ماده واحده – موافقتنامه حمل و نقل هوائی بین دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت جمهوری خلق چین، مشتمل بر یک مقدمه و بیست ماده و یک پیوست به شرح ضمیمه تصویب و اجازه مبادله اسناد آن داده می‌شود:
بسم‌الله الرحمن الرحیم
موافقتنامه حمل و نقل هوائی بین دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت جمهوری خلق چین
مقدمه :
دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت جمهوری خلق چین (از این پس طرفهای متعاهد نامیده می‌شوند) که عضو کنوانسیون هواپیمائی کشوری بین‌المللی مورخ شانزدهم آذر ماه ۱۳۲۳ هجری شمسی برابر با هفتم دسامبر ۱۹۴۴ میلادی می‌باشند، به منظور تأسیس و بهره‌برداری از سرویسهای هوائی منظم فی مابین و ماوراء سرزمینهای خود به شرح زیر موافقت کردند:
ماده ۱ – تعاریف
از نظر این موافقتنامه:
۱ – اصطلاح «کنوانسیون» به کنوانسیون هواپیمائی کشوری بین‌المللی که در تاریخ
شانزدهم آذر ماه ۱۳۲۳ هجری شمسی برابر هفتم دسامبر ۱۹۴۴ میلادی در شیکاگو برای
امضاء مفتوح گردید، اطلاق می‌شود و شامل اصلاحات کنوانسیون که به موجب ماده (۹۴)
آن تصویب شده و برای طرفهای‌متعاهد لازم‌الاجراء گردیده و نیز ضمائم کنوانسیون و
اصلاحات آنها که به موجب ماده (۹۰) آن به تصویب رسیده و برای طرفهای متعاهد لازم‌الاجراء‌شده است، خواهد بود.
۲ – اصطلاح «مقامات هواپیمائی» در مورد جمهوری اسلامی ایران به سازمان هواپیمائی
کشوری و هر شخص یا سازمانی که مجاز به انجام وظایف‌فعلی آن سازمان باشد اطلاق
می‌گردد، و در مورد دولت جمهوری خلق چین به اداره کل هواپیمائی کشوری چین و هر شخص
یا مقامی که مجاز به انجام‌وظایف آن اداره کل باشد، اطلاق می‌گردد.
۳ – اصطلاح «شرکت هواپیمائی تعیین شده» به یک یا چند شرکت هواپیمائی اطلاق می‌شود
که به موجب مفاد ماده (۳) این موافقتنامه تعیین شوند و‌اجازه فعالیت بیابند.
۴ – اصطلاح «ظرفیت» در مورد یک هواپیما به میزان بارگیری مؤثر آن هواپیما در یک
مسیر یا قسمتی از مسیر و در مورد «سرویس مورد توافق» به‌حاصل ضرب ظرفیت هواپیما
در چنین سرویسی در دفعات پرواز هواپیمای مزبور طی زمان معین در تمام یا قسمتی از
مسیر، اطلاق می‌شود.
۵ – اصطلاح «سرزمین» در مورد یک کشور به مناطق خاکی، دریاهای سرزمینی و آبهای
داخلی و فضای بالای آنها که تحت حاکمیت و سلطه آن کشور‌است اطلاق می‌شود.
۶ – اصطلاحات «سرویس هوایی»، «سرویس هوایی بین‌المللی»، «شرکت هواپیمائی» و
«توقف به منظورهای غیر حمل و نقل» دارای همان معانی‌است که در ماده (۹۶)
کنوانسیون برای آنها ذکر شده است.
۷ – اصطلاح «نرخ» به قیمتی اطلاق می‌شود که برای حمل مسافر، بار همراه و غیرهمراه
پرداخت گردد و شامل شرایطی که به موجب آن قیمتهای مزبور‌اعمال می‌شود از جمله
قیمتها و شرایط مقرر برای نمایندگیها و سایر خدمات جنبی به استثناء دستمزدها و
شرایط حمل پست، می‌باشد.
۸ – اصطلاح «موافقتنامه» به این موافقتنامه و پیوست آن و هرگونه اصلاحیه به این
موافقتنامه و یا پیوست آن براساس ماده (۱۵) این موافقتنامه اطلاق‌می‌گردد.
۹ – اصطلاح «جدول مسیر» به جدول مسیر پیوست این موافقتنامه یا اصلاحیه آن مطابق
مفاد ماده (۱۵) این موافقتنامه اطلاق می‌گردد. جدول مسیر‌پیوست جزء لاینفک این
موافقتنامه می‌باشد.
۱۰ – اصطلاح «مسیر مشخص شده» به مسیرهای مشخص شده در جدول مسیر اطلاق می‌گردد.
۱۱ – اصطلاح «سرویس مورد توافق» به سرویس هوایی در مسیرهای مشخص شده در پیوست این
موافقتنامه برای حمل مسافران، بار و پست به‌صورت مجزا یا ترکیبی اطلاق می‌گردد.
ماده ۲ – اعطای حقوق
۱ – هر طرف متعاهد جهت انجام سرویسهای هوائی بین‌المللی منظم به وسیله شرکت (های)
هواپیمائی تعیین شده طرف متعاهد دیگر حقوق زیر را به‌طرف متعاهد دیگر اعطاء
می‌نماید:
الف – پرواز بدون فرود از فراز سرزمین طرف متعاهد دیگر در مسیرهائی که توسط
مقامات هواپیمائی طرف متعاهد دیگر تجویز شده باشد.
