ماده واحده – موافقتنامه حمل و نقل هوائی بین دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت رومانی، مشتمل بر یک مقدمه و بیست و سه ماده و یک پیوست به شرح ضمیمه تصویب و اجازه مبادله اسناد آن داده می‌شود.
بسم‌الله الرحمن الرحیم
موافقتنامه حمل و نقل هوائی بین دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت رومانی
مقدمه :
دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت رومانی که از این پس طرفهای متعاهد خوانده می‌شوند و عضو کنوانسیون هواپیمائی کشوری بین‌المللی می‌باشند که در تاریخ ۱۳۲۳.۹.۱۶ هجری شمسی مطابق با ۷ دسامبر ۱۹۴۴ میلادی جهت امضاء در شیکاگو مفتوح گردید.
با تمایل به انعقاد موافقتنامه مکمل کنوانسیون مذکور به منظور تأسیس و بهره‌برداری از سرویسهای هوائی منظم بین و ماورای سرزمین جمهوری اسلامی ایران و رومانی به شرح زیر موافقت نمودند:
ماده ۱ – تعاریف
۱ – از نظر این موافقتنامه :
الف – “کنوانسیون” به کنوانسیون هواپیمائی کشوری بین‌المللی که در تاریخ
۱۳۲۳.۹.۱۶ هجری شمسی مطابق با ۷ دسامبر ۱۹۴۴ میلادی در شیکاگو‌برای امضاء مفتوح
گردید، اطلاق می‌شود و شامل هر الحاقیه‌ای که به موجب ماده (۹۰) کنوانسیون مزبور و
هر اصلاحیه ضمائم یا کنوانسیون که به‌موجب مواد (۹۰) و (۹۴) آن تصویب شده است، تا
جائی که این ضمائم و اصلاحات برای هر دو طرف متعاهد نافذ باشد، خواهد بود.
ب – “مقامات هواپیمائی” در مورد جمهوری اسلامی ایران، به سازمان هواپیمائی کشوری
و در مورد رومانی به وزارت حمل و نقل یا در هر دو مورد به‌هر شخص یا سازمانی که
مجاز به انجام وظایف فعلی مقامات مذکور باشد، اطلاق می‌شود.
پ – “شرکتهای هواپیمائی تعیین شده” به هر شرکت هواپیمائی که به موجب مفاد ماده
(۳) این موافقتنامه تعیین شود و اجازه فعالیت بیابد، اطلاق‌می‌شود.
ت – “قلمرو کشوری” هر طرف متعاهد و اتباع دولت هر طرف متعاهد، به ترتیب به سرزمین
و اتباع جمهوری اسلامی ایران و رومانی که در قوانین ملی‌مربوط آنها تعریف شده است،
اطلاق می‌شود.
ث – “شرکت هواپیمائی”، “سرویس هوائی”، “سرویس هوائی بین‌المللی” و “توقف به
منظورهای غیر حمل و نقل” دارای همان معانی است که در ماده(۹۶) کنوانسیون برای آنها
ذکر شده است.
ج – “ظرفیت در مورد هواپیما” به میزان بارگیری مؤثر آن هواپیما در یک مسیر یا
قسمتی از مسیر، و “ظرفیت در مورد سرویس مورد توافق” به حاصل‌ضرب ظرفیت هواپیما در
چنین سرویسی در دفعات پرواز هواپیمای مزبور طی زمان معین در تمام یا قسمتی از مسیر
اطلاق می‌شود.
چ – “نرخ” به قیمتها یا هزینه‌هائی اطلاق می‌شود که برای حمل و نقل بین‌المللی
مسافران، اثاثیه یا بار پرداخت می‌گردد و شامل شرایطی که طبق آن‌قیمتها یا
هزینه‌های مزبور اعمال می‌گردد، از جمله قیمتها یا هزینه‌ها و شرایط مقرر برای
نمایندگیها و سایر خدمات جنبی به استثنای دستمزدها و‌شرایط حمل پست می‌باشد.
ح – “مسیرهای مشخص شده” به مسیرهای مشخص شده در پیوست این موافقتنامه که در آن
سرویس هوائی بین‌المللی منظم به وسیله شرکتهای هواپیمائی تعیین شده طرفهای متعاهد
انجام می‌گردد، اطلاق می‌شود.
خ – “سرویسهای مورد توافق” به سرویسهای هوائی که در مسیرهای مشخص شده در پیوست این موافقتنامه پیش‌بینی شده یا خواهد شد، اطلاق می‌گردد.
د – “موافقتنامه” به این موافقتنامه، یا اصلاحات انجام شده به موجب مفاد ماده (۱۹) این موافقتنامه اطلاق می‌شود.
ذ – “پیوست” به پیوست این موافقتنامه یا اصلاحات انجام شده طبق مفاد ماده (۱۹) این موافقتنامه اطلاق می‌شود.
۲ – “پیوست” جزء لاینفک این موافقتنامه بوده و تمام ارجاعات به موافقتنامه شامل ارجاع به پیوست آن نیز می‌باشد مگر این‌که به طور صریح به گونه دیگری پیش‌بینی شده باشد.
ماده ۲ – اعطای حقوق
۱ – هر طرف متعاهد حقوق مندرج در این موافقتنامه را جهت انجام و بهره‌برداری از
سرویسهای هوائی بین‌المللی منظم در مسیرهای مشخص شده در پیوست این موافقتنامه به
طرف متعاهد دیگر اعطاء می‌نماید.
۲ – شرکت هواپیمائی تعیین شده هر طرف که مبادرت به بهره‌برداری از سرویسهای مورد
توافق در مسیرهای مشخص شده می‌نماید به موجب مفاد این موافقتنامه از حقوق زیر
بهره‌مند خواهد شد:
الف – پرواز بدون فرود از فراز قلمرو کشوری طرف متعاهد دیگر.
ب – توقف در قلمرو کشوری طرف متعاهد دیگر به منظورهای غیر حمل و نقل.
پ – سوار و پیاده کردن مسافر و بارگیری و تخلیه بار و محموله پستی به صورت ترکیبی
یا جداگانه در حمل و نقل بین‌المللی در قلمرو کشوری طرف‌متعاهد دیگر در نقاط مشخص
شده در پیوست این موافقتنامه.
