ماده واحده – به دولت جمهوری اسلامی ایران اجازه داده میشود به کنوانسیون بین‌المللی استانداردهای آموزش، صدور گواهینامه و نگهبانی دریانوردان، مصوب ۱۳۵۷ هجری شمسی برابر با ۱۹۷۸ میلادی مشتمل بر یک مقدمه، (۱۷) ماده و ضمیمه آن در (۶) فصل به شرح پیوست ملحق شده و اسناد مربوط را تسلیم نماید.
کنوانسیون بین‌المللی استانداردهای آموزش، صدور گواهینامه و نگهبانی دریانوردان ۱۹۷۸ میلادی برابر با ۱۳۵۷ هجری شمسی
کشورهای عضو این کنوانسیون، بامیل به افزایش ایمنی جان و مال اشخاص در دریا و حفاظت محیط زیست دریایی با ایجاد استانداردهای بین‌المللی‌آموزش، صدور گواهینامه و نگهبانی دریانوردان از طریق توافق مشترک، با در نظر گرفتن اینکه بهترین وسیله برای دستیابی به این هدف ایجاد یک کنوانسیون بین‌المللی در خصوص آموزش، صدور گواهینامه و نگهبانی دریانوردان می‌باشد، به قرار ذیل موافقت نموده‌اند:
ماده ۱ – تعهدات کلی به موجب کنوانسیون:
۱ – اعضاء اجرای مفاد کنوانسیون و ضمیمه مربوط به آن را که جزو لاینفک کنوانسیون محسوب میگردد، تعهد می‌نمایند. هر استنادی به کنوانسیون در‌عین حال استناد به ضمیمه نیز تلقی میگردد.
۲ – اعضاء تعهد می‌نمایند کلیه قوانین، مصوبات، احکام و مقررات را رسماً اعلام نموده و کلیه اقدامات دیگری را که به منظور اجرای کامل و جامع کنوانسیون ضروری به نظر می‌رسد، معمول دارند، تا اطمینان حاصل شود که از نظر ایمنی جان و مال اشخاص در دریا و حفاظت محیط زیست دریایی،دریانوردان در کشتی برای انجام وظایف محوله واجد شرایط و مناسب می‌باشند.
ماده ۲ – تعاریف:
از نظر کنوانسیون، جز در مواردی که صراحتاً طور دیگری مقرر گردیده:
الف – «عضو» به معنی کشوری است که کنوانسیون برای آن لازم‌الاجراء شده باشد.
ب – «دستگاه اجرایی» به معنی دولت عضوی است که کشتی مجاز به برافراشتن پرچم آن می‌باشد.
ج – «گواهینامه» به معنی سند معتبری است به هر نامی که ممکن است شناخته شود که به وسیله یا با اجازه دستگاه اجرایی صادر شده یا توسط دستگاه‌اجرایی به رسمیت شناخته شده و دارنده آن را مجاز می‌دارد همانگونه که در این سند قید شده یا مقررات داخلی مجاز دانسته، خدمت نماید.
د – «گواهینامه‌دار» به معنی فردی است که صحیحاً دارای گواهینامه می‌باشد.
ه – «سازمان» به معنی سازمان بین‌الدولی مشورتی دریانوردی (ایمکو) می‌باشد.
و – «دبیر کل» به معنی دبیر کل سازمان می‌باشد.
ز – «کشتی دریاپیما» به معنی کشتی است غیر از آنهایی که منحصراً در آبهای درون سرزمینی یا در آبهای در محدوده یا کاملا مجاور آبهای پناهگاهی یا‌مناطقی که مقررات بندری در آنها اعمال میگردد، دریانوردی می‌کنند.
ح – «شناور صیادی» به معنی شناوری است که جهت صید ماهی، نهنگ، فک، شیرماهی یا سایر منابع زنده دریایی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
ط – «مقررات رادیویی» به معنی مقررات رادیویی است که به آخرین کنوانسیون بین‌المللی مخابرات که می‌تواند در هر زمان لازم‌الاجرا باشد، ضمیمه‌شده یا ضمیمه شده تلقی میگردد.
ماده ۳ – دامنه شمول:
کنوانسیون در مورد دریانوردانی اعمال میشود که در کشتیهای دریاپیما خدمت می‌کنند که مجاز به برافراشتن پرچم یک کشور عضو می‌باشند، به‌استثنای دریانوردانی که خدمت آنها در شناورهای ذیل است:
الف – کشتیهای جنگی، ناوهای پشتیبانی یا سایر کشتیهایی که در تملک یا بهره‌برداری یک کشور قرار دارند و صرفا به خدمات دولتی غیر تجاری‌می‌پردازند. با وجود این، هر عضوی باید با اتخاذ تدابیر مقتضی بدون ورود لطمه به عملیات یا توان عملیاتی اینگونه کشتیهای در تملک یا بهره‌برداری خود، اطمینان حاصل کند که افراد شاغل در اینگونه کشتیها الزامات کنوانسیون را تا حد معقول و عملی برآورده نمایند.
ب – شناورهای صیادی.
ج – قایقهای تفریحی که به امور تجاری نمی‌پردازند، یا
د – کشتیهای چوبی با ساختار ابتدایی.
ماده ۴ – تبادل اطلاعات:
۱ – اعضاء باید در کوتاهترین زمان ممکن موارد ذیل را برای دبیر کل ارسال نمایند:
الف – متن قوانین، مصوبات، احکام، مقررات و اسناد منتشر شده در خصوص موضوعات مختلف در چهارچوب کنوانسیون.
ب – در موارد مقتضی، جزییات کاملی از محتوا و مدت دوره‌های تحصیلی، به همراه آزمون ملی آنها و سایر شرایط لازم برای هر گواهینامه که مطابق با کنوانسیون صادر میگردد.
ج – تعداد کافی از نمونه گواهینامه‌هایی که مطابق کنوانسیون صادر میشود.
۲ – دبیر کل باید کلیه اعضا را از دریافت هر گونه اطلاعات به موجب قسمت (الف) بند (۱) مطلع سازد و از جمله در جهت اجرای مواد (۹) و (۱۰)کلیه اطلاعات دریافتی به موجب قسمتهای (ب) و (ج) بند (۱) را بنا به درخواست، در اختیار آنها قرار دهد.
ماده ۵ – سایر معاهدات و تفسیر:
۱ – کلیه معاهدات، کنوانسیونها و تمهیدات قبلی مربوط به استانداردهای آموزش، صدور گواهینامه و نگهبانی دریانوردان که بین اعضا معتبر می‌باشند،کماکان بطور کامل و جامع در مدت اعتبارشان نسبت به موارد ذیل به قوت خود باقی خواهند ماند:
الف – در مورد دریانوردانی که این کنوانسیون شامل آنان نمی‌شود.
ب – در مورد دریانوردانی که این کنوانسیون شامل آنان میشود، در خصوص مواردی که صریحاً در آن مطرح نشده‌است.
۲ – با این وجود، تا حدی که چنین معاهدات، کنوانسیونها یا تمهیداتی با مفاد این کنوانسیون در تعارض است، اعضاء باید در تعهدات خود به موجب‌چنین معاهدات، کنوانسیونها و تمهیداتی به منظور حصول اطمینان از عدم تعارض بین این تعهدات و الزامات خود به موجب این کنوانسیون،تجدیدنظر نمایند.
۳ – کلیه مواردی که در این کنوانسیون صریحاً پیش‌بینی نشده است، تابع قوانین داخلی کشورهای عضو باقی خواهد ماند.
۴ – هیچ چیز در این کنوانسیون خدشه‌ای به تدوین و توسعه حقوق دریاها توسط کنفرانس سازمان ملل متحد در مورد حقوق دریاها که متعاقب قطعنامه(۲۵)C 2750 مجمع عمومی سازمان ملل متحد تشکیل گردید، وارد نخواهد آورد و نیز خدشه‌ای به نظرات حقوقی و دعاوی حال و آتی هیچ کشوری در رابطه با حقوق دریاها و ماهیت و وسعت صلاحیت قضایی کشور ساحلی و صاحب پرچم وارد نخواهد ساخت.
ماده ۶ – گواهینامه‌ها:
۱ – گواهینامه‌های فرماندهان، افسران و درجه‌داران باید برای آن دسته از متقاضیانی صادر گردد که به نحو مطلوب دستگاه اجرایی الزامات خدمات دریایی، سن، صحت مزاج، آموزش، صلاحیت و امتحانات را مطابق مفاد مربوطه ضمیمه کنوانسیون احراز کنند.
۲ – گواهینامه‌های فرماندهان و افسران که مطابق با این ماده صادر میشود، باید به نحوی که در قسمت (۲) فصل(۱) ضمیمه پیش‌بینی شده توسط دستگاه اجرایی صادرکننده تأیید گردد. چنانچه زبان مورد استفاده انگلیسی نباشد، تأییدیه باید حاوی ترجمه‌ای به این زبان باشد.
ماده ۷ – مقررات انتقالی:
۱ – گواهینامه شایستگی یا گواهینامه خدمات دریایی در سمتی که کنوانسیون برای آن، گواهینامه لازم می‌داند و قبل از لازم‌الاجرا گردیدن کنوانسیون‌برای یک عضو برابر قوانین آن عضو یا مقررات رادیویی صادر میگردد، باید پس از لازم‌الاجراء شدن کنوانسیون برای آن عضو، با همان اعتبار جهت‌خدمت شناخته شود.
۲ – پس از لازم‌الاجراء شدن کنوانسیون برای یک عضو، دستگاه اجرایی آن می‌تواند مطابق روشهای قبلی خود برای مدتی که از پنج سال تجاوز نخواهد‌کرد به صدور گواهینامه‌های شایستگی ادامه دهد. از نظر کنوانسیون چنین گواهینامه‌هایی معتبر شناخته خواهد شد. در این دوران انتقالی چنین‌گواهینامه‌هایی فقط برای دریانوردانی صادر میگردد که خدمات دریایی خود را در بخش خاصی از کشتی که این گواهینامه‌ها مربوط به آن است، قبل از‌لازم‌الاجرا شدن کنوانسیون برای آن عضو آغاز نموده باشند. دستگاه اجرایی باید اطمینان حاصل نماید که تمامی متقاضیان دیگر دریافت گواهینامه،مطابق با کنوانسیون تحت آزمایش قرار گرفته و به دریافت گواهینامه نایل گردند.
۳ – یک عضو می‌تواند ظرف دو سال پس از لازم‌الاجرا شدن کنوانسیون برای آن عضو، به صدور گواهینامه خدمات دریایی جهت دریانوردانی اقدام‌نمایند که دارای گواهینامه مربوطه مطابق با کنوانسیون نیستند و نیز گواهینامه شایستگی صادره به موجب قوانین آن عضو قبل از لازم‌الاجرا شدن‌کنوانسیون برای آن عضو را ندارند، ولی:
الف – در سمتی که برای آن درخواست گواهینامه خدمات دریایی می‌نمایند، در خلال هفت سال قبل از لازم‌الاجراء شدن کنوانسیون برای آن عضو‌حداقل سه سال در دریا خدمت کرده باشند.
ب – مدرکی دال بر انجام رضایت‌بخش خدمت مذکور ارایه دهند.
ج – دستگاه اجرایی را از نظر صحت مزاج از جمله بینایی و شنوایی، با در نظر گرفتن سنشان به هنگام درخواست متقاعد کنند.
از نظر کنوانسیون، گواهینامه خدمات دریایی صادره به موجب این بند باید به عنوان معادل گواهینامه صادره به موجب کنوانسیون تلقی گردد.
ماده ۸ – اجازه خاص:
۱ – در شرایطی که ضرورتی استثنایی ایجاب کند، دستگاههای اجرایی در صورتی که به نظر آنها این موضوع موجب بروز خطر برای اشخاص، اموال و‌محیط زیست نگردد، می‌توانند مجوزی خاص برای یک دریانورد مشخص جهت خدمت در یک کشتی مشخص برای مدتی معین که از شش ماه تجاوز‌نکند، در سمتی که برای آن گواهینامه مربوطه را ندارد، غیر از افسر مخابرات یا اپراتور رادیو تلفنی، جز در مواردی که مقررات رادیویی مربوطه پیش‌بینی‌نموده، صادر کنند، به شرط اینکه شخصی که چنین مجوزی برای وی صادر میشود به نحو مطلوب دستگاه اجرایی واجد شرایط کافی جهت تصدی‌ایمن پست خالی باشد. با وجود این، مجوزهای خاص نباید به فرمانده یا افسر ارشد موتورخانه اعطا گردد، مگر در موارد حوادث غیرمترقبه و آنهم فقط‌برای کوتاهترین مدت ممکن.
۲ – هر مجوز خاص اعطا شده برای یک پست فقط به شخصی اعطاء میگردد که برای تصدی یک پست پایین تر دارای گواهینامه لازم باشد. در مواردی که کنوانسیون دارا بودن گواهینامه پست پایین تر را لازم نداند، مجوز خاص را می‌توان برای شخصی صادر نمود که صلاحیت و تجربه وی از نظر دستگاه‌اجرایی انطباق کامل با شرایط پستی که اشغال میشود داشته باشد، مشروط بر اینکه اگر چنین شخصی دارای گواهینامه لازم نبود، ملزم باشد یک‌آزمایش مورد قبول دستگاه اجرایی را با موفقیت بگذراند که نشان دهنده این باشد که مجوز خاص را می‌توان به طور ایمن صادر کرد. بعلاوه، دستگاههای اجرایی باید اطمینان حاصل نمایند که پست مورد بحث در اسرع وقت توسط دارنده گواهینامه مربوطه اشغال میگردد.
۳ – اعضاء باید در اسرع وقت پس از اول ژانویه، یازدهم دی ماه هرسال، گزارشی حاوی اطلاعات مربوط به مجموع تعداد مجوزهای خاص صادره در‌ارتباط با هر سمتی که برای آن گواهینامه ضروری است و در طی سال برای کشتیهای دریاپیما صادر شده‌است را به همراه اطلاعات مربوط به تعداد این‌کشتیها که دارای ظرفیت ناخالص ثبت شده بیشتر یا کمتر از ۱۶۰۰ تن هستند به طور جداگانه برای دبیر کل ارسال دارند.
ماده ۹ – معادل‌ها:
۱ – کنوانسیون دستگاه اجرایی را از حفظ یا اتخاذ سایر تمهیدات آموزشی و تعلیماتی از جمله آنهاییکه مربوط به خدمات دریایی و سازماندهی در‌کشتی هستند و مختص توسعه‌های فنی و انواع خاصی از کشتیها و سفرهای تجاری تنظیم یافته‌اند، باز نخواهد داشت به شرط اینکه سطح خدمات‌دریایی، آگاهی و کارآیی مربوط به امور دریانوردی و فنی کشتی و کالا درجه‌ای از ایمنی در دریا را تامین نماید و تاثیر پیشگیرانه‌ای از نظر آلودگی، حداقل معادل الزامات کنوانسیون داشته باشد.
۲ – جزئیات چنین تمهیداتی باید در اسرع وقت به دبیر کل گزارش گردد و ایشان کلیه اعضاء را از چنین جزییاتی مطلع خواهد نمود.
ماده ۱۰ – کنترل:
۱ – کشتیها، بجز آنهاییکه طبق ماده (۳) مستثنی شده‌اند، هنگام توقف در بنادر یکی از اعضاء به منظور حصول اطمینان از اینکه کلیه دریانوردانی که در‌این کشتیها خدمت می‌کنند و طبق کنوانسیون ملزم به داشتن گواهینامه هستند دارای چنین گواهینامه‌ای یا مجوز خاص مربوطه می‌باشند، توسط مأمورانی که صحیحاً از طرف آن عضو اختیار یافته‌اند کنترل میشوند. چنین گواهینامه‌هایی باید مورد پذیرش قرار گیرد مگر اینکه دلایل بارزی بر این‌اعتقاد موجود باشد که گواهینامه‌ای بطور متقلبانه اخذ شده یا دارنده گواهینامه فردی نیست که آن گواهینامه در اصل برای وی صادر شده است.
۲ – در صورتی که هرگونه نواقص مورد اشاره در بند (۱) یا مورد اشاره در تشریفات مصرحه در ماده(۱/۴)، « تشریفات کنترل»، مشاهده گردد، مأمور‌اجرای کنترل باید فوراً به صورت کتبی فرمانده کشتی و کنسول یا در غیاب وی، نزدیکترین نمایندگی سیاسی یا مرجع دریایی کشوری را که کشتی مجاز‌به برافراشتن پرچم آن است، در جریان امر قرار دهد تا اقدام مقتضی معمول گردد. در چنین اخطاریه‌ای باید جزییات نواقص مشاهده شده و دلایلی که‌کشور عضو مبنی بر آنها تشخیص می‌دهد که این نواقص خطری متوجه اشخاص، اموال یا محیط زیست می‌سازند مشخص شده باشد.
۳ – در اجرای کنترل به موجب بند (۱) با در نظر گرفتن اندازه و نوع کشتی و طول و ماهیت سفر، در صورتی که نواقص مورد اشاره در بند(۳) ماده(۱.۴) برطرف نگردد و تشخیص داده شود که این امر خطری متوجه اشخاص، اموال یا محیط زیست می‌سازد، کشور عضو مجری کنترل باید اقداماتی‌به عمل آورد تا اطمینان حاصل شود که کشتی به دریا عزیمت نخواهد کرد مگر اینکه و تا زمانی که این الزامات تا حدی که خطر مرتفع گردد تامین شده‌باشد. جزییات مربوط به اقدام انجام شده باید فورا به دبیر کل گزارش گردد.
۴ – هنگام اجرای کنترل به موجب این ماده، باید تمام تلاش ممکن به منظور اجتناب از توقیف یا تاخیر بی‌مورد کشتی به عمل آید. چنانچه کشتی بدین‌شکل توقیف گردیده یا در حرکت آن تأخیر ایجاد شود، محق دریافت غرامت هر گونه زیان یا خسارت ناشی از آن خواهد بود.
۵ – این ماده در صورت لزوم بدین منظور اعمال خواهد شد تا اطمینان حاصل شود که در رفتار با کشتیهای مجاز به برافراشتن پرچم یک کشور غیرعضو از آنچه در خصوص کشتیهای مجاز به برافراشتن پرچم یک کشور عضو اعمال میگردد، ارفاق بیشتری نمی‌شود.
ماده ۱۱ – افزایش همکاریهای فنی:
۱- اعضای کنوانسیون باید با مشورت و کمک سازمان، پشتیبانی از آن دسته از اعضایی را که برای موارد زیر درخواست کمکهای فنی می‌نمایند‌افزایش دهند:
الف- آموزش پرسنل اداری و فنی،
ب – ایجاد مؤسساتی جهت آموزش دریانوردان،
ج – تدارک تجهیزات و تسهیلات برای مؤسسات آموزشی،
د – توسعه برنامه‌های آموزشی مناسب، شامل آموزشهای عملی در کشتیهای دریاپیما
هـ- تسهیل سایر اقدامات و تمهیدات جهت ارتقای صلاحیتهای دریانوردان.
ترجیحاً در سطح ملی، زیر منطقه‌ای یا منطقه‌ای، به منظور پیشبرد اهداف و مقاصد کنوانسیون، با در نظر گرفتن نیازهای ویژه کشورهای در حال توسعه در این رابطه.
۲- سازمان به سهم خود به نحو مقتضی، فعالیتهای فوق‌الذکر را با مشاوره یا همکاری با سایر سازمانهای بین‌المللی، به ویژه سازمان بین‌المللی کار‌پیگیری خواهد نمود.
ماده ۱۲ – اصلاحات:
۱- کنوانسیون را می‌توان به هریک از دو روش زیر اصلاح نمود:
الف – اصلاحات پس از بررسی در درون سازمان:
۱-هر اصلاح پیشنهادی توسط یک عضو باید به دبیر کل تسلیم شود و سپس ایشان حداقل شش ماه قبل از بررسی آن، مراتب را به تمامی اعضای سازمان، تمامی اعضا و مدیر کل دفتر بین‌المللی کار اعلام نماید،
۲- هر اصلاحی که بدین شکل پیشنهاد و اعلام شده باشد، باید جهت بررسی به کمیته ایمنی دریانوردی سازمان ارجاع گردد.
۳- اعضاء چه عضو سازمان باشند چه نباشند، حق خواهند داشت تا در جلسات کار کمیته ایمنی دریانوردی به منظور بررسی و تصویب اصلاحات شرکت نمایند،
۴- اصلاحات با اکثریت دو سوم اعضای حاضر و رای دهنده در کمیته ایمنی دریانوردی که به گونه مندرج در جزو(۳) قسمت (الف) گسترش یافته (و از‌این پس «کمیته ایمنی دریانوردی گسترده» بدان اطلاق میشود) تصویب میگردد، به شرطی که حداقل یک سوم اعضاء درزمان رأی‌گیری حضور داشته‌باشند.
