قانون الحاق دولت جمهوری اسلامی ایران به کنوانسیون چارچوب سازمان بهداشت جهانی در مورد کنترل دخانیات

تاریخ تصویب: ۱۳۸۴/۰۴/۰۵
تاریخ انتشار: ۱۳۸۴/۰۸/۲۹

 ماده واحده ـ به دولت جمهوری اسلامی ایران اجازه داده می‌‌شود به کنوانسیون چهارچوب سازمان بهداشت جهانی در مورد کنترل دخانیات به شرح پیوست با اعلامیه توضیحی زیر ملحق گردد و اسناد آن را تودیع نماید.

اعلامیه توضیحی:
الحاق به کنوانسیون چارچوب سازمان بهداشت جهانی در مورد کنترل دخانیات مستلزم پذیرش کنوانسیون‌های مندرج در کنوانسیون اخیرالذکر بدون طی مراحل تصویب در جمهوری اسلامی ایران نمی‌باشد.

تبصره ۱ـ پذیرش داوری موضوع بند (۲) ماده (۲۷) کنوانسیون فوق‌الذکر توسط دولت جمهوری اسلامی ایران منوط به رعایت اصل (۱۳۹) قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران خواهد بود.

تبصره ۲ـ وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به عنوان مسؤول کنترل دخانیات موضوع ماده (۵) کنوانسیون موظف است راهبردهای ملی، جامع و همه‌جانبه‌ای را برای کنترل دخانیات تنظیم و اجرا نماید و به طور ادواری آنها را مورد بازنگری قرار دهد و برای رسیدن به این هدف با هماهنگی دستگاههای اجرایی،‌ برنامه‌های آموزشی و اجرایی را برای کاهش مصرف دخانیات به مرحله اجراء گذارد. وزارت یاد شده مسؤولیت تنظیم لوایح و مقررات لازم را برای تحقق اهداف کنوانسیون و تقدیم آنها به مراجع ذی‌ربط بر عهده خواهد داشت.


کنوانسیون چارچوب سازمان بهداشت جهانی در مورد کنترل دخانیات

مقدمه

اعضای این کنوانسیون؛ با عزم راسخی که برای اولویت دادن به حق خود در زمینه حفظ بهداشت عمومی دارند؛
با توجه به این‌که گسترش استعمال دخانیات معضلی جهانی است و تبعات وخیمی برای بهداشت عمومی دارد و مبارزه با آن مستلزم همکاری همه‌جانبه بین‌المللی است و مشارکت همه کشورها در یک حرکت دسته‌جمعی و مؤثر و شایسته را می‌طلبد؛
با انعکاس نگرانی جامعه بین‌المللی در مورد خطری که بهداشت جهانی را تهدید می‌کند و تبعات اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی که استعمال دخانیات و قرار گرفتن افراد در معرض دود حاصل از دخانیات دارد؛
با ابراز نگرانی عمیق از افزایش جهانی تولید و استعمال سیگار و سایر دخانیات، به ویژه در کشورهای در حال توسعه، و بار گرانی که تولید و استعمال دخانیات بر دوش خانواده‌های فقیر و نظام‌های بهداشت عمومی می‌گذارد؛
و با توجه به این‌که تحقیقات علمی به وضوح روشن ساخته که استعمال دخانیات و قرار گرفتن افراد در معرض دود حاصل از دخانیات موجب مرگ و بیماری و ناتوانی می‌شود و بین در معرض دود قرار گرفتن و استعمال انواع دخانیات و شروع بیماری‌های مرتبط با استعمال دخانیات فاصله کوتاهی وجود دارد؛
با توجه به این‌که سیگار و بعضی انواع دیگر دخانیات طوری ساخته شده‌اند که وابستگی ایجاد می‌کنند و بسیار از ترکیبات آنها و دودهایی که تولید می‌کنند، از لحاظ علم داروشناسی، سمی و جهش‌زا و سرطان‌زا است و وابستگی به دخانیات به طور جداگانه در تقسیم‌بندی عمده بین‌المللی در تقسیمات بیماری‌ها نوعی ناهنجاری تلقی می‌شوند؛
با علم به این‌که تحقیقات مستند علمی نشان می‌دهد که استعمال دخانیات توسط والدین در سلامت و رشد کودکان تأثیر سوء دارد؛
با ابراز نگرانی عمیق از افزایش استعمال سیگار و دیگر انواع دخانیات در بین کودکان و نوجوانان به ویژه استعمال آن در سنین پایین؛
با هراس از افزایش استعمال سیگار و دیگر انواع دخانیات در بین زنان و دختران جوان در سراسر دنیا و با در نظر داشتن لزوم مشارکت کامل زنان در همه سطوح سیاستگذاری و اجرا و راهبردهای مختص به جنسیت کنترل دخانیات؛
با نگرانی عمیق از رواج گسترده استعمال انواع مختلف دخانیات در بین طبقات کم‌درآمد؛
با نگرانی جدی از تأثیر تمامی برنامه‌های تشویقی و تبلیغاتی و حمایت مالی که هدف آنها تشویق افراد به استعمال دخانیات است؛
با تصدیق این‌که محو تمامی اشکال تجارت غیرقانونی سیگار و انواع دیگر دخانیات از جمله قاچاق، تولید غیرقانونی و تولید تقلبی و بدلی آنها مستلزم همکاری همه‌جانبه است؛
با درک این نکته که کنترل دخانیات در همه سطوح و به ویژه در کشورهای در حال توسعه و کشورهایی که اقتصاد در حال گذار دارند، متناسب با نیازی که در آینده و اکنون برای فعالیت‌های مربوط به کنترل دخانیات است، مستلزم حمایت‌های مالی و فنی زیادی است؛
با تصدیق نیازی که به ایجاد سازوکارهای لازم برای مقابله با پیامدهای اجتماعی و اقتصادی درازمدت راهبردهای کاهش تقاضا برای دخانیات است؛
با آگاهی از مشکلات اجتماعی و اقتصادی که برنامه‌های کنترل دخانیات در کوتاه‌مدت و درازمدت در بعضی کشورهای در حال توسعه و کشورهای دارای اقتصاد در حال گذار به وجود خواهد آورد و با تصدیق نیاز این کشورها به مساعدت‌های مالی و فنی در زمینه راهبردهای توسعه یافته ملی برای توسعه پایدار؛
با آگاهی از زحمات ارزشمند بسیاری از کشورها در زمینه کنترل دخانیات و با ستایش از رهبری سازمان بهداشت جهانی و نیز تلاش‌های بقیه سازمان‌ها و نهادهای وابسته به سازمان‌ ملل متحد و بقیه سازمان‌های بین دولتی منطقه‌ای و بین‌المللی به خاطر توسعه اقداماتی که در زمینه کنترل دخانیات انجام داده‌اند؛
با تأکید بر سهم به سزای سازمان‌های غیردولتی و بقیه اعضای جامعه مخالف صنعت دخانیات، از جمله نهادهای تخصصی بهداشتی و انجمنهای زنان و جوانان و گروه‌های فعال در زمینه محیط‌زیست و حمایت از مصرف‌کننده و مؤسسات بهزیستی و دانشگاهی، در تلاش‌های ملی و بین‌المللی مربوط به کنترل دخانیات و نقش مهم مشارکت آنها در این زمینه؛
با توجه به لزوم هشیاری در مقابل تلاش‌های صنعت دخانیات برای تضعیف و از بین بردن اقدامات مربوط به کنترل دخانیات و لزوم آگاهی از فعالیت‌های صنعت دخانیات که بر تلاش‌هایی که به منظور کنترل دخانیات انجام می‌گیرد، تأثیر منفی دارد؛
با یادآوری ماده (۱۲) «میثاق بین‌المللی حقوق اجتماعی و اقتصادی و فرهنگی» مصوب شانزدهم دسامبر ۱۹۶۶ میلادی (۲۵/۹/۱۳۴۵ هجری شمسی) مجمع عمومی سازمان ملل متحد که بیان می‌دارد هر کس حق دارد از بالاترین استانداردهای قابل دسترسی سلامت ذهنی و جسمانی برخوردار باشد؛
با عزم راسخ به بهبود اقدامات مربوط به کنترل دخانیات بر پایه ملاحظات علمی و فنی و اقتصادی مربوط و جاری؛
با یادآوری کنوانسیون‌ رفع همه اشکال تبعیض علیه زنان مصوب هجدهم دسامبر ۱۹۷۰ میلادی (۲۸/۹/۱۳۵۸ هجری شمسی) مجمع عمومی سازمان ملل متحد که اظهار می‌دارد کشورهای عضو باید برای رفع تبعیض نسبت به زنان در زمینه مراقبت‌های بهداشتی اقدامات مقتضی را مبذول دارند؛
و همچنین با یادآوری کنوانسیون حقوق کودک مصوب بیستم نوامبر ۱۹۸۹ میلادی (۲۹/۸/۱۳۶۸ هجری شمسی) مجمع عمومی سازمان ملل متحد که مقرر می‌دارد کشورهای عضو حق کودک را برای برخورداری از بالاترین استانداردهای قابل دسترسی سلامت به رسمیت می‌شناسند؛
به شرح زیر موافقت کرده‌اند:

بخش اول ـ مقدمه

ماده ۱ـ کاربرد اصلاحات از نظر این کنوانسیون:

الف‌ـ «تجارت غیرقانونی» به هر اقدام یا فعالیتی در مورد تولید، توزیع یا حمل و
نقل یا دریافت یا تملک یا خرید و فروش که قانون آن را ممنوع اعلام کرده است، از
جمله هر اقدام یا فعالیتی که به منظور تسهیل چنین کاری صورت گیرد، اطلاق می‌شود.

ب‌ـ «سازمان‌ همگرایی اقتصادی منطقه‌ای» به سازمان متشکل از چند دولت حاکم اطلاق
می‌شود که دولت‌های عضو آن، صلاحیت خود را در مورد برخی موضوعات خاص از جمله
اختیار تصمیم‌گیری الزام‌آور برای دولت‌های عضو در مورد آن مسائل، به سازمان مزبور
تفویض کرده باشند.

ج‌ـ «تبلیغ و تشویق دخانیات» به هر اقدام یا سفارش یا آگهی بازرگانی با هدف تأثیر
یا احتمال تأثیر در ترغیب به مصرف دخانیات یا فرآورده دخانی به طور مستقیم یا
غیرمستقیم اطلاق می‌شود.

دـ «کنترل دخانیات» به سلسله راهبردهای عرضه، تقاضا و کاهش آسیب‌ها با مصرف بهبود
وضع سلامت افراد جامعه از طریق محو یا کاهش استعمال دخانیات یا قرار گرفتن در معرض
دود حاصل از دخانیات اطلاق می‌شود.

هـ ـ «صنعت دخانیات» به کارخانجات تولید دخانیات، توزیع‌کنندگان بزرگ دخانیات و واردکنندگان فرآورده‌های دخانی اطلاق می‌شود.

وـ «فرآورده‌های دخانی» به محصولاتی اطلاق می‌شود که تمام یا بخشی از ماده خام تشکیل دهنده آنها برگ توتون است که به منظور دود کردن یا مکیدن یا جویدن یا استنشاق از راه بینی تولید می‌شود.

زـ «مساعدت در زمینه دخانیات» به هر گونه تشریک مساعی در مورد هر فرد، اقدام یا موضوعی با هدف تأثیر یا احتمال تأثیر در ترغیب به مصرف دخانیات یا فرآورده‌های دخانی به طور مستقیم یا غیرمستقیم اطلاق می‌شود.

ماده ۲ـ رابطه بین این کنوانسیون و سایر اسناد قانونی و موافقتنامه‌ها ۱ـ از اعضای
خواسته می‌شود به منظور حفظ بهتر سلامت افراد جامعه اقداماتی فراتر از آن‌چه در
این کنوانسیون و پروتکل‌های آن مقرر شده است، به اجرا بگذارند و هیچ یک از مفاد
این اسناد مانع از آن نخواهد شد که اعضاء در این زمینه مطابق مقررات خود و حقوق
بین‌الملل الزامات سنگین‌تری را وضع نمایند.

۲ـ مفاد این کنوانسیون و پروتکل‌های آن به هیچ وجه حق اعضاء را برای انعقاد
موافقتنامه‌های دو یا چند جانبه از جمله موافقتنامه‌های منطقه‌ای و زیرمنطقه‌ای در
مورد مسائل مرتبط با این کنوانسیون و پروتکل‌های آن تحت تأثیر قرار نخواهد داد،
مشروط بر این‌که این موافقتنامه‌ها با تعهداتی که آنها بر اساس این کنوانسیون و
پروتکل‌های آن دارند، سازگار باشد. اعضای مربوط از طریق دبیرخانه، موافقتنامه‌های
مزبور را به فراهمایی (کنفرانس) اعضا ارسال خواهند کرد.

بخش دوم‌ ـ هدف، اصول کلی و تعهدات عمومی ماده ۳ – هدف هدف این کنوانسیون و
پروتکل‌های آن، حفظ نسل‌های حال و آینده از اثرات زیانبار بهداشتی، اجتماعی
زیست‌محیطی و اقتصادی استعمال دخانیات و قرار گرفتن افراد در معرض دود حاصل از
دخانیات از طریق ایجاد چارچوبی برای اقدامات در زمینه کنترل دخانیات است که قرار
است توسط اعضاء در سطح ملی، منطقه‌ای و بین‌المللی به منظور کاهش چشمگیر و مداوم
رواج استعمال دخانیات و قرار گرفتن افراد در معرض دود دخانیات صورت گیرد.

ماده ۴ـ اصول کلی برای نیل به هدف این کنوانسیون و پروتکل‌های آن و اجرای مفاد آن،
اعضاء از جمله از طریق اصول مندرج در زیر راهنمایی می‌شوند:

۱ـ همه باید پیامدهای بهداشتی، ماهیت اعتیادآور و تهدید مرگبار استعمال دخانیات و
قرار گرفتن افراد در معرض دود حاصل از دخانیات آگاه شوند و اقدامات اداری و اجرایی
و قانونی و سایر اقدامات مؤثری در سطح دولتی برای محافظت کلیه افراد از قرار گرفتن
در معرض دود دخانیات باید به عمل آید.

۲ـ برای توسعه و تقویت اقدامات جامع و همه‌جانبه و واکنش‌های هماهنگ شده در سطح
ملی، منطقه‌ای و بین‌المللی، تعهد سیاسی نیرومندی لازم است و در این زمینه باید به
نکات زیر توجه داشت:

الف‌ـ لزوم انجام دادن اقداماتی به منظور حفظ همه اشخاص از قرار گرفتن در معرض دود حاصل از دود دخانیات؛
ب‌ـ لزوم انجام دادن اقداماتی به منظور جلوگیری از روی آوردن افراد جدید به استعمال دخانیات و تشویق و ترغیب بقیه به ترک دخانیات و به طور کلی کاهش استعمال فرآورده‌های دخانی در هر شکل؛
ج‌ـ لزوم انجام دادن اقداماتی برای ارتقاء سطح مشارکت افراد و اجتماعات محروم و کم‌درآمد در توسعه، اجرا و ارزیابی برنامه‌های کنترل دخانیات که از لحاظ فرهنگی و اجتماعی با دورنما و نیازهای زندگی آنها همخوانی دارد؛
دـ لزوم انجام دادن اقداماتی برای مقابله با مخاطرات مختص به جنسیت در زمانی که راهبردهای کنترل دخانیات تنظیم می‌شود.

۳ـ همکاری بین‌المللی به ویژه در انتقال فناوری و دانش و کمک مالی و تأمین نیروی متخصص برای ایجاد و اجرای برنامه‌های مربوط به کنترل دخانیات با در نظر گرفتن فرهنگ بومی و نیز عوامل اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و حقوقی بخش مهمی از این معاهده است.

۴ـ برای جلوگیری از بیماری و ناتوانی زودرس و مرگ و میر ناشی از استعمال کلیه فرآورده‌های دخانی و قرار گرفتن در معرض دود دخانیات، طبق اصول بهداشت عمومی باید در سطح ملی، منطقه‌ای و بین‌المللی، واکنش‌ها و اقدامات جامع و همه‌جانبه‌ای را انجام داد.

۵ـ موضوعات مربوط به مسؤولیت به گونه‌ای که توسط هر عضو در حیطه صلاحیت قضایی آن تعیین شده است، بخش مهمی از کنترل جامع دخانیات است.