۳ – استفاده از حق آزادی پنجم حمل و نقل مشروط به موافقت مقامات هواپیمائی طرفهای
متعاهد با در نظر گرفتن توجیهات بازرگانی است که شرکتهای هواپیمائی تعیین شده اعلام می‌کنند.
۴ – هیچ یک از مفاد بند (۲) این ماده به نحوی تلقی نخواهد شد که شرکت هواپیمائی
تعیین شده یک طرف متعاهد محق باشد در قلمرو کشوری طرف متعاهد دیگر از نقطه‌ای به
نقطه دیگر در قلمرو کشوری آن طرف متعاهد دیگر در قبال مزد یا کرایه، مسافر، بار و پست حمل نماید. (کابوتاژ)
ماده ۳ – تعیین شرکتهای هواپیمائی
۱ – هر طرف متعاهد حق دارد یک یا چند شرکت هواپیمائی را برای انجام سرویسهای مورد
توافق در مسیرهای مشخص شده تعیین نماید. این تعیین موضوع اعلامیه کتبی بین مقامات
هواپیمائی طرفهای متعاهد خواهد بود.
۲ – پس از دریافت اعلامیه مذکور مقامات هواپیمائی طرف متعاهد دیگر با رعایت مفاد
بندهای (۳) و (۴) این ماده اجازه مقتضی را بدون تأخیر به‌شرکت هواپیمائی تعیین شده
مزبور اعطاء نماید.
۳ – مقامات هواپیمائی یک طرف متعاهد می‌توانند از شرکت هواپیمائی تعیین شده طرف
متعاهد دیگر بخواهند مقامات مزبور را مجاب سازد که‌شرایط مقرر در قوانین و مقرراتی
را که طبق مفاد کنوانسیون توسط آن مقامات در مورد سرویسهای هوائی بین‌المللی اعمال
می‌گردد، دارا می‌باشد.
۴ – هر طرف متعاهد حق دارد در هر مورد که مجاب نشده باشد که مالکیت عمده و کنترل
مؤثر شرکت هواپیمائی تعیین شده در اختیار دولت طرف‌متعاهدی که شرکت هواپیمائی را
تعیین کرده یا اتباع آن است از اعطای اجازه بهره‌برداری موضوع بند (۲) این ماده
امتناع ورزد یا هر شرطی را که برای‌اعمال حقوق مذکور در ماده (۲) این موافقتنامه
توسط شرکت هواپیمائی تعیین شده طرف متعاهد دیگر لازم بداند وضع نماید.
۵ – شرکت هواپیمائی که طبق مفاد بندهای (۱) و (۲) این ماده تعیین و مجاز شده
می‌تواند در هر زمان بهره‌برداری سرویسهای مورد توافق را آغاز کند‌مشروط بر این‌که
ظرفیت تنظیم شده به موجب ماده (۵) این موافقتنامه، برنامه تصویب شده طبق مفاد ماده
(۷) این موافقتنامه و نرخهای تعیین شده‌طبق مفاد ماده (۸) این موافقتنامه در مورد
سرویسهای مورد توافق اجرا گردد.
۶ – هر طرف متعاهد حق دارد از طریق اعلامیه کتبی بین مقامات هواپیمائی طرفهای
متعاهد شرکت هواپیمائی دیگری را جایگزین شرکت هواپیمائی‌که تعیین کرده است،
بنماید. شرکت هواپیمائی تعیین شده جدید دارای همان حقوق و مشمول همان تعهدات شرکت
هواپیمائی که جایگزین آن شده‌است، خواهد بود.
ماده ۴ – تعلیق یا لغو
۱ – هر طرف متعاهد حق دارد در موارد مشروح زیر مجوز بهره‌برداری را لغو یا استفاده
از حقوق مندرج در ماده (۲) این موافقتنامه را در مورد شرکت‌هواپیمائی تعیین شده
طرف متعاهد دیگر معلق یا هر شرطی را که برای استفاده از این حقوق لازم می‌داند وضع
نماید:
الف – چنانچه قانع نشود مالکیت عمده و کنترل مؤثر شرکت هواپیمائی مذکور در اختیار
دولت طرف متعاهدی که شرکت هواپیمائی را تعیین کرده یا‌اتباع دولت طرف متعاهد مزبور
باشد.
ب – چنانچه شرکت هواپیمائی مذکور قوانین و مقررات داخلی طرف متعاهدی که این حقوق
را اعطاء نموده است رعایت نکند.
پ – چنانچه شرکت هواپیمائی مذکور در انجام عملیات بهره‌برداری از مفاد این
موافقتنامه تخطی کند.
۲ – جز در مواردی که لغو یا تعلیق یا وضع شرایط مذکور در بند (۱) این ماده برای
جلوگیری از نقض بیشتر قوانین و یا مقررات فوریت داشته باشد‌اعمال این حق توسط هر
طرف متعاهد فقط پس از مشورت با طرف متعاهد دیگر طبق ماده (۱۶) این موافقتنامه
انجام خواهد گرفت.
ماده ۵ – اصول حاکم بر انجام سرویسهای مورد توافق
۱ – شرکتهای هواپیمائی تعیین شده طرفهای متعاهد از رفتار عادلانه و برابر برخوردار
خواهند بود تا بتوانند برای انجام سرویسهای مورد توافق در‌مسیرهای مشخص شده از
فرصتهای متساوی بهره‌مند باشند.
۲ – در انجام سرویسهای مورد توافق، شرکت هواپیمائی تعیین شده هر طرف متعاهد منافع
شرکت هواپیمائی تعیین شده طرف متعاهد دیگر را مد نظر‌خواهد داشت تا من‌غیرحق در
سرویسهای طرف دیگر در تمام یا قسمتی از همان مسیرها اثر نامطلوب ایجاد نشود.
۳ – ظرفیت تأمین شده توسط شرکت هواپیمائی تعیین شده یک طرف متعاهد همراه با ظرفیت
تأمین شده توسط شرکت هواپیمائی تعیین شده طرف‌متعاهد دیگر در هر مسیر مشخص باید
رابطه معقولی با نیازمندیهای عمومی حمل و نقل هوائی در آن مسیر داشته باشد.
