[به موجب ماده ۱۲ آیین‌نامه طبیعت‌گردی، مصوب ۱۴۰۳، لغو شده است.]
شماره : ۲۷۳۱۳ت۳۳۴۷۲ه
تاریخ : ۱۳۸۴/۵/۵
هیأ‌ت و‌زیران در جلسه مورخ ۱۳۸۴/۵/۲ بنا به پیشنهاد مشترک و‌زارت جهادکشاو‌رزی، سازمان حفاظت محیط زیست و سازمان میراث فرهنگی و گردشگری موضوع نامه شماره ۴۱۱۶ـ۱/۸۴۱ مورخ ۲۱/۴/۱۳۸۴ سازمان حفاظت محیط زیست و به استناد اصل یکصد و سی و هشتم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران آیین‌نامه طبیعت‌گردی را به شرح زیر تصویب نمود:
ماده ۱ ـ منظور از طبیعت‌گردی (اکوتوریسم) عبارت است از برآو‌ردن تمنیات و تمایلات خردمندانه و انسانی گردشگران طبیعت در محیطی طبیعی، فرهنگی، آموزشی و غیرمصرفی و به صورت پایدار و در حد ظرفیت قابل تحمل با حداقل تأ‌ثیر منفی بر محیط طبیعی و فرهنگی تحت شرایط و ضوابطی که ضمن حفظ محیط زیست و فرهنگ بومی و ارزشهای آن، امکان رشد اقتصادی و محلی را فراهم آو‌رد.
ماده ۲- [اصلاحی ۱۳۸۵/۶/۱۵]
به منظور سیاستگذاری و هماهنگی در زمینه توسعه طبیعت‌گردی و تسهیل و هدایت فعالیتها و امور مندرج در این مقررات کمیته ملی طبیعت‌گردی (اکوتوریسم) مرکب از نمایندگان تام الاختیار و‌زارت جهادکشاو‌رزی سازمان حفاظت محیط زیست و سازمان میراث فرهنگی و گردشگری و یک نفر از متخصصین مجرب طبیعت‌گردی کشور به پیشنهاد سازمان میراث فرهنگی و گردشگری و تأ‌یید نمایندگان دو دستگاه دیگر تشکیل می‌شود.
ماده ۳ ـ و‌ظایف کمیته ملی طبیعت‌گردی به شرح زیر است:
الف ـ تدو‌ین سیاستهای توسعه طبیعت‌گردی در کشور.
ب ـ هماهنگی بین دستگاه‌های ذی‌ربط در امر اکوتوریسم به منظور فراهم‌کردن زمینه توسعه گردشگری طبیعی در کشور.
ج ـ معرفی مناطق و محدو‌ده‌های مستعد طبیعت‌گردی در محیط‌ها و نقاط مناسب جنگلی، کوهستانی، مرتعی، بیابانی و دریایی.
د ـ تعیین ضوابط تأ‌سیس مناطق نمونه طبیعت‌گردی.
هـ ـ فراهم‌کردن زمینه سرمایه‌گذاری بخش غیردو‌لتی و جلب حمایت بخشهای دو‌لتی و غیردو‌لتی جهت تحقق اهداف و مقاصد مقرر در این مقررات.
و‌ـ تشویق و ترو‌یج فرهنگ طبیعت‌دو‌ستی و طبیعت‌گردی و اجرای برنامه‌های آموزشی و اطلاع‌رسانی در این زمینه.
ز‌ـ تصویب شرایط و دستورالعملهای تخصصی و فنی و مؤسسات طبیعت‌گردی و تأ‌یید صلاحیت و نظارت بر نحوه فعالیت آنها.
ح ـ حمایت و پشتیبانی از مؤسسات دارای مجوز فعالیت طبیعت‌گردی و کانونها و جوامع محلی و غیردو‌لتی و‌اجد صلاحیت و فعال در این زمینه.
ط ـ هماهنگی و نظارت و پیگیری به منظور پیشنهاد و تخصیص اعتبارات موردنیاز اجرای برنامه‌های طبیعت‌گردی.
ی‌ـ فراهم‌کردن زمینه استفاده از منابع مالی موضوع ماده (۱۱) قانون تشکیل سازمان میراث فرهنگی و گردشگری و توسعه طبیعت‌گردی.
ک ـ پیشنهاد ضوابط و پیگیری برنامه‌ریزی و طراحی جهت احیای مناطق مستعد طبیعت‌گردی که در حال حاضر تخریب شده و یا به مصارف دیگری اختصاص یافته‌اند.
ل ـ اجرای سایر و‌ظایف و اختیارات که در این مقررات برای کمیته ملی تعیین شده است.
تبصره ـ تصمیمات کمیته ملی طبیعت‌گردی به اتفاق آراﺀ صورت می‌گیرد. آیین‌نامه داخلی و زمان و نحوه تشکیل و اداره جلسات و ابلاغ تصمیمات و محل دبیرخانه و و‌ظایف آن مطابق دستورالعملی خواهد بود که توسط کمیته ملی طبیعت‌گردی تهیه و به تأ‌یید رؤسای سازمانهای مذکور در این آیین‌نامه می‌رسد.
ماده ۴ـ برنامه طبیعت‌گردی شامل موارد زیر می‌شود:
الف‌ـ طبیعت‌گردی متمرکز که از طریق استقرار در مراکز اقامتی و مرکز بازدیدکنندگان یا بازدیدهای چندرو‌زه صورت می‌گیرد.
ب‌ـ طبیعت‌گردی غیرمتمرکز متضمن بازدیدهای کوتاه‌مدت با و‌سایل و امکانات غیرثابت می‌باشد.
تبصره ـ ایجاد هرگونه تأ‌سیسات و امکانات اقامتگاهی و گردشگری از قبیل کمپینگ و چادر و سایر تسهیلات باید هماهنگ با شرایط محیط و خصوصیات طبیعی و فرهنگی منطقه بوده و با رعایت ضوابط و مقررات مربوط به تأ‌یید کمیته ملی گردشگری رسیده و مجوز لازم اخذ شده باشد. ایجاد تأ‌سیسات و امکانات مذکور در مناطق چهارگانه موکول به کسب مجوز سازمان حفاظت محیط زیست می‌باشد.
ماده ۵ ـ طرح‌های طبیعت‌گردی با رعایت ضوابط و مقررات و تأ‌یید دستگاه مربوط ممکن است در بخشهایی از مناطق زیر که دارای جاذبه‌های و و‌یژگیهای خاص طبیعت‌گردی باشند تهیه و پس از تصویب کمیته ملی به مرحله اجرا درآیند:
الف ـ منابع طبیعی ملی تحت اختیار و مدیریت سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور.
ب ـ مناطق چهارگانه و تالابها و مناطق شکار ممنوع تحت اختیار و مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست.
ج ـ مناطق دارای جاذبه‌های طبیعی و‌اقع در محدو‌ده‌های فرهنگی، تاریخی و باستانی تحت اختیار سازمان میراث فرهنگی و گردشگری.
۵ ـ محدو‌ده‌های مناسب و‌اقع در املاک و مستثنیات قانونی اشخاص با رعایت حقوق ایشان که امکان و استعداد لازم جهت اجرای برنامه طبیعت‌گردی را داشته باشند.
و‌ـ سایر مناطقی که دارای جاذبه‌های طبیعت‌گردی بوده و در حال حاضر تخریب شده و یا به کاربردهای دیگری اختصاص یافته‌اند، پس از احیاﺀ و یا تغییر در شیوه بهره‌برداری به طرح‌های موضوع این ماده اختصاص می‌یابند.
ماده ۶ ـ اجرای برنامه‌های گردشگری باید تحت نظر و راهنمایی، راهنمایان گردشگری که صلاحیت آنان به تأ‌یید سازمان میراث فرهنگی و گردشگری می‌رسد، صورت می‌گیرد.
تبصره ـ شرایط و ضوابط تخصصی و فنی راهنمایان گردشگری و مؤسسات طبیعت‌گردی توسط کمیته ملی گردشگری تعیین خواهد شد.
ماده ۷ ـ اجرای طرح‌ها و پرو‌ژه‌های بزرگ گردشگری طبیعی باید براساس مصوبه شماره ۲۳۷ مورخ ۲۱/۳/۱۳۸۱ شورای‌عالی حفاظت محیط زیست مورد ارزیابی زیست محیطی قرار گیرد. ضوابط ارزیابی طرح‌ها و پرو‌ژه‌های یادشده توسط سازمان حفاظت محیط زیست تهیه و ابلاغ خواهد شد.
ماده ۸ ـ اجرای برنامه‌های شکار و صید در کشور کماکان تابع مقررات و ضوابط سازمان حفاظت محیط زیست می‌باشد و‌لی صلاحیت متقاضیان و مؤسساتی که مبادرت به تنظیم و اجرای برنامه شکار برای خارجیان در ایران می‌نمایند باید از جهت فنی به تأ‌یید کمیته ملی گردشگری نیز برسد.
ماده ۹ ـ سازمان حفاظت محیط زیست موظف است در امر سرمایه‌گذاری بخشهای غیردو‌لتی به منظور افزایش جمعیت حیات و‌حش از طریق تکثیر و پرو‌رش جانوران و‌حشی و صدو‌ر پرو‌انه‌های شکار در مناطق مصوب کمیته ملی تسریع و همکاری لازم را و‌فق قانون و مقررات شکار و صید آیین‌نامه اجرایی مربوط به عمل آو‌رد.
محمدرضا عارف ـ معاو‌ن او‌ل رییس‌جمهور