۵-اصلاحات مصوب به طریق فوق، توسط دبیر کل جهت پذیرش به کلیه اعضاء اعلام خواهد گردید.
۶- اصلاحیه یک ماده در تاریخ پذیرش آن توسط دوسوم اعضاء،پذیرفته شده تلقی میگردد.
۷- اصلاحیه ضمیمه به شرح ذیل پذیرفته شده تلقی میگردد:
۱- در پایان دو سال از تاریخی که جهت پذیرش به اعضاء اعلام گردیده، یا
۲- در پایان مدت زمان متفاوتی که کمتر از یک سال نخواهد بود، در صورتی که درزمان تصویب آن توسط اکثریت دو سوم اعضای حاضر و رای‌دهنده‌در کمیته ایمنی دریانوردی گسترده، چنین تصمیمی اتخاذ شده باشد،
با این وجود، چنانچه در مدت زمان تعیین شده بیش از یک سوم اعضا یا اعضایی که مجموع ناوگانهای تجاری آنها کمتر از پنجاه درصد ظرفیت ناخالص‌کشتیرانی تجارتی جهان با کشتیهای دارای ظرفیت ناخالص ثبت شده ۱۰۰ تن یا بیشتر نیست، اعتراض خود را نسبت به اصلاحیه به دبیر کل اعلام‌نمایند، اصلاحات پذیرفته نشده تلقی خواهد گردید،
۸- اصلاحیه یک ماده، برای اعضایی که آن را پذیرفته‌اند شش ماه پس از تاریخی که اصلاحیه پذیرفته شده تلقی میگردد و برای هر عضوی که پس از‌این تاریخ آن را بپذیرد، شش ماه پس از تاریخ پذیرش آن عضو لازم‌الاجراء خواهد شد،
۹- اصلاحیه ضمیمه برای کلیه اعضاء، بجز آنهایی که نسبت به آن اصلاحیه به موجب جزو(۷) قسمت(الف) اعتراض نموده و چنین اعتراضاتی را پس نگرفته‌اند،شش ماه پس از تاریخی که پذیرفته شده تلقی میگردد، لازم‌الاجراء خواهد شد. قبل از تاریخ تعیین شده برای لازم‌الاجراء شدن، هر عضو‌می‌تواند به دبیر کل اطلاعیه‌ای دهد مبنی بر اینکه خود را از شمول آن اصلاحیه برای مدت حداکثر یک سال پس از تاریخ لازم‌الاجراء شدن آن، یا برای‌مدت بیشتری که می‌تواند توسط اکثریت دو سوم اعضای حاضر و رای دهنده در کمیته ایمنی دریانوردی گسترده در زمان تصویب آن اصلاحیه تعیین گردد، معاف می‌نماید
ب – اصلاح توسط کنفرانس:
۱- بنا به درخواست یک عضو که به توافق حداقل یک سوم اعضاء برسد، سازمان باید با مشارکت یا مشورت مدیر کل دفتر بین‌المللی کار، کنفرانسی از‌اعضاء برای بررسی اصلاحات کنوانسیون تشکیل دهد.
۲- هر اصلاحیه که در چنین کنفرانسی توسط اکثریت دوسوم اعضای حاضر و رای‌دهنده تصویب شود، توسط دبیر کل جهت پذیرش به اطلاع کلیه‌اعضا رسانده خواهد شد.
۳- جز در مواردی که کنفرانس تصمیم دیگری اتخاذ نماید، اصلاحیه مطابق با رویه‌های مصرح در جزوهای (۶) و (۸) قسمت (الف) یا جزوهای (۷) و(۹) قسمت (الف) به ترتیب پذیرفته شده تلقی خواهد گردید و لازم‌الاجراء خواهد شد، مشروط بر اینکه در این قسمتها استناد به کمیته ایمنی دریانوردی گسترده، استناد به کنفرانس تلقی گردد.
۲- هر اعلامیه پذیرش یا اعتراض به یک اصلاحیه، یا هر اطلاعیه ارائه‌شده به‌موجب جزو (۹) قسمت (الف) بند(۱) باید به طور کتبی به دبیر کل تسلیم‌شود و ایشان باید کلیه اعضاء را از چنین اظهاریه‌ای با ذکر تاریخ دریافت آن مطلع نماید.
۳- دبیر کل هر اصلاحیه‌ای را که لازم‌الاجراء میشود همراه با تاریخی که آن اصلاحیه لازم‌الاجرا میگردد به‌اطلاع کلیه اعضاء خواهد رساند.
ماده ۱۳- امضاء، تصویب، پذیرش، تأیید و الحاق:
۱- کنوانسیون از ۱۰ آذر ۱۳۵۷ تا ۹ آذر ۱۳۵۸ جهت امضاء در مقر سازمان مفتوح خواهد بود و پس از آن جهت الحاق مفتوح خواهد ماند. هر کشوری‌می‌تواند به طرق ذیل عضو به کنوانسیون گردد:
الف- امضاء بدون قید و شرط تصویب، پذیرش یا تأیید، یا
ب – امضاء به شرط تصویب، پذیرش یا تأیید که متعاقب آن تصویب، پذیرش یا تأیید صورت گیرد
ج – الحاق.
۲- تصویب، پذیرش، تأیید یا الحاق با سپردن سندی به همین مضمون نزد دبیر کل نافذ خواهد گردید.
۳- دبیر کل تمامی کشورهایی که کنوانسیون را امضاء نموده یا بدان ملحق شده‌اند و مدیر کل دفتر بین‌المللی کار را از هر امضاء یا سپردن هر سند تصویب،پذیرش، تأیید یا الحاق و تاریخ سپردن آن مطلع خواهد نمود.
ماده ۱۴- لازم‌الاجراء شدن:
۱- کنوانسیون دوازده ماه پس از تاریخی که حداقل بیست و پنج کشور که مجموع ناوگانهای تجاری آنها کمتر از پنجاه درصد ظرفیت ناخالص کشتیرانی‌تجاری دنیا متشکل از کشتیهای باظرفیت ناخالص ثبت شده ۱۰۰ تن یا بیشتر نیست، مطابق با ماده(۱۳) آن را بدون قید و شرط تصویب، پذیرش یا تأیید‌امضاء نموده یا اسناد لازم تصویب، پذیرش، تأیید یا الحاق را سپرده باشند، لازم‌الاجرا خواهد گردید.
۲- دبیر کل تاریخی را که کنوانسیون لازم‌الاجراء میشود به اطلاع تمام کشورهایی که کنوانسیون را امضاء نموده یا بدان ملحق شده‌اند خواهد رساند.
۳- هر سند تصویب، پذیرش، تأیید یا الحاق که در طول دوازده ماه مورد اشاره در بند (۱) سپرده شود، هنگام لازم‌الاجراء شدن کنوانسیون یا سه ماه پس‌از سپردن چنین سندی، هرکدام که تاریخ دیرتری باشد نافذ خواهد گردید.
۴- هر سند تصویب، پذیرش، تأیید یا الحاق که پس از تاریخی که کنوانسیون لازم‌الاجرا میگردد سپرده شود، سه ماه پس از تاریخ سپردن نافذ خواهد‌گردید.
۵- بعد از تاریخی که یک اصلاحیه به موجب ماده ۱۲ پذیرفته شده تلقی میگردد، هر سند تصویب، پذیرش، تایید یا الحاق که سپرده شود نسبت به‌کنوانسیون اصلاح شده به مورد اجراء گذارده خواهد شد.
ماده ۱۵- انصراف:
۱- کنوانسیون می‌تواند توسط هر عضوی در هر زمانی پس از پنج سال از تاریخی که کنوانسیون برای آن عضو لازم‌الاجراء شده است، مورد انصراف قرار‌گیرد.
۲- انصراف با اطلاع کتبی به دبیر کل نافذ خواهد گردید. دبیر کل تمامی اعضای دیگر و مدیر کل دفتر بین‌المللی کار را از هر اطلاعیه‌ای که در این‌خصوص دریافت میشود و تاریخ دریافت آن و نیز تاریخی که این انصراف نافذ میگردد مطلع خواهد نمود.
۳- انصراف دوازده ماه پس از دریافت اطلاعیه انصراف توسط دبیر کل یا پس از هر مدت طولانی‌تری که می‌تواند در اطلاعیه قید شود، نافذ خواهد‌گردید.
ماده ۱۶- سپردن و ثبت:
۱- کنوانسیون نزد دبیر کل سپرده خواهد شد و ایشان نسخ تأیید شده برابر اصل آن را به تمامی کشورهایی که کنوانسیون را امضاء نموده یا بدان ملحق‌شده‌اند، ارسال خواهد داشت.
۲- به محض اینکه کنوانسیون لازم‌الاجراء گردید، دبیر کل به استناد ماده(۱۰۲) منشور سازمان ملل متحد باید متن آن را جهت ثبت و انتشار برای دبیر‌کل سازمان ملل متحد ارسال دارد.
ماده ۱۷- زبانها:
کنوانسیون در یک نسخه واحد به زبانهای چینی، انگلیسی، فرانسه، روسی و اسپانیایی تنظیم گردیده که همه متون از اعتبار یکسان برخوردارند.ترجمه‌های رسمی به زبانهای عربی و آلمانی تهیه و با نسخه اصلی امضا شده، سپرده خواهد شد.
بنا به مراتب فوق امضاءکنندگان ذیل که صحیحاً از طرف دول مربوطه مجاز بوده به تاریخ ۱۷ جولای ۱۹۷۸ (برابر ۲۶ تیرماه۱۳۵۷) در لندن کنوانسیون را‌امضاء نمودند.
ضمیمه
فصل ۱ – مقررات کلی
ماده ۱/۱ – تعاریف
جز در مواردی که صریحاً طور دیگری مقرر گردیده است، از نظر این کنوانسیون:
الف – «مواد» به معنای موادی است که در ضمیمه این کنوانسیون گنجانده شده است.
ب – «تأیید شده» به معنای تأیید شده توسط دستگاه اجرایی می‌باشد.
ج – «فرمانده» به معنای شخصی است که فرماندهی کشتی را به عهده دارد.
د – «افسر» به معنای عضوی از خدمه کشتی غیر از فرمانده می‌باشد که توسط قانون یا مقررات ملی منصوب شده و یا در صورت عدم چنین انتصابی،توسط قرارداد جمعی یا عرف انتصاب یافته باشد.
ه – «افسر عرشه» به معنای یک افسر واجد شرایط در قسمت عرشه می‌باشد.
و – «افسر ناوبر ارشد» به معنای افسر عرشه‌ای می‌باشد که از نظر درجه بعد از فرمانده کشتی قرار دارد و در صورت عدم توانایی فرمانده، فرماندهی‌کشتی بر عهده وی قرار خواهد گرفت.
ز – «افسر مهندس» به معنای یک افسر واجد شرایط در قسمت موتورخانه می‌باشد.
ح – « افسر سرمهندس» به معنای افسر سرمهندسی می‌باشد که مسؤول رانش مکانیکی کشتی است.
ط – «افسر مهندس‌دوم» به معنای افسر مهندسی می‌باشد که از نظر درجه بعد از افسر مهندس ارشد کشتی قرار دارد و در صورت عدم توانایی افسرمهندس ارشد مسوولیت رانش مکانیکی کشتی بر عهده وی قرار می‌گیرد.
ی – «افسر کمک مهندس» به معنای شخصی است که برای افسر شدن تحت آموزش می‌باشد و برابر قانون یا مقررات ملی رسماً منصوب شده است.
ک – «افسر رادیو» به معنای شخصی است که دارای گواهینامه درجه(۱) یا درجه (۲) اپراتوری رادیو تلگراف یا گواهینامه عمومی اپراتوری ارتباطات رادیویی برای خدمت سیار دریانوردی، صادره به موجب مفاد مقررات رادیویی، می‌باشد و در ایستگاه رادیو تلگراف یک کشتی که طبق کنوانسیون‌بین‌المللی ایمنی جان اشخاص در دریا ملزم به داشتن چنین ایستگاهی می‌باشد بکار گرفته میشود.
ل – «اپراتور رادیو تلفن» به معنای شخص دارای یک گواهینامه مناسب صادره براساس مفاد مقررات رادیویی می‌باشد.
م – «درجه‌دار» به معنای عضوی از خدمه به غیر از فرمانده یا افسر می‌باشد.
ن – «سفرهای نزدیک ساحل» به معنای سفر در مجاورت یک کشور عضو می‌باشد به نحوی که توسط آن کشور عضو تعریف شده است،
س- «قدرت رانش» به معنای قدرت برحسب کیلووات می‌باشد که در گواهینامه ثبت کشتی یا سند رسمی دیگری درج گردیده‌است .*
*فرض بر این است که میزان قدرتی که در گواهینامه یا دفتر ثبت اسناد ، یا هر سند رسمی دیگر قید میگردد، حداکثر کل قدرت تولیدی و‌درجه‌بندی شده متوالی کل دستگاه اصلی رانش کشتی می‌باشد.
اع – «وظایف رادیویی» به نحو مقتضی شامل نگهبانی و نگهداری و تعمیرات فنی طبق مقررات رادیویی، کنوانسیون بین‌المللی ایمنی جان اشخاص در‌دریا و، بنا به صلاحدید هر دستگاه اجرایی، توصیه نامه‌های مربوطه ایمکو می‌باشد.
ف – «نفت کش» به معنای یک کشتی می‌باشد که جهت حمل نفت و محصولات نفتی به صورت فله ساخته شده است و مورد استفاده قرار می‌گیرد.
ض – «تانکر مواد شیمیایی» به معنای کشتیهایی می‌باشد که جهت حمل فله هرگونه مواد شیمیایی مایع عنوان شده در «کد ساختمان و تجهیزات‌کشتی حامل مواد شیمیایی خطرناک به صورت فله» ایمکو، ساخته شده است و مورد استفاده قرار می‌گیرد.
ق – «تانکر گاز مایع» به معنای یک کشتی می‌باشد که جهت حمل فله هرگونه گاز مایع عنوان شده در «کد ساختمان و تجهیزات کشتیهای حامل گازهای‌مایع به صورت فله» ایمکو، ساخته شده است و مورد استفاده قرار می‌گیرد.
ماده ۱/۲ – مندرجات گواهینامه‌ها و فرم تأییدیه
۱- گواهینامه‌ها باید به زبان یا زبانهای رسمی کشور صادر کننده باشد. درصورتی که زبان مورد استفاده انگلیسی نباشد، متن باید حاوی ترجمه‌ای به آن زبان باشد.
۲- در خصوص افسران مخابرات و اپراتورهای رادیو تلفن، دستگاههای اجرایی می‌توانند:
الف – اطلاعات اضافی مورد لزوم مقررات مربوطه ضمیمه کنوانسیون را در آزمون صدور گواهینامه با تبعیت از مقررات رادیویی بگنجانند، یا
ب – گواهینامه جداگانه‌ای مبنی بر اینکه دارنده واجد اطلاعات اضافی مورد لزوم ضمیمه کنوانسیون می‌باشد صادر نمایند.
۳- فرم تأییدیه گواهینامه مورد لزوم ماده ۶ کنوانسیون به شرح ذیل خواهد بود:
فرم تأییدیه گواهینامه‌ها
تأییدیه گواهینامه‌ها
(مهر رسمی) (کشور)
صادره براساس مفاد کنوانسیون بین‌المللی استانداردهای آموزش ،
** صدور گواهینامه و نگهبانی دریانوردان ، ۱۹۷۸
**از خط اول یا دوم استفاده شود
یا دولت (نام) تصدیق میکند .
اینجانب ، امضاءکننده ذیل تصدیق می‌نمایم
که گواهینامه حاضر/ گواهینامه شماره ………… *** برای ……………… (اسم کامل شخص) ، که صحیحاً مطابق مفاد ماده…………… کنوانسیون بین‌المللی استانداردهای آموزش، صدور گواهینامه و نگهبانی دریانوردان ۱۹۷۸ ، بعنوان …………. **** واجد شرایط شناخته شده است با محدودیتهای‌انحصاری ذیل صادر میشود:
در اینجا محدودیتها ………………………………….
یا کلمه «خیر» برحسب………………………………….
مورد قید شود ………………………………….
تاریخ صدور این تأییدیه …………….
(مهر رسمی) امضاء ……………….
(اسم و امضای مقام رسمی که صحیحاً اختیار یافته است)
تاریخ تولد دارنده گواهینامه …………………
امضای دارنده گواهینامه ……………………..
***در صورت لزوم حذف شود
****رتبه کنوانسیون یا نوع گواهینامه درج گردد
ماده ۱/۳ – اصول حاکم بر سفرهای نزدیک ساحل
۱ – هر کشور عضوی که به منظور اعمال کنوانسیون سفرهای نزدیک ساحل را تعریف میکند، نباید الزاماتی از نظر آموزش، تجربه یا صدور گواهینامه‌الزاماتی را بر دریانوردان خدمت کننده در کشتیهایی که اجازه برافراشتن پرچم کشور عضوی را دارند و مشغول چنین سفرهایی می‌باشند تحمیل کند به‌نحوی که برای چنین دریانوردانی نسبت به دریانوردان خدمت کننده در کشتیهایی که اجازه برافراشتن پرچم آن کشور را دارند، منجر به الزامات شدیدتر‌شود. در هیچ موردی چنین کشور عضوی نباید در خصوص دریانوردان خدمت کننده در کشتیهایی که اجازه برافراشتن پرچم کشور عضو دیگری را دارند الزاماتی بیش از کنوانسیون در خصوص کشتیهایی که سفرهای نزدیک ساحل انجام نمی‌دهند، تحمیل نماید.
۲ – در خصوص کشتیهای محق برافراشتن پرچم یک کشور عضو که بطور منظم مشغول سفرهای نزدیک ساحل در سواحل دیگر کشور عضو می‌باشند،کشوری که کشتی محق برافراشتن پرچم آن می‌باشد باید الزاماتی را از نظر آموزش، تجربه و صدور گواهینامه برای دریانوردان خدمت کننده در چنین کشتیهایی را حداقل برابر با الزامات کشوری که کشتی در سواحل آن مشغول سفراست وضع کند، مشروط بر آنکه از الزامات کنوانسیون نسبت به کشتیهایی که مشغول سفرهای نزدیک ساحل نیستند فراتر نرود. کشتی که سفر خود را به بیش از آنچه که به عنوان سفر نزدیک ساحل از سوی یک کشور‌عضو تعریف شده بسط می‌دهد و وارد آبهایی میشود که تحت پوشش تعریف فوق قرار نگرفته‌اند، باید الزامات کنوانسیون به موجب این ماده را بدون‌هیچ تسامحی انجام دهد.
۳ – کشور عضو می‌تواند امتیازات مقررات سفرهای نزدیک ساحل کنوانسیون را به کشتی که اجازه برافراشتن پرچم آن را دارد به هنگامی که طبق تعریف کشور فوق بطور منظم مشغول سفرهای نزدیک ساحل در خارج از سواحل کشور غیرعضو می‌باشد، اعطا کند.
۴ – هیچیک از مفاد این ماده به هیچ وجه نباید صلاحیت هیچ کشوری را اعم از عضو به کنوانسیون و غیرعضو محدود کند.
ماده ۱/۴ – تشریفات کنترل:
۱ – کنترل اعمال شده از سوی یک افسر کنترل که صحیحاً به موجب ماده (۱۰) اختیار یافته‌است به موارد ذیل محدود خواهد شد:
الف – گواهی مطابق بند(۱) ماده (۱۰) به اینکه کلیه دریانوردان خدمت کننده در کشتی که از سوی کنوانسیون ملزم به داشتن گواهینامه می‌باشند، دارای‌یک گواهینامه معتبر یا یک معافیت معتبر می‌باشند.
ب – ارزیابی توانایی دریانوردان کشتی در حفظ استانداردهای نگهبانی به نحو مورد لزوم کنوانسیون چنانچه دلایلی برای پذیرش این امر باشد که چنین‌استانداردهایی به هنگام حضور در بندر یک کشور عضو یا راههای ورودی آن بندر، به علت اینکه موارد ذیل حادث شده‌اند رعایت نمی‌گردند.
1 – کشتی دچار تصادم، برخورد با کف دریا یا گل نشستن شده‌است، یا:
2 – تخلیه مواد از کشتی در حالی که در حال حرکت یا در حال لنگر یا در اسکله بوده‌است صورت گرفته‌است که به موجب کنوانسیونهای بین‌المللی غیر‌قانونی است، یا:
3 – کشتی به طریقی نادرست یا ناامن مانور داده یا علامت‌گذاری‌های مسیر دریانوردی یا طرح‌های تفکیک ترافیک رعایت نشده‌است.
۲ – چنانچه درنتیجه انجام کنترل مطابق بند (۱)، هریک از نواقص ذیل مشخص شود، افسر کنترل باید مطابق ماده (۱۰) اطلاعات کتبی را در اختیار‌فرمانده کشتی و نماینده ذیربط کشور صاحب پرچم قرار دهد:
الف – عدم داشتن یک گواهینامه معتبر مناسب یا معافیت معتبر از سوی دریانوردانی که ملزم به داشتن یک گواهینامه می‌باشند.
ب – عدم هماهنگی تدابیر نگهبانی دریانوردی یا مهندسی با الزامات تعیین شده برای کشتی از سوی کشور صاحب پرچم.
ج – غیبت در نگهبانی از سوی شخص واجد شرایط برای بکارگیری تجهیزات لازم جهت هدایت ایمن یا جلوگیری از آلودگی.
د – عدم توانایی فرمانده برای گماردن اشخاص تازه نفس جهت اولین نگهبانی در آغاز سفر و نگهبانی‌های جایگزینی متعاقب آن.
۳ – عدم تصحیح نواقصی که در قسمت (الف) بند (۲) به آنها اشاره شده است تا حدی که به گواهینامه‌های فرمانده، افسر سرمهندس و افسران مسؤول نگهبانی‌های دریانوردی و مهندسی و در مواردی به افسر رادیو مربوط میشوند و در قسمت (ب) بند (۲)، تنها دلایلی به موجب ماده خواهند بود که‌براساس آن یک کشور عضو می‌تواند کشتی را توقیف کند.
فصل ۲ – فرمانده – قسمت عرشه
ماده ۲/۱ – اصول اساسی که باید در نگهبانی دریانوردی رعایت گردد:
۱ – اعضاء بایستی توجه مالکان کشتی، متصدیان کشتی، فرماندهان و پرسنل نگهبانی را به اصول ذیل که باید برای تضمین این امر که نگهبانی‌دریانوردی ایمن در کلیه مواقع رعایت گردد، جلب نمایند.
۲ – فرمانده هر کشتی ملزم است تضمین نماید که تمهیدات نگهبانی برای حفظ نگهبانی دریانوردی ایمن، کافی می‌باشند. افسران نگهبان تحت هدایت‌کلی فرمانده، در طی زمان کشیک خود به ویژه هنگام جلوگیری از تصادم و به گل نشستن، مسؤول هدایت ایمن کشتی می‌باشند.
۳ – اصول اساسی، که شامل موارد ذیل است اما به آنها محدود نمی‌گردد، در خصوص کلیه کشتیها مد نظر قرار خواهند گرفت.
۴ – تمهیدات نگهبانی:
الف – ترکیب نگهبانی باید در کلیه مواقع برای اوضاع و شرایط غالب، کافی و مناسب بوده و ضرورت حفظ یک دیده‌بانی صحیح را ملحوظ نماید.
ب – به هنگام تعیین ترکیب نگهبانی روی پل فرماندهی که می‌تواند شامل درجه‌داران مناسب در عرشه باشد، عوامل ذیل نیز از جمله باید مد نظر قرار‌داده شوند:
۱ – در هیچ زمانی نباید پل فرماندهی بدون مسؤول باقی بماند.
۲ – شرایط آب و هوایی، دید و اینکه آیا نور روز وجود دارد یا تاریکی.
۳ – نزدیکی خطرهای دریانوردی که ممکن است انجام وظایف ناوبری اضافی را برای افسر مسؤول نگهبانی، ضروری گرداند.
۴ – استفاده و وضعیت بهره‌برداری از وسایل کمک ناوبری همچون رادار یا وسایل محل‌یاب الکترونیکی و هرگونه تجهیزات دیگری که بر ناوبری ایمن کشتی مؤثر باشد.
۵ – این که آیا کشتی مجهز به ردیابی اتوماتیک است.
۶ – هرگونه ضرورت‌های غیرمعمول برای نگهبانی دریانوردی که ممکن است در نتیجه شرایط عملیاتی ویژه پدید آید.
۵ – آمادگی انجام وظیفه:
سیستم نگهبانی بایستی به گونه‌ای باشد که کارایی افسران نگهبان و ملوان‌های نگهبان براثر خستگی تضعیف نگردد. وظایف باید به گونه‌ای سازماندهی گردد که اولین نگهبان در شروع سفر و نگهبانهای جانشین بعدی استراحت کافی داشته و از سایر لحاظ نیز آماده انجام وظیفه باشند.
۶ – ناوبری:
الف – سفر مورد نظر را باید با توجه به کلیه اطلاعات مربوطه از قبل برنامه‌ریزی نموده و هر مسیر تعیین شده‌ای را قبل از آغاز سفر مورد بررسی قرار‌دهد.
ب – در طی نگهبانی، بایستی مسیر جهت یابی شده، موقعیت و سرعت را در فواصل زمانی با تناوب کافی، بااستفاده از هر گونه وسایل کمک ناوبری ضروری موجود، کنترل نمود تا اطمینان حاصل شود که کشتی مسیر برنامه‌ریزی شده را تعقیب میکند.
ج – افسر نگهبان بایستی در مورد موقعیت و بهره‌برداری از کلیه تجهیزات ایمنی و ناوبری روی کشتی آگاهی کامل داشته و از محدودیت‌های بهره‌برداری از چنین تجهیزاتی مطلع باشد و آنها را مد نظر قرار دهد.
د – افسر مسؤول نگهبانی دریانوردی نباید موظف یا متعهد به انجام وظایفی باشد که مخل ناوبری ایمن کشتی هستند.
۷ – تجهیزات ناوبری:
الف – افسر دیده‌بانی بایستی کارآمدترین بهره‌برداری را از کلیه تجهیزات ناوبری در اختیار خود، به عمل آورد.
ب – به هنگام استفاده از رادار، افسر نگهبان بایستی ضرورت رعایت مفاد مربوط به استفاده از رادار را، مندرج در مقررات قابل اعمال جلوگیری از‌تصادم در دریا، در کلیه مواقع مد نظر قرار دهد.
ج – در صورت لزوم، افسر نگهبان نباید در استفاده از دسته سکان، موتورها و وسایل اخطار صوتی تردید نماید.
۸ – وظایف و مسؤولیت‌های ناوبری:
الف – افسر مسؤول نگهبانی باید:
۱ – وظیفه نگهبانی خود را در پل فرماندهی انجام داده و در هیچ شرایطی آن را ترک ننماید مگر زمانی که بنحو صحیح جایگزین شود.
۲- به مسؤولیت خود برای هدایت ایمن کشتی علیرغم حضور فرمانده در پل فرماندهی ادامه دهد، تا زمانی که فرمانده به طور خاص به اطلاع وی‌برساند که مسؤولیت مزبور را پذیرفته‌است و برای طرفین مفهوم گردد.
۳ – در صورت بروز هرگونه تردیدی در مورد اینکه چه اقدامی را باید در رابطه با ایمنی به عمل آورد، فرمانده را آگاه سازد.
۴ – چنانچه دلیلی برای پذیرفتن این امر دارد که افسر جایگزین قادر به ایفای وظایف خود به صورت کارآمد نیست، نگهبانی را به وی نسپارد و در این‌صورت متعاقباً مراتب را به اطلاع فرمانده برساند.
ب – افسر جایگزین در قبول نگهبانی، بایستی خود را نسبت به موقعیت تخمینی یا حقیقی کشتی قانع نموده و رد، مسیر و سرعت مورد نظر آن را تأیید نماید و هر گونه خطراتی برای ناوبری را که انتظار مواجهه با آن در طی نگهبانی وی می‌رود باید مورد توجه قرار دهد.
ج- سابقه کاملی از حرکات و فعالیتها در طی نگهبانی مربوط به هدایت کشتی نگهداری خواهد شد.
۹ – دیده‌بان:
علاوه بر ایجاد یک دیده‌بانی بطور صحیح بمنظور ارزیابی کامل موقعیت و خطر تصادم، به گل نشستن و سایر خطرات کشتیرانی، وظایف دیده‌بان بایستی شامل ردیابی کشتی یا هواپیمای دچار خطر، افراد کشتی شکسته، لاشه و قطعات کشتیها نیز میگردد باشد. برای ایجاد دیده‌بانی ، معیارهای‌ذیل باید رعایت شوند:
الف – دیده‌بان، باید قادر به بذل توجه کافی نسبت به انجام دیده‌بانی صحیح باشد و هیچ وظیفه دیگری که بتواند مخل این کار گردد توسط او پذیرفته یا به او محول نخواهد شد.
ب – وظایف دیده‌بان و سکان‌دار، جدای از یکدیگر است و سکان دار به هنگام هدایت کشتی نباید بعنوان دیده‌بان در نظر گرفته شود، به استثنای کشتیهای کوچک که در محل سکان داری آنها، دید کامل و همه جانبه‌ای امکان‌پذیر است و اختلالی در دید شبانه یا هرگونه مانع دیگری برای حفظ دیده‌بانی صحیح وجود ندارد، افسر مسؤول دیده‌بانی می‌تواند در روشنایی روز، به تنهایی دیده‌بانی کند، مشروط بر آنکه در چنین مواردی :
۱- وضعیت بادقت ارزیابی شده و بدون تردید ثابت شده باشد که انجام این کار بی خطر است.
۲- توجه کامل به تمامی عوامل مربوطه، که شامل موارد ذیل بوده ولی محدود به آنها نیست، مبذول شده باشد:
– وضع هوا
– دید
– تراکم ترافیک
– نزدیک بودن خطر برای هدایت کشتی
– توجه لازم به هنگام دریانوردی در داخل یا نزدیک طرح‌های تفکیک
۳- هنگام لزوم هرگونه تغییری در وضعیت ، نیروی کمکی جهت احضار به پل فرماندهی در دسترس باشد.
۱۰- هدایت کشتی با داشتن راهنما روی عرشه
علیرغم وظایف و تعهدات راهنما، حضور وی روی عرشه، فرمانده یا افسر مسؤول دیده‌بانی را از وظایف و تعهدات مربوط به ایمنی کشتی، معاف‌نمیکند. فرمانده و راهنما، اطلاعات مربوط به روشهای هدایت کشتی، شرایط محلی و مشخصات کشتی را با یکدیگر مبادله خواهند نمود. فرمانده و‌افسر دیده‌بانی با راهنما، همکاری نزدیک خواهند نمود و کنترل صحیح بر موقعیت و حرکت کشتی را حفظ خواهند کرد.
۱۱- حفاظت از محیط زیست دریایی
فرمانده و افسر مسؤول دیده‌بانی ، باید از آثار جدی آلودگی عملیاتی یا تصادفی محیط زیست دریایی آگاه باشند و کلیه موارد احتیاطی لازم جهت پیشگیری از چنین آلودگی را ، خصوصاً در چهارچوب مقررات مربوطه بین‌المللی و بندری به عمل آورند.
ماده ۲/۲- حداقل الزامات اجباری برای صدور گواهینامه فرماندهان و افسران ارشد کشتیهای دارای ظرفیت ناخالص ثبت شده ۲۰۰ تن یا بیشتر :
فرمانده و افسر ارشد کشتیهای دارای ظرفیت ناخالص
ثبت شده ۱۶۰۰ تن یا بیشتر
۱- هر فرمانده و افسر ارشد یک کشتی دریاپیما با ظرفیت ناخالص ثبت شده ۱۶۰۰ تن یا بیشتر باید دارای گواهینامه مناسب باشد.
۲- هر داوطلب دریافت گواهینامه باید:
الف – از نظر دستگاه اجرایی از صحت مزاج به ویژه بینایی و شنوایی برخوردار باشد.
ب – الزامات مورد نظر برای صدور گواهینامه بعنوان افسر مسؤول نگهبانی دریانوردی در کشتیهای با ظرفیت ناخالص ثبت شده ۲۰۰ تن یا بیشتر را‌داشته و در این مقام ، خدمت دریانوردی مورد تایید به شرح ذیل ارایه نموده باشد:
۱- برای دریافت گواهینامه به عنوان افسر ارشد، حداقل ۱۸ ماه، با این حال چنانچه دستگاه اجرایی آموزش ویژه‌ای را که معادل حداقل ۶ ماه خدمت بعنوان افسر مسؤول نگهبانی دریانوردی به حساب می‌آورد، الزام نماید. مدت مزبور می‌تواند به حداقل ۱۲ ماه تقلیل یابد.
۲- برای دریافت گواهینامه به عنوان فرمانده، حداقل ۳۶ ماه، با این حال، در صورتی که حداقل ۱۲ ماه از این خدمت دریانوردی به عنوان افسر اول گذرانده شده باشد، یا چنانچه دستگاه اجرایی آموزش ویژه‌ای را که معادل چنین خدمتی به حساب می‌آورد الزام نماید، مدت مزبور می‌تواند به حداقل۲۴ ماه تقلیل یابد.
ج – امتحان لازم را در حد رضایت دستگاه اجرایی گذرانده باشد. چنین امتحانی باید شامل مواد مندرج در ضمیمه این ماده باشد، اما استثنائاً دستگاه اجرایی می‌تواند این الزامات امتحانی را برای فرماندهان و افسران اول کشتیهای دارای ابعاد محدود که مشغول سفرهای نزدیک ساحل هستند، به صورتی که لازم می‌داند، و با توجه به اثر آن بر ایمنی تمامی کشتیهایی که در همان آبها حرکت می‌کنند تغییر دهد.
فرمانده و افسر ارشد کشتیهای دارای ظرفیت ناخالص
ثبت شده بین ۲۰۰ و ۱۶۰۰ تن
۳- هر فرمانده و افسر اول یک کشتی دریاپیما با ظرفیت ناخالص ثبت شده بین ۲۰۰ و ۱۶۰۰ تن باید دارای گواهینامه مناسب باشد.
۴- هر داوطلب دریافت گواهینامه باید:
الف – از نظر دستگاه اجرایی از صحت مزاج به ویژه بینایی و شنوایی برخوردار باشد.
ب – ۱- برای دریافت گواهینامه به عنوان افسر ارشد، حایز شرایط یک افسر مسؤول نگهبانی دریانوردی در کشتیهایی با ظرفیت ناخالص ۲۰۰ تن یا بیشتر‌باشد.
۲- برای دریافت گواهی به عنوان فرمانده، حایز شرایط مربوط به یک افسر مسؤول نگهبانی دریانوردی در کشتیهای با ظرفیت ناخالص ثبت شده ۲۰۰تن یا بیشتر و دارای خدمت دریانوردی مورد تایید به مدت حداقل ۳۶ ماه در این مقام باشد، با وجود این، در صورتی که حداقل ۱۲ ماه از این خدمت‌دریانوردی به عنوان افسر اول طی شده یا چنانچه دستگاه اجرایی آموزش ویژه‌ای را که معادل چنین خدمتی به حساب می‌آورد الزام نماید، مدت مزبور‌می‌تواند به حداقل ۲۴ ماه تقلیل یابد،
ج – امتحان مقتضی را در حد رضایت دستگاه اجرایی گذرانده باشد، چنین امتحانی شامل مواد مندرج در ضمیمه خواهد بود، به استثنای این که این دستگاه اجرایی می‌تواند این الزامات امتحانی را به صورتی که مناسب می‌داند برای فرماندهان و افسران ارشد کشتیهای مشغول به سفرهای نزدیک ساحل تغییر دهد تا آن موادی را که قابل اعمال در آبها یا کشتیهای مربوطه نیست با توجه به اثر آن بر ایمنی کلیه کشتیهایی که ممکن است در همان‌آبها در حال حرکت باشند حذف نماید.
کلیات
۵ – سطح دانش الزامی به موجب عناوین مختلف ضمیمه می‌تواند برحسب اینکه آیا گواهینامه در سطح فرمانده صادر میشود یا افسر ارشد و براساس‌اینکه آیا گواهینامه یا گواهینامه‌ها دارای کاربرد در کشتیهای با ظرفیت ناخالص ثبت شده ۱۶۰۰ تن یا بیشتر هستند یا در کشتیهای با ظرفیت ناخالص‌ثبت شده بین ۲۰۰ و ۱۶۰۰ تن، تغییر کند.
ضمیمه ماده ۲/۲
حداقل دانش لازم برای صدور گواهینامه فرماندهان و افسران ارشد
کشتیهای با ظرفیت ناخالص ثبت شده ۲۰۰ تن یا بیشتر
۱- مواد ارائه شده ذیل جهت آزمون داوطلبان دریافت گواهینامه به عنوان فرمانده و افسر ارشد کشتیهای دارای با ظرفیت ناخالص ثبت شده ۲۰۰ تن یا‌بیشتر تنظیم شده است. هدف از آن عبارت است از افزایش و گسترش عمقی موضوعات مندرج در ماده ۲.۴ «حداقل شرایط الزامی برای صدور‌گواهینامه افسران مسؤول نگهبانی دریانوردی در کشتیهای باظرفیت ناخالص ثبت شده ۲۰۰تن یا بیشتر» با درنظر داشتن این که یک فرمانده در مورد‌ایمنی کشتی، مسافران، خدمه و محموله آن مسؤولیت نهایی را دارا می‌باشد، و این که یک افسر ارشد در موقعیتی خواهد بود که هر لحظه چنین مسؤولیتی را بپذیرد، امتحان در این موضوعات به نوعی طراحی خواهد شد که توانایی آنها در فراگیری کلیه اطلاعات موجودی که بر ایمنی کشتی موثر‌است، مورد آزمایش قرار گیرد.
۲- ناوبری و تعیین موقعیت:
الف – برنامه‌ریزی سفر و ناوبری در تمامی شرایط:
۱- از طریق روشهای مورد قبول تعقیب مسیرهای اقیانوسی.
۲- در آبهای محدود.
۳- در یخ.
۴- با دید محدود.
۵- طرح‌های تفکیک ترافیک.
۶- در مناطق دارای آثار جزر و مدی وسیع.
ب – تعیین موقعیت:
۱- با بررسی اجرام سماوی، شامل استفاده از خورشید، ستارگان، ماه و سیارات.
۲- با مشاهده مشخصات زمینی، از جمله توانایی در استفاده از جهت‌یابی از علایم زمینی ناوبری وسایل کمک ناوبری از قبیل فانوسهای دریایی،چراغهای دریایی و راهنماهای شناور به همراه نقشه‌های دریایی مناسب، اخطارهای دریانوردی و سایر نشریات جهت ارزیابی صحت موقعیت حاصله.
۳- با استفاده از کلیه وسایل کمک ناوبری الکترونیکی مدرن کشتی در حد رضایت دستگاه اجرایی، به همراه اطلاع خاص از اصول بهره‌برداری،محدودیتها، منابع اشتباه، ردیابی اطلاعات غلط و روشهای اصلاح جهت کسب تعیین دقیق موقعیت.
۳- نگهبانی
الف – ارایه دانش کامل نسبت به محتوا، کاربرد و مقصود مقررات بین‌المللی جلوگیری از تصادم در دریا، شامل آن ضمیمه‌هایی که به دریانوردی ایمن‌ارتباط دارد.
ب – ارایه دانش نسبت به ماده ۲/۱-«اصول اساسی که باید در حفظ نگهبانی دریانوردی رعایت گردند.»
۴- تجهیزات رادار
ارائه دانش به همراه استفاده از شبیه‌ساز رادار یا در صورت موجود نبودن، بااستفاده از صفحه مانور، نسبت به مبانی رادار و قابلیت استفاده و‌بهره‌برداری از آن، و همچنین نسبت به تفسیر و تحلیل اطلاعات به دست آمده از این تجهیزات، شامل:
الف – عوامل مؤثر بر کارکرد و دقت.
ب – تشکیل و حفظ تصاویر.
ج – ردیابی اطلاعات اشتباه، پژواکهای غلط، بازتاب از دریا و غیره.
د – برد و موقعیت.
هـ- شناسایی پژواکهای مهم.
و – مسیر و سرعت سایر کشتیها.
ز – زمان و مسافت نزدیکترین راه عبور، روبرو شدن یا سبقت کشتیها.
ح – ردیابی تغییرات مسیر و سرعت سایر کشتیها.
ط – تأثیر تغییرات در مسیر یا سرعت خود کشتی یا هردو.
ی – استفاده از مقررات بین‌المللی جلوگیری از تصادم در دریا.
۵- قطب‌نماها- مغناطیسی و ژیروسکوپی
قابلیت تعیین و اصلاح اشتباهات قطب‌نماهای مغناطیسی و ژیروسکوپی و دانش مربوط به وسایل اصلاح این اشتباهات.
۶- هواشناسی و اقیانوس‌نگاری
الف – ارایه توانایی درک و تفسیر یک نقشه سینوپتیک و پیش‌بینی هوای منطقه با توجه به شرایط محلی آب و هوا.