۴ – هدف اصلی از برقراری سرویسهای مورد توافق توسط شرکت هواپیمائی تعیین شده هر
طرف متعاهد، تأمین ظرفیت کافی با ضریب بار مناسب برای رفع نیازمندیهای جاری و
پیش‌بینی شده معقول برای سرویسهای هوائی به قلمرو کشوری طرف متعاهد دیگر و بالعکس می‌باشد.
۵ – حقوق شرکتهای هواپیمایی تعیین شده برای انجام سرویسهای هوایی بین نقاط واقع در
مسیرهای مشخص شده واقع در قلمرو کشوری طرف متعاهد دیگر و نقاطی واقع در کشورهای
ثالث طبق اصول کلی ذکرشده در زیر اعمال خواهد شد به طوری که ظرفیت سازگار با موارد زیر باشد:
الف – نیازمندیهای حمل و نقل به قلمرو کشوری طرف متعاهد تعیین شده شرکت هواپیمایی
و بالعکس.
ب – نیازمندیهای حمل و نقل منطقه‌ای که سرویسهای موردتوافق از آن عبور می‌کند، پس
از در نظر گرفتن سرویسهای حمل و نقل دیگری که شرکتهای هواپیمایی کشورهای آن منطقه ایجاد کرده‌اند.
پ – نیازمندیهای عملیاتی شرکت هواپیمایی.
۶ – شرکتهای هواپیمایی تعیین شده طرفهای متعاهد در مورد ظرفیتی که در مسیرهای مشخص
شده عرضه می‌شود توافق خواهند نمود و مراتب به‌تصویب مقامات هواپیمایی طرفهای
متعاهد خواهد رسید، هرگونه افزایش ظرفیت منوط به توافق شرکتهای هواپیمایی و تصویب
مقامات هواپیمایی‌طرفهای متعاهد خواهد بود. تا زمانی که تصویب مزبور در دست رسیدگی است ظرفیتی که لازم‌الاجرا است، ادامه خواهد یافت.
ماده ۶ – تسلیم آمار
مقامات هواپیمایی هر طرف متعاهد، شرکت هواپیمایی تعیین شده خود را وادار خواهند
نمود تا صورت وضعیتهای دوره‌ای یا سایر صورت وضعیتهای اطلاعات آماری را که ممکن
است به‌گونه‌ای منطقی برای بازنگری ظرفیت عرضه شده در سرویسهای مورد توافق توسط
شرکتهای هواپیمایی تعیین شده‌طرفهای متعاهد لازم باشد، بنابر تقاضا در اختیار مقامات هواپیمایی طرف متعاهد دیگر قرار دهد.
ماده ۷ – تصویب برنامه پرواز
۱ – برنامه‌های پروازی شامل تعداد پروازها، روزهای پرواز، نوع سرویسها و نوع
هواپیمایی که استفاده می‌شود بین شرکتهای هواپیمایی تعیین شده طرفهای متعاهد مورد
موافقت قرار خواهد گرفت. موضوعاتی که مورد توافق قرار می‌گیرد بایستی سی روز قبل
از شروع سرویسهای مورد توافق جهت‌تصویب به مقامات هواپیمایی طرفهای متعاهد تسلیم گردد.
در مورد تغییرات بعدی نیز به همین ترتیب عمل خواهد شد و دوره سی روزه با توافق
مقامات هواپیمایی مربوط قابل اصلاح است.
۲ – در صورتی که شرکتهای هواپیمایی تعیین شده در مورد برنامه‌های پرواز به توافق
نرسند مقامات هواپیمایی طرفهای متعاهد آنها را تعیین خواهند نمود. همین روش در
صورتی که شرکتهای هواپیمایی تعیین شده که در مورد تغییرات آتی برنامه جاری به
توافق نرسند با در نظر گرفتن ملاحظات ابراز‌شده از سوی هر دو شرکت هواپیمایی اعمال
می‌گردد. در مورد اخیر برنامه‌های پروازی موجود تا مدت شش ماه قابل اجرا خواهد بود
و در این فاصله‌مقامات هواپیمایی یاد شده اهتمام خواهند نمود که در خصوص برنامه‌های جدید به توافق برسند.
ماده ۸ – نرخهای حمل و نقل هوایی
۱ – نرخهای مورد اجرا توسط شرکتهای هواپیمایی تعیین شده طرفهای متعاهد در سرویسهای
مورد توافق در سطح معقولی خواهد بود که با توجه به‌کلیه عوامل مربوط از جمله منافع
استفاده‌کنندگان، هزینه بهره‌برداری، سود معقول، نرخهای کارمزد، خصوصیات سرویس و
نرخهای شرکتهای هواپیمایی دیگر که در تمام یا قسمتی از همان مسیرها، سرویسهای منظم انجام می‌دهند وضع می‌گردد.
۲ – نرخهای موضوع بند (۱) این ماده، در صورت امکان مورد توافق شرکتهای هواپیمایی
تعیین شده طرفهای متعاهد قرار خواهد گرفت و توافق مزبور‌در صورت امکان با استفاده
از تشریفات سازمانها یا نهادهای بین‌المللی مربوط به دست خواهد آمد.
۳ – نرخهایی که بدین ترتیب مورد توافق قرار می‌گیرد لااقل شصت روز قبل از تاریخ
پیشنهادی اجرا برای تصویب به مقامات هواپیمایی طرفهای متعاهد‌تسلیم خواهد گردید.
در موارد خاص این محدوده زمانی به شرط موافقت مقامات مذکور قابل کاهش است.
۴ – تأیید نرخها ممکن است به‌طور صریح اعلام گردد. چنانچه هیچ یک از مقامات
هواپیمایی عدم تصویب خود را ظرف سی روز از تاریخ تسلیم طبق‌بند (۳) این ماده اعلام
ننماید، نرخهای مزبور تأیید شده تلقی خواهد شد. در صورتی که محدوده زمانی برای
تسلیم به‌گونه‌ای که بند (۳) این ماده پیش‌بینی شده، کاهش یابد مقامات هواپیمایی
می‌توانند توافق نمایند محدوده زمانی که طی آن هرگونه عدم تصویب می‌تواند اعلام شود، کمتر از سی‌روز باشد.
