ماده واحده – موافقتنامه حمل و نقل هوایی بین دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت جمهوری چک، مشتمل بر یک مقدمه، بیست و یک ماده و یک پیوست به شرح ضمیمه تصویب و اجازه مبادله اسناد آن داده میشود.
بسم الله الرحمن الرحیم
موافقتنامه حمل و نقل هوایی بین دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت جمهوری چک
مقدمه
دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت جمهوری چک که عضو کنوانسیون هواپیمائی کشوری بین‌المللی مورخ شانزدهم آذر ماه ۱۳۲۳ هجری شمسی برابر با هفتم دسامبر ۱۹۹۴ میلادی میباشند و از این پس طرفهای متعاهد نامیده میشوند، بمنظور تأسیس و بهره‌برداری از سرویسهای هوایی فی‌مابین و ماورای سرزمینهای خود به شرح زیر موافقت کردند:
ماده ۱ – تعاریف
از نظر این موافقتنامه:
الف – اصطلاح «کنوانسیون» به کنوانسیون هواپیمائی کشوری بین‌المللی که در تاریخ شانزدهم آذر ماه ۱۳۲۳ هجری شمسی برابر با هفتم دسامبر ۱۹۴۴ میلادی در شیکاگو برای امضاء مفتوح گردید، اطلاق میشود و شامل اصلاحات کنوانسیون که به موجب ماده (۹۴) آن
تصویب شده و برای طرفهای متعاهد لازم‌الاجراء گردیده و نیز ضمائم کنوانسیون و
اصلاحات آنها که به موجب ماده (۹۰) آن به تصویب رسیده و برای طرفهای متعاهد
لازم‌الاجراء شده است، خواهد بود.
ب – اصطلاح «مقامات هواپیمائی» در مورد جمهوری اسلامی ایران به «سازمان هواپیمائی
کشوری» و هر شخص یا سازمانی که مجاز به انجام وظایف فعلی آن سازمان باشد اطلاق
میگردد و در مورد جمهوری چک به وزارت حمل و نقل و هر شخص یا سازمانی که مجاز به
انجام وظایف فعلی آن وزارتخانه باشد، اطلاق میشود.
ج – اصطلاح «شرکت هواپیمائی تعیین شده» به یک یا چند شرکت هواپیمائی اطلاق میشود
که به موجب مفاد ماده (۳) این موافقتنامه تعیین شوند و اجازه فعالیت بیایند.
د – اصطلاح «ظرفیت» در مورد هواپیما، به میزان بارگیری مؤثر آن هواپیما در یک مسیر
یا قسمتی از مسیر و اصطلاح «ظرفیت» در مورد «سرویس مورد توافق» یه حاصلضرب ظرفیت
هواپیما در چنین سرویسی در دفعات پرواز هواپیمای مزبور طی زمان معین در تمام یا
قسمتی از مسیر، اطلاق میشود.
ه – اصطلاح «سرزمین» در مورد هر یک از طرفهای متعاهد به مناطق خشکی و آبی که تحت
حاکمیت آن قرار دارد، اطلاق و شامل فضای محاذی آنها نیز میشود.
و – اصطلاحات «سرویس هوایی»، «سرویس هوایی بین‌المللی»، «شرکت هواپیمائی» و «توقف
بمنظورهای غیر حمل و نقل» دارای همان معانی است که در ماده (۹۶) کنوانسیون برای
آنها ذکر شده است.
ز – اصطلاح «نرخ» به قیمتی اطلاق میشود که برای حمل مسافر، بار همراه و غیر همراه
پرداخت گردد و شامل شرایطی که به موجب آن قیمتهای مزبور اعمال میشود از جمله
قیمتها و شرایط مقرر برای نمایندگیها و سایر خدمات جنبی به استثناء دستمزدها و
شرایط حمل پست، میباشد.
ح – اصطلاح «پیوست» به پیوست این موافقتنامه یا اصلاحیه‌ای اطلاق میگردد که بر
اساس مفاد ماده (۱۶) این موافقتنامه تنظیم شده باشد. پیوست جزء لاینفک این
موافقتنامه را تشکیل داده و همه ارجاعات به موافقتنامه شامل پیوست خواهد بود مگر
در مواردی که صراحتا” به گونه‌ای دیگر توافق شده باشد.
ماده ۲ – اعطای حقوق
۱ – هر طرف متعاهد جهت انجام سرویسهای هوایی بین‌المللی منظم بوسیله شرکت
هواپیمائی تعیین شده طرف متعاهد دیگر حقوق زیر را به طرف متعاهد دیگر اعطاء مینماید:
الف – پرواز بدوان فرود از فراز سرزمین طرف متعاهد دیگر؛
ب – توقف در سرزمین مذکور به منظورهای غیر حمل و نقل؛
ج – توقف در سرزمین مذکور به منظور سوار و پیاده کردن مسافر، بارگیری و تخلیه بار
و پست در حمل و نقل بین‌المللی در نقاط مشخص شده در جدول مسیر پیوست این موافقتنامه؛
د – سوار و پیاده کردن مسافر، بار همراه، بار غیر همراه و بارگیری و تخلیه بار از
جمله پست بطور جداگانه یا بصورت ترکیبی در سرزمین کشورهای ثالث در نقاط مشخص شده
در پیوست به نقاطی در سرزمین طرف متعاهد دیگر که در پیوست مشخص شده است یا بالعکس.
۲ – شرکتهای هواپیمائی هر طرف متعاهد به غیر از آنهائی که طبق ماده (۳) این
موافقتنامه تعیین گردیده‌اند همچنین میتوانند از حقوقی که در جزءهای (الف) و (ب)
بند (۱) این ماده مشخص شده است نیز بهره‌مند گردند.
۳ – هیچیک از مفاد این موافقتنامه نباید به نحوی تفسیر شود که به شرکت هواپیمائی
یک طرف متعاهد این حق را اعطاء کند که در داخل سرزمین طرف متعاهد دیگر از نقطه‌ای
به نقطه دیگر مبادرت به حمل مسافر، بار و پست در قبال مزد یا کرایه نماید.
۴ – در مناطقی که در آن مخاصمات مسلحانه جریان دارد و یا در اشغال نظامی است و نیز
در مناطقی که تحت تأثیر مخاصمات مسلحانه یا اشغال نظامی قرار گرفته انجام سرویسهای
موضوع این ماده منوط به تصویب مقامهای صلاحیتدار مربوط خواهد بود.
ماده ۳ – تعیین و اجازه
۱ – هر طرف متعاهد حق دارد با ارسال اعلامیه کتبی به طرف متعاهد دیگر یک یا چند
شرکت هواپیمائی را برای انجام سرویسهای مورد توافق در مسیرهای مشخص شده تعیین و هر
شرکت هواپیمائی تعیین شده را حذف کند یا تغییر دهد.
۲ – پس از دریافت اعلامیه مذکور در بند (۱) مقامات صلاحیتدار طرف متعاهد دیگر باید
با رعایت مفاد بندهای (۳) و (۴) این ماده اجازه مقتضی را بدون تأخیر به شرکت
هواپیمائی تعیین شده مزبور اعطاء کنند.
۳ – مقامات هواپیمائی یک طرف متعاهد میتوانند از شرکت هواپیمائی تعیین شده طرف
متعاهد دیگر بخواهند که آنان را مجاب سازد که شرایط مقرر در قوانین و مقرراتی را
که معمولا” به موجب مفاد کنوانسیون توسط آن مقامات در مورد سرویسهای هوایی
بین‌المللی اعمال میگردد، دارا میباشد.
۴ – مقامات هواپیمائی هر طرف متعاهد حق دارند در هر مورد که مجاب نشده باشند
مالکیت عمده و کنترل مؤثر شرکت هواپیمائی تعیین شده متعلق و در اختیار طرف متعاهد
دیگر یا اتباع آن است از اعطای اجازه بهره‌برداری موضوع بند (۲) این ماده امتناع
ورزد و یا هر شرطی را که برای اعمال حقوق مذکور در ماده (۲) این موافقتنامه توسط
آن شرکت هواپیمائی تعیین شده لازم بداند، وضع نماید.
۵ – شرکت هواپیمائی تعیین شده میتواند در هر زمان پس از دریافت اجازه مندرج در بند
(۲) فوق بهره‌برداری از سرویسهای مورد توافق را آغاز کند مشروط بر آنکه نرخی مطابق
ضوابط مواد (۱۰) و (۱۲) این موافقتنامه در مورد سرویسهای مزبور وضع شده و مجری باشد.
ماده ۴ – تعلیق و لغو
۱ – مقامات هواپیمائی هر طرف متعاهد میتواند در موارد مشروح زیر مجوز بهره‌برداری
را لغو یا استفاده از حقوق مندرج در ماده (۲) این موافقتنامه را در مورد شرکت
هواپیمائی تعیین شده طرف متعاهد دیگر معلق، یا هر شرطی را که برای استفاده از این
حقوق لازم میداند وضع کند:
الف – چنانچه قانع نشود که مالکیت عمده و کنترل مؤثر شرکت هواپیمائی مذکور متعلق و
در اختیار طرف متعاهد دیگر یا اتباع وی میباشد؛ یا
ب – چنانچه شرکت هواپیمائی مذکور قوانین و یا مقررات طرف متعاهدی که این حقوق را
اعطاء نموده است، رعایت نکند؛ یا
ج – چنانچه شرکت هواپیمائی مذکور در انجام عملیات بهره‌برداری از مفاد این
موافقتنامه تخطی کند.
۲ – لغو یا تعلیق یا وضع شرایط مذکور در بند (۱) این ماده جز در مواردی که برای
جلوگیری از نقض بیشتر قوانین و یا مقررات و یا مفاد این موافقتنامه فوریت داشته
باشد، فقط پس از مشورت با مقامات هواپیمائی طرف متعاهد دیگر صورت خواهد گرفت.
این مشورت بین مقامات هواپیمائی پس از دریافت درخواست انجام آن در خلال مدت شصت روز شروع خواهد شد.
ماده ۵ – شمول قوانین و مقررات
۱ – قوانین و مقررات هر طرف متعاهد در مورد ورود یا خروج هواپیمائی که به امر
هوانوردی بین‌المللی اشتغال دارند و نیز قوانین و مقررات مربوط به بهره‌برداری و
هوانوردی این قبیل هواپیماها مادام که بر فراز یا داخل سرزمین آن طرف متعاهد
میباشند، در مورد هواپیماهای شرکت هواپیمائی تعیین شده طرف متعاهد دیگر اعمال
خواهد شد.
۲ – قوانین و مقررات هر طرف متعاهد که ناظر به ورود، اقامت موقت و خروج مسافرین،
خدمه، بار یا پست از سرزمین آن میباشد از قبیل تشریفات ورود و خروج، مهاجرت و
همچنین مقررات گمرکی، قرنطینه، سلامت و بهداشت در مورد مسافرین، خدمه، بار یا
محمولات پستی هواپیمای شرکت هواپیمائی تعیین شده طرف متعاهد دیگر مادام که در
سرزمین مذکور باشند اعمال خواهد شد.
۳ – هر طرف متعاهد بنا به تقاضای طرف متعاهد دیگر نسخه‌ای از قوانین و مقررات
مذکور در این ماده را در اختیار آن قرار خواهد داد.
ماده ۶ – نمایندگی شرکت هواپیمائی
۱ – شرکت هواپیمائی یک طرف متعاهد مجاز خواهد بود که نماینده و کارکنان فنی،
بازرگانی و دیگر متخصصین خود را که بطور معقول برای برقراری سرویسهای مورد توافق
نیاز دارد، بر اساس عمل متقابل وارد سرزمین طرف متعاهد دیگر نموده و ابقاء نماید.
۲ – ایجاد نمایندگی و استخدام کارکنان با رعایت قوانین و مقررات جاری در سرزمین
طرف متعاهد دیگر صورت خواهد پذیرفت.
۳ – شرکتهای هواپیمائی طرفهای متعاهد با رعایت قوانین و مقررات جاری سرزمین متبوع
خود این حق را خواهند داشت که بمنظور توسعه حمل و نقل هوایی و فروش سرویسهای حمل و
نقل هوایی، دفتر یا دفاتری را در سرزمین طرف متعاهد دیگر تأسیس نمایند.
ماده ۷ – انتقال درآمدها
۱ – با ثبت نزد مقامات هواپیمائی یکی از طرفهای متعاهد و با ثبت بازرگانی مناسب و
بر اساس قوانین و مقررات ملی مربوط طرف متعاهد مذکور، شرکت یا شرکتهای هواپیمائی
تعیین شده طرف متعاهد دیگر محق خواهند بود تا بطور آزادانه سرویسهای حمل و نقل
هوایی خود را در سرزمین طرف متعاهد اول بطور مستقیم یا به اختیار خود از طریق
نمایندگان خود به فروش برسانند و هر شخص آزاد خواهد بود تا چنین سرویسهای حمل و
نقلی را با پول رایج محلی یا با هر ارز قابل تبدیل که بواسطه مقررات تبدیل ارز
قابل اجرا در آن سرزمین مجاز شمرده میشود، خریداری نماید.
۲ – شرکت هواپیمائی تعیین شده طرفهای متعاهد حق دارد مازاد دریافتهای حاصله در
سرزمین طرف متعاهد دیگر را پس از کسر مخارج محلی به ارز قابل تسعیر، تبدیل و به
سرزمین خود انتقال دهد تبدیل و انتقال باید بدون محدودیت و بر اساس نرخ متداول
تبدیل ارز خارجی در بازار که برای اینگونه معاملات در روز انتقال قابل اجرا
میباشد، صورت پذیرد. در صورتی که نظام نرخ متداول تبدیل ارز خارجی در بازار دایر
نشده باشد، تبدیل و انتقال باید بدون محدودیت و بر اساس نرخ رسمی تبدیل که در روز
انتقال قابل اجراء میباشد، صورت پذیرد. انتقال حقیقی باید بدون تأخیر صورت گرفته و
نباید مشمول هیچ گونه هزینه‌ای به استثنای هزینه‌های عادی خدماتی که توسط بانک
برای معاملات مزبور اخذ میگردد، شود.
۳ – در صورتی که پرداختها بین طرفهای متعاهد بواسطه یک موافقتنامه مخصوص برنامه
ریزی شده است، چنین موافقتنامه‌ای باید به موقع اجرا گذارده شود.
ماده ۸ – معافیت از حقوق گمرکی، سود بازرگانی و سایر عوارض
۱ – هواپیماهای شرکت هواپیمائی تعیین شده طرف متعاهدی که سرویسهای بین‌المللی را
انجام میدهد و مواد سوختی، روغن موتور، سایر مواد مصرفی فنی، وسایل یدکی، لوازم
مورد نیاز جاری و خوار و بار موجود در هواپیماهای شرکت هواپیمائی یک طرف متعاهد که
مجاز به استفاده از مسیرها و سرویسهای موضوع این موافقتنامه میباشند به هنگام ورود
یا خروج از سرزمین طرف متعاهد دیگر بر اساس عمل متقابل از پرداخت حقوق گمرکی و سود
بازرگانی و هزینه‌های بازرسی و سایر عوارض و هزینه‌های مشابه ملی و محلی معاف
خواهند بود حتی اگر مواد مذکور زمانی مورد استفاده قرار گیرد یا به مصرف برسد که
هواپیماهای مزبور بر فراز آن سرزمین در پرواز باشند.
۲ – سوخت، روغن موتور، سایر مواد مصرفی فنی، وسایل یدکی، لوازم مورد نیاز جاری و
خوار و بار که توسط یک طرف متعاهد یا اتباع آن به سرزمین طرف متعاهد دیگر وارد شود
و صرفا” بمنظور استفاده در هواپیماهای شرکت هواپیمائی تعیین شده آن طرف متعاهد
باشد بر اساس عمل متقابل از پرداخت حقوق گمرکی و سود بازرگانی و هزینه‌های بازرسی
و سایر عوارض و هزینه‌های مشابه ملی و محلی معاف خواهد بود.
۳ – سوخت، روغن موتور، سایر مواد مصرفی فنی، وسایل یدکی، لوازم مورد نیاز جاری و
خوار و بار که در سرزمین یک طرف متعاهد بار هواپیماهای شرکت هواپیمائی تعیین شده
طرف متعاهد دیگر میشود و در سرویسهای بین‌المللی مورد استفاده قرار میگیرد بر اساس
عمل متقابل از پرداخت حقوق گمرکی و سود بازرگانی، مالیاتها و هزینه‌های بازرسی و
سایر عوارض و هزینه‌های مشابه ملی و محلی، معاف خواهد بود.
۴ – تجهیزات هوانوردی مورد نیاز جاری و همچنین مواد و کالاهای نگاهداری شده در
هواپیماهای شرکت هواپیمائی تعیین شده هر طرف متعاهد تنها با موافقت مقامات گمرکی
طرف متعاهد دیگر در آن سرزمین قابل تخلیه است. در این صورت میتوان آنها را تا زمانی
که طبق مقررات گمرکی مجددا” صادر میشوند و یا ترتیب دیگری در مورد آن داده شود تحت
نظارت مقامات نامبرده قرار داد.
۵ – مسافران، اثاثیه مسافران و باری که از سرزمین یک طرف متعاهد در ترانزیت مستقیم
قرار دارند و از حریمی که در فرودگاه بدین منظور ساخته شده خارج نمیشوند بجز برای
جلوگیری از قاچاق مواد مخدر و مواد روانگردان، فقط مشمول کنترل ساده‌ای خواهند
بود. اثاثیه مسافر و بار تا زمانی که در ترانزیت مستقیم است از حقوق گمرکی و سود
بازرگانی و هرگونه مالیات معاف خواهد بود.
۶ – اسناد رسمی حاوی آرم رسمی شرکت هواپیمائی مانند برچسب چمدان، بلیط هواپیما،
بارنامه، کارت اجازه ورود به هواپیما و جدول زمانبندی که به داخل سرزمین هر طرف
متعاهد برای استفاده اختصاصی شرکت هواپیمائی تعیین شده طرف متعاهد دیگر وارد
میشود، از کلیه حقوق گمرکی و سود بازرگانی و یا مالیاتها بر اساس عمل متقابل معاف
خواهد بود.
ماده ۹ – تسهیلات و هزینه‌های فرودگاهی
۱ – هر یک از طرفهای متعاهد در سرزمین خود فرودگاه یا فرودگاههائی را جهت استفاده
شرکت هواپیمائی تعیین شده طرف متعاهد دیگر در مسیر مشخص شده تعیین خواهد کرد و
تسهیلات ارتباطی، هوانوردی، هواشناسی و سایر خدماتی را که برای بهره‌برداری
سرویسهای مورد توافق لازم است در اختیار شرکت هواپیمائی تعیین شده طرف متعاهد دیگر
قرار خواهد داد.
۲ – هر یک از طرفهای متعاهد میتواند در قبال استفاده هواپیماهای شرکت هواپیمائی
تعیین شده طرف متعاهد دیگر از فرودگاهها، مسیرهای هوایی، سرویسهای حمل و نقل هوایی
و سایر تأسیسات آن هزینه‌های عادلانه و معقولی دریافت دارد، مشروط بر آنکه میزان
این هزینه‌ها از آنچه شرکتهای حمل و نقل هوایی آنکه در سرویسهای مشابه بین‌المللی
تردد میکنند، برای استفاده از چنین فرودگاه و تأسیساتی میپردازند، تجاوز نکند.
ماده ۱۰ – مقررات ظرفیت و تصویب برنامه‌های پرواز
۱ – شرکتهای هواپیمائی تعیین شده طرفهای متعاهد از رفتار عادلانه و برابر برخوردار
خواهند بود تا بتوانند برای انجام سرویسهای مورد توافق در مسیرهای مشخص شده از
فرصتهای متساوی بهره‌مند باشند.
۲ – در انجام سرویسهای مورد توافق، شرکت هواپیمائی تعیین شده هر طرف متعاهد، منافع
شرکت هواپیمائی طرف دیگر را مورد نظر قرار خواهد داد تا من غیر حق در سرویسهای طرف
دیگر در تمام یا قسمتی از همان مسیرها اثر نامطلوب ایجاد نشود.
۳ – هدف اصلی از برقراری سرویسهای مورد توافق توسط شرکتهای هواپیمائی تعیین شده
طرفهای متعاهد، تأمین ظرفیت کافی با ضریب بار مناسب جهت رفع نیازمندیهای جاری و
پیش‌بینی شده معقول برای حمل مسافر و بار و پست بین سرزمین طرف متعاهد تعیین کننده
شرکت هواپیمائی و سرزمین طرف متعاهد دیگر میباشد.
۴ – شرکت هواپیمائی تعیین شده هر طرف متعاهد همچنین میتواند با رعایت اصول مندرج
در بندهای (۱)، (۲) و (۳) این ماده، ظرفیتی را برای رفع نیازمندیهای حمل و نقل بین
سرزمینهای کشورهای ثالث مندرج در جدول مسیر پیوست این موافقتنامه و سرزمین طرف
متعاهد دیگر تأمین نماید.
۵ – ظرفیتی که عرضه میشود شامل تعداد سرویسها و نوع هواپیماهای مورد استفاده
شرکتهای هواپیمائی تعیین شده طرفهای متعاهد در سرویسهای مورد توافق میتواند از سوی
شرکتهای هواپیمائی تعیین شده پیشنهاد و برنامه‌ریزی شود. پیشنهاد فوق پس از مذاکره
و تبادل نظر بین شرکتهای هواپیمائی تعیین شده با رعایت اصول مندرج در بندهای (۱)،
(۲) و (۳) این ماده ممکن است ارائه گردد. ظرفیت مذکور با تصویب مقامات هواپیمائی
طرفهای متعاهد تعیین و اجرا خواهد شد.
۶ – در صورت عدم توافق بین شرکتهای هواپیمائی تعیین شده توسط طرفهای متعاهد مسائل
مندرج در بند (۵) از طریق توافق بین مقامات هواپیمائی دو طرف متعاهد حل و فصل
خواهد گردید. تا زمانی که این توافق حاصل نگردیده، ظرفیت عرضه شده توسط شرکتهای
هواپیمائی تعیین شده بدون تغییر باقی خواهد ماند.
