‌آیین‌نامه اجرایی تبصره (۳) قانون بودجه سال ۱۳۷۷ کل کشور

تاریخ تصویب: ۱۳۷۷/۰۲/۱۳
تاریخ انتشار: ۱۳۷۷/۰۳/۱۰

شماره ۱۰۳۱۵ت۱۹۵۰۴‌هـ – ۱۳۷۷.۰۲.۲۶

‌هیأت وزیران در جلسه مورخ ۱۳۷۷.۲.۱۳ بنا به پیشنهاد شترک شماره ۱۰۲.۷۷۹۹‌مورخ ۱۳۷۶.۱۲.۲۸ سازمان برنامه و بودجه و بانک مرکزی جمهوری‌ اسلامی ایران و در اجرای بند “ل” تبصره (۳) قانون بودجه سال ۱۳۷۷ کل کشور، آیین‌نامه اجرایی تبصره موصوف را به شرح زیر تصویب نمود:

‌فصل اول – کلیات

‌ماده ۱- تسهیلات اعتباری به شرح مندرج درجدول موضوع بند “‌الف” تبصره (۳) قانون
بودجه سال ۱۳۷۷ کل کشور از طریق بانکهای تجاری (‌ملی ایران،‌ صادرات، تجارت، ملت،
سپه، رفاه کارگران) و همچنین از طریق بانکهای تخصصی (‌کشاورزی، صنعت و معدن، مسکن)
که از این پس به اختصار بانکهای عامل‌ نامیده می‌شوند و توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران تعیین می‌شوند، اعطا می‌شود.

‌ماده ۲- بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران موظف است از تاریخ تصویب این آیین‌نامه
حداکثرظرف مدت پانزده روز نسبت به تعیین سهم هر یک از بانکهای‌ عامل اقدام نماید.

‌تبصره ۱- بانکهای عمل موظفند حداکثر ظرف مدت پانزده روز از تاریخ اعلام سهم تعیین
شده توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، مراتب را برای اجرا‌ به کلیه واحدهای
اجرایی ذی‌ربط در سراسر کشور، ابلاغ نمایند.

‌تبصره ۲- سازمان برنامه و بودجه موظف است حداکثر ظرف مدت یک ماه از تاریخ تصویب
این آیین‌نامه طرح‌های دولتی موضوع آن را که مشمول تضمین‌ دولت قرار خواهند گرفت
تعیین، تضمین و ابلاغ نماید.

‌تبصره ۳- تعریف مناطق محروم و سهم آنها موضوع بند “ط” تبصره (۳) قانون بودجه سال
۱۳۷۷ کل کشور توسط وزارت صنایع، وزارت جهاد سازندگی، دفتر‌ مناطق محروم – ریاست
جمهوری و سازمان برنامه و بودجه تعیین خواهد شد. سهم مزبور طبق جدول جداگانه‌ای
حداکثر تا پایان اردیبهشت ماه سال ۱۳۷۷ به‌بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران ارسال خواهد شد.

‌ماده ۳- سهم هر یک از بانکهای عامل با توجه به اهداف مندرج در جدول موضوع بند”‌الف
” تبصره (۳) قانون بودجه سال ۱۳۷۷ کل کشور به ترتیبی تعیین‌ می‌گردد که سقف مانده
تسهیلات تکلیفی مجموع بانکها در پایان سال ۱۳۷۷ نسبت به مانده پایان سال ۱۳۷۶ با
رعایت تکالیف تدوین شده دربرنامه دوم توسعه‌اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری
اسلامی ایران از رشدی به میزان شش هزار (۰۰۰‌ر۶) میلیارد ریال برخوردار باشد به
طوری که سی و پنج درصد به‌بخش دولتی و شصت و پنج درصد به بخش خصوصی و تعاونی‌های
غیر دولتی و عمومی تخصیص یابد.

‌تبصره ۱- میزان تسهیلات اعطایی موضوع این آیین‌نامه شش هزار میلیارد ریال به علاوه میزان باز پرداخت مانده تسهیلات اعطایی سالهای گذشته در سال ۱۳۷۷ می‌باشد.

‌تبصره ۲- تغییر در مانده شش هزار میلیارد ریالی موضوع این آیین‌نامه بر اساس مبلغ اصل تسهیلات قبل از اضافه شدن سود متعلق حساب می‌شود.

‌ماده ۴- تسهیلات اعتباری موضوع این آیین‌نامه به صورت سرمایه گذاری در قالب طرح‌های بخشهای مختلف و همچنین بصورت سرمایه در گردش بر اساس‌ جداول و مقررات این آیین‌نامه با معرفی دستگاههای ذی‌ربط حسب مورد توسط بانکهای عامل پرداخت خواهد شد.

‌ماده ۵- باز پرداخت تمام یا قسمتی از تسهیلات بانکی به شرح جدول مندرج در بند
“‌الف” تبصره (۳) قانون بودجه سال ۱۳۷۷ کل کشور حسب مورد توسط‌سازمان برنامه و
بودجه به نیابت از طرف دولت تضمین و تعهد می‌گردد. سازمان برنامه و بودجه مکلف است
اعتبار لازم جهت تأمین و پرداخت تفاوت سود و‌کارمزد سهم دولت و همچنین مانده
مطالبات معوق لاوصول بانکهای عامل ناشی از اعطای تسهیلات اعتباری به طرح‌های مصوب
موضوع این آیین‌نامه را که از‌طریق بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران اعلام می‌گردد
در لایحه بودجه سال بعد پیش بینی و منظور نماید تا از طریق بانک مرکزی جمهوری
اسامی ایران به‌بانکهای عامل پرداخت شود.

‌تبصره ۱- تضمین دولت نافی وظایف بانک جهت وصول مانده مطالبات معوق ناشی از اعطای
تسهیلات این تبصره و بررسی و تأیید توجیه فنی و اقتصادی‌ طرحها بوده و استفاده
کنندگان از این تسهیلات مکلف به باز پرداخت به موقع مانده مطالبات بانکها می
باشند. بانکهای عامل موظفند برای حفظ حقوق خود،‌ اقدامات قانونی و نظارت لازم را
جهت مصرف و بازپرداخت تسهیلات اعطایی متناسب با پیشرفت اجرای طرح و درآمد آن به عمل آورند.

