‌آیین‌نامه اجرایی قانون الزام دولت برای جبران عقب‌ماندگیهای استانها و مناطقی که‌ شاخصهای توسعه آنها زیر شاخص میانگین کشور است – مصوب ۱۳۸۱ـ و تبصره (۶)‌ قانون بودجه‌ سال ۱۳۸۱ کل کشور

تاریخ تصویب: ۱۳۸۱/۰۵/۰۲
تاریخ انتشار: ۱۳۸۱/۰۸/۰۴

‌شماره : ۳۰۳۰۹ت۲۶۸۴۱‌ه‍
‌تاریخ : ۱۳۸۱/۷/۲۰

‌هیأت وزیران در جلسه مورخ ۱۳۸۱/۵/۲ بنا به پیشنهاد شماره ۱۰۱.۷۱۶۷۹ مورخ ۱۳۸۱.۴.۲۵ سازمان‌ مدیریت و برنامه‌ریزی کشور و به استناد ماده واحده قانون الزام دولت برای جبران عقب ماندگیهای استانها و‌ مناطقی که شاخصهای توسعه آنها زیر شاخص میانگین کشور است – مصوب ۱۳۸۱ – و تبصره (۶) قانون بودجه‌ سال ۱۳۸۱ کل کشور، آیین‌نامه اجرایی زیر را تصویب نمود:

‌ماده ۱ـ ‌قلمرو جغرافیایی
‌قلمروهای جغرافیایی موضوع تبصره (۶) قانون بودجه سال ۱۳۸۱ کل کشور مناطقی از کشور خواهد بود که‌ بر اساس بررسی‌ها و مطالعات شناسایی، در مقایسه با سایر مناطق، متناسب با ظرفیت‌های خود، از توسعه متوازن‌ بهره‌مند نشده‌اند. فهرست این مناطق برای سال ۱۳۸۱ در نقشه ضمیمه این تصویبنامه مشخص گردیده است.

‌تبصره ۱- فهرست مزبور به تناسب سرمایه‌گذاری‌های انجام شده و میزان تحقق اهداف توسعه براساس‌ پیشنهاد سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور قابل تجدیدنظر می‌باشد.

‌تبصره ۲- ‌ [اصلاحی ۱۳۸۴/۳/۱۸]
حداکثر تا بیست درصد (۲۰%) از اعتبارات موضوع این آیین‌نامه در سایر نقاط توسعه نیافته کشور که‌ در نقشه پیوست نمی‌باشد متناسب با طرح آمایش منطقه‌ای قابل هزینه می‌باشد.


‌ماده ۲- ‌اقدامات و عملیات
‌اقدامات وعملیات موضوع این آیین‌نامه مجموعه‌ای از طرح‌ها، پروژه‌ها و اقدامات به هم پیوسته زیربنایی و‌ اقتصادی را شامل می‌شود که با اجرای آنها زمینه بارورسازی و بهره‌برداری بهینه از قابلیت‌های و ظرفیت‌های این‌مناطق فراهم گردد. این اقدامات عبارتند از:
‌الف – راه‌اندازی فعالیتهای اقتصادی با اولویتهای زیر:
۱- فعالیتهای اقتصادی جدید با توجه به مزیت‌های نسبی منطقه
۲- فعالیتهای و اقداماتی که به تغییر شیوه‌های تولید از سنتی به مدرن و پربازده کمک نماید.
۳- طرحها و پروژه‌ها و یا سرمایه‌گذاری‌های مکمل که زمینه افزایش کارایی اقتصادی پروژه‌های اجرا شده و یا‌در دست اجرا را فراهم نماید.
ب – اقدامات زیربنایی با اولویتهای زیر:
۱- طرحها و پروژه‌هایی که به افزایش بهره‌برداری از ظرفیتهای موجود اقتصادی، بارورسازی قابلیتهای‌ تولیدی، سیاحتی و زیارتی منطقه منجر شود.
۲- زمینه جذب سرمایه‌های فیزیکی و نیروی انسانی ماهر از مناطق توسعه یافته‌تر به منطقه را فراهم نماید.
۳- زمینه انتقال کالاو خدمات تولیدی در منطقه و یا ترانزیت کالا و اتصال به بازارهای منطقه‌ای، ملی و‌ بین‌المللی را که دارای توجیه بالای اقتصادی باشد فراهم نماید.

‌تبصره ۱- ‌در راه‌اندازی فعالیتهای اقتصادی موضوع بند (‌الف) این ماده روشهای اجرایی با اولویتهای زیر‌ مورد تأکید است:
۱- از طریق فراهم نمودن حضور سرمایه‌های غیردولتی (‌اعطای تسهیلات و وجوه اداره شده به بخش‌خصوصی، احداث تأسیسات زیربنایی مورد نیاز سرمایه‌گذاری بخش غیردولتی).
۲- از طریق مشارکت شرکتهای دولتی و بخش خصوصی با اکثریت سهم بخش خصوصی.
۳- از طریق مشارکت مستقیم شرکتهای دولتی.

‌تبصره ۲- در راه‌اندازی فعالیتهای اقتصادی علاوه بر بازارهای محلی توجه به بازارهای منطقه‌ای، ملی و‌ فراملی نیز مدنظر خواهد بود.


‌ماده ۳- ‌گردش کار بررسی و مبادله موافقتنامه‌های طرح‌ها، پروژه‌ها و فعالیتها.
‌الف – پروژه‌های اولویت دار مناطق در چارچوب طرح آمایش کشور توسط سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی‌ کشور و با هماهنگی دستگاه‌های اجرایی، استانداری و سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استانها تعیین و ابلاغ‌ می‌گردد.
ب – طرحها و پروژه‌ها و منابع تخصیصی از محل وجوه اداره شده موضوع این آیین‌نامه پس از تلفیق و‌ جمع‌بندی توسط سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور بنا به ماهیت آنها (‌ملی، استانی و وجوه اداره شده) به‌ وزارتخانه‌ها، مؤسسات و شرکتهای دولتی و مؤسسات و نهادهای عمومی‌ غیردولتی و در مورد طرحها و پروژه‌های‌ استانی به سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان ابلاغ می‌شود و موافقتنامه و قراردادهای مربوط با سازمان مدیریت‌و برنامه‌ریزی کشور و یا سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استانها مبادله می‌گردد.

‌تبصره ۱- ‌چنانچه برخی از طرحها و پروژه‌های مصوب جزء پروژه‌های در دست اجرا باشند، اعتبار‌اختصاصی از محل موضوع این آیین‌نامه به سرجمع اعتبارات مندرج در موافقتنامه‌های مبادله شده اضافه‌ می‌شود.

‌تبصره ۲- ‌چنانچه برخی از اقدامات و فعالیتهای اقتصادی موضوع این آیین‌نامه از طریق شرکتهای خصوصی‌ انجام شود، سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی مجاز است که قسمتی از منابع اعتباری این آیین‌نامه را به صورت وجوه‌ اداره شده (‌تسهیلات، کمک سود تسهیلات) اختصاص دهد. در صورت لزوم بخشی از وجوه مذکور با رعایت مفاد‌ ماده (۶۷) قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی،‌ اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران – مصوب ۱۳۷۹ – به‌صورت کمک بلاعوض خواهد بود.

‌تبصره ۳- در اجرای مفاد قانون الزام دولت به جبران عقب ماندگیهای استانها و مناطقی که شاخصهای توسعه‌آنها زیر شاخصهای میانگین کشور است – مصوب ۱۳۸۱ – و همچنین مفاد تبصره (۶) قانون بودجه سال ۱۳۸۱ کل‌ کشور وزارتخانه‌های صنایع و معادن و نفت مکلفند حداکثر ظرف مدت یک ماه از تاریخ تصویب این آیین‌نامه نسبت‌ به پیشنهاد اعتبارات مورد نیاز از محل منابع اعتباری تبصره یاد شده برای کمک به اجرای پروژه‌های تولیدی و‌ زیربنایی مناسب در اینگونه مناطق به سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور اقدام لازم را به عمل آورند.


‌ماده ۴- ‌سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور موظف است به منظور تکمیل طرحها و پروژه‌های نیمه تمام و‌ همچنین طرحها و پروژه‌های جدید مناطق مشخص شده در نقشه پیوست تا برقراری توازن منطقه‌ای، حداقل‌ معادل اعتبار مصوب سال ۱۳۸۱ را به صورت جداگانه در لوایح بودجه سنواتی منظور نماید.

‌ماده ۵- ‌نظارت و ارزیابی
‌سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور مکلف است بر اجرای دقیق این آیین‌نامه نظارت نموده و هر شش ماه یک‌بار گزارش پیشرفت کار پروژه‌ها و همچنین چگونگی تحقق اهداف تبصره مذکور در مناطق مشمول را ارزیابی و به‌ هیأت وزیران گزارش نماید.

‌محمدرضا عارف – معاون اول رییس جمهور


فهرست قلمرو جغرافیایی موضوع ماده (۱)

[الحاقی ۱۳۸۲/۱۰/۲۸]
– شهرستانهای اندیمشک و دزفول و بخش گتوند از شهرستان شوشتر در استان خوزستان

[الحاقی ۱۳۸۳/۱۰/۳۰]
– کلیه شهرستانهای استان خراسان جنوبی

[الحاقی ۱۳۸۵/۳/۱۷]
کلیه شهرستانهای استان خراسان شمالی