۷ – شرکت هواپیمائی تعیین شده هر طرف متعاهد، حد اکثر سی روز قبل از شروع سرویسها
در مسیرهای مشخص شده، برنامه‌های پرواز از جمله اعتبار آن، نوع هواپیما و تعداد را
برای تصویب به مقامات هواپیمائی طرف متعاهد دیگر تسلیم خواهد نمود. در مورد
تغییرات بعدی نیز به همین ترتیب عمل خواهد شد. در موارد خاص میتوان این محدوده
زمانی را با تصویب مقامات نامبرده تغییر داد.
۸ – اگر یک شرکت هواپیمائی تعیین شده علاوه بر پروازهائی که در برنامه پروازی
میباشد، تمایل به برقراری پروازهای اضافه داشته باشد، باید از مقامات هواپیمائی
طرف متعاهد دیگر درخواست مجوز نماید. چنین درخواستی باید معمولا” حد اقل یک هفته
قبل از انجام چنین پروازهائی ارائه گردد.
ماده ۱۱ – شناسائی گواهینامه‌ها و پروانه‌ها
گواهینامه‌های قابلیت پرواز و گواهینامه‌های صلاحیت و پروانه‌هائی که توسط یک طرف
متعاهد صادر شده یا اعتبار یافته و هنوز به قوت خود باقی باشد، برای بهره‌برداری
از مسیرها و سرویسهای موضوع این موافقتنامه، توسط طرف متعاهد دیگر معتبر شناخته
خواهد شد، مشروط بر اینکه شرایط صدور یا اعتبار گواهینامه‌ها و پروانه‌های مزبور
مساوی یا بیش از حد اقل استانداردهائی باشد که به موجب کنوانسیون وضع شده یا خواهد
شد. در هر حال هر طرف متعاهد این حق را برای خود محفوظ میدارد که در مورد پرواز از
فراز سرزمین خود از شناسائی گواهینامه‌های صلاحیت و پروانه‌هائی که برای اتباع آن
توسط طرف متعاهد دیگر یا هر دولت دیگری صادر شده یا معتبر شناخته شده، خودداری
نماید.
ماده ۱۲ – نرخهای حمل و نقل هوایی
۱ – نرخهای مورد اجراء توسط شرکتهای هواپیمائی تعیین شده طرفهای متعاهد در
سرویسهای مورد توافق در سطح معقولی خواهد بود که با توجه به کلیه عوامل مربوط از
جمله هزینه بهره‌برداری و سود معقول و خصوصیات سرویس و نرخهای شرکتهای هواپیمائی
دیگر که در تمام یا قسمتی از همان مسیرها سرویسهای منظم انجام میدهند، وضع میگردد.
۲ – مقامات هواپیمائی طرفهای متعاهد باید نرخهای غیر قابل قبولی را که بطور غیر
معقول تبعیض آمیز، من غیر حق بالا یا بدلیل سوء استفاده از وضعیت غالب محدود
کننده، یا به صورت مصنوعی بدلیل یارانه یا حمایت مستقیم یا غیر مستقیم پایین
میباشد و یا به شکسته شدن نرخ منتج میشود را مورد رسیدگی قرار دهند.
۳ – نرخهای موضوع بند (۱) این ماده بر اساس قواعد زیر تعیین میگردد:
الف – در صورتی که شرکتهای هواپیمائی تعیین شده دو طرف متعاهد عضو یک اتحادیه
بین‌المللی شرکتهای هواپیمائی با مکانیسم تعیین نرخ باشند و یک قطعنامه نرخ، راجع
به سرویسهای مورد توافق از قبل وجود داشته باشد، نرخها بر اساس این قطعنامه بین
شرکتهای هواپیمائی تعیین شده طرفهای متعاهد برقرار خواهد شد.
ب – در صورتی که هیچکدام از شرکتهای هواپیمائی تعیین شده طرفهای متعاهد یا یکی از
آنها عضو اتحادیه شرکتهای هواپیمائی نباشند و یا قطعنامه نرخ مندرج در جزء (الف)
فوق وجود نداشته باشد شرکتهای هواپیمائی تعیین شده طرفهای متعاهد در مورد نرخهائی
که برای سرویسهای مورد توافق اعمال میگردد بین خود توافق خواهند کرد.
ج – نرخهائی که به ترتیب مندرج در جزءهای (الف) و (ب) فوق مورد توافق قرار میگیرد
لااقل سی روز قبل از تاریخ پیشنهادی اجراء برای تصویب به مقامات هواپیمائی طرفهای
متعاهد تسلیم خواهد گردید. این محدوده زمانی با موافقت مقامات مذکور قابل تغییر
است.
د – در صورتی که شرکتهای هواپیمائی تعیین شده طرفهای متعاهد نتوانند درباره نرخهای
قابل اجراء به توافق برسند یا در صورتی که یک طرف متعاهد شرکت هواپیمائی خود را
بمنظور انجام سرویسهای مورد توافق تعیین ننموده باشد و یا چنانچه در فاصله پانزده
روز اول از دوره سی روزه موضوع جزء (ج) این ماده، مقامات هواپیمائی یک طرف متعاهد
عدم رضایت خود را از هر یک از نرخهای توافق شده بین شرکتهای هواپیمائی طرفهای
متعاهد طبق جزءهای (الف) و (ب) این ماده به مقامات هواپیمائی طرف متعاهد دیگر
اعلام دارند، مقامات هواپیمائی طرفهای متعاهد اهتمام خواهند نمود در مورد نرخهای
مناسب به توافق برسند. بطور کلی هیچ نرخی قبل از تصویب مقامات هواپیمائی طرفهای
متعاهد به مورد اجراء گذارده نخواهد شد با وجود این در صورتی که ظرف مدت پانزده روز
یاد شده، هیچکدام از مقامات هواپیمائی طرفهای متعاهد عدم رضایت خود را نسبت به
نرخهای توافق شده بین شرکتهای هواپیمائی تعیین شده اعلام ندارند، نرخهای مزبور
تصویب شده تلقی خواهد شد.
