آیین‌نامه ارجاع کار به پیمانکاران صنعت ساخت

تاریخ تصویب: ۱۳۸۳/۰۱/۲۴
تاریخ انتشار: ۱۳۸۴/۰۳/۱۲

شماره‌: ۱۲۳۴۳ت‌۲۹۸۵۶ه
تاریخ: ۱۳۸۴/۳/۲

هیأت وزیران در جلسه مورخ ۱۳۸۳.۱.۲۴ بنا به پیشنهاد شماره ۱۰۱.۱۷۷۳۶۷ مورخ ۱۳۸۲.۹.۱۹ سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور و به استناد ماده (۲۲) قانون برنامه و بودجه – مصوب ۱۳۵۱- آیین‌نامه‌ ارجاع کار به پیمانکاران صنعت ساخت را به شرح زیر تصویب نمود:


ماده ۱ ـ این آیین‌نامه‌، ضوابط ارجاع کار به پیمانکار دارای گواهینامه صلاحیت پیمانکاری صنعت‌ساخت را تعیین می‌کند.


ماده ۲ ـ اصطلاحات زیر، در معانی مشروح زیر به کار می‌روند:
الف ـ فراخوان نخست : فرآیندی که در آن از پیمانکاران دارای گواهینامه صلاحیت‌، برای ارزیابی تواناجرای کار، دعوت به عمل می‌آید.
ب ـ دعوت نامه ارزیابی توان اجرای کار: اسنادی که به منظور ارزیابی توان اجرای کار پیمانکاران‌، برای‌آنها ارسال می‌شود.
پ – اظهار نامه ارزیابی توان اجرای کار: سندی ضمیمه دعوت نامه ارزیابی توان اجرای کار است که به‌ وسیله پیمانکاران تکمیل و به دستگاه اجرایی تحویل می‌شود.
ت ـ ارزیابی توان اجرای کار: بخشی از فرایند ارجاع کار به پیمانکاران که طی آن توان شرکت‌های دارنده‌ گواهینامه صلاحیت برای اجرای طرح یا پروژه مورد نظر، بررسی شده و فهرستی کوتاه از آنها به منظور دعوت‌ به ارایه پیشنهاد، تهیه می‌شود.
ث – سازمان : سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور .
ج – مشاور کارفرما: شخص حقوقی که به عنوان عامل فنی کارفرما، از سوی وی‌، برای انجام خدمات فنی طرح یا پروژه که قرار است به روش طرح و ساخت اجرا شود تعیین می گردد.


ماده ۳ ـ هیأت ارزیابی پیمانکار که از این پس هیأت نامیده می‌شود با عضویت افراد زیر تشکیل می‌گردد:
الف ـ مجری طرح یا پروژه یا نماینده بالاترین مقام دستگاه اجرایی‌.
ب ـ ذی حساب یا مدیر امور مالی دستگاه اجرایی‌.
پ – مدیر امور فنی مهندسی یا مدیر امور اجرایی دستگاه اجرایی‌.
ت ـ نماینده امور پیمان‌های دستگاه‌های اجرایی‌.
ث ـ نماینده مشاور کارفرما ( مشاور یا مدیر طرح یا پروژه ).

تبصره ـ در مواردی که در دستگاه‌های اجرایی‌، سمت‌هایی با عناوین پیش گفته وجود نداشته باشد، افرادی که سمت‌هایی با وظایف مشابه دارند، به عضویت هیأت درخواهند آمد. تشخیص این مشابهت به‌عهده بالاترین مقام دستگاه اجرایی است‌.


ماده ۴ ـ هیأت وظایف زیر را به عهده دارد:
الف ـ بررسی کفایت اطلاعات و مدارک طرح یا پروژه با توجه به دستورالعمل تهیه این مدرک‌.
ب ـ تعیین ارزش وزنی معیارهای ارزیابی توان اجرای کار و تنظیم جدول سنجش امتیازها.
پ ـ بررسی کفایت مدارک دعوت نامه ارزیابی توان اجرای کار.
ت ـ بررسی و ارزیابی توان اجرای کار پیمانکاران و تهیه فهرست کوتاه پیمانکاران‌.

تبصره ـ در صورتی که به تشخیص هیأت‌، طرح یا پروژه به لحاظ پیچیدگی فنی و اجرایی دارای‌ ویژگی‌های خاصی باشد، هیأت می‌تواند پایه ای بالاتر از پایه تعیین شده در آیین‌نامه تشخیص صلاحیت‌ پیمانکاران صنعت ساخت‌، از پیمانکاران درخواست کند. این پیچیدگی‌، می‌تواند در بعد طراحی یا اجرا یا هر دو باشد.


ماده ۵ ـ جلسات هیأت با حضور مجری طرح یا پروژه یا نماینده بالاترین مقام دستگاه اجرایی رسمیت‌ می‌یابد و تصمیمها در هیأت‌، با رای گیری و حداقل سه رای مثبت هیأت‌، اتخاذ می‌شود.


ماده ۶ ـ [اصلاحی ۱۳۸۵/۱۰/۱۷]

فرآیند ارزیابی پیمانکاران برای دعوت به مناقصه محدود با تشخیص و مسئولیت بالاترین مقام دستگاه مناقصه گذار و با ذکر ادله به شرح زیر است:

الف – فراخوان نخست

ب- دعوت به ارزیابی توان اجرای کار

پ- بررسی توان اجرای کار پیمانکاران و تهیه فهرست کوتاه پیمانکاران، به منظور دعوت به ارائه پیشنهاد.


ماده ۷ ـ دستگاه‌های اجرایی برای ارجاع کار به پیمانکاران در مرحله فراخوان نخست‌، موظف هستند ترتیب‌های زیر را رعایت کنند:
الف ـ مطالعات توجیهی طرح یا پروژه به تصویب مراجع مربوط رسیده باشد.
ب ـ اجرای طرح یا پروژه به تصویب مرجع مربوط رسیده و اعتبار آن تأمین شده باشد.
پ ـ ساختگاه طرح یا پروژه برای شروع عملیات قابل تحویل باشد.
ت ـ هیأت تشکیل شده باشد.


ماده ۸ ـ [اصلاحی ۱۳۸۵/۱۰/۱۷]
در مناقصه محدود برای فراخوان نخست نیاز به انتشار آگهی (انجام ترتیبات موضوع بندهای “ب”، “ج” و “د” ماده (۱۳) قانون برگزاری مناقصات ـمصوب ۱۳۸۳-) نیست و فراخوان از طریق ارسال دعوتنامه برای مناقصه گران صلاحیت دار براساس ضوابط موضوع مواد (۱۳) و (۲۶) قانون برگزاری مناقصات –مصوب ۱۳۸۳- به اطلاع مناقصه گران می رسد

تبصره ۱ـ [اصلاحی ۱۳۸۵/۱۰/۱۷]
در صورتی که برآورد طرح یا پروژه ای کمتر از مبلغ دوهزار ( ۲۰۰۰ ) میلیون ریال باشد، دستگاه اجرایی می‌تواند به جای فراخوان نخست‌، با استفاده از فهرست پیمانکاران دارای گواهینامه صلاحیت صنعت ساخت‌، دعوت به ارزیابی توان اجرای کار کند. با توجه به رشد هزینه اجرایی طرحها، سازمان در زمانهای لازم مبلغ یادشده را تعدیل و اعلام می‌نماید.

تبصره ۲ ـ [اصلاحی ۱۳۸۵/۱۰/۱۷]
هرگاه مبلغ کار مورد نظر بالاتر ازحداکثر مبلغ مناسب کار تعیین شده دراین آیین‌نامه باشد. به‌ پیشنهاد دستگاه اجرایی و تأیید سازمان‌، صلاحیت حداقل پنج شرکت به صورت موردی‌، طی فهرست‌ خاص‌، برای دعوت به ارزیابی توان اجرای کار مورد استفاده قرار می گیرد.


ماده ۹ ـ در فراخوان نخست‌، اطلاعات عمومی و کلی طرح یا پروژه‌، شامل موارد زیر اعلام می‌شود:
الف ـ معرفی کارفرما و مشاور کارفرما (مشاور یا مدیر طرح یا پروژه‌).
ب ـ شرح مختصر طرح یا پروژه‌.
پ ـ شرح کلی خدمات پیمانکار، از نظر تکمیل طراحی یا طراحی حسب مورد، تأمین مصالح‌، تجهیزات‌، ساختمان و نصب و راه اندازی‌.
ت ـ نوع گواهینامه صلاحیت‌، رشته‌، تخصص و پایه لازم‌.
ث ـ سایر اطلاعات لازم‌، به تشخیص دستگاه اجرایی‌.
ج ـ تاریخ و محل دریافت دعوت نامه ارزیابی توان اجرای کار و همچنین تاریخ و محل تسلیم اظهارنامه‌.

چ- [الحاقی ۱۳۸۵/۱۰/۱۷]
نوع و مبلغ تضمین شرکت در مناقصه

ح- [الحاقی ۱۳۸۵/۱۰/۱۷]
مبلغ برآورد شده معامله و مبانی آن (در صورتی که تعیین آن میسر یا به مصلحت باشد) در مواردی که فهرست بهای پایه وجود دارد، برآورد مربوط طبق فهرست یادشده تهیه می شود


ماده ۱۰ ـ پس از فراخوان نخست و دریافت پاسخ پیمانکاران‌، دعوت نامه ارزیابی توان اجرای کار، به پیمانکارانی که دارای شرایط لازم در فراخوان نخست بوده و آمادگی خود را برای پذیرش کار اعلام کرده اند، تسلیم می‌شود. پیمانکاران دعوت شده‌، باید در مهلت تعیین شده در فراخوان نخست‌، اظهارنامه ارزیابی توان‌ اجرای کار را تکمیل کرده و به دستگاه اجرایی تسلیم کنند یا انصراف خود را از شرکت در ارزیابی اعلام‌ نمایند. در صورت عدم اعلام انصراف‌، مراتب از سوی دستگاه اجرایی برای منظور نمودن در ارزشیابی‌، به‌ سازمان منعکس می‌شود.

تبصره – در صورتی که تعداد پیمانکارانی که به فراخوان نخست پاسخ داده اند، به هفت شرکت نرسد، دستگاه اجرایی می‌تواند با استفاده از فهرست پیمانکاران صنعت ساخت‌، اقدام به فراخوان مجدد نماید.


ماده ۱۱ ـ اطلاعاتی که در دعوت نامه به طور یکسان به همه پیمانکاران داده می‌شود،
حداقل شامل موارد زیر است‌:
الف ـ اطلاعات کلی طرح یا پروژه‌.
ب ـ شرایط عمومی مالی و قراردادی‌.
پ ـ معیارهای ارزیابی توان اجرای کار و جدول سنجش امتیازها.
ت ـ روش ارزیابی توان اجرای کار، شامل ضریب وزنی و نحوه امتیاز دهی به هر یک از عوامل ارزیابی‌.


ماده ۱۲ ـ اطلاعاتی که طبق کاربرگها و جدولهای اظهار نامه ارزیابی توان اجرای کار از پیمانکار خواسته‌ می‌شود، شامل موارد زیر است‌:
الف ـ مشخصات ثبتی یا مجوز قانونی تأسیس پیمانکار.
ب ـ مشخصات گواهینامه صلاحیت پیمانکار و ظرفیت آزاد وی .
پ ـ مشخصات سازمانی پیمانکار و ساختار پیشنهادی اجرایی پروژه‌.
ت ـ صورتهای مالی و وضعیت اعتباری پیمانکار، براساس اظهارنامه های مالیاتی سه سال گذشته‌.
ث ـ تجربه های قبلی پیمانکار در کارهای مشابه و سایر موارد به همراه تأییدهای صادره .
ج ـ فهرست کارکنان کلیدی طراحی و اجرا.
چ ـ نظام تضمین مدیریت کیفیت در زمینه‌های طراحی و اجرا.
ح ـ وضعیت امکانات اجرایی و نرم افزاری پیمانکار.
خ ـ سایر اطلاعات دیگری که طبق نظر دستگاه اجرایی مورد نیاز باشد.

تبصره ۱- در صورتی که پیمانکار از نوع “الف‌” و “ث‌” ماده (۴)” آیین‌نامه تشخیص صلاحیت‌ پیمانکاران صنعت ساخت‌” باشد، بر حسب مورد، اطلاعات بالابرای گروه و هر یک از شرکت‌های مستقل‌ تهیه شود.

تبصره ۲ – ارایه اطلاعات موضوع بندهای “ت‌”، و “چ‌” برای کارهای در حد پایه چهار و پنج‌، الزامی‌نیست‌.


ماده ۱۳ ـ اطلاعات کلی طرح یا پروژه از جمله اطلاعات و داده های زیر است‌:
الف ـ اطلاعات عمومی و سیمای کلی طرح یا پروژه‌.
ب ـ مشخصات کلی و در صورت لزوم نقشه توپوگرافی محل طرح یا پروژه .
پ ـ مشخصات ژئوتکنیکی و زمین شناسی (در صورت لزوم‌).
ت ـ نوع و مشخصات مصالح و تجهیزات (در صورت لزوم‌).
ث ـ معیارها، ضوابط و استانداردهای طراحی‌.
ج ـ مدت تخمینی تکمیل طرح یا پروژه .
چ ـ نیازها و خواسته های عملکردی طرح یا پروژه‌.
ح ـ سازمان کلی طرح یا پروژه (کارفرما، مشاور، مدیر طرح یا پروژه‌).
خ ـ الزام‌های قانونی و مقرراتی‌، اعم از ایمنی‌، زیست محیطی و کار.


ماده ۱۴ ـ شرایط عمومی مالی و قراردادی‌، شامل اطلاعات زیر است‌:
الف ـ نوع و میزان تضمین ارایه پیشنهاد و سایر تضمین‌های قراردادی و در صورت لزوم تعیین سهم شرکا در تهیه تضمینها.
ب ـ توان مالی پیمانکار، برای تأمین نقدینگی کار.
پ ـ نوع موافقتنامه‌، شرایط عمومی‌، و شرایط خصوصی پیمان‌.
ت ـ میزان و نوع بیمه های اجباری پیمان و شرایط هر کدام‌.
ث ـ نحوه جبران بخشی از هزینه تهیه پیشنهاد از سوی پیمانکاران که به وسیله دستگاه اجرایی به‌ تشخیص خود، به منتخب دوم و سوم پرداخت می‌شود.


ماده ۱۵ ـ معیارهای ارزیابی توان اجرای کار عبارتند از:
الف ـ سابقه کار اجرایی پیمانکار در طرح یا پروژه های مشابه و سایر موارد در ابعاد مختلف کیفیت‌، هزینه‌، زمان‌، رضایت کارفرما و ایمنی‌.
ب ـ سابقه طراحی پیمانکار یا همکار طراحی در طرح یا پروژه های مشابه‌، با ترکیب کارکنان فعلی‌.
پ ـ مدیریت کارآمد و با تجربه در طراحی و اجرا.
ت ـ کفایت افراد فنی و عناصر کلیدی از نظر دانش و تجربه‌.
ث ـ قدرت مالی پیمانکار.
ج ـ خلاقیت و نوآوری در کارهای مشابه‌.
چ ـ نظام مدیریتی پیمانکار برای اجرای کار، شامل نحوه کنترل زمان‌، هزینه و کیفیت‌.
ح ـ نظام تضمین کیفیت انجام کار.
خ ـ ماشین آلات و تجهیزات آماده به کار و یا در دسترس پیمانکار.
د ـ سایر موارد لازم‌، به تشخیص دستگاه‌های اجرایی‌.


ماده ۱۶ ـ هیأت موظف است بر اساس اولویت‌های اجرایی طرح یا پروژه جدول امتیازها و ضریب‌ وزنی هر یک از معیارها را تنظیم کرده به همراه دعوتنامه ارزیابی توان اجرای کار، به پیمانکاران تحویل دهد.
این جدول حاوی اطلاعات زیر است‌:
الف ـ معیارهای ارزیابی‌.
ب ـ تعیین ضریب وزنی هر یک از معیارها به درصد.
پ ـ روش محاسبه امتیاز هر یک از معیارها در محدوده صفر تا حداکثر امتیاز بند “ب‌” بالا برای هر پیمانکار.
ت ـ اعلام حد نصاب امتیاز.


ماده ۱۷ ـ هیأت موظف است پس از دریافت اظهارنامه توان اجرای کار و محاسبه امتیازهای‌ پیمانکارانی که اظهارنامه خود را در مهلت مقرر تحویل داده اند، آنها را ارزیابی و حداقل پنج پیمانکار را که‌ دارای بالاترین امتیاز هستند، انتخاب و برای دعوت به ارایه پیشنهاد، به دستگاه اجرایی معرفی کند. در صورتی که با توجه به تبصره (۱) ماده (۸) ، پیمانکاران انتخاب شده از سوی هیأت یا شماری از آنها فاقد گواهینامه صلاحیت پیمانکاری صنعت ساخت باشند، باید صلاحیت آنها بر اساس ضوابط آیین‌نامه‌ تشخیص صلاحیت پیمانکاران صنعت ساخت‌، به صورت موردی به تأیید سازمان برسد.

تبصره – در صورتی که شمار پیمانکاران فهرست کوتاه از پنج پیمانکار کمتر باشد، دستگاه اجرایی‌ می‌تواند آگهی فراخوان نخست را تمدید کند یا با ارسال دعوت نامه‌، پیمانکاران دارای گواهینامه صلاحیت را برای رساندن شمار پیمانکاران واجد شرایط به پنج پیمانکار، دعوت کند. در این حالت‌، این دعوت نامه ها حداکثر ۴۸ ساعت پس از تأیید هیأت‌، برای پیمانکاران ارسال می‌شود. هر گاه با وجود اقدامات یادشده شمار پیمانکاران حایز شرایط به پنج پیمانکار نرسد طبق نظر مشترک سازمان و دستگاه اجرایی عمل خواهد شد.


ماده ۱۸ ـ در طرح یا پروژه هایی که موضوع آنها در برگیرنده چند رشته مختلف است‌، اگر مبلغ برآورد کار در رشته فرعی کمتر از بیست و پنج (۲۵) درصد کل برآورد باشد، ارجاع کار به صورت یکجا در رشته‌ اصلی انجام می‌شود.

تبصره: از آنجا که ماهیت روش طرح و ساخت‌، حاوی جامعیت همه ابعاد طرح یا پروژه است و بطور عمومی رشته های فرعی‌، در تمام رشته های صنعت ساخت وجود دارد، از این رو با توجه به ماهیت طرح یا پروژه‌، پیمانکاران باید هنگام ارجاع کارهای پایه یک و دو و در صورت صلاحدید دستگاه اجرایی در سایر پایه ها، در صورتی که خود صلاحیت لازم را طبق آیین‌نامه تشخیص صلاحیت پیمانکاری و مشاوره نداشته باشند، پیمانکار و مشاور همکار دارای صلاحیت خود را بر حسب مورد، برای‌ ارزیابی معرفی کنند. در این حالت‌، شرکت‌های همکار، بر حسب مورد، باید با توجه به مبلغ برآورد هزینه‌ کارهای رشته فرعی‌، دارای پایه مورد نظر طبق “آیین‌نامه طبقه بندی و تشخیص صلا حیت پیمانکاران‌” و”آیین‌نامه تشخیص صلاحیت مشاوران‌” با رعایت تعداد کار مجاز باشند.


ماده ۱۹ ـ واگذاری یکجای کار از سوی پیمانکار به پیمانکار دست دوم‌، ممنوع است‌. در صورت تخلف‌ از این حکم‌، پیمانکار تا مدت ۲ سال از ارجاع کار محروم می‌شود.


ماده ۲۰ ـ در صورت ارجاع کار به روش ترک تشریفات مناقصه‌، پیمانکاری که کار به او واگذار می‌شود، باید گواهینامه صلاحیت پیمانکاری صنعت ساخت را دارا باشد. در هر حالت باید توان پیمانکار اجرای‌ طرح یا پروژه مورد نظر، از سوی هیأت مورد تأیید قرار گیرد.


ماده ۲۱ ـ دستگاه اجرایی‌، ظرف یک هفته پس از ارزیابی توان اجرای کار پیمانکاران و تهیه فهرست‌ کوتاه‌، گزارش انتخاب پیمانکاران منتخب‌، شامل اسناد ارزیابی توان اجرای کار، روش و نتیجه تعیین‌ امتیازها را به همراه اسامی پیمانکاران منتخب‌، به سازمان گزارش می‌کند. پس از برگزاری مناقصه و تعیین‌ پیمانکار برنده و انعقاد قرارداد یک نسخه از موافقتنامه قرارداد، همراه با صورتجلسات کمیسیون مناقصه‌، باید برای سازمان ارسال شود.


ماده ۲۲ ـ اعمالی مانند تبانی‌، تهدید، رشوه و بکارگیری عوامل کارفرما به منظور گرفتن کار یا اخلال درروند مناقصه ممنوع است‌. در صورت محکومیت قضایی در رابطه با هر یک از موارد یادشده‌، علاوه‌ بر مجازاتهای قانونی‌، گواهینامه صلاحیت پیمانکار متخلف حداقل به مدت دو سال به تشخیص سازمان لغو می‌شود.


ماده ۲۳ ـ پس از تصویب و ابلاغ این آیین‌نامه‌، سازمان دستورالعملهای اجرایی آیین‌نامه حاضر را از جمله راهنمای تهیه اظهارنامه صلاحیت تهیه و ابلاغ می‌کند.


ماده ۲۴ ـ نظارت بر حسن اجرای این آیین‌نامه به عهده سازمان است‌.

محمدرضا عارف – معاون اول رییس‌جمهور