۵ – چنانچه نرخی مطابق بند (۲) این ماده یا در طی محدوده زمانی قابل اجرا طبق بند
(۴) این ماده مورد موافقت قرار نگیرد، مقامات هواپیمایی یک‌طرف متعاهد به مقامات
هواپیمایی طرف متعاهد دیگر عدم تصویب نرخ مورد توافق را طبق بند (۲) این ماده
اعلام می‌نمایند مقامات هواپیمایی طرفهای متعاهد برای تعیین نرخ با توافق دو جانبه اهتمام خواهند نمود.
۶ – چنانچه مقامات هواپیمایی طرفهای متعاهد نتوانند در مورد نرخهای تسلیم شده به
آنها به موجب بند (۳) این ماده یا در مورد تعیین نرخها به موجب‌بند (۵) این ماده
به توافق برسند، اختلاف طبق مفاد ماده (۱۷) این موافقتنامه حل و فصل خواهد گردید.
۷ – نرخهای تعیین شده به موجب مفاد این ماده تا زمانی که نرخ جدیدی تصویب نشده
باشد به قوت خود باقی خواهد ماند. اجرای نرخ مربوط می‌تواند پس از انقضای تاریخ
اولیه با تصویب مقامات هواپیمایی طرفهای متعاهد تمدید گردد. مع‌هذا هیچ نرخی به
موجب این بند برای بیش از دوازده‌ماه پس از تاریخی که در آن به گونه دیگری منقضی شده است تمدید نخواهد شد.
ماده ۹ – معافیت از حقوق گمرکی، سود بازرگانی و سایر عوارض
۱ – هواپیماهای شرکت هواپیمایی تعیین شده طرفهای متعاهد که در سرویسهای هوایی
بین‌المللی پرواز می‌نمایند و همچنین لوازم مورد نیاز جاری،مواد سوختی و روغن
موتور، لوازم یدکی و خواربار شامل غذا، نوشیدنی و دیگر ملزومات که جهت فروش به
مسافران در طول پرواز در نظر گرفته شده‌است از پرداخت کلیه حقوق گمرکی، سود
بازرگانی، هزینه‌های بازرسی و سایر هزینه‌ها به هنگام ورود به قلمرو کشوری طرف
متعاهد دیگر معاف‌خواهند بود، مشروط بر این‌که این لوازم و تجهیزات و خواربار تا
زمانی که مجدداً به خارج حمل شود در هواپیما باقی بماند.
۲ – همچنین مواد زیر از هزینه‌ها و تعرفه‌های مشابه به استثنای هزینه‌های مرتبط با سرویسهای انجام شده معاف خواهند بود:
الف – سوخت و روغن موتور که به منظور استفاده در هواپیماهای شرکت هواپیمایی تعیین
شده در سرویسهای هوایی بین‌المللی که در قلمرو کشوری طرف متعاهد دیگر بار
هواپیماها می‌شود، حتی اگر مواد مذکور زمانی مورد استفاده قرار گیرد که هواپیماهای
مزبور بر فراز قسمتی از قلمرو کشوری که‌در آن، مواد مزبور بار هواپیما شده در پرواز باشند.
ب – لوازم یدکی و تجهیزات رایج هوانوردی که داخل قلمرو کشوری طرف متعاهد دیگر
می‌شود و برای تعمیر یا نگهداری هواپیماهای شرکت هواپیمایی تعیین شده در سرویسهای
هوایی بین‌المللی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
پ – خواربار هواپیما که در قلمرو کشوری طرف متعاهد دیگر و در محدوده تعیین شده
توسط مقامات ذی‌صلاح طرف متعاهد مذکور بار هواپیما‌می‌گردد و برای استفاده در
هواپیمای شرکت هواپیمایی تعیین شده‌ای می‌باشد که سرویسهای هوایی بین‌المللی را
مورد بهره‌برداری قرار می‌دهند.
ت – بار و اثاثیه مسافر در ترانزیت مستقیم که توسط هواپیماهای شرکت هواپیمایی
تعیین شده در سرویسهای هوایی بین‌المللی حمل می‌گردد.
ث – مبلمان ، تجهیزات دفتری و کالاهایی که وارد قلمرو کشوری هر یک از طرفهای
متعاهد به منظور استفاده در دفاتر نمایندگی شرکت هواپیمایی‌تعیین شده طرف متعاهد
دیگر می‌شود، و اسناد رسمی حاوی نشانه رسمی شرکت هواپیمایی مانند برچسب چمدان،
بلیط هواپیما، بارنامه، کارت اجازه ورود به هواپیما و جدول زمان‌بندی که به داخل
قلمرو کشوری هر یک از طرفهای متعاهد برای استفاده اختصاصی شرکت هواپیمایی تعیین
شده طرف‌متعاهد دیگر وارد می‌شود از کلیه حقوق گمرکی، سود بازرگانی و یا مالیاتها
و هزینه‌ها براساس عمل متقابل معاف خواهد بود.
ج – اقلام و کالاهایی به قلمرو کشوری هر یک از طرفهای متعاهد به منظور استفاده در
دفاتر نمایندگی شرکت هواپیمایی تعیین شده طرف متعاهد دیگر‌برای پیشرفت کار و
تبلیغات وارد می‌شود، مشروط بر این‌که نام شرکت هواپیمایی مربوط را دارا باشند و
به صورت اقلام تکمیلی توزیع گردند.
کالاهای اشاره شده در جزء‌های (الف)، (ب) و (پ) این بند در صورت ضرورت تحت نظارت یا کنترل گمرک نگهداری خواهند شد.
۳ – لوازم جاری هوانوردی و همچنین کالاها و لوازم نگاهداری شده در هواپیماهای شرکت
هواپیمایی تعیین شده هر طرف متعاهد تنها با موافقت مقامات گمرکی در قلمرو کشوری
طرف متعاهد دیگر قابل تخلیه است. در این صورت می‌توان این مواد را تا زمانی که طبق
مقررات گمرکی مجدداً صادر‌شود و یا ترتیب دیگری در مورد آن داده شود تحت نظارت مقامات نامبرده قرار داد.
ماده ۱۰ – نمایندگی
۱ – هر طرف متعاهد براساس عمل متقابل حق تأسیس و حفظ دفتر نمایندگی با کارکنان
بازرگانی، فنی، عملیاتی و اداری خود یا محلی را که ممکن است برای موضوعات مربوط
اجرای سرویسهای مورد توافق در مسیرهای مشخص شده ضروری باشد به شرکت هواپیمایی
تعیین شده طرف متعاهد‌دیگر اعطا می‌نماید. تأسیس دفتر نمایندگی مزبور و استخدام
کارکنان آن مشمول قوانین داخلی و دیگر مقررات طرف متعاهد اعطاکننده حق مذکور در این بند خواهد بود.
۲ – شرکت هواپیمایی تعیین شده هر طرف متعاهد به صورت نامحدود حق انتشار مدارک خود
برای حمل و نقل سرویسهای بین‌المللی، تبلیغات و‌ترویج فروش خود را در قلمرو کشوری
طرف متعاهد دیگر خواهد داشت. این فروش ممکن است به طور مستقیم، از طریق دفاتر فروش
یا آژانسهای‌مسافرتی و یا فروش به هر شخص، سازمان یا نهاد طبق قوانین داخلی و دیگر مقررات جاری در قلمرو کشوری طرف متعاهد دیگر انجام پذیرد.
۳ – فروش مدارک مربوط حمل و نقل در قلمرو کشوری طرف متعاهد دیگر، موضوع بند (۲)،
می‌تواند به پول رایج یا کارتهای اعتباری، طبق مقررات‌داخلی هر طرف متعاهد و براساس عمل متقابل انجام پذیرد.
۴ – مالیات بر درآمد درنظر گرفته شده در مورد حقوق دریافتی کارکنان موضوع بند(۱)
که دارای ملیت دولت طرف متعاهد تعیین کننده شرکت‌هواپیمایی یا ملیت دولت طرف
متعاهد دیگر می‌باشند طبق قانون هر طرف متعاهد انجام خواهد شد. در صورتی که
موافقتنامه اجتناب از اخذ مالیات مضاعف بین طرفهای متعاهد وجود داشته باشد، مفاد آن حاکم خواهد بود.
ماده ۱۱ – انتقال درآمدها
۱ – هر طرف متعاهد حق انتقال آزاد مازاد دریافتی‌هایی را که در قلمرو کشوری آن در
رابطه با حمل مسافر، اثاثیه بار و پست توسط شرکت هواپیمایی‌تعیین شده طرف متعاهد
دیگر حاصل شده است به شرکت هواپیمایی طرف متعاهد دیگر خواهد داد. انتقال مزبور
براساس عمل متقابل به پول رایج‌قابل تبدیل به صورت آزاد طبق مقررات تسعیر ارز جاری
در کشوری که منافع حاصل گردیده، انجام خواهد شد.
۲ – در صورتی که موافقتنامه خاصی برای پرداخت بین طرفهای متعاهد وجود داشته باشد،
انتقال طبق مفاد آن موافقتنامه انجام خواهد گرفت.
۳ – منافع حاصل در نتیجه بهره‌برداری از هواپیمایی که حمل و نقل بین‌المللی را
انجام می‌دهد و کالاهایی که برای بهره‌برداری از هواپیما مورد استفاده قرار
می‌گیرند، فقط در کشوری که محل مدیریت مؤثر شرکت هواپیمایی در آن قرار دارد، مشمول
مالیات قرار می‌گیرند. در صورتی که موافقتنامه اجتناب از اخذ مالیات مضاعف بین طرفهای متعاهد وجود داشته باشد، مفاد آن حاکم خواهد بود.
ماده ۱۲ – هزینه‌های فرودگاهی و هزینه‌های مشابه
هرگونه هزینه‌ای که برای استفاده از فرودگاهها و تأسیسات هوانوردی به ترتیب در
سرزمین جمهوری اسلامی ایران و سرزمین رومانی وضع می‌گردد یا اجازه وضع آن داده
می‌شود در سطح رسمی نرخهایی خواهد بود که براساس قوانین داخلی و دیگر مقررات
کشورهای یادشده وضع شده‌اند و در مورد کلیه هواپیماهایی که سرویسهای هوایی
بین‌المللی مشابهی انجام می‌دهند اعمال می‌گردد.
ماده ۱۳ – شناسایی گواهینامه و پروانه‌ها
۱ – گواهینامه‌های قابلیت پرواز و گواهینامه‌های صلاحیت و پروانه‌هایی که توسط یک
طرف متعاهد صادر شده یا اعتبار یافته و هنوز به قوت خود باقی باشد برای
بهره‌برداری از مسیرها و سرویسهای موضوع این موافقتنامه توسط طرف متعاهد دیگر
معتبر شناخته خواهد شد، مشروط بر این‌که‌شرایط صدور یا اعتبار گواهینامه‌ها و
پروانه‌های مزبور مساوی یا بیش از حداقل استانداردهایی باشد که به موجب کنوانسیون
وضع شده یا خواهد شد.
۲ – در هر حال هر طرف متعاهد این حق را برای خود محفوظ می‌دارد که در مورد پرواز
از فراز قلمرو کشوری خود از شناسایی گواهینامه‌های صلاحیت و پروانه‌هایی که برای
اتباع دولت طرف متعاهد مزبور توسط طرف متعاهد دیگر یا هر دولت دیگری صادرشده یا معتبر شناخته شده‌خودداری نماید.
ماده ۱۴ – شمول قوانین و مقررات
۱ – قوانین و مقررات داخلی هر طرف متعاهد که در مورد پذیرش، توقف یا خروج
هواپیماهایی که به امر هوانوردی بین‌المللی اشتغال دارند و نیز‌قوانین و مقررات
مربوط به بهره‌برداری و هوانوردی این قبیل هواپیماها در داخل قلمرو کشوری طرف
متعاهد مذکور می‌باشند در مورد هواپیماهای‌شرکت هواپیمایی تعیین شده طرف متعاهد
دیگر اعمال و توسط هواپیماهای مزبور هنگام ورود یا خروج و در داخل قلمرو کشوری طرف متعاهد نخست رعایت خواهد شد.
۲ – قوانین و مقررات یک طرف متعاهد که ناظر به پذیرش، اقامت، عبور یا خروج
مسافران، خدمه، اثاثیه، بار یا پست از قلمرو کشوری آن می‌باشد از‌قبیل تشریفات
ورود، ترخیص، مهاجرت، پاسپورت، گمرک، ارز و قرنطینه توسط یا از طرف مسافران، خدمه،
اثاثیه، بار یا پست شرکت هواپیمایی تعیین‌شده طرف متعاهد دیگر در زمان ورود یا
خروج و حین پرواز برفراز قلمرو کشوری طرف متعاهد نخست رعایت خواهد شد.