۴ – نرخهای تعیین شده به موجب این ماده تا زمانی که نرخهای جدید تعیین نشده باشد، بقوت خود باقی خواهد ماند.
ماده ۱۳ – امنیت هوانوردی
۱ – طرفهای متعاهد حقوق و تعهداتی را که به موجب حقوق بین‌الملل در قبال یکدیگر در
خصوص حفظ امنیت هواپیمائی کشوری در برابر اعمال مداخله گرایانه غیر قانونی دارند، مورد تأکید قرار میدهند.
طرفهای متعاهد بدون تحدید کلیت حقوق و تعهداتی که به موجب حقوق بین‌الملل بعهده
دارند، بویژه طبق مفاد کنوانسیون راجع به جرائم و برخی اعمال ارتکابی دیگر در
هواپیما امضاء شده در توکیو به تاریخ ۱۳۴۲/۶/۲۳ هجری شمسی مطابق با چهاردهم
سپتامبر ۱۹۶۳ میلادی، کنوانسیون راجع به جلوگیری از تصرف غیر قانونی هواپیما امضاء
شده در لاهه به تاریخ ۱۳۴۹/۹/۲۵ هجری شمسی مطابق با شانزدهم دسامبر ۱۹۷۰ میلادی و
کنوانسیون راجع به جلوگیری از اعمال غیر قانونی علیه امنیت هواپیمائی کشوری امضاء
شده در مونترال به تاریخ ۱۳۵۰/۷/۱ هجری شمسی مطابق با بیست و سوم سپتامبر ۱۹۷۱
میلادی و هر کنوانسیون دیگر مرتبط با امنیت هواپیمائی کشوری که طرفهای متعاهد عضو
آن باشند، عمل خواهند کرد.
۲ – طرفهای متعاهد حسب تقاضا، کلیه مساعدتهای لازم را به یکدیگر جهت جلوگیری از
تصرف غیر قانونی هواپیماهای کشوری و سایر اعمال غیر قانونی علیه امنیت این
هواپیماها، مسافرین و خدمه آنها، فرودگاهها و تأسیسات هوانوردی و هر نوع تهدید
دیگر علیه امنیت هواپیمائی کشوری ارائه خواهند کرد.
۳ – طرفهای متعاهد باید در روابط دوجانبه خود طبق مقررات امنیت هوانوردی مصوب
سازمان بین‌المللی هواپیمائی کشوری که به عنوان ضمائم کنوانسیون هواپیمائی کشوری
بین‌المللی شناخته شده‌اند تا حدودی که مقررات امنیتی مزبور در مورد طرفهای متعاهد
قابل اجراء است عمل نمایند. هر یک از طرفهای متعاهد باید از متصدیان هواپیماهائی
که محل ثبت آن هواپیماها یا محل اصلی کار و یا اقامت دائمی متصدیان آنها در سرزمین
وی واقع شده و نیز از متصدیان فرودگاههای واقع در سرزمین خود بخواهد که مطابق
مقررات هوانوردی مزبور عمل کنند.
۴ – هر طرف متعاهد میتواند از متصدیان هواپیماها بخواهد که مقررات امنیت هوانوردی
مورد اشاره در بند (۳) فوق را که طرف متعاهد دیگر برای ورود به سرزمین خود، خروج
از آن یا در مدت توقف در آنجا مقرر کرده است، رعایت کنند. هر طرف متعاهد باید
اطمینان حاصل کند که در سرزمین آن اقدامات کافی برای حفاظت از هواپیماها و بازرسی
مسافران، خدمه، لوازم همراه مسافر، اثاثیه مسافر، بار و خوار و بار هواپیما پیش
از سوار شدن مسافران یا بارگیری و به هنگام آن به نحو مؤثر انجام میشود. همچنین هر
طرف متعاهد باید هر درخواستی را که طرف متعاهد دیگر برای انجام اقدامات امنیتی
ویژه معقول جهت مقابله با تهدیدی خاص بعمل آورد، با نظر مساعد مورد توجه قرار دهد.
۵ – هرگاه هواپیماهای کشوری بطور غیر قانونی تصرف شود و یا اعمال غیر قانونی دیگری
علیه امنیت این هواپیماها، مسافرین و خدمه آنها، فرودگاهها یا تأسیسات هوانوردی
صورت پذیرد و یا تهدیدی در این مورد انجام گیرد، طرفهای متعاهد باید از طریق تسهیل
ارتباطات و اتخاذ تدابیر مناسب دیگر بمنظور ختم سریع و بی‌خطر حادثه و یا خنثی
کردن تهدید مزبور به یکدیگر یاری رسانند.
ماده ۱۴ – ایمنی هوانوردی
۱ – هر طرف متعاهد میتواند در هر زمان در رابطه با استانداردهای ایمنی در هر مورد
مربوط به خدمه پرواز، هواپیما یا فعالیت پروازی آنها که طرف متعاهد دیگر تصویب
نموده درخواست مشاوره نماید. چنین مشاوره‌ای ظرف مدت سی روز از درخواست مزبور
انجام خواهد شد.
