‌آیین‌نامه بند (و) ماده (۱۴) قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران موضوع‌ شیوه‌های قیمت گذاری سهام، تخفیفها و چگونگی پرداخت قیمت توسط خریداران

تاریخ تصویب: ۱۳۸۰/۰۴/۲۷
تاریخ انتشار: ۱۳۸۰/۰۶/۰۳

[به موجب آیین‌نامه اجرایی ماده (۱۵) تنفیذی قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی‌، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران موضوع ماده (۹) قانون برنامه چهارم توسعه‌ اقتصادی‌، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران، مصوب ۱۳۸۴/۳/۱۸، نسخ ضمنی شده است.]

‌شماره ۲۳۵۱۱ت۲۴۶۵۳هـ – ۱۳۸۰/۵/۱۷

‌هیأت وزیران در جلسه مورخ ۱۳۸۰/۴/۲۷ بنا به پیشنهاد شماره ۴۶۵۳۱ مورخ ۱۳۷۹.۱۲.۱۰ وزارت امور اقتصادی و دارایی و به استناد بند (و) ماده (۱۴) قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران – مصوب ۱۳۷۹ – آیین‌نامه شیوه‌های قیمت گذاری سهام،‌ تخفیفها و چگونگی پرداخت قیمت توسط خریداران را به شرح زیر تصویب نمود:

‌ماده ۱ – سهام موضوع ماده (۱۱) قانون برنامه سوم توسعه پس از تعیین قیمت پایه سهام حسب مورد به شرح مواد (۲) و (۴) این آیین‌نامه توسط‌ شرکتهای مادر تخصصی، به منظور طی مراحل واگذاری از طریق بورس یا مزایده وکالتاً به سازمان خصوصی سازی ارایه خواهد شد.‌

ماده ۲ – قیمت پایه سهام شرکتهایی که در بورس بهادار برای اولین بار عرضه می‌شوند طبق ضوابط مورد عمل بورس اوراق بهادار تعیین خواهد شد.

‌ماده ۳ – حداقل قیمت پایه سهام شرکتهایی که در زمان تصویب این آیین‌نامه در بورس اوراق بهادار عرضه شده و دارای قیمت تابلو می‌باشند، برابر‌ آخرین قیمت سهام مذکور در تابلو بورس در روز قبل از عرضه سهام در بورس است.


‌ماده ۴ – قیمت پایه سهام موضوع ماده (۱۱) قانون برنامه سوم توسعه برای واگذاری به روش مزایده با نگرش تداوم فعالیت شرکت ذی‌ربط و تعهد‌ خریداران به این تداوم، به شرح زیر تعیین می‌گردد:
‌الف – قیمت پایه سهام شرکتهای سود ده از حاصل تقسیم «‌سود خالص قبل از مالیات» بر «‌نرخ بازده سرمایه‌گذاری» و با توجه به عوامل مؤثر در تعدیل‌ سود شرکت و همچنین تأثیر عوامل جانبی که قیمت پایه سهام شرکت را تعدیل می‌نماید، به شرح مندرج در تبصره (۲) و بند(ب) ذیل این ماده تعیین‌ می‌گردد. نرخ بازده سرمایه گذاری معادل نرخ مؤثر سود علی‌الاحساب سپرده‌های سرمایه‌گذاری بلند مدت پنج ساله بانکی به اضافه پنج (۵) درصد‌ تعیین می‌شود.