ب – توقف در سرزمین مذکور به منظورهای غیر حمل و نقل، مشروط به تصویب مقامات
هواپیمائی طرف متعاهد دیگر، و
ث – توقف در سرزمین مذکور به منظور سوار و پیاده کردن مسافر، بارگیری و تخلیه بار
و پست در حمل و نقل بین‌المللی در نقاط مشخص شده در‌جدول مسیر پیوست این موافقتنامه.
۲ – استفاده از حقوق حمل و نقل در نقاط واسط و ماوراء مندرج در جدول مسیر پیوست
این موافقتنامه مشروط به مذاکره و موافقت شرکتهای‌هواپیمائی تعیین شده طرفهای
متعاهد و تصویب مقامات هواپیمائی آنها خواهد بود.
۳ – هیچ یک از مقررات این ماده نباید به نحوی تفسیر شود که به شرکت(های)
هواپیمائی یک طرف متعاهد این حق را اعطاء کند که در داخل سرزمین طرف متعاهد دیگر
از نقطه‌ای به نقطه دیگر مبادرت به حمل مسافر، بار و پست در قبال مزد یا کرایه نماید.
۴ – در مناطقی که در آن مخاصمات مسلحانه جریان دارد و یا در اشغال نظامی است و نیز
در مناطقی که تحت تأثیر مخاصمات مسلحانه یا اشغال‌نظامی قرار گرفته انجام سرویسهای
موضوع این ماده منوط به تصویب مقامهای صلاحیتدار مربوط خواهد بود.
ماده ۳ – تعیین و اجازه
۱ – هر طرف متعاهد حق دارد با ارسال اعلامیه کتبی به طرف متعاهد دیگر یک یا چند
شرکت هواپیمائی را برای انجام سرویسهای مورد توافق در‌مسیرهای مشخص شده تعیین و
شرکت(های) هواپیمائی تعیین شده را حذف کند یا تغییر دهد.
۲ – پس از دریافت اعلامیه مذکور در بند (۱) مقامات صلاحیتدار طرف متعاهد دیگر باید
با رعایت مفاد بندهای (۳) و (۴) این ماده اجازه مقتضی را‌بدون تأخیر به شرکت(های)
هواپیمائی تعیین شده مزبور اعطاء کنند.
۳ – مقامات هواپیمائی یک طرف متعاهد می‌توانند از شرکت هواپیمائی تعیین شده طرف
متعاهد دیگر بخواهند که آنان را مجاب سازد که شرایط مقرر‌در قوانین و مقرراتی را
که معمولاً به موجب مفاد کنوانسیون توسط آن مقامات در مورد سرویسهای هوائی
بین‌المللی اعمال می‌گردد دارا می‌باشد.
۴ – هر طرف متعاهد حق دارد در هر مورد که مجاب نشده باشد مالکیت عمده و کنترل مؤثر
شرکت هواپیمائی تعیین شده متعلق و در اختیار طرف‌متعاهد دیگر یا اتباع آن است از
اعطای اجازه بهره‌برداری موضوع بند (۲) این ماده امتناع ورزد و یا هر شرطی را که
برای اعمال حقوق مذکور در ماده(۲) این موافقتنامه توسط آن شرکت هواپیمائی تعیین
شده لازم بداند وضع نماید.
۵ – شرکت(های) هواپیمائی تعیین شده می‌تواند در هر زمان پس از دریافت اجازه مندرج
در بند (۲) فوق بهره‌برداری از سرویسهای مورد توافق را آغاز‌کند مشروط بر آن که
نرخی مطابق ضوابط ماده (۱۲) این موافقتنامه در مورد سرویسهای مزبور وضع شده و مجری باشد.
ماده ۴ – تعلیق و لغو
۱ – هر طرف متعاهد می‌تواند در موارد مشروح زیر مجوز بهره‌برداری را لغو یا
استفاده از حقوق مندرج در ماده (۲) این موافقتنامه را در مورد شرکت‌هواپیمائی
تعیین شده طرف متعاهد دیگر معلق، یا هر شرطی را که برای استفاده از این حقوق لازم
می‌داند وضع کند:
الف – چنانچه قانع نشود که مالکیت عمده و کنترل مؤثر شرکت هواپیمائی مذکور متعلق
و در اختیار طرف متعاهدی که شرکت هواپیمائی را تعیین‌نموده، یا اتباع آن است، یا
ب – چنانچه شرکت هواپیمائی مذکور قوانین و یا مقررات طرف متعاهدی که این حقوق را
اعطاء نموده است رعایت نکند، یا
پ – چنانچه شرکت هواپیمائی مذکور در انجام عملیات بهره‌برداری از مفاد این موافقتنامه تخطی کند.
۲ – لغو یا تعلیق یا وضع شرایط مذکور در بند (۱) این ماده جز در مواردی که برای
جلوگیری از نقض بیشتر قوانین و یا مقررات و یا مفاد این موافقتنامه‌فوریت داشته
باشد، فقط پس از مشورت با طرف متعاهد دیگر صورت خواهد گرفت. این مشورت بین مقامات
هواپیمائی پس از دریافت درخواست‌انجام آن در اسرع وقت شروع خواهد شد، مگر اینکه
بین مقامات هواپیمائی به گونه دیگری توافق شود.
ماده ۵ – شمول قوانین و مقررات
۱ – قوانین و مقررات هر طرف متعاهد در مورد ورود، توقف یا خروج هواپیماهائی که به
امر هوانوردی بین‌المللی اشتغال دارند و نیز قوانین و مقررات‌مربوط به بهره‌برداری
و هوانوردی این قبیل هواپیماها مادام که بر فراز، یا توقف داخل سرزمین آن طرف
متعاهد می‌باشند، در مورد هواپیماهای شرکت‌هواپیمائی تعیین شده طرف متعاهد دیگر به
هنگام ورود، توقف یا خروج از سرزمین طرف متعاهد نخست اعمال خواهد شد.
۲ – قوانین و مقررات هر طرف متعاهد که ناظر به ورود، اقامت موقت و خروج مسافرین،
خدمه، بار یا پست از سرزمین آن می‌باشد از قبیل تشریفات‌ورود و خروج، مهاجرت و
همچنین مقررات گمرکی و بهداشتی در مورد مسافرین، خدمه، بار یا محمولات پستی
هواپیمای شرکت(های) هواپیمائی‌تعیین شده طرف متعاهد دیگر مادام که در سرزمین
مذکور باشند اعمال خواهد شد.
۳ – هر طرف متعاهد بنا به تقاضای طرف متعاهد دیگر نسخه‌ای از قوانین و مقررات
مذکور در این ماده را در اختیار آن قرار خواهد داد.
۴ – مسافران، اثاثیه مسافران و بار و پستی که از سرزمین یک طرف متعاهد در ترانزیت
مستقیم قرار دارند و از حریمی که در فرودگاه بدین منظور‌اختصاص یافته خارج
نمی‌شوند، به جز در مورد اقدامات امنیتی برای مقابله با تهدیدات، دزدی هوایی و
قاچاق مواد مخدر، مشمول کنترل ساده‌ای‌خواهند بود.
ماده ۶ – تأسیس نمایندگی شرکت هواپیمائی
۱ – هر طرف متعاهد براساس عمل متقابل حق تأسیس نمایندگیهائی در نقاطی در مسیر مشخص
شده در سرزمین خود و نیز نگهداری کارکنان بازرگانی،فنی، عملیاتی و اداری که ممکن
است برای رفع نیازمندیهای شرکت(های) هواپیمائی تعیین شده مربوط برای ارائه
سرویسهای مورد توافق لازم باشد به‌شرکت هواپیمائی تعیین شده طرف متعاهد دیگر خواهد
داد.
۲ – شرکت(های) هواپیمائی هر طرف متعاهد می‌تواند در سرزمین طرف متعاهد دیگر حمل و
نقل خود را از طریق دفاتر فروش خود یا نمایندگیهای‌مجاز به فروش رساند.
۳ – استخدام کارکنان دفتر نمایندگی شرکت(های) هواپیمائی هر طرف متعاهد در سرزمین
طرف متعاهد دیگر می‌بایست براساس قوانین، مقررات یا‌سیاستهای طرف متعاهد دیگر انجام پذیرد.
ماده ۷ – انتقال درآمدها
هر طرف متعاهد به شرکت(های) هواپیمائی تعیین شده طرف متعاهد دیگر، حق انتقال
آزاد مازاد مبالغ دریافتی در آن سرزمین در رابطه با حمل و نقل‌مسافران، بار همراه
و بار که توسط شرکتهای هواپیمائی تعیین شده طرف متعاهد دیگر را پس از کسر هزینه‌ها اعطاء می‌نماید.
چنین انتقالی با ارز قابل تبدیل با نرخ رسمی تسعیر در روز انتقال صورت خواهد گرفت.
ماده ۸ – معافیت از حقوق گمرکی و سود بازرگانی و سایر عوارض
۱ – هواپیماهای شرکت(های) هواپیمائی تعیین شده طرف متعاهدی که سرویسهای مورد
توافق را انجام می‌دهند و مواد سوختی، روغن موتور، روغن‌هیدرولیک، لوازم یدکی (از
جمله موتورها)، لوازم مورد نیاز جاری و خواروبار موجود در هواپیما و سایر محصولاتی
که به قصد فروش به مسافران در‌حین پرواز مورد استفاده قرار می‌گیرند، در زمان ورود
یا ترک سرزمین طرف متعاهد دیگر براساس عمل متقابل از پرداخت کلیه حقوق گمرکی،
سود‌بازرگانی، مالیاتها، هزینه‌های بازرسی و سایر هزینه‌های مشابه معاف خواهند
بود، مشروط بر این که تجهیزات، مواد و خواروبار مذکور تا زمانی که‌مجدداً صادر شوند
در هواپیما باقی بماند.
۲ – سوخت، روغن موتور، روغن هیدرولیک که در سرزمین طرف متعاهد دیگر بار هواپیما
می‌شود، حتی اگر قرار باشد در قسمتی از پرواز انجام شده‌بر فراز سرزمینی مورد
استفاده قرار گیرند که در آن بار هواپیما شده‌اند، لوازم یدکی (ازجمله موتورها)
تجهیزات مورد نیاز جاری و خواروبار هواپیما، که‌به سرزمین طرف متعاهد دیگر وارد
می‌شود و صرفاً به منظور استفاده در هواپیماهای شرکت(های) هواپیمائی تعیین شده که
سرویسهای مورد توافق را‌مورد بهره‌برداری قرار می‌دهند، می‌باشد براساس عمل متقابل
از پرداخت حقوق گمرکی، سود بازرگانی، هزینه‌های بازرسی و سایر هزینه‌ها و
عوارض‌مشابه به استثناء هزینه‌های مرتبط با سرویسهای ارائه شده معاف خواهند بود.
۳ – تجهیزات هوانوردی مورد نیاز جاری و همچنین مواد و کالاهای نگاهداری شده در
هواپیماهای شرکت هواپیمائی تعیین شده هر طرف متعاهد تنها‌با موافقت مقامات گمرکی
طرف متعاهد دیگر در آن سرزمین قابل تخلیه است. در این صورت می‌توان آنها را تا
زمانی که طبق مقررات گمرکی مجدداً‌صادر می‌شوند و یا ترتیب دیگری در مورد آن داده
شود تحت نظارت مقامات نامبرده قرار داد.
۴ – مسافران، اثاثیه مسافران و باری که از سرزمین یک طرف متعاهد در ترانزیت مستقیم
قرار دارند و از حریمی که در فرودگاه بدین منظور اختصاص‌یافته خارج نمی‌شوند، فقط
مشمول کنترل ساده‌ای خواهند بود.
اثاثیه مسافر و بار تا زمانی که در ترانزیت مستقیم است براساس عمل متقابل از حقوق
گمرکی و سود بازرگانی و هرگونه مالیات به استثناء هزینه‌هائی که‌مرتبط با سرویسهای
ارائه شده می‌باشند، معاف خواهد بود.
۵ – معافیت پیش‌بینی شده در بندهای (۱)، (۲) و (۳) این ماده براساس عمل متقابل در
صورتی که شرکت(های) هواپیمائی تعیین شده یک طرف‌متعاهد با شرکت(های) هواپیمائی
دیگری که از معافیت مشابه در سرزمین طرف متعاهد دیگر برخوردار است برای استقراض یا
انتقال تجهیزات و مواد‌مشخص شده در بندهای (۱)، (۲) و (۳) این ماده قراردادی منعقد کرده نیز اعطاء خواهد شد.
۶ – اسناد رسمی حاوی آرم رسمی شرکت هواپیمائی مانند برچسب چمدان، بلیط هواپیما،
بارنامه، کارت اجازه ورود به هواپیما، وسائل تبلیغات،جدول زمان‌بندی که به داخل
سرزمین هر طرف متعاهد دیگر وارد می‌شود، از کلیه حقوق گمرکی و سود بازرگانی و
مالیاتها، هزینه‌های بازرسی و سایر‌عوارض و هزینه‌های مشابه براساس عمل متقابل معاف خواهد بود.
۷ – وسائل اداری، نقلیه برای استفاده اداری، وسائل نقلیه برای استفاده ویژه در
فرودگاه، وسائل نقلیه از نوع اتوبوس (به استثناء ماشین) برای حمل و‌نقل اعضاء
خدمه و اثاثیه آنها، همچنین سیستم رزرو رایانه‌ای و تجهیزات ارتباطی از جمله وسائل
یدکی آنها که برای استفاده نمایندگی شرکت‌هواپیمائی تعیین شده هر طرف متعاهد به
سرزمین طرف متعاهد دیگر وارد می‌شود، از حقوق گمرکی، سود بازرگانی و سایر عوارض
واردات براساس‌عمل متقابل معاف خواهد بود، مشروط بر این که این مواد برای استفاده
شرکت هواپیمائی استفاده گردد و از حد معقول فراتر نرود.
ماده ۹ – تسهیلات و هزینه‌های فرودگاهی
۱ – هر یک از طرفهای متعاهد در سرزمین خود فرودگاه یا فرودگاههائی را جهت استفاده
شرکت(های) هواپیمائی تعیین شده طرف متعاهد دیگر در‌مسیر مشخص شده تعیین خواهد کرد
و تسهیلات ارتباطی، هوانوردی، هواشناسی و سایر خدماتی را که برای بهره‌برداری
سرویسهای مورد توافق لازم‌است در اختیار شرکت(های) هواپیمائی تعیین شده طرف
متعاهد دیگر قرار خواهد داد.
۲ – هر یک از طرفهای متعاهد می‌تواند در قبال استفاده هواپیماهای شرکت(های)
هواپیمائی تعیین شده طرف متعاهد دیگر از فرودگاهها و سایر‌تأسیسات آن هزینه‌های
عادلانه و معقولی دریافت دارد، مشروط بر آنکه میزان این هزینه‌ها از آنچه که سایر
شرکتهای هواپیمائی کشورهای دیگر که در‌سرویسهای مشابه بین‌المللی تردد می‌کنند،
برای استفاده از چنین فرودگاه و تأسیساتی می‌پردازند، تجاوز نکند.
ماده ۱۰ – مقررات ظرفیت و تصویب برنامه‌های پرواز
۱ – شرکتهای هواپیمائی تعیین شده طرفهای متعاهد از رفتار عادلانه و برابر برخوردار
خواهند بود تا بتوانند برای انجام سرویسهای مورد توافق در‌مسیرهای مشخص شده از
فرصتهای متساوی بهره‌مند باشند.
۲ – در انجام سرویسهای مورد توافق، شرکتهای هواپیمائی تعیین شده هر طرف متعاهد،
منافع شرکت(های) هواپیمائی طرف دیگر را مورد نظر قرار‌خواهد داد تا من‌غیرحق در
سرویسهای طرف دیگر در تمام یا قسمتی از همان مسیرها اثر نامطلوب ایجاد نشود.
۳ – هدف اصلی از برقراری سرویسهای مورد توافق توسط شرکتهای هواپیمائی تعیین شده
طرفهای متعاهد، تأمین ظرفیت کافی با ضریب بار مناسب‌جهت رفع نیازمندیهای جاری و
پیش‌بینی شده معقول برای حمل مسافر و بار و پست بین سرزمین طرف متعاهد تعیین کننده
شرکت(های) هواپیمائی و‌سرزمین طرف متعاهد دیگر می‌باشد.
۴ – حقوق شرکتهای هواپیمائی یک طرف متعاهد برای انجام حمل و نقل بین نقاط در
مسیرهای مشخص شده که در سرزمین طرف متعاهد دیگر واقع‌شده است و نقاطی در کشورهای
ثالث، می‌بایست طبق اصول کلی که ظرفیت با موارد زیر مرتبط باشد اعمال گردد:
الف – میزان تقاضای حمل و نقل بین سرزمینهای طرفهای متعاهد،
ب – میزان تقاضای حمل و نقل منطقه‌ای که سرویسهای مورد توافق از آن عبور
می‌نمایند، با در نظر گرفتن سرویسهای هوائی محلی و منطقه‌ای.
پ – نیازمندیهای سراسر عملیات پروازی.
۵ – ظرفیتی که عرضه می‌شود شامل تعداد سرویسها و نوع هواپیماهای مورد استفاده
شرکتهای هواپیمائی تعیین شده طرفهای متعاهد در سرویسهای‌مورد توافق می‌تواند از
سوی شرکتهای هواپیمائی تعیین شده پیشنهاد شود. پیشنهاد فوق پس از مذاکره و تبادل
نظر بین شرکتهای هواپیمائی تعیین شده‌با رعایت اصول مندرج در بندهای (۱)، (۲) و
(۳) این ماده ارائه خواهد شد.
ظرفیت مذکور با تصویب مقامات هواپیمائی طرفهای متعاهد تعیین و اجراء خواهد شد.
۶ – در صورت عدم توافق بین شرکتهای هواپیمائی تعیین شده طرفهای متعاهد، مسائل
مندرج در بند (۵) از طریق توافق بین مقامات هواپیمائی دو‌طرف متعاهد حل و فصل
خواهد گردید. تا زمانی که این توافق حاصل نگردیده، ظرفیت عرضه شده توسط شرکتهای
هواپیمائی تعیین شده بدون تغییر‌باقی خواهد ماند.
۷ – شرکت هواپیمائی تعیین شده هر طرف متعاهد، حداکثر شصت روز قبل از شروع سرویسها
در مسیرهای مشخص شده، برنامه‌های پرواز را برای‌تصویب مقامات هواپیمائی طرف متعاهد
دیگر تسلیم خواهد نمود. در مورد تغییرات بعدی نیز به همین ترتیب عمل خواهد شد. در
موارد خاص می‌توان این محدوده زمانی را با تصویب مقامات نامبرده تغییر داد.
ماده ۱۱ – شناسائی گواهینامه‌ها و پروانه‌ها
گواهینامه‌های قابلیت پرواز و گواهینامه‌های صلاحیت و پروانه‌هائی که توسط یک طرف
متعاهد صادر شده یا اعتبار یافته و هنوز به قوت خود باقی‌باشد، برای بهره‌برداری
از مسیرها و سرویسهای موضوع این موافقتنامه، توسط طرف متعاهد دیگر معتبر شناخته
خواهد شد، مشروط بر این که شرایط صدور یا اعتبار گواهینامه‌ها و پروانه‌های مزبور
مساوی یا بیش از حداقل استانداردهائی باشد که به موجب کنوانسیون وضع شده یا خواهد
شد. در هر‌حال هر طرف متعاهد این حق را برای خود محفوظ می‌دارد که در مورد پرواز
از فراز سرزمین خود از شناسائی گواهینامه‌های صلاحیت و پروانه‌هائی که‌برای اتباع
آن توسط طرف متعاهد دیگر یا هر دولت دیگری صادر شده یا معتبر شناخته شده، خودداری نماید.
ماده ۱۲ – نرخهای حمل و نقل هوایی
۱- نرخهای مورد اجراء توسط شرکتهای هواپیمایی تعیین شده طرفهای متعاهد در
سرویسهای مورد توافق در سطح معقولی خواهد بود که با توجه به‌کلیه عوامل مربوط از
جمله هزینه بهره‌برداری و سود معقول و خصوصیات سرویس و نرخهای شرکتهای هواپیمایی
دیگر که در تمام یا قسمتی از همان‌مسیرها سرویسهای منظم انجام می‌دهند وضع می‌گردد.
۲- نرخهای موضوع بند (۱) این ماده بر اساس قواعد زیر تعیین می‌گردد :
الف – در صورتی که شرکتهای هواپیمایی تعیین شده دو طرف متعاهد عضو یک اتحادیه
بین‌المللی شرکتهای هواپیمایی با مکانیسم تعیین نرخ باشند و‌یک قطعنامه نرخ، راجع
به سرویسهای مورد توافق از قبل وجود داشته باشد، نرخها براساس این قطعنامه بین
شرکتهای هواپیمایی تعیین شده طرفهای‌متعاهد توافق خواهد شد.
ب – در صورتی که هیچکدام از شرکتهای هواپیمایی تعیین شده طرفهای متعاهد یا یکی از
آنها عضو اتحادیه شرکتهای هواپیمایی نباشند و یا قطعنامه‌نرخ مندرج در جزء(الف)
فوق وجود نداشته باشد شرکتهای هواپیمایی تعیین شده طرفهای متعاهد در مورد نرخهایی
که برای سرویسهای مورد توافق‌اعمال می‌گردد بین خود توافق خواهند نمود.
۳- نرخهایی که به ترتیب مندرج در جزء‌های (الف) و (ب) مورد توافق قرار می‌گیرد
لااقل شصت (۶۰) روز قبل از تاریخ پیشنهادی اجراء برای تصویب به مقامات هواپیمایی
طرفهای متعاهد تسلیم خواهد گردید. این محدوده زمانی با موافقت مقامات مذکور قابل کاهش است.
۴- در صورتی که شرکتهای هواپیمایی تعیین شده طرفهای متعاهد نتوانند درباره نرخهای
قابل اجراء به توافق برسند یا در صورتی که یک طرف متعاهد‌شرکت هواپیمایی خود را به
منظور انجام سرویسهای مورد توافق تعیین ننموده باشد و یا چنانچه در فاصله سی (۳۰)
روز اول از دوره شصت (۶۰) روزه‌موضوع جزء (ث) این ماده، مقامات هواپیمایی یک طرف
متعاهد عدم رضایت خود را از هر یک از نرخهای توافق شده بین شرکتهای
هواپیمایی‌طرفهای متعاهد طبق بندهای (الف) و (ب) این ماده به مقامات هواپیمایی
طرف متعاهد دیگر اعلام دارد، مقامات هواپیمایی طرفهای متعاهد اهتمام‌خواهند نمود
در مورد نرخهای مناسب به توافق برسند. به طور کلی هیچ نرخی قبل از تصویب مقامات
هواپیمایی طرفهای متعاهد به مورد اجراء گذارده نخواهد شد. با وجود این در صورتی که
ظرف مدت سی (۳۰) روز یاد شده، هیچکدام از مقامات هواپیمایی طرفهای متعاهد عدم
رضایت خود را نسبت‌به نرخهای توافق شده بین شرکتهای هواپیمایی تعیین شده اعلام
ندارند، نرخهای مزبور تصویب شده تلقی خواهد شد.
۵- نرخهای تعیین شده به موجب این ماده تا زمانی که نرخهای جدید تعیین نشده باشد، به قوت خود باقی خواهد ماند.
ماده ۱۳ – امنیت هوانوردی
۱- طرفهای متعاهد و حقوق و تعهداتی را که به موجب حقوق بین‌الملل در قبال یکدیگر
در خصوص حفظ امنیت هواپیمایی کشوری دربرابر اعمال مداخله‌گرایانه غیرقانونی دارند، مورد تأکید قرار می‌دهند.
طرفهای متعاهد بدون تحدید کلیت حقوق و تعهداتی که به موجب حقوق بین‌الملل به عهده
دارند، به ویژه طبق مفاد کنوانسیون راجع به جرائم و برخی‌اعمال ارتکابی دیگر در
هواپیما امضاء شده در توکیو به تاریخ ۱۳۴۲.۶.۲۳ هجری شمسی مطابق با ۱۴ سپتامبر
۱۹۶۳ میلادی، کنوانسیون راجع به‌جلوگیری از تصرف غیرقانونی هواپیما امضاء شده در
لاهه به تاریخ ۱۳۴۹.۹.۲۵ هجری شمسی مطابق با ۱۶ دسامبر ۱۹۷۰ میلادی و کنوانسیون
راجع‌به جلوگیری از اعمال غیرقانونی علیه امنیت هواپیمایی کشوری امضاء شده در
مونترال به تاریخ ۱۳۵۰.۷.۱ هجری شمسی مطابق با ۲۳ سپتامبر ۱۹۷۱ میلادی عمل خواهند کرد.
۲- طرفهای متعاهد حسب تقاضا، کلیه مساعدتهای لازم را به یکدیگر جهت جلوگیری از
تصرف غیرقانونی هواپیماهای کشوری و سایر اعمال‌غیرقانونی علیه امنیت این
هواپیماها، مسافرین و خدمه آنها، فرودگاهها و تأسیسات هوانوردی و هرنوع تهدید دیگر
علیه امنیت هواپیمایی کشوری ارائه خواهند کرد.
۳- طرفهای متعاهد باید در روابط دو جانبه خود طبق مقررات امنیت هوانوردی مصوب
سازمان بین‌المللی هواپیمایی کشوری که به عنوان ضمائم کنوانسیون هواپیمایی کشوری
بین‌المللی شناخته شده‌اند تا حدودی که مقررات امنیتی مزبور در مورد طرفهای متعاهد
قابل اجراء است عمل نمایند. هر‌یک از طرفهای متعاهد باید از متصدیان هواپیماهایی
که محل ثبت آن هواپیماها یا محل اصلی کار و یا اقامت دائمی متصدیان آنها در سرزمین
وی واقع‌شده و نیز از متصدیان فرودگاههای واقع در سرزمین خود بخواهد که مطابق مقررات هوانوردی مزبور عمل کنند.
۴- هر طرف متعاهد می‌تواند از متصدیان هواپیماها بخواهد که مقررات امنیت هوانوردی
مورد اشاره در بند (۳) فوق را که طرف متعاهد دیگر برای‌ورود به سرزمین خود، خروج
از آن، یا در مدت توقف در آنجا مقرر کرده است، رعایت کنند. هر طرف متعاهد باید
اطمینان حاصل کند که در سرزمین آن‌اقدامات کافی برای حفاظت از هواپیماها و بازرسی
مسافرین، خدمه، لوازم همراه مسافر، اثاثیه مسافر، بار و خواروبار هواپیما پیش از
سوار شدن‌مسافران یا بارگیری و به هنگام آن به نحو مؤثر انجام می‌شود. همچنین هر
طرف متعاهد باید هر درخواستی را که طرف متعاهد دیگر برای انجام‌اقدامات امنیتی
ویژه معقول جهت مقابله با تهدیدی خاص به عمل آورد، با نظر مساعد موردتوجه قرار دهد.
۵- هر گاه هواپیماهای کشوری به طور غیرقانونی تصرف شود و یا اعمال غیرقانونی دیگری
علیه امنیت این هواپیماها، مسافرین و خدمه آنها،فرودگاهها یا تأسیسات هوانوردی
صورت پذیرد، و یا تهدیدی در این مورد انجام گیرد، طرفهای متعاهد باید از طریق
تسهیل ارتباطات و اتخاذ تدابیر‌مناسب دیگر به منظور ختم سریع و بی‌خطر حادثه و یا
خنثی کردن تهدید مزبور به یکدیگر یاری رسانند.
ماده ۱۴ – تسلیم آمار
مقامات هواپیمایی هر طرف متعاهد، اطلاعات و آمار مربوط به حمل و نقل انجام شده در
سرویسهای مورد توافق توسط شرکت هواپیمایی تعیین شده‌خود به سرزمین طرف متعاهد دیگر
یا از آن سرزمین را که معمولاً توسط شرکت هواپیمایی تعیین شده برای مقامات
هواپیمایی ملی خود تهیه و به آنها‌ارائه می‌گردد، بنابر تقاضا در اختیار مقامات
هواپیمایی طرف متعاهد دیگر قرار خواهند داد. ارائه هر گونه اطلاعات اضافی آماری
حمل و نقل مورد‌درخواست مقامات هواپیمایی یک طرف متعاهد از مقامات هواپیمایی طرف
متعاهد دیگر منوط به مذاکره و توافق طرفهای متعاهد خواهد بود.
ماده ۱۵ – مشاوره، تغییر و اصلاح
۱ – طرفهای متعاهد جهت حسن اجرای این موافقتنامه از طریق مقامات هواپیمایی خود با
یکدیگر همکاری لازم معمول خواهند داشت، و به این منظور مقامات هواپیمایی یک طرف
متعاهد می‌توانند در هر زمان از مقامات هواپیمایی طرف متعاهد دیگر تقاضای مشاوره کنند.
۲ – مشاوره مورد تقاضای مقامات هواپیمایی هر طرف متعاهد ظرف شصت (۶۰) روز از تاریخ
دریافت تقاضا آغاز خواهد شد، مگر اینکه به گونه دیگری توافق گردد.
۳ – هر یک از طرفهای متعاهد می‌تواند در هر زمان که لازم بداند خواستار تغییر یا
اصلاح مفاد این موافقتنامه شود و در این صورت طرفهای متعاهد باید‌ظرف شصت (۶۰) روز
از تاریخ دریافت تقاضای مذاکره توسط طرف متعاهد دیگر در این خصوص به مذاکره
بپردازند، مگر اینکه دو طرف متعاهد در‌مورد افزایش این مدت توافق نمایند.
۴ – هر گونه تغییر یا اصلاح این موافقتنامه با رعایت مفاد ماده (۲۰) این
موافقتنامه، به مورد اجراء نهاده خواهد شد.
۵ – علی‌رغم مفاد بند (۴) اصلاحات جدول مسیر پیوست این موافقتنامه می‌تواند، به
طور مستقیم بین مقامات هواپیمایی طرفهای متعاهد مورد توافق قرار گیرد. این اصلاحات
با مبادله یادداشت از طریق دیپلماتیک لازم‌الاجراء خواهد گردید.
ماده ۱۶ – حل اختلافات
۱ – هرگاه در مورد تفسیر یا اجرای این موافقتنامه و پیوست (پیوستهای) آن بین
طرفهای متعاهد اختلافی بروز نماید، طرفهای متعاهد در مرحله نخست اهتمام خواهند کرد
که اختلاف را از طریق مذاکره حل و فصل نمایند.
۲ – هرگاه مقامات هواپیمایی دو طرف متعاهد نتوانند اختلاف مذکور را حل نمایند،
طرفهای متعاهد اختلاف را از طریق مجاری دیپلماتیک حل و فصل خواهند نمود.