۳ – مسیرهای هوایی و نقاط پرواز عبوری در مرز جمهوری اسلامی ایران و رومانی به
ترتیب برای مسیرهای مشخص شده در پیوست این موافقتنامه مستقلاً به وسیله هر طرف
متعاهد در قلمرو کشوری خود تعیین خواهد گردید.
۴ – هر طرف متعاهد بنا به تقاضای طرف متعاهد دیگر نسخه‌هایی از قوانین و مقررات مربوط مذکور در این ماده را در اختیار آن قرار خواهد داد.
ماده ۱۵ – مطابقت با کنوانسیونها یا موافقتنامه‌های چند جانبه
چنانچه کنوانسیون یا موافقتنامه کلی چند جانبه راجع به حمل و نقل هوایی در مورد
طرفهای متعاهد لازم‌الاجرا گردد، این موافقتنامه از طریق مذاکره بین طرفهای متعاهد
به نحوی اصلاح خواهد شد تا مفاد آن با مقررات کنوانسیون با موافقتنامه مزبور انطباق یابد.
ماده ۱۶ – مشاوره
۱ – مقامات هواپیمایی طرفهای متعاهد در قالب روح همکاری نزدیک هر از چند گاهی به
منظور اطمینان از اجرا و رعایت رضایتمندانه مفاد این موافقتنامه با یکدیگر مشورت خواهند نمود.
۲ – هر طرف متعاهد می‌تواند در هر زمان از طرف متعاهد دیگر تقاضای مشاوره در مورد تفسیر، اجرا یا اصلاح این موافقتنامه را بنماید.
چنین مشاوره‌ای که ممکن است بین مقامات هواپیمایی طرفهای متعاهد از طریق مذاکرات
مستقیم یا مکاتبه باشد، ظرف شصت روز از تاریخ دریافت تقاضای کتبی توسط طرف متعاهد
دیگر آغاز خواهد شد مگر این‌که طرفهای متعاهد در مورد تمدید این مدت موافقت نمایند.
ماده ۱۷ – حل اختلاف
۱ – هرگونه اختلافی که در مورد تفسیر یا اجرای این موافقتنامه یا پیوست آن بروز نماید، باید توسط مقامات هواپیمایی طرفهای متعاهد از طریق مذاکرات مستقیم حل و فصل گردد.
۲ – چنانچه طرفهای متعاهد نتوانند اختلاف را از طریق مذاکره حل و فصل نمایند،
اختلاف بنا بر تقاضای هر یک از طرفهای متعاهد طبق قوانین و مقررات داخلی آن برای
داوری به هیأت داوری سه نفره به شرح زیر ارجاع خواهد شد:
الف – هر طرف متعاهد ظرف سی روز پس از وصول تقاضا برای داوری از طریق دیپلماتیک
یک داور را منصوب خواهد نمود. ظرف شصت روز پس از‌این‌که دو داور تعیین گردیدند با
توافق داور سوم را تعیین خواهند نمود که به عنوان رئیس هیأت داوری عمل خواهد نمود.
ب – چنانچه هر یک از طرفهای متعاهد نتواند داوری را معرفی نماید یا اگر داور سوم
طبق جزء (الف) این بند تعیین نگردد، هر یک از طرفهای متعاهد‌می‌تواند از رئیس
شورای سازمان بین‌المللی هواپیمایی کشوری بخواهد تا داور یا داوران لازم را ظرف سی
روز تعیین نماید. چنانچه رئیس شورا تبعه دولت یکی از طرفهای متعاهد باشد، نایب
رئیس ارشد که در چنین وضعیتی نباشد، انتصاب را انجام خواهد داد.
۳ – جز در مواردی که به گونه دیگری توافق شده باشد، هیأت داوری حدود صلاحیت خود را
طبق این موافقتنامه تعیین خواهد نمود و آیین داوری‌خود را وضع خواهد کرد. بنا به
صلاحدید هیأت داوری یا بنا به تقاضای هر یک از طرفهای متعاهد کنفرانسی برای تعیین
موضوعات مختصر و مفیدی‌که قرار است مورد داوری قرار گیرند و تشریفات خاصی که باید
رعایت گردد حداکثر پانزده روز پس از تشکیل کامل هیأت داوری برگزار خواهد شد.
۴ – جز در مواردی که به گونه دیگری توافق شده باشد، هر طرف متعاهد یادداشتی ظرف
چهل و پنج روز از زمان تشکیل کامل هیأت داوری ارائه‌خواهد نمود. پاسخها شصت روز
بعد دریافت خواهد شد. هیأت به تقاضای هر یک از طرفهای متعاهد یا بنا به صلاحدید
خود ظرف پانزده روز پس از‌دریافت پاسخها جلسه رسیدگی را برگزار خواهد نمود.
۵ – هیأت داوری تلاش خواهد نمود تصمیم کتبی خود را ظرف سی روز پس از اتمام جلسه
رسیدگی یا در صورتی که جلسه رسیدگی برگزار نشود، پس‌از تاریخ ارائه هر دو پاسخ،
ارائه نماید. تصمیم اکثریت هیأت داوری ملاک عمل خواهد بود.
۶ – طرفهای متعاهد می‌توانند تقاضای تبیین تصمیم را ظرف پانزده روز از تاریخ اتخاذ
ارائه نمایند و هرگونه تبیینی ظرف پانزده روز پس از تقاضای‌یادشده صادر خواهد شد.
۷ – هر طرف متعاهد طبق قانون داخلی خود هر تصمیم یا رأی هیأت داوری را به‌طور کامل
قابل اجرا خواهد کرد.
۸ – هزینه‌های هیأت‌داوری، شامل حقوق و هزینه‌های داور به نسبت مساوی توسط طرفهای
متعاهد پرداخت خواهد شد. هرگونه مخارجی که توسط‌رئیس شورا در رابطه با تشریفات جزء
(ب) بند (۲) این ماده به‌وجود آید به عنوان قسمتی از هزینه‌های دیوان داوری محسوب
خواهد شد.
