شماره: ۶۵۰۱۰ت۳۱۲۰۱ه
تاریخ: ۱۳۸۳/۱۲/۲۶
هیأت وزیران در جلسه مورخ ۱۳۸۳/۱۲/۲۳ بنا به پیشنهاد شماره ۷۳۳۱س مورخ ۱۳۸۳.۵.۱۰ سازمان ملی جوانان و به استناد ماده (۱۱۲) قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران ـمصوب ۱۳۸۳ـ تصویب نمود:
نظر به اهمیت و جایگاه جوانان در توسعه، پیشرفت و تعالی کشور و ضرورت ساماندهی امور آنان موارد زیر به عنوان راهبردها و راهکارها و چگونگی تحقق اجرای سیاست یکپارچه و هماهنگ برنامه ساماندهی امور جوانان (سند پیوست) تعیین می‌شود:
۱ ـ انجام مطالعات ملی در حوزه سیاست‌ها و ساختارهای مرتبط با جوانان.
۲ ـ شناسایی نیازهای دختران و پسران جوان با همکاری کلیه دستگاههای اجرایی از طریق:
الف ـ جمع‌آوری مستمر اطلاعات.
ب ـ تدوین و تعیین شاخص‌ها با ملاحظات جنسیتی.
پ ـ انجام مطالعات و تحقیقات مستمر و ادواری به منظور به روز کردن اطلاعات در باره نیازهای جوانان و اولویت‌گذاری آنها.
۳ ـ اصلاح نگرشها و باورها نسبت به نیازهای دختران و پسران جوان از طریق اجرای برنامه‌های آموزشی، اطلاع‌رسانی و آگاهی‌سازی در سطوح مختلف اجتماعی به‌ویژه مدیران رده‌بالای مرتبط با امور جوانان.
۴ ـ بررسی و مطالعه ساختار و مأموریت دستگاههای دولتی مرتبط با امور جوانان به منظور
الف – بهینه سازی وظایف آنان در قبال جوانان.
ب – افزایش مشارکت آنان برای بهبود وضعیت جوانان.
پ – اصلاح شرح وظایف دستگاههای مسؤول با هدف حذف موازی‌کاری در حوزه جوانان و تقسیم کار ملی.
تبصره – سازمان ملی جوانان موظف است ظرف سه ماه با همکاری سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور و دستگاههای اجرایی مرتبط با امور جوانان، پیشنهادهای لازم را درخصوص تقسیم کار ملی برای ساماندهی امور جوانان تهیه و به شورای عالی اداری ارسال نماید.
۵ ـ ایجاد زمینه به منظور مشارکت حداکثری سازمانهای غیردولتی در ساماندهی امور جوانان از طریق:
الف ـ شناسایی موانع فعالیت و مشارکت سازمانهای غیردولتی در امور جوانان و تلاش برای رفع آنها.
ب ـ کمک به تسهیل فرایند تأسیس سازمانهای غیردولتی مرتبط با امور جوانان.
۶ ـ برنامه‌ریزی به منظور تعامل سازنده و فعال بین سازمانهای دولتی و غیردولتی از طریق:
الف ـ شناسایی موانع همکاری سازمانهای دولتی و غیردولتی مرتبط با امور جوانان و تلاش برای رفع آنها.
ب ـ شناسایی وظایف غیرحاکمیتی قابل واگذاری امور جوانان به سازمانهای غیردولتی و پیگیری تحقق آنها.
پ ـ زمینه سازی برای عضویت نمایندگان سازمانهای غیردولتی مرتبط با امور جوانان در مجامع و شوراهای سازمانهای دولتی.
۷ – اجرای کلیه بندهای فوق‌الذکر به عهده سازمان ملی جوانان خواهد بود.
۸ – پیش‌بینی تمهیدات لازم ساختاری، اعتباری و برنامه‌ای توسط سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور در لوایح بودجه سالانه به منظور امکان اجرایی نمودن سیاست‌ها و تصمیمات اتخاذ شده.
