اساسنامه سازمان توسعه تجارت ایران‌

تاریخ تصویب: ۱۳۸۳/۰۴/۲۱
تاریخ انتشار: ۱۳۸۳/۰۶/۲۵

شماره‌ : ۳۰۷۶۵ت۳۱۰۵۶ه
تاریخ : ۱۳۸۳/۰۶/۱۸

هیأت وزیران در جلسه مورخ ۱۳۸۳/۴/۲۱ بنا به پیشنهاد مشترک شماره ۱.۷۷۴۰ مورخ ۱۳۸۳.۴.۲۰ وزارت بازرگانی و سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور و به استناد ماده (۶) قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی‌، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران ـ مصوب ۱۳۷۹ ـ اساسنامه سازمان توسعه تجارت ایران را به شرح‌ زیر تصویب نمود:


فصل اول – کلیات


ماده ۱ ـ سازمان توسعه تجارت ایران که در این اساسنامه «سازمان‌» نامیده می‌شود از ادغام مرکز توسعه‌ صادرات ایران در مرکز تهیه و توزیع کالا تشکیل گردیده و طبق مقررات این اساسنامه اداره خواهد شد.

[طرح تشکیل سازمان توسعه تجارت ایران]


ماده ۲ـ [اصلاحی ۱۳۸۶/۲/۲]
سازمان دارای شخصیت حقوقی مستقل بوده و به صورت مؤسسه دولتی وابسته به وزارت بازرگانی خواهد بود و با رعایت قوانین و مقررات مربوط و این اساسنامه اداره خواهد شد.


ماده ۳ ـ [اصلاحی ۱۳۸۵/۴/۲۵]
مرکز سازمان در تهران است و سازمان می‌تواند بر حسب مورد و نیاز در داخل و خارج از کشور، با رعایت قوانین دفتر بازرگانی یا نمایندگی تأسیس نماید. هر یک از دفاتر بازرگانی و نمایندگیهای مزبور می‌توانند در صورت تفویض‌ اختیار کلیه وظایف سازمان را در حوزه مأموریت خود انجام دهند.


فصل دوم – اهداف و وظایف


ماده ۴ ـ اهداف سازمان عبارتست از :
توسعه تجارت خارجی‌، بازاریابی‌، تبلیغ و گسترش بازارهای جهانی کالا و خدمات صادراتی کشور، فراهم‌ آوردن موجبات توسعه بنگاههای تجاری و افزایش توانمندی آنها به منظور توسعه صادرات غیرنفتی و بهبود تراز بازرگانی‌، اطلاع‌رسانی تجاری و انجام اقدامات لازم به منظور روان سازی حذف تشریفات زاید تجاری و همچنین‌ تهیه و تنظیم قوانین و مقررات مناسب برای فعالیتهای تجاری و توسعه همکاریهای دوجانبه‌، چندجانبه و منطقه‌ای‌با سایر کشورها و نیز ارایه تسهیلات و کمک برای توسعه صادرات و ارتقای کیفی کالاها و خدمات با توجه به‌مزیت‌های نسبی و رقابتی کشور.


ماده ۵ ـ [اصلاحی ۱۳۸۵/۴/۲۵]
وظایف سازمان عبارتست از برنامه‌ریزی، حمایت‌، پشتیبانی‌، برقراری تسهیلات و ایجاد زیرساختهای ضروری در امر توسعه تجارت و سایر موارد که به شرح زیر می‌باشد:

۱ ـ مطالعه و بررسی بازارهای جهانی و تجزیه و تحلیل فعالیت آنها به منظور استفاده در برنامه‌ریزیهای تجارت‌ خارجی‌.

۲ ـ مطالعه و بررسی کالاها و خدمات قابل صدور و توانمندیهای صادراتی کشور.

۳ ـ اطلاع‌رسانی به صادرکنندگان و واردکنندگان کالا و خدمات‌.

