[به موجب [آیین‌نامه اجرایی بند (ج) ماده (۱۶۶) تنفیذی قانون برنامه سوم توسعه، نسخ ضمنی شده است.]
شماره ۳۰۶۴ت۲۳۸۳۴هـ – ۱۳۸۰.۳.۱۶
هیأت وزیران در جلسه مورخ ۱۳۸۰.۳.۹ بنا به پیشنهاد مشترک وزارت کشور و سازمانهای میراث فرهنگی کشور و مدیریت و برنامه‌ریزی کشور، موضوع نامه شماره ۳۱۹.۱۵۳۱-۱۰۵.۵۸۶۱ مورخ ۱۳۷۹.۹.۱۶ و به استناد بند(ج) ماده (۱۶۶) قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران – مصوب ۱۳۷۹ – آیین‌نامه اجرایی بند یاد شده را به شرح زیر تصویب نمود:
ماده ۱ – وزارت کشور موظف است حداکثر تا پایان سال دوم برنامه سوم توسعه، در تمام شهرهای دارای بافت تاریخی ارزشمند که محدوده آنها و ضوابط حفاظتی و کاربری آنها به موجب ماده (۲) این آیین‌نامه توسط سازمان میراث فرهنگی کشور تعیین و اعلام شده یا می‌شود، با توجه به وسعت ویژگی‌های بافت و همچنین تعداد و تنوع بناها، محوطه‌ها و مجموعه‌های تاریخی- فرهنگی و عرصه آنها واقع در محدوده قانونی شهر، ساختار مدیریتی مناسب در ستاد یا مدیریت مناطق شهری با هماهنگی سازمان میراث فرهنگی کشور ایجاد نماید.
تبصره ۱ – شرح وظایف، اختیارات، مسؤولیت‌ها، امکانات و نیروی انسانی لازم برای اجرای مفاد این آیین‌نامه، در ساختار تشکیلاتی واحدهای سازمانی یاد شده، توسط وزارت کشور پیش‌بینی و تعیین خواهد شد.
تبصره ۲ ـ اجرای وظایف مندرج در این آیین‌نامه تا تشکیل و فعالیت واحدهای سازمانی موضوع این ماده، بر عهده شهرداران شهرهای موضوع این آیین‌نامه می‌باشد.
ماده ۲ – واحدهای سازمانی موضوع ماده (۱) این آیین‌نامه، اقدامات زیر را در سطوح شهر انجام خواهند داد:
۱ـ برنامه‌ریزی، تهیه و اجرای طرح‌ها و انجام اقدامات لازم به منظور تحقق ضوابط حفاظتی اعلام شده توسط سازمان میراث فرهنگی کشور در مورد‌بناها، مجموعه‌ها، محوطه‌ها و بافتهای تاریخی.
۲ـ برنامه‌ریزی و انجام اقدامات لازم به منظور حمایت و مساعدت فنی، کارشناسی، مالی و اجرایی نسبت به مالکان و متصرفان قانونی آثار ارزشمند تاریخی، فرهنگی، بازشناسی، حفاظت و احیای اماکن و بافتهای تاریخی از قبیل ساماندهی معابر و فضاهای عمومی همجوار، اولویت در ارایه خدمات شهری و ایجاد تناسب در روش‌های ارایه آن با ویژگی‌های بافت با محوطه تاریخی، اقدامات لازم برای مقابله با سوانح طبیعی و آتش سوزی، جمع‌آوری و دفع آب‌های سطحی و اقدامات فنی لازم برای عبور تأسیسات شهری از قبیل آب، برق، تلفن، گاز و فاضلاب با رعایت اولویت فضاهای فرهنگی – تاریخی عمومی بویژه بقاع متبرکه، آرامگاه مشاهیر، مساجد، حسینیه‌ها، تکایا، بازارها و گورستان‌های تاریخی.
۳ـ برنامه‌ریزی و انجام اقدامات و ایجاد زمینه‌های لازم برای تسری، تقویت و ارتقای هویت تاریخی – فرهنگی شهر، از طریق انجام و حمایت از اجرای پژوهش‌های موضوعی تاریخی – فرهنگی شهر، از طریق انجام و حمایت از اجرای پژوهش‌های موضوعی تاریخی- فرهنگی شهر، از طریق انجام و‌حمایت از اجرای پژوهش‌های موضوعی تاریخی – فرهنگی و تهیه و اجرای طرح‌های مرمت، ساماندهی و احیای ابنیه و بافتهای تاریخی بر اساس طرح مصوب و با نظارت سازمان میراث فرهنگی کشور و احداث بناهای مورد نیاز با رعایت اصول منبعث از هویت تاریخی – فرهنگی شهر.
۵ـ انجام اقدامات برای آثار تاریخی – فرهنگی موجود در شهر اعم از بناها، محوطه‌ها، مجموعه‌ها و بافتهای تاریخی از جمله عناصر پایدار شهری که به مثابه سرمایه‌های اصلی شهر تلقی شده و در طرح‌های توسعه شهری اعم از جامع و تفصیلی و سایر طراحی‌های شهری با توجه به ضوابط سازمان میراث فرهنگی کشور مورد حفاظت کالبدی قرار گرفته و شرایط لازم برای تأثیرگذاری آنها در سایر عناصر شهری فراهم آید و از آنها به عنوان عناصر حیات بخش شهری در طراحی‌های شهری استفاده گردد.