ماده ۱۸ – امنیت هوانوردی
۱ – طرفهای متعاهد در راستای حقوق و تعهدات خود به موجب حقوق بین‌الملل تأکید
می‌نمایند که تعهد آنان در قبال یکدیگر برای حفظ امنیت‌هواپیمائی کشوری در برابر
اعمال مداخله غیرقانونی جزء لاینفکی از این موافقتنامه را تشکیل می‌دهد. طرفهای
متعاهد بدون تحدید کلیت حقوق و‌تعهداتی که به موجب حقوق بین‌الملل به عهده دارند
به ویژه طبق مفاد کنوانسیون راجع به جرائم و برخی اعمال ارتکابی دیگر در هواپیما
امضاء شده در‌توکیو به تاریخ ۱۳۴۲.۶.۲۳ هجری شمسی مطابق با سیزدهم سپتامبر ۱۹۶۳
میلادی، کنوانسیون راجع به جلوگیری از تصرف غیر قانونی هواپیما‌امضاء شده در لاهه
به تاریخ ۱۳۴۹.۹.۲۵ هجری شمسی مطابق با شانزدهم دسامبر ۱۹۷۰ میلادی و کنوانسیون
راجع به جلوگیری از اعمال غیرقانونی‌علیه امنیت هواپیمائی کشوری امضاء شده در
مونترال به تاریخ ۱۳۵۰.۷.۱ هجری شمسی مطابق با بیست و سوم دسامبر ۱۹۷۱ میلادی و
هر‌کنوانسیون دیگر در مورد امنیت هوانوردی که طرفهای متعاهد عضو آن خواهند شد، عمل
خواهند کرد.
۲ – طرفهای متعاهد حسب تقاضا، کلیه مساعدتهای لازم را جهت جلوگیری از تصرف
غیرقانونی هواپیماهای کشوری و سایر اعمال غیرقانونی علیه‌امنیت این هواپیماها،
مسافران و خدمه آنها، فرودگاهها و تأسیسات هوانوردی و هر نوع تهدید دیگر علیه
امنیت هواپیمائی کشوری را ارائه خواهند کرد.
۳ – طرفهای متعاهد باید در روابط دو جانبه خود طبق مقررات امنیت هوانوردی مصوب
سازمان بین‌المللی هواپیمائی کشوری که به عنوان ضمائم‌کنوانسیون هواپیمائی کشوری
بین‌المللی شناخته شده‌اند تا حدودی که مقررات امنیت مزبور در مورد طرفهای متعاهد
قابل اجرا است عمل نمایند. هر‌یک از طرفهای متعاهد باید از متصدیان هواپیماهائی که
محل ثبت آن هواپیماها یا محل اصلی کار و یا اقامت دائمی آنها در قلمرو کشوری واقع
شده و‌نیز متصدیان فرودگاههای واقع در قلمرو کشوری خود بخواهند که طبق مقررات
امنیت هوانوردی مزبور عمل نمایند.
۴ – هر طرف متعاهد می‌تواند از متصدیان هواپیماها بخواهد که مقررات امنیت هوانوردی
موضوع بند (۳) این ماده را که از طرف متعاهد دیگر برای‌ورود به قلمرو کشوری خود،
خروج از آن یا در مدت توقف در آنجا مقرر کرده است رعایت کنند. هر طرف متعاهد باید
اطمینان حاصل کند که در قلمرو‌کشوری آن، اقدامات کافی برای حفاظت از هواپیماها و
بازرسی مسافران، خدمه، لوازم همراه مسافر، اثاثیه مسافر، بار و خواربار هواپیما
پیش از سوار‌شدن مسافران یا بارگیری و به هنگام آن به نحو مؤثر معمول می‌شود.
همچنین هر طرف متعاهد باید هر درخواستی را که طرف متعاهد دیگر برای انجام‌اقدامات
امنیتی ویژه معقول جهت مقابله با تهدیدهای خاص به عمل آورد بانظر مساعد مورد توجه
قرار دهد.
۵ – هرگاه هواپیماهای کشوری به طور غیرقانونی تصرف شود یا اعمال غیرقانونی دیگری
علیه امنیت هواپیماها، مسافران و خدمه آن، فرودگاهها یا‌تأسیسات هوانوردی صورت
پذیرد و یا تهدیدی در این مورد انجام گیرد طرفهای متعاهد باید از طریق تسهیل
ارتباطات و اتخاذ تدابیر مناسب دیگر به‌منظور ختم سریع و بی‌خطر حادثه و یا خنثی
کردن تهدید مزبور به یکدیگر یاری رسانند.
۶ – هر طرف متعاهد اقداماتی را تا جائی که قابل اجرا تشخیص دهد انجام خواهد داد تا
اطمینان حاصل نماید که هواپیماهائی که در شرایط تصرف‌غیرقانونی یا سایر اعمال
مداخله غیرقانونی در سرزمین کشور مربوط فرود آمده، روی زمین توقیف می‌شود مگر این
که خروج هواپیما برای حفظ جان‌سرنشینان آن ضروری باشد. اقدامات مزبور تا جائی که
امکان داشته باشد براساس مشاوره دوجانبه انجام خواهد گرفت.
ماده ۱۹ – ایمنی هوانوردی
۱ – هر یک از طرفهای متعاهد می‌تواند به صورت کتبی درخواست مذاکرات فنی را در خصوص
رعایت و حفظ استانداردهای ایمنی توسط طرف‌متعاهد دیگر در ارتباط با تأسیسات
هوانوردی، خدمه پروازی، هواپیما، نظارت فنی و عملیات شرکت هواپیمائی که سرویسهای
حمل و نقل هوائی‌مورد توافق را مورد بهره‌برداری قرار می‌دهد بنماید. مذاکرات فنی
مزبور ظرف سی روز بعد از تاریخ دریافت درخواست کتبی، توسط طرف متعاهد دیگر‌انجام
خواهد گرفت.