۶ـ اهمیت مساعدت‌های مالی و فنی برای کمک به وضع اقتصادی کارگران و کشاورزانی که زندگیشان با برنامه‌های کنترل دخانیات در کشورهای عضو در حال توسعه و کشورهای عضو دارای اقتصاد در حال گذار آسیب خواهد دید، باید مورد توجه قرار گیرد در بطن راهبردهای ملی برای توسعه پایدار گنجانده شود.

۷ـ مشارکت جامعه مدنی در رسیدن به هدف این کنوانسیون و پروتکل‌های آن ضروری است.

ماده ۵ـ تعهدات کلی ۱ـ هر عضو باید مطابق این کنوانسیون و پروتکل‌هایی که در آن
عضویت دارد، راهبردهای ملی جامع و همه جانبه‌ای را برای کنترل دخانیات تنظیم و به
اجرا بگذارد و به طور ادواری آنها را روزآمد سازد و مورد بازنگری قرار دهد.

۲ـ برای رسیدن به این هدف، هر یک از اعضاء باید بر اساس توانایی‌هایی که دارد:

الف‌ـ برای کنترل دخانیات هسته مرکزی یا سازوکار ملی مناسبی را تشکیل داده یا آنها را تقویت کرده و اعتباراتی برای آن تخصیص دهد.

ب‌ـ اقدامات قانونی، اداری و اجرایی و یا اقدامات مؤثر دیگری را تصویب کرده و به
اجرا بگذارد و در پیشبرد سیاست‌های مربوط به جلوگیری و کاهش استعمال دخانیات،
اعتیاد به نیکوتین و قرار گرفتن افراد در معرض دود حاصل از دخانیات به نحو مقتضی
با دیگر اعضا همکاری کند.

۳ـ اعضا باید در تدوین و اجرای بخشی از سیاست‌های بهداشت عمومی خود که به کنترل
دخانیات مربوط می‌شود، طوری عمل کنند که از این سیاست‌ها در مقابل منافع ملی و
دیگر منافعی که صنعت دخانیات طبق قوانین داخلی از آن بهره‌مند شده است، حمایت کنند.

۴ـ اعضاء باید در تدوین اقدامات، تشریفات و اصول پیشنهادی برای اجرای این کنوانسیون و پروتکل‌های آن که عضو آنها هستند همکاری کنند.

۵ـ اعضاء باید برای رسیدن به اهداف این کنوانسیون و پروتکل‌های آن که در آنها عضویت دارند، به نحو مقتضی با سازمان‌های صلاحیتدار بین دولتی، بین‌المللی و منطقه‌ای همکاری کنند.

۶ـ اعضا باید از طریق سازوکارهای دوجانبه و چند جانبه تأمین بودجه و در چهارچوب ابزارها و منابعی که در اختیار دارند، برای افزایش منابع مالی به منظور اجرای مؤثر این کنوانسیون همکاری کنند.

بخش سوم‌ ـ اقدامات مربوط به کاهش تقاضا برای دخانیات

ماده ۶ـ اقدامات مربوط به قیمت‌گذاری و اخذ مالیات در جهت کاهش تقاضا برای دخانیات

۱ـ اعضا می‌پذیرند که اقداماتی که در جهت قیمت‌گذاری و اخذ مالیات صورت می‌گیرد، ابزار مهم و مؤثری برای کاهش استعمال دخانیات توسط بخش‌های مختلف جامعه به ویژه جوانان است.

۲ـ بدون این‌که به حق حاکمیتی اعضا برای نحوه تعیین و برقراری سیاست‌های مالیاتی آنها خدشه‌ای وارد شود، هر یک از اعضا باید اهداف بهداشت ملی خود در مورد کنترل
دخانیات را در نظر گرفته و اقداماتی را که برخی از آنها به شرح زیر است، تصویب کرده یا به اجرا بگذارد:

الف‌ـ اجرای سیاست‌های مالیاتی و در صورت اقتضا سیاست‌های قیمت‌گذاری بر فرآورده‌های دخانی به منظور کمک به اهداف بهداشتی که هدف آن کاهش استعمال دخانیات است.

ب‌ـ ممنوع کردن یا در صورت اقتضا، محدود کردن فروش و یا واردات فرآورده‌های دخانی توسط مسافران خارجی به صورت معاف از مالیات و عوارض.

۳ـ اعضا باید در گزارش‌های ادواری خود که طبق ماده (۲۱) به فراهمایی اعضا می‌دهند، نرخ اخذ مالیات از فرآورده‌های دخانی و میزان گرایشی را که به استعمال دخانیات وجود دارد، اعلام دارند.

ماده ۷ـ اقدامات غیر قیمت‌گذاری در جهت کاهش تقاضا برای دخانیات اعضاء می‌پذیرند
که اقدامات جامع غیرقیمت‌گذاری، ابزار مؤثر و مهمی برای کاهش استعمال دخانیات است.
هریک از اعضا باید برای اجرای تعهداتی که مطابق مواد (۸) تا (۱۲) این کنوانسیون
دارد، اقدامات اداری و اجرایی و قانونی یا سایر اقدامات مؤثری را اتخاذ و اجرا کند
و مستقیماً یا از طریق نهادهای بین‌المللی ذی‌صلاح به نحو مقتضی با اعضای دیگر
همکاری کند. فراهمایی اعضاء رهنمودهای مناسبی را برای اجرای مفاد مواد مزبور
پیشنهاد خواهد نمود.

ماده ۸ ـ جلوگیری از قرار گرفتن افراد در معرض دود حاصل از دخانیات ۱ـ اعضا
می‌پذیرند که شواهد علمی، به وضوح روشن ساخته که قرار گرفتن افراد در معرض دود
حاصل از دخانیات موجب مرگ، بیماری و ناتوانی می‌شود.

۲ـ هر عضو برای جلوگیری از قرار گرفتن افراد در معرض دود حاصل از دخانیات در اماکن
دربسته، وسایل حمل و نقل عمومی، محل‌های کار دربسته و در صورت اقتضا سایر اماکن
عمومی دیگر، اقدامات اداری، اجرایی و قانونی یا سایر اقدامات مؤثری را در محدوده
صلاحیت قضایی خود که در قوانین ملی آن تعیین شده، اتخاذ و اجرا خواهد کرد و اتخاذ
و اجرای آنها را در دیگر سطوح صلاحیتی به طور فعال ترغیب خواهد نمود.

ماده ۹ـ تنظیم محتویات فرآورده‌های دخانی فراهمایی اعضا، ضمن مشورت با نهادهای
بین‌المللی ذی‌صلاح، رهنمودهایی را برای آزمایش و اندازه‌گیری محتویات و مواد
خروجی از فرآورده‌های دخانی و تنظیم آنها پیشنهاد خواهد داد. هر عضو باید در صورت
تصویب مقامات ذی‌صلاح کشور خود، اقدامات اداری، اجرایی و قانونی و سایر اقدامات
مؤثری را در مورد آزمایش و اندازه‌گیری و تنظیم مزبور اتخاذ و اجرا کند.

ماده ۱۰ـ مقررات مربوط به افشای اطلاعات درباره مواد دخانی هر عضو باید در چهارچوب
قوانین ملی خود، اقدامات قانونی و اداری و اجرایی یا سایر اقدامات مؤثری را تصویب
کرده و به اجرا بگذارد و از تولیدکنندگان و واردکنندگان فرآورده‌های دخانی بخواهد
اطلاعات مربوط به مواد تشکیل‌دهنده ودود حاصل از فرآورده‌های دخانی را در اختیار
مقامات دولتی بگذارند. هر عضو باید اقدامات اداری و اجرایی یا سایر اقدامات مؤثری
را برای افشای اطلاعات راجع به مواد تشکیل‌دهنده سمی فرآورده‌های دخانی و دودی که
ممکن است حاصل بنمایند، برای عموم مردم اتخاذ کند.