۲ – در صورتی که پس از مشاوره مزبور یک طرف متعاهد ملاحظه کند که طرف متعاهد دیگر
استانداردهای ایمنی را در هر یک از موارد مزبور که دست کم برابر با حد اقل
استانداردهای وضع شده در آن زمان به موجب کنوانسیون شیکاگو است بطور مؤثر حفظ و
اجرا نمیکند، طرف متعاهد نخست، طرف متعاهد دیگر را از یافته‌های مزبور و اقداماتی
که برای تطبیق با حد اقل استانداردهای مزبور ضروری به نظر میرسد مطلع خواهند نمود
و طرف متعاهد دیگر اقدام اصلاحی مناسب را اتخاذ خواهد نمود.
ماده ۱۵ – تسلیم آمار
مقامات هواپیمائی هر طرف متعاهد اطلاعات و آمار مربوط به حمل و نقل انجام شده در
سرویسهای مورد توافق توسط شرکت هواپیمائی تعیین شده خود به سرزمین طرف متعاهد دیگر
یا از آن سرزمین را که معمولا” توسط شرکت هواپیمائی تعیین شده برای مقامات
هواپیمائی ملی خود تهیه و به آنها ارائه میگردد، بنا بر تقاضا در اختیار مقامات
هواپیمائی طرف متعاهد دیگر قرار خواهند داد. ارائه هرگونه اطلاعات اضافی آماری حمل
و نقل مورد درخواست مقامات هواپیمائی یک طرف متعاهد از مقامات هواپیمائی طرف
متعاهد دیگر منوط به مذاکره و توافق طرفهای متعاهد خواهد بود.
ماده ۱۶ – مشاوره، تغییر و اصلاح
۱ – طرفهای متعاهد جهت حسن اجرای این موافقتنامه از طریق مقامات هواپیمائی خود با
یکدیگر همکاری لازم معمول خواهند داشت و به این منظور مقامات هواپیمائی یک طرف
متعاهد میتوانند در هر زمان از مقامات هواپیمائی طرف متعاهد دیگر تقاضای مشاوره
کنند.
۲ – مشاوره مورد تقاضای مقامات هواپیمائی هر طرف متعاهد ظرف شصت روز از تاریخ
دریافت تقاضا آغاز خواهد شد.
۳ – هر یک از طرفهای متعاهد میتواند در هر زمان که لازم بداند خواستار تغییر یا
اصلاح مفاد این موافقتنامه شود و در این صورت طرفهای متعاهد باید ظرف شصت روز از
تاریخ دریافت تقاضای مذاکره توسط طرف متعاهد دیگر در این خصوص به مذاکره بپردازند.
۴ – هرگونه تغییر یا اصلاح این موافقتنامه با رعایت مفاد ماده (۲۱) این
موافقتنامه، به مورد اجراء نهاده خواهد شد.
۵ – علی‌رغم مفاد بند (۴) اصلاحات جدول مسیر پیوست این موافقتنامه، میتواند بطور
مستقیم بین مقامات هواپیمائی طرفهای متعاهد مورد توافق قرار گیرد. این اصلاحات با
مبادله یادداشت از طریق دیپلماتیک لازم‌الاجراء خواهد گردید.
ماده ۱۷ – حل اختلافات
۱ – هرگاه در مورد تفسیر یا اجرای این موافقتنامه و پیوست (پیوستهای) آن بین
طرفهای متعاهد اختلافی بروز نماید، طرفهای متعاهد در مرحله نخست اهتمام خواهند کرد
که اختلاف را از طریق مذاکره حل و فصل نمایند.
۲ – هرگاه طرفهای متعاهد نتوانند اختلاف را از طریق مذاکره حل و فصل کنند،
میتوانند با توافق موضوع را جهت کسب نظر مشورتی به هر شخص یا هیأتی ارجاع کنند.
۳ – چنانچه طرفهای متعاهد به موجب بندهای (۱) و (۲) فوق در مورد حل اختلاف به
نتیجه نرسند هر یک از طرفهای متعاهد میتواند با رعایت قوانین و مقررات مربوط خود،
ضمن ارسال اطلاعیه‌ای برای طرف متعاهد دیگر موضوع را به هیأت داوری سه نفره مرکب
از دو داور منتخب طرفهای متعاهد و یک سرداور ارجاع نماید.
در صورت ارجاع امر به داوری، هر یک از طرفهای متعاهد ظرف مدت شصت روز از تاریخ
دریافت اطلاعیه ارجاع اختلاف به داوری، نسبت به معرفی یک داور اقدام میکند و
داوران منتخب طرفهای متعاهد ظرف مدت شصت روز از تاریخ آخرین انتخاب، سرداور را
تعیین خواهند کرد. چنانچه هر یک از طرفهای متعاهد ظرف مدت مقرر داور خود را تعیین
نکند و یا داوران منتخب ظرف مدت مذکور، در مورد انتخاب سرداور به توافق نرسند، هر
یک از طرفهای متعاهد میتواند از رئیس شورای سازمان بین‌المللی هواپیمائی کشوری
بخواهد که حسب مورد داور طرف ممتنع یا سرداور را تعیین نماید.
سرداور باید در هر صورت تابعیت کشوری را دارا باشد که در زمان انتخاب با طرفهای
متعاهد روابط سیاسی دارد.
۴ – در مواردی که سرداور باید توسط رئیس شورای سازمان بین‌المللی هواپیمائی کشوری
تعیین شود چنانچه رئیس شورای سازمان بین‌المللی هواپیمائی کشوری از انجام وظیفه
مذکور معذور یا تبعه یکی از طرفهای متعاهد باشد، انتصاب توسط معاون رئیس انجام
خواهد شد و چنانچه معاون رئیس نیز از انجام وظیفه مذکور معذور یا تبعه یکی از
طرفهای متعاهد باشد، این انتصاب توسط عضو ارشد شورا که تابعیت هیچیک از طرفهای
متعاهد را نداشته باشد، انجام خواهد شد.