۴ ـ ارایه خدمات مشاوره‌ای‌، بازاریابی و آموزشی به صادرکنندگان و واردکنندگان‌.

۵ ـ کمک و مساعدت به شرکتها و تشکلهای تجاری در زمینه‌های بیمه‌، حمل و نقل‌، امور بانکی‌، امور گمرکی‌ ،ضمانت صادرات و روشهای نوین تجاری از طریق طرح موضوع با نهادها و سازمانهای ذی‌ربط و پیگیری آنها.

۶ ـ [اصلاحی ۱۳۸۵/۴/۲۵]
برگزاری سمینارها و کارگاههای آموزشی در خصوص موضوعات مرتبط با امر تجارت در داخل و خارج از کشور.

۷ ـ ارایه آموزشهای کاربردی به منظور بالابردن مهارت و افزایش توانمندیهای بازرگانان کشور در عرصه تجارت‌جهانی‌.

۸ ـ [اصلاحی ۱۳۸۵/۴/۲۵]
تولید هرگونه نرم‌افزار به زبانهای مختلف به منظور معرفی فرصتهای تجاری و کالا و خدمات صادراتی به سایر کشورها.

۹ ـ [اصلاحی ۱۳۸۵/۴/۲۵]
حمایت و هدایت تجار داخلی و خارجی در جهت دستیابی به اهداف توسعه تجارت کشور.

۱۰ ـ کمک و پشتیبانی و تسهیل در امور مربوط به تبادل دانش فنی و تکنولوژی بین واحدهای تولیدی و صادراتی‌ و بنگاههای اقتصادی جمهوری اسلامی ایران با سایر کشورها.

۱۱ ـ بررسی در مورد مناقصات بازار داخلی و بین‌المللی و سایر کشورها جهت اعلام به صادرکنندگان خدمات‌ فنی و مهندسی کشور و بالعکس‌.

۱۲ ـ تلاش جهت تشویق صادرکنندگان و بنگاههای تجاری در راستای تحقق اهداف تجارت خارجی‌.

۱۳ ـ آشنا نمودن بنگاههای اقتصادی و تجاری با روشهای نوین تبلیغات‌، بازاریابی و مبادلات تجاری‌.

۱۴ ـ انجام همکاریهای لازم و ارایه مشاوره‌های تخصصی با بنگاههای صادراتی کشور در جهت انعقاد قراردادهای بین‌المللی تجاری‌.

۱۵ ـ هماهنگی و انجام همکاریهای لازم با سازمانها و نهادهای مرتبط با تجارت خارجی در داخل و سایر کشورها.

۱۶ ـ برگزاری کمیسیونهای مشترک اقتصادی‌، بازرگانی با کشورهای مختلف و پیگیری امور مرتبط با این‌ کمیسیونها.

۱۷ـ [اصلاحی ۱۳۸۵/۴/۲۵]
انجام کلیه امور اجرایی در خصوص تأیید صدور یا تمدید کارت بازرگانی‌.

۱۸ ـ [اصلاحی ۱۳۸۵/۴/۲۵]
انجام اقدام لازم به منظور ثبت سفارش ورود کالا و دریافت کارمزد مربوط بر طبق مقررات‌.

۱۹ـ تهیه بسته های مناسب حمایتی و تشویقی از صادرات کالا و خدمات‌.

۲۰ـ برنامه‌ریزی در جهت بین‌المللی کردن بنگاههای تجاری کشور.

۲۱ـ فراهم نمودن زمینه‌های مناسب جهت جلب توجه جهانگردان به کالاها و فرآورده‌های تولیدی داخل‌ کشور.

۲۲ ـ ارایه خدمات مشاوره‌ای و کمک به تحقیقات در خصوص بسته‌بندی کالا و رعایت استانداردهای جهانی‌ کیفیت جهت حضور مؤثر بنگاههای ایرانی در بازارهای جهانی‌.