۹ – به منظور اجرای برنامه ساماندهی امور جوانان “ستاد ملی ساماندهی امور جوانان” زیر نظر رییس سازمان ملی جوانان و با عضویت نمایندگان تام‌الاختیار وزارتخانه‌ها و دستگاههای زیر تشکیل خواهد شد:
الف ـ سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور
ب – وزارت آموزش و پرورش
پ – وزارت کشور
ت – وزارت علوم، تحقیقات و فناوری
ث – وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی
ج – وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی
چ ـ سازمان تربیت بدنی
ح ـ سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران
خ ـ سازمان تبلیغات اسلامی
د ـ بنیاد شهید و امور ایثارگران
ذ ـ مرکز امور مشارکت زنان
ر ـ جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی ایران
ز ـ نیروی مقاومت بسیج
ژ ـ یک نفر از مدیران سازمانهای غیردولتی جوانان به انتخاب مجمع ملی جوانان.
س ـ پنج نفر از اساتید صاحب نظر دانشگاهها به پیشنهاد رییس سازمان ملی جوانان.
– [الحاقی ۱۳۸۴/۴/۲۹]
کمیته امداد امام خمینی
– [الحاقی ۱۳۸۴/۴/۲۹]
سازمان حفاظت محیط زیست
ش- [الحاقی ۱۳۸۴/۵/۲۳]
نماینده قوه قضاییه
– [الحاقی ۱۳۸۵/۱۲/۹]
وزارت کار و امور اجتماعی
– [الحاقی ۱۳۸۶/۱۰/۲۶]
سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری
ف ـ [الحاقی ١۴٠١/۱۲/۱۴]
نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها.
تبصره ۱ – جلسات ستاد با حضور دوسوم اعضا رسمیت یافته و تصمیمات آن با اکثریت آرای اعضای حاضر معتبر است.
تبصره ۲ – رییس ستاد در موارد مقتضی می‌تواند از نمایندگان سایر وزارتخانه‌ها یا دستگاههای ذیربط جهت حضور در جلسات ستاد دعوت نماید.
محمدرضا عارف – معاون اول رییس‌جمهور
برنامه جامع ملی ساماندهی امور جوانان
مقدمه:
این سند به منظور فراهم ساختن زمینه های لازم جهت رشد، اعتلاء، ارتقا و توانمندسازی جوانان و پاسخگویی به نیازهای اساسی آنان مبتنی بر سند چشم‌انداز ۲۰ ساله تدوین گردیده است. تحقق این امر مستلزم سیاستگذاری، برنامه ریزی تقسیم کار ملی، تجهیز و تخصیص منابع و مدیریت مؤثر فرابخشی در امور جوانان می باشد.
جوانان مهمترین منابع انسانی یک جامعه محسوب می گردند و باید حقوق و خواسته های مشروع آنها را مطابق مواد مصرح در قانون اساسی طبیعی و به حق تلقی نمود. با توجه به سهم غالب جمعیت ۳۳ درصدی جوانان (۱۵ تا ۲۹ ساله) و حفظ این روند در سالهای آینده و نظر به نقش مؤثر آنها در توسعه، پیشرفت و تعالی کشور، «ضرورت توجه به برنامه ریزی و ساماندهی امور مربوط به نیازهای آنان»، از اهمیت ویژه برخوردار است. لذا در اجرای اصول مندرج در فصل سوم قانون اساسی (حقوق ملت)، ماده ۱۵۷ قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی جمهوری اسلامی ایران [پاورقی ۱]، آیین نامه اجرایی آن مصوب ۲ /۹ /۱۳۷۹ هیأت وزیران و در چارچوب مصوبه مورخ ۱۱ /۸ /۱۳۸۲ هیئت وزیران در خصوص سطوح سیاستگذاری و برنامه ریزی امور جوانان، برنامه جامع ملی ساماندهی امور جوانان کشور تدوین شده است.
برنامه جامع ملی ساماندهی امور جوانان «به منزله سند راهبردی نظام توسعه ملی امور جوانان است که بستر مناسب برای تنظیم و اجرای سیاست یکپارچه و هماهنگ را از طریق برنامه ریزی منسجم در حوزه های فرهنگی، اجتماعی، سیاسی، شغلی، علمی، تفریحی و تحصیلی جوانان در سطوح ملی و منطقه ای؛ محقق می سازد».
