ماده واحده – موافقتنامه حمل و نقل بین‌المللی جاده‌ای بین دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت جمهوری روسیه سفید مشتمل بر یک مقدمه و (13) ماده به شرح پیوست تصویب و اجازه مبادله اسناد آن داده می‌شود.
بسم‌الله الرحمن الرحیم
موافقتنامه حمل و نقل بین‌المللی جاده‌ای بین دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت جمهوری روسیه سفید
مقدمه
دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت جمهوری روسیه سفید که از این پس «طرفهای متعاهد» نامیده می‌شوند با تمایل به تسهیل حمل و نقل بین‌المللی مسافر و کالا بین کشورهای خود و به صورت عبوری از طریق سرزمینهای یکدیگر، موارد ذیل را مورد توافق قرار دادند:
مقررات مقدماتی
ماده 1 – تعاریف
از نظر این موافقتنامه:
1 – اصطلاح «متصدی حمل و نقل» عبارت است از هر شخص حقیقی یا حقوقی مقیم و یا تبعه جمهوری اسلامی ایران یا جمهوری روسیه سفید که بر طبق قوانین و مقررات ملی کشور خود مجاز به انجام حمل و نقل بین‌المللی جاده‌ای مسافر یا کالا می‌باشد.
2 – اصطلاح «وسیله نقلیه» عبارت است از هر وسیله نقلیه جاده‌ای دارای نیروی محرکه مکانیکی که:
الف – برای حمل بیش از (9) نفر از جمله راننده (وسیله نقلیه مسافربری) یا برای حمل کالا (وسیله نقلیه باربری ساخته شده باشد.
ب – در سرزمین هر یک از طرفهای متعاهد به ثبت رسیده باشد (در خصوص وسیله نقلیه مفصل دار، ثبت کشنده ضروری می‌باشد).
اصطلاح «سیله نقلیه» عبارت است از هر وسیله نقلیه واحد یا ترکیبی از یک وسیله نقلیه با یک یدک (یدکها) یا یک کشنده با یک نیمه یدک (نیمه یدکها).
3 – «عوارض عبور» در قلمرو هر یک از طرفهای متعاهد عبارت است از هرگونه هزینه‌ای که از کلیه وسایل نقلیه خارجی به طور مساوی مطابق با‌قوانین ملی طرف متعاهدی که در قلمرو آن عملیات حمل و نقل اجرا می‌گردد، اخذ می‌شود.
ماده 2 – دامنه شمول
مفاد موافقتنامه حاضر این حق را به متصدیان حمل و نقل طرفهای متعاهد می‌دهد تا نسبت به حمل و نقل جاده‌ای مسافر یا کالا بین قلمرو طرفهای‌متعاهد یا به صورت عبوری از طریق قلمرو آنان یا از کشورهای ثالث یا بالعکس مبادرت ورزند.
ماده 3 – حمل و نقل مسافر
عملیات حمل و نقل مسافر توسط متصدی حمل و نقل یک طرف متعاهد در قلمرو طرف متعاهد دیگر منوط به مجوزی است که باید براساس قوانین ملی طرف اخیرالذکر تحصیل گردد.
ماده 4 – حمل و نقل کالا
1 – اجرای عملیات حمل و نقل کالا به شرح زیر توسط وسایط نقلیه هریک از طرفهای متعاهد (خالی یا با بار) منوط به پروانه حمل و نقل است که توسط مقامهای صلاحیتدار طرف متعاهد ذیربط صادر می‌گردد:
الف – بین هر نقطه واقع در قلمرو یک طرف متعاهد و هر نقطه واقع در قلمرو طرف متعاهد دیگر:
ب – به صورت عبوری از طریق قلمرو کشور طرف متعاهد دیگر،
پ – از.به کشورهای ثالث.
2 – عملیات حمل و نقل کالا بین دو کشور مندرج در بند (الف) به صورت متقابل و براساس شرایط مساوی از پرداخت عوارض جاده‌ای در قلمرو‌طرفهای متعاهد معاف می‌باشد.
3 – معافیت مندرج در بند (2) شامل پرداخت عوارض مربوط به استفاده از جاده‌های مخصوص، پلها یا تونلها نمی‌شود.
4 – برای هر سفر و هر وسیله نقلیه یک پروانه حمل و نقل جداگانه صادر می‌گردد. یک پروانه حمل و نقل اجازه یک سفر رفت و برگشت را می‌دهد. در‌صورتی که وسیله نقلیه مفصل‌دار باشد، مجوز صرفا برای کشنده ضروری است.
5 – پروانه حمل و نقل غیرقابل انتقال است.
6 – کمیته مشترک مندرج در ماده)12(این موافقتنامه، همه ساله درباره تعداد و نوع پروانه‌های حمل و نقل براساس منافع متقابل طرفهای متعاهد تصمیم‌گیری خواهد نمود.