ماده ۱۷ – فسخ
هر طرف متعاهد می‌تواند در هر زمان قصد خود را مبنی بر فسخ این موافقتنامه طی
اطلاعیه کتبی از طریق دیپلماتیک به طرف متعاهد دیگر اعلام‌نماید. این اطلاعیه
همزمان به آگاهی سازمان بین‌المللی هواپیمایی کشوری نیز خواهد رسید و در این صورت
موافقتنامه دوازده (۱۲) ماه پس از اعلام دریافت اطلاعیه فسخ توسط طرف متعاهد دیگر
فسخ شده تلقی خواهد شد، مگر آن که اطلاعیه فسخ قبل از انقضای این مدت با تراضی
طرفهای‌متعاهد مسترد شود. هرگاه طرف متعاهد دیگر دریافت اطلاعیه فسخ را اعلام
نکند، اطلاعیه مزبور چهارده (۱۴) روز پس از وصول آن به سازمان‌بین‌المللی
هواپیمایی کشوری دریافت شده تلقی خواهد شد.
ماده ۱۸ – مطابقت با کنوانسیونها یا موافقتنامه‌های چند جانبه
چنانچه کنوانسیون یا موافقتنامه چند جانبه حمل و نقل هوایی در مورد هر دو طرف
متعاهد لازم‌الاجراء گردد، این موافقتنامه و پیوست (پیوستهای) آن‌باید از طریق
مذاکره به شرح مندرج در ماده (۱۵) به نحوی اصلاح شود که مفاد آن با مقررات کنوانسیون یا موافقتنامه مزبور انطباق یابد.
ماده ۱۹ – ثبت
این موافقتنامه و پیوست (پیوستهای) آن و هرگونه اصلاحیه آن نزد سازمان بین‌المللی هواپیمایی کشوری به ثبت خواهد رسید.
ماده ۲۰ – لازم الاجراء شدن
این موافقتنامه از تاریخ آخرین اطلاعیه هر طرف متعاهد به طرف متعاهد دیگر مبنی‌بر
اینکه اقدامات لازم را طبق قوانین و مقررات خود برای لازم‌الاجراء شدن این
موافقتنامه به عمل آورده، به مورد اجراء گذارده خواهد شد.
با تأیید مفاد این موافقتنامه، نمایندگان تام‌الاختیار امضاء‌کننده زیر که از طرف
دولتهای متبوع خود مجاز می‌باشند این موافقتنامه را در یک مقدمه، بیست ماده و یک پیوست امضاء نمودند.
این موافقتنامه در پکن در تاریخ ۱۳۸۰.۶.۸ برابر با ۲۰۰۱.۸.۳۰ میلادی در دو نسخه
اصلی به زبانهای فارسی، چینی و انگلیسی که هر سه متن دارای اعتبار یکسان می‌باشد، تنظیم گردید.
در صورت اختلاف در تفسیر متون، متن انگلیسی ملاک خواهد بود.
از طرف دولت جمهوری اسلامی ایران
از طرف دولت جمهوری خلق چین
پیوست
۱ – مسیرهایی که ممکن است توسط شرکت (های) هواپیمایی تعیین شده جمهوری اسلامی ایران مورد بهره‌برداری قرار گیرد :
نقاط مبداء نقاط واسط نقاط مقصد نقاط ماوراء
——————————————————–
نقاطی در ایران هر نقطه پکن و شانگهای هر نقطه
۲ – مسیرهایی که ممکن است توسط شرکت (های) هواپیمایی تعیین شده جمهوری خلق چین مورد بهره‌برداری قرار گیرد :
نقاط مبداء نقاط واسط نقاط مقصد نقاط ماوراء
——————————————————
نقاطی در چین هر نقطه تهران و یک نقطه هر نقطه که متعاقباً توسط طرف چینی معین خواهد شد.
تذکر :
۱ – هر شرکت هواپیمایی تعیین شده می‌تواند نقاط واسط و نقاط ماوراء مشخص شده در پیوست این موافقتنامه را در شرایطی مورد بهره‌برداری قرار‌دهد که حق بهره‌برداری از آزادی پنجم حمل و نقل بین این گونه نقاط و سرزمین طرف متعاهد دیگر اعمال نگردد مگر اینکه در این مورد بین دو طرف متعاهد براساس توصیه‌های شرکتهای هواپیمایی تعیین شده توافقی به عمل آمده باشد.
۲ – از نقاط واسط و نقاط ماوراء در هر یک از مسیرهای مشخص شده می‌توان به اختیار شرکتهای هواپیمایی تعیین شده در هر پرواز یا کلیه پروازها‌صرفنظر نمود.
۳ – تعداد پروازهای شرکتهای هواپیمایی تعیین شده به شرط تأیید مقامات هواپیمایی دو طرف متعاهد بین شرکتهای هواپیمایی تعیین شده مورد توافق قرار خواهد گرفت.
قانون فوق مشتمل بر ماده واحده منضم به متن موافقتنامه شامل مقدمه و بیست ماده و یک پیوست در جلسه علنی روز چهارشنبه مورخ بیست و چهارم بهمن ماه یکهزار و سیصد و هشتاد مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ ۱۳۸۰.۱۲.۱ به تأیید شورای نگهبان رسیده است.
مهدی کروبی
رئیس مجلس شورای اسلامی