سند حاضر، با اعتقاد به اینکه «پاسخگویی به نیازهای واقعی جوانان در گرو بهسازی فرایند دوره تحول و رشد از کودکی تا نوجوانی» و بعد از آن است، چگونگی مشارکت هماهنگ و همه جانبه دستگاههای دولتی و سازمانهای غیردولتی را در «تقسیم کار ملی» به منظور ساماندهی، مدیریت و برنامه ریزی امور جوانان فراهم می نماید.
با توجه به مطالعات انجام گرفته توسط سازمان ملی جوانان در زمینه تدوین برنامه های ملی جوانان، دکترین امور جوانی، گزارش ملی جوانان و مطالعات نظری در حوزه های جامعه شناختی، روانشناختی، و حقوقی جوانان و با توجه پشتوانه های اعتقادی و خواستگاه های دینی در امور تربیتی جوانان رویکرد حاکم بر نظام جامع، رویکرد ارتقایی (Promotional Approach) می باشد.
رهیافت ارتقایی یا پرورشی به جوانان بر این باور است که ارتقای کیفیت منابع انسانی در هر کشوری، ارتباط عمیقی با نوع نگاه به جوانان دارد. در رهیافت ارتقایی پرورش مستمر وجوه مثبت شخصیت و سبک و کیفیت زندگی جوانان پیگیری می شود و در نتیجه برای اقدامات و فعالیتها، نهایتی متصور نیست. هدف فعالیتهای ارتقایی قادرسازی و توانمندسازی (Empowerment) جوان و بسترسازی برای رشد و تعالی همه جانبه جوانان است. پذیرش رهیافت ارتقایی بگونه بنیادی و اساسی برای جوانان مستلزم درک بهتر چالش های موجود است. پذیرش رهیافت ارتقایی در تدوین برنامه های ملی جوانان و تأکید بر پرورش وجوه مثبت آنان، نوعی سرمایه گذاری است که توسعه اجتماعی و اقتصادی پایدار را موجب خواهد شد و منافع ویژه ای را برای کل جامعه پدید خواهد آورد. این دیدگاه را می توان مترادف دیدگاه توسعه ای، تحولی و تکاملی (Development) دانست.
رویکرد ارتقایی، از یک سو رویکردی است چندوجهی، مبتنی بر شناخت عمیق از نیازهای اجتماعی و آرمانها و اهداف متعالی انسان و از سوی دیگر کوششی است در جهت کاهش محدودیتهای فردی و مصون سازی درونی و خودکنترلی (خوداتکایی) در ابعاد و وجوه مختلف که در فرایند یک برنامه ریزی توسعه ای به آن نیاز می باشد. زوایا و وجوه این رویکرد در نمودار زیر مشخص شده است:
(فعالیت های چند وجهی مدل ارتقایی)
پاورقی ۱- ماده ۱۵۷ قانون برنامه سوم: با عنایت به اهتمام ویژه نظام جمهوری اسلامی ایران به حل مسائل جوانان و اعتلاء و رشد نسل جوان کشور و استفاده بهینه از استعدادها و تواناییهای این نسل غریزه مرکز ملی جوانان به منظور ساماندهی اساسی امور جوانان کشور به صورت ساختار و سازمان کار متناسب با این سازمان ملی جوانان تبدیل می گردد تا وظایف اساسی ذیل را بر عهده گیرد.
الف – سازمان ملی جوانان موظف است برنامه جامعه ملی ساماندهی امور جوانان کشور با عنایت به جایگاه نقش و ماموریت های اساسی دستگاههای مختلف دولتی و غیردولتی مرتبط با امور جوانان نظیر نیروی مقاومت بسیج و توجه اساسی به نیازهای جوانان در حوزه های فرهنگی، اجتماعی، سیاسی، شغلی، علمی، تفریحی و تحصیلی را تهیه و تدوین نماید.
ب – شناسایی و پی گیری واگذاری آن دسته از فعالیتهای دستگاههای اجرایی که می تواند با تمهیدات لازم از طریق سازمانهای غیردولتی جوانان انجام گیرد.
ج – برای تحقق مواردی که نیاز به تهیه طرح دارد، سازمان ملی جوانان بر حسب مورد طرحهای لازم شامل اهداف، اصلاحات سازمانی، تسهیلات مالی، حمایتهای اجرایی از تشکلهای غیردولتی را تهیه نماید.