۲ – چنانچه پیرو مذاکرات فنی مزبور، یکی از طرفهای متعاهد تشخیص دهد که طرف متعاهد
دیگر الزامات و استانداردهای ایمنی را در این زمینه‌ها‌دست کم برابر با حداقل
استانداردهائی که ممکن است به موجب کنوانسیون هواپیمائی کشوری بین‌المللی (چاپ
دوم – ۱۹۸۸ میلادی برابر با ۱۳۶۷هجری شمسی) ایجاد شود، به نحو مؤثر رعایت و حفظ
نمی‌کند، یافته‌های مزبور و اقداماتی را که برای مطابقت با حداقل استانداردهای
مزبور ضروری‌تلقی می‌کند به اطلاع طرف متعاهد دیگر خواهد رساند و طرف متعاهد دیگر
اقدامات اصلاحی مناسب را اتخاذ خواهد نمود.
ماده ۲۰ – اصلاح
۱ – این موافقتنامه می‌تواند با توافق دوجانبه طرفهای متعاهد اصلاح گردد. بدین
منظور هر طرف متعاهد با دقت هر پیشنهاد ارائه شده از سوی طرف‌متعاهد دیگر را
رسیدگی خواهند نمود. هرگونه اصلاح توافق شده طبق تشریفات مندرج در ماده (۲۲)
(لازم‌الاجراء شدن) لازم‌الاجراء خواهد شد.
۲ – پیوست این موافقتنامه می‌تواند با موافقت مستقیم بین مقامات هواپیمائی طرفهای
متعاهد اصلاح و با تبادل نامه تأیید گردد.
۳ – مذاکرات مربوط به اصلاح این موافقتنامه با پیوست آن در فاصله شصت روز از تاریخ
دریافت تقاضا آغاز خواهد شد، مگر این‌که طرفها برای تمدید‌این مدت به توافق برسند.
ماده ۲۱ – ثبت
این موافقتنامه و هرگونه اصلاحیه آن نزد سازمان بین‌المللی هواپیمائی کشوری به
ثبت خواهد رسید.
ماده ۲۲ – لازم‌الاجراء شدن
این موافقتنامه از تاریخ آخرین اطلاعیه هر یک از طرفهای متعاهد به طرف متعاهد
دیگر مبنی بر رعایت تشریفات قانونی داخلی خود برای لازم‌الاجراء‌شدن این
موافقتنامه به مورد اجرا گذارده خواهد شد.
ماده ۲۳ – فسخ
هر طرف متعاهد می‌تواند از طریق مجاری دیپلماتیک در هر زمان تصمیم خود را مبنی بر
فسخ این موافقتنامه طی اطلاعیه کتبی به طرف متعاهد دیگر‌اعلام نماید. این اطلاعیه
همزمان به آگاهی سازمان بین‌المللی هواپیمائی کشوری خواهد رسید. در این صورت
موافقتنامه دوازده ماه پس‌از اعلام دریافت‌اطلاعیه فسخ توسط طرف متعاهد دیگر فسخ
شده تلقی خواهد شد، مگر آنکه اطلاعیه فسخ قبل از انقضای این مدت با تراضی طرفها پس
گرفته شود.هرگاه طرف متعاهد دیگر دریافت اطلاعیه فسخ را اعلام نکند، اطلاعیه
مزبور چهارده روز پس از وصول آن به سازمان بین‌المللی هواپیمائی کشوری‌دریافت شده
تلقی خواهد شد.
با تأیید مفاد این موافقتنامه، نمایندگان تام‌الاختیار امضاء کننده زیر که از طرف
دولتهای متبوع خود مجاز می‌باشند این موافقتنامه را در یک مقدمه،بیست و سه ماده و
یک پیوست امضاء نمودند.
این موافقتنامه در تهران در تاریخ ۱۳۷۹.۵.۲۴ هجری شمسی برابر با ۲۰۰۰.۸.۱۴ میلادی
در دو نسخه اصلی به زبانهای فارسی، رومانی و انگلیسی که تمام متون دارای اعتبار
یکسان می‌باشند تنظیم گردید. در صورت بروز هرگونه اختلاف در تفسیر، متن انگلیسی ملاک خواهد بود.
از طرف – از طرف
دولت جمهوری اسلامی ایران – دولت رومانی
پیوست
قسمت (الف)
۱ – مسیرهائی که توسط شرکت هواپیمائی تعیین شده جمهوری اسلامی ایران در دو مسیر مورد بهره‌برداری قرار خواهد گرفت:
نقاط واقع در جمهوری اسلامی ایران: هر نقطه.
نقاط واسط : بعداً توافق خواهد شد.
نقاط واقع در رومانی : بخارست
نقاط ماوراء : بعداً توافق خواهد شد.
دیگر نقاط ماوراء : بعداً توافق خواهد شد.
۲ – مسیرهائی که توسط شرکت هواپیمائی تعیین شده رومانی در دو مسیر مورد بهره‌برداری قرار خواهد گرفت.
نقاط واقع در کشور رومانی : هر نقطه
نقاط واسط : بعداً توافق خواهد شد.
نقطه واقع در جمهوری اسلامی ایران : تهران
نقاط ماوراء : بعداً توافق خواهد شد.
دیگر نقاط ماوراء : بعداً توافق خواهد شد.
قسمت (ب)
۱ – نقاط واسط و نقاط ماوراء در مسیرهای مشخص شده می‌توانند در تمام پروازها یا
قسمتی از آنها با توجه به منافع شرکتهای هواپیمائی تعیین شده طرفهای متعاهد مورد استفاده قرار نگیرند.
۲ – مقامات هواپیمائی طرفهای متعاهد می‌توانند در مورد نقاط دیگر واقع در کشورهای
ثالث توافق نمایند مشروط بر این‌که شرکت هواپیمائی قادر به سوار یا پیاده کردن
مسافر و بارگیری و تخلیه بار و محمولات پستی حسب مورد به نقطه مقصد یا نقطه مبدأ در قلمرو جمهوری اسلامی ایران یا قلمرو رومانی باشد.
۳ – انجام پروازهای اضافی براساس درخواست اولیه توسط هر شرکت هواپیمائی تعیین شده
به عنوان مقام هواپیمائی مربوط هر طرف متعاهد صورت خواهد گرفت.
قانون فوق مشتمل بر ماده واحده منضم به متن موافقتنامه شامل مقدمه و بیست و سه ماده و یک پیوست در جلسه علنی روز چهارشنبه مورخ بیست و نهم فروردین ماه یکهزار و سیصد و هشتاد مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ ۱۳۸۰.۲.۵ به تأیید شورای نگهبان رسیده است.
رئیس مجلس شورای اسلامی – مهدی کروبی