۲۳ – ارایه خدمات مشاوره‌ای و کمک به افزایش استانداردهای حمل کالا و کاهش هزینه‌های حمل به بازارهای‌هدف‌.

۲۴ ـ [اصلاحی ۱۳۸۵/۴/۲۵]
نظارت کامل بر رفتار تجار جهت ایجاد فضای سالم رقابتی و کسب و کار منصفانه و جلوگیری از رفتار سوء تجاری و اعمال محدودکننده فعالیتهای رقابتی‌ با رعایت قوانین و مقررات مربوط و از طریق مراجع قانونی ذی‌ربط

۲۵ ـ ارایه طرق مناسب به منظور حل اختلاف و داوریهای بین‌المللی در خصوص موضوعات قابل پیگیری بین‌ تجار، بنگاههای اقتصادی داخلی و شرکتهای خارجی‌.

۲۶ـ اعزام هیأتهای تجاری و بازاریابی به منظور بررسی زمینه‌های لازم برای انعقاد قراردادهای تجاری‌.

۲۷ـ [اصلاحی ۱۳۸۵/۴/۲۵]
انعقاد قراردادهای بازرگانی با سایر کشورها با رعایت قوانین و مقررات مربوط

۲۸ ـ [اصلاحی ۱۳۸۵/۴/۲۵]
اجرای یادداشتهای تفاهم‌، موافقتنامه‌ها و قراردادهای تجاری و برگزاری کمیسیون مشترک با سایر کشورها با رعایت قوانین و مقررات مربوط

۲۹ ـ [اصلاحی ۱۳۸۵/۴/۲۵]
کمک به ارایه اطلاعات مربوط به سرمایه‌گذاری در بنگاههای اقتصادی ایران به شرکتهای خارجی و بالعکس‌.

۳۰ ـ ایجاد ارتباط بین خریداران خارجی و صادرکنندگان داخلی و اطلاع‌رسانی به موقع در این خصوص‌.

۳۱ ـ [اصلاحی ۱۳۸۵/۴/۲۵]
انجام برنامه‌ریزی لازم در خصوص برگزاری نمایشگاههای بین‌المللی و داخلی در جهت توسعه صادرات‌ غیرنفتی‌، تبادل دانش فنی و ارتقای کمی و کیفی محصولات داخلی و صدور مجوز برگزاری نمایشگاههای‌ بین‌المللی و تخصصی و یا اختصاصی در داخل و سایر کشورها و ارایه خدمات و تسهیلات لازم در این زمینه‌.

۳۲ ـ دعوت از بازرگانان و نمایندگان تجاری کشورها و مؤسسات تجاری خارجی جهت آشنا نمودن آنان با فرصتهای بازار، کالا و خدمات کشور.

۳۳ ـ توسعه و تقویت اتحادیه‌ها و تشکلهای تجاری کشور و ساماندهی امور مربوط به آنها.

۳۴ ـ تشویق واحدهای تولیدی ـ تجاری و بنگاههای اقتصادی کشور به گسترش فعالیتهای برون مرزی و صادراتی و ارایه هرگونه کمک و خدمات لازم به آنها به منظور توسعه صادرات غیرنفتی‌.

۳۵ ـ کوشش جهت تعمیق فرهنگ صادراتی در بنگاههای اقتصادی کشور.

۳۶ ـ بسترسازی به منظور توسعه صادرات خدمات به ویژه خدمات فنی و مهندسی‌.

۳۷ ـ همکاری با سازمانهای توسعه تجارت دیگر کشورها و اتاقهای بازرگانی و صنایع و معادن و تعاون کشور.

۳۸ ـ [اصلاحی ۱۳۸۵/۴/۲۵]
ارتباط‌، همکاری و تبادل اطلاعات با نمایندگیهای جمهوری اسلامی ایران در خارج از کشور و نمایندگیهای خارجی مقیم ایران‌ با رعایت قوانین و مقررات مربوط

۳۹ ـ بررسی و انجام اقدامات لازم به منظور تهیه و تدوین مقررات صادرات و واردات کشور و اصلاحات مربوط‌به آن و نظارت بر حسن اجرای آن‌.