آئین نامه اجرایی این ماده مشتمل بر نحوه همکاری بین سازمان ملی جوانان و دستگاههای اجرایی، به پیشنهاد مشترک سازمان ملی جوانان و سازمان برنامه بودجه به تصویب هیأت وزیران خواهد رسید.
۱ – ارزیابی وضع موجود
بررسیهای به عمل آمده از وضع موجود امور جوانان دو کشور نشان دهنده وجود چالش‌های عمده در حوزه اساسی نگرشها، ساختارها و عملکردها به شرح زیر می باشد:[پاورقی ۲]
پاورقی ۲ – پیوست شماره ۱ – چالش های اساسی امور جوانان.
۱ – ۱ – ابهام در جایگاه امور جوانان، نگرشها در نظام برنامه ریزی ملی و نامشخص بودن شاخص های قابل اتکاء در این زمینه. [پاورقی ۳]
پاورقی ۳- پیوست شماره ۲ – شاخص های گزارش ملی جوانان.
۲ – ۱ – عدم تحرک و پویایی لازم در امر سیاست گذاری، برنامه ریزی و اجرا در امور جوانان در سطوح ملی و منطقه ای (نگرشها)
۳ – ۱ – ناهماهنگی بین قوانین و مقررات جاری کشور با انتظارات و نیازهای جوانان (ساختارها). [پاورقی ۴]
پاورقی ۴- پیوست شماره ۳ – طبقه بندی نیازهای جوانان.
۴ – ۱ – ناهماهنگی بین سازمانها و دستگاههای مشابه و موازی در ارائه خدمات به جوانان ناشی از نارسایی در تقسیم کار ملی.
۵ – ۱ – ناهمخوانی سیاست ها، برنامه ها و فعالیت های جاری دستگاهها با انتظارات و نیازهای جوانان کشور (عملکردها).
۶ – ۱ – فقدان ساز و کار و مناسب برای تبعیت سازمانهای اجرایی از سیاست های اعلام شده نهادهای مسؤول در امور جوانان (ساختارها).
۷ – ۱ – عدم تعادل بین منابع و اعتبارات موجود و منابع مورد نیاز برای پاسخ به نیازهای جوانان و مدیریت سلیقه ای منابع به دلیل وجود دستگاههای هم عرض و فعالیت های موازی (ساختارها).
۸ – ۱ – ناسازگاری و تعارض بین رویکردهای سنتی و نگرش های علمی، روزآمد و مدرن در امور جوانان (نگرشها).
۹ – ۱ – روند رو به افزایش تفاوت بین نسلی در حوزه ارزشهای دینی فرهنگی و اجتماعی و اختلال در تعامل و تفاهم نسل ها (ساختارها).
برای رویارویی با این چالشها و در جهت ارتقاء و توانمندسازی جوانان، ساماندهی امور آنان ضرورتی است که موجب خواهد شد پتانسیل های عظیم این گروه سنی پیش از آنکه زمینه ساز یک تهدید واقعی شود به یک فرصت ملی تبدیل گردد.
۲ – بر همین اساس اهداف برنامه جامع ملی ساماندهی امور جوانان عبارت خواهد بود از:
1 – ۲ – هدف کلی.
ارتقاء، اعتلا و توانمندسازی نسل جوان کشور و استفاده بهینه از استعدادها و توانائیهای آنان در توسعه کشور.
2 – ۲ – اهداف اختصاصی.
اول: تدوین سیاست ها و راهبردهای ملی، در زمینه امور جوانان و نیازهای آنان؛
دوم: شناخت روزآمد نیازهای جوانان و ارتقای سطح آگاهی ها و اصلاح نگرش ها و باورها نسبت به امور جوانان؛
سوم: تعیین جایگاه، نقش و مأموریتهای اساسی دستگاههای دولتی مرتبط با امور جوانان و تقسیم کار ملی به منظور هماهنگی و ساماندهی فعالیتهای بخشی و فرابخشی در این زمینه؛
چهارم: تعیین نقش و وظایف سازمانهای غیردولتی در امور جوانان؛
پنجم: همگرایی، هماهنگی و سامان یابی فعالیتهای سازمانهای دولتی و غیردولتی مرتبط با امور جوانان.
۳ – مبانی نظری:
سیاست گذاری و برنامه ریزی در امور جوانان بر مفروضات و بایدهای زیر متکی است:
۱ – ۳ – هویت ملی و دینی جوانان سامانه اصلی پایداری است.
مکانیزم تقویت و ماندگاری جوامع همیشه بر اساس حفظ اصول و توجه به ارزشها، دانش و فرهنگ بومی و دینی استوار بوده است. تأثیر و تأثر جوانان از امواج «یکسان سازی جهانی» بیش از دیگر گروههای سنی است. رسانه های ارتباط جمعی، نقش مؤثری در این زمینه دارند. با توجه به این نقش کانونی رسانه ها در دنیای امروز، عملاً در صورتی که کنترل درونی و هویت انسجام یافته ملی و دینی وجود نداشته باشد، تسلیم پذیری بلاشرط به سادگی رخ خواهد داد.
۲ – ۳ – جوانی به عنوان پیوستاری تحولَی و غیرقابل تفکیک از کودکی و نوجوانی است.
در طی دوران کودکی تا نوجوانی گستره وسیعی از تحولات روی می دهد و امکانات و ظرفیتهای نوینی برای تحقق بروز می یابد که مرزها و ابعاد جوانی را مشخص می سازد. لذا لازمه داشتن جوان سالم و کارا، برنامه ریزی از ابتدای کودکی و در درون خانواده، مدرسه و جامعه می باشد.
۳ – ۳ – دوره جوانی دوره اصلی شکل گیری سرمایه اجتماعی است.
اگر سرمایه اجتماعی را به مثابه «مجموعه معینی از هنجارها، شبکه ها و ارزش های غیررسمی بدانیم که اعضای جامعه در آن سهیم هستند» حضور جوانان و مشارکت هرچه بیشتر آنان در تشکل ها و سازمان هایی که خود ایجاد می کنند و یا آگاهانه به آن می پیوندند، می تواند در نهایت به تعلق خاطر، هویت یابی و کاهش آسیب های اجتماعی بیانجامد. در یک فرآیند مناسب متغیرهای سرمایه اجتماعی نظیر اعتماد و مشارکت، افزایش می یابد و در نهایت به ارتقا و بهره وری ملی و تحقق توسعه اقتصادی اجتماعی منجر می شود.
۴ – ۳ – شکوفایی جوانان در گرو توجه به خواسته ها و تأمین نیازهای جسمی، روانی، اجتماعی معنوی آنان است.
سازمانها و دولتها در تمام سطوح، مسؤولیت حمایت از یک فلسفه انسان نگر را به عنوان مبنای ارتقاء بنیادی جوانان به عهده دارند و در این مسیر موظفند با ارزیابی و تشخیص مستمر خواسته ها و نیازهای واقعی جوانان به آنها پاسخ مساعد بدهند؛ زیرا با توجه به اقتضای سنی جوانان و تغییرات اجتماعی، نیازهای آنان به طور مستمر در حال تحول و تغییر است و در عین حال ضرورت دارد علاوه بر اولویت بندی در تحقق نیازها به تفاوت و تنوع نیازها در بین آنان نیز توجه شود.
۵ – ۳ – بهره وری و توسعه اجتماعی، مستلزم تقویت مهارتهای فردی و اجتماعی جوانان است.
تأکید بر مهارتهای زندگی و پرورش شخصیت موجه برای جوانان حاصل این دستاورد و تجربه بشری است که با آموزش علم و دانش صرف نمی توان انتظار جامعه توسعه یافته را داشت، بلکه آموزش همراه با پرورش در زمینه های تربیتی و تقویت مهارت ها در ابعاد فردی و اجتماعی می تواند به تکوین شخصیت سالم و سلامت روانی جوانان بیانجامد.
۶ – ۳ – مشارکت همه جانبه جوانان از الزامات اساسی تحول اجتماعی است.
مشارکت جوانان با هدف توانایی آنها برای اندیشیدن در مورد مسائل خود و برخورداری از مهارت انتقال مؤثر نظرات و تعامل مثبت با دیگر اعضاء جامعه است. مشارکت اجتماعی جوانان، نقش مهمی در تحول اجتماعی و در نتیجه فرآیندهای توانمندسازی و ظرفیت سازی دارد.