ب – دانش نسبت به خصوصیات سیستمهای مختلف آب و هوا، شامل طوفان‌های دورانی حاره، و اجتناب از مراکز طوفانی و مناطق خطرناک.
ج – دانش نسبت به سیستمهای جریان اقیانوسی.
د – توانایی استفاده از کلیه نشریات دریانوردی مربوطه در زمینه جزر و مد و جریان‌ها، شامل نشریات به زبان انگلیسی.
هـ- توانایی محاسبه شرایط جزر و مدی.
۷- مانوردهی و هدایت کشتی
مانوردهی و هدایت کشتی در تمام شرایط، از جمله شرایط ذیل:
الف – مانور به هنگام نزدیک شدن به ایستگاهها یا شناورهای راهنما با توجه مقتضی به آب و هوا، جزرومد، فاصله تا محل توقف و مسافت توقف.
ب – هدایت کشتی در رودخانه‌ها، دهانه‌ها و غیره، با در نظر داشتن تأثیرات جریان، باد و آبهای محدود بر واکنش کشتی نسبت به سکان.
ج – مانوردهی در آبهای کم‌عمق، از جمله کاهش فاصله زیر کشتی از بستر آب به دلیل تأثیر تکان * ، پیچش به طرفین و حرکت عمودی.
*Squat – کاهش در خلاء زیر کشتی که هنگام حرکت آن در آب ایجاد میشود و علتش فرو رفتن بدنه و نیز تغییر وضعیت می‌باشد. این تأثیر در آبهای کم عمق کم میشود و با کاهش سرعت کشتی تقلیل می‌یابد.
د – عملکرد متقابل بین کشتیهای در حال عبور و بین کشتی تحت هدایت و سواحل رودخانه‌ای مجاور (تأثیر کانال).
ه ـ- پهلوگیری و جدا شدن از اسکله تحت شرایط مختلف باد و جزرومد، با یدک‌کش یا بدون آن.
و – انتخاب محل لنگراندازی، لنگراندازی با یک یا دو لنگر در محلهای محدود لنگراندازی و عوامل دخیل در تعیین طول کابل لنگر که باید مورد‌استفاده قرار گیرد.
ز – کشیدن لنگر، آزادسازی لنگرهای پیچ خورده.
ح – هدایت به حوضچه تعمیراتی خشک، با خسارت و بدون خسارت.
ط – اداره و هدایت کشتی در هوای نامساعد، از جمله کمک به کشتی یا هواپیمای دچار اضطرار، عملیات یدک‌کشی، روشهای بیرون نگاه داشتن یک‌کشتی غیر قابل کنترل از میان امواج، کاهش کشش توسط جریان آب و استفاده از روغن.
ی – اقدامات احتیاطی قایقها در مانوردهی برای به آب انداختن قایقها یا وسایل نجات در هوای نامساعد.
ک – روشهای سوار کردن نجات یافتگان از قایقهای نجات یا وسایل نجات.
ل – توانایی تعیین خصوصیات مانوردهی و موتور انواع عمده کشتیها با توجه خاص به مسافتهای توقف و دوایر گردش با آبخورها و سرعت‌های متفاوت.
م – اهمیت دریانوردی با سرعت کاهش یافته جهت پرهیز از خسارت ایجاد شده موج سینه یا پاشنه خود کشتی.
ن – تدابیر عملی که باید به هنگام دریانوردی در یخ یا شرایط انباشت یخ در کشتی اتخاذ گردد.
ق – استفاده از طرح‌های تفکیک ترافیک و مانوردهی در داخل آنها.
۸- تعادل، ساختار و کنترل خسارت کشتی
الف – درک اصول اساسی ساختار کشتی و نظریه‌ها و عوامل موثر بر زاویه آبخور سینه و پاشنه و تعادل و اقدامات لازم برای حفظ زاویه ایمن آبخور سینه و پاشنه و تعادل.
ب – دانش نسبت به اثر وارد بر زاویه ایمن آبخور سینه و پاشنه و تعادل کشتی در صورت ورود خسارت به یک قسمت و اقدامات خنثی کننده که باید انجام شود.
ج – استفاده مشخص از جداول و نمودارهای زاویه آبخور سینه و پاشنه، و فشار و وسایل محاسبه فشار، از جمله دانش نسبت به بارگیری محموله‌ها و‌برقراری توازن به منظور حفظ فشارهای وارد بر بدنه در حدود قابل قبول.
د – دانش عمومی نسبت به اجزای ساختاری اصلی کشتی و اسامی خاص قطعات مختلف.
هـ- دانش نسبت به توصیه نامه‌های ایمکو در خصوص تعادل کشتی.
۹- نیروگاههای کشتی
الف – اصول بهره‌برداری از نیروگاههای دریایی.
ب – ماشین‌آلات کمکی کشتی.
ج – دانش عمومی نسبت به واژه‌های مهندسی دریایی.
۱۰- جابجایی و انبارسازی محموله
الف – انبارسازی و محکم‌سازی محموله‌ها در کشتی، از جمله مهاربندی محموله.
ب – عملیات بارگیری و تخلیه، با بذل توجه خاص نسبت به بارگیری و تخلیه کالاهای سنگین.
ج – مقررات و توصیه‌نامه‌های بین‌المللی مربوط به حمل محموله‌ها، به ویژه مقررات بین‌المللی حمل دریایی کالاهای خطرناک (IMDG).
د – حمل کالاهای خطرناک، موارد احتیاط لازم در طی عملیات بارگیری و تخلیه و مراقبت از کالاهای خطرناک در طول سفر.
ه – دانش عملی نسبت به مندرجات و کاربرد آخرین جزوات راهنمای مربوط به ایمنی تانکرها.
و – دانش عملی در مورد ترتیبات مورد استفاده رایج برای لوله‌کشی و تلمبه‌زنی.
ز – اصطلاحات و تعاریف بکار رفته برای توصیف ویژگیهای محموله‌های نفتی متداول همچون نفت خام، تصفیه‌کننده‌های واسطه و نفت.
ح – مقررات مربوط به آلودگی آب توازن، شستشوی تانک و عملیات آزادسازی گاز.
ط – روشهای رسوب گیری محموله نفتیLOAD-ON -TOP .
۱۱- پیشگیری از آتش‌سوزی و وسایل اطفا حریق.
الف – سازماندهی تمرینات آتش‌نشانی.
ب – طبقه‌بندی و مسایل شیمیایی مربوط به حریق.
ج – سیستمهای اطفاء حریق.
د – حضور در یک دوره تأیید شده اطفاء حریق.
ه- دانش نسبت به مقررات مربوط به تجهیزات اطفا حریق.
۱۲- اقدامات اضطراری
الف – اقدامات احتیاطی هنگام به ساحل زدن عمدی کشتی.
ب – اقدامی که باید قبل و بعد از به گل نشستن انجام شود.
ج – شناور ساختن کشتی به گل نشسته، با کمک یا بدون کمک.
د – اقدامی که باید به دنبال بروز تصادم اتخاذ گردد.
هـ- جلوگیری موقت از نشست.
و – اقدامات مربوط به حفاظت و ایمنی مسافران و خدمه در موارد اضطراری.
ز – محدود نمودن خسارت و نجات کشتی به دنبال آتش‌سوزی یا انفجار.
ح – رها نمودن کشتی.
ط – هدایت در موارد اضطراری، نصب و استفاده از سکان اضطراری، و روشهای نصب سکان اضطراری در مواردی که امکان‌پذیر باشد.
ی – نجات افراد از یک کشتی در حال اضطرار یا غرق شده.
ک – روشهای به عرشه آوردن افراد پرت شده به دریا.
۱۳- مراقبت‌های پزشکی
دانش کامل نسبت به استفاده از محتویات نشریات ذیل:
الف – راهنمای بین‌المللی پزشکی برای کشتیها یا نشریات ملی معادل آن.
ب – بخش پزشکی مقررات بین‌المللی علایم.
ج – راهنمای کمکهای اولیه پزشکی برای استفاده در حوادث مربوط به کالاهای خطرناک.
۱۴- حقوق دریایی
الف – دانش نسبت به حقوق دریایی بین‌المللی، به شرح مندرج در موافقتنامهها و کنوانسیونهای بین‌المللی ، در مواردی که بر تعهدات و‌مسؤولیت‌های ویژه فرمانده تأثیر می‌گذارند، خصوصا آن مقرراتی که به ایمنی و حفاظت محیط زیست دریایی مربوط میشوند، به ویژه باید به‌موضوعات ذیل توجه نمود:
1- گواهینامه‌ها و سایر اسنادی که کشتیها به موجب کنوانسیونهای بین‌المللی باید دارا باشند، چگونگی کسب آنها و مدت زمان اعتبار قانونی آنها.
2- مسوولیت‌ها به موجب الزامات مربوطه کنوانسیون بین‌المللی خطوط شاهین.
3- مسوولیت‌ها به موجب الزامات مربوطه کنوانسیون بین‌المللی ایمنی جان اشخاص در دریا.
4- مسوولیت‌ها به موجب کنوانسیونهای بین‌المللی پیشگیری از آلودگی ناشی از کشتیها.
5- اعلامیه‌های دریانوردی مربوط به بهداشت، الزامات مندرج در مقررات بین‌المللی بهداشت.
6- مسوولیت‌ها به موجب کنوانسیون مقررات بین‌المللی جلوگیری از تصادم در دریا.
7- مسوولیت‌ها به موجب سایر اسناد بین‌المللی موثر بر ایمنی کشتی، مسافران، خدمه و محموله.
ب – میزان دانش نسبت به قوانین دریایی ملی، بستگی به صلاحدید دستگاه اجرایی دارد ولی باید در برگیرنده تمهیدات ملی برای اجرای موافقتنامه‌ها‌و کنوانسیونهای بین‌المللی باشد.
۱۵- مسوولیتهای مدیریت و آموزش پرسنل
دانش نسبت به مدیریت، سازماندهی و آموزش پرسنل در کشتی.
۱۶- ارتباطات
الف – داشتن قابلیت ارسال و دریافت پیام‌ها با استفاده از چراغ مورس و استفاده از مقررات بین‌المللی علایم، در مواردی که دستگاه اجرایی، داوطلبان‌را در این زمینه‌ها برای صدور گواهینامه‌های مدارج پایین‌تر مورد امتحان قرار داده است،آنها برای دریافت گواهینامه به عنوان فرمانده می‌توانند اختیار‌عدم شرکت در امتحان مجدد در این زمینه‌ها را داشته باشند.
ب – دانش نسبت به روشهای مورد استفاده در ارتباطات رادیو تلفنی و قابلیت استفاده از رادیو تلفن، به ویژه در مورد پیامهای اضطراری ، فوریت،ایمنی و ناوبری.
ج – دانش نسبت به روشهای مربوط به ارسال علایم اضطراری به وسیله رادیو تلگراف به شرح پیش‌بینی شده در مقررات رادیویی.
۱۷- نجات جان اشخاص
دانش کامل نسبت به مقررات وسایل نجات جان اشخاص (کنوانسیون بین‌المللی ایمنی جان اشخاص در دریا)، سازماندهی تمرینات ، رهاسازی‌کشتی، قایقهای نجات ، قایقهای نجات بادی و سایر تجهیزات نجات جان اشخاص.
۱۸- تجسس و نجات
دانش کامل نسبت به کتابچه راهنمای تجسس و نجات کشتیهای تجاری ایمکو (MERSAR)
۱۹- روشهای نشان دادن تبحر
الف – ناوبری
نشان دادن نحوه استفاده از ارتفاع یاب ، سمت یاب نجومی، آینه آزیموت توانایی تعیین موقعیت، راه و سمت.
ب – مقررات بین‌المللی جلوگیری از تصادم در دریا.
1- استفاده از مدل‌های کوچک برای نشان دادن علامات یا نورهای صحیح، یا شبیه‌ساز چراغ دریانوردی،
2- تخته مانور یا شبیه‌ساز رادار
ج – رادار
1- شبیه ساز رادار، یا
2- تخته‌های مانور
د – اطفا حریق
حضور دریک دوره تایید شده اطفا حریق
ه ـ- ارتباطات
آزمایش عملی سمعی و بصری
و – نجات جان
به آب اندازی و کار با قایقهای نجات و سایر وسایل نجات از جمله به تن کردن جلیقه‌های نجات.
ماده ۲/۳
حداقل الزامات اجباری دریافت گواهینامه برای افسران مسوول نگهبانی دریانوردی و فرماندهان کشتیهای دارای
ظرفیت ناخالص ثبت شده کمتر از ۲۰۰ تن
۱- کشتیهایی که به سفرهای نزدیک ساحل اشتغال ندارند
الف – هر فرمانده‌ای که در یک کشتی دریاپیما با ظرفیت ناخالص ثبت شده کمتر از ۲۰۰ تن که به سفرهای نزدیک ساحل اشتغال ندارد خدمت میکند،برای خدمت به عنوان فرمانده کشتیهای با ظرفیت ناخالص ثبت شده بین ۲۰۰ و ۱۶۰۰ تن باید دارای گواهینامه مورد قبول دستگاه اجرایی باشد.
ب – هر افسر مسوول نگهبانی دریانوردی که دریک کشتی دریاپیما با ظرفیت ناخالص ثبت شده کمتر از ۲۰۰ تن که به سفرهای نزدیک ساحل اشتغال ندارد خدمت میکند، باید دارای گواهینامه مربوط به کشتیهای با ظرفیت ناخالص ثبت شده ۲۰۰ تن به بالا باشد.
۲ – کشتیهایی که به سفرهای نزدیک ساحل اشتغال دارند
الف – فرمانده
1- هر فرمانده که در یک کشتی دریاپیمای باظرفیت ناخالص ثبت شده کمتر از ۲۰۰ تن که به سفرهای نزدیک ساحل اشتغال دارد خدمت میکند باید‌دارای گواهینامه مناسب باشد.
2- هر داوطلب دریافت گواهینامه باید،
1- حداقل ۲۰ سال سن داشته باشد.
2- دارای سابقه خدمت دریانوردی مورد تایید به مدت حداقل ۱۲ ماه به عنوان افسر مسوول نگهبانی دریانوردی باشد.
3- دستگاه اجرایی را قانع سازد که وی دارای دانش کافی و مناسب برای وظایف خود در کشتیهای مربوطه می‌باشد که بایستی شامل موضوعات مندرج در ضمیمه این ماده باشد.
ب – افسر مسوول نگهبانی دریانوردی
۱- هر افسر مسوول نگهبانی دریانوردی در یک کشتی دریاپیما با ظرفیت ناخالص ثبت شده کمتر از ۲۰۰ تن که به سفرهای نزدیک ساحل اشتغال دارد،باید دارای گواهینامه مناسب باشد.
۲- هر داوطلب دریافت گواهینامه باید:
1- حداقل ۱۸ سال سن داشته باشد.
2- از نظر دستگاه اجرایی از صحت مزاج به ویژه از لحاظ بینایی و شنوایی برخوردار باشد.
3- دستگاه اجرایی را قانع سازد که وی:
– از نظر دستگاه اجرایی آموزش ویژه، شامل یک دوره خدمت دریانوردی به مدت کافی را با موفقیت گذرانده باشد. یا
– خدمت دریانوردی مورد تایید در قسمت عرشه را به مدت حداقل ۳ سال تکمیل نموده است.
4- از نظر دستگاه اجرایی وی دارای دانش کافی و مناسب برای وظایف خود در کشتیهای مربوطه باشد که بایستی شامل موضوعات مندرج در‌ضمیمه گردد.
۳- آموزش
آموزش جهت کسب دانش و تجربه عملی لازم باید براساس ماده(۲/۱-) «اصول اساسی لازم‌الرعایه در انجام نگهبانی دریایی» و مقررات و‌توصیه‌نامه‌های بین‌المللی مربوطه باشد.
۴- معافیت‌ها
دستگاه اجرایی، چنانچه تشخیص دهد که اندازه یک کشتی و شرایط سفر آن به گونه‌ای است که اعمال کامل الزامات این ماده و ضمیمه آن را،غیرمنطقی و غیرعملی می‌نماید، می‌تواند با درنظر داشتن ایمنی کلیه کشتیهایی که ممکن است در همان آبها مشغول سفر باشند، تا آن حدی که‌تشخیص می‌دهد فرمانده و افسر مسوول نگهبانی دریانوردی آن کشتی یا آن دسته از کشتیها را از برخی الزامات معاف نماید.
ضمیمه ماده ۲/۳
حداقل دانش لازم افسران مسوول نگهبانی دریانوردی و فرماندهان کشتیهای دارای ظرفیت ناخالص ثبت شده کمتر از ۲۰۰ تن جهت دریافت گواهینامه
۱-الف- دانش نسبت به موارد ذیل:
1- دریانوردی ساحلی و تا حد لازم، دریانوردی با کمک اجرام سماوی.
2- مقررات بین‌المللی جلوگیری از تصادم در دریا.
3- مجموعه قوانین بین‌المللی کالاهای خطرناک دریایی(IMDG)
4- قطب‌نمای مغناطیسی.
5- رادیو تلفن و ارسال علایم بصری.
6- پیشگیری از آتش‌سوزی و وسایل مقابله با آتش.
7- نجات جان اشخاص.
8- اقدامات اضطراری.
9- مانوردهی کشتی.
10- تعادل کشتی.
11- هواشناسی.
12- نیروگاههای کشتیهای کوچک.
13- کمکهای اولیه.
14- تجسس و نجات.
15- جلوگیری از آلودگی محیط زیست دریایی.
ب – علاوه بر الزامات بند فرعی (الف)، دانش کافی برای بهره‌برداری ایمن از کلیه وسایل کمک ناوبری و تجهیزات نصب شده در کشتیهای مربوطه.
ج – سطح دانش لازم در موضوعات مطرح شده دربندهای فرعی (الف) و(ب) باید برای انجام ایمن وظایف افسر نگهبان، کافی باشد.
۲- هر فرمانده که دریک کشتی دریاپیما با ظرفیت ناخالص ثبت شده کمتر از ۲۰۰ تن خدمت میکند، علاوه بر الزامات در بند (۱) فوق، باید دستگاه‌اجرایی را قانع سازد که وی دانش اجرای ایمن کلیه وظایف چنین فرمانده‌ای را دارا می‌باشد.
ماده ۲/۴ -حداقل الزامات اجباری دریافت گواهینامه برای افسران مسوول نگهبانی دریانوردی کشتیهای دارای ظرفیت ناخالص ثبت شده ۲۰۰ تن یا بیشتر
۱- هر افسر مسوول نگهبانی دریانوردی که دریک کشتی دریاپیما باظرفیت ناخالص ثبت شده ۲۰۰ تن یا بیشتر خدمت میکند باید دارای گواهینامه‌مناسب باشد.
۲- هر داوطلب دریافت گواهینامه باید:
الف – حداقل ۱۸ سال سن داشته باشد.
ب – از نظر دستگاه اجرایی از صحت مزاج به ویژه بینایی و شنوایی برخوردار باشد.
ج – دارای سابقه خدمت دریانوردی مورد تایید در قسمت عرشه کشتی به مدت حداقل سه سال باشد که شامل دست کم ۶ ماه وظایف نگهبانی‌دریانوردی در پل فرماندهی تحت نظارت یک افسر واجد شرایط خواهد بود، با وجود این، دستگاه اجرایی می‌تواند اجازه جایگزینی یک دوره آموزشی‌ویژه به مدت حداکثر ۲ سال از این خدمت دریانوردی مورد تأیید را صادر نماید، مشروط بر آنکه دستگاه اجرایی قانع شده باشد که چنین آموزشی از‌لحاظ ارزش دست‌کم معادل آن مدت خدمت دریانوردی است که جایگزین آن میشود.
د – با گذراندن آزمون مناسب، دستگاه اجرایی را قانع سازد که وی دارای دانش نظری و عملی کافی و مناسب برای وظایف خود می‌باشد.
۳- گواهینامه‌های خدمت بدون محدودیت
به منظور صدور گواهینامه‌های خدمت بدون محدودیت از لحاظ منطقه عملیاتی، باید کفایت دانش نظری و عملی داوطلب را در موضوعات مندرج در‌ضمیمه این ماده توسط آزمونی مورد آزمایش قرار داد.
۴- گواهینامه‌های محدود
به منظور صدور گواهینامه‌های محدود خدمت برای سفرهای نزدیک ساحل، دستگاه اجرایی می‌تواند موضوعات ذیل را با توجه به تاثیر آن بر ایمنی کشتیهایی که ممکن است در همان آبها مشغول دریانوردی باشند، از موضوعات مندرج در ضمیمه حذف نماید.
الف – دریانوردی با کمک اجرام سماوی.
ب – سیستمهای الکترونیکی تعیین موقعیت و ناوبری برای آنهایی که تحت پوشش چنین سیستم‌هایی قرار ندارند.