ماده ۱۱ـ بسته‌بندی و برچسب فرآورده‌های دخانی ۱ـ هر عضو باید ظرف سه سال پس از
لازم‌الاجرا شدن این کنوانسیون برای خود، مطابق قوانین ملی خویش اقدامات مؤثری را
تصویب کرده و به اجرا بگذارد تا اطمینان حاصل نماید:

الف‌ـ بسته‌بندی و برچسب فرآورده‌های دخانی استفاده از فرآورده دخانی را با
روش‌هایی که اغواکننده، فریبنده و گمراه‌کننده باشد یا احتمالاً در مورد ویژگی‌ها،
تأثیرات بهداشتی، خطرات یا دود آن تأثیر کاذبی به جا بگذارد، از جمله کاربرد هر
اصطلاح یا عنوان یا علامت تجاری یا علامت مجازی یا هر نشانه دیگری که مستقیم یا
غیر مستقیم این تأثیر کاذب را ایجاد کند که یک فرآورده خاص دخانی خطرات و مضرات
کمتری از سایر فرآورده‌های دخانی دارد، ترغیب نمی‌کند. این عناوین و اصطلاحات ممکن
است شامل عبارتی مثل «ملایم»، «سبک»، «کم جرم» یا «فوق‌العاده ملایم» باشد.

ب‌ـ هر بسته و پاکت فرآورده‌های دخانی و برچسب خارجی این محصولات حاوی پیامی است
که در مورد مضرات استعمال دخانیات هشدار می‌دهد و می‌تواند شامل پیام‌های مناسب
دیگری باشد. این پیام‌ها و هشدارها باید: (۱)ـ به تأیید مقامات ذی‌صلاح ملی برسد.

(۲)ـ در قسمت‌های مختلف درج شده باشد.

(۳)ـ بزرگ، واضح، خوانا و قابل رؤیت باشد.

(۴)ـ پنجاه درصد (۵۰%) یا بیشتر از فضای بسته یا پاکت را اشغال کند، ولی فضایی که به آن اختصاص یافته، کمتر از سی درصد (۳۰%) نخواهد بود.

(۵)ـ در صورت لزوم، به صورت عکس یا خط تصویری باشد.

۲ـ هر بسته یا پاکت فرآورده‌های دخانی و برچسب خارجی آن باید علاوه بر هشدارهایی
که در جزء (ب) بند (۱) این ماده در مورد آن توضیح داده شد، حاوی اطلاعاتی درباره
مواد تشکیل‌دهنده و دود آن فرآورده‌ دخانی به گونه‌ای باشد که به تأیید مقامات
مسؤول در آن کشور رسیده باشد.

۳ـ هر یک از اعضا باید مقرر نماید هشدارهایی که در جزء (ب) بند (۱) و بند (۲) این
ماده به آن اشاره شد و روی بسته‌ها و پاکت‌های فرآورده‌های دخانی و برچسب خارجی
آنها درج می‌شود، به زبان یا زبان‌های اصلی آن عضو نوشته شود.

۴ـ از نظر این کنوانسیون اصطلاح «برچسب خارجی» در مورد فرآورده‌های دخانی در مورد
همه برچسب‌ها و بسته‌های مورد استفاده در خرده‌فروشی آن فرآورده، اعمال می‌شود.

ماده ۱۲ـ آموزش، اطلاع‌رسانی و آگاه کردن مردم هر عضو باید آگاهی مردم را در مورد
موضوعات مربوط به کنترل دخانیات بالا برده و تقویت کند و برای این کار از همه
ابزارهای اطلاع‌رسانی به نحو مقتضی بهره بگیرد. به منظور رسیدن به این هدف، هر یک
از اعضا باید اقدامات قانونی و اداری و اجرایی و سایر اقدامات مؤثری را تصویب کند
و به اجرا بگذارد تا موارد زیر را ترغیب نماید:

الف‌ـ دسترسی گسترده به برنامه‌های جامع و مؤثر آموزشی و آگاه کردن مردم از خطرات
بهداشتی از جمله خاصیت اعتیادآور استعمال دخانیات و قرار گرفتن افراد در معرض دود
حاصل از دخانیات.

ب‌ـ آگاه کردن مردم از خطرات بهداشتی استعمال دخانیات و قرار گرفتن افراد در معرض
دود حاصل از دخانیات و منافع ترک دخانیات و داشتن یک زندگی سالم و به دور از
دخانیات، مطابق آنچه در بند (۲) ماده (۱۴) آمده است.

ج‌ـ دسترسی عموم افراد به طیف گسترده‌ای از اطلاعات در مورد صنعت دخانیات در
مواردی که به اهداف این کنوانسیون مربوط است و در چهارچوب قوانین ملی.

دـ اتخاذ برنامه‌های مؤثر و مناسب در جهت آموزش، آگاهی و ایجاد حساسیت لازم در
مورد کنترل دخانیات که مخاطبان آن افرادی مثل کارمندان بخش بهداشت، بخش
اطلاع‌رسانی، بخش خدمات اجتماعی، وسایل ارتباط جمعی و مدیران و آموزشگران و
تصمیم‌گیرندگان و بقیه افراد مربوط است.

هـ ـ آگاه کردن و شرکت دادن سازمان‌های غیردولتی و نهادهای خصوصی و عمومی
غیروابسته به صنعت دخانیات در پیشبرد و اجرای برنامه‌ها و راهبردهای بین بخشی
مربوط به کنترل دخانیات.

وـ آگاه کردن عموم مردم و فراهم ساختن امکان دسترسی آنها به اطلاعات مربوط به
اثرات زیانبار جسمانی و اقتصادی و زیست‌محیطی تولید و استعمال دخانیات.

ماده ۱۳ـ تبلیغ، ترویج و پشتیبانی مالی از دخانیات ۱ـ اعضاء می‌پذیرند که ممنوعیت
همه جانبه تبلیغ، ترویج و پشتیبانی مالی از دخانیات، استعمال دخانیات را کاهش
خواهد داد.

۲ـ هر عضو باید طبق قانون اساسی یا اصول قانونی خود تعهد کند که هر گونه تبلیغ،
ترویج و پشتیبانی مالی دخانیات را ممنوع اعلام کند. این ممنوعیت با در نظر گرفتن
محیط قانونی و ابزارهای فنی که در دسترس آن عضو قرار دارد، شامل ممنوعیت کامل
تبلیغ، ترویج و پشتیبانی مالی برون‌مرزی از دخانیات است که از قلمرو آن سرچشمه
می‌گیرد. در همین زمینه، هر عضو باید ظرف مدت پنج سال پس از لازم‌الاجرا شدن این
کنوانسیون برای آن، انجام اقدامات قانونی و اداری و اجرایی و سایر اقدامات مؤثر را
تقبل کند و متعاقباً طبق ماده (۲۱) مراتب را گزارش نماید.

۳ـ عضوی که به دلیل قانون اساسی یا اصول قانونی خود نمی‌تواند ممنوعیت کامل را
تقبل کند باید برای هرگونه تبلیغ و ترویج و پشتیبانی مالی از دخانیات محدودیت‌هایی
را در نظر بگیرد. این امر، با رعایت محیط قانونی و ابزارهای فنی که در دسترس آن
عضو قرار دارد، شامل محدودیت یا ممنوعیت تبلیغ، ترویج و پشتیبانی مالی از دخانیات
است که از قلمرو آن سرچشمه می‌گیرد و در خارج از مرزهای آن کشور پخش می‌شود. در
این زمینه هر عضو باید اقدامات اداری و اجرایی و قانونی و یا سایر اقدامات مؤثر را
تقبل کند و متعاقباً طبق ماده (۲۱) مراتب را گزارش نماید.

۴ـ هر یک از اعضاء طبق قانون اساسی یا اصول قانونی خود حداقل اقدامات زیر را باید
انجام دهد:

الف‌ـ ممنوعیت هر گونه تبلیغ، ترویج و پشتیبانی مالی از دخانیات که استفاده هر یک
از فرآورده‌های دخانی را با روش‌هایی که فریبنده یا اغواکننده یا گمراه‌کننده باشد
یا احتمالاً در مورد ویژگی‌ها، تأثیرات بهداشتی، خطرات یا دود آن تأثیر کاذبی به جا
بگذارد، ترغیب می‌کند.

ب‌ـ الزام به این‌که هر گونه تبلیغ و در صورت اقتضاء ترویج یا پشتیبانی مالی از
دخانیات یا پیام‌های بهداشتی یا پیام‌های هشداردهنده دیگر همراه باشد.

ج‌ـ ایجاد محدودیت برای استفاده از محرک‌های مستقیم یا غیرمستقیمی که خرید
فرآورده‌های دخانی تشویق می‌کند.