۷ – ۳ – نگاه جوان و جوانی متأثر از شرایط جهانی و زمانی است.
امروزه نگاه جهانی به جوان، مستلزم افزایش تبادلات فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی در سطح بین الملل است. این رویکرد می تواند فرصتی جهت به کمال رسیدن استعدادهای جوانان، در عین حفظ زمینه های استقلال و هویت ملی نیز به شمار آید.
۴ – اصول برنامه
اصول این برنامه بر بایدها، نبایدها و اولویت های زیر متکی است:
۱ – ۴ – تقویت هویت دینی و ملی جوانان به عنوان زیرساخت برنامه جامع ملی ساماندهی امور جوانان.
۲ – ۴ – تأکید بر نیازهای اساسی با اولویت تأمین سلامت و ارتقا، پرورش، آموزش، اشتغال و سلامت ازدواج، مسکن.
۳ – ۴ – با توجه به حقوق و مسؤولیتهای جوانان از حکومت، نظام و تأمین فرایند مشارکت جوان در امور مربوط به خود و جامعه.
۴ – ۴ – اجتناب از هر نوع روش اقتدارگرایانه و بهره گیری از روشهای علمی در برخورد با جوانان با توجه به مقتضیات روانی، اجتماعی، اقتصادی دوره جوانی.
۵ – ۴ – توجه به نقش و وظایف دستگاهها و نهادهای مختلف در شکل گیری و ارضای نیازها در فرایند جوانی.
۶ – ۴ – توجه به لزوم برقراری فضای ایمن اجتماعی برای رشد و توسعه جوانان.
۷ – ۴ – پرهیز در مداخله در حوزه خصوصی جوانان و محترم شمردن حریم خصوصی آنان.
۸ – ۴ – توجه به ویژگیهای روانی جوانی و نقش آن در تنظیم روابط عاطفی، پایبندی به مجموعه ای از اصول و ظرفیت تصمیم گیری و پیگیری خواسته ها.
۵ – راهبردها و راهکارها:
۱ – ۵ – تبیین و تدوین سیاستهای ملی در امور جوانان از طریق:
الف – تعیین سیاستهای ملی در امور جوانان و تصویب آن توسط بالاترین مرجع مسؤول و بازبینی ادواری آنها؛
ب – انجام اقدامات لازم بمنظور الزام دستگاههای ذی ربط در امور جوانان جهت رعایت سیاستهای ملی جوانان در برنامه ها و فعالیتها؛
ج – اجرای برنامه مطالعات ملی ساماندهی امور جوانان در حوزه نگرشها، سیاست ها و ساختارهای مرتبط با جوانان.
۲ – ۵ – شناسایی روزآمد نیازهای جوانان از طریق:
الف – جمع‌آوری مستمر اطلاعات در امور جوانان
ب - تدوین و پایش شاخص ها در امور جوانان.
ج- انجام مطالعات و تحقیقات مستمر و ادواری به منظور به روز کردن اطلاعات درباره نیازهای جوانان و امور مرتبط با آنها.
