[به موجب قانون سازمان نظام پزشکی جمهوری اسلامی ایران، مصوب ۱۳۸۳/۱/۲۵ نسخ شده است.]
فصل اول – تعریف، اهداف:
ماده ۱ – سازمان نظام پزشکی جمهوری اسلامی ایران که در این قانون سازمان نامیده می‌شود، سازمانی است مستقل دارای شخصیت حقوقی که به منظور تحقق بخشیدن به اهداف و انجام وظایف مقرر در این قانون تشکیل می‌گردد.
ماده ۲ – اهداف سازمان عبارت‌اند از:
۱ – تلاش در جهت تحقق بخشیدن به ارزش‌های عالیه اسلام در کلیه امور پزشکی.
۲ – تلاش در جهت ارتقاء سطح دانش پزشکی.
۳ – تلاش در جهت حفظ و حمایت از حقوق بیماران در برابر شاغلان حرف پزشکی.
۴ – حفظ و حمایت از حقوق صنفی شاغلان حرف پزشکی.
۵ – تلاش در جهت پیشبرد و اصلاح امور پزشکی.
۶ – تلاش در جهت همکاری هر چه بیشتر شاغلین حرف پزشکی با دستگاه‌های اجرایی دولتی در رفع محرومیت‌های بهداشتی درمانی.
۷ – تلاش در جهت حسن اجرای موازین و مقررات و قوانین مربوط به امور پزشکی.
فصل دوم – وظایف و اختیارات:
ماده ۳ – وظایف و اختیارات سازمان با توجه به اهداف فوق به شرح زیر می‌باشد:
۱ – اظهار نظر مشورتی در تهیه و تدوین پیش‌نویس لوایح غیر فوری یا تصویبنامه‌ها، آیین‌نامه‌های مرتبط با امور پزشکی و پیراپزشکی و امور صنفی مربوطه به مراجع ذیربط.
۲ – تنظیم دستورالعمل‌های تبلیغاتی و آگهی‌های دارویی و مواد خوراکی و آشامیدنی و آرایشی و بهداشتی و امور پزشکی و اعلام به مراجع‌ذیربط.
تبصره – سازمان نظام پزشکی موظف است حداکثر ظرف مدت پانزده روز از تاریخ وصول استعلامیه نظر خود را به مراجع ذیربط اعلام نماید.
۳ – تدوین مقررات و ضوابط خاص صنفی مربوط به استاندارد کردن تابلوها و سرنسخه‌های مؤسسات پزشکی و پزشکان و شاغلان حرف پزشکی و وابسته پزشکی.
۴ – همکاری در اجرای برنامه‌های بازآموزی و نوآموزی مستمر پزشکان، دندانپزشکان، داروسازان و متخصصین و دکترهای حرفه‌ای علوم آزمایشگاهی در جهت رشد و ارتقاء دانش پزشکی منطبق با پیشرفت‌های علمی روز به درخواست مراجع ذیربط.
۵ – صادر نمودن کارت عضویت برای اعضاء سازمان موضوع این قانون.
۶ – رسیدگی به تخلفات صنفی و حرفه‌ای شاغلین حرف پزشکی که عنوان جرائم عمومی را نداشته باشد از طریق هیأت‌های ذیربط سازمان طبق مقررات مربوطه.
۷ – همکاری با مراجع ذیصلاح در جهت رسیدگی به تخلفات غیر صنفی و جرائم شاغلین به حرف پزشکی و وابسته به پزشکی و اظهارنظرهای کارشناسی مشورتی در این رابطه به مراجع ذیربط.
۸ – همکاری با مراجع ذیصلاح در جهت حفظ احترام و شئون پزشکی در جامعه.
۹ – همکاری با مراجع ذیربط در جهت گسترش فعالیتهای علمی و تحقیقاتی و تتبعات پزشکی
۱۰ – اظهار نظر و مشارکت فعال به هنگام تعیین یا تجدید نظر در تعرفه‌های خدمات بهداشت و درمانی و همکاری با مراجع ذیصلاح در اجرای آن.
۱۱ – اظهار نظر و مشارکت فعال به هنگام تعیین و یا تجدید نظر در میزان مالیات و عوارض مشاغل مؤسسات و شاغلان حرف پزشکی و همکاری با مراجع ذیصلاح در وصول آنها.
۱۲ – انجام کلیه مسئولیت‌ها، وظایف و اختیاراتی که تا کنون در قوانین مختلف از سوی مجلس شورای اسلامی به سازمان نظام پزشکی محول گردیده است.