‌تبصره ۱ – «‌شرکت سودده» در این آیین‌نامه به شرکتی اطلاق می‌شود که نتیجه عملیات آن در سه سال متوالی قبل از سال واگذاری، به سود خالص قبل‌ از مالیات منجر شده باشد.
‌تبصره ۲ – مبنای تعیین سود خالص قبل از مالیات، میانگین سود سه سال آخر شرکت قبل از سال واگذاری و با توجه به عوامل مؤثر در تعدیل آن به‌ شرح زیر خواهد بود:
۱ـ درآمدها و هزینه‌های استثنایی و نیز درآمدهای حاصل از فروش دارائیهای اسقاطی یا موجودی ناباب و مانند آن در محاسبه سود خالص قبل از‌ مالیات منظور نمی‌شود.
۲ـ چنانچه متوسط تولید سالهایی که مبنای محاسبه سود خالص قبل از مالیات قرار گرفته کمتر از هفتاد (۷۰) درصد بالاترین تولید هر یک از سنوات پنج‌ سال آخر شرکت باشد، جهت سالهای مزبور، سود مربوط با احتساب هفتاد (۷۰) درصد بالاترین تولید هر یک از سنوات پنج سال گذشته تقویم می‌گردد.
ب – عوامل جانبی موضوع بند(‌الف) این ماده که باعث تعدیل قیمت پایه سهام شرکت می‌شود، به شرح زیر است:
۱ـ در صورتی که سرمایه شرکت در سال واگذاری سهام با سال ماقبل آن از محل آورده نقدی یا مطالبات سهامداران افزایش یافته باشد، صد(۱۰۰) درصد‌ مبلغ افزایش سرمایه به ارزش کل شرکت افزوده می‌شود. همچنین مبالغ نگهداری شده در شرکت از محل سود سال قبل از واگذاری تحت هر عنوان، به‌قیمت پایه شرکت اضافه می‌شود.
۲ـ در مواردی که مالیات بر درآمد شرکت از طریق رسیدگی به دفتر و برگشت هزینه به حالت عادی تعیین گردیده ولی قطعی نشده است، مالیات‌های‌ قطعی نشده مزبور به نسبت تفاوت میانگین مالیاتهای قطعی شده و محاسبه شده در آخرین سال مالی که مالیاتهای شرکت به حالت مذکور قطعی شده‌ است، محاسبه و تفاوت بین مالیاتهای مزبور و ذخایر مربوط از قیمت پایه سهام کسر می‌شود.
۳ـ هفتاد (۷۰) درصد تفاوت بین قیمت دفتری و ارزش روز داراییهای منقول و غیرمنقولی که برای عملیات شرکت ضروری نمی‌باشد، به تشخیص‌ شرکت مادر تخصصی به قیمت پایه سهام اضافه خواهد شد.
۴ـ قیمت تمام شده طرح‌های توسعه و تکمیل طرح‌های نیمه تمام یا آماده بهره برداری یا طرح‌هایی که کمتر از پنج(۵) سال از شروع بهره برداری آنها‌ گذشته باشد، به شرح زیر محاسبه و تفاوت حاصل به قیمت پایه سهام اضافه می‌شود:
۴ـ۱ـ در خصوص هزینه‌های ارزی اعم از خرید ماشین آلات یا سایر هزینه‌ها، جمع هزینه‌های ارزی به قیمت روز ارز برای سرمایه‌گذاری و یا قیمت‌ داراییهای مزبور بر اساس نظر کارشناسی رسمی محاسبه خواهد شد.
۴ـ۲ـ در خصوص هزینه‌های ریالی بر اساس شاخص عمده فروشی در بخش مربوط، اعلام شده از سوی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و یا نظر‌ کارشناسی محاسبه خواهد شد.‌ انتخاب کارشناس از بین افراد خبره یا کارشناسان رسمی دادگستری توسط شرکت مادر تخصصی انجام می‌شود.
۵ـ تفاوت بین قیمت دفتری و ارزش سهام و سرمایه‌گذاری‌های انجام شده در سایر شرکتها حسب مورد به قیمت معامله شده در بورس یا ارزیابی آن به‌روش ارزیابی انجام شده در شرکت سرمایه‌گذار، مطابق این آیین‌نامه، اضافه یا از آن کسر می‌شود. در مواردی که سود این قبیل سرمایه‌گذاریها در حسابها‌ عمل شده باشد، سود منظور شده می‌باید از سود خالص قبل از مالیات کسر شود.
پ – قیمت پایه سهام سایر شرکتها با توجه به شرایط خاص هر یک از آنها حسب مورد با پیشنهاد شرکت مادر تخصصی، تایید هیأت عالی واگذاری و‌ اعمال یکی از شیوه‌های ذیل توسط شرکت مادر تخصصی مربوط تعیین می‌گردد:
۱ـ ارزش روز خالص داراییهای شرکت (‌قیمت روز داراییها پس از کسر کلیه بدهیها).
۲ـ تنزیل حاصل جریان وجوه نقد شرکت در ده سال آینده با اعمال نرخ مذکور در بند (‌الف) ماده (۴) این آیین‌نامه.
۳ـ ارزش اسمی سهام.
۴ـ ارزش ویژه دفتری( به شرط مثبت بودن).
۵ـ ارزش اسمی سهام حداکثر ده سال قبل از واگذاری با اعمال شاخص تورم عمده فروشی.
۶ـ ترکیبی از روشهای یاد شده.

تبصره ـ [الحاقی ۱۳۸۲/۲/۲۸]
در مواردی که تعیین ارزش پایه سهام شرکتها با استفاده از روشهای شش گانه فوق منجر به‌ تعیین ارزش واقعی سهام نگردد و استفاده از شیوه قیمت گذاری مندرج در بندهای (الف‌) و (ب‌) ماده (۴) همین آیین‌نامه مجاز می‌باشد.


‌ماده ۵ـ
[اصلاحی ۱۳۸۱/۷/۱۰]
[اصلاحی ۱۳۸۱/۱۲/۲۵]
ارزش مزیت ناشی از سهام مدیریتی و کنترلی موضوع این آیین‌نامه به‌ استثنای سهام کنترل کننده مدیریت شرکت‌های بزرگ موضوع بند «ج» ماده (۱۶) قانون برنامه سوم توسعه به پیشنهاد شرکت مادر تخصصی‌ذی‌ربط و تأیید کارگروهی مرکب از مدیر عامل سازمان خصوصی سازی، نماینده هیأت عالی واگذاری و مدیر‌عامل شرکت مادر تخصصی تعیین می‌شود.