۴۰ ـ بررسی و انجام اقدامات لازم به منظور تهیه و تدوین مقررات صادرات و واردات کشور و اصلاحات مربوط‌ به آن و نظارت بر حسن اجرای آن‌.(۱)

۴۱ ـ بررسی مشکلات و تنگناههای تجاری کشور و ارایه راهکارهای اجرایی به منظور رفع آن‌.

۴۲ ـ [اصلاحی ۱۳۸۵/۴/۲۵]
ایجاد نمایندگیهای سازمان توسعه تجارت در سایر کشورها و اعزام وابسته‌های بازرگانی به کشورهای‌ هدف و نظارت بر فعالیتهای نمایندگیها و رایزنهای بازرگانی‌ با رعایت قوانین و مقررات مربوط

۴۳ ـ برپایی غرفه اطلاع‌رسانی در نمایشگاههای داخلی و خارجی‌.

تبصره ۱ ـ علاوه بر وظایف مندرج در ماده (۵)، کلیه وظایف و اختیاراتی که به موجب قوانین و مقررات‌ به‌ عهده مرکز توسعه صادرات ایران محول شده است به سازمان توسعه تجارت ایران منتقل می‌شود.(۲)


فصل سوم – ارکان


ماده ۶ ـ ارکان سازمان به شرح زیر می‌باشد:
الف ـ شورای سیاستگذاری
ب ـ رییس کل


ماده ۷ ـ شورای سیاستگذاری سازمان مرکب از ۱۱ عضو به شرح زیر است‌:
۱ – وزیر بازرگانی (رییس شورا)
۲ ـ معاون وزیر صنایع و معادن
۳ – معاون وزیر جهادکشاورزی
۴ – رییس کل سازمان (نایب رییس و دبیر شورا)
۵ – رییس اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران
۶ – رییس اتاق تعاون
۷ – سه نفر از افراد صاحب نظر در امور تجارت‌، صنعت و کشاورزی از بخش خصوصی به پیشنهاد رییس کل و با حکم وزیر بازرگانی‌.
۸ – دو نفر از اساتید دانشگاه در رشته‌های مرتبط با اهداف سازمان به پیشنهاد رییس کل و با حکم وزیر بازرگانی‌.

تبصره – ترتیب تشکیل جلسات و چگونگی اتخاذ تصمیم شورا بر اساس آیین‌نامه‌ای است که به تصویب شورا خواهد رسید.


ماده ۸ ـ وظایف و اختیارات شورای سیاستگذاری سازمان به شرح زیر می‌باشد:
۱ – تصویب خط‌مشی و سیاست کلی سازمان‌.
۲ – رسیدگی و تأیید پیشنهاد رییس کل در مورد برنامه‌های سالانه سازمان‌.
۳ – رسیدگی و تأیید گزارش سالانه سازمان‌.

۴ – [اصلاحی ۱۳۸۵/۴/۲۵]
بررسی و تصویب بودجه سالانه سازمان با رعایت قوانین و مقررات مربوط به منظور ارایه به سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور.

۵ – رسیدگی و تأیید آیین‌نامه‌های مالی‌، معاملاتی و سایر آیین‌نامه‌های مربوط در چارچوب قوانین و مقررات‌ مربوط‌.
۶ – اتخاذ تصمیم در مورد تأسیس یا تعطیل دفاتر بازرگانی و نمایندگیهای سازمان در داخل و خارج از کشور و پیشنهاد به هیأت وزیران جهت تصویب در مورد تأسیس دفاتر بازرگانی و نمایندگی‌های سازمان در خارج از کشور.
۷ – بررسی و تأیید پیشنهاد تسهیلات تجاری و مشوقهای صادراتی جهت تصویب مراجع مربوط‌.
۸ – ارایه نظر نسبت به پیشنهادهای رییس کل سازمان و سایر اعضا.


ماده ۹ – رییس کل سازمان از بین افراد صاحب نظر در امور اقتصادی و بازرگانی دارای تحصیلات دانشگاهی و سوابق اجرایی مربوط و با حکم وزیر بازرگانی به این سمت منصوب می‌گردد و مسؤول حسن جریان کلیه امور و حفظ حقوق و منافع اموال سازمان می‌باشد.
رییس کل سازمان معاون وزیر بازرگانی می‌باشد.


ماده ۱۰ – وظایف و اختیارات رییس کل سازمان به شرح زیر است‌:
۱ – اجرای وظایف مندرج در ماده (۵) این اساسنامه‌.
۲ – اخذ تصمیم و صدور دستور درباره کلیه امور مالی‌، اداری و استخدامی سازمان در حدود تشکیلات و بودجه مصوب و مقررات مربوط و امضای کلیه نامه‌ها و مکاتبات‌.
۳ – تهیه و تدوین مقررات داخلی و آیین‌نامه‌های مالی‌، معاملاتی‌، استخدامی و سایر آیین‌نامه‌های اجرایی لازم‌و پیشنهاد برای اتخاذ تصمیم به شورای سیاستگذاری سازمان و اجرای آنها پس از تصویب هیأت وزیران‌.
۴ ـ تهیه تشکیلات سازمان و پیشنهاد آن به وزیر بازرگانی جهت ارایه به سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور به‌منظور تأیید آن‌.
۵ ـ پیشنهاد تسهیلات تجاری و مشوقهای صادراتی به شورای سیاستگذاری سازمان و نظارت بر حسن اجرای‌ آن پس از تصویب مراجع ذی‌ربط‌.
۶ ـ تهیه و تنظیم گزارش مالی و پیشنهاد بودجه سازمان به شورای سیاستگذاری سازمان‌.
۷ ـ نصب و عزل کارکنان سازمان بر طبق قوانین و مقررات مربوط و بر اساس تشکیلات مصوب‌.
۸ ـ نمایندگی سازمان در مقابل اشخاص و مؤسسات خصوصی و عمومی اعم از داخلی و خارجی با حق انتخاب وکیل‌.
۹ ـ ارجاع دعاوی به داوری و تعیین داور و پایان دادن دعاوی به صلح با رعایت اصل (۱۳۹) قانون اساسی‌ جمهوری اسلامی ایران‌.
۱۰ـ [اصلاحی ۱۳۸۵/۴/۲۵]
معرفی امضاهای مجاز برای استفاده از حسابهای بانکی‌ با رعایت قوانین و مقررات مربوط
۱۱ ـ ایجاد یا خرید ساختمان اداری و سایر تأسیسات و تجهیزات فنی در چارچوب برنامه‌ها و بودجه مصوب‌.
۱۲ ـ انجام اقدامات لازم به منظور برقراری ارتباط با تشکلهای صادراتی و تجاری اعم از داخلی و خارجی درجهت تحقق اهداف سازمان‌.
۱۳ ـ پیشنهاد وظایف و مأموریتهای جدید سازمان به شورای سیاستگذاری‌.


ماده ۱۱ ـ [حذف ۱۳۸۵/۴/۲۵]


ماده ۱۲ ـ رییس کل سازمان می‌تواند به مسؤولیت خود تمام یا قسمتی از اختیارات و وظایف خود را به هر یک‌ از کارکنان سازمان تفویض نماید.

تبصره ـ تفویض اختیارات موضوع ماده فوق نافی مسؤولیتهای نهایی و پاسخگویی رییس کل به مراجع‌ ذی‌صلاح نمی‌باشد.


فصل چهارم ـ امور مالی


ماده ۱۳ ـ سال مالی سازمان از اول فروردین ماه تا پایان اسفندماه هر سال می‌باشد.


ماده ۱۴ ـ
[اصلاحی ۱۳۸۵/۴/۲۵] –
[اصلاحی ۱۳۸۶/۲/۲] –
بودجه سازمان همه ساله بر اساس پیش‌بینی هزینه‌ها و درآمدهای حاصل توسط رییس کل سازمان‌ تهیه و تنظیم و جهت تصویب با رعایت قوانین و مقررات مربوط به شورای سیاستگذاری ارسال می‌گردد تا با رعایت قوانین و مقررات به تصویب برسد.


ماده ۱۵ ـ منابع درآمد سازمان عبارت است از :

۱ – [حذف ۱۳۸۵/۴/۲۵]

۲ ـ [اصلاحی ۱۳۸۵/۴/۲۵]
کلیه درآمدهای مراکز تهیه و توزیع کالا قبل از ادغام مرکز توسعه صادرات ایران در مراکز تهیه و توزیع کالا در حدود قوانین و مقررات مربوط

۳ ـ درآمدهای ناشی از ارایه خدمات و حق عضویت واحدهای تجاری و تولیدی در سازمان‌، قبول هدایا و سایر درآمدها در چارچوب قوانین و مقررات‌.

۴ـ اعتبارات و کمکهای سالانه در بودجه کل کشور.


ماده ۱۶ـ [اصلاحی ۱۳۸۵/۴/۲۵]
دارندگان حق امضای قراردادها و اسناد تعهدآور مالی عبارتند از رییس کل و معاونان ذی‌ربط سازمان و یک نفر از کارکنان سازمان به انتخاب رییس کل که اسناد مزبور به امضای دو نفر از افراد یادشده معتبر خواهد بود. در مورد چکها طبق قوانین و مقررات مربوط اقدام خواهد شد.


فصل پنجم ـ مقررات مختلف


ماده ۱۷ ـ آیین‌نامه استخدامی سازمان توسط رییس کل تهیه و با پیشنهاد وزیر بازرگانی به تصویب هیأت‌ وزیران خواهد رسید و هرگونه اصلاحات بعدی آن نیز به ترتیب فوق خواهد بود.


ماده ۱۸ ـ کلیات تشکیلات سازمان و تغییرات بعدی توسط سازمان توسعه تجارت ایران تهیه و به تأیید سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور خواهد رسید.


ماده ۱۹ ـ به منظور تعامل سازمان با اقتصاد و تجارت جهانی‌، رییس کل سازمان می‌تواند با تأیید وزیر بازرگانی و با رعایت اصل (۱۷) قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران نسبت به تعیین زمان کار کارکنان در ایام هفته و انطباق‌ آن با شرایط جهانی اقدام نماید.


ماده ۲۰ ـ تغییرات و اصلاحات در این اساسنامه بنا به پیشنهاد رییس کل سازمان و تأیید وزیر بازرگانی و رییس‌ سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور به تصویب هیأت وزیران خواهد رسید.


این اساسنامه به موجب نامه شماره ۸۳.۳۰.۸۳۴۴ مورخ ۱۳۸۳.۶.۵ شورای نگهبان به تأیید شورای یادشده‌ رسیده است‌.

محمدرضا عارف – معاون اول رییس جمهور


۱ -به موجب نامه شماره ۳۱۰۵۶.۴۸۹۵۳ مورخ ۱۳۸۳.۰۹.۰۸ دبیر هیأت دولت اعلام گردیده که بند (۴۰) تکرار شده است.
۲ – به موجب نامه شماره ۳۱۰۵۶.۴۸۹۵۳ مورخ ۱۳۸۳.۰۹.۰۸ دبیر هیأت دولت عبارت «علاوه بر وظایف مندرج در ماده (۵) به‌ اشتباه «علاوه بر وظایف مندرج در ماده (۶) تحریر شده بود که به شرح فوق اصلاح گردید.