۳ – ۵ – اصلاح نگرش ها و باورها نسبت به نیازهای جوانان از طریق:
الف – اجرای برنامه های آموزشی، اطلاع رسانی و آگاه سازی در زمینه امور جوانان در سطوح مختلف اجتماعی از عموم مردم تا مدیران رده بالای مرتبط با امور جوانان
۴ – ۵ – بازبینی و بازتعریف ساختار و مأموریت دستگاههای دولتی مرتبط با امور جوانان از طریق:
الف – تعیین و تحدید وظایف و مأموریت های دستگاههای دولتی مسؤول در امور مرتبط با جوانان؛
ب – بازبینی و اصلاح شرح وظایف دستگاههای مسئول بمنظور تقسیم کار ملی و حذف موازی کاری، فعالیت های غیرضرور و جایگزینی خلاء ها و یا مواردی که قبلاً پیش بینی نشده؛
ج – پیش بینی تمهیدات لازم ساختاری، اعتباری و برنامه ای بمنظور الزام به هماهنگی سازمانهای مسئول در امور مرتبط با جوانان با سازمان ملی جوانان در چارچوب تقسیم کار ملی؛
۵ – ۵ – ایجاد زمینه به منظور مشارکت حداکثر سازمانهای غیردولتی و بازبینی و بازتعریف مأموریت آنها از طریق:
الف – شناسایی و ارزیابی موانع موجود جهت فعالیت سازمانهای غیردولتی و کاهش و رفع آنها؛
ب – تسهیل فرآیند تأسیس سازمانهای غیردولتی فعال در امور جوانان؛
ج – اجرای برنامه‌های آموزشی و توانمندسازی برای سازمانهای غیردولتی فعال در امور جوانان؛
د – ایجاد تسهیلات لازم به منظور تشکیل نهاد غیردولتی هماهنگ کننده سازمانهای غیردولتی با امور جوانان؛
هـ – ایجاد مقدمات و تسهیلات لازم به منظور ایجاد شبکه های تخصصی سازمان های غیردولتی؛
۶ – ۵ – سیاست گذاری، برنامه ریزی و ساماندهی بمنظور تعامل سازنده و فعال بین سازمانهای دولتی و غیردولتی از طریق:
الف – شناسایی موانع همکاری سازمان های دولتی و غیردولتی و کاهش و رفع آنها؛
ب – تثبیت نقش سازمان ملی جوانان به عنوان نهاد هماهنگ کننده فعالیت دستگاههای دولتی و سازمانهای غیردولتی در امور جوانان؛
ج – ایجاد تسهیلات و مقدمات لازم بمنظور واگذاری حداکثر وظایف ممکن سازمان های دولتی به سازمان های غیردولتی در امور جوانان؛
د – ایجاد تسهیلات و مقدمات لازم بمنظور حضور نمایندگان سازمان های غیردولتی در مجامع و شوراهای سازمان های دولتی مرتبط با امور جوانان؛
۶ – ساختار
کلیه اقدامات مرتبط با این سند در چارچوب مصوبه شماره ۴۸۵۶۲ /ت۲۹۶۵ مورخ ۲۲ /۹ /۱۳۸۲ هیئت وزیران بر عهده سازمان ملی جوانان خواهد بود.
تبصره ۱ – سازمان ملی جوانان موظف است با همکاری سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور، حداکثر ۳ ماه پس از تصویب این سند پیشنهادات خود را در خصوص تقسیم کار ملی برای ساماندهی امور جوانان به شورای عالی اداری ارائه کند. کلیه تصمیمات سازمان پس از تصویب شورای عالی اداری برای همه دستگاه ها لازم الاجراء می باشد.
تبصره ۲ – به منظور اجرای برنامه جامع ملی ساماندهی امور جوانان ستاد ملی ساماندهی امور جوانان مرکب از افراد زیر تشکیل خواهد شد:
الف – رئیس سازمان ملی جوانان.
ب – رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور یا یکی از معاونین وی به انتخاب رئیس سازمان مذکور.
ج – وزیر آموزش و پرورش یا یکی از معاونین وی به انتخاب وزیر.
د – وزیر کشور یا یکی از معاونین وی به انتخاب وزیر.
هـ – وزیر علوم، تحقیقات و فناوری یا یکی از معاونین وی به انتخاب وزیر.
و – وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی یا یکی از معاونین وی به انتخاب وزیر.
ز – رئیس سازمان تربیت بدنی کشور یا یکی از معاونین وی به انتخاب رئیس سازمان.
ح – رئیس جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی ایران.
ط – یک نفر مدیران سازمان های غیردولتی جوانان به انتخاب مجمع ملی جوانان.
ی – سه نفر اساتید صاحب نظر دانشگاهها به پیشنهاد رئیس سازمان ملی جوانان.
رئیس ستاد در موارد مقتضی می تواند از سایر وزراء معاونین وزرا و یا مدیران دستگاههای ذیربط جهت حضور در جلسات ستاد دعوت به عمل آورد.
تبصره ۳ – ریاست ستاد بر عهده رئیس سازمان ملی جوانان و دبیرخانه آن در سازمان ملی جوانان خواهد بود. کلیه تصمیمات سازمان ملی جوانان به منظور تحقق اهداف این سند – به جز تقسیم کار ملی – و اجرای راهکارهای پیش بینی شده پس از تصویب ستاد برای کلیه دستگاهها لازم الاجرا خواهد بود.