مقررات عمومی
ماده 5 – وزن و ابعاد وسایل نقلیه
1 – در مورد وزن و ابعاد وسایل نقلیه جاده‌ای، هر یک از طرفهای متعاهد، تعهد می‌کند که شرایطی را که محدود کننده‌تراز شرایط وضع شده بر وسایل نقلیه ثبت شده در قلمرو خود باشد، در خصوص وسایل نقلیه ثبت شده در قلمرو طرف متعاهد دیگر وضع نکند.
2 – چنانچه وزن یا ابعاد وسیله نقلیه از حدود مجاز در قلمرو هر یک از طرفهای متعاهد تجاوز نماید لازم است جهت وسیله نقلیه، پروانه حمل مخصوصی از مقامهای صلاحیتدار طرف متعاهدی که در قلمرو آن حمل و نقل انجام می‌شود، تحصیل گردد. هنگامی که این پروانه مقرر می‌دارد که وسیله نقلیه باید در یک مسیر معین مورد استفاده قرار گیرد، انجام حمل و نقل تنها در آن مسیر مجاز خواهد بود.
ماده 6 – ممنوعیت حمل و نقل داخلی
مفاد موافقتنامه حاضر به متصدیان حمل و نقل هر یک از طرفهای متعاهد اجازه حمل مسافر یا کالا از نقطه‌ای به نقطه دیگر واقع در قلمرو طرف متعاهد دیگر را نمی‌دهد.
ماده 7 – تشریفات گمرکی
1 – بر طبق موافقتنامه حاضر، ورود موقت وسایل نقلیه به منظور اجرای حمل و نقل بین‌المللی جاده‌ای، به قلمرو طرف دیگر متعاهد از پرداخت مالیات و حقوق گمرکی و سود بازرگانی معاف می‌باشد.
2 – مواد سوختی موجود در مخازن سوخت استاندارد وسیله نقلیه یکی از طرفهای متعاهد که به طور موقت به سرزمین طرف متعاهد دیگر وارد‌می‌شود، از پرداخت مالیات و حقوق گمرکی و سود بازرگانی معاف بوده و مشمول ممنوعیت و محدودیتهای وارداتی نخواهد بود، مشروط بر آنکه این‌مخازن، مخازنی باشد که بدواً توسط کارخانه سازنده وسیله نقلیه بر روی آن نصب شده است.
3 – قطعات یدکی وارده به منظور تعمیر یک وسیله نقلیه معین که قبلاً به موجب شرایط بند(1(فوق به صورت موقت وارد گردیده است، موقتاً از‌پرداخت مالیات و حقوق گمرکی و سود بازرگانی و همچنین ممنوعیت یا محدودیت وارداتی معاف خواهند بود.
طرفهای متعاهد ممکن است لازم بدانند اینگونه قطعات بر روی پروانه ورود موقت ثبت گردد. قطعات یدکی تعویض شده را باید مطابق با قوانین و‌مقررات ملی طرف متعاهدی که این قطعات به سرزمین آن وارد گردیده تحت نظارت مقامهای گمرکی ذیربط ترخیص قطعی نمود و یا عودت داد و یا به طور مجانی در اختیار این مقامها قرار داد.
4 – خدمه وسایل نقلیه مجاز خواهند بود لوازم شخصی و وسایل و ابزار تعمیر را که عرفا در وسیله نقلیه با خود دارند و در طول سفر مورد نیاز می‌باشد، به طور موقت با خود حمل نمایند.
5 – طرفهای متعاهد کلیه اقدامات لازم را به منظور تسهیل و تسریع تشریفات گمرکی و سایر تشریفات مربوط به حمل کالا و مسافر تا سرحد امکان به عمل خواهند آورد.
ماده 8 – اجرای قوانین ملی
در کلیه مواردی که حکمی در این موافقتنامه یا موافقتنامه‌های بین‌المللی دیگر که هر دو کشور در آن عضویت دارند، پیش‌بینی نشده است، رانندگان و‌متصدیان حمل و نقل یک طرف متعاهد موظفند قوانین و مقررات ملی طرف متعاهد دیگر را رعایت نمایند.
ماده 9 – تخلفات
1 – مقامهای صلاحیتدار طرفهای متعاهد بر اجرای موافقتنامه حاضر از سوی متصدیان حمل و نقل، نظارت خواهند نمود.
2 – مقامهای صلاحیتدار طرف متعاهدی که وسیله نقلیه در آنجا به ثبت رسیده است، در صورتی که متصدیان حمل و نقل یا رانندگان وسایل نقلیه در‌قلمرو طرف متعاهد دیگر شرایط موافقتنامه حاضر یا قوانین و مقررات لازم‌الاجرای حمل و نقل و عبور و مرور را در آن قلمرو نقض نمایند، بنا به درخواست مقامهای صلاحیتدار طرف متعاهد اخیرالذکر اقدامات زیر را به عمل خواهند آورد:
الف – صدور اخطاریه.
ب – سلب اجازه عملیات حمل و نقل در سرزمین طرف متعاهدی که تخلف در آنجا وقوع یافته، به طور موقت، موردی یا کلی.
3 – مقامهای صلاحیتدار طرف متعاهد مقدم‌الذکر، از اقدامات به عمل آمده به گونه‌ای که در بند (2) این ماده قید گردیده مقامهای صلاحیتدار طرف‌متعاهد دیگر را مطلع خواهند نمود.
4 – این ماده بدون تعارض با هرگونه اقدامات قانونی که ممکن است توسط دادگاهها یا مقامهای اجرایی طرف متعاهدی اتخاذ گردد که تخلف در آن سرزمین صورت گرفته است، اجرا خواهد گردید.
ماده 10 – بیمه
بیمه شخص ثالث را می‌توان در مورد وسیله نقلیه مورد استفاده در حمل و نقل بین‌المللی مسافر یا کالا بین دو کشور و یا به صورت عبوری از قلمرو‌طرفهای متعاهد در چهارچوب قوانین ملی هر یک از طرفهای متعاهد استفاده نمود.
ماده 11 (اصلاحی 31ˏ03ˏ1390)- مقامهای صلاحیتدار
مقامهای صلاحیتدار تعیین شده جهت اجرای موافقتنامه حاضر به شرح ذیل می‌باشند:
از طرف دولت جمهوری اسلامی ایران وزارت راه و شهرسازی از طرف دولت جمهوری روسیه سفید وزارت حمل و نقل و ارتباطات
ماده 12 – کمیته مشترک
1 – کمیته مشترکی مرکب از نمایندگان مقامهای صلاحیتدار دو طرف متعاهد تشکیل خواهد گردید. شرح وظایف کمیته به شرح ذیل می‌باشد:
الف – نظارت بر حسن اجرای این موافقتنامه.
ب – بررسی و ارائه راه‌حلهای مشکلات احتمالی که مستقیماً بین مقامهای صلاحیتدار موضوع ماده (11) این موافقتنامه مورد حل و فصل قرار نگرفته‌است.
پ – بررسی تمامی موارد دیگر که در حیطه شمول این موافقتنامه بوده و ارائه پیشنهاداتی جهت حل آنها.
ت – رسیدگی به سایر مسایل مربوط به حمل و نقل جاده‌ای که باید به طور دوجانبه مورد توافق قرار گیرد. کمیته مشترک می‌تواند اصلاح هر یک از مواد این موافقتنامه را توصیه و اصلاحیه را جهت تصویب برطبق قوانین ملی طرفهای متعاهد ارائه نماید.
2 – کمیته مشترک براساس درخواست هر یک از طرفهای متعاهد به طور متناوب در جمهوری اسلامی ایران یا جمهوری روسیه سفید تشکیل و تصمیمهای آن برای طرفهای متعاهد لازم‌الاجرا می‌باشد.
ماده 13 – لازم‌الاجرا شدن و مدت اعتبار
1 – موافقتنامه حاضر سی روز پس از آنکه طرفهای متعاهد یکدیگر را کتباً از طریق مجاری سیاسی مطلع نمودند که برطبق مقررات قانون اساسی خود درباره لازم‌الاجرا شدن آن عمل نموده‌اند، به مورد اجرا گذارده خواهد شد.
2 – این موافقتنامه برای یک دوره سه ساله منعقد می‌گردد. پس از این مدت با رعایت حق هر یک از طرفهای متعاهد در مورد ارائه پیش‌آگهی کتبی شش‌ماهه برای انقضای آن به طرف دیگر، لازم‌الاجرا خواهد ماند. این موافقتنامه در تهران به تاریخ (15) بهمن 1376 برابر (4) فوریه 1998 در یک مقدمه و (13) ماده در دو نسخه به زبانهای فارسی، بلاروسی و‌انگلیسی که تمامی متون دارای اعتبار یکسان می‌باشد به امضا رسید که در صورت اختلاف در تفسیر، متن انگلیسی معتبر خواهد بود.
از طرف – از طرف
دولت جمهوری اسلامی ایران – دولت جمهوری روسیه سفید
قانون فوق مشتمل بر ماده واحده منضم به متن موافقتنامه شامل مقدمه و سیزده ماده در جلسه علنی روز سه شنبه مورخ سوم اسفند ماه یکهزار و سیصد و هفتاد و هشت مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ 8/12/1378 به تأیید شورای نگهبان رسیده است.
رئیس مجلس شورای اسلامی – علی اکبر ناطق نوری