواهد شد، مگر آن که اعلام فسخ قبل از انقضای این مدت با‌تراضی طرفین پس گرفته
شود. در صورت عدم اعلام وصول از سوی طرف متعاهد دیگر، اعلام فسخ چهارده روز پس از
وصول آن به سازمان بین‌المللی‌هواپیمایی کشوری دریافت شده تلقی خواهد شد.
ماده ۱۶ – مطابقت با کنوانسیون‌های چند جانبه:
چنانچه کنوانسیون یا موافقت‌نامه چند جانبه حمل و نقل هوایی در مورد هر دو طرف
متعاهد لازم‌الاجرا شود، این موافقت‌نامه و ضمیمه (ضمایم) آن‌به نحوی اصلاح خواهد
شد تا با مقررات کنوانسیون یا موافقت‌نامه مزبور تطبیق نماید.
ماده ۱۷ – ثبت این موافقت‌نامه و ضمیمه (ضمایم) و کلیه اصلاحات وارد بر آن نزد سازمان بین‌المللی هواپیمای کشوری به ثبت خواهد رسید.
ماده ۱۸ – لازم‌الاجرا شدن:
این موافقت‌نامه از تاریخ آخرین اطلاعیه هر یک از طرفین متعاهد به طرف متعاهد
دیگر دایر بر این که اقدامات لازم را طبق مقررات قانون اساسی خود درباره
لازم‌الاجرا شدن موافقت‌نامه حاضر به عمل آورده است، به موقع اجرا گذارده خواهد شد.
بنا به مراتب، نمایندگان تام‌الاختیار امضاء‌کننده زیر که از طرف دولت‌های متبوع خود مجاز می‌باشند موافقت‌نامه حاضر را امضاء نمودند.
این موافقت‌نامه در تاریخ ۱۳۷۲.۴.۱۸ هجری شمسی برابر با ۱۹۹۳.۷.۹ در دو نسخه به
زبان‌های فارسی، اکراینی و انگلیسی که هر سه متن دارای اعتبار یکسان می‌باشد، در
تهران تنظیم شده که در صورت بروز هر گونه اختلاف در تفسیر، متن انگلیسی ملاک عمل است.
از طرف – از طرف
دولت جمهوری اسلامی ایران – دولت اکراین
ضمیمه مربوط به موافقت‌نامه حمل و نقل هوایی بین دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت اکراین
الف – شرکت هواپیمایی تعیین شده دولت اکراین، می‌تواند سرویسهای هوایی بین‌المللی منظم خود را در هر دو مسیر مشخص شده در این ضمیمه به‌عمل بیاورد:
نقاط حرکت …… نقاط واسط …… نقاط ورود …… نقاط ماوراء
اکراین …… نقطه‌ای که بعد …… تهران …… نقطه‌ای که بعد
…… تعیین خواهد شد …… تعیین خواهد شد
ب – شرکت هواپیمایی تعیین شده دولت جمهوری اسلامی ایران، می‌تواند سرویسهای هوایی
بین‌المللی منظم خود را در هر دو مسیر مشخص شده‌در این ضمیمه به عمل بیاورد.
نقاط حرکت …… نقاط واسط …… نقاط ورود …… نقاط ماوراء
ایران …… نقطه‌ای که بعد …… کیف …… نقطه‌ای که بعد تعیین
…… تعیین خواهد شد …… خواهد شد.
تبصره – هیچگونه حق آزادی پنجم در مورد نقاط مشخص شده به مورد اجرا گذارده نخواهد شد مگر این که مطابق با بند ۲ ماده (۲) موافقت‌نامه حاضر، اجازه صادر شده باشد.
قانون فوق مشتمل بر ماده واحده منضم به متن موافقت‌نامه شامل مقدمه و هجده ماده و یک ضمیمه در جلسه روز سه‌شنبه بیست و ششم اردیبهشت‌ماه یک هزار و سیصد و هفتاد و چهار مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ ۱۳۷۴.۴.۲۱ به تأیید شورای نگهبان رسیده است.
رئیس مجلس شورای اسلامی – علی‌اکبر ناطق نوری