‌تبصره ۱ – کمیسیون موضوع این ماده مکلف است حداکثر ظرف بیست روز نسبت به پیشنهاد شرکت مادر تخصصی اعلام نظر نماید. در صورت‌ استنکاف کمیسیون از اظهار نظر، شرکت مادر تخصصی پس از کسب نظر هیأت عالی واگذاری با رعایت مقررات این آیین‌نامه اقدام خواهد نمود.

‌تبصره ۲ – جلسات کمیسیون با حضور کلیه اعضاء رسمیت خواهد یافت و تصمیم‌های آن با رای اکثریت دارای اعتبار است. نظر اقلیت نیز باید در‌ صورتمجلس قید و به امضاء برسد.

‌تبصره ۳ – سهام مدیریتی، آن تعداد سهامی است که دارنده آن بتواند حداقل یک عضو در ترکیب هیأت مدیره تعیین نماید.

تبصره ۴ – سهام کنترلی، آن تعداد سهامی است که دارنده آن امکان اتخاذ تصمیم در مجمع عمومی عادی را داشته باشد.


‌ماده ۶ – [الحاقی ۱۳۸۲/۳/۲۵]
قیمت پایه سهام شرکت‌های قابل واگذاری که براساس مقررات این آیین‌نامه تعیین شده است‌، تا تشکیل مجمع عمومی عادی سالانه و تصویب صورت‌های مالی جدید، با تأیید کمیسیون موضوع ماده (۵) این آیین‌نامه اعتبار دارد.


‌ماده ۷ – [اصلاحی ۱۳۸۲/۳/۲۵]
چنانچه پس از درج آگهی فروش بر مبنای قیمت تعیین شده، موضوع بند (پ) ماده (۴) این آیین‌نامه، سهام عرضه شده فروش نرود، به پیشنهاد‌ مشترک شرکت مادر تخصصی ذی‌ربط و سازمان خصوصی‌سازی و با تصویب هیأت عالی واگذاری، فروش سهام به بهایی کمتر از قیمت پایه مجاز‌است.

‌ماده ۸ – [اصلاحی ۱۳۸۲/۳/۲۵]
چنانچه خریدار یک یا چند مورد از موارد مندرج در بندهای (‌الف) تا (ت) ذیل را تعهد نماید، سازمان خصوصی‌سازی می‌تواند یک یا تعدادی‌ از تخفیفهای مندرج در بندهای (ث) تا (ح) ذیل را ارایه نماید:
‌الف – اشتغال را در سطح روز خریداری حفظ نماید.
ب – اشتغال را در یک دوره معین حداکثر تا بیست (۲۰) درصد نسبت به روز خریداری، افزایش دهد.
پ – تولید را در یک دوره معین حداکثر تا بیست (۲۰) درصد نسبت به روز خریداری، افزایش دهد.
ت – ظرف یک سال حداقل پنجاه (۵۰) درصد نسبت به روز خریداری، سرمایه گذاری جدید نماید.
ث – دوره اقساط را افزایش دهد.
ج – سود فروش اقساطی را تا صفر تقلیل دهد.
چ – پیش قسط ثمن معامله را کاهش دهد.
ح – تا بیست(۲۰) درصد قیمت فروش نقدی را تخفیف دهد.

‌تبصره – چگونگی اعمال تخفیفهای یاد شده در قبال تعهدات متقابل خریداران بر اساس دستورالعمل ماده (۱۷۹ قانون برنامه سوم توسعه به تصویب‌ هیأت عالی واگذاری می‌رسد.

‌ماده ۹- [اصلاحی ۱۳۸۲/۳/۲۵]
پرداخت قیمت توسط خریداران با رعایت ترتیبات زیر صورت می‌گیرد:
‌الف – چنانچه سهام در سازمان بورس اوراق بهادار عرضه و فروخته شود، پرداخت قیمت با توجه به ضوابط مورد عمل در سازمان مذکور خواهد بود.
ب – چنانچه سهام به روش مزایده عرضه و به صورت نقدی فروخته شود، پرداخت قیمت بر اساس آیین‌نامه معاملاتی سازمان خصوصی سازی و با‌ رعایت مفاد این آیین‌نامه خواهد بود.
پ – چنانچه واگذاری سهام به صورت اقساط صورت پذیرد، پرداخت قیمت بر اساس آیین‌نامه «‌بند (‌هـ) ماده (۱۴) قانون برنامه سوم توسعه» موضوع‌ برقراری نظم اقساطی فروش سهام خواهد بود.

‌معاون اول رییس جمهور- حسن حبیبی