۵ – هیأت داوری با توجه به سایر مواردی که طرفهای متعاهد توافق نموده‌اند آئین و
محل داوری را تعیین خواهد نمود.
۶ – تصمیمات هیأت داوری برای طرفهای متعاهد لازم‌الاتباع است.
۷ – مخارج داوری، شامل هزینه‌ها و دستمزدهای داوران به نسبت مساوی توسط طرفهای
متعاهد پرداخت خواهد گردید. هرگونه مخارجی که توسط شورای سازمان بین‌المللی
هواپیمائی کشوری در رابطه با نصب سرداور و یا داور طرف ممتنع به شرح مندرج در بند
(۳) این ماده بوجود آید بعنوان بخشی از هزینه‌های داوری محسوب خواهد گردید.
ماده ۱۸ – فسخ
هر طرف متعاهد میتواند در هر زمان قصد خود را مبنی بر فسخ این موافقتنامه طی
اطلاعیه کتبی به طرف متعاهد دیگر اعلام نماید. این اطلاعیه همزمان به آگاهی سازمان
بین‌المللی هواپیمائی کشوری نیز خواهد رسید و در این صورت موافقتنامه دوازده ماه پس
از اعلام دریافت اطلاعیه فسخ توسط طرف متعاهد دیگر فسخ شده تلقی خواهد شد، مگر
آنکه اطلاعیه فسخ قبل از انقضای این مدت با تراضی طرفهای متعاهد مسترد شود. هرگاه
طرف متعاهد دیگر دریافت اطلاعیه فسخ را اعلام نکند، اطلاعیه مزبور چهارده روز پس
از وصول آن به سازمان بین‌المللی هواپیمائی کشوری دریافت شده تلقی خواهد شد.
ماده ۱۹ – مطابقت با کنوانسیونها یا موافقتنامه‌های چندجانبه
چنانچه کنوانسیون یا موافقتنامه چندجانبه حمل و نقل هوایی در مورد هر دو طرف
متعاهد لازم‌الاجراء گردد، این موافقتنامه و پیوست، (پیوستهای) آن باید از طریق
مذاکره به شرح مندرج در ماده (۱۶) به نحوی اصلاح شود که مفاد آن با مقررات
کنوانسیون یا موافقتنامه مزبور انطباق یابد.
ماده ۲۰ – ثبت
این موافقتنامه و پیوست (پیوستهای) آن و هرگونه اصلاحیه آن نزد سازمان بین‌المللی
هواپیمائی کشوری به ثبت خواهد رسید.
ماده ۲۱ – لازم‌الاجراء شدن
این موافقتنامه از تاریخ آخرین اطلاعیه هر طرف متعاهد به طرف متعاهد دیگر مبنی بر
اینکه اقدامات لازم را طبق قوانین و مقررات خود برای لازم‌الاجراء شدن این
موافقتنامه بعمل آورده، به مورد اجراء گذارده خواهد شد.
با تأیید مفاد این موافقتنامه، نمایندگان تام‌الاختیار امضاءکننده زیر که از طرف
دولتهای متبوع خود مجاز میباشند این موافقتنامه را امضاء نمودند.
این موافقتنامه در یک مقدمه و بیست و یک ماده و یک پیوست در پراگ در تاریخ هجدهم
آذر ۱۳۸۲ هجری شمسی برابر با نهم دسامبر ۲۰۰۳ میلادی در دو نسخه اصلی به زبانهای
فارسی، چک و انگلیسی که هر سه متن دارای اعتبار یکسان میباشد، تنظیم گردید. در
صورت اختلاف در تفسیر متون، متن انگلیسی ملاک خواهد بود.
از طرف – از طرف
دولت جمهوری اسلامی ایران – دولت جمهوری چک
پیوست
۱ – مسیرهائی که ممکن است توسط شرکت(های) هواپیمائی تعیین شده دولت جمهوری اسلامی ایران مورد بهره‌برداری قرار گیرد.
نقاط مبدأ نقاط واسط نقاط مقصد نقاط ماوراء
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
هر نقطه در آنکارا هر نقطه در استونی
جمهوری اسلامی ایران استانبول جمهوری چک لتونی
وین نقاط بیشتری که بعدا” رم تعیین خواهد شد
میلان
نقاط بیشتری که بعدا” تعیین خواهد شد
۲ – مسیرهائی که ممکن است توسط شرکت (های) هواپیمائی تعیین شده دولت جمهوری چک مورد بهره‌برداری قرار گیرد.
نقاط مبدأ نقاط واسط نقاط مقصد نقاط ماوراء
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
هر نقطه در هر نقطه که بعدا” هر نقطه در هر نقطه‌ای که بعدا” جمهوری چک تعیین خواهد شد جمهوری اسلامی ایران تعیین خواهد شد
تذکر:
۱ – از نقاط واسط و نقاط ماوراء در هر یک از مسیرهای مشخص شده میتوان به اختیار شرکتهای هواپیمائی تعیین شده در هر پرواز یا کلیه پروازها صرفنظر نمود.
۲ – تعدا پروازها و انواع هواپیماهای شرکتهای هواپیمائی تعیین شده منوط به تأیید مقامات هواپیمائی دو طرف متعاهد خواهد بود.
۳ – مسیرها ممکن است در هر جهت مورد بهره‌برداری قرار گیرند.
قانون فوق مشتمل بر ماده واحده منضم به متن موافقتنامه شامل مقدمه و بیست و یک ماده و یک پیوست در جلسه علنی روز چهارشنبه مورخ هفدهم فروردین ماه یکهزار و سیصد و هشتاد و چهار مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ ۱۳۸۴/۱/۳۱ به تأیید شورای نگهبان رسید.