۱۳ – همکاری با مراجع ذیربط در ارائه خدمات امدادی، بهداشتی، درمانی به هنگام بروز حوادث و سوانح غیرمترقبه از طریق تشویق و بسیج اعضاء سازمان.
۱۴ – کمک به رفع مشکلات رفاهی و مالی شاغلان حرف پزشکی کم درآمد و خسارت دیده از طریق صندوق تعاون و رفاه سازمان با پرداخت وام طبق آیین‌نامه‌ای که توسط سازمان تهیه می‌گردد.
تبصره – اساسنامه‌های صندوق موضوع بند فوق توسط شورای عالی نظام پزشکی تهیه و اجراء خواهد شد.
فصل سوم – شرایط عضویت:
ماده ۴ – کلیه اتباع ایرانی پزشک، دندانپزشک، دکتر داروساز و متخصصین و دکترای علوم آزمایشگاهی (حرفه‌ای و متخصص) تشخیص طبی و لیسانسیه‌های پروانه‌دار گروه پزشکی می‌توانند عضو سازمان باشند.
تبصره ۱ – اعضاء سازمان همه ساله مبلغی را به عنوان حق عضویت به سازمان پرداخت خواهند نمود. میزان و نحوه وصول حق عضویت اعضاء مطابق دستورالعملی خواهد بود که توسط شورای عالی نظام پزشکی تهیه می‌گردد.
تبصره ۲ – برای پرداختن به حرفه پزشکی پس از اخذ پروانه اشتغال، عضویت در سازمان نظام پزشکی جمهوری اسلامی ایران الزامی است.
فصل چهارم – ارکان و واحدهای تابعه:
ماده ۵ – ارکان و واحدهای تابعه سازمان به شرح زیر می‌باشد:
الف – ارکان:
۱ – شورای عالی نظام پزشکی جمهوری اسلامی ایران که در این قانون شورای عالی خوانده می‌شود و دبیرخانه آن در سازمان مرکزی نظام پزشکی که در تهران است مستقر می‌باشد.
۲ – هیأت‌های انتظامی رسیدگی به تخلفات صنفی و حرفه‌ای شاغلین حرف پزشکی و وابسته پزشکی.
۳ – نظام پزشکی شهرستان‌ها.
ب – واحدهای تابعه.
۱ – کمیسیون‌های مشورتی.
۲ – صندوق تعاون و رفاه.
ماده ۶ – اعضاء شورای عالی عبارتند از:
الف – بیست و دو نفر از کادر پزشکی به ترتیب ۱۲ نفر پزشک، ۳ نفر دندانپزشک، ۲ نفر از دکترای علوم آزمایشگاهی تشخیص طبی (حرفه‌ای و متخصص)، ۳ نفر دکتر داروساز و ۲ نفر از لیسانسیه‌های پروانه‌دار گروه پزشکی به انتخاب مجمع نمایندگان هیأت مدیره نظام پزشکی شهرستان‌ها با رأی اکثریت نسبی آنها.
ب – دو نفر از کادر پزشکی به معرفی کمیسیون بهداری و بهزیستی و انتخاب مجلس شورای اسلامی (به عنوان ناظر) و یک نفر از کادر پزشکی به انتخاب وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، یک نفر از کادر پزشکی نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران به انتخاب ستاد فرماندهی کل قوا و رییس سازمان پزشکی قانونی کشور.
تبصره ۱ – هیأت مدیره نظام پزشکی هر یک از شهرستان‌ها یک نفر را به عنوان نماینده خود برای انتخاب ۲۲ نفر مذکور در بند الف معرفی می‌نماید.
تبصره ۲ – جلسات شورای عالی نظام پزشکی که حداقل هر سه ماه یک بار تشکیل می‌شود با حضور دو سوم اعضای شورا رسمی است و تصمیمات متخذه با اکثریت آراء معتبر و برای واحدهای تابعه ذیربط لازم‌الاجراء است.
تبصره ۳ – وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و معاونین ایشان و نیز افرادی که از طرف وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تعیین می‌شوند می‌توانند در تمام جلسات شورای عالی و هیأت مدیره نظام پزشکی‌ها با حق اظهار نظر و بدون حق رأی شرکت نمایند.
تبصره ۴ – شورای عالی نظام پزشکی دارای یک رییس، دو نایب رییس و یک دبیر خواهد بود که از بین اعضاء شورا با رأی اکثریت نسبی اعضاء رسمی شورا برای مدت ۲ سال انتخاب می‌گردد.
ماده ۷ – رییس کل سازمان که مسئولیت اجراء مصوبات شورای عالی و اداره کلیه امور سازمان و واحدهای تابعه آن را به عهده دارد یک نفر پزشک خواهد بود که از بین افراد پیشنهادی (حداقل ۳ نفر) از طرف شورای عالی به رییس جمهور برای مدت ۴ سال انتخاب و با حکم ریاست جمهوری منصوب می‌گردد. عزل وی به عهده ریاست جمهوری است.
تبصره – در صورتی که رییس جمهور در بین افراد پیشنهادی شوری عالی فردی را برای ریاست سازمان مناسب تشخیص نداد شورای عالی موظف است حداکثر ظرف مدت یک هفته افراد دیگری را به رییس جمهور پیشنهاد نماید.
ماده ۸ – در هر شهرستان که تعداد مشمولان ماده ۴ این قانون در آن حداقل پنجاه نفر باشد نظام پزشکی شهرستان تشکیل خواهد شد.
ماده ۹ – هیأت مدیره نظام پزشکی شهرستان مرکب از ۹ نفر به شرح زیر می‌باشد:
۱ – پنج نفر از پزشکان به انتخاب پزشکان شهرستان.
۲ – یک نفر دندانپزشک به انتخاب دندانپزشکان شهرستان.
۳ – یک نفر دکتر داروساز به انتخاب دکترهای داروساز شهرستان.
۴ – یک نفر دکترای علوم آزمایشگاهی (حرفه‌ای و متخصص).
۵ – یک نفر لیسانسیه پروانه‌دار گروه پزشکی.
تبصره – مادامی که انتخاب افراد موضوع بندهای ۲، ۳، ۴ و ۵ ماده فوق صورت نپذیرد، به جای آنها پزشک انتخاب می‌گردد.
ماده ۱۰ – هیأت مدیره نظام پزشکی شهرستان‌هایی که بیش از پانصد نفر پزشک، دندانپزشک و داروساز و متخصص و دکتر حرفه‌ای علوم‌آزمایشگاهی داشته باشند، مرکب از هفده نفر به شرح زیر می‌باشد:
۱ – یازده نفر پزشک به انتخاب پزشکان شهرستان مربوط.
۲ – دو نفر دندانپزشک به انتخاب دندانپزشکان شهرستان مربوطه.
۳ – دو نفر داروساز به انتخاب دکترهای داروساز شهرستان مربوطه.
۴ – یک نفر از متخصصین و دکترهای علوم آزمایشگاهی تشخیص طبی (حرفه‌ای و متخصص) به انتخاب دکترهای علوم آزمایشگاهی تشخیص طبی آن شهرستان.
۵ – یک نفر لیسانسیه پروانه‌دار گروه پزشکی به انتخاب فارغ‌التحصیلان کارشناسی و بالاتر مامایی.
تبصره ۱ – نظام پزشکی شهرستان مرکز استان عهده‌دار وظایف نظام پزشکی شهرستان‌های تابعه استان که در آن نظام پزشکی تشکیل نشده است نیز می‌باشد.
تبصره ۲ – چنانچه مرکز استان و شهرستان‌های تابعه فاقد نظام پزشکی باشد، مرجع رسیدگی به مسائل مربوط به آنها نظام پزشکی شهرستان یا مرکز استانی خواهد بود که از سوی شورای عالی نظام پزشکی مشخص می‌گردد.
ماده ۱۱ – دبیر شورای عالی مسئول تشکیل جلسات و اداره دبیرخانه شورا خواهد بود. اداره جلسات شورا به عهده رییس یا نواب رییس شورا خواهد بود.
ماده ۱۲ – رییس سازمان نظام پزشکی هر یک از شهرستان‌ها که یکی از اعضاء هیأت مدیره خواهد بود با پیشنهاد هیأت مدیره سازمان مربوطه و تأیید و حکم رییس کل سازمان نظام پزشکی جمهوری اسلامی ایران منصوب می‌گردد. عزل آنها نیز به عهده رییس کل سازمان خواهد بود.
تبصره – رؤسای سازمان‌های نظام پزشکی شهرستان‌ها همان وظایف و اختیارات رییس کل سازمان نظام پزشکی را در محدوده سازمان نظام پزشکی شهرستان مربوطه بر عهده خواهند داشت.
ماده ۱۳ – بودجه سازمان‌های نظام پزشکی از محل حق عضویت اعضاء و هدایا و کمکهای اشخاص حقیقی و حقوقی تأمین می‌گردد.
تبصره ۱ – بودجه سالیانه نظام پزشکی هر شهرستان توسط هیأت مدیره همان شهرستان تهیه و تصویب شده و طبق آیین‌نامه مصوب شورای عالی هزینه خواهد شد.
تبصره ۲ – میزان و طرز وصول حق ثبت نام سالانه اعضاء و دیگر مقررات اداری و مالی سازمان و نحوه خرج بودجه پس از تصویب شورای عالی به مرحله اجراء درخواهد آمد.
ماده ۱۴ – وظایف شورای عالی نظام پزشکی به شرح زیر می‌باشد:
۱ – اجرای دقیق وظایف مقرر در ماده ۳ این قانون و نظارت مستمر بر حسن اجرای آنها از طریق رییس کل سازمان.
۲ – نظارت بر عملکرد نظام پزشکی شهرستان‌ها.
۳ – نظارت بر عملکرد صندوق تعاون و رفاه وابسته به نظام پزشکی.
۴ – رسیدگی به تخلفات انضباطی هیأت مدیره نظام پزشکی شهرستان‌ها و برقراری هماهنگی لازم بین نظام پزشکی شهرستان‌ها و رسیدگی به اختلافات داخلی آنها.
۵ – تهیه و تصویب دستورالعمل‌های اجرایی لازم در چهارچوب مواد این قانون.
۶ – انحلال هیأت‌مدیره نظام پزشکی شهرستان‌ها در چهارچوب مواد این قانون.
تبصره – هیأت‌مدیره نظام پزشکی شهرستان‌ها در موارد زیر منحل می‌گردند:
۱ – عدول و تخطی از وظایف مقرر در این قانون با تشخیص شورای عالی نظام پزشکی.
۲ – فوت یا استعفاء و یا عدم شرکت غیر مجاز بیش از یک دوم اعضاء هیأت مدیره برای چهار جلسه متوالی.
ماده ۱۵ – وظایف نظام پزشکی شهرستان‌ها به شرح زیر است:
۱ – نظام پزشکی شهرستان کلیه اختیارات و وظایف سازمان نظام پزشکی را در محدوده شهرستان مربوطه دارا خواهد بود.
۲ – اجرای مصوبات شورای عالی در سطح شهرستان.
فصل پنجم – انتخابات:
ماده ۱۶ – مدت عملکرد هر دوره هیأت‌مدیره نظام پزشکی شهرستان‌ها و شورای عالی نظام پزشکی چهار سال تمام می‌باشد.
تبصره ۱ – شروع اولین دوره فعالیت هیأت‌های مدیره مذکور حداکثر ده روز پس از اعلام قطعیت یافتن نتیجه انتخابات خواهد بود.
تبصره ۲ – شروع فعالیت دوره‌های بعد نظام پزشکی بلافاصله پس از پایان دوره قبلی می‌باشد و چنانچه در پایان دوره تشریفات انتخابات دوره بعد به نحوی از انحاء پایان نیافته باشد، ارکان دوره قبلی تا قطعیت نتیجه انتخابات جدید به فعالیت خود ادامه خواهند داد و مبدأ شروع کار دوره جدید از‌تاریخ قطعیت انتخابات خواهد بود.
ماده ۱۷ – انتخابات برای اولین دوره حداکثر سه ماه پس از تصویب این قانون و تجدید آن برای دوره‌های بعد سه ماه قبل از اتمام هر دوره با اعلام وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و تشکیل هیأت مرکزی نظارت بر انتخابات انجام خواهد شد.
تبصره – انتخابات هیأت‌مدیره نظام پزشکی شهرستان‌هایی که منحل گردیده و یا توسط هیأت مرکزی نظارت، انتخابات آنها ابطال گردیده است، حداکثر ظرف مدت سه ماه با هماهنگی هیأت نظارت و با رعایت سایر مواد قانونی انجام می‌پذیرد.
ماده ۱۸ – ترکیب هیأت مرکزی نظارت بر انتخابات که برای مدت ۴ سال انتخاب می‌گردند به شرح زیر خواهد بود:
۱ – یک نفر نماینده دادستان کل کشور.
۲ – یک نفر نماینده وزارت کشور.
۳ – دو نفر از کادر پزشکی به انتخاب و معرفی وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی.
۴ – سه نفر کادر پزشکی به معرفی کمیسیون بهداری و بهزیستی با انتخاب مجلس شورای اسلامی.
تبصره ۱ – هیأت مرکزی نظارت می‌تواند برای هر شهرستان سه تا پنج نفر را جهت نظارت بر حسن اجرای انتخابات نظام پزشکی آن شهرستان تعیین نماید.
تبصره ۲ – تجدید انتخاب اعضاء هیأت مرکزی نظارت بر انتخابات برای دوره‌های بعد بلااشکال است.
ماده ۱۹ – هیأت مرکزی نظارت وظایف زیر را دارا می‌باشد:
۱ – عزل و نصب اعضاء هیأت‌های نظارت بر انتخابات نظام پزشکی شهرستان‌ها و شورای عالی نظام پزشکی.
۲ – نظارت بر حسن انجام انتخابات در حوزه‌های انتخاباتی.
۳ – بررسی نهایی صلاحیت نامزدهای عضویت هیأت مدنی نظام پزشکی شهرستان‌ها و شورای عالی نظام پزشکی و ابلاغ نظر هیأت مرکزی به هیأت‌های اجرایی انتخابات مربوطه جهت اعلام عمومی.
۴ – رسیدگی به شکایات نامزدهایی که صلاحیت آنها به تأیید هیأت‌های نظارت نرسیده باشد و تجدید نظر در آنها.
۵ – رسیدگی به شکایات انتخاباتی در چهارچوب مواد قانونی و آیین‌نامه‌های مربوطه
۶ – توقف یا ابطال تمام و یا قسمتی از مراحل انجام انتخابات در چهارچوب مواد قانونی و دستورالعمل‌های مربوطه این قانون رأساً و یا با پیشنهاد هیأت‌های اجرایی یا هیأت‌های نظارت حوزه‌های انتخاباتی.
۷ – تأیید نهایی حسن انجام انتخابات هیأت مدیره نظام پزشکی شهرستان‌ها و اعضاء شورای عالی نظام پزشکی و امضاء اعتبارنامه منتخبین.
۸ – رسیدگی به شکایت و اعتراضات کتبی افراد در مورد تأیید صلاحیت نامزدهای عضویت در هیأت مدیره نظام پزشکی‌ها و تجدید نظر در آنها.
تبصره – هیأت مرکزی نظارت می‌تواند طبق دستورالعملی که تهیه می‌نماید تمام یا قسمتی از وظایف مقرر در این ماده را به هر یک از هیأت‌های نظارت بر انتخابات هیأت مدیره نظام پزشکی شهرستان‌ها تفویض نماید.
ماده ۲۰ – برگزاری انتخابات هیأت مدیره نظام پزشکی و اعضاء شورای عالی نظام پزشکی به عهده هیأت‌های اجرایی انتخابات مربوطه بوده که ترکیب و نحوه تشکیل و نحوه کار آنها و کیفیت و نحوه برگزاری انتخابات مربوطه طبق آیین‌نامه‌ای خواهد بود که توسط شورای عالی نظام پزشکی تهیه و به تصویب وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی خواهد رسید.
ماده ۲۱ – شرایط انتخاب‌کنندگان عبارت است از:
۱ – تابعیت دولت جمهوری اسلامی ایران.
۲ – داشتن کارت عضویت در سازمان نظام پزشکی.
۳ – شاغل بودن در شهرستان منطقه انتخاباتی در زمان انتخابات به تأیید نظام پزشکی آن شهرستان یا شبکه بهداشت، درمان شهرستان.
ماده ۲۲ – شرایط انتخاب‌شوندگان هیأت‌های مدیره سازمان‌های نظام پزشکی و شورای عالی نظام پزشکی به شرح زیر می‌باشد:
۱ – تابعیت دولت جمهوری اسلامی ایران.
۲ – نداشتن فساد اخلاقی و مالی.
۳ – داشتن حسن شهرت اجتماعی و شغلی و عمل به اجرای اصول پزشکی و رعایت اخلاق و شئون پزشکی.
۴ – داشتن حسن شهرت در تعهد عملی به احکام دین مبین اسلام و وفاداری به قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران.
تبصره – اقلیت‌های مذهبی به رسمیت شناخته شده در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران تابع احکام دین اعتقادی خود می‌باشند.
۵ – دارا بودن حداقل سه سال عضویت در نظام پزشکی.
تبصره ۱- پزشکان، دندانپزشکان، دکترهای داروساز و دکترهای علوم آزمایشگاهی تشخیص طبی (حرفه‌ای و متخصص) و لیسانسیه‌های پروانه‌دار گروه پزشکی که دارای مسئولیت‌های اجرایی می‌باشند و یا در نیروهای نظامی – انتظامی شاغل هستند جهت نامزدی در انتخابات و عضویت در ارکان سازمان نیازی به استعفاء از سمت و شغل خود ندارند.
تبصره ۲- کسانی که طبق قانون از انتخاب شدن به عنوان نماینده مجلس شورای اسلامی محرومند، حق نامزد شدن برای انتخاب در ارکان سازمان را ندارند به استثنای شرط سنی آن.
[قانون تفسیر تبصره (۲) ماده (۲۲) قانون تشکیل سازمان نظام پزشکی جمهوری اسلامی ایران]
ماده ۲۳ – وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مسئول برگزاری انتخابات هیأت مدیره نظام پزشکی از طریق هیأت‌های اجرایی انتخابات با رعایت مواد این قانون خواهد بود.
فصل ششم – موارد متفرقه:
ماده ۲۴ – به منظور رسیدگی به تخلفات صنفی و حرفه‌ای شاغلین حرف پزشکی و وابسته به پزشکی سازمان نظام پزشکی در مرکز و شهرستان‌ها دارای هیأت عالی انتظامی و هیأت‌های بدوی انتظامی خواهد بود که مطابق مواد بعدی این قانون تشکیل می‌گردند.
تبصره – عدم رعایت موازین شرعی و قانونی و مقررات و نظامات دولتی و صنفی و حرفه‌ای و عدم رعایت شئونات شغلی و صنفی و حرفه‌ای و سهل‌انگاری در انجام وظایف قانونی و اجحاف به بیماران و مراجعین به وسیله شاغلین حرف پزشکی و وابسته به پزشکی تخلف محسوب و متخلفین با توجه به شدت و ضعف عمل ارتکابی و تعدد و تکرار آن حسب مورد به مجازات‌های زیر محکوم می‌گردند:
الف – تذکر یا توبیخ شفاهی در حضور هیأت‌مدیره نظام پزشکی محل.
ب – اخطار یا توبیخ کتبی با درج در پرونده نظام پزشکی محل.
ج – توبیخ کتبی با درج در پرونده نظام پزشکی و نشریه نظام پزشکی محل یا الصاق رأی در تابلو اعلانات نظام پزشکی محل.
د – محرومیت از اشتغال به حرفه‌های پزشکی و وابسته از سه ماه تا یک سال در محل ارتکاب تخلف.
ه – محرومیت از اشتغال به حرفه‌های پزشکی و وابسته از سه ماه تا یک سال در تمام کشور.
و – محرومیت از اشتغال به حرفه‌های پزشکی و وابسته از بیش از یک سال تا پنج سال در تمام کشور.
ز – محرومیت دائم از اشتغال به حرفه‌های پزشکی و وابسته در تمام کشور.
مصادیق تخلفات مذکور و نوع و میزان مجازات‌ها در هر مورد و نحوه رسیدگی به آنها و اجراء احکام مربوطه به شرح آیین‌نامه‌ای خواهد بود که با رعایت موارد فوق ظرف مدت ۶ ماه پس از تشکیل شورای عالی نظام پزشکی توسط هیأت عالی انتظامی سازمان تهیه و پس از تأیید شورای عالی نظام پزشکی به تصویب هیأت وزیران خواهد رسید.
مادامی که آیین‌نامه جدید فوق‌الذکر تهیه و تصویب نگردیده است آیین‌نامه‌های ذیربط در این رابطه به قوت خود باقی است و اجرا خواهد شد.
ماده ۲۵ – هیأت‌های بدوی انتظامی رسیدگی به تخلفات صنفی و حرفه‌ای سازمان‌های نظام پزشکی که مرجعی است صلاحیتدار، با مسئولیت رسیدگی به تخلفات صنفی و حرفه‌ای اعضاء سازمان و تعیین مجازات‌های انتظامی مناسب برای آنها متشکل از ۹ نفر به شرح زیر خواهد بود:
۱ – یک نفر قاضی به معرفی ریاست قوه قضاییه برای تهران و با معرفی رییس دادگستری شهرستان‌ها برای شهرستان مربوطه.
۲ – مسئول پزشکی قانونی شهرستان مربوطه.
۳ – سه نفر از پزشکان شهرستان مربوطه.
۴ – یک نفر از دندانپزشکان شهرستان مربوطه.
۵ – یک نفر از دکترهای داروساز شهرستان مربوطه.
۶ – یک نفر از دکترای علوم آزمایشگاهی تشخیص طبی (حرفه‌ای و متخصص) شهرستان مربوطه یا یک نفر لیسانسیه پروانه‌دار گروه پزشکی شهرستان مربوطه.
تبصره ۱ – افراد موضوع بندهای ۳، ۴، ۵ و ۶ ماده فوق که از افراد مسلمان و متدین و خوش سابقه شهرستان مربوطه با تجربه حداقل ۵ سال در‌حرفه مربوطه خواهند بود با پیشنهاد هیأت‌مدیره نظام پزشکی شهرستان مربوطه و تأیید هیأت عالی انتظامی سازمان نظام پزشکی در مرکز با حکم رییس هیأت عالی انتظامی مرکز منصوب می‌گردند و عزل آنها بر عهده هیأت عالی انتظامی خواهد بود.
تبصره ۲ – هر یک از هیأت‌های بدوی انتظامی شهرستان‌ها علاوه بر این که مسئولیت رسیدگی به تخلفات صنفی و حرفه‌ای شاغلین حرف پزشکی و وابسته به پزشکی را بر عهده دارند مراجعی هستند صلاحیتدار در امر اعلام نظر کارشناسی و تخصصی به مراجع ذیصلاح قضایی در رابطه با رسیدگی به تخلفات غیر صنفی و غیر حرفه‌ای و جرائم شاغلین به حرف پزشکی و وابسته پزشکی.
تبصره ۳ – هر یک از هیأت‌های بدوی انتظامی می‌توانند در امر رسیدگی به تخلفات صنفی و حرفه‌ای موضوع ماده مذکور نظرات کارشناسی کمیسیون‌های تخصصی مشورتی نظام پزشکی شهرستان مربوطه را درخواست نمایند. کمیسیون‌های مذکور موظفند حداکثر ظرف مدت ۱۵ روز نظرات کارشناسی خود را در اختیار هیأت‌های بدوی انتظامی قرار دهند.
ماده ۲۶ – به منظور رسیدگی به اعتراضات و شکایات اشخاص (حقیقی و حقوقی) از طرز کار هیأت‌های بدوی انتظامی موضوع ماده (۲۵) این‌قانون نظارت عالیه بر کار هیأت‌های بدوی انتظامی و ایجاد هماهنگی بین آنها و تجدید نظر در احکام صادره از سوی هیأت‌های بدوی انتظامی مذکور‌و عزل و نصب اعضاء ذیربط هیأت‌های مذکور، هیأتی به نام هیأت عالی انتظامی با ترکیب زیر در سازمان مرکزی نظام پزشکی تشکیل می‌گردد:
۱ – یک نفر از قضات متدین و با تقوی و با تجربه به معرفی رییس قوه قضاییه.
۲ – رییس سازمان پزشکی قانونی کشور.
۳ – پنج نفر از پزشکان متخصص، مسلمان و متدین و خوش سابقه با تجربه کاری حداقل هفت سال در حرفه مربوطه.
۴ – یک نفر از دندانپزشکان مسلمان و متدین و خوش سابقه با تجربه کاری حداقل هفت سال در حرفه مربوطه.
۵ – یک نفر از دکترهای داروساز مسلمان و متدین و خوش سابقه با تجربه کاری حداقل هفت سال در حرفه مربوطه.
۶ – یک نفر از لیسانسیه‌های پروانه‌دار گروه پزشکی مسلمان و متدین و خوش سابقه با تجربه کاری حداقل ۷ سال در حرفه مربوطه.
۷ – یک نفر از متخصصین و دکترای علوم آزمایشگاهی تشخیص طبی (حرفه‌ای و متخصص) مسلمان و متدین و خوش سابقه با تجربه کاری حداقل ۷ سال در حرفه مربوطه.
تبصره ۱ – هیأت عالی انتظامی موضوع ماده فوق می‌توانند مسئولیت رسیدگی به تخلفت صنفی و حرفه‌ای شاغلین حرف پزشکی و وابسته پزشکی چند شهرستان را به یک هیأت بدوی انتظامی محول و واگذار نمایند.
تبصره ۲ – افراد مذکور در بندهای ۳، ۴، ۵، ۶ و ۷ ماده فوق با پیشنهاد رییس کل سازمان و تصویب شورای عالی نظام پزشکی با حکم رییس کل سازمان برای مدت ۲ سال منصوب می‌گردند، عزل آنها قبل از انقضای مدت ۲ سال با رییس کل سازمان خواهد بود و تجدید انتخاب آنها برای دوره‌های بعدی بلااشکال است.
تبصره ۳ – در صورتی که کسی نسبت به رأی نظام پزشکی شاکی باشد می‌تواند به دادگاه صالح شکایت کند.
تبصره ۴ – نحوه کار هیأت عالی انتظامی و هیأت‌های بدوی انتظامی موضوع مواد ۲۵ و ۲۶ این قانون، و ترتیب تشکیل جلسات آنها طبق دستورالعملی خواهد بود که توسط هیأت عالی انتظامی تهیه و به تأیید رییس کل سازمان خواهد رسید.
ماده ۲۷ – هیأت‌های بدوی انتظامی نظام پزشکی هر یک از شهرستان‌ها موظفند نظر مشورتی کارشناسی و تخصصی خود را نسبت به هر یک از پرونده‌های مربوط به رسیدگی به اتهام بزه ناشی از حرفه صاحبان مشاغل پزشکی در اختیار دادگاه‌های شهرستان مربوطه قرار دهند.
تبصره ۱ – اعلام نظر کارشناسی و تخصصی مشورتی هیأت‌های بدوی انتظامی نظام پزشکی هر یک از شهرستان‌ها به دادگاه‌های ذیربط پیرامون پرونده‌های مربوط به رسیدگی به اتهام بزه ناشی از حرفه صاحبان مشاغل پزشکی نباید بیش از ۲۰ روز از تاریخی که دادسراها و دادگاه‌های شهرستان مربوطه درخواست می‌نمایند بگذرد.
تبصره ۲ – دادگاه‌های جمهوری اسلامی ایران در هر یک از شهرستان‌ها مجازند حداقل ۲۴ ساعت قبل از احضار و جلب هر یک از صاحبان مشاغل پزشکی به دادگاه به خاطر رسیدگی به اتهام بزه ناشی از حرفه صاحبان مشاغل پزشکی مراتب را به اطلاع هیأت بدوی انتظامی نظام پزشکی شهرستان مربوطه برسانند.
ماده ۲۸ – شورای عالی نظام پزشکی به منظور اجراء هر چه بهتر وظایف سازمان مقرر در این قانون می‌تواند کمیسیون‌های تخصصی مشورتی تشکیل دهد که نوع کمیسیون و ترکیب و نحوه کار آنها طبق دستورالعملی خواهد بود که توسط رییس کل سازمان تهیه و به تصویب شورای عالی نظام پزشکی خواهد رسید.
ماده ۲۹ – تمام و یا آن قسمت از قوانین که مغایر با این قانون است ملغی‌الاثر می‌باشد و آیین‌نامه‌ها و ضوابط قبلی که با این قانون مغایرت نداشته باشد تا تصویب آیین‌نامه‌ها و ضوابط جدید به قوت خود باقی است.
ماده ۳۰ – اعتبار مورد نیاز برای اجرای این قانون از محل:
۱ – اعتبارات و دارایی‌های موجود سازمان‌های نظام پزشکی.
۲ – حق عضویت سالانه اعضاء سازمان نظام پزشکی.
۳ – کمکهای اختیاری دولت و مؤسسات و افراد داوطلب تأمین می‌گردد.
ماده ۳۱ – شورای عالی نظام پزشکی موظف است پس از تصویب قانون ظرف مدت سه ماه با توجه به اهداف سازمان و لحاظ نمودن اهداف متعالی اسلام و حفظ شئونات پزشکی، آرم جدید سازمان را تهیه و پس از تصویب و تأیید ریاست جمهوری جایگزین آرم فعلی نماید.
قانون فوق مشتمل بر سی و یک ماده و سی و پنج تبصره در جلسه روز چهارشنبه بیستم دی ماه یک هزار و سیصد و هفتاد و چهار مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ ۱۳۷۴.۱۰.۲۷ به تأیید شورای نگهبان رسیده است.
رییس مجلس شورای اسلامی – علی‌اکبر ناطق نوری