۷ – دستاورد‌های اجرای برنامه:
انتظار می رود در صورت اجرای این برنامه دستاورد‌های زیر محقق شود:
۱ – ۷ – هماهنگی اقدامات در امور جوانان
برنامه جامع ساماندهی امور جوانان در صدد حل مسائل و چالش های اساسی امور جوانان از طریق تقسیم کار ملی و هماهنگی اقدامات موجود است.
۲ – ۷ – اعتلا و ارتقای جوانان
رویکرد تدوین برنامه ارتقایی است، از اینرو تنها به حذف عوامل آسیب رسان بسنده نمی کند و اعتلاء و ارتقای جوانان را مد نظر دارد که برای آن نمی توان غایتی قائل شد.
۳ – ۷ – سیاست گذاری واحد دستگاههای دولتی
تقسیم کار ملی و مشخص شدن سیاستهای ملی در امور جوانان، بایدها و نبایدهای دستگاههای دولتی را روشن کرده و در نتیجه اقدامات جاری بصورت هماهنگ زمینه تحقق اهداف برنامه را فراهم می سازند.
۴ – ۷ – استفاده بهینه از توانائیهای جوانان
افزونی جمعیت جوانان در ایران تا کنون به عنوان یک نگرانی تلقی می شد، با اجرای این برنامه و استفاده بهینه از توانائیهای جوانان، این نگرانی به یک فرصت بی نظیر برای توسعه همه جانبه کشور تبدیل خواهد شد.
۵ – ۷ – گسترش مفاهمه نظری راجع به پدیده جوانی
جوانی از موضوعات قابل تأمل و مورد علاقه جامعه به ویژه صاحبان اندیشه کشور است. از نتایج اجرای برنامه جامع ساماندهی امور جوانان، تعمیق نظر و اندیشه در سطوح مختلف و تغییر نگرش نسبت به پدیده جوانی است.
۶ – ۷ – توسعه ملی
با توجه به راهبردها و راهکارهای ارائه شده در برنامه، نقش جوانان در توسعه ملی گسترش می یابد، زیرا توسعه پایدار مبتنی است بر توسعه منابع انسانی ضمن اینکه جوانان محور توسعه منابع انسانی هستند.
۷ – ۷ – بسیج ظرفیت ملی
هر چند وجود سازمان و نهاد مسؤول برای سیاستگذاری و مدیریت امور جوانان امری لازم و ضروری است، اما محدود نمودن تصدی امور جوانان به یک نهاد و سازمان خطا خواهد بود ، لذا با استفاده از راهبردها و راهکارهای یاد شده می توان با تمام ظرفیت ملی در دو گروه سازمان های دولتی و غیردولتی برای حل مسائل جوانان اقدام کرد.
۸ – ۷ – برنامه ریزی با جوانان و برای جوانان
با توجه به خصوصیات دوران جوانی در هویت طلبی و کسب شخصیت اجتماعی جوانان و بروز مقاومت از سوی آنان در اعمال برنامه ها و اقدامات از طرف دیگران ،اجرای این برنامه امکان مشارکت جوانان و ایفای نقش جدی تری توسط آنان را فراهم می کند.
۹ – ۷ – تقویت و توسعه نهادهای غیردولتی جوانان
مطالعات و تجارب موجود نشان می دهد برای افزایش اثربخشی برنامه ها باید از امکانات نهادهای غیردولتی و مدنی حداکثر استفاده را به عمل آورد. اجرای این برنامه زمینه شکوفایی و رشد سازمان های غیردولتی و مردمی فعال در امور جوانان را فراهم خواهد کرد.
۱۰ – ۷ – تدوین برنامه عمل
این برنامه مقدمات و زمینه های لازم را برای انجام اقدامات آتی در امور جوانان فراهم خواهد آورد و ساز و کارهای تحقق اهداف را مهیا خواهد ساخت.
این سند در جلسه مورخ ……….هیئت وزیران و به پیشنهاد مشترک سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور و سازمان ملی جوانان مطرح و به استناد اصل ۱۳۸ قانون اساسی تصویب شد.