‌تبصره ۲- دستگاه تأیید کننده توجیه فنی و اقتصادی طرح‌های فرهنگی، علمی، آموزشی و
خود اشتغالی حسب مورد وزارتخانه‌های فرهنگ و ارشاد اسلامی ،‌ فرهنگ و آموزش عالی،
بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و کار و امور اجتماعی و سازمان صدا و سیمای جمهوری
اسلامی ایران و در سایر موارد موکول به‌ توافق بانک با دستگاه ذی‌ربط می‌باشد.

‌ماده ۶- هر یک از ارقام مندرج در جدول موضوع بند “‌الف” تبصره (۳) قانون بودجه
سال ۱۳۷۷ کل کشور (‌جداول پیوست این آیین‌نامه) با توافق بانک مرکزی‌ جمهوری اسلامی
ایران و سازمان برنامه وو بودجه تا پایان آذرماه سال جاری، حداکثر تا ده درصد از
محل کاهش سایرارقام جداول مذکور قابل افزایش می‌باشد،‌مشروط بر اینکه سهم منظور
شده برای بخش غیر دولتی کاهش نیابد.

‌ماده ۷- بانکهای عامل موظفند هر سه ماه یک بار گزارش تسهیلات اعطایی در قالب این
آیین‌نامه را به تفکیک موارد مصرف(‌مطابق فرم پیوست این آیین‌نامه) به‌بانک مرکزی
جمهوری اسلامی ایران و دستگاههای امور اقتصادی و دارایی و تعاون، دیوان محاسبات و
بودجه و امور مالی مجلس و اصول (۸۸) و (۹۰) قانون‌اساس مجلس شورای اسلامی گزارش گردد.

‌تبصره – کلیه بانکهای عامل (‌از طریق بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران) و کلیه
دستگاههای اجرایی ذی‌ربط و سازمان برنامه و بودجه استانها مکلفند بر‌اساس نمونه
پیوست اطلاعات لازم را تهیه و به سازمان برنامه و بودجه ارسال نمایند.

‌فصل دوم – تسهیلات اعطایی به بخش دولتی

‌ماده ۸- بانکهای عامل با توجه به جداول شماره (۱) و (۲) پیوست این آیین‌نامه با
ابلاغ بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران در دو بخش شامل سرمایه در گردش‌ و بخش سرایه
گذاری نسبت به اعطای تسهیلات اعتباری مورد نیاز دستگاهها و شرکتهای دولتی در
چارچوب ضوابط ومقررات این آیین‌نامه، اقدام‌ خواهند نمود.
‌جدول شماره (۲) پیوست این آیین‌نامه شامل کلیه شرکتهای دولتی است که مطابق بند “ج” تبصره (۲) قانون بودجه سال ۱۳۷۷ کل کشور از تسهیلات اعتباری‌ استفاده خواهندنمود.
جدول مزبور درقالب سرمایه گذاری وسرمایه در گردش و نیز پرداخت وام و مبالغ باز
پرداخت وامهای گذشته طی سال ونیز وضعیت تعهد‌و تضمین دولت در هر مورد می‌باشد و
ضوابط حاکم بر آن طبق مواد بعدی این آیین‌نامه تعیین می گردد.

‌بخش اول: سرمایه در گردش مورد نیاز بخش دولتی

‌ماده ۹- بانکهای عامل موظفند سرمایه در گردش مورد نیاز دستگاههای دولتی برای خرید محصولات اساسی کشاورزی و دامی و تهیه و تدارک نهادهای‌ کشاورزی و تنظیم بازار به شرح قسمت (ج) جدول شماره (۱) (‌ خدمات و تنظیم بازار)، پیوست این آیین‌نامه و مندرج در جدول شماره ۲- ب پیوست این‌ آیین‌نامه را بصورت تسهیلات کوتاه مدت و بر اساس جدول گردش نقدینگی تأیید شده توسط سازمان برنامه و بودجه، تأمین و اعطا نمایند.

‌تبصره- [اصلاحی ۱۳۷۸/۸/۱۶]
چنانچه دستگاههای اجرایی ذی‌ربط با رعایت بند (‌و) و تبصره (۳) قانون بودجه به دلیل ضرر و زیان خرید تضمینی محصولات کشاورزی و دامی در سالهای گذشته به بانک عامل مانده بدهکاری‌ داشته باشند، تا تأمین اعتبار و پرداخت آن از محل دریف‌های بودجه‌ای مربوط، معادل پنجاه درصد از اعتبار تصویبی، تسهیلات‌ در اختیار دستگاههای اجرایی ذی‌ربط قرار خواهد گرفت.

‌ماده ۱۰- تأمین و پرداخت پنجاه درصد از بقیه اعتبار تصویبی مندرج در ماده (۹) این آیین‌نامه توسط بانکهای عامل صرفاً منوط به باز پرداخت اقساط تسهیلات‌ قبلی سر رسیدشده دستگاههای بدهکار به آنان بوده و سازمان برنامه و بودجه موظف است درخصوص پوشش و باز پرداخت بدهی‌های مذکور به بانکهای عامل‌ اقدامات لازم را به عمل آورد تا امکان اعطای بقیه تسهیلات به دستگاههای مذکور توسط بانکهای عامل فراهم گردد.

‌ماده ۱۱- اعطای تسهیلات اعتباری توسط بانکهای عامل به دستگاهها و شرکتهای دولتی
صرفاً بر اساس مبالغ مندرج درقسمت ششم و مندرجات بند “ج”‌ تبصره (۳) قانون بودجه سال
۱۳۷۷ کل کشور به ترتیبی مجاز است که رشد تسهیلات اعطایی به بخش دولتی در مجموع از
سی و پنج درصد سقف مجاز تعیین‌شده تجاوز ننماید. بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران ملزم به رعایت حد مجاز تعیین شده، می‌باشد.