۶ – صدور هر گونه پروانه ساختمانی و انجام عملیات عمرانی در عرصه و حریم بافت‌ها، بناها و محوطه‌های تاریخی و بر اساس ضوابط حفاظتی اعلام‌شده از سوی سازمان میراث فرهنگی کشور خواهد بود. شهرداریها از هر گونه تخریب، تجاوز به حریم، مرمت، تعمیر و تغییر کاربری مغایر با ضوابط حفاظتی اعلام شده جلوگیری خواهند کرد.
۷ـ حمایت و مساعدت فنی، کارشناسی، مالی و اجرایی نسبت به هنرمندان، صاحبان مشاغل سنتی و بومی و کارگاه‌های هنرهای سنتی مستقر در بافتهای تاریخی
۸ – تهیه و اجرای طرح‌های مرمت و احیای بناهای تاریخی، ابنیه و مجموعه‌ها با همکاری و نظارت سازمان میراث فرهنگی و اقدامات لازم جهت تصویب آن توسط سازمان مذکور.
۹ـ بررسی و ارایه طرح‌های لازم برای اصلاح بافت جمعیت و اقدام برای ارتقای سطح بهداشت عمومی و شرایط زیست محیطی در بافتهای تاریخی.
۱۰ ـ بررسی و تعیین مشاغل مضر و انتقال آنها از بافت یا محوطه تاریخی.
۱۱ـ [اصلاحی ۱۳۸۱/۱/۲۵]
معرفی ارزش‌های تاریخی از طریق تشکیل و ایجاد موزه‌ها، نمایشگاه‌ها، آموزشگاه‌ها و کارگاه‌های هنرهای سنتی، جشنوارهای میراث فرهنگی و تولیدات فرهنگی مرتبط با میراث فرهنگی بویژه ایجاد موزه معرفی شهر.
۱۲ـ تهیه و اجرای طرح‌ها و انجام اقدامات لازم به منظور ایجاد رونق اقتصادی در بازارها و بافتهای تاریخی، با توجه به ویژگی‌های تاریخی -فرهنگی آنها و به منظور حفاظت از بافت تاریخی و هویت تاریخی – فرهنگی شهر با جلب مشارکت مردمی.
ماده ۳ – با تصویب شورای شهر، حداقل دو برابر نسبت سطح بافت تاریخی به سطح زیر پوشش خدماتی شهر، از درآمدهای شهرداری در اختیار مدیریت ذیربط موضوع ماده (۱) این آیین‌نامه قرار خواهد گرفت.
ماده ۴ – سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور علاوه بر اعتبارات در اختیار شهرداریها که با تصویب شوراهای شهر بدین منظور اختصاص می‌یابد، سایر اعتبارات لازم را برای اجرای این آیین‌نامه بنا به پیشنهاد سازمان میراث فرهنگی کشور و وزارت کشور، در بودجه سالانه دستگاه‌های ذیربط، پیش‌بینی خواهد کرد.
ماده ۵ – سازمان میراث فرهنگی کشور به منظور معرفی میراث فرهنگی کشور و جلب همکاری بین‌المللی، برنامه‌های مشترکی را در سطح بین‌المللی در قالب پژوهش، مرمت، حفاظت، احیاء و معرفی آثار و بناهای تاریخی – فرهنگی با سازمانهای بین‌المللی و مؤسسات علمی سایر کشورهای جهان اجرا می‌نماید.
ماده ۶ – سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور اعتبار لازم را برای تهیه پروژه‌های امکان سنجی و راهبردی، به منظور توسعه فعالیت‌ها و همکاریهای بین‌المللی تأمین می‌نماید.
تبصره ۱ – اعتبارات ریالی برای فراهم کردن زمینه‌های همکاری بین‌المللی در آثار و اماکن معین و ایجاد قابلیت‌های حقوقی، خدماتی، پژوهشی، مدیریتی و فنی در آنها با توجه به استانداردهای بین‌المللی از سوی سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور تأمین خواهد شد.
تبصره ۲ – در مواردی که حداقل سی درصد از هزینه‌های مطالعات، طراحی و اجرای برنامه‌های مورد نظر سازمان میراث فرهنگی کشور در قالب تفاهم‌نامه‌های معتبر از سوی مؤسسات خارجی تأمین شده باشد، سهم اعتبارات سازمان مذکور از سوی سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور تأمین خواهد‌شد.
ماده ۷ – تمام دستگاه‌ها، سازمان‌ها و نهادهای دولتی کشور، ایجاد تأسیسات زیر بنایی مانند راه‌های دسترسی، تأمین آب، برق، گاز و تلفن و دفع فاضلاب اماکن تاریخی – فرهنگی کشور را که توسط سازمان میراث فرهنگی کشور به عنوان موضوع همکاریهای مشترک بین‌المللی تعیین می‌گردد، در اولویت اجرایی خود قرار خواهند داد و سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور اعتبار مورد نیاز آنها را تأمین خواهد نمود.
ماده ۸ – اجرای مفاد این آیین‌نامه مانع وظایف قانونی شرکت عمران و بهسازی شهری وابسته به وزارت مسکن و شهرسازی نخواهد شد.
ماده ۹ – سازمان میراث فرهنگی کشور موظف است گزارش عملکرد این آیین‌نامه را سالانه به سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور ارایه نماید.
معاون اول رییس جمهور – حسن حبیبی