۵- سطح دانش
الف – سطح دانش لازم در موضوعات مندرج در ضمیمه باید برای انجام ایمن وظایف نگهبانی توسط افسر نگهبان کافی باشد. در تعیین سطح مناسب‌دانش، دستگاه اجرایی باید مطالب ذکر شده در ذیل هریک از موضوعات مندرج در ضمیمه را مد نظر قرار دهد.
ب – آموزش برای کسب دانش نظری و تجربه عملی لازم باید برمبنای ماده (۲/۱-) «اصول اساسی لازم‌الرعایه در انجام نگهبانی دریانوردی» و مقررات‌و توصیه‌نامه‌های بین‌المللی مربوطه باشد.
ضمیمه ماده ۲/۴ -حداقل دانش لازم برای افسران مسوول نگهبانی دریانوردی در کشتیهای دارای ظرفیت ناخالص ثبت شده ۲۰۰ تن یا بیشتر جهت دریافت گواهینامه
۱- دریانوردی با کمک اجرام سماوی
توانایی استفاده از اجرام سماوی برای تعیین موقعیت کشتی و خطاهای قطب‌نما.
۲- دریانوردی با کمک مشخصات زمینی و ساحلی
الف – توانایی تعیین موقعیت کشتی با استفاده از:
1- علایم خشکی.
2- وسایل کمک ناوبری شامل فانوسهای دریایی،چراغهای دریایی و راهنماهای شناور.
3- محاسبه تقریبی با در نظر گرفتن بادها، جزرومدها، جریانات و سرعت براساس دور پروانه در دقیقه و براساس دفتر ثبت وقایع کشتی.
ب – دانش کامل و توانایی استفاده از نقشه‌ها و انتشارات دریانوردی از قبیل جهت‌های دریانوردی، جداول جزرومد،اطلاعیه‌های ویژه دریانوردان،هشدارهای رادیویی، دریانوردی و اطلاعات مسیریابی کشتی.
۳- دریانوردی با کمک رادار
دانش نسبت به مبانی رادار و توانایی بهره‌برداری و استفاده از رادار و توانایی تفسیر و تحلیل اطلاعات به دست آمده از رادار شامل موارد ذیل:
الف – عوامل موثر بر کارکرد و دقت.
ب – تشکیل و حفظ تصاویر.
ج – ردیابی اطلاعات اشتباه، پژواکهای غلط، بازتاب از دریا و غیره.
د – برد و موقعیت.
هـ- شناسایی پژواکهای مهم.
و – راه و سرعت سایر کشتیها.
ز – زمان فاصله نزدیکترین راه تلاقی، روبرو شدن یا سبقت گرفتن از کشتیها.
ح – ردیابی تغییرات راه و سرعت سایر کشتیها.
ط – تاثیر تغییرات در راه یا سرعت کشتی خود یا هر دو.
ی – اعمال مقررات بین‌المللی جلوگیری از تصادم در دریا.
۴- نگهبانی
الف – نشان دادن دانش کامل نسبت به محتوا، دامنه شمول و هدف مقررات بین‌المللی جلوگیری از تصادم در دریا، از جمله ضمیمه‌های مربوط به‌دریانوردی ایمن.
ب – نشان دادن دانش نسبت به محتوای ماده (۲/۱-) «اصول اساسی لازم‌الرعایه در انجام نگهبانی دریانوردی».
۵- سیستمهای الکترونیکی تعیین موقعیت و ناوبری
توانایی تعیین موقعیت کشتی با استفاده از وسایل کمک ناوبری الکترونیکی در حد رضایت دستگاه اجرایی.
۶- جهت‌یاب‌های رادیویی و بازتاب‌کننده‌های صوتی
توانایی بهره‌برداری از تجهیزات و استفاده صحیح از اطلاعات.
۷- هواشناسی
دانش نسبت به وسایل هواشناسی موجود در کشتی و کاربرد آنها. دانش نسبت به ویژگیهای سیستمهای مختلف آب و هوا،نحوه ارسال گزارش و‌سیستم‌های ثبت اطلاعات و توانایی استفاده از اطلاعات هواشناسی موجود.
۸- قطب‌نماها- مغناطیسی و ژیروسکوپی
دانش نسبت به اصول قطب‌نماهای مغناطیسی و ژیروسکوپی از جمله خطاها و تصحیح آنها در رابطه با قطب‌نماهای مغناطیسی، درک سیستمهای تحت کنترل ژیروسکوپ اصلی و دانش بهره‌برداری و مراقبت از انواع اصلی قطب‌نماهای ژیروسکوپی.
۹- سکان اتوماتیک
دانش نسبت به سیستم‌ها و اقدامات مربوط به سکان اتوماتیک.
۱۰- ارسال علایم بصری و رادیو تلفنی
الف – توانایی ارسال و دریافت پیام‌ها بااستفاده از علایم نوری مورس.
ب – توانایی استفاده از مقررات بین‌المللی علایم.
ج – دانش نسبت به اقدامات مورد استفاده در ارتباطات رادیو تلفنی و توانایی استفاده از رادیوتلفن‌ها، به ویژه در خصوص پیامهای اضطراری، فوریت،ایمنی و دریانوردی.
۱۱- پیشگیری از آتش‌سوزی و وسایل اطفاء حریق
الف – توانایی سازماندهی تمرینات مربوط به حریق.
ب – دانش نسبت به طبقه‌بندی و مسایل شیمیایی مربوط به حریق.
ج – دانش نسبت به سیستمهای اطفاء حریق.
د – حضور دریک دوره تایید شده اطفاء حریق.
۱۲- نجات جان اشخاص
توانایی سازماندهی تمرینات رهاسازی کشتی و دانش نسبت به بهره‌برداری از قایقهای نجات، قایقهای نجات بادی، وسایل شناوری و سایر وسایل مشابه برای نجات جان اشخاص به همراه تجهیزات آنها، شامل وسایل رادیویی قابل حمل و چراغهای دریایی رادیویی نشاندهنده موقعیت در وضع‌اضطراری (EPIRBS). دانش نسبت به تکنیک‌های حفظ جان در دریا.
۱۳- اقدامات اضطراری
دانش نسبت به موارد فهرست شده در ضمیمه مربوطه آخرین ویرایش «سند راهنمایی» ایمکو. سازمان بین‌المللی کار.
۱۴- مانوردهی و هدایت کشتی
دانش نسبت به:
الف – تاثیرات وزن‌های اضافه شده به کشتی، آبخورها، زاویه آبخور سینه و پاشنه، تعادل، سرعت و فاصله‌های کف کشتی از بستر دریا در موارد‌مختلف بر دایره چرخش و مسافت توقف،
ب – تاثیرات باد و جریان بر هدایت کشتی،
ج – مانور برای نجات افراد پرت شده به دریا،
د – کاهش فاصله کف کشتی از بستر دریا، آب کم عمق و تاثیرات مشابه،
هـ- اقدامات مناسب برای لنگراندازی و بستن کشتی.
۱۵- تعادل کشتی
الف – دانش عملی و استفاده از جداول تعادل، زاویه آبخور سینه و پاشنه و فشار، نمودارها و تجهیزات محاسبه فشار.
ب – درک اقدامات اساسی لازم به هنگام از دست رفتن نسبی شناوری مطلوب کشتی.
۱۶- زبان انگلیسی
دانش کافی نسبت به زبان انگلیسی که افسر را قادر به استفاده از نقشه‌ها و سایر نشریات دریانوردی، درک اطلاعات و پیامهای هواشناسی در رابطه با‌ایمنی و عملیات کشتی و داشتن بیان واضح در ارتباط با سایر کشتیها یا ایستگاههای ساحلی نماید. توانایی درک و استفاده از واژگان استاندارد دریانوردی ایمکو.
۱۷- ساختار کشتی
دانش کلی نسبت به اجزای ساختاری اصلی کشتی و اسامی صحیح قطعات مختلف.
۱۸- جابجایی و انبار نمودن محموله
دانش نسبت به جابجایی و انبار نمودن بی‌خطر محموله‌ها و تاثیر این عوامل بر ایمنی کشتی.
۱۹- کمکهای پزشکی استفاده عملی از راهنماهای پزشکی و توصیه‌های پزشکی دریافتی از رادیو شامل توانایی انجام اقدام موثر براساس این دانش‌در صورت وقوع حوادث یا بیماری‌هایی که احتمال بروز در داخل کشتی را دارند.
۲۰- تجسس و نجات
دانش نسبت به کتابچه راهنمای تجسس و نجات کشتیهای تجاری ایمکو (MERSAR).
۲۱- پیشگیری از آلودگی محیط زیست دریایی
دانش نسبت به اقدامات احتیاطی لازم‌الرعایه جهت پیشگیری از آلودگی محیط زیست دریایی.
ماده ۲/۵ -حداقل الزامات اجباری برای تضمین مهارت مستمر و مطابق روز نگاه‌داشتن دانش فرماندهان و افسران عرشه :
۱- هر فرمانده و هر افسر عرشه دارای گواهینامه که در دریا خدمت میکند یا پس از مدتی در ساحل قصد دارد به دریا بازگردد، به منظور حفظ شرایط‌خدمت دریانوردی، باید در فواصل منظم حداکثر پنج سال ملزم گردد که دستگاه اجرایی را نسبت به موارد ذیل متقاعد نماید:
الف – صحت مزاج به ویژه از لحاظ دید چشم و شنوایی، و
ب – شایستگی حرفه‌ای:
1- از طریق ارایه خدمت دریانوردی مورد تایید به عنوان فرمانده یا افسر عرشه دست کم به مدت یک سال طی پنج سال گذشته، یا
2- براساس کارهایی که در رابطه با وظایف خود در حد درجه گواهینامه‌ای که دارد انجام داده است و حداقل معادل خدمت دریانوردی الزام شده به‌موجب بند (۱) (ب) (۱) شناخته میشوند، یا
3- به موجب یکی از موارد ذیل:
– گذراندن یک آزمون مورد تایید، یا
– به اتمام رساندن موفقیت‌آمیز یک یا چند دوره تایید شده، یا
– تکمیل خدمت دریانوردی مورد تایید به عنوان افسر عرشه به مدت حداقل سه ماه در مقامی بالاتر بلافاصله قبل از تصدی مقامی که به موجب گواهینامه به احراز آن مجاز است.
۲- دستگاه اجرایی ضمن مشاوره با اشخاص ذیربط، بایستی ساختار دوره‌های یادآوری و تجدید معلومات را به نحو مقتضی یعنی داوطلبانه یا اجباری‌برای فرماندهان و افسران عرشه‌ای که در دریا خدمت می‌کنند، خصوصاً آنهایی که دوباره به خدمت دریانوردی بازگشته‌اند، تدوین نماید یا تدوین آن را‌بهبود بخشد. دستگاه اجرایی بایستی تضمین نماید که برای امکان دادن به تمامی افراد ذیربط جهت حضور در چنین دوره‌هایی که متناسب با تجربه و‌وظایف آنها می‌باشد، تمهیداتی اتخاذ گردد. این دوره‌ها بایستی توسط دستگاه اجرایی به تایید برسد، و شامل تحولات تکنولوژی دریایی و مقررات و‌توصیه‌نامه‌های بین‌المللی مربوطه در خصوص ایمنی جان اشخاص در دریا و حفاظت از محیط زیست دریایی باشد.
۳- هر فرمانده و افسر عرشه باید برای ادامه خدمت دریانوردی در کشتیهایی که برای آنها الزامات آموزشی ویژه‌ای مورد توافق بین‌المللی قرار گرفته‌است، آموزش مورد تایید مربوطه را با موفقیت به پایان برساند.
۴- دستگاه اجرایی باید تضمین نماید که متون تغییرات اخیر در مقررات بین‌المللی در خصوص ایمنی جان اشخاص در دریا و حفاظت از محیط زیست دریایی در دسترس کشتیهای تحت صلاحیت آن قرار گرفته است.
ماده ۲/۶ – حداقل الزامات اجباری برای درجه‌دارانی که بخشی از نگهبانی دریانوردی را انجام می‌دهند:
۱- حداقل الزامات برای درجه‌دارانی که بخشی از نگهبانی دریانوردی را روی یک کشتی دریاپیمای با ظرفیت ناخالص ثبت شده ۲۰۰ تن یا بیشتر انجام‌می‌دهند در بند (۲) بیان شده است. این الزامات، مربوط به صدور گواهینامه برای دریانوردانی که قابل نیستند و همچنین، به استثنای کشتیهایی اندازه محدود، ارتباطی هم با حداقل الزامات برای درجه‌داری که باید تنها ملوان نگهبانی دریانوردی باشد، ندارد.
دستگاههای اجرایی می‌توانند برای درجه‌داری که باید تنها درجه‌دار نگهبانی دریانوردی باشد، آموزش و شرایط اضافی الزام نمایند.
۲- هر درجه‌داری که بخشی از نگهبانی دریانوردی را در یک کشتی دریاپیما با ظرفیت ناخالص ثبت شده ۲۰۰ تن یا بیشتر انجام می‌دهد باید:
الف – کمتر از ۱۶ سال سن نداشته باشد،
ب – از نظر دستگاه اجرایی از صحت مزاج به ویژه بینایی و شنوایی برخوردار باشد،
ج – دستگاه اجرایی را متقاعد سازد که وی:
1- خدمت دریانوردی مورد تایید را که شامل حداقل شش ماه تجربه دریایی خصوصا در ارتباط با وظایف نگهبانی دریانوردی میشود به پایان رسانده‌باشد، یا
2- به نحو موفقیت‌آمیزی دوره آموزش ویژه را که شامل یک دوره کافی خدمت دریانوردی به شرح الزام شده توسط دستگاه اجرایی میشود و کمتر از‌دو ماه نخواهد بود قبل از رفتن به دریا و یا در کشتی گذرانده باشد.
د – دارای تجربه یا آموزشی در موارد ذیل باشد:
1- اصول اساسی اطفاء حریق، کمکهای اولیه، تکنیک‌های حفظ جان در دریا، خطرات بهداشتی و ایمنی شخصی.
2- توانایی درک دستورها و تفهیم مطالب به افسر نگهبان در مسایل مربوط به وظایف خود.
3- توانایی هدایت کشتی و رعایت فرامین سکان، و نیز دانش کافی نسبت به قطب‌نماهای مغناطیسی و ژیروسکوپی برای انجام این وظایف.
4- توانایی انجام دیده‌بانی مناسب بااستفاده از بینایی و شنوایی و گزارش دادن مکان تقریبی یک علامت صوتی، نوری یا سایر اشیا براساس درجه و‌نقطه.
5- آشنایی با تبدیل سکان اتوماتیک به سکان دستی و بالعکس.
6- آشنایی با نحوه استفاده از سیستمهای مربوطه ارتباط داخلی و علایم هشداردهنده.
7- دانش نسبت به علایم اضطرار منور.
8- دانش نسبت به وظایف خود در موارد فوریت.
9- دانش نسبت به واژه‌ها و تعاریف رایج در کشتی متناسب با وظایف خود.
۳- تجربه، خدمت یا آموزش مورد نیاز به موجب بندهای (۲) (ج) و (د) را می‌توان از طریق انجام وظایف در ارتباط با نگهبانی دریانوردی به دست آورد ولی فقط در صورتی که این وظایف تحت نظارت مستقیم فرمانده، افسر مسوول نگهبانی دریانوردی یا یک ملوان واجد شرایط اجرا شوند.
۴- دستگاههای اجرایی تضمین خواهند نمود که برای هر دریانوردی که طبق مفاد این ماده، براساس تجربه یا آموزش، واجد شرایط خدمت بوده و به‌عنوان درجه‌دار انجام‌دهنده بخشی از نگهبانی دریانوردی می‌باشد، مدرکی قانونی صادر گردد یا مدرک موجود وی به نحو مقتضی مورد تایید مجدد قرار‌گیرد.
۵- هر دریانورد می‌تواند توسط دستگاه اجرایی واجد الزامات این ماده شناخته شود، مشروط بر آنکه به مدت حداقل یک سال در طی پنج سال قبل از‌لازم‌الاجرا شدن کنوانسیون برای آن دستگاه اجرایی در پست مشابهی در قسمت عرشه خدمت کرده باشد.
ماده ۲/۷ – اصول اساسی لازم‌الرعایه در انجام نگهبانی دریانوردی در بندر
۱- درهر کشتی که در شرایط عادی در بندر به صورت ایمن بسته شده یا به صورت ایمن لنگر انداخته است، فرمانده تدابیر لازم را جهت انجام‌نگاهبانی صحیح و موثر به منظور حفظ ایمنی اتخاذ خواهد نمود.
۲- در سازماندهی نگهبانی‌ها باید به «توصیه‌نامه در خصوص اصول و راهنمایی عملیاتی برای افسران عرشه مسوول نگهبانی در بندر« و » توصیه‌نامه‌در خصوص اصول و راهنمایی عملیاتی برای افسران مهندس مسوول نگهبانی موتورخانه در بندر» مصوب کنفرانس بین‌المللی آموزش و اعطای گواهینامه دریانوردان در۱۹۷۸ توجه نمود.
ماده ۲/۸ – حداقل الزامات اجباری برای نگهبانی در بندر در کشتیهای حامل کالای خطرناک
۱- فرمانده هر کشتی حامل کالای خطرناک – که می‌تواند بالقوه یا بالفعل مواد منفجره، قابل اشتعال، سمی، تهدیدکننده سلامت یا آلوده‌کننده محیط‌زیست باشد- تضمین خواهد نمود که نگهبانی ایمن عرشه و نگهبانی ایمن موتورخانه مهندسی توسط افسران واجد شرایط مقتضی یا در صورت لزوم‌درجه‌داران واجد شرایط که همگی در کشتی حاضر و آماده هستند انجام خواهد شد حتی هنگامی که کشتی در بندر به صورت ایمن بسته شده یا به‌صورت ایمن لنگر انداخته است.
۲- فرمانده هر کشتی حامل کالای خطرناک غیر فله که می‌تواند بالقوه یا بالفعل مواد منفجره، قابل اشتعال، سمی، تهدید کننده سلامت یا آلوده‌کننده‌محیط زیست باشد، در سازماندهی تدابیر نگهبانی ایمن ، توجه کامل به ماهیت، کمیت، بسته‌بندی و انبار نمودن کالای خطرناک و هرگونه شرایط خاص‌در کشتی، دریا و ساحل مبذول خواهد نمود.
۳- در سازماندهی نگهبانی‌ها توجه کامل باید نسبت به «توصیه‌نامه در خصوص اصول و راهنمایی عملیاتی برای افسران عرشه مسوول نگهبانی در‌بندر« و »توصیه‌نامه در خصوص اصول و راهنمایی عملیاتی افسران مهندس مسوول نگهبانی موتورخانه در بندر» مصوب کنفرانس بین‌المللی آموزش و‌اعطای گواهینامه به دریانوردان در۱۹۷۸ مبذول گردد.
فصل ۳ – قسمت موتورخانه
ماده ۳/۱ – اصول اساسی که باید در نگهبانی موتورخانه رعایت گردند:
۱- کشورهای عضو باید توجه مالکین کشتی، متصدیان کشتی، فرماندهان، افسران سرمهندس و پرسنل نگهبانی را به اصول ذیل که بایستی جهت تضمین نگهبانی ایمن موتورخانه در تمام مواقع رعایت گردند، معطوف نمایند.
۲- واژه «نگهبانی» در این ماده به معنای یک گروه از پرسنل تشکیل دهنده نگهبانی یا مدت زمانی از مسوولیت افسر مهندس که در طول آن ممکن است‌حضور فیزیکی وی در فضای موتورخانه الزامی باشد یا نباشد به کار می‌رود.
۳- اصول اساسی، که شامل موارد ذیل بوده ولی منحصر به آنها نیست، در مورد کلیه کشتیها مد نظر قرار خواهند گرفت.
۴- کلیات:
الف – افسر سرمهندس هر کشتی موظف است ضمن مشورت با فرمانده، تضمین نماید که تدابیر نگهبانی برای انجام نگهبانی ایمن کافی می‌باشند. به‌هنگام تعیین ترکیب نگهبانی، که می‌تواند شامل درجه‌داران واجد شرایط موتورخانه باشد، از جمله ضوابط ذیل باید درنظر گرفته شوند:
۱ – نوع کشتی.
۲ – نوع و وضعیت ماشین‌آلات.
۳ – روشهای خاص عملیات که توسط عواملی از قبیل هوا، یخ، آب آلوده، آب کم عمق، وضعیت اضطراری، جلوگیری از پیشروی خسارت یا کاهش آلودگی تعیین میشوند.
۴ – شرایط و تجربه نگهبان.
۵ – ایمنی جان اشخاص، کشتی، کالا و بندر، و حفاظت محیط زیست.
۶ – رعایت مقررات بین‌المللی، ملی و محلی.
۷ – انجام عملیات عادی کشتی.
ب – افسر مهندس مسوول نگهبانی تحت هدایت افسر سرمهندس، در صورت لزوم، مسوول بازرسی، عملیات و آزمایش کلیه ماشین‌آلات و تجهیزات‌تحت مسوولیت خود خواهد بود. افسر مهندس مسوول نگهبانی که نماینده افسر سرمهندس می‌باشد و مسوولیت عمده وی در تمام مواقع، عملیات‌ایمن و کارآمد و مراقبت ماشین‌آلات موثر در ایمنی کشتی خواهد بود.
ج – افسر سرمهندس، باید ضمن مشورت با فرمانده، با توجه به نیاز به سوخت، آب، مواد روان‌کننده، مواد شیمیایی، مواد مصرفی و وسایل یدکی‌دیگر، ابزار، آذوقه و هرگونه مایحتاج دیگر، احتیاجات سفر مورد نظر را از قبل تعیین نماید.
۵ – عملیات:
الف – افسر مهندس مسوول نگهبانی باید تضمین نماید که تمهیدات نگهبانی ایجاد شده انجام میشود. چنانچه درجه‌داران موتورخانه قسمتی از‌نگهبانی را تشکیل دهند، تحت هدایت کلی وی، ملزم به همکاری در عملیات ایمن و کارآمد ماشین‌آلات جلوبرنده و تجهیزات کمکی خواهند بود.
ب – در زمان شروع نگهبانی موتورخانه، پارامترهای عملیاتی جاری و وضعیت کلیه ماشین‌آلات باید مورد تایید قرار گیرند. هر دستگاهی که به صورت‌صحیح کار نکند، و انتظار نقص برود و یا نیاز به سرویس خاصی داشته باشد، باید به همراه هر اقدامی که قبلاً به عمل آمده مورد توجه قرار گیرد. برای‌هرگونه اقدام بیشتر در صورت لزوم، باید برنامه‌هایی تنظیم گردد.
ج – افسر مهندس مسوول نگهبانی باید تضمین نماید که دستگاههای اصلی جلو برنده و سیستمهای کمکی، تحت نظارت دایم نگاه داشته شوند در‌فواصل زمانی مناسب از ماشین‌آلات و محوطه سکان بازرسی به عمل آید و اقدام مقتضی جهت رفع هرگونه نقص کشف شده انجام گیرد.
د – هنگامیکه متصدیان موتورخانه مستقر گردیده‌اند، افسر مهندس مسوول نگهبانی در تمام مواقع باید قادر به راه‌اندازی تجهیزات جلوبرنده براساس‌نیاز کشتی به تغییر جهت یا سرعت باشد، هنگامیکه فضای موتورخانه بطور موقت خالی از افراد است افسر وظیفه تعیین شده مسوول نگهبانی باید قابل‌دسترس و جهت حضور در فضاهای موتورخانه در حالت آماده‌باش باشد.
ه – کلیه دستورات پل فرماندهی باید فوراً به مرحله اجرا درآیند. تغییرات جهت یا سرعت واحد جلوبرنده اصلی باید ثبت شوند، جز در موردی که دستگاه اجرایی نظر دهد که اندازه یا ویژگیهای یک کشتی خاص چنین ثبتی را غیرعملی می‌سازد. افسر مهندس مسوول نگهبانی باید تضمین نماید که کنترلهای واحد جلوبرنده اصلی، هنگامی که در وضعیت روش بهره‌برداری دستی قرار دارند، بطور پیوسته در حالت آماده‌باش یا مانور مورد مراقبت قرار گیرند.
و – هیچ وظیفه‌ای به افسر مهندس مسوول نگهبانی محول یا توسط وی پذیرفته نخواهد شد که مخل وظیفه نظارت وی در رابطه با سیستم جلوبرنده‌اصلی و تجهیزات فرعی آن باشد و وی باید تضمین نماید که سیستم اصلی جلوبرنده و تجهیزات کمکی آن تا زمانی که پست وی به نحو مقتضی به‌دیگری سپرده نشده است تحت نظارت دایم قرار گیرد.
ز – توجه مقتضی باید به نگهداری و حفاظت کلیه ماشین‌آلات، از جمله سیستمهای مکانیکی، الکتریکی و مکنده هیدرولیکی و بادی، وسایل کنترل‌آنها و تجهیزات ایمنی مربوطه، کلیه تجهیزات سیستمهای خدمات اسکان و ثبت مواد مصرفی ذخیره شده و استفاده از تجهیزات یدکی مبذول گردد.
ح – افسر سرمهندس باید تضمین نماید که افسر مهندس مسوول نگهبانی از کلیه تعمیرات و مراقبت‌های پیشگیرانه، کنترل خسارت یا عملیات تعمیراتی که باید در طول نگهبانی انجام پذیرد مطلع میشود. افسر مهندس مسوول نگهبانی وظیفه از رده خارج کردن، کنار گذاشتن و تنظیم کلیه ماشین‌آلات تحت مسوولیتش را که باید با آنها کار شود، به عهده خواهد داشت و کلیه کارهای بعمل آمده را ثبت خواهد نمود.
ط – قبل از مرخص شدن از وظیفه، افسر مهندس مسوول نگهبانی باید اطمینان یابد که کلیه رویدادهای مربوط به ماشین‌آلات اصلی و کمکی به نحو‌مناسب ثبت میشوند.
ی – جهت پرهیز از هر خطری نسبت به ایمنی کشتی و خدمه آن، افسر مهندس مسوول نگهبانی باید در صورت آتش‌سوزی، اقدامات قریب‌الوقوع در‌محوطه‌های موتورخانه را که می‌توانند سبب کاهش سرعت کشتی، نقص قریب‌الوقوع در جهت‌یابی، توقف سیستم جلوبرنده یا هر تغییری در تولید‌نیروی برق یا تهدید مشابهی نسبت به ایمنی شوند فوراً به پل فرماندهی اطلاع دهد. مطلع ساختن پل فرماندهی، در صورت امکان باید قبل از بعمل‌آمدن تغییرات انجام گیرد تا اینکه حداکثر زمان موجود برای انجام هر گونه اقدامات ممکن جهت پرهیز از یک سانحه دریایی بالقوه در اختیار پل فرماندهی گذاشته شود.
ک – هنگامیکه موتورخانه در وضعیت آماده به کار قرار می‌گیرد، افسر مهندس مسوول نگهبانی باید اطمینان یابد که کلیه ماشین‌آلات و تجهیزاتی که‌ممکن است در طول مانور مورد استفاده قرار گیرند در وضعیت آمادگی فوری می‌باشند و نیروی ذخیره کافی برای اسکان و سایر ملزومات موجود‌می‌باشد.
۶ – الزامات نگهبانی:
الف – هر عضو نگهبانی باید با وظایف نگهبانی محوله به وی آشنا باشد. بعلاوه هر عضو باید در خصوص کشتی از موارد ذیل برخوردار باشد:
1 – دانش نسبت به استفاده از سیستمهای ارتباط داخلی مقتضی.
2 – شناختن مسیرهای فرار از محوطه‌های موتورخانه.
3 – دانش نسبت به سیستمهای اعلام خطر موتورخانه و توانایی تمیز بین اعلام خطرهای متفاوت با توجه خاص به اعلام خطر۲ CO .
4 – دانستن محل و نحوه استفاده از تجهیزات آتش‌نشانی در محوطه‌های موتورخانه.
ب – ترکیب نگهبانی کشتی در حال حرکت، در کلیه مواقع، باید برای تضمین عملیات ایمن کلیه ماشین‌آلات موثر در عملیات کشتی، به روش‌اتوماتیک یا دستی، کافی و برای اوضاع و احوال غالب مناسب باشد. جهت نیل به این امر از جمله موارد ذیل باید در نظر گرفته شوند:
1 – نظارت کافی، در کلیه مواقع بر ماشین‌آلات موثر در عملیات ایمن کشتی.
2 – وضعیت و مطمئن بودن تجهیزات هدایتی و جلوبرنده که از راه دور بهره‌برداری میشوند و وسایل کنترل آنها، محل کنترل و روشهای قرار دادن‌آنها در حالت بهره‌برداری دستی عملیات در صورت خرابی یا وضعیت اضطراری.
3 – محل و نحوه استفاده از دستگاهها و وسایل ردیابی حریق، اطفا حریق یا جلوگیری از پیشروی حریق.
4 – نحوه استفاده و وضعیت عملیاتی تجهیزات کمکی، آماده به کار و اضطراری موثر در عملیات ایمن ناوبری، بستن یا انتقال کشتی به محوطه تعمیراتی.
5 – اقدامات و رویه‌های ضروری جهت حفظ وضعیت تأسیسات موتورخانه به منظور تضمین عملیات کارآمد آنها در طول کلیه حالت‌های بهره‌برداری از کشتی.
6 – هرگونه ضرورت دیگری در مورد نگهبانی که ممکن است در نتیجه اوضاع و احوال عملیاتی خاص ایجاد شود.
ج – در لنگرگاه بدون محافظ افسر سر مهندس باید با فرمانده در مورد انجام یا عدم انجام نگهبانی کشتی در حال حرکت مشورت نماید.
۷ – آمادگی جهت انجام وظیفه:
سیستم نگهبانی باید به گونه‌ای باشد که کارآیی نگهبان بواسطه خستگی دچار اختلال نشود. وظایف باید به گونه‌ای توسط افسر مهندس ارشد سازماندهی شود که اولین نگهبان در شروع سفر و نگهبانهای جانشین بعدی به اندازه کافی استراحت داشته و از سایر جهات آماده انجام وظیفه باشند.
۸ – حفاظت محیط زیست دریایی:
کلیه افسران مهندس و درجه‌داران موتورخانه باید از آثار جدی آلودگی محیط زیست دریایی ناشی از عملیات یا حادثه آگاه باشند و کلیه اقدامات‌احتیاطی احتمالی را جهت پیشگیری از اینگونه آلودگی به ویژه در چهارچوب مقررات بندری و بین‌المللی مربوطه به عمل آورند.
ماده ۳/۲ – حداقل شرایط الزامی جهت صدور گواهینامه افسران سرمهندس و افسران مهندس دوم کشتیهایی که قدرتشان توسط موتورخانه جلوبرنده‌اصلی با ۳۰۰۰ کیلووات نیرو جلوبرنده یا بیشتر تامین میشود.
۱- هر افسر سرمهندس و افسر مهندس دوم یک کشتی دریاپیما که قدرتش توسط موتورخانه جلوبرنده اصلی با ۳۰۰۰ کیلووات قدرت جلوبرنده یا بیشتر تامین میشود باید دارای گواهینامه مناسب باشد.
۲- هر داوطلب صدور گواهینامه باید:
الف – از نظر دستگاه اجرایی از صحت مزاج بویژه بینایی و شنوایی و… برخوردار باشد.
ب – از شرایط لازم جهت دریافت گواهینامه به عنوان افسر مهندس مسوول نگهبانی برخودار باشد و :
1 – جهت دریافت گواهینامه به عنوان افسر مهندس دست‌کم ۱۲ ماه خدمت دریایی تایید شده به عنوان افسر کمک مهندس یا افسر مهندس داشته‌باشد.
2 – جهت دریافت گواهینامه به عنوان متصدی افسر سرمهندس حداقل ۳۶ ماه خدمت دریایی تایید شده داشته باشد، که دست کم ۱۲ ماه آن را به‌متصدی یک سمت واجد مسوولیت گذرانده و در این مدت از صلاحیت خدمت به عنوان افسر مهندس دوم برخوردار باشد.
ج – در یک دوره عملی اطفاء حریق مورد تایید شرکت نموده باشد.
د – آزمون مناسب را در حد رضایت دستگاه اجرایی گذرانده باشد. این آزمون باید دربرگیرنده مواد مندرج در ضمیمه ماده حاضر باشد، با این استثنا که‌دستگاه اجرایی می‌تواند الزامات امتحانی را برای افسران کشتیهای دارای نیروی جلوبرنده محدود که به سفرهای نزدیک ساحل اشتغال دارند، به‌گونه‌ای که لازم تشخیص می‌دهد و با در نظر گرفتن اثر تغییر این الزامات بر ایمنی کلیه کشتیهایی که ممکن است در همان آبها مشغول دریانوردی باشند،تغییر دهد.
۳- آموزش جهت دستیابی به دانش نظری و تجربه عملی لازم بایستی با درنظر گرفتن مقررات و توصیه‌نامه‌های بین‌المللی مربوطه انجام پذیرد.
۴- سطح دانش مورد لزوم به موجب بندهای مختلف ضمیمه می‌تواند بر این اساس که گواهینامه در سطح افسر مهندس ارشد در حال صدور است یا‌افسر مهندس دوم، تغییر داده شود.
ضمیمه ماده ۳/۲-
حداقل دانش لازم جهت صدور گواهینامه افسران سرمهندس و افسران مهندس دوم کشتیهایی که قدرتشان توسط موتورخانه جلوبرنده‌اصلی با ۳۰۰۰ کیلووات نیرو جلوبرنده یا بیشتر تامین میشود
۱ – سرفصل‌های ارایه شده ذیل جهت آزمون داوطلبان دریافت گواهینامه به عنوان افسر سرمهندس یا افسر مهندس دوم کشتیهایی که قدرتشان توسط موتورخانه جلوبرنده اصلی با ۳۰۰۰ کیلووات نیروی جلوبرنده یا بیشتر تامین میشود، تدوین شده‌است. با در نظر داشتن اینکه افسر مهندس دوم باید در موقعیتی باشد تا مسوولیتهای افسر مهندس ارشد را در هر زمان قبول کند، آزمون در این موضوعات درسی باید با هدف آزمایش توانایی داوطلب در‌فراگیری کلیه اطلاعات موجود که بر عملیات ایمن موتورخانه کشتی اثر می‌گذارد، طرح شود.
۲- در ارتباط با بند ۴(الف) ذیل، دستگاه اجرایی می‌تواند الزامات علمی را برای انواع ماشین‌آلات جلوبرنده، به غیر از آن تأسیسات موتورخانه‌ای که‌گواهینامه اعطایی برای آنها دارای اعتبار است، حذف کند. گواهینامه اعطا شده بر چنین مبنایی برای هیچ دسته از تأسیسات موتورخانه‌ای حذف شده‌معتبر نخواهد بود، تا زمانیکه افسر مهندس ثابت کند که به نحو مطلوب دستگاه اجرایی در این مواد واجد شایستگی می‌باشد چنین محدودیتی باید در‌گواهینامه ذکر شود.
۳- هر داوطلب باید در موضوعات ذیل دارای دانش نظری باشد:
الف – ترمودینامیک و انتقال حرارت.
ب – مکانیک و هیدرومکانیک.
ج – اصول بهره‌برداری از تأسیسات تولید نیروی کشتی (دیزل، بخار و توربین گاز) و منجمدسازی.
د – خواص فیزیکی و شیمیایی سوختها و مواد روان‌کننده.
هـ- تکنولوژی مواد.
و – مسایل شیمیایی و فیزیکی مربوط به آتش و مواد خاموش‌کننده.
ز – الکتروتکنولوژی دریایی، تجهیزات الکترونیکی و الکتریکی.
ح – مبانی سیستمهای خودکار، اندازه‌گیری و کنترل.
ط – معماری دریایی و ساختمان کشتی شامل کنترل خسارت.
۴- هر داوطلب باید حداقل در دروس ذیل از دانش کافی برخوردار باشد.
الف – بهره‌برداری و نگهداری از:
1- موتورهای دیزل دریایی.
2- موتورهای بخار جلوبرنده دریایی.
3- توربین‌های گازی دریایی.
ب – بهره‌برداری و نگهداری ماشین‌آلات کمکی، شامل سیستمهای تلمبه‌زنی و لوله‌کشی، تأسیسات دیگ بخار کمکی و سیستمهای سکان.
ج – بهره‌برداری، آزمایش و نگهداری تجهیزات برقی و تجهیزات کنترل.
د – بهره‌برداری و نگهداری تجهیزات جابجایی کالا و ماشین‌آلات عرشه.
هـ- ردیابی نقص ماشین‌آلات، تعیین محل نواقص و اقدام جهت جلوگیری از خسارت.
و – سازماندهی روشهای تعمیر و نگهداری ایمن.
ز – روشها و وسایل کمکی جهت جلوگیری، کشف و اطفاء حریق.
ح – روشها و وسایل کمکی جهت جلوگیری از آلودگی محیط زیست توسط کشتیها.
ط – مقرراتی که جهت جلوگیری از آلودگی محیط زیست دریایی باید رعایت شوند.
ی – آثار آلودگی دریایی بر محیط زیست.
ک – کمکهای اولیه مربوط به آسیب‌هایی که ممکن است در فضاهای موتورخانه واقع شوند و استفاده از تجهیزات کمکهای اولیه.
ل – کاربردها و نحوه استفاده از وسایل نجات.
م – روشهای کنترل خسارت.
ن – عملکردهای کاری ایمن.
۵ – هر داوطلب باید از حقوق دریایی بین‌المللی مندرج در مواقفتنامه‌ها و کنوانسیونهای بین‌المللی تا جایی که بر تعهدات و مسوولیتهای خاص‌قسمت موتورخانه تاثیر می‌گذارند، به ویژه آنهایی که به ایمنی و حفاظت محیط زیست دریایی مربوط میشوند آگاهی داشته باشد. حدود دانش نسبت به قوانین ملی دریایی در صلاحدید دستگاه اجرایی بوده اما باید تدابیر ملی جهت اجرای موافقتنامهها و کنوانسیونهای بین‌المللی را نیز در بر گیرد.
۶ – هر داوطلب باید از دانش مدیریت، سازماندهی و آموزش پرسنل در کشتی برخوردار باشد.
ماده ۳/۳ -حداقل شرایط الزامی جهت دریافت گواهینامه توسط افسران سرمهندس و افسران مهندس دوم کشتیهایی که قدرتشان توسط موتورخانه جلوبرنده‌اصلی با نیروی جلوبرنده بین ۷۵۰ کیلووات و ۳۰۰۰ کیلووات تامین میشود
۱- هر افسر سرمهندس و افسر مهندس دوم یک کشتی دریاپیما که قدرتش توسط موتورخانه جلوبرنده اصلی با نیروی جلوبرنده بین ۷۵۰ و ۳۰۰۰کیلووات تامین میشود باید دارای گواهینامه مناسب باشد.
۲- هر داوطلب صدور گواهینامه باید:
الف – از نظر دستگاه اجرایی از صحت پزشکی به ویژه بینایی و شنوایی برخوردار باشد.
ب – برای دریافت گواهینامه افسر مهندس مسوول نگهبانی واجد شرایط باشد.و
1- جهت صدور گواهینامه بعنوان افسرمهندس دوم، حداقل ۱۲ ماه خدمت دریایی تایید شده بعنوان کمک افسرمهندس یا افسرمهندس داشته‌باشد.
2- جهت دریافت گواهینامه به عنوان افسر سرمهندس بایستی حداقل ۲۴ ماه خدمت دریایی تایید شده را گذرانده باشد و حداقل ۱۲ ماه از آن را با‌داشتن صلاحیت خدمت به عنوان افسرمهندس دوم گذرانده باشد.
ج – در یک دوره عملی تایید شده اطفا حریق شرکت کرده باشد.
د – آزمون مناسبت را به نحو مطلوب دستگاه اجرایی قبول شده باشد. چنین آزمونی باید، شامل مواد مندرج در ضمیمه این ماده باشد مگر اینکه دستگاه اجرایی الزامات آزمون و خدمت دریایی افسران کشتیهایی را که سفرهای نزدیک ساحل انجام می‌دهند با در نظر داشتن انواع کنترلهای هدایت‌از راه دور و اتوماتیک که کشتیها به آن مجهزند و اثرات آن بر روی ایمنی کلیه کشتیهایی که ممکن است در همان آبها سفر نمایند تغییر دهد.
۳ – آموزش جهت دستیابی به تجربه عملی و علم نظری لازم باید توصیه‌نامه‌ها و مقررات بین‌المللی مربوطه را مورد توجه قرار دهد.
۴ – سطح دانش مورد لزوم بندهای مختلف ضمیمه می‌تواند برطبق اینکه گواهینامه در سطح افسری مهندسی در حال صدور است یا در سطح افسرمهندس دوم، تغییر کند.
۵ – هر افسر مهندسی که واجد صلاحیت جهت خدمت به عنوان افسرمهندس دوم در کشتیهایی می‌باشد که قدرتشان توسط موتورخانه جلوبرنده‌اصلی با ۳۰۰۰ کیلووات نیروی جلوبرنده یا بیشتر تامین میشود، می‌تواند به عنوان افسر سرمهندس کشتیهایی که قدرتشان توسط موتورخانه‌جلوبرنده اصلی با کمتر از ۳۰۰۰ کیلووات نیروی جلوبرنده تامین میشود، خدمت کند مشروط بر اینکه بایستی حداقل دارای ۲۱ ماه خدمت دریایی‌تایید شده به عنوان افسرمهندس در سمتی از مسوولیت باشد.
ضمیمه ماده ۳/۳
حداقل دانش مورد لزوم صدور گواهینامه افسران سرمهندس و افسران مهندس‌دوم کشتیهایی که قدرتشان توسط موتورخانه جلوبرنده اصلی با نیروی‌جلوبرنده‌ای بین ۷۵۰ کیلووات و۳۰۰۰ کیلووات تامین میشود
۱- سرفصل داده شده ذیل جهت آزمون داوطلبان صدور گواهینامه به عنوان افسر سرمهندس یا افسر مهندس دوم کشتیهایی که قدرتشان توسط‌موتورخانه جلوبرنده اصلی با نیروی جلوبرنده‌ای بین ۷۵۰ کیلووات و ۳۰۰۰ کیلووات تامین میشود، گردآوری میگردد. با درنظر داشتن اینکه یک‌افسرمهندس دوم باید در سمتی باشد که مسوولیتهای افسرمهندس ارشد در هر زمان را بر عهده گیرد، آزمون در این موضوعات درسی باید به گونه‌ای‌طراحی شود که قادر به آزمایش توانایی داوطلب در فراگیری کلیه اطلاعات موجود و موثر بر عملیات ایمن موتورخانه کشتی باشد.
۲- در ارتباط با قسمت (د) بند (۳) و قسمت (الف) بند (۴) ذیل، دستگاه اجرایی می‌تواند دانش لازمه برای انواع موتورخانه جلوبرنده را به غیر از آن‌تاسیسات موتورخانه‌ای که گواهینامه اعطا شده به آنها باید معتبر باشد، حذف کند. گواهینامه اعطا شده بر چنین مبنایی نباید جهت هر دسته از‌تاسیسات موتورخانه که حذف گشته است معتبر باشد تا زمانی که افسرمهندس ثابت نماید که در این مواد به نحو مطلوب دستگاه اجرایی صالح‌می‌باشد. این‌چنین محدودیتهایی باید در گواهینامه قید شود.
۳- هر داوطلب باید دارای علم نظری پایه‌ای کافی برای فهم اصول اساسی دخیل در موضوعات درسی ذیل باشد:
الف – مراحل احتراق.
ب – انتقال حرارت.
ج – مکانیک‌ها و هیدرومکانیک‌ها.
د – ۱- موتورهای دیزل دریایی.
2- موتور جلوبرنده بخار دریایی.
3- توربین‌های گازی.
هـ- سیستمهای سکان.
و – خواص سوختها و روان‌کننده‌ها.
ز – خواص مواد.
ح – مواد خاموش‌کننده آتش.
ط – تجهیزات الکتریکی دریایی.
ی – سیستمهای خودکار، اندازه‌گیری و کنترل.
ک – ساختمان کشتی، شامل کنترل خسارت.
ل – سیستمهای کمکی.
۴- هر داوطلب باید دانش عملی کافی را حداقل در موضوعات درسی ذیل دارا باشند:
الف – بهره‌برداری و نگهداری از:
1- موتورهای دیزل دریایی.
2- موتور جلوبرنده بخار دریایی.
3- توربین‌های گازی.
ب – بهره‌برداری و نگهداری سیستمهای موتورخانه کمکی، شامل سیستمهای سکان.
ج – بهره‌برداری، آزمایش و نگهداری تجهیزات کنترل و الکتریکی .
د – بهره‌برداری و نگهداری تجهیزات تخلیه و بارگیری ماشین‌آلات عرشه.
هـ- کشف نقص ماشین‌آلات، تعیین محل نواقص و اقدام جهت جلوگیری خسارت.
و – سازماندهی روشهای تعمیر و نگهداری ایمن.
ز – روشها و تجهیزات جلوگیری، کشف و اطفاء حریق.
ح – مقرراتی که باید در مورد آلودگی محیط دریایی و روشها و تجهیزات جلوگیری از چنین آلودگی رعایت گردند.
ط – کمکهای اولیه مربوط به آسیب‌های احتمالی مورد انتظار در فضاهای موتورخانه و استفاده از تجهیزات کمکهای اولیه.
ی – عملکرد و استفاده از لوازم نجات.
ک – روشهای کنترل خسارت با توجه خاص به اقدامی که باید در صورت جاری شدن آب دریا در موتورخانه صورت گیرد.
ل – شیوه‌های ایمنی کار.
۵- هر داوطلبی باید هنگام اجرای تعهدات خاص و مسوولیتهای قسمت موتورخانه، بخصوص آنهایی که مربوط به ایمنی و حفاظت از محیط‌زیست دریایی می‌باشند، از حقوق دریایی بین‌الملل به نحو مندرج در موافقتنامهها و کنوانسیونهای بین‌المللی مطلع باشد. میزان اطلاع از قوانین ملی‌به صلاحدید دستگاه اجرایی واگذار گردیده است، اما باید تمهیدات ملی مربوط به اجرای موافقتنامهها و کنوانسیونهای بین‌الملل را نیز شامل گردد.
۶- هر داوطلب باید علم مدیریت پرسنل، سازماندهی و آموزش در کشتیها را دارا باشد.
ماده ۳/۴ – حداقل شرایط الزامی جهت صدور گواهینامه افسران مهندس مسوول نگهبانی دریک موتورخانه‌ای که بطور سنتی توسط نیروی انسانی بهره‌برداری‌می‌شود یا افسران مهندس برای وظیفه تعیین شده دریک موتورخانه‌ای که بطور ادواری توسط نیروی غیرانسانی بهره‌برداری میشود.
۱- هر افسر مهندس مسوول نگهبانی دریک موتورخانه‌ای که بطور سنتی توسط نیروی انسانی بهره‌برداری میشود یا افسر مهندس برای وظیفه تعیین‌شده دریک موتورخانه که بطور ادواری توسط نیروی غیرانسانی بهره‌برداری میشود دریک کشتی دریاپیما که قدرتش توسط موتورخانه جلوبرنده اصلی‌با ۷۵۰ کیلووات نیروی جلوبرنده یا بیشتر تامین میشود، باید یک گواهینامه مناسب داشته باشد.
۲- هر داوطلب صدور گواهینامه باید:
الف – حداقل ۱۸ سال سن داشته باشد،
ب – از نظر دستگاه اجرایی از صحت مزاج بویژه بینایی و شنوایی برخوردار باشد،
ج – حداقل دارای ۳ سال تحصیلات یا آموزش تاییدشده مربوط به وظایف یک مهندس دریایی باشد،
د – یک مدت کافی از خدمت دریایی را که ممکن بوده است در مدت ۳ سال مذکور در قسمت (ج) گنجانده شود، کامل کرده باشد .
هـ – از نظر دستگاه اجرایی در مورد بهره‌برداری و نگهداری از ماشین‌آلات دریایی دارای دانش عملی و نظری مناسب با وظایف یک افسر مهندس باشد.
و – یک دوره عملی تاییدشده اطفا حریق را گذرانده باشد ،
ز – دانش شیوه‌های ایمنی کار را دارا باشد .
دستگاه اجرایی می‌تواند الزامات قسمتهای (ج) و (د) را برای افسران مهندس کشتیهایی که قدرتشان توسط موتورخانه جلوبرنده اصلی با کمتر از۳۰۰۰ کیلووات نیروی جلوبرنده تامین میشود و سفرهای نزدیک ساحل انجام می‌دهند و با در نظر داشتن اثر آن بر ایمنی کلیه کشتیهایی که ممکن‌است در همان آبها مسافرت نمایند تغییر دهد.
۳- هر داوطلب باید علم بهره‌برداری و نگهداری ماشین‌آلات اصلی و کمکی را، که باید شامل علم الزامات تنظیم کننده مربوطه و نیز علم حداقل موارد‌معین ذیل باشد، داشته باشد،
الف – وظایف معمول نگهبانی:
1- وظایف مربوط به تحویل گرفتن و قبول یک نگهبانی،
2- وظایف معمول که در طول یک نگهبانی به عهده گرفته میشود،
3- نگهداری از دفتر گزارش فضای موتورخانه و اهمیت یادداشت‌های ثبت شده،
4- وظایف مربوط به تحویل دادن نگهبانی.
ب – ماشین آلات اصلی و کمکی:
1- کمک در آماده کردن ماشین‌آلات اصلی و ماشین‌آلات کمکی برای عملیات،
2- بهره‌برداری از دیگهای بخار، شامل سیستم احتراق،
3- روشهای کنترل سطح آب در دیگهای بخار و اعمال اقدامات ضروری چنانچه سطح آب غیرمعمول باشد،
4- تعیین محل نواقص معمولی ماشین‌آلات در موتورخانه و فضای دیگ و اعمال اقدامات ضروری جهت جلوگیری از خسارت.
ج – سیستمهای پمپاژ:
1- عملیات معمول پمپاژ،
2- بهره‌برداری از سیستمهای پمپاژ محموله، آب توازن و فاضلاب،
د – موتور مولد:
ماده ساختن، روشن کردن، اتصال و تبدیل آلترناتورها یا مولدها.
هـ- تشریفات ایمنی و وضعیت اضطراری:
1- احتیاط‌های ایمنی که در طول یک نگهبانی باید رعایت شوند و اقدامات فوری که باید در صورت بروز احتراق یا حادثه صورت گیرند، با رجوع‌خاص به سیستمهای نفتی،
2- جدا کردن انواع موتور الکتریک و انواع دیگر موتور و تجهیزات مورد لزوم از روی ایمنی قبل از اینکه به پرسنل اجازه کار با چنین موتورها و‌تجهیزاتی داده شود.
و – تشریفات ضد آلودگی:
احتیاط هایی که باید به منظور جلوگیری از آلودگی محیط توسط نفت، باقیمانده محموله، فاضلاب، دود یا سایر آلوده‌کننده‌ها رعایت شوند. استفاده از‌تجهیزات پیشگیری آلودگی، شامل جداکننده‌های آب روغنی، سیستمهای مخزن رسوب و موتور تخلیه فاضلاب.
ز – کمکهای اولیه:
کمکهای اولیه اساسی مربوط به آسیب‌هایی که ممکن است در فضاهای موتورخانه اتفاق افتد.
4- در مواردی که دیگهای بخار قسمتی از موتورخانه کشتی را تشکیل نمی‌دهند، دستگاه اجرایی می‌تواند الزامات علمی جزوهای(۱) و (۲) قسمت(ب) بند (۳) را حذف کند. گواهینامه اعطا شده بر چنین مبنایی برای خدمت در کشتیهایی که در آنها دیگهای بخار قسمتی از موتورخانه را تشکیل‌می‌دهند معتبر نخواهد بود، مگر اینکه افسر مهندس ثابت کند که در مواد حذف شده به نحو مطلوب دستگاه اجرایی واجد صلاحیت می‌باشد. این‌چنین محدودیتهایی باید در گواهینامه قید شود.
5- جهت دستیابی به تجربه عملی و علم نظری لازم باید توصیه‌نامه‌ها و مقررات بین‌المللی مربوطه را در آموزش مد نظر قرارداد.
ماده ۳/۵- حداقل شرایط الزامی جهت تضمین تخصص مستمر افسران مهندس و همگامی زمانی دانش آنها
۱- هر افسر مهندس دارای گواهینامه که در دریا خدمت میکند یا پس از گذراندن مدتی در ساحل قصد بازگشت به دریا را دارد باید، به منظور ادامه‌واجد شرایط بودن برای خدمت در درجه‌ای مناسب گواهینامه‌اش، در فواصل زمانی منظم بدون تجاوز از ۵ سال در خصوص موارد ذیل به نحو مطلوب‌دستگاه اجرایی تایید شود:
الف – صحت مزاج ، شامل بینایی و شنوایی، و
ب – صلاحیت حرفه‌ای:
1- به وسیله خدمت تایید شده به عنوان افسر مهندس با حداقل یک سال در طی ۵ سال ماقبل ، یا
2- به موجب عملکردهای انجام شده مربوط به وظایف مناسب با درجه گواهینامه‌اش اختیار شده که معادل خدمت دریایی مورد لزوم جزو (۱) قسمت(ب) بند (۱) درنظر گرفته میشوند، یا
3 – به واسطه یکی از موارد ذیل:
– قبولی در یک آزمایش تایید شده.
– اتمام موفقیت آمیز یک دوره یا دوره‌های تایید شده ، یا
– اتمام خدمت دریایی تایید شده به عنوان افسرمهندس برای مدتی حداقل سه ماه در یک سمت بالاتر یا در یک درجه پایین‌تر از درجه گواهینامه‌اش،بلافاصله قبل از گرفتن درجه‌ای که وی به موجب گواهینامه‌اش از آن برخوردار می‌باشد.
۲- دوره یا دوره‌های مورد اشاره در جزو (۳) قسمت (ب) بند (۱) باید، بخصوص، شامل تغییرات در توصیه‌نامه‌ها و مقررات بین‌المللی در خصوص‌ایمنی جان اشخاص در دریا و حفاظت محیط زیست دریایی باشد.
۳- دستگاه اجرایی باید اطمینان دهد که متون تغییرات اخیر در مقررات بین‌المللی در خصوص ایمنی جان اشخاص در دریا و حفاظت محیط دریایی در‌دسترس کشتیهای تحت صلاحیتش قرار می‌گیرند.
ماده ۳/۶- حداقل شرایط الزامی جهت درجه‌داران تشکیل‌دهنده قسمتی از نگهبانی موتورخانه
۱- حداقل شرایط برای یک درجه‌دار، چنانچه تشکیل‌دهنده قسمتی از نگهبانی موتورخانه باشد، باید به نحو مذکور دربند(۲) باشد. این الزامات برای‌درجه‌داران ذیل نمی‌باشد:
الف – درجه‌داری که به عنوان کمک افسر مهندس مسوول نگهبانی منصوب شده است،
ب – درجه‌داری که تحت آموزش می‌باشد،
ج – درجه‌داری که وظایفش به هنگام نگهبانی از ماهیت غیر ماهرانه برخوردار است.
۲- هر درجه دار تشکیل‌دهنده قسمتی از نگهبانی موتورخانه باید:
الف – حداقل ۱۶ سال سن داشته باشد،
ب – از نظر دستگاه اجرایی از صحت مزاج به ویژه بینایی و شنوایی برخوردار باشد.
ج – از نظر دستگاه اجرایی از جهت موارد ذیل مورد تایید باشد:
1- تجربه یا آموزش مربوط به اطفا حریق، کمکهای اولیه مقدماتی تکنیک‌های حفظ جان افراد، به مخاطره افتادن سلامتی و ایمنی افراد.
2- توانایی فهم دستورات و تفهیم مسایل مربوط به وظایفش.
د – از نظر دستگاه اجرایی:
1- دارای تجربه در ساحل مربوط به وظایف دریایی خود باشد که توسط خدمت دریایی به مدت کافی و به نحو مطلوب دستگاه اجرایی تکمیل شده‌باشد، یا
2- یا قبل از دریانوردی یا در کشتی تحت آموزش ویژه‌ای که شامل خدمت دریایی به مدت کافی و به نحو مطلوب دستگاه اجرایی می‌باشد، قرار گرفته‌باشد، یا
3- دارای حداقل ۶ ماه خدمت دریایی تایید شده می‌باشد.
۳- چنین درجه‌دارانی بایستی از موارد ذیل مطلع باشند:
الف – روشهای نگهبانی موتورخانه و توانایی انجام عملیات معمول نگهبانی مناسب با وظایفش.
ب – تمرینات کاری ایمن به نحوی که مربوط به عملیات موتورخانه میشوند.
ج – واژه‌های بکار رفته در فضاهای موتورخانه و اسامی ماشین‌آلات و تجهیزات مربوط به وظایفش.
د – روشهای مقدماتی حفاظت محیطی.
۴- هر درجه‌دار ملزم به انجام نگهبانی از دیگ بخار باید از طرز بهره‌برداری ایمن از این دیگها مطلع بوده و توانایی حفظ فشارهای بخار و سطوح صحیح آب را داشته باشد.
۵- درجه‌دار تشکیل‌دهنده قسمتی از نگهبانی موتورخانه باید با وظایف نگهبانی خود در فضاهای موتورخانه در کشتی‌ای که وی باید در آن خدمت کند‌آشنا باشد. بخصوص، در رابطه با آن کشتی، درجه‌دار باید موارد ذیل را دارا باشد:
الف – دانش استفاده از سیستمهای مناسب برای ارتباط داخلی.
ب – دانش در مورد مسیرهای فرار از فضاهای موتورخانه.
ج – دانش در مورد سیستمهای اعلام خطر موتورخانه و توانایی تمیز بین انواع اعلام خطرهای متفاوت، با توجه خاص به اعلام خطرهای گاز خاموش‌کننده آتش.
د – آشنایی با محل و استفاده از تجهیزات آتش‌نشانی در فضاهای موتورخانه.
۶- دستگاه اجرایی می‌تواند به بررسی این مساله بپردازد که آیا دریانوردی که در ۵ سال اخیر، پیش از لازم‌الاجرا شدن کنوانسیون برای آن دستگاه‌اجرایی، حداقل به مدت یک سال در یک سمت مربوطه در قسمت موتورخانه مشغول بوده‌است، الزامات مربوط به این ماده را برآورده نموده‌است یا‌خیر.
فصل ۴ – قسمت مخابرات رادیویی حفظ و نگهبانی مخابرات رادیویی
نکته توضیحی:
مقررات الزامی مربوط به نگهبانی مخابرات رادیویی در مقررات مخابرات رادیویی بیان شده‌اند، و مقررات حفظ و نگهبانی ایمن مخابرات رادیویی در‌کنوانسیون بین‌المللی ایمنی جان اشخاص در دریا و در مقررات مخابرات رادیویی آمده‌اند که این دو دسته مقررات در حال اجرا بوده و ممکن است در‌آینده تغییر یابند.
همچنین، قطعنامه‌های مربوطه مصوب کنفرانس بین‌المللی آموزش و صدور گواهینامه دریانوردان ۱۹۷۸، مورد توجه قرار گیرد.
ماده ۴/۱- حداقل الزامات اجباری جهت صدور گواهینامه افسران مخابرات رادیویی
۱- هر افسر مخابرات رادیویی مسوول یا انجام‌دهنده وظایف رادیویی در کشتی باید دارای گواهینامه یا گواهینامه‌های مناسب صادره، یا به رسمیت شناخته شده توسط دستگاه اجرایی به موجب مفاد مقررات رادیویی بوده و به منظور واجد شرایط بودن، سابقه کافی داشته باشد.
۲- به علاوه یک افسر مخابرات رادیویی باید:
الف – کمتر از ۱۸ سال سن نداشته باشد.
ب – از نظر دستگاه اجرایی از صحت مزاج به ویژه بینایی و شنوایی و تکلم برخوردار باشد.
ج – طبق این قسمت واجد شرایط باشد.
۳- هر داوطلب دریافت گواهینامه ملزم به گذراندن آزمون یا آزمونهایی به نحو مطلوب دستگاه اجرایی خواهد بود.
۴- افسر رادیو به منظور انجام وظایف رادیویی خود بطور ایمن و کارآمد، بایستی دارای سطح مناسبی از دانش مورد لزوم صدور گواهینامه باشد.دستگاه اجرایی به منظور تعیین سطح مناسب دانش و آموزش لازم جهت نیل به آن دانش و توانایی عملی، بایستی الزامات مقررات مخابرات رادیویی و‌ضمیمه این مقررات را مورد توجه قرار دهد. دستگاههای اجرایی همچنین باید قطعنامه‌های مربوطه مصوب کنفرانس بین‌المللی آموزش و صدور‌گواهینامه دریانوردان، ۱۹۷۸، و توصیه‌نامه‌های مربوطه ایمکو را مد نظر قرار دهد.
ضمیمه ماده ۴/۱
حداقل دانش اضافی و شرایط آموزش افسران مخابرات رادیویی
علاوه بر احراز شرایط صدور گواهینامه طبق مقررات رادیویی، افسران رادیو باید نسبت به موارد ذیل دانش و آموزش، از جمله آموزش عملی، داشته‌باشند:
الف – ارایه خدمات رادیویی در وضعیت‌های اضطراری، از جمله:
۱- ترک کشتی.
۲- آتش‌سوزی در کشتی.
۳- خرابی کامل یا نسبی ایستگاه رادیویی .
ب – بهره‌برداری از قایقهای نجات، قایقهای نجات بی‌موتور، شناورهای ویژه نجات و تجهیزات آنها، با توجه خاص به دستگاههای مخابرات‌رادیویی ثابت و قابل حمل قایق نجات و چراغهای راهنمای رادیویی نشاندهنده موقعیت اضطراری.
ج – نجات جان در دریا.
د – کمکهای اولیه.
ه- پیشگیری از آتش و اطفا حریق با توجه خاص به تاسیسات مخابرات رادیویی.
و – اقدامات پیشگیرانه جهت ایمنی کشتی و پرسنل در ارتباط با خطرهای مربوط به تجهیزات مخابرات رادیویی و، از جمله خطرهای الکتریکی،پرتوزایی، مکانیکی و شیمیایی.
ز – استفاده از راهنمای تجسس و نجات کشتی بازرگانی ایمکو (MERSAR) با توجه خاص به مخابرات رادیویی.
ح – رویه‌ها و سیستمهای گزارش موقعیت کشتی.
ط – استفاده از قانون بین‌المللی علایم و مجموعه واژگان ناوبری دریایی استاندارد ایمکو.
ی – رویه‌ها و سیستمهای پزشکی رادیویی.
ماده ۴/۲ – حداقل الزامات اجباری جهت تضمین تخصص مستمر افسران مخابرات رادیویی و همگام با زمان نمودن دانش آنها
۱- هر افسر مخابرات رادیویی دارای گواهینامه یا گواهینامه‌های صادره یا به رسمیت شناخته‌شده از نظر دستگاه اجرایی باید به منظور تداوم واجد‌شرایط بودن جهت خدمت دریایی، از نظر دستگاه اجرایی دارای شرایط ذیل باشد:
الف – صحت مزاج، بخصوص در موارد بینایی، شنوایی و تکلم، در فواصل زمانی منظم که بیش از ۵ سال نباشد، و
ب – صلاحیت حرفه‌ای:
۱- باسابقه خدمت مورد تایید بیش از ۵ سال بدون وقفه در مخابرات به عنوان یک افسر رادیویی.
۲- به دنبال چنین وقفه‌ای، از طریق گذراندن یک امتحان مورد تایید یا انجام موفق یک دوره یا دوره‌های آموزش مورد تایید در دریا یا ساحل، که باید‌شامل مطالبی باشد که بطور مستقیم با ایمنی جان اشخاص در دریا و تجهیزات مخابرات رادیویی مدرن ارتباط دارند، و نیز می‌تواند شامل تجهیزات‌هدایت رادیویی دریانوردی باشد.
۲- هنگام شروع بهره‌برداری از وضعیتها، تجهیزات یا روشهای جدید در کشتیهای مجاز به افراشتن پرچم دستگاه اجرایی، آن دستگاه اجرایی می‌تواند‌افسران مخابرات رادیویی را ملزم به گذراندن یک امتحان مورد تایید یا اتمام موفقیت‌آمیز دوره یا دوره‌های آموزشی مناسب در دریا یا ساحل، با توجه خاص به وظایف ایمنی، بنماید.
۳- به منظور تداوم واجد شرایط بودن برای خدمت دریایی در انواع خاصی از کشتیهایی که برای آنها شرایط آموزش ویژه در سطح بین‌المللی مورد‌موافقت قرار گرفته است، هر افسر مخابرات رادیویی باید، آزمونها یا آموزش مربوطه مورد تایید را که توصیه‌نامه‌ها و مقررات بین‌المللی مربوطه را مدنظر قرار خواهد داد با موفقیت به اتمام رساند.
۴- دستگاه اجرایی باید تضمین نماید که متون تغییرات اخیر در مقررات بین‌المللی مربوط به مخابرات رادیویی و مرتبط با ایمنی جان اشخاص در دریا در دسترس کشتیهای تحت صلاحیت وی قرار گرفته است.
۵- به دستگاههای اجرایی توصیه میشود با مشورت دستگاههای مربوطه دیگر، به تنظیم یا بهبود تنظیمات ساختاری از دوره‌های آمادگی یافته‌های جدید و همگام با زمان، خواه اختیاری خواه الزامی، به نحو مقتضی، در دریا یا ساحل، برای افسران مخابرات رادیویی که در حال خدمت در دریا‌می‌باشند و بخصوص برای کسانی که مجددا به خدمت دریایی باز می‌گردند، اقدام نمایند. دوره یا دوره‌ها باید شامل مطالبی باشد که بطور مستقیم با‌وظایف مخابرات رادیویی در ارتباط می‌باشند و شامل تغییرات در تکنولوژی مخابرات رادیویی دریایی و توصیه نامه‌ها و مقررات بین‌المللی مربوطه در‌خصوص ایمنی جان اشخاص در دریا باشد.
ماده ۴/۳- حداقل الزامات اجباری جهت صدور گواهینامه متصدیان رادیو تلفن
۱- هر متصدی رادیو تلفن مسوول یا انجام‌دهنده وظایف مخابرات رادیویی در یک کشتی باید دارای گواهینامه یا گواهینامه‌های مناسب صادره یا به‌رسمیت شناخته‌شده توسط دستگاه اجرایی به موجب مفاد مقررات رادیویی باشد.
۲- به علاوه، چنین متصدی رادیو تلفن کشتی که به موجب کنوانسیون بین‌المللی ایمنی جان اشخاص در دریا، ملزم به داشتن ایستگاه رادیو تلفن‌می‌باشد، بایستی:
الف – کمتر از ۱۸ سال سن نداشته باشد.
ب – از نظر دستگاه اجرایی از صحت مزاج به ویژه بینایی، شنوایی و تکلم برخوردار باشد.
ج – الزامات ضمیمه این ماده را احراز نماید.
۳- هر داوطلب دریافت گواهینامه ملزم به گذراندن آزمون یا آزمونهایی به نحو مطلوب دستگاه اجرایی مربوطه خواهد بود.
۴- متصدی رادیو تلفن به منظور انجام وظایف مخابرات رادیویی خود بطور ایمن و کارآمد بایستی دارای سطح مناسبی از دانش مورد لزوم صدور‌گواهینامه باشد. در تعیین سطح مناسب دانش و آموزش لازم جهت نیل به آن دانش و توانایی عملی دستگاههای اجرایی باید الزامات مقررات مخابرات‌رادیویی و ضمیمه این ماده را مد نظر قرار دهند. دستگاههای اجرایی همچنین باید قطعنامه‌های مربوطه مصوب کنفرانس بین‌المللی آموزش و صدور‌گواهینامه دریانوردان ۱۹۷۸، و توصیه‌نامه‌های مربوطه ایمکو را مدنظر قرار دهند.
ضمیمه ماده ۴/۳ -حداقل دانش اضافی و الزامات آموزش برای متصدیان رادیو تلفن
علاوه بر احراز شرایط صدور گواهینامه طبق مقررات رادیویی، متصدیان رادیو تلفن باید نسبت به موارد ذیل دانش و آموزش، از جمله آموزش عملی‌داشته باشند:
الف – ارایه خدمات مخابرات رادیویی در وضعیت‌های اضطراری، شامل:
۱- ترک کشتی.
۲- آتش سوزی در کشتی.
۳- خرابی کامل یا نسبی ایستگاه رادیویی.
ب – بهره‌برداری از قایقهای نجات، قایقهای نجات بی‌موتور، وسایل شناورهای ویژه نجات، و تجهیزات آنها، با توجه خاص به دستگاههای رادیویی‌قابل حمل و ثابت قایق نجات و امواج رادیویی نشاندهنده موقعیت در وضع اضطراری.
ج – نجات جان در دریا.
د – کمکهای اولیه.
هـ- پیشگیری از آتش و اطفا حریق با توجه خاص به تاسیسات مخابرات رادیویی.
و – اقدامات پیشگیرانه جهت ایمنی کشتی و پرسنل در ارتباط با خطرهای مربوط به تجهیزات مخابرات رادیویی، از جمله خطرهای الکتریکی،پرتوزایی، مکانیکی و شیمیایی.
ز – استفاده از راهنمای تجسس و نجات کشتی بازرگانی ایمکو (MERSAR)با توجه خاص به مخابرات رادیویی.
ح – رویه‌ها و سیستمهای گزارش موقعیت کشتی.
ط – استفاده از قانون بین‌المللی علایم و مجموعه واژگان ناوبری دریایی استاندارد ایمکو.
ی – رویه‌ها و سیستمهای پزشکی رادیو .
فصل ۵ – الزامات ویژه برای تانکرها
ماده ۵/۱- حداقل الزامات اجباری برای آموزش و صلاحیتهای فرماندهان، افسران و درجه‌داران نفت‌کش‌ها
۱- افسران و درجه‌دارانی که باید وظایف ویژه و مسوولیتهای مرتبط با این وظایف را در مورد محموله و تجهیزات محموله در نفت‌کش، بر عهده‌بگیرند و به عنوان قسمتی از دوره کاری منظم خود در یک کشتی نفت‌کش خدمت نکرده‌اند، پیش از انجام این وظایف باید یک دوره مناسب اطفا حریق‌را در ساحل گذرانده باشند، و
الف – یک دوره مناسب خدمت تحت نظارت در کشتی به منظور کسب دانش کافی در مورد تمرینات عملیاتی ایمن، یا
ب – یک دوره آشنایی با نفت‌کش که باید در برگیرنده اقدامات و روشهای احتیاطی اساسی ایمنی و جلوگیری از آلودگی، طرح انواع مختلف‌نفت‌کش‌ها، انواع محموله، خطرات آنها و تجهیزات تخلیه و بارگیری آنها،ترتیب کلی عملیات و واژگان مربوط به نفت‌کش‌ها باشد.
۲- فرماندهان، افسران مهندس ارشد، افسران اول، افسران مهندس دوم و در غیر این موارد، هر شخصی که مسوولیت اولیه بارگیری، تخلیه و مراقبت‌در انتقال یا کار با محموله را بر عهده دارد، علاوه بر مفاد بند(۱)، باید:
الف – از تجربه متناسب با وظایف خود در نفت‌کش برخوردار باشد.
ب – یک برنامه آموزشی متناسب با وظایف خود را، شامل ایمنی نفت‌کش، تدابیر و سیستمهای ایمنی در مقابل آتش، جلوگیری و کنترل آلودگی، روش‌انجام عملیات و، تعهدات مندرج در قوانین و مقررات لازم‌الاجرا.
۳- ظرف دو سال پس از لازم‌الاجرا شدن کنوانسیون برای یک کشور عضو، یک دریانورد را چنانچه برای مدت حداقل یک سال در طی پنج سال‌گذشته در یک سمت مقتضی در نفت‌کش‌ها خدمت کرده باشد می‌توان واجد شرایط بند (۲) (ب) تلقی نمود.
ماده ۵/۲ – حداقل الزامات اجباری برای آموزش و صلاحیتهای فرماندهان،افسران و درجه‌داران تانکرهای شیمیایی
۱- افسران و درجه‌دارانی که باید وظایف ویژه و مسوولیتهای مرتبط با این وظایف را در مورد محموله و تجهیزات محموله در تانکرهای شیمیایی، بر‌عهده بگیرند و به عنوان قسمتی از دوره کاری منظم خود در یک تانکر شیمیایی خدمت نکرده‌اند، پیش از انجام این وظایف باید یک دوره مناسب اطفا‌حریق را در ساحل گذرانده باشد، و
الف – یک دوره مناسب خدمت تحت نظارت در کشتی به منظور کسب دانش کافی در مورد تمرینات عملیاتی ایمن، یا
ب – یک دوره آشنایی با تانکر شیمیایی که باید دربرگیرنده اقدامات و روشهای احتیاطی اساسی ایمنی و جلوگیری از آلودگی، طرح انواع مختلف‌تانکرهای شیمیایی، انواع محموله، خطرات آنها و تجهیزات تخلیه و بارگیری آنها،
ترتیب کلی عملیات و واژگان مربوط به تانکرهای شیمیایی باشد.
۲- فرماندهان، افسران مهندس ارشد، افسران اول، افسران مهندس دوم و در غیر این موارد، هر شخصی که مسوولیت اولیه بارگیری، تخلیه و مراقبت‌در انتقال یا کار با محموله را بر عهده دارد، علاوه بر مفاد بند (۱)، باید:
الف – از تجربه متناسب با وظایف خود در تانکر شیمیایی برخوردار باشد، و
ب – یک برنامه آموزشی متناسب با وظایف خود را، شامل ایمنی تانکر شیمیایی، تدابیر و سیستمهای ایمنی در مقابل حریق، جلوگیری و کنترل‌آلودگی، روش انجام عملیات و تعهدات مندرج در قوانین و مقررات لازم‌الاجرا.
۳- ظرف دو سال پس از لازم‌الاجرا شدن کنوانسیون برای یک کشور عضو، یک دریانورد را چنانچه برای مدت حداقل یک سال در طی پنج سال‌گذشته در یک سمت مقتضی در تانکرهای شیمیایی خدمت کرده باشد می‌توان واجد شرایط بند (۲) (ب) تلقی نمود.
ماده ۵/۳ – حداقل الزامات اجباری برای آموزش و صلاحیتهای فرماندهان،افسران و درجه‌داران تانکرهای گاز مایع
۱- افسران و درجه‌دارانی که باید وظایف ویژه و مسوولیتهای مرتبط با این وظایف را در مورد محموله و تجهیزات محموله در تانکرهای گاز مایع، بر‌عهده بگیرند و به‌عنوان قسمتی از دوره کاری منظم خود در یک تانکر گاز مایع خدمت نکرده‌اند، پیش از انجام این وظایف باید یک دوره مناسب اطفا‌حریق را در ساحل گذرانده باشد، و
الف – یک دوره مناسب خدمت تحت نظارت در کشتی به منظور کسب دانش کافی در مورد تمرینات عملیاتی ایمن، یا
ب – یک دوره آشنایی با تانکرهای گاز مایع که باید در بر گیرنده اقدامات و روشهای احتیاطی اساسی ایمنی و جلوگیری از آلودگی، طرح انواع مختلف‌تانکرهای گاز مایع، انواع محموله، خطرات آنها و تجهیزات تخلیه و بارگیری آنها، ترتیب کلی عملیات و واژگان مربوط به تانکرهای گاز مایع باشد.
۲- فرماندهان، افسران مهندس ارشد، افسران اول، افسران مهندس دوم و در غیر این موارد، هر شخصی که مسوولیت اولیه بارگیری، تخلیه و مراقبت در انتقال یا کار با محموله را بر عهده دارد، علاوه بر مفاد بند(۱)، باید:
الف – از تجربه متناسب با وظایف خود در تانکرهای گاز مایع برخوردار باشد، و
ب – یک برنامه آموزشی متناسب با وظایف خود را، شامل ایمنی تانکرهای گاز مایع، تدابیر و سیستمهای ایمنی در مقابل حریق، جلوگیری و کنترل آلودگی، روش انجام عملیات و، تعهدات مندرج در قوانین و مقررات لازم‌الاجرا را گذرانده باشد.
۳ – ظرف دو سال پس از لازم‌الاجرا شدن کنوانسیون برای یک کشور عضو، یک دریانورد را چنانچه برای مدت حداقل یک سال در طی پنج سال‌گذشته در یک سمت مقتضی در تانکرهای گاز مایع خدمت کرده باشد می‌توان واجد شرایط بند (۲) (ب) تلقی نمود.
فصل ۶ – تسلط بر وسایل نجات
ماده ۶/۱ – حداقل الزامات اجباری برای صدور گواهینامه تخصص در شناور نجات :
هر دریانوردی که قرار است برای وی گواهینامه تخصص در شناور نجات صادر گردد باید:
الف – کمتر از ۱۷/۵ سال سن نداشته باشد،
ب – از نظر دستگاه اجرایی از صحت مزاج برخوردار باشد،
ج – دارای خدمت دریایی تایید شده به مدت حداقل ۱۲ ماه باشد یا در یک دوره آموزشی تایید شده شرکت جسته و دارای خدمت دریایی تایید شده به‌مدت حداقل ۹ ماه باشد،
د – از نظر دستگاه اجرایی طی آزمون یا از طریق ارزیابی مستمر در طی یک دوره آموزشی تایید شده واجد دانش نسبت به محتوای ضمیمه ماده حاضر‌شناخته شود،
ه – از طریق آزمون یا از طریق ارزیابی مستمر در طی یک دوره آموزشی تایید شده، در حد رضایت دستگاه اجرایی ثابت نماید که دارای توانایی انجام‌موارد ذیل می‌باشد:
۱- پوشیدن جلیقه نجات به نحو صحیح با پرش بی‌خطر از ارتفاع به درون آب، سوار شدن بر قایق نجات از درون آب با به تن داشتن جلیقه نجات.
۲- به حال عادی درآوردن قایق نجات واژگون در حال به تن داشتن جلیقه نجات.
۳- تفسیر علایم روی شناور نجات در خصوص تعداد نفراتی که مجاز به حمل آنها می‌باشد.
۴- دادن دستورهای صحیح لازم برای به آب انداختن و از آب گرفتن شناور نجات، تخلیه کشتی و جابجایی و پیاده شدن از شناور نجات.
۵- آماده‌سازی و به آب انداختن ایمن شناور نجات و تخلیه سریع پهلوی کشتی.
۶- برخورد با افراد آسیب دیده در هنگام ترک کشتی و پس از آن.
۷- پارو زدن و هدایت، برافراشتن بادبان، تنظیم بادبان‌ها، کنترل قایقی که با بادبان حرکت میکند و هدایت قایق به کمک قطب نما.
۸- استفاده از تجهیزات ارسال علایم، از جمله پایروتکنیک‌ها.
۹- استفاده از تجهیزات رادیویی قابل حمل در شناور نجات.
ضمیمه ماده ۶/۱ –
حداقل دانش لازم برای صدور گواهینامه‌های تخصص در شناور نجات
۱- انواع وضعیت‌های اضطراری که ممکن است بروز نمایند همچون تصادمات، آتش‌سوزی، و آب گرفتگی کشتی.
۲- اصول مربوط به حفظ جان شامل:
الف – ارزش آموزش و تمرین‌ها.
ب – نیاز به آمادگی برای موارد اضطراری.
ج – اقداماتی که باید به هنگام احضار به محلهای استقرار شناورهای نجات انجام شود.
د – اقداماتی که باید هنگام الزام به رهاسازی کشتی انجام گردد.
هـ- اقداماتی که باید هنگام داخل شدن به آب انجام گردد،
و – اقداماتی که باید هنگام سوار شدن به شناور نجات انجام شود.
ز – خطرات اصلی برای بازماندگان.
۳- وظایف خاص تعیین شده برای هریک از خدمه به شرح فهرست وظایف اضطراری پرسنل، از جمله تفاوت‌های میان علایم احضار تمامی پرسنل به‌سمت شناور نجات و ایستگاههای آتش‌نشانی.
۴- انواع وسایل نجات که معمولا در کشتی حمل میشوند.
۵- ساختار و پوشش خارجی شناور نجات و اقلام خاص تجهیزات آنها.
۶- ویژگی‌ها و تسهیلات ویژه شناور نجات.
۷- انواع مختلف وسایل بکار رفته برای به آب انداختن شناور نجات.
۸- روشهای به آب انداختن شناور نجات در دریای نامساعد.
۹- اقدامی که باید پس از ترک کشتی انجام شود.
۱۰- کنترل قایق نجات در هوای نامساعد.
۱۱- استفاده از طناب، لنگر و سایر تجهیزات.
۱۲- تقسیم غذا و آب در قایق نجات.
۱۳- روشهای نجات هلیکوپتری، و
۱۴- استفاده از جعبه کمکهای اولیه و تکنیک‌های تنفس مصنوعی.
۱۵- وسایل رادیویی حمل شده در شناور نجات شامل بیکن‌های رادیویی نشاندهنده موقعیت در موارد اضطراری.
۱۶- آثار گرمازدگی و جلوگیری از آن با استفاده از پوشش‌ها و لباس‌های محافظ.
۱۷- روشهای بکار انداختن و بهره‌برداری از موتور شناور نجات و وسایل کمکی آن به همراه استفاده از وسایل اطفاء حریق موجود.
۱۸- استفاده از قایقهای اضطراری و قایقهای نجات موتوری برای هدایت قایقهای بادی و نجات بازماندگان و افراد در دریا.
۱۹- به ساحل چسباندن یک شناور نجات.
قانون فوق مشتمل بر ماده واحده منضم به متن کنوانسیون شامل مقدمه و هفده ماده و ضمایم آن در شش فصل در جلسه علنی روز یک‌شنبه مورخ هفتم مرداد‌ماه یکهزار و سیصد و هفتاد و پنج مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ ۱۳۷۵/۵/۸ به تایید شورای نگهبان رسید.
رئیس مجلس شورای اسلامی- ناطق نوری