بخشنامه به واحدهای قضایی سراسر کشور و سازمان زندان‌ها و اقدامات تأمینی و تربیتی کشور
پیرو بخشنامه شماره ۱.۷۸.۱۰۷۷۷ مورّخ ۱۳۷۸.۱۰.۲۵ بنابر اعلام هیأت ویژه بازرسی زندان‌ها، در بازدید از پاره‌ای زندان‌ها مشاهده کرده‌اند برخی از محکومان سال‌های پیش، که به‌شرح زیر محکوم به قصاس نفس شده‌اند، همچنان در زندان، به سر می‌برند:
۱. مردانی که به جرم قتل زن، محکوم به قصاص گردیده‌اند؛ لکن به جهت نپرداختن فاضل دیه ازسوی اولیای دم مقتوله، در زندان مانده‌اند! درحالی که محکومان مذکور، مشمول بند ۲ بخشنامه‌شماره ۱.۷۸.۱۰۷۷۷ مورّخ ۱۳۷۸.۱۰.۲۵ می‌باشند و درباره آنان در همان بخشنامه، تعیین‌تکلیف گردیده است.
۲. مردان و زنانی که به اتّهام قتل نفس، محکوم به قصاص شده‌اند؛ ولی به لحاظ عدم درخواست اجرای حکم از سوی اولیای دم، در زندان به سر می‌برند! در مورد محکومان مزبور هم، اجرای احکام می‌تواند با اخطاریه لازم به اولیای دم، چنانچه در مدت تعیین شده به مفاد اخطاریه اجرا،ترتیب اثر ندهند به نحو مقرّر در بخشنامه شماره ۱.۷۸.۱۰۷۷۷ مورّخ ۱۳۷۸.۱۰.۲۵ اقدام‌های لازم به عمل آورد.
۳. درمورد اولیای دم صغیر، در صورتی که با کبیر، همراه باشند و کبار ورثه، خواستار قصاص قاتل باشند، مطابق مدلول رأی شماره ۳۱ مورّخ ۱۳۶۵.۸.۲۱ ردیف ۸.۶۴ هیأت عمومی دیوان عالی کشور و لحاظ قسمت اخیر ماده ۲۶۴ قانون مجازات اسلامی ۱۳۷۰ ازنظر پرداخت سهم دیه صغار (و نه اکتفا به تأمین آن) اقدام شود. چنانچه اولیای دم، همگی صغیرند، با توجه به اختلاف آرای فقها و سکوت قانون مجازات اسلامی ۱۳۷۰ در خصوص موضوع، به دستور اصل ۱۶۷ قانون اساسی و ماده ۲۱۴ قانون آیین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب در امور کیفری ، دادگاهها بر اساس منابع یا فتاوی معتبر، اقدام خواهند کرد.
۴. در موارد اجرای بخشنامه مذکور و این بخشنامه، میزان وثیقه مأخوذ از محکوم به قصاص نفس جهت آزادی موقت وی، نباید از میزان دیه‌ای که باید به اولیای دم داده شود کمتر باشد.
رؤسا و سرپرستان واحدهای قضایی عمومی و انقلاب و دادستان‌های نظامی، بر حسن اجرای این بخشنامه و پیشگیری از هرگونه سوء استفاده احتمالی، کمال مراقبت و نظارت به عمل آورند.
سید محمود هاشمی شاهرودی -رئیس قوه قضاییه