‌ماده ۱۲- تعهد و تضمین سازمان برنامه و بودجه به نیابت از طرف دولت بابت پوشش و بازپرداخت مانده مطالبات بانکهای عامل ناشی از اعطای تسهیلات‌ اعطایی به شرح زیر خواهد بود:
۱- بر اساس بخش اول بند (‌هـ) مصوبه شماره ۳۴.۶۲ مورخ ۱۳۷۲.۱.۲۱ شورای اقتصاد،
سازمان برنامه و بودجه برای کالاهای مشمول یارانه شامل گندم،‌برنج، شکر(‌خریدهای
داخلی و خارجی) روغن نباتی خام و گوشت قرمز (‌خرید خارجی) مورد مصرف خانوار
(‌کوپنی) و کود شیمیایی، سم و بذر(‌خرید داخلی‌و خارجی) مورد مصرف تولیدات
کشاورزی، داروهای دامی یارانه‌ای، تضمین‌های لازم را ارایه و باز پرداخت وجوه آنرا
ضمانت نموده و راه کارهای نظارتی لازم‌ در استفاده از تسهیلات را اعمال می‌نماید.

۲- با توجه به قسمت سوم بند “‌هـ” مصوبه فوق الذکر کالاها و محصولاتی که تضمینی نبوده و مشمول یارانه نمی‌باشد و صرفاً به منظور تنظیم بازار تهیه و‌ توزیع میگردند، مشمول تضمین سازمان برنامه و بودجه نبوده ولذا دستگاههای استفاده کننده هنگام استفاده از تسهیلات، تأمین‌های لازم و کافی را به بانک‌ عامل ارایه نمایند.

‌بخش دوم: سرمایه گذاری مورد نیاز بخش دولتی

‌ماده ۱۳- بانکهای عامل موظفند تسهیلات اعتباری را بابت طرح‌های سرمایه گذاری به شرح جدول شماره (۲) پیوست این آیین‌نامه که به صورت موردی توسط‌ سازمان برنامه و بودجه به نیابت از طرف دولت تضمین و تعهد گردیده است تأمین و پرداخت نمایند.

‌ماده ۱۴- در صورت عدم توانایی دستگاههای یاد شده در قسمت ششم قانون بودجه سال ۱۳۷۷ کل کشور در باز پرداخت بدهیهای خود بابت تسهیلات تکلیفی،‌ سازمان برنامه و بودجه به نیابت از طرف دولت تعهد و تضمین می‌نماید حداکثر معادل ارقام مندج در ستون آخر جدول شماره ۲- الف پیوست این آیین‌نامه،‌ نسبت به پوشش و بازپرداخت مانده مطالبات معوق لاوصول بانکهای عامل ناشی از اصل و هزینه‌های متعلق، اعتبار لازم را در بودجه عمومی سالهای بعد‌ پیشنهاد و منظور نماید تا با عاملیت بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران در اختیار بانکهای عامل قرار گیرد.

‌تبصره ۱- در مواردی که اعطای تسهیلات به شرکتها و دستگاههای دولتی به شرح جدول موضوع مواد (۸) و (۱۳) این آیین‌نامه توسط سازمان برنامه و بودجه‌ تضمین و تعهد نمی‌گردد در یاین صورت اعطای تسهیلات به این قبیل شرکتها و دستگاههای دولتی غیرتکلیفی بوده و صرفاً بر اساس دریافت تأمین‌های کافی و‌ لازم توسط بانکهای عامل امکان‌پذیر خواهد بود.

تبصره ۲- [الحاقی ۱۳۷۷/۶/۸]
به سازمان برنامه و بودجه اجازه داده می‌شود نسبت به تضمین مجدد تسهیلات قبلی شرکتهای دولتی که بر اساس مقررات با تضمین آن سازمان اخذ‌ شده است و بازپرداخت آن در سال ۱۳۷۷ با برقراری تسهیلات مصوب شرکت ذی‌ربط مندرج در قسمت ششم قانون بودجه سال ۱۳۷۷ کل کشور میسر است،‌ اقدام نماید.

‌فصل سوم – تسهیلات اعطایی به بخش غیردولتی:

‌ماده ۱۵- بانکهای عامل با توجه به جدول شماره (۱) و (۳) و سایر جداول پیوست این
آیین‌نامه در دو بخش شامل بخش سرمایه در گردش و بخش سرمایه‌گذاری نسبت به اعطای
تسهیلات اعتباری مورد نیاز اشخاص حقیقی و حقوقی بخش خصوصی و تعاونیهای غیر دولتی و
عمومی در چارچوب ضوابط و‌مقررات این آیین‌نامه با معرفی دستگاههای ذی‌ربط اقدام خواهند نمود.

‌بخش اول: سرمایه در گردش مورد نیاز بخش غیر دولتی

‌ماده ۱۶- بانکهای عامل موظفند سرمایه در گردش مورد نیاز اشخاص حقیقی و حقوقی بخش
غیر دولتی از تسهیلات اعتباری تخصیصی به شرح جدول شماره (۴) پیوست این آیین‌نامه را
حسب مورد با معرفی دستگاه ذی‌ربط در اختیار معرفی شدگان مربوط که در زمینه‌های
تهیه و تدارک و توزیع نهادها و عوامل تولید‌بخش کشاورزی و صنایع وابسته و تهیه و
توزیع کالاها و مایحتاج ضروری کارکنان دولت، نیروهای مسلح، عشایر و سایر اقشار
مردم، همچنین تهیه و تدارک‌ مواد لازم برای قالیبافان تحت پوشش وزارتخانه‌های جهاد
سازندگی و تعاون، شرکت سهامی فرش، سازمان صنایع دستی و سایر مؤسسات حمایتی
فرش‌ فعالیت دارند، تأمین و دراختیار متقاضی قرار دهند.

‌ماده ۱۷- توزیع اعتبارات موضوع ماده (۱۶) این آیین‌نامه وسهم هر یک از دستگاههای
ذی‌ربط به تفکیک منابع قرض الحسنه و سایر منابع سیستم بانکی به‌شرح جدول شماره (۴)
پیوست این آیین‌نامه و بر اساس دستورالعمل جداگانه‌ای که مشترکاً توسط سازمان
برنامه و بودجه و بانک مرکزی جمهوری اسلامی‌ایران حداکثر ظرف مدت پانزده روز از
تاریخ ابلاغ این آیین‌نامه تنظیم و ابلاغ خواهد شد، صورت می‌گیرد.

‌تبصره- آن قسمت از اعتبارات مربوط به سرمایه در گردش که مربوط به تبصره (۴) قانون
بودجه سال گذسته است (‌موضوع جدول شماره ۴ این آیین‌نامه) تابع‌ دستورالعمل مشترک
سازمان برنامه و بودجه و بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران می‌باشد.

‌ماده ۱۸- در اجرای اعطای تسهیلات موضوع ماده (۱۶) این آیین‌نامه، سازمان برنامه و
بودجه به نیابت از طرف دولت تعهد و تضمین می‌نماید که در صورت‌ عدم واریز مطالبات
بانکهای عامل ناشی از اعطای تسهیلات اعتباری موضوع این آیین‌نامه تأمین اعتبار
لازم اعم از اصل و هزینه‌های متعلق را در لایحه بودجه‌سال بعد پیشنهاد و منظور
نماید تا با عاملیت بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران در اختیار بانکهای طلبکار قرار گیرد.

‌تبصره- تعهد و تضمین موضوع این ماده نافی وظایف بانکهای عامل در وصول مطالبات
ناشی از اعطای تسهیلات اعتباری موضوع این آیین‌نامه نخواهد بود و‌ مکلفند جهت وصول
مانده مطالبات خود، اقدامات قانونی لازم را به عمل آورند.

‌بخش دوم: تسهیلات اعطایی سرمایه گذاری به بخش غیر دولتی

‌ماده ۱۹- بانکهای عامل موظفند تسهیلات اعتباری بابت طرح‌های سرمایه گذاری دربخش
غیر دولتی به شرح جدول شماره (۳) پیوست این آیین‌نامه را در سطح‌ ملی و استانی و با
اولویت پرداخت به طرح‌های مصوب نیمه تمام سالهای گذشته خود که از منابع اعتباری
تبصره‌های قوانین بودجه سنواتی استفاده نموده‌اند با‌معرفی دستگاههای ذی‌ربط مورد مصرف قرار دهند.

‌ماده ۲۰- طرح‌های نیمه تمام از نظر این آیین‌نامه عبارت است از طرح‌هایی که:
۱- با استفاده از منابع اعتباری بانکهای عامل در قالب تبصره‌های سنواتی سالهای گذشته ایجاد شده است، لیکن تا کنون بنا به عللی که خارج از تعلل و قصور‌ مجری طرح بوده است از جمله عدم تأمین سهم آورده متقاضی، راه اندازی نشده و به بهره برداری نرسیده‌اند.
۲- توجیهات مالی، اقتصادی و فنی طرح قبلاً به تأیید بانک عامل رسیده باشد.

‌تبصره ۱- طرح‌هایی که قبلاً از تسهیلات سیستم بانکی استفاده ننموده‌اند لیکن از پیشرفت فیزیکی بیش از شصت درصد برخوردارند در این صورت با اولویت‌ دوم، طرح نیمه تمام تلقی می‌شود و بانکهای عامل با استفاده از منابع اعتباری موضوع این آیین‌نامه، تسهیلات اعتباری لازم جهت تکمیل و بهره برداری‌ رسانیدن این قبیل طرحها را تأمین و اعطا خواهند کرد.

‌تبصره ۲- بخشهایی که مدت اجرای طرح‌های آنها کمتر از یک سال می‌باشد (‌ازقبیل
طرح‌های آب و خاک، مسکن، حمل و نقل و تولید فیلم) یا در پایان سال ۱۳۷۶ طرح نیمه
تمام نداشته باشند، مجازند در ابتدای سال ۱۳۷۷ نسبت به معرفی طرح جدید در قالب ضوابط و جداول موضوع این آیین‌نامه اقدام نمایند.

‌ماده ۲۱- سهم آورده مجری در خمصوص طرح‌های سرمایه گذاری بخش غیر دولتی به شرح جدول شماره (۱) موضوع این آیین‌نامه، برای طرح‌های کشاورزی (‌آبخیزداری، جنگل، زراعت و باغبانی، تعاونیهای تولیدی روستایی، مرتع و منابع طبیعی، دام، طیور، دامپزشکی، نان صنعتی، شیلات، آبزیان، صنایع‌ روستایی، صنایع دستی: صنایع تبدیلی کشاورزی) بیست درصد و برای سایر طرح‌های بخش صنعت و معدن و خدمات سی و پنج درصد تعیین می‌گردد.
(‌مبنای‌ محاسبه، مجموع سرمایه گذاری ثابت و سرمایه در گردش خواهد بود).

تبصره – [اصلاحی ۱۳۷۷/۳/۱۰]
سهم منابع سرمایه گذاری مجری طرح در مورد طرح‌های مربوط به صنایع روستایی، مدارس غیر انتفاعی، خوداشتغالی، آبخیزداری، جنگل و مرتع،‌ بهسازی و نوسازی اماکن سنتی دامی، طرح‌های امور دامپزشکی، تکثیر و پرورش ماهی و میگو به پیشنهاد مرجع تصویب کننده طرح در حد توان مجری طرح و‌ حداقل (۷%) و در مورد طرح‌های پژوهشی و فرهنگی حداقل (۱۰%) مجموع سرمایه ثابت و سرمایه در گردش تعیین می‌شود و طرح‌های مربوط به آب و خاک،‌ آبیاری و زهکشی (‌موضوع تبصره ۷۶ قانون برنامه پنجساله دوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران) و حوادث غیر مترقبه و آبیاری‌ تحت فشار بخش کشاورزی از سهم آورده مجری طرح معاف می‌باشند.

‌ماده ۲۲- تعاونیهایی که هفتاد درصداز اعضای آنان در ایثارگران شامل (‌رزمندگان،
آزادگان، جانبازان و خانواده معظم شهدا)، فارغ التحصیلان دانشگاهها و مراکز‌ آموزش
عالی و پژوهشی، مددجویان تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی (‌ره) و سازمان بهزیستی
و یا افراد ساکن در مناطق محروم کشور و مناطق باز سازی‌شده جنگ تحمیلی یا ترکیبی
از آنان همچنین تعاونیهای بانوان یا تعاونی هایی که حداقل (۷۰%) اعضای آنها را
بانوان تشکیل می‌دهند با تأیید وزارت تعاون از‌پرداخت تمام سهم آورده معاف می‌باشند.

‌ماده ۲۳- سهم بخش تعاون و سهم مناطق محروم کشور از سقف بخش غیر دولتی به میزان
تسهیلات سال ۱۳۷۶ به علاوه پانزده درصد تعیین می‌گردد که‌ تفکیک آن در ردیف‌های
چهارگانه جدول موضوع تبصره (۳) قانون بودجه سال ۱۳۷۷ کل کشور به شرح جداول پیوست این آیین‌نامه، تعیین خواهد شد.

‌تبصره – حداکثر سقف تسهیلات اعطایی به طرح‌های مناطق محروم یک میلیارد ریال تعیین می‌گردد.

‌ماده ۲۴- حداکثر تا سقف بیست درصد از اعتبارات بند یک و سه ردیف “ب”‌جدول شماره یک پیوست این آیین‌نامه (‌تسهیلات با هدف اشتغالزایی) به‌ ایثارگران و حداکثر (۳۰%) از بند سه ردیف “ب ” جدول مزبوز برای طرح‌های خود اشتغالی پرداخت خواهد شد.

‌ماده ۲۵- مراحل وگردش کار اجرایی اعطای تسهیلات موضوع این بخش از آیین‌نامه در
قالب سرمایه گذاری در بخش غیر دولتی در سطوح ملی و استانی به‌ شرح این آیین‌نامه
خواهد بود. تشخیص ملی یا استانی بودن طرح‌های معرفی شده به سیستم بانکی به عهده دستگاه اجرایی ذی‌ربط خواهد بود.

‌بخش سوم: تسهیلات در سطح ملی

‌ماده ۲۶- کلیه دستگاههای اجرایی موضوع این آیین‌نامه که به معرفی طرحها به
بانکهای عامل می‌پردازند موظفند حداکثر تا پایان خرداد ماه ۱۳۷۷ فهرست‌ طرح‌های نیمه
تمام خود را که واجد شرایط مندرج در ماده (۲۰) این آیین‌نامه می‌باشند با کسب
اطلاع از بانکهای عامل به سازمان برنامه و بودجه اعلام نمایند.‌چنانچه مجموع سقف
هر بخش نسبت به مبلغ وام مورد نیاز طرح‌های نیمه تمام همان بخش مازاد داشته باشد
مبلغ مازاد به دستگاههای اجرایی مرتبط با بخش‌مزبور و سازمان برنامه و بودجه
حداکثر تا نیمه تیر ماه ۱۳۷۷‌ اعلام تا نسبت به معرفی طرح‌های جدید اقدام نمایند. در غیر این صورت معرفی طرح جدید ممنوع‌ خواهد بود.
‌دستگاههای اجرایی پس از طی مراحل فوق الذکر طرح‌های متقاضیان را به انضمام گزارش
توجیهی فنی واقتصادی بلافاصله مطابق سهم‌های مندج در جداول‌ پیوست این آیین‌نامه به
بانکهای عامل معرفی خواهند نمود.‌ بانکهای عامل موظفند ظرف مدت (۲۰) روز نتیجه
بررسی خود را به دستگاه اجرایی ذی‌ربط اعلام‌نمایند. در صورت تأیید طرح توسط بانک
عامل، عقد قرار داد با متقاضی، پس از تأیید مجدد موضوع توسط دستگاه اجرایی ذی‌ربط
صورت خواهد گرفت بانکها‌موظفند حداکثر تا یک هفته پس از تکمیل مدارک نسبت به عقد قرارداد با صاحبان طرح‌های تأیید شده اقدام نمایند.

‌تبصره ۱- تأیید مجدد دستگاه اجرایی ذی‌ربط صرفاً به لحاظ پوشش تعهد و تضمین
بازپرداخت مانده مطالبات معوق لاوصول در سر رسید وهمچنین تفاوت‌سود مورد تعهد دولت
بوده و به هیچ وجه کاهش و تقلیل میزان تسهیلات پیش بینی شده توسط بانک عامل را
شامل نخواهد بود.

‌تبصره ۲- در صورتی که طرح‌های متقاضی تسهیلات دارای شرایط مساوی باشند، اولویت در اعطای تسهیلات باطرحی است که واجد اشتغالزایی بیشتری‌ باشد.

‌تبصره ۳- در اعطای مازاد تسهیلات موضوع این آیین‌نامه نسبت به طرح‌های نیمه تمام اولویت با مناطق جنگزده می‌باشد.

‌بخش چهارم: تسهیلات در سطح استانها

‌ماده ۲۷- کمیته برنامه‌ریزی شهر ستانها موظفند ظرف حداکثر (۱۵) روز پس از ابلاغ این آیین‌نامه فهرست طرح‌های نیمه تمام خود را که واجد شرایط مندرج در‌ ماده (۲۰) این آیین‌نامه می‌باشند با هماهنگی دستگاههای اجرایی ذی‌ربط و بانکهای عامل و سازمان برنامه و بودجه استان به بانک عامل معرفی نمایند‌. بانکهای عامل موظفند حداکثر ظرف مدت (۲۰) روز از تاریخ ارسال طرح، نظرات خود دال بر تأیید توجیهات فنی، مالی و اقتصادی طرح را به کمیته برنامه‌ریزی استان ارسال نمایند تا پس از تأیید کمیته برنامه‌ریزی استان و حداکثر ظرف یک هفته پس از تکمیل مدارک مربوط نسبت به انعقاد قرار داد طرح‌های تأیید‌شده توسط بانک عامل اقدام گردد.

‌تبصره ۱- [حذفی ۱۳۷۸/۸/۱۶]

‌تبصره ۱- [اصلاحی ۱۳۷۸/۸/۱۶]
تأیید مجدد کمیته برنامه‌ریزی استان صرفاً به لحاظ پوشش تعهد و تضمین باز پرداخت مانده مطالبات معوق لاوصول در سررسید و همچنین تفاوت‌ سود مورد تعهد دولت می‌باشد و به هیچ وجه کاهش یا افزایش میزان تسهیلات پیش بینی شده توسط بانک عامل را شامل نخواهد شد.

‌تبصره ۲- [اصلاحی ۱۳۷۸/۸/۱۶]
در صورتی که منابع تخصیصی استان برای هر بخش تا آخر خرداد ماه ۱۳۷۷ نسبت به تسهیلات پیش بینی شده جهت طرح‌های نیمه تمام در استان به‌تشخیص کمیته برنامه ریزی استان مازاد وجود داشته باشد در این صورت ارسال طرح جدید به بانکهای عامل و بررسی آن در اولویت بعدی خواهد بود.

‌تبصره ۳-  [اصلاحی ۱۳۷۸/۸/۱۶]
درصورتی که منابع تخصیصی استان فقط جوابگوی طرح‌های نیمه تمام باشد،‌در این صورت ارسال طرح جدید از سوی دستگاههای اجرایی مجاز‌ نخواهد بود.

‌ماده ۲۸- بانکهای عامل موظفند منابع اعتباری طرح‌های مصوب اعم از ملی واستانی بر
اساس شرایط مندرج در این آیین‌نامه و متناسب با پیشرفت اجرای طرح‌ و همزمان با مصرف
سهم متقاضی به میزان تصویب شده، دراختیار مجریان طرحها قرار دهند. بااحتساب طول
مدت اجرای طرح، مدت زمان لازم برای باز‌پرداخت تسهیلات اعتباری حداکثر ده سال برای
طرح‌های تولیدی، طرح‌های آب و خاک، باغبانی، آبخیزداری و منابع طبیعی، احداث ساختمان
سینما و مدارس‌ غیر انتفاعی وبرای سایر طرحها حداکثر هفت سال از زمان اولین پرداخت
تسهیلات خواهد بود. تاریخ شروع باز پرداخت بر اساس پیش بینی زمان بهره برداری‌ طرح که در ابتدا مشخص می‌گردد، تعیین می‌شود.

‌تبصره – [اصلاحی ۱۳۷۸/۸/۱۶]
ضوابط مربوط به وثیقه یا تضمین طرح‌های ملی و استانی بخش غیردولتی بطور مشترک توسط سازمان برنامه و بودجه و بانک مرکزی جمهوری‌ اسلامی ایران و دستگاههای اجرایی ذی‌ربط حداکثر تا (۱۵) روز پس از ابلاغ این آیین‌نامه تهیه و با تصویب شورای پول و اعتبار به کلیه استانها و دستگاههای ذی‌ربط ابلاغ خواهد شد.

‌ماده ۲۹- در اجرای بند “‌د” تبصره (۳) قانون بودجه سال ۱۳۷۷ کل کشور، سازمان
برنامه و بودجه موظف است سود کارمزد تسهیلات اعطایی به طرح‌های‌سرمایه گذاری بخش
غیر دولتی در سطح ملی واستانی را با در نظرگرفتن نرخ سود و کارمزد تعیین شده توسط
شورای پول واعتباراز محل باز پرداخت دیون‌دولت به بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران
تأمین نماید.‌ سهم هر بخش از سود و کارمزد پرداختی توسط دولت به شرح جدول شماره (۵)
پیوست این آیین‌نامه‌ خواهد بود و میزان آن حسب مورد توسط دستگاههای اجرایی ذی‌ربط
به بانک عامل اعلام و از آن طرق به متقاضیان اختصاص خواهدیافت. اختصاص‌ سقف‌های سود
مزبور تابع استفاده دستگاههای هر بخش از سقف‌های اعتباری موضوع جدول شماره (۳) پیوست این آیین‌نامه خواهد بود.

‌فصل چهارم – موارد خاص

‌ماده ۳۰- بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران در چارچوب اهداف و ارقام جدول موضوع بند “‌الف” تبصره (۳) قانون بودجه سال ۱۳۷۷ کل کشور موظف‌ است:
۱- در جهت تسهیل امر ازدواج ایثارگران، دانشجویان، مددجویان تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی(‌ره)، بهزیستی و سایر اقشار با استفاده از منابع اعتباری‌ قرض الحسنه بانکها و بر اساس دستورالعمل جداگانه‌ای مشتمل بر سقف وام قابل پرداخت که حداکثر تا پانزدهم خرداد ماه سال ۱۳۷۷ تهیه خواهد نمود‌ نسبت به اعطای وام قرض الحسنه مورد نیاز جهت تحقق اهداف فوق اقدام نماید.
۲- با استفاده از منابع قرض الحسنه بانکهای عامل، منابع قرض الحسنه مورد لزوم صندوقهای قرض الحسنه رفاه دانشجویان وابسته به وزارتخانه‌های فرهنگ و‌آموزش عالی و بهداشت، درمان وآموزش پزشکی و دیگر دانشگاههای کشور را حداکثر تا پایان اردیبهشت ماه سال ۱۳۷۷ تأمین و به آنان ابلاغ نماید.

۳- در اجرای بند “ب” تبصره (۱۵) قانون برنامه دوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران، تسهیلات بانکی مورد نیاز با معرفی وزارت‌ کشور در اختیار مالکان واحدهای مسکونی، تجاری، صنعتی، معدنی، کشاورزی، خسارت دیدگان در مناطق خسارت دیده ناشی از حوادث غیر مترقبه در شهر‌و روستا قرار خواهد گرفت. خسارت دیدگان مذکور جهت خرید لوازم خانگی و همچنین ماشین آلاتی که ممر معاش آسیب دیده بوده ودر اثر حوادث غیر مترقبه‌دچار خسارت گردیده‌اند، به تشخیص وزارت کشور می‌توانند از تسهیلات اعتباری موصوف، استفاده نمایند.
‌مابه التفاوت سود و کارمزد تسهیلات اعطایی این بند تا نرخ بخش مربوط و همچنین مانده مطالبات معوق سالهای قببل نظام بانکی از محل ردیف بند “‌د” تبصره (۳) قانون بودجه سال ۱۳۷۷‌ کل کشور توسط سازمان برنامه و بودجه تأمین و اعطاء خواهد شد.

‌تبصره ۱- وزارت کشور میتواند معرفی افراد مشمول استفاده از تسهیلات را به دستگاههای اجرایی ذی‌ربط واگذار نماید.

‌تبصره ۲ـ [الحاقی ۱۳۷۷/۹/۲۵]
شهرداریها برای طرح‌های درآمدزا، خرید اتوبوس و تاکسی می‌توانند با رعایت مقررات مربوط از تسهیلات اعتباری تبصره (۳) قانون استفاده نمایند.

۴- به منظور رفع تنگناها و مشکلات خوابگاههای دانشجویی اعم از دانشجویان دانشگاهها، طلاب مدارس علوم دینی وبر اساس دستورالعمل جداگانه‌ای که‌حداکثر تا پایان اردیبهشت ماه سال ۱۳۷۷ بوسیله بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و سازمان برنامه و بودجه تهیه خواهد شد، بانکهای عامل نسبت به تأمین‌ تسهیلات بانکی مورد لزوم جهت تحقق اهداف فوق اقدام خواهند نمود.

۵- در اجرای ماده (۸) قانون نحوه واگذاری سهام دولتی و متعلق به دولت، به ایثار
گران و کارگران، تسهیلات مورد نیاز جهت خرید سهام کارخانجات و‌ شرکتهای دولتی با
رعایت مواد (۲) و (۱۲) قانون مزبور در اختیار شرکت سرمایه گذاری شاهد وشرکتهای
تعاونی یا سهامی ایثارگران، رزمندگان و بسیجیان قرار‌خواهد گرفت. دستورالعمل لازم
بطور جداگانه توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران وسازمان برنامه و بودجه تهیه و به بانکهای عامل ابلاغ خواهد شد.

۶- به منظور پراخت تعهدات انجام شده از سوی دولت، بر اساس تبصره (۵۴) قانون بودجه
سال ۱۳۷۲ و تبصره (۵۲)‌قوانین بودجه سالهای ۱۳۷۳، ۱۳۷۴،۱۳۷۵ و ۱۳۷۶، تأمین مابه
التفاوت سود وکارمزد تسهیلات بانکی در بخش مسکن حمایت شده الگوی مصرف مسکن مصوب
شورای عالی تعیین الگوی‌مصرف به استثنای جانبازان بیست و پنج درصد (۲۵%) و بالاتر و کمک به سرمایه گذاری در امر مسکن اجتماعی (‌مسکن اجاره‌ای و اجاره به شرط تملیک)
و‌ بهسازی مسکن روستایی و اوراق مشارکت مسکن و کمک به احداث تأسیسات زیربنایی در
شهرها و شهرکهای جدید و آماده‌سازی درقالب مسکن حمایت شده‌ تا مبلغ سیصد و شصت و شش
میلیارد و پانصد میلیون (۰۰۰‌ر۰۰۰‌ر۵۰۰‌ر۳۶۶) ریال، از محل طرح ۳۰۸۰۴۲۰۸ پیوست شماره ۰۱) قانون بودجه سال ۱۳۷۷ کل‌ کشور در اختیار وزارت مسکن و شهر سازی قرار می‌گیرد. مبلغ وام قابل پرداخت به ازای هر واحد مسکونی برای جانبازان بیست میلیون (۰۰۰‌ر۰۰۰‌ر۲۰) ریال‌می‌باشد.

‌تبصره ۱- در اجرای بند “ک ” تبصره (۳) قانون بودجه سال ۱۳۷۷ کل کشور، با استفاده از منابع بانکهای عامل و با معرفی ستاد امور آزادگان جهت تأمین وام‌ مسکن تعداد پنج هزار نفر از آزادگان در سال ۱۳۷۷ اقدام به عمل خواهد آمد.

‌تبصره ۲- سقف اعطای تسهیلات بابت الگوی مسکن بر اساس پیشنهاد شورای پول و اعتبار به تصویب هیأت وزیران می‌رسد.

‌ماده ۳۱- در اجرای بند “‌ز” تبصره (۳) قانون بودجه سال ۱۳۷۷ کل کشور، در جهت رفع
حوایج ضروری کارکنان بازنشسته کشوری مبلغ دویست میلیارد (۰۰۰‌ر۰۰۰‌ر۰۰۰‌ر۲۰۰) ریال
تسهیلات اختصاص می‌یابد. پنجاه درصد از مبلغ مذکور توسط صندوق باز نشستگی کشور و
پنجاه درصد بقیه با استفاده‌ازتسهیلات بانکی تأمین می‌شود.

‌تبصره ۱- پنجاه درصد سهم تأمین شده توسط صندوق بازنشستگی کشوری از طریق بانک عامل با سود دوازده درصد تأمین وبرای مدت سه سال در اختیار‌ بازنشستگان کشوری قرار می‌گیرد.

‌تبصره ۲- پنجاه درصد سهم سیستم بانکی به میزان یکصد میلیارد (۰۰۰‌ر۰۰۰‌ر۰۰۰‌ر۱۰۰)
ریال برای مدت سه سال و با حداقل نرخ بخش خدمات تأمین و‌اعطاء خواهد شد، بطوری که
دوازده درصد از سود تسهیلات توسط بازنشسته و مابقی تا نرخ سود بخش خدمات به عنوان
تفاوت سود مورد تعهددولت منظور‌و توسط دولت پرداخت خواهدشد.

‌تبصره ۳- دستورالعمل اجرایی نحوه اعطای تسهیلات موضوع این ماده مشترکاً توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و سازمان امور اداری و استخدامی‌ تهیه خواهد شد..

‌ماده ۳۲- تفسیر مصادیق بخشی و سایر موارد ابهام درمواد این آیین‌نامه به عهده کمیسیون اقتصادهیأت دولت خواهد بود.

‌حسن حبیبی
‌معاون اول رییس جمهور


‌جدول شماره ۱- خلاصه تغییر درمانده تسهیلات تبصره ۳ سال ۱۳۷۷
‌ارقام: میلیارد ریال

‌توزیع ملی و استانی تسهیلات موضوع جدول شماره ۱

‌جدول توزیع استانی تسهیلات موضوع بندهای “ب” و “‌د” جدوول شماره ۱ (‌تسهیلات سرمایه گذاری غیر دولتی) ارقام: میلیارد ریال

– کمیته برنامه‌ریزی استانهای جنگزده کشور موظفند با هماهنگی شورای هماهنگی مناطق
جنگزده کشور تسهیلات تخصیصی را با اولویت به مناطق جنگزده آن‌استان اختصاص دهند
‌کمیته‌های برنامه‌ریزی استان نی بایست سهم هر یک از موضوعت مندرج در جدول شماره ۳
این آیین‌نامه را در ترکیب طرح‌های معرفی شده رعایت نمایند.
‌سایر تسهیلات جاری بخش دولتی موضوع بند الف جدول شماره ۱
‌ارقام: هزار ریال

‌سایر تسهیلات سرمایه‌ای بخش دولتی بند الف جدول شماره ۱
‌ارقام: هزار ریال

× بر اساس ردیف ۴ ماده ۲۹ تفکیک تسهیلات مربوط به خوابگاهها به دستگاههای ذیربط
متعاقباً توسط سازمان برنامه و بودجه و بانک مرکزی ابلاغ خواهد شد.
×× تفکیک رقم مربوط به این ردیف به شرکتها یا دستگاههای ذی‌ربط متعاقباً توسط وزارت
کشاورزی اعلام خواهد شد.
‌جدول شماره ۲- الف
‌جدول تسهیلات بانکی شرکتهای دولتی در سال ۱۳۷۷
‌ارقام: هزار ریال

‌جدول تسهیلات بانکی شرکتهای دولتی در سال ۱۳۷۷
‌ارقام: هزار ریال

‌توضیح ضروری: درخصوص طرح‌های سایر شرکتهای دولتی که مشمول تضمین مندرج در ستون آخر جدول فوق نمی‌باشد بانک مرکزی با تأیید سازمان برنامه و‌بودجه (‌به لحاظ توجیه فنی و اقتصادی و اولویت) و با اخذ تأمین‌های کافی از شرکتهای مزبور حداکثر تا سقف مندرج در ستون اول به طرح‌های مربوطه اعطا‌ خواهد نمود.
‌مجموع مبالغ وام و باز پپرداخت شرکتهای عمران شهرهای جدید به عنوان وام این شرکت در قسمت ششم قانون منظور شده است که به دلیل پرهیز از تکرار در‌سر جمع در ردیف این شرکت منظور نگردیده است.

‌جدول شماره ۳
‌توزیع بخشی تسهیلات سرمایه گذاری غیر دولتی موضوع بندهای “ب” (‌اشتغالزایی) و “‌د” (‌تولیدی زیر بنایی) ×

× بند ۲ قسمت “‌د” (‌حوادث غیر مترقبه) و بند ۴ قسمت الف (‌واگذاری سهام به ایثارگران) جدول شماره ۱ دراین جدول منظور نشده است.
۲۰ درصد از تسهیلات موضوع این جدول (‌با حفظ توزیع بخشی) به بخش تعاون اختصاص می‌یابد.
+ تسهیلات موضوع این بند مشمول تضمین اصل تسهیلات نخواهند بود. همچنین ۵۰ میلیارد ریال از سقف بخش خدمات این ردیف به منظور واگذاری‌ انشعابهای جدید فاضلاب در شهرهای دارای شبکه در حال بهره برداری اختصاص می‌یابد.
۲۰ درصد از سقف این ردیف به ایجاد فضاهای فرهنگی و سینمااختصاص می‌یابد.

‌جدول شماره ۴
‌جدول تسهیلات جاری غیر دولتی
ارقام: هزار ریال موضوع بند الف و ج جدول شماره ۱

‌جدول شماره ۵
‌سود تسهیلات اعتباری بخش غیر دولتی موضوع تبصره ۳ قانون بودجه ۱۳۷۷ ‌به تفکیک بخشهای اقتصادی

‌ارقام: میلیارد ریال
‌سهم تفصیلی دستگاههای هر بخش از یارانه موضوع این جدول جداگانه و متعاقباً توسط سازمان برنامه و بودجه ابلاغ خواهد شد.
‌فرم گزارش سازمان برنامه و بودجه استانها
۱.۲ درخصوص بخش سرمایه گذاری غیر دولتی سهمیه استانی تبصره ۳ قانون بودجه سال ۱۳۷۷ در استان… مبالغ: میلیون ریال

‌فرم گزارش سازمان برنامه و بودجه استانها
۲.۲ درخصوص بخش سرمایه گذاری غیر دولتی سهمیه استانی ‌تبصره ۳ قانون بودجه سال ۱۳۷۷ در استان… مبالغ: میلیون ریال

‌جداول ارایه گزارش تسهیلات اعتباری تبصره ۳ قانون بودجه سال ۱۳۷۷
‌توسط بانکهای عامل به بانک مرکزی (‌موضوع سرمایه گذاری غیردولتی) در استان…
مبالغ: میلیون ریال

× مانده تعهدات بانک شامل تفاوت ستونهای مربوط به مبالغ مصوب طرحها و پرداختی به آنها می باشد.
× تعهدات دولت ازبابت اصل اقساط سر رسیده شده ومعوق پس از انقضای سر رسید و عدم تحقق وصول آن توسط بانکهای عامل جهت درج در لایحه بودجه به‌ بانک مرکزی گزارش خواهد شد.
‌فرم گزارش دستگاههای اجرایی در مورد بخش سرمایه گذاری غیر دولتی ‌از سهمیه ملی تبصره ۳ قانون بودجه ۷۷ مبالغ: میلیون ریال

‌جدول ۲- ب (۱)
‌جدول تسهیلات بانکی کوتاه مدت (‌یکساله) و تأمین کالاهای اساسی دستگاههای مباشر ‌و شرکتهای‌ دولتی درسال ۱۳۷۷