مقدمه:
بر اساس دستور رهبر معظم انقلاب اسلامی حضرت آیت الله خامنهای مدظله العالی مبنی بر تجدید نظر در اساسنامه شورای نمایندگان و دفاتر آنها در دانشگاهها (موضوع مصوبه شماره ۱۳۶۸/دش مورخ ۲۸ /۴ /۶۹ شورای عالی انقلاب فرهنگی و اصلاحیه های آن) و ایجاد سازمان جدیدی برای تحقق اهداف مورد نظر معظم له «نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها» با این اهداف، وظایف و سازمان تشکیل می شود:
ماده ۱ – [اصلاحی ۱۴۰۲/۱۱/۱۰]
نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها که در این اساسنامه اختصارا «نهاد نمایندگی» نامیده میشود نهادی است که زیر نظر معظم‌له در وزارتین علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و…، کلیه دانشگاهها و مراکز آموزش عالی به انجام وظایف مصرح در اساسنامه میپردازد.
ماده ۲ – اهداف
1 – توسعه و تعمیق آگاهیها و علائق اسلامی دانشجویان و دانشگاهیان و تبیین ارزشهای اسلامی.
2 – ایجاد و گسترش فضای معنوی و اسلامی در دانشگاهها و رشد فضائل اخلاقی در دانشگاهیان.
3 – رشد بینش سیاسی در محیط دانشگاه.
4 – حمایت و هدایت فکری تشکلهای دانشجویی و دانشگاهی.
5 – حاکمیت بخشیدن به ارزشهای اسلامی و انقلابی در سطوح اجرایی و علمی.
6 – مقابله با ترویج عقائد و افکار انحرافی و هجوم فرهنگی و تقویت روح خودباوری و استقلال فکری.
7 – تقویت پیوند حوزه و دانشگاه.
ماده ۳ – وظایف
۱ – تبیین مسائل سیاسی، اجتماعی و فرهنگی از طریق برگزاری جلسات، سخنرانی و بحث و مناظره، نشر مقالات و جزوات و مانند آن.
۲ – انجام دادن مسؤولیتهای روحانیت در محیط دانشگاه مانند اقامه جماعت و برپایی مجالس و محافل مذهبی و اهتمام به تعظیم شعائر اسلامی و مراسم دینی.
۳ – اجرای برنامه های آموزشی، پژوهشی و تربیتی در زمینه علوم و معارف اسلامی از قبیل: برگزاری گردهماییها و نشستهای تخصصی، جلسات پاسخ به سؤوالات، نشر مقالات و جزوات و فعالیتهای فوق برنامه و مانند آن.
۴ – حضور فعال در میان دانشجویان و دانشگاهیان به منظور راهنمایی و ارشاد فکری و اخلاقی و پاسخگویی به مسائل شرعی.
۵ – هدایت تشکلها و نهادها و حرکتهای اسلامی دانشجویی و دانشگاهی و تقویت فعالیتهای اسلامی در دانشگاه.
۶ – مطالعه و بررسی وضع دینی و اعتقادی و گرایشهای فرهنگی و سیاسی در محیط دانشگاه و علل ضعفها و نارساییها برای دستیابی به راه حلهای مناسب.
۷ – بسط فرهنگ امر به معرف و نهی از منکر و اقامه نماز در دانشگاهها.
۸ – همکاری با نهادها و مراکز حوزه ای و دانشگاهی و پشتیبانی از آنها برای تقویت پیوند حوزه و دانشگاه
۹ – گزینش علمی و عمومی استادان دروس معارف اسلامی و نظارت بر کیفیت ارائه آن دروس و ارزیابی عملکرد آنان.
۱۰ – تأیید رئیس پیشنهادی گروه معارف اسلامی قبل از معرفی به رئیس دانشگاه.
۱۱ – نظارت بر رعایت موازین اسلامی و ارزشهای انقلاب در امور اداره دانشگاهها، تشکلها و فعالیتهای فرهنگی و سیاسی – اجتماعی مراکز هنری و ورزشی و خوابگاههای دانشگاهی و نیز نشریات داخلی دانشگاه.
۱۲ – بررسی مقررات، آیین نامه ها و بخشنامه های راجع به امور فرهنگی در مراکز آموزش عالی و مؤسسات وابسته از نظر انطباق با معیارها و ارزشهای اسلامی و انقلاب اسلامی.
۱۳ – حمایت از نیروهای متخصص و متعهد در دانشگاه.
۱۴ – اعلام نظر کتبی درباره خلافهای بین متون جزوات درسی و مباحث راجع به مبانی ارزشها و دیدگاههای دینی و اسلامی از طرف دفتر مرکزی نهاد، به مسؤولان ذی ربط، برای اصلاح.
تبصره ۱ – در مواردی که اجرای بندهای این ماده نیاز به حضور مسؤول نهاد در یکی از شوراها، هیأتها یا کمیته های وزارتخانه، دانشگاه یا دانشکده داشته باشد از وی برای شرکت در جلسه دعوت خواهدشد.
تبصره ۲ – به منظور اجرای وظایف ناشی از این ماده، صورتجلسات شوراها و هیأتها و کمیته های تبصره ۱ به اطلاع مسؤول نهاد می رسد.
تبصره ۳ – مسؤول نهاد در هر دانشگاه نظرها و تذکرات خود را در هر یک از موارد برای بررسی و اقدام لازم کتبآ به رئیس یا مسؤولان دانشگاه یا مرکز آموزش عالی اعلام می دارد، در صورت عدم موافقت یا عدم اعتنا، موضوع به شورای نمایندگان احاله می شود تا با حضور طرفین بررسی و تصمیم نهایی اتخاذ شود.
۱۵ – [اصلاحی ۱۴۰۲/۱۱/۱۰]
حضور نماینده نهاد نمایندگی در وزارتین مربوطه به منظور هماهنگی حداکثری و پیگیری مأموریت‌‌ها و حضور در جلسات و شوراهای مرتبط با نهاد نمایندگی.
ماده ۴- [اصلاحی ۱۳۸۱/۳/۲۸]
ارکان نهاد نمایندگی عبارتند از:
۱ ـ شورای نمایندگان مقام معظم رهبری (هیئت امنا).
۲ – ریاست نهاد.
۳ – [اصلاحی ۱۴۰۲/۱۱/۱۰]
دفاتر نهاد نمایندگی در وزارتین مربوطه و دانشگاهها.
ماده ۵ – شورای نمایندگان مقام معظم رهبری عالیترین مرجع سیاستگذاری نهاد است و اعضای آن را رهبر معظم انقلاب اسلامی منصوب می کنند.
ماده ۶ – رئیس نهاد برترین مسؤول اجرایی نهاد است و با پیشنهاد شورای نمایندگان توسط مقام معظم رهبری برای مدت ۳ سال تعیین میشود.
ماده ۷ – مسؤول دفتر نمایندگی در دانشگاه مسؤولیت اداره دفتر و اجرای وظایف نهاد در حیطه دانشگاه را بر عهده دارد و زیر نظر رئیس نهاد و در چهارچوب برنامه ها و آیین نامه های ابلاغ شده از سوی وی فعالیت می کند.
ماده ۸ – نصب و عزل مسؤولان دفاتر نمایندگی در دانشگاهها پس از مشورت با رئیس دانشگاه به پیشنهاد رئیس نهاد و تصویب شورای نمایندگان و حکم رئیس شورا صورت می گیرد.
ماده ۹ – وظایف شورای نمایندگان:
1 – تصویب سیاستها و خط مشی ها، نمودار تشکیلاتی و شرح وظایف قسمتها.
2 – پیشنهاد رئیس نهاد به مقام معظم رهبری.
3 – تصویب برنامه و تهیه و تنظیم بودجه و ترازنامه سالانه و ارائه آن برای تصویب به مراجع ذی صلاحیت.
4 – نظارت بر حسن اجرای مصوبات شورای نمایندگان و عملکرد نهاد.
5 – نصب و عزل مسؤولان دفاتر نمایندگان در دانشگاه با امضای رئیس شورای نمایندگان پس از پیشنهاد رئیس نهاد و مشورت با رئیس دانشگاه.
6 – تصویب تشکیلات دفاتر نمایندگی و محدوده وظایف شعب وابسته در چهارچوب اساسنامه.
ماده ۱۰ – وظایف و اختیارات رئیس نهاد
1 – اداره کلیه امور نهاد در چهارچوب اساسنامه و مقررات.
2 – اجرای مصوبات شورای نمایندگان.
3 – نظارت بر حسن اجرای وظایف دفاتر و واحدها و فعالیتهای جاری نهاد در دانشگاهها و پیگیری اشکالات و تخلفات احتمالی.
4 – پیشنهاد برنامه محتوایی و طرح‌های اجرایی برای تصویب در شورای نمایندگان.
5 – تهیه و ابلاغ آیین نامه ها و بخشنامه ها به دفاتر نمایندگی در دانشگاهها برای انجام وظایف محول.
6 – پیشنهاد نصب و عزل مسؤولان دفاتر در دانشگاهها پس از مشورت با رئیس دانشگاه در هر مورد به شورای نمایندگان برای صدور حکم.
7 – تهیه سیاستها، خط مشی ها، نمودار تشکیلاتی و شرح وظایف قسمتها و ارائه به شورای نمایندگان برای تصویب.
8 – تهیه و تدوین برنامه، بودجه و ترازنامه سالانه و ارائه به شورا.
۹ – [اصلاحی ۱۴۰۲/۱۱/۱۰]
نصب و عزل معاونان و مسؤولان در ستاد نهاد و وزارتین مربوطه.
۱۰ – تشکیل شورایی از صاحب نظران حوزه و دانشگاه به منظور بررسی طرحها و برنامه های محتوایی نهاد.
۱۱ – جذب و تربیت فضلای روحانی برای تصدی مسؤولیتها در نهاد نمایندگی.
تبصره: با تصویب شورای نمایندگان، رئیس نهاد می تواند برخی از وظایف دفاتر نمایندگی را به طور متمرکز اجرا کند.
ماده ۱۱ – [اصلاحی ۱۴۰۲/۱۱/۱۰]
هیأت رئیسه دانشگاه با حضور مسؤول دفتر نمایندگی نسبت به هرگونه پشتیبانی و تأمین اعم از نیروی انسانی و فضا و تجهیزات در چهارچوب نمودار سازمانی و امکانات، تصمیم گیری و اقدام می کند.
ماده ۱۲ – [اصلاحی ۱۴۰۲/۱۱/۱۰]
بودجه نهاد همه ساله در ردیف مستقل در بودجه کل کشور پیش بینی می شود و دفتر نمایندگی می تواند علاوه بر اعتباراتی که از نهاد نمایندگی دریافت می کند، از بودجه ای که همه ساله در بودجه دانشگاه منظور می شود استفاده کند.
تبصره: اجرای این اساسنامه برای دانشگاههای غیردولتی موکول به تهیه متمم جداگانه ای برای این قبیل مؤسسات و تصویب در شورای عالی انقلاب فرهنگی خواهد بود.
[متمم اساسنامه نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها برای دانشگاه آزاد اسلامی]
ماده ۱۳ – این اساسنامه که در ۱۳ ماده و ۵ تبصره در تاریخ ۱۳۷۲/۱۲/۳ به تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی رسیده است بند ۱۵ ماده ۳ آن در جلسه ۳۷۴ مورخ ۲۵ /۲ /۷۵ تکمیل شد.
ماده الحاقی [الحاقی ۱۳۷۶/۱۲/۱۲]
هزینه اعتبارات نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها تابع قانون نحوه انجام امور مالی و معاملاتی دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی و تحقیقاتی مصوب جلسه مورخ ۱۸ /۱۰ /۶۹ مجلس شورای اسلامی می باشد.
رئیس جمهور و رئیس شورای عالی انقلاب فرهنگی