دـ الزام به افشای هزینه‌هایی که صنعت دخانیات صرف تبلیغات، ترویج یا پشتیبانی
مالی که هنوز ممنوع نشده است، می‌کند، نزد مقامات دولتی ذی‌ربط، در صورتی که
ممنوعیت به صورت کامل وجود نداشته باشد. مقامات مزبور می‌توانند با رعایت قانون
ملی خود، ارقام موجود را در دسترس عموم و طبق ماده (۲۱) در دسترس فراهمایی اعضاء
قرار دهند.

هـ ـ تقبل ممنوعیت کامل یا در مورد عضوی که در موقعیتی نیست که ممنوعیت کامل را به
موجب قانون اساسی یا اصول قانونی خود تقبل کند، ایجاد محدودیت برای تبلیغ، ترویج و
پشتیبانی مالی از دخانیات در رادیو و تلویزیون و رسانه‌های چاپی و در صورت اقتضا
سایر رسانه‌ها مثل اینترنت، ظرف مدت پنج سال.

وـ ایجاد ممنوعیت یا در مورد عضوی که در موقعیتی نیست که ممنوعیت را به موجب قانون
اساسی یا اصول قانونی خود ایجاد کند، ایجاد محدودیت برای پشتیبانی مالی دخانیات از
پیشامدها، فعالیت‌های بین‌المللی و یا مشارکت در آنها.

۵ـ اعضاء ترغیب می‌شوند که اقداماتی را فراتر از آنچه در بند «۴» آمده است، به اجرا بگذارند.

۶ـ اعضاء باید در توسعه فناوری و سایر ابزارهای لازم برای تسهیل محو تبلیغات برون‌مرزی دخانیات همکاری کنند.

۷ـ اعضایی که دارای ممنوعیت در مورد انواع خاصی از تبلیغ، ترویج و پشتیبانی مالی از دخانیات هستند، دارای حق حاکمیتی برای ممنوع کردن ورود تبلیغات، ترویج و پشتیبانی مالی انواع مزبور به قلمرو خود و وضع نمودن مجازات‌هایی برابر با مجازات‌های قابل اعمال در مورد تبلیغات، ترویج و پشتیبانی مالی داخلی که از قلمرو آنها سرچشمه می‌گیرد طبق قوانین خود هستند. این بند هیچگونه مجازات خاصی را تجویز یا تأیید نمی‌کند.

۸ـ اعضاء باید جزئیات پروتکلی را بررسی کنند که اقداماتی را تدوین می‌کند که مستلزم همکاری بین‌المللی درباره ممنوعیت همه جانبه عبور مرزی تبلیغ، ترویج و پشتیبانی مالی است.

ماده ۱۴ـ اقدامات کاهش تقاضا در مورد وابستگی و ترک دخانیات ۱ـ هر عضو باید با
توجه به اولویت‌ها و شرایط ملی خود، دستورالعمل‌های یکپارچه، جامع و مناسبی را بر
مبنای مستندات علمی و بهترین رویه‌ها، تنظیم و منتشر نماید و اقدامات مؤثری را
برای ترغیب ترک استعمال دخانیات و درمان کافی برای وابستگی به دخانیات اتخاذ
نماید.

۲ـ برای رسیدن به این هدف، هریک از اعضاء باید تلاش کنند:

الف‌ـ به منظور تشویق افراد به ترک استعمال دخانیات در اماکنی مثل محیط‌های آموزشی
و مراکز بهزیستی و محل‌های کار و اماکن ورزشی، برنامه‌های مؤثری را طراحی نموده و
به اجرا بگذارد.

ب‌ـ با مشارکت کارمندان بخش بهداشت، بخش تأمین اجتماعی و بخش اجتماعی، تشخیص و
مداوای وابستگی افراد به دخانیات و خدمات مشاوره در مورد ترک استعمال دخانیات را
به نحو مقتضی در راهبردها، طرح‌ها و برنامه‌های آموزشی و بهداشتی خود بگنجاند.

ج‌ـ در مراکز درمانی و توان‌بخشی، برنامه‌هایی را برای تشخیص، مشاوره، جلوگیری و
درمان وابستگی به دخانیات در پیش گیرد.

دـ برای تسهیل دسترسی افراد به امکانات درمان وابستگی به دخانیات از جمله
فرآورده‌های دارویی، به موجب ماده (۲۲) با دیگر اعضا همکاری کند.

بخش چهارم ‌ـ اقدامات مربوط به کاهش عرضه دخانیات ماده ۱۵ـ تجارت غیرقانونی
فرآورده‌های دخانی ۱ـ اعضاء می‌پذیرند که محو تمامی اشکال تجارت غیرقانونی
فرآورده‌های دخانی از جمله قاچاق، تولید غیرقانونی و عرضه نمونه‌های قلابی آنها و
پیشرفت و اجرای قوانین ملی مربوط، علاوه بر موافقتنامه‌های زیر منطقه‌ای، منطقه‌ای
و جهانی، بخش ضروری برنامه‌های مربوط به کنترل دخانیات به شمار می‌رود.

۲ـ هر عضو باید اقدامات قانونی و اداری و اجرایی یا سایر اقدامات مؤثری را تصویب و
اجرا کند تا اطمینان حاصل نماید همه بسته‌ها و پاکت‌های فرآورده‌های دخانی و روکش
خارجی آنها دارای نشان‌هایی است که برای کمک به اعضاء برای تعیین منشأ فرآورده‌های
دخانی است و طبق قوانین ملی خود و موافقتنامه‌های دو جانبه و چند جانبه مربوط در
تعیین نقطه تغییر مسیر و کنترل، مستندسازی و نظارت بر مسیر حرکت فرآورده‌های دخانی
و وضعیت حقوقی آنها به اعضاء کمک نماید. به علاوه هر عضو باید:

الف‌ـ مقرر کند که روی هر بسته و پاکت فرآورده‌های دخانی که به صورت خرده‌فروشی و
عمده‌فروشی در بازار داخلی آن به فروش می‌رسد، عبارت «فقط برای فروش در (در این
قسمت باید نام کشور یا واحد فدرالی یا منطقه‌ای یا مادون ملی درج شود)»، یا علامت
چشمگیر دیگری درج شود که مقصد نهایی آنها را معلوم سازد یا به مقامات در تعیین
این‌که آیا این محصول به طور قانونی برای فروش در بازار داخلی عرضه شده است، کمک
نماید.

ب‌ـ در صورت اقتضاء تدوین نظامی را برای ردیابی و ردگیری عملی مورد بررسی قرار دهد
که بر نحوه توزیع آنها نظارت داشته باشد و به مقامات در مورد رسیدگی به تجارت
غیرقانونی مساعدت نماید.

۳ـ هر عضو باید مقرر کند که اطلاعات یا علامات روی بسته‌بندی این محصولات که در
بند (۲) این ماده به آن اشاره شد، کاملاً خوانا باشد و یا به زبان یا زبان‌های اصلی
آن کشور درج شود.

۴ـ به منظور محو تجارت غیرقانونی فرآورده‌های دخانی هریک از اعضا باید:

الف‌ـ درباره تجارت برون مرزی فرآورده‌های دخانی از جمله تجارت غیرقانونی آنها
تحقیق کرده و اطلاعاتی گردآورد و در صورت اقتضاء مطابق قوانین ملی خود و
موافقتنامه‌های دوجانبه یا چندجانبه مربوط حاکم این اطلاعات را در اختیار مقامات
گمرکی، مالیاتی و دیگر مقامات بگذارد.

ب‌ـ برای مبارزه با تجارت غیرقانونی فرآورده‌های دخانی از جمله سیگارهای تقلبی و
قاچاق، قوانینی را وضع کرده یا قوانین خود را با در نظر گرفتن اصلاحات و
مجازات‌های مقتضی تقویت نماید.

ج‌ـ اقدامات مناسبی را اتخاذ نماید تا اطمینان حاصل کند که همه تجهیزات تولیدی،
سیگارهای تقلبی و قاچاق و سایر فرآورده‌های دخانی مصادره شده و در صورت امکان با
استفاده از روش‌هایی که به محیط‌زیست آسیبی وارد نمی‌کند، نابود یا طبق قوانین
داخلی از حیز انتفاع ساقط می‌شود.

دـ اقداماتی را اتخاذ کرده و به اجرا بگذارد که انبار کردن و توزیع فرآورده‌های
دخانی را که در قلمرو صلاحیت قضایی آن، مالیات‌ها و حقوق گمرکی و سود بازرگانی
آنها به حالت تعلیق درآمده یا در حال تعلیق است، تحت نظارت قرار داده و کنترل
نماید.

هـ ـ اقداماتی را اتخاذ کند که امکان مصادره عواید حاصل از تجارت غیرقانونی
فرآورده‌های دخانی فراهم گردد.

۵ـ اطلاعاتی که به موجب جزء‌های (الف) تا (هـ) بند (۴) این ماده به دست آمده باید
در صورت اقتضاء توسط اعضاء به صورت کلی در گزارش‌های ادواری آنها به فراهمایی
اعضاء طبق ماده (۲۱) ارائه شود.

۶ـ اعضاء باید در صورت اقتضا طبق قوانین ملی خود به منظور محو تجارت غیرقانونی
فرآورده‌های دخانی همکاری بین نهادهای ملی و نیز سازمان‌های بین دولتی منطقه‌ای و
بین‌المللی ذی‌ربط در امر تحقیق، تعقیب و جریان دادرسی را ترغیب نمایند. برای
مبارزه با تجارت غیرقانونی فرآورده‌های دخانی بر همکاری در سطح منطقه‌ای و زیر
منطقه‌ای تأکید ویژه‌ای می‌شود.

۷ـ هر عضو باید تلاش کند اقدامات دیگری را از جمله تجویز کنترل و نظارت بر تولید و
توزیع فرآورده‌های دخانی به منظور جلوگیری از تجارت غیرقانونی آنها در صورت اقتضاء
نیز در این باره تصویب کرده و به اجرا بگذارند.

ماده ۱۶ـ فروش به افراد صغیر و توسط آنها ۱ـ هر عضو در سطح دولتی مناسب، اقدامات
اداری و اجرایی و قانونی و سایر اقدامات مؤثری را تصویب و اجرا کند تا از فروش
فرآورده‌های دخانی به افراد زیر سن تعیین شده توسط قانون داخلی یا قانون ملی یا
هجده سال جلوگیری گردد. این اقدامات می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

الف‌ـ از تمامی فروشندگان فرآورده‌های دخانی بخواهد که تابلوی برجسته و واضحی در
محل کار خود نصب کنند که روی آن به صراحت ممنوعیت فروش دخانیات به افراد صغیر درج
شده باشد و در مواردی که تردیدی وجود دارد، از هر خریدار دخانیات بخواهند اسنادی
ارائه دهد که نشان‌دهنده رسیدن به سن قانونی او باشد.

ب ـ فروش فرآورده‌های دخانی را به صورتی که مستقیماً در دسترس باشد (مثلاً داخل
قفسه‌های فروشگاه)، ممنوع سازد.

ج‌ـ تولید و فروش شیرینی و شکلات و اسباب‌بازی و هر نوع کالای دیگری را به شکل
فرآورده‌های دخانی که برای افراد صغیر جاذبه دارد، ممنوع نماید.

دـ اطمینان حاصل کند که دستگاه‌های فروش سیگار که در قلمرو قضایی آن قرار دارند،
در دسترس افراد صغیر نباشد و آنها را به خرید فرآورده‌های دخانی تشویق نکند.

۲ـ هر عضو باید توزیع فرآورده‌های دخانی رایگان را در بین عموم و مخصوصاً در بین
افراد صغیر ممنوع یا ممنوعیت آن را ترغیب نماید.

۳ـ هر عضو باید تلاش کند فروش سیگار را به صورت دانه‌ای یا در بسته‌های کوچک که
افراد صغیر برای خرید آن استطاعت مالی دارند، ممنوع سازد.

۴ـ اعضاء می‌پذیرند که به منظور افزایش کارایی خود، انجام اقداماتی برای ممنوعیت
فروش فرآورده‌های دخانی به افراد صغیر باید در صورت اقتضا همراه با دیگر مفاد
مندرج در این کنوانسیون، صورت گیرد.

۵ ـ هر عضو هنگام امضاء و تنفیذ، پذیرش و تصویب این کنوانسیون یا در هر زمانی پس
از آن، می‌تواند به وسیله اعلامیه کتبی الزام‌آور، تعهد خود را در مورد ممنوعیت
عرضه دستگاه‌های فروش سیگار در قلمرو قضایی خود یا در صورت اقتضاء ممنوع بودن کلی
این دستگاه‌ها رانشان دهد. اعلامیه صادره به موجب این ماده توسط امین اسناد در بین
تمام اعضای کنوانسیون توزیع خواهد شد.

۶ـ هر عضو باید اقدامات اداری و اجرایی و قانونی و سایر اقدامات مؤثری از جمله
مجازات فروشندگان و توزیع‌کنندگان را اتخاذ کرده و به اجرا بگذارد تا از رعایت
تعهدات مندرج در بند‌های (۱) تا (۵) این ماده اطمینان حاصل نماید.

۷ـ هر عضو باید اقدامات اداری و اجرایی و قانونی و سایر اقدامات مؤثر را اتخاذ و
به اجرا بگذارد تا فروش فرآورده‌های دخانی توسط افراد زیر سن مندرج در قانون داخلی
یا قانون ملی یا (۱۸) سال جلوگیری شود.

ماده ۱۷ـ تأمین حمایت مالی از فعالیت‌های جایگزین کارآمد از نظر اقتصادی اعضا باید
از طریق همکاری با یکدیگر و با سازمان‌های بین دولتی منطقه‌ای و بین‌المللی، در
صورت اقتضاء گزینه‌های کارآمد از نظر اقتصادی برای کارگران و پرورش‌دهنده گیاه
تنباکو و حسب مورد خرده فروشان را ترغیب کند.

بخش پنجم‌ ـ حفظ محیط‌زیست

ماده ۱۸ـ حفظ محیط‌زیست و سلامتی افراد اعضاء می‌پذیرند
که به منظور اجرای تعهداتی که به موجب این کنوانسیون دارند، به حفظ محیط‌زیست و
سلامتی افراد در رابطه با محیط زیست درخصوص کشت تنباکو و تولید دخانیات در قلمرو
دولت متبوع خود توجه مقتضی معمول دارند.

بخش ششم‌ ـ موضوعات مربوط به مسؤولیت ماده ۱۹ـ مسؤولیت ۱ـ از نظر کنترل دخانیات،
اعضاء باید اتخاذ اقدام قانونی یا در صورت لزوم بهبود قوانین موجود خود را به
منظور رسیدگی به مسؤولیت‌های مدنی و کیفری از جمله پرداخت غرامت (در صورت اقتضا)
مورد بررسی قرار دهند.

۲ـ اعضاء باید طبق ماده (۲۱) از طریق فراهمایی اعضاء در مورد مبادله اطلاعات از
جمله موارد زیر با هم همکاری کنند:

الف‌ـ اطلاعات درباره اثرات بهداشتی استعمال فرآورده‌های دخانی و قرار گرفتن افراد
در معرض دود حاصل از دخانیات، طبق جزء (الف) بند (۳) ماده (۲۰)، و ب‌ـ اطلاعات
مربوط به قوانین و مقررات جاری و نیز رویه‌های قضایی مربوط.

۳ـ اعضاء باید در محدوده سیاست‌ها، رویه‌های حقوقی و قوانین ملی خود و مطابق
ترتیبات معاهدات موجود حاکم، در مورد جریان رسیدگی‌های حقوقی مربوط به مسؤولیت‌های
مدنی و کیفری منطبق با این کنوانسیون به نحو مقتضی و با توافق متقابل به یکدیگر
یاری رسانند.

۴ـ این کنوانسیون به هیچ وجه حق دسترسی اعضاء به دادگاه‌های یکدیگر (در صورتی که
چنین حقی وجود داشته باشد) را تحت تأثیر قرار نمی‌دهد یا محدود نمی‌کند.

۵ـ فراهمایی اعضاء می‌تواند در صورت امکان و در اولین مرحله، با در نظر گرفتن
فعالیت‌هایی که در مجامع بین‌المللی ذی‌ربط صورت گرفته است، موضوعاتی را که به
مسؤولیت‌ مربوط می‌شود از جمله رویکردهای بین‌المللی متناسب با این موضوعات و در
صورت تقاضا، روش‌های مناسب برای حمایت از اعضا در فعالیت‌های قانونگذاری و
فعالیت‌های دیگر طبق این ماده را مورد رسیدگی قرار دهد.

بخش هفتم‌ـ همکاری فنی و علمی و تبادل اطلاعات

ماده ۲۰ـ تحقیقات، نظارت و تبادل اطلاعات

۱ـ اعضا متعهد می‌شوند که در زمینه کنترل دخانیات تحقیقات ملی را توسعه
داده و ترغیب کنند و در سطح منطقه‌ای و بین‌المللی برنامه‌های تحقیقاتی را هماهنگ
کنند. به منظور رسیدن به این هدف هر عضو باید:

الف‌ـ مستقیماً یا از طریق سازمان‌های بین دولتی منطقه‌ای و بین‌المللی و دیگر
نهادهای صلاحیتدار برنامه‌های تحقیقاتی و ارزیابی علمی خود را آغاز و با دیگر اعضا
همکاری کند و در این راستا تحقیقاتی را که هدف آنها توضیح عوامل و تبعات مصرف
دخانیات و قرار گرفتن افراد در معرض دود دخانیات است و نیز تحقیقاتی را که به
منظور شناسایی محصولات جایگزین صورت می‌گیرد، ترغیب و تشویق کند.

ب‌ـ با مساعدت سازما‌ن‌های بین دولتی منطقه‌ای و بین‌المللی و دیگر نهادهای
صلاحیتدار آموزش و پشتیبانی کلیه افرادی را که در فعالیت‌های کنترل دخانیات ازجمله
فعالیت‌های تحقیقاتی و اجرایی اشتغال دارند، پشتیبانی کند.

۲ـ اعضا باید در صورت اقتضا برنامه‌هایی را برای نظارت ملی و منطقه‌ای و جهانی در
مورد دامنه، الگوها، عوامل و تبعات استعمال دخانیات و قرار گرفتن افراد در معرض
دود دخانیات تدوین کنند. برای رسیدن به این هدف، اعضا باید برنامه‌های نظارت بر
دخانیات را با برنامه‌های نظارت ملی، منطقه‌ای و بین‌المللی در زمینه بهداشت عمومی
تلفیق کنند تا اطلاعات این دو بخش بتواند با هم مقایسه شود و به نحو مقتضی در سطح
ملی و منطقه‌ای مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد.

۳ـ اعضا اهمیت مساعدت‌های فنی و مالی از سازمان‌های بین دولتی منطقه‌ای و
بین‌المللی را تصدیق می‌کنند. هریک از اعضا باید تلاش کند تا:

الف‌ـ نظام مترقی ملی برای نظارت بر واگیرشناسی استعمال دخانیات و شاخص‌های
بهداشتی و اجتماعی و اقتصادی مربوط را ایجاد کند.

ب‌ـ با سازمان‌های بین دولتی منطقه‌ای و بین‌المللی صلاحیتدار از جمله نهادهای
دولتی و غیردولتی در زمینه نظارت بر دخانیات و تبادل اطلاعات مربوط به شاخص‌های
مذکور در جزء (الف) بند (۳) این ماده همکاری نماید.

ج‌ـ با سازمان بهداشت جهانی در زمینه تدوین تشریفات و رهنمودهایی برای تعریف
گردآوری، تجزیه و تحلیل و انتشار داده‌های مربوط به نظارت بر دخانیات همکاری کند.

۴ـ اعضا باید با رعایت قوانین ملی خود مبادله اطلاعات علنی موجود حقوقی، فنی،
علمی، تجاری و اجتماعی ـ اقتصادی و نیز اطلاعات مربوط به رویه‌های صنعت دخانیات و
کشت تنباکو که مربوط به این کنوانسیون است را ترغیب و تسهیل کنند و در این راستا
باید نیازهای خاص کشورهای عضو در حال توسعه و کشورهای عضو دارای اقتصاد در حال
گذار را در نظر بگیرند. هر عضو باید تلاش کند که:

الف‌ـ داده‌های روزآمدی را در زمینه قوانین و مقررات مربوط به کنترل دخانیات و در
صورت اقتضا اطلاعاتی درباره اجرای آنها و رویه‌های قضایی مربوط به آنها را به
تدریج ایجاد و اداره کند و در زمینه توسعه برنامه‌های منطقه‌ای و جهانی مربوط به
کنترل دخانیات همکاری نماید.

ب‌ـ مطابق جزء (الف) بند (۳) این ماده، داده‌های روزآمدی را در زمینه برنامه‌های
ملی نظارت، به تدریج ایجاد و اداره کند.

ج‌ـ با سازمان‌های بین‌المللی ذی‌ربط برای ایجاد تدریجی و اداره نظامی به منظور
جمع‌آوری و انتشار منظم اطلاعات درباره تولید و ساخت دخانیات و فعالیت‌های صنعت
دخانیات که بر این کنوانسیون یا بر فعالیت‌های ملی کنترل دخانیات تأثیرگذار است،
همکاری کند.

۵ـ اعضا باید با سازمان‌های بین دولتی منطقه‌ای و بین‌المللی و مؤسسات توسعه‌ای و
مالی که در آنها عضویت دارند، به منظور ترغیب و تشویق تهیه منابع مالی برای
دبیرخانه برای کمک به کشورهای در حال توسعه و کشورهای دارای اقتصاد در حال گذار که
در این کنوانسیون عضویت دارند در انجام تعهدات آنها در مورد تحقیق، نظارت و مبادله
اطلاعات همکاری کنند.

ماده ۲۱ـ ارائه گزارش و مبادله اطلاعات

۱ـ هر عضو باید گزارش‌های ادواری در مورد
اجرای این کنوانسیون را از طریق دبیرخانه به فراهمایی اعضا ارائه نماید. این گزارش‌ها باید شامل موارد زیر باشد:

الف‌ـ اطلاعاتی درباره اقدامات اداری، اجرایی و قانونی یا سایر اقداماتی که به منظور اجرای مفاد این کنوانسیون صورت گرفته است.

ب‌ـ در صورت اقتضا اطلاعاتی درباره هر محدودیت یا مانعی که در اجرای مفاد کنوانسیون با آن مواجه شده و اقداماتی که به منظور عبور از این موانع انجام داده است.

ج‌ـ در صورت اقتضا اطلاعاتی درباره کمک‌های مالی و فنی که برای فعالیت‌های کنترل دخانیات تأمین یا دریافت کرده است.

دـ اطلاعاتی درباره نظارت و تحقیقات مشخص شده در ماده (۲۰) و هـ ـ اطلاعات مشخص شده در بند (۳) ماده (۶)، بند (۲) ماده (۱۳)، جزء (د) بند (۴) ماده (۱۳)، بند (۵) ماده (۱۵) و بند (۲) ماده (۱۹).

۲ـ شکل و تعداد گزارش‌های مزبور توسط کلیه اعضا را فراهمایی اعضا تعیین خواهد کرد.
هریک از اعضا باید ظرف دو سال از تاریخ لازم‌الاجرا شدن این کنوانسیون در مورد آن،
اولین گزارش‌ خود را تهیه کند.

۳ـ فراهمایی اعضا به موجب مواد (۲۲) و(۲۶) ترتیباتی را برای کمک به کشورهای عضو در
حال توسعه و کشورهای عضوی که اقتصاد در حال گذار دارند، بنا به درخواست‌ آنها برای
انجام تعهدات خود به موجب این ماده بررسی خواهد کرد.

۴ـ ارائه گزارش و مبادله اطلاعات به موجب این کنوانسیون با رعایت قوانین ملی هر
کشوری در مورد رازداری و محرمانه بودن صورت خواهد گرفت. اعضا به گونه‌ای که به طور
متقابل توافق می‌کنند از اطلاعات محرمانه‌ای که مبادله شده است، حفاظت خواهند کرد.

ماده ۲۲ـ همکاری در زمینه علمی، فنی و حقوقی و تهیه گزارش‌های کارشناسی ۱ـ اعضا
مستقیماً یا از طریق نهادهای بین‌المللی ذی‌صلاح در زمینه افزایش توانایی‌های خود
در اجرای تعهدات ناشی از این کنوانسیون، با در نظر گرفتن نیازهای کشورهای عضو در
حال توسعه و کشورهای عضوی که اقتصاد در حال گذار دارند، همکاری خواهند کرد. این
همکاری به‌گونه‌ای که به طور متقابل توافق می‌شود انتقال فناوری و گزارش‌های
کارشناسی علمی، فنی و حقوقی را به منظور ایجاد و تقویت طرح‌ها، برنامه‌ها و
راهکارهای کنترل دخانیات با هدف‌هایی از جمله موارد زیر ترغیب خواهند کرد:

الف) تسهیل توسعه، فراگیری و انتقال فناوری، دانش، مهارت‌ها، توانایی‌ها و
تخصص‌های مربوط به کنترل دخانیات.

ب) تهیه گزارش‌های کارشناسی، علمی، فنی و حقوقی و گزارش‌های کارشناسی دیگر به
منظور ایجاد و تقویت طرح‌ها، برنامه‌ها و راهبردهای ملی کنترل دخانیات که هدف از
آنها اجرای کنوانسیون از جمله از راه‌های زیر است:

۱ـ در صورت تقاضا، ارائه کمک برای ایجاد مبنای قانونی محکم و تدوین برنامه‌های فنی
از جمله برای جلوگیری از شروع به استعمال و ترغیب ترک دخانیات و حفاظت از قرار
گرفتن افراد در معرض دود حاصل از دخانیات.

۲ـ در صورت اقتضا مساعدت به کارگران بخش دخانیات در بدست آوردن اسباب امرار معاش
جایگزین عملی مناسب از نظر اقتصادی و قانونی به روشی که از نظر اقتصادی عملی باشد.

۳ـ در صورت اقتضا مساعدت به پرورش‌دهندگان گیاه تنباکو در تغییر تولید کشاورزی به سوی محصولات جایگزین به روشی که از نظر اقتصادی عملی باشد.

ج‌ـ حمایت از برنامه‌های آموزشی یا ایجاد حساسیت برای کارکنان مربوط طبق ماده (۱۲).

دـ در صورت اقتضا تهیه وسایل، ابزارها و تجهیزات لازم و پشتیبانی تدارکاتی برای برنامه‌ها، طرح‌ها و راهبردهای کنترل دخانیات.

هـ ـ تعیین روش‌های کنترل دخانیات از جمله درمان جامع اعتیاد به نیکوتین.

وـ درصورت اقتضا حمایت از تحقیقات به منظور افزایش قدرت مالی برای درمان جامع اعتیاد به نیکوتین.

۲ـ فراهمایی اعضا باید از طریق منابع مالی که طبق ماده (۲۶) تأمین شده است، انتقال فناوری و نظرات کارشناسی اطلاعات علمی، فنی و حقوقی را ترغیب و تسهیل نماید.

بخش هشتم‌ـ ترتیبات سازمانی و منابع مالی

ماده ۲۳ـ فراهمایی (کنفرانس) اعضا

۱ـ بدینوسیله «فراهمایی اعضا» تأسیس می‌‌شود. نخستین جلسه فراهمایی حداکثر ظرف مدت یک
سال پس از لازم‌الاجرا شدن این کنوانسیون، توسط سازمان بهداشت جهانی تشکیل خواهد
شد. فراهمایی در اولین جلسه خود محل برگزاری جلسات و فواصل زمانی اجلاس‌های عادی
بعدی را تعیین خواهد کرد.

۲ـ جلسات فوق‌العاده فراهمایی اعضا در زمان‌های دیگری که ممکن است به وسیله
فراهمایی ضروری تشخیص داده شود یا به تقاضای کتبی هر عضوی مشروط به این‌که ظرف شش
ماه از زمانی که این تقاضا به وسیله دبیرخانه کنوانسیون به اعضا ابلاغ شده است،
حداقل یک سوم اعضا از تشکیل جلسه حمایت کنند، برگزار خواهد شد.

۳ـ فراهمایی اعضا باید اولین جلسه، آیین کار خود را به اتفاق آرا تصویب کند.

۴ـ فراهمایی اعضا به اتفاق آرا مقررات مالی خود و نیز مقررات ناظر بر تأمین بودجه
نهادهای فرعی را که ممکن است تأسیس کند و همچنین مقررات مالی ناظر بر عملکرد
دبیرخانه را تصویب خواهد کرد. فراهمایی در هر جلسه عادی، بودجه ویژه مالی، جلسه
عادی بعدی را تصویب خواهد کرد.

۵ـ فراهمایی اعضا به طور مرتب اجرای کنوانسیون را مورد بررسی قرار خواهد داد و
برای ترغیب اجرای مؤثر آن تصمیمات لازم را اتخاذ خواهد کرد و می‌‌تواند طبق مواد
(۲۸)، (۲۹) و (۳۳) برای این کنوانسیون، پروتکل‌ها، الحاقیه‌ها و اصلاحیه‌هایی را
تصویب کند. به همین منظور باید:

الف‌ـ به موجب مواد (۲۰) و (۲۱) مبادله اطلاعات را ترغیب و تسهیل کند. ب‌ـ تدوین و
اصلاح ادواری روش‌های قیاسی در امر تحقیق و گردآوری داده‌های مربوط به اجرای این
کنوانسیون «علاوه بر آنچه در ماده (۲۰) پیش‌بینی شده است» را ترغیب و هدایت کند.

ج‌ـ از تدوین، اجرا و ارزیابی طرح‌ها، برنامه‌ها و راهبردها و نیز سیاستگذاری‌ها، قوانین و سایر اقدامات به‌نحو مقتضی حمایت کند.

دـ گزارش‌هایی را که اعضا طبق ماده (۲۱) ارائه داده‌اند بررسی کرده و در مورد نحوه اجرای این کنوانسیون، به طور مرتب گزارش بدهد.

هـ ـ طبق ماده (۲۶) تجهیز منابع مالی برای اجرای این کنوانسیون را ترغیب و تسهیل کند.

وـ نهادهای فرعی را که برای رسیدن به اهداف این کنوانسیون لازم هستند، تشکیل دهد.

زـ در صورت اقتضا به عنوان ابزاری برای تقویت اجرای کنوانسیون، خواستار خدمات،
همکاری و ارائه اطلاعات تهیه شده به‌وسیله سازمان‌های مربوط و صلاحیتدار سازمان
ملل متحد و سایر سازمان‌های بین دولتی منطقه‌ای و بین‌المللی و سازمان‌ها و
نهادهای غیردولتی دیگر شود.

حـ در صورت اقتضا در پرتو تجربیاتی که در اجرای این کنوانسیون کسب کرده، برای نیل
به اهداف کنوانسیون اتخاذ اقدامات دیگری را بررسی نماید.

۶ـ فراهمایی اعضا معیارهای مشارکت ناظران در جلسات خود را تعیین خواهد کرد.

ماده ۲۴ـ دبیرخانه

۱ـ فراهمایی اعضا، دبیرخانه دائمی را تأسیس خواهد کرد و مقدمات
شروع به کار آن را فراهم خواهد ساخت. فراهمایی اعضا باید بکوشد در اولین نشست خود
این امر را انجام دهد.

۲ـ تا زمانی که دبیرخانه دائمی تعیین و تشکیل نشده است، وظایف دبیرخانه‌ای به موجب این کنوانسیون، توسط سازمان بهداشت جهانی انجام خواهد شد.

۳ـ وظایف دبیرخانه به شرح زیر است:

الف‌ـ فراهم ساختن مقدمات نشست‌های فراهمایی اعضا و نهادهای فرعی آن‌ و ارائه خدماتی که مورد نیاز آنهاست.

ب‌ـ ارائه گزارش‌های دریافتی به موجب کنوانسیون.

ج‌ـ در صورت درخواست ارائه کمک به اعضا به ویژه کشورهای عضو در حال توسعه و
کشورهای عضوی که اقتصاد در حال گذار دارند، در مورد تهیه و ارائه اطلاعات مورد
نیاز طبق مفاد این کنوانسیون.

دـ تهیه گزارش‌هایی در مورد فعالیت‌های خود به موجب این کنوانسیون تحت نظر
فراهمایی اعضا و ارائه این گزارش‌ها به فراهمایی اعضا.

هـ ـ حصول اطمینان از هماهنگی لازم با سازمان‌های بین دولتی منطقه‌ای و بین‌المللی
ذی‌صلاح و دیگر نهادها تحت نظر فراهمایی اعضا.

وـ انعقاد ