آیین‌نامه تشخیص صلاحیت پیمانکاران صنعت ساخت

تاریخ تصویب: ۱۳۸۴/۰۱/۲۱
تاریخ انتشار: ۱۳۸۴/۰۳/۱۸

شماره‌: ۱۵۱۱۷ت۲۹۸۵۷ه
تاریخ: ۱۳۸۴/۰۳/۱۱


هیأت وزیران در جلسه مورخ ۱۳۸۴/۱/۲۱ بنا به پیشنهاد شماره ۱۰۱.۱۷۷۳۶۷ مورخ ۱۳۸۲.۹.۱۹ سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور و به استناد ماده (۲۲) قانون برنامه و بودجه – مصوب ۱۳۵۱- آیین‌نامه‌ تشخیص صلاحیت پیمانکاران صنعت ساخت را به شرح زیر تصویب نمود:


ماده ۱ـ این آیین‌نامه برای تشخیص صلاحیت آن دسته از متقاضیانی به کار می رود که تمایل به شرکت‌ در اجرای طرحها یا پروژه های غیرصنعتی به روش طرح و ساخت دارند.


ماده ۲ـ دریافت گواهینامه صلاحیت پیمانکاری صنعت ساخت‌، مرحله اول از فرآیند احراز صلاحیت‌ متقاضیان شرکت در مناقصه این قبیل طرح یا پروژه به شمار می رود. برای واگذاری هر طرح یا پروژه‌، توان‌ پیمانکاران دارنده گواهینامه صلاحیت توسط دستگاههای اجرایی‌، طبق ضوابط “آیین‌نامه ارجاع کار به‌ پیمانکاران صنعت ساخت‌” ارزیابی می‌شود.


ماده ۳ ـ اصطلاحات به کار رفته در این آیین‌نامه‌، در معانی مشروح زیر به کار می‌روند:
الف ) روش طرح و ساخت: روشی برای اجرای طرح یا پروژه که طبق آن‌، طراحی (تمام یا بخشی از طراحی پایه و طراحی تفصیلی‌)، تأمین مصالح و تجهیزات و خدمات فنی مربوط به آنها، ساختمان‌، نصب‌، راه اندازی‌، آزمایشهای کارایی و سایر خدمات جنبی مربوط به آنها به صورت توام توسط یک پیمانکار صنعت ساخت انجام می‌شود.
ب‌) سازمان‌: سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور .
پ‌) احراز صلاحیت‌: تأیید حداقل توانایی پیمانکار صنعت ساخت در امور طراحی و اجرای طرحها یا پروژه های غیرصنعتی از سوی سازمان‌، بر اساس ضوابط این آیین‌نامه‌.
ت‌) گواهینامه صلاحیت پیمانکاری صنعت ساخت‌: مدرک رسمی نشان‌دهنده احراز صلاحیت که از سوی سازمان صادر می‌شود، که در این آیین‌نامه‌، به اختصار “گواهینامه صلاحیت‌” نامیده می‌شود.
ث‌) متقاضی‌: شخص یا اشخاص حقوقی خواهان دریافت گواهینامه صلاحیت‌، اعم از ایرانی یا ایرانی ـخارجی که طبق مقررات این آیین‌نامه‌، اقدام به درخواست گواهینامه صلاحیت می نمایند.
ج‌) شرکت ایرانی‌: شرکتی که در ایران ثبت شده و اقامتگاه آن در ایران باشد.
چ‌) شرکت خارجی‌: شرکتی که اقامتگاه آن خارج از ایران باشد. این شرکت برای این که بتواند به وسیله‌ شعبه یا نماینده خود به امور پیمانکاری یا مشاوره در ایران مبادرت نماید، باید در کشور اصلی خود شرکت‌ قانونی شناخته شده و شعبه یا نمایندگی آن در اداره ثبت شرکتها و مالکیت صنعتی‌، به ثبت رسیده باشد.
ح‌) موضوع شرکت‌: فعالیت هایی که در اساسنامه شرکت تعیین شده و انجام خدمات صنعت ساخت‌، منطبق با رشته های درخواستی‌، در آن منظور و شرکت بر اساس آن تشکیل شده است‌.
خ‌) پیمانکار صنعت ساخت‌: متقاضی که طبق ضوابط این آیین‌نامه‌، گواهینامه صلاحیت دریافت کند.
د) پایه‌: عددی که توان پیمانکار را در هر تخصص تعیین می‌نماید و براساس آن‌، مبلغ حداکثر برآورد کار و شمار کار مجاز پیمانکار مشخص می گردد. پایه یک نشانگر بالاترین توان می‌باشد.
ذ) تعداد کار مجاز: حداکثر شمار کاری که می توان به صورت همزمان به پیمانکار در یک پایه از هر تخصص ارجاع نمود.
ر) تخصص‌: نشان دهنده توانمندی متقاضی به لحاظ علمی و طراحی‌، در یک زمینه کاری است‌.
تخصصهای نامبرده در این آیین‌نامه‌، مشابه تخصصهای درج شده در “آیین‌نامه تشخیص صلاحیت‌ مشاوران‌” است‌.
ز) رشته کاری‌: رشته های کاری نامبرده در این آیین‌نامه‌، مشابه رشته های کاری درج شده در “آیین‌نامه‌ طبقه بندی و تشخیص صلاحیت پیمانکاران‌” است‌.
س‌) مشارکت مدنی‌: مشارکتی که طبق مقررات منعقد شده است‌.
ش‌) مشارکت ثبتی‌: مشارکتی حقوقی بین دو و یا چند شرکت‌، که در اداره‌ کل ثبت شرکتها و مالکیت‌ صنعتی به ثبت رسیده باشد.


ماده ۴ـ متقاضیان زیر، می توانند گواهینامه صلاحیت تقاضا کنند:
الف‌) شرکتی که از حداقل یک پیمانکار و حداقل یک مشاور، که به ترتیب دارای گواهینامه صلاحیت‌پیمانکاری و مشاوره طبق “آیین‌نامه طبقه‌بندی و تشخیص صلاحیت پیمانکاران و آیین‌نامه تشخیص‌ صلاحیت مشاوران‌” باشند، تشکیل و با یکدیگر مشارکت ثبتی داشته باشند.
ب‌) یک پیمانکار دارای گواهینامه صلاحیت طبق “آیین‌نامه طبقه‌بندی و تشخیص صلاحیت پیمانکاران‌” با ایجاد واحد خدمات مشاوره درون سازمانی و اخذ گواهینامه صلاحیت برای آن واحد براساس “آیین‌نامه‌ تشخیص صلاحیت مشاوران‌”.
پ‌) یک مشاور دارای گواهینامه صلاحیت طبق “آیین‌نامه تشخیص صلاحیت مشاوران‌” با ایجاد واحد خدمات پیمانکاری درون سازمانی و اخذ گواهینامه صلاحیت برای آن واحد براساس “آیین‌نامه تشخیص‌ صلاحیت پیمانکاران‌”.
ت‌) شخص حقوقی که به منظور انجام فعالیت طرح و ساخت ایجادشده و انجام این خدمات در اساسنامه آن ذکرگردیده است‌، ولی شرکت فاقد گواهینامه صلاحیت مشاوره یا پیمانکاری می‌باشد.
ث‌) گروه مشارکت‌، متشکل از مشارکت مدنی چند شرکت که مجموعاً دارای توان مشاوره و پیمانکاری‌ باشند.

تبصره: منظور از آیین‌نامه طبقه بندی و تشخیص صلاحیت پیمانکاران‌، آیین‌نامه موضوع‌ تصویبنامه‌ شماره ۴۸۰۱۳ت ۲۳۲۵۱ه مورخ ۱۳۸۱.۱۲.۱۱ هیأت وزیران و منظور از آیین‌نامه تشخیص‌ صلاحیت مشاوران‌، آیین‌نامه موضوع تصویبنامه شماره ۲۰۶۳۷ت۲۸۴۳۷ه مورخ ۱۳۸۳.۴.۲۳ هیأت‌ وزیران است‌.
شکل حقوقی شرکتها در این آیین‌نامه مشابه شکل حقوقی تعریف شده برای آنها در آیین‌نامه‌های یادشده می‌باشد. در صورتی که هریک از آیین‌نامه های یادشده تجدیدنظر شود، آیین‌نامه های تجدیدنظرشده جایگزین می‌گردند.


ماده ۵ ـ پیمانکاران صنعت ساخت طبق جدول یک در پایانه‌های پنج‌گانه و در هریک از تخصصهای هر رشته کاری‌، براساس ضوابط این آیین‌نامه‌، احراز صلاحیت می شوند.
محدودیتی از نظر احراز صلاحیت درتخصصها و رشته های کاری وجود ندارد. متقاضیان در صورت تأمین شرایط لازم‌، می‌توانند در تمام رشته‌ها و تخصصها گواهینامه صلاحیت دریافت کنند.


ماده ۶ ـ تقسیم‌بندی تخصصها و رشته‌های کاری پیمانکاران صنعت ساخت به شرح زیر است‌:

الف – رشته ساختمان‌، شامل تخصصهای‌:
۱- ساختمانهای آموزشی‌، ورزشی‌، بهداشتی و درمانی
۲- ساختمانهای مسکونی‌، تجاری‌، اداری‌، صنعتی
۳- معماری داخلی
۴- نوسازی و احیای بافتهای فرسوده شهری
۵- مقاوم سازی و پدافند غیرعامل ساختمانهای موجود

ب – رشته آب‌، شامل تخصصهای‌:
۱ ـ سدسازی و سازه‌های آبی
۲ ـ شبکه های آبیاری و زهکشی
۳ ـ تأسیسات آب و فاضلاب‌
۴ ـ حفاظت و مهندسی رودخانه
۵ ـ تونل و سازه های زیرزمینی
۶ ـ مقاوم سازی

پ – رشته راه و ترابری‌، شامل تخصصهای‌:
۱- راهسازی
۲- پل و تونل سازی
۳- حمل و نقل ریلی
۴- فرودگاه سازی
۵- بندر سازی
۶ ـ مقاوم سازی

ت – رشته کشاورزی شامل تخصصهای‌:
۱- کشاورزی‌، منابع طبیعی و دامپروری
۲- شیلات و آبزیان
۳- فضای سبز
۴- آبیاری تحت فشار

ث – رشته آثار تاریخی و فرهنگی شامل تخصصهای‌:
۱- پژوهشهای فرهنگی و تاریخی
۲- مرمت و احیای بناها و بافتهای تاریخی
۳- معرفی
۴ ـ مقاوم سازی.


ماده ۷ ـ متقاضیان نوع “الف‌” ماده (۴) بر مبنای جدولهای شماره (۱) و (۲)، گواهینامه صلاحیت و پایه‌ دریافت می‌کنند. در صورت وجود بیش از دو شرکت در مجموعه‌، رشته و پایه پیمانکار صنعت ساخت‌، با توجه به رشته و پایه بزرگترین سهامدار پیمانکار و تخصص و پایه بزرگترین سهامدار مشاور تعیین می‌شود.

تبصره‌: متقاضیان نوع “الف‌”ماده (۴)، می توانند حداکثر نیمی از افراد لازم را به استثنای سرگروه مربوط‌ به تخصص مشاور، برای خدمات مشاوره و پیمانکاری به طور مشترک معرفی کنند.


ماده ۸ ـ متقاضیان نوع “ب‌” ماده (۴)، علاوه بر داشتن حداقل پایه در رشته پیمانکاری مربوط طبق جدول شماره (۲)، باید با توجه به تخصص مورد نیاز تعیین شده در جدول شماره (۱)، امتیازهای لازم دربخش‌های نیروی انسانی متخصص و تجربه کاری شرکت را طبق “آیین‌نامه تشخیص صلاحیت مشاوران‌” تأمین کنند.

تبصره‌: این نوع از متقاضیان می توانند حداکثر نیمی از افراد فنی لازم در بخش مشاوره و طراحی را به‌استثنای سرگروه مربوط به تخصص مشاوره‌، از کارشناسان واجد شرایط لازم برای این کار که شاغل در بخش پیمانکاری هستند با توجه به ضوابط مربوط به صورت مشترک معرفی کنند.


ماده ۹ – متقاضیان نوع “پ‌” ماده (۴)، علاوه بر داشتن حداقل پایه در تخصص مشاوره مربوط طبق‌ جدول شماره (۲) ، باید با توجه به رشته کاری مورد نیاز تعیین شده در جدول شماره (۱)، طبق “آیین‌نامه طبقه‌بندی و تشخیص صلاحیت پیمانکاران‌ “امتیازهای لازم در بخشهای مدیران و کارکنان‌، کارهای انجام شده‌، تداوم کاری در امور پیمانکاری و توان مالی را تأمین کنند.

تبصره – سابقه نظارتی مشاوران‌، می‌تواند با ضریب سی و سه درصد (۰.۳۳) مجموع مبالغ کارهای‌ اجرایی تحت نظارت آنها در ۱۵ سال گذشته‌، به عنوان سابقه کاری پیمانکاری منظور شود.


ماده ۱۰ – درمورد متقاضیان نوع “ت‌”ماده (۴)، براساس آیین‌نامه های تشخیص صلاحیت و طبقه بندی‌ پیمانکاران‌، رشته و پایه پیمانکاری و بر اساس آیین‌نامه تشخیص صلاحیت مشاوران‌، تخصص و پایه‌ مشاوره تعیین شده و سپس با استفاده از جدولهای شماره (۱) و (۲)، رشته‌، تخصص و پایه شرکت متقاضی‌ تعیین می‌گردد.

تبصره : متقاضیان نوع “ت‌”ماده (۴) می توانند حداکثر نیمی از افراد فنی لازم را برای خدمات مشاوره و پیمانکاری به طور مشترک معرفی نمایند.


ماده ۱۱ ـ متقاضیان نوع “ث‌” ماده (۴)، برای طرحها و پروژه‌های خاصی که به تشخیص سازمان و دستگاه اجرایی پیمانکار واجد شرایط برای آنها از انواع “الف‌” تا “ت‌” موجود نبوده‌، یا به تعداد کافی در دسترس نباشد، به صورت موردی تشخیص صلاحیت می‌شوند.


ماده ۱۲ – تعداد کار مجاز پیمانکاران صنعت ساخت‌، از جدول زیر استخراج می‌شود.
حداکثر مبلغ کار نیز معادل (۱.۱) برابر مبلغ درج شده در” آیین‌نامه طبقه‌بندی و تشخیص صلاحیت پیمانکاران‌” و اصلاحات‌ بعدی آن است‌.
تعداد کار مجاز پیمانکاران صنعت ساخت‌
نوع پیمانکار تعداد کار مجاز با توجه به پایه
پایه یک‌ پایه دو پایه سه‌ پایه‌ چهار پایه پنج‌
انواع «الف‌» و «ث‌» ماده ۴ ۳ ۳ ۲ ۲ ۲
انواع‌ «ب‌»، «پ‌» و «ت‌» ماده‌ ۴ ۲ ۲ ۱ ۱ ۱

تبصره – تعداد کار مجاز تعیین شده در این جدول‌، اضافه بر تعداد کار مجازی است که هریک از شرکتها دارای گواهینامه صلاحیت مشاوره یا پیمانکاری‌، طبق آیین‌نامه های مربوط‌، می توانند داشته باشند.


ماده ۱۳ – درصورت وجود سابقه انجام کارهای غیرصنعتی به روش صنعت ساخت‌، در پیشینه کاری‌ متقاضی یا اعضای گروه متقاضی‌، برای محاسبه امتیاز تجربه کاری مربوط به این قبیل کارها، کل مبلغ کار به‌عنوان کارهای انجام شده پیمانکاری و حق الزحمه مشاوره‌، برمبنای درصدی از مبلغ کار که توسط کمیته فنی‌ یادشده در ماده (۱۶) تعیین خواهد شد، به عنوان تجربه کاری مشاوره محاسبه و منظور می‌شود.


ماده ۱۴ – سازمان موظف است عملکرد پیمانکاران صنعت ساخت را درچارچوب دستورالعملی که به‌این منظور تهیه و ابلاغ می‌کند، مورد ارزشیابی قرار دهد و از نتایج آن در تعیین صلاحیت پیمانکاران یادشده‌ استفاده نماید. دستگاه‌های اجرایی‌، باید براساس دستورالعمل یادشده و با درخواست سازمان‌، اطلاعات‌ مورد نیاز برای ارزشیابی عملکرد پیمانکاران مذکور را به موقع در اختیار سازمان قرار دهند.


ماده ۱۵ – هر شرکت دارای گواهینامه صلاحیت مشاوره یا پیمانکاری‌، تنها می‌تواند در یک شرکت یا گروه متقاضی و فقط در یکی از انواع نامبرده “الف‌” تا “ث‌” ماده (۴) این آیین‌نامه‌، حضور یابد و تقاضای‌ گواهینامه صلاحیت کند.


ماده ۱۶ – به منظور ایفای وظایف درج شده در ماده (۱۷)، کمیته فنی تشکیل می‌شود.
این کمیته متشکل‌ از افراد زیر است‌:
الف – مدیرکل دفتر امور مشاوران و پیمانکاران سازمان (رییس کمیته‌).
ب – یک نفر خبره از تشکیلات مرتبط در وزارتخانه یا سازمانهای مستقل مربوط با معرفی وزیر و یارییس سازمان‌.
پ – یک نفر خبره از انجمن صنفی مربوط‌.

تبصره ـ در مواردی که انجمن صنفی مورد نظر تشکیل نشده است‌، فرد موضوع بند “پ‌”این ماده از حرفه‌ مربوط‌، توسط معاون فنی سازمان منصوب می گردد.


ماده ۱۷ – وظایف کمیته‌، عبارت است از:

۱ ـ [اصلاحی ۱۳۸۵/۶/۱۹]
پیشنهاد بازنگری، اصلاح و تکمیل جداول این آیین‌نامه به هیئت وزیران.

۲ – [اصلاحی ۱۳۸۵/۶/۱۹]
بررسی و ارجاع تخلفات پیمانکاران به مراجع ذی‌ربط.

۳ – بررسی و تأیید دستورالعملهای اجرایی این آیین‌نامه

۴ ـ [اصلاحی ۱۳۸۵/۶/۱۹]
تنظیم پیشنهاد در مورد کارهائی که خارج از رشته و حداکثر مبلغ تعیین شده در این آیین‌نامه است برای تصمیم گیری شورای عالی فنی.

تبصره – تصمیمهای این کمیته با اکثریت آرا که شامل نظر موافق رییس کمیته باشد، قابل اجراست‌.


ماده ۱۸- گواهینامه صلاحیت و تعیین پایه‌، براساس درخواست متقاضی و تسلیم مدارک مورد نیاز، پس‌از بررسیهای لازم توسط دفتر امور مشاوران و پیمانکاران صادر می‌شود.


ماده ۱۹- گواهینامه صلاحیت صادره برای پیمانکاران صنعت ساخت که متشکل از دو یا چند شرکت‌ هستند، متعلق به مجموعه آنها است‌. دارندگان گواهینامه صلاحیت‌، موظفند هر نوع تغییر در مشارکت یا سایر موارد را بی درنگ به سازمان اعلام کنند. در صورتی که این تغییرات بیش از سه ماه به طول انجامد، پیمانکار صنعت ساخت موظف است نسبت به جایگزینی تغییرات اقدام کند و مراتب را برای تأیید مجدد صلاحیت‌ به اطلاع برساند، هرگاه این امر منجر به تغییرات در گواهینامه صلاحیت یا پایه صادره شود، این موضوع به‌ پیمانکار یاد شده ابلاغ می‌گردد. در این شرایط‌، هرگاه دارنده گواهینامه کاری در دست اجرا داشته باشد، قبول‌ درخواست مجدد پایه یا گواهینامه صلاحیت‌، منوط به اتمام کارهای در دست اجرا خواهد بود.


ماده ۲۰ – در صورتی که متقاضی برای دریافت گواهینامه صلاحیت‌، اطلاعات و یا مدارک خلاف واقع‌ ارایه دهد و خلاف واقع بودن آن نیز برحسب درخواست سازمان یا دستگاه اجرایی مربوط به تأیید کمیته‌ موضوع ماده (۱۶) برسد، گواهینامه صلاحیت دریافتی لغو می‌شود و قبول تقاضای جدید، موکول به موافقت‌ سازمان و گذشت حداقل شش ماه از لغو گواهینامه صلاحیت خواهد بود.


ماده ۲۱ – دوره اعتبار گواهینامه صلاحیت‌، چهار سال است‌. پذیرش درخواست ارتقای گواهینامه‌ صلاحیت‌، حداقل یک سال بعد از دریافت گواهینامه صلاحیت قبلی امکانپذیر است‌.


ماده ۲۲ – اسامی و پایه پیمانکاران دارای گواهینامه صلاحیت صنعت ساخت‌، همه ساله از سوی‌ سازمان منتشر می‌شود.

محمدرضا عارف – معاون اول رییس‌جمهور