نقل از شماره ۱۵۲۸۷-۱۳۷۶.۶.۳ روزنامه رسمی
شماره ۱۸۶۶ . د ش ۱۳۷۶.۵.۷
فصل اول – کلیات
ماده ۱ – تعریف: به منظور حفظ ارزش‌ها، فرهنگ و تمدن غنی و گرانبهای گذشتگان کشور
و ارائه تلاش بی وقفه و خستگی‌ناپذیر آنان در استفاده هر‌چه مفیدتر از آب، این
نعمت حیات بخش الهی مؤسسه‌ای تحت عنوان (( گنجینه ملی آب ایران))که از این پس
گنجینه نامیده می‌شود تحت نظارت وزارت نیرو تشکیل می‌شود.
تبصره: در کلیه مواردی که موضوع فعالیتهای گنجینه حسب تشخیص و اعلام سازمان میراث
فرهنگی کشور جزو میراث فرهنگی کشور محسوب شود،اقدامات گنجینه با رعایت کامل
قوانین ناظر به موضع و با جلب نظر و نظارت سازمان میراث فرهنگی کشور انجام خواهد
شد.
ماده ۲ – هدف: معرفی و انتقال میراث ارزشمند گذشتگان در زمینه‌های آب به نسل حاضر
و آیندگان علاوه براطلاع از علوم، فنون و تجربیات نیاکان این‌کشور و ارتقاء فرهنگ
عمومی می‌تواند توصیه هایی در انجام بهتر طرح‌های عمرانی آب ارائه نموده و در حل
مشکلات تأمین و نحوه بهره برداری از آن‌گامهای مؤثری را بردارد. این گنجینه، آثار
و ابنیه، تأسیسات، ابزار و وسایل، مدارک و مستندات آب را از دوران قدیم تاکنون
شناسائی، بررسی،گردآوری، مرمت و باز سازی و نگهداری نموده و ضمن ارائه به همگان
وایجاد انگیزه تحقق و تتبع به تهیه اطلاعاتی به منظور مطالعه، شناخت، تجزیه‌و
تحلیل، آموزش و بهره‌گیری از این آثار پرداخته و درچارچوب این اساسنامه فعالیت
می‌نماید.
ماده ۳ – مرکز گنجینه، مرکز اصلی گنجینه در شهر تهران می‌باشد و گنجینه می‌تواند
در سراسر کشور نسبت به ایجاد شعبه یا نمایندگی اقدام نماید.
ماده ۴ – مدت فعالیت گنجینه از تاریخ تأسیس نامحدود است.
ماده ۵ – وظایف گنجینه،
– جمع آوری، حفظ و نگهداری ابزار، اشیاء، آثار، طرحها، اطلاعات و سوابق علمی،
فرهنگی و تاریخی و آنچه که از پیشینیان درباره آب و استفاده از‌این ماده حیاتی به
جای مانده است.
ارائه فعالیتها و ارج نهادن به تلاش مردمی که در طول قرون و اعصار با روشها و
تدابیر هوشمندانه به حفظ و استفاده از آب و انرژی حاصله از آن‌کوشیده‌اند.
– تلاش در جهت انتقال میراث گرانبهای گذشتگان به نسل فعلی و آینده در جهت پیشرفت
جامعه.
– ارتقاء آگاهی عمومی.
– نمایش زیباییهای سمعی و بصری آب شامل جلوه‌های طبیعی، حالات و شکل‌های مختلف و
همچنین ارائه انواه عملکردی آن.
– ارائه فعالیتهای ارزنده بعد از انقلاب اسلامی در زمینه تأمین آب.
– معرفی فن آوری صنعت آب.
– بهره‌گیری از امکانات و تجارب گنجینه‌های ملی آب سایر کشورها.
– فراهم نمودن امکانات لازم برای حضور درصحنه فعالیتهای فوق در سطح ملی و بین
المللی و مبادله اطلاعات علمی وفنی صنعت آب در زمینه‌های‌مورد نظر با کشورهای دیگر
و مراکز علمی و تحقیقاتی جهان وهمچنین سایر مواردی که در پیشبرد اهداف گنجینه مؤثر
می‌باشد .
لذا وظایف گنجینه بدون اینکه منحصر به موارد ذیل باشد عبارتند از:
۱ – برنامه‌ریزی فعالیتهای سالانه گنجینه.
۲ – ایجاد گنجینه تحت عنوان گنجینه ملی آب ایران در تهران و ایجاد گنجینه‌های آب
در شعب یا نمایندگیهای سایر نقاط کشور.
۳ – شناسایی، فهرست برداری و معرفی آثار قدیمی آب مانند قنوات، بندها ،آب
انبارها، آسیابهای آبی و سایر تأسیسات آبی که دارای ارزش تاریخی‌قابل ملاحظه
می‌باشند.
۴ – انجام پژوهش و تحقیقات کاربردی در متون تاریخی و مسائل فنی تأسیسات و ابنیه
آبی قدیمی به منظور باز سازی آنها.
۵ـ طراحی، احیاء و بازسازی ابنیه قدیمی و تاریخی ارزشمند آب و آب رسانی کشور با
هماهنگی سازمان ذیربط جهت بهره برداری آبی و انرژی حاصل‌از آب آنها.
۶ – شناسایی، جمع آوری و عرضه اسناد و مدارک مربوط به فرهنگ و سنن جوامع مختلف
ایرانی در ارتباط با تأمین و نحوه استفاده از آب.
۷ – حفظ و حراست مستندات، ابزار و اشیای ارزشمند تاریخی مرتبط با آب و مرمت و
نمایش آنها.
۸ – برقراری ارتباط، هماهنگی و تبادل اطلاعات علمی وفرهنگی مربوط به آب با مؤسسات
و نهادهای ذیربط.
۹ – شناسایی محققان و کارشناسان علاقمند در زمینه‌های مختلف منابع تاریخی آب و
فراهم نمودن تسهیلات لازم به منظور مطالعه و پژوهش در متون‌قدیمی و بهره‌گیری از
نظریات و تجارت انان در بازسازی آثار تاریخی آب کشور.
۱۰ – تشویق و حمایت از پژوهشهای مرتبط با کشف، شناسایی و ثبت آثار تاریخی و
باستانی آب و فن آبیاری، کنترل سیلاب و غیره.
۱۱ – ایجاد مراکز اسناد، بانک اطلاعات و کتابخانه مربوط به منابع تاریخی آب.
۱۲ – برگزاری گردهمایی‌های مرتبط با گنجینه در سطح ملی و تهیه و تدوین چاپ و
انتشار مقالات علمی و فنی معتبر ارائه شده در اینگونه‌گردهمایی‌ها.
۱۳ – برگزاری نمایشگاههای ادواری برای معرفی و نمایش تأسیسات آبی قدیمی و جدید در
مناطق مختلف.
۱۴ – ارائه نحوه استفاده از آب و منابع سطحی و زیرزمینی در گذشته به منظور ایجاد
انگیزه عمومی در صرفه جویی آب.
۱۵ – معرفی و نمایش پیشرفت فن آوری صنعت آب در عصر حاضر .
۱۶ – تشکیل گروههای فنی وکاری تخصصی در زمینه‌های مختلف منابع آب از جهات تاریخی
آب بنابر ضرورت.
۱۷ – شناسایی ،بررسی و رسیدگی به ابنیه و تأسیسات قدیمی کشور که از انرژی آب و
باد بهره برداری می‌کرده‌اند مانند آسیابهای آبی و بادی.
ب) سطح بین المللی :
۱ – معرفی گنجینه به کشورهای جهان.
۲ – ایجاد ارتباط و مبادله اطلاعات علمی وفنی مربوط به گنجینه با کشورهای منطقه به
لحاظ وجود سوابق فرهنگی و تاریخی ایران و پراکندگی آثار،ابنیه و تأسیسات آبی
ایران در این کشورها و همچنین سایر کشورهایی که در موارد مذکور غنی می‌باشند.
۳ – برگزاری گردهمایی‌های منطقه‌ای و ارائه مقالات و متون علمی معتبر در زمینه
آثار تاریخی آب کشورهای منطقه.
۴ -برگزاری گردهمایی‌های بین المللی در مقاطع زمانی معین در یکی از کشورها که
دارای آثار غنی آب می‌باشند و شرکت در این گردهمایی‌ها به منظور‌تبادل اطلاعات و
تجربیات.
۵ – برقراری ارتباط با مؤسسات و سازمانهای بین المللی ذیربط به منظور تبادل
اطلاعات علمی و فرهنگی.
۶ – ایجاد هماهنگی با وزارتخانه‌های امور خارجه و فرهنگ و ارشاد اسلامی و ارتباط
مستقیم و مستمر با نمایندگیهای رسمی مربوط در خارج از کشور‌به منظور تحقق اهداف
گنجینه در سطح بین الملل.
فصل دوم – ارکان گنجینه
ماده ۶ – ارکان گنجینه عبارت است از :
الف) شورا
ب) رئیس گنجینه
الف) شورا
ماده ۷ – شورا مرکب از نه نفر عضو به شرح زیر می‌باشد:
۱ – وزیر نیرو که ریاست شورا را بعهده خواهد داشت.
۲ -وزیر فرهنگ و آموزش عالی.
۳ – معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان حفاظت محیط زیست.
۴ – معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان برنامه و بودجه.
۵ – شهردار تهران.
۶ – معاون وزیر نیرو در امور آب.
۷ – معاون وزیرنیرو در امور آب و فاضلاب شهری.
۸ – رئیس سازمان میراث فرهنگی کشور.
۹ – رئیس گنجینه که دبیر شورا خواهد بود .
تبصره ۱: در غیاب ریاست شورا یکی از اعضای شورا به انتخاب وزیر نیرو به عنوان
قائم مقام ریاست شورا انجام وظیفه خواهد نمود.
تبصره ۲: درصورت عدم حضور هریک از اعضای شورا یکی ازمعاونان آنان به عنوان
نماینده تام الاختیار در جلسه شرکت و تصمیم‌گیری خواهد نمود.
تبصره ۳: احکام اعضای شورا توسط رئیس جمهور یا معاون اول ریاست جمهوری صادر خواهد
شد.
ماده ۸ – شرح وظایف و اختیارات شورای گنجینه به ترتیب ذیل می‌باشد:
الف) تعیین خط مشی‌ها و سیاستهای کلی برای تحقق اهداف گنجینه .
ب) تصویب دستورالعمل‌ها و آیین‌نامه‌ها.
ج) تصویب تراز نامه سالانه.
د) تصویب بودجه سالانه.
هـ) بررسی و اتخاذ تصمیم نسبت به مواردی که از طرف رئیس گنجینه پیشنهاد می‌شود.
و) پیشنهاد تغییر در اساسنامه و شرح وظایف.
ز) رسیدگی و اظهار نظر نسبت به گزارش فعالیتهای جاری و آتی گنجینه.
ح) برنامه زیزی به منظور جلب کمک بخش خصوصی و دولت اعم از نقدی، تجهیزاتی و
ساختمانی به منظورتقویت بنیه مالی گنجینه.
ماده ۹ – از نظر تسهیل در انجام امور گنجینه، اعضای شورا می‌توانند اختیارات خود
را جز در موارد خط مشی کلی، بودجه و پیشنهاد تغییر در اساسنامه‌به رئیس شورا تفویض
نمایند، در این صورت تصمیمات رئیس شورا به عنوان مصوبات شورا تلقی خواهد شد.
ب )رئیس گنجینه :
ماده ۱۰ – مسئولیت اداره کلیه امور گنجینه اعم از اعمال نظارتهای مالی، محاسباتی،
مدیریت امور کارکنان، تشکیلات، معاملات، مخارج حفظ اموال وهمچنین نظارت لازم در
امور اداری، مالی، فنی و تحقیقاتی در چارچوب ضوابط و آیین‌نامه‌های مصوب شورا با
رئیس گنجینه است.
ماده ۱۱ – حکم انتصاب رئیس گنجینه به پیشنهاد معاون وزیر نیرو در امور آب از طرف
وزیر نیرو و رئیس شورای گنجینه برای مدت ۳ سال صادر‌خواهد شد.
تبصره:
انتصاب رئیس گنجینه بلامانع است .
ماده ۱۲ – رئیس گنجینه مجری وظایف گنجینه و سایر مأموریتهایی است که شورا تعیین
می‌نماید.
ماده ۱۳ – آیین‌نامه اجرایی گنجینه توسط رئیس گنجینه تهیه و برای تصویب به شورا
پیشنهاد می‌شود.
ماده ۱۴ – رئیس گنجینه موظف است بر اساس آیین‌نامه اجرایی مصوب شورا نسبت به
انجام وظایف محوله اقدام و گزارش عملکرد را به شورا ارائه‌نماید.
ماده ۱۵ – رئیس گنجینه برنامه و بودجه سالانه گنجینه را برای تصویب به شورا ارائه
می‌نماید.
ماده ۱۶ – رئیس گنجینه موظف است گزارش ترازنامه گنجینه را به صورت سالانه بعد از
پایان سال مالی برای تصویب به شورا ارائه نماید.
تبصره: سال مالی از اول فروردین ماه تا پایان اسفند ماه می‌باشد. به جز سال تأسیس
که از تاریخ تأسیس تا پایان اسفند ماه خواهد بود.
ماده ۱۷ – در غیاب رئیس گنجینه، معاون وی به قائم مقامی او وظایف محوله را در
حدود اختیارات تفویض شده انجام خواهد داد.
ماده ۱۸ – مکاتبات اداری به امضاء رئیس گنجینه یا کسانی که از طرف وی حق امضاء
دارند صادر می‌شود.
فصل سوم – نحوه تشکیل و اداره جلسات شورای گنجینه
ماده ۱۹ – زمان و مکان تشکیل جلسات شورا به پیشنهاد رئیس گنجینه از طرف رئیس شورا
تعیین خواهد شد و حداقل پانزده روز قبل از طرف رئیس‌گنجینه به اطلاع سایراعضاء
خواهد رسید حداکثر فاصله بین دوجلسه شورا نباید از ۶ ماه تجاوز نماید.
تبصره: جلسات فوق العاده شورا بنا به ضرورت با پیشنهاد رئیس گنجینه و دعوت رئیس
شورا تشکیل خواهد شد.
ماده ۲۰ – برای تشکیل جلسات حضور بیش از نصف اعضاء ضروری است و تصمیمات در هر
جلسه با اکثریت آرای عده حاضر در جلسه اتخاذ‌خواهد شد.
تبصره: در صورت عدم حضور اکثریت فوق جلسه بعدی حداکثر ۱۵ روز بعد تشکیل و رسمیت
خواهد داشت.
ماده ۲۱ – اداره جلسات شورای گنجینه به عهده ریاست شورا می‌باشد.
ماده ۲۲ – شورا می‌تواند در جلسات خود از کارشناسان خبره به منظور استفاده از
نظریات مشورتی آنان دعوت بعمل آورد.
ماده ۲۳ – اداره امور دبیرخانه شورای گنجینه و پی‌گیری اجرای تصمیمات و مصوبات
شورا، تهیه خلاصه مذاکرات جلسات آن و تنظیم روابط بین‌گنیجینه با سایر سازمانها و
ارگانها و سایر وظایف محوله به عهده دبیر شورا خواهدبود.
فصل چهارم – منابه مالی و محاسباتی گنجینه
ماده ۲۴ – گنجینه دارای شخصیت حقوقی است و منابع مالی و محاسباتی آن به شرح ذیل
می‌باشد :
۱ – درآمد حاصل از ورودیه گنجینه‌ها.
۲ – کمکهای مالی و تجهیزاتی بخش دولتی و خصوصی.
۳ – در آمد حاصل از فروش تولیدات علمی، فرهنگی و پژوهشی.
۴ – درآمد ناشی از ارائه خدمات مشاوره‌ای، فنی و آموزشی.
۵ – سایر در آمدهای متفرقه.
ماده ۲۵ – کلیه چکها و اسناد و اوراق مالی باید به امضای رئیس و مسئول مالی
گنجینه و یا نمایندگان تام الاختیار آنها برسد.
ماده ۲۶ – بودجه مورد نیاز سالانه گنجینه شامل هزینه طرحها و ا جرای آنها، هزینه
جاری، هزینه برگزاری و شرکت در گردهمایی‌های داخل و خارج‌کشور، حق عضویت در انجمن
بین المللی گنجینه (I.C.O.M) و سایر انجمن‌ها وسازمانهای بین المللی مرتبط، حق
التحریر، حق التألیف، حق‌الترجمه، هزینه‌های مربوط به خرید، چاپ و انتشار نشریات و
جزوات علمی وسایر هزینه‌های مورد نیز می‌باشد.
ماده ۲۷ – هزینه طراحی واحداث گنجینه و همچنین بازسازی و احیای ابنیه آبی تاریخی
کشور پس از اتمام مطالعات و تکمیل طرح‌های برآورد شده و‌توسط رئیس گنجینه به شورا
ارائه خواهد شد و هزینه‌های فوق الذکر پس از تصویب شورا از طرف ریاست شورا برای
اجرا به رئیس گنجینه ابلاغ‌می‌شود.
فصل پنجم – تغییرات و تصویب اساسنامه
ماده ۲۸ – هر گونه تغییر در مفاد این اساسنامه با پیشنهاد شورای گنجینه و تصویب
شورای عالی انقلاب فرهنگی بعمل خواهد آمد.
ماده ۲۹ – این اساسنامه در ۲۹ ماده و ۸ تبصره در جلسه چهارصد و یک مورخ ۷۶.۴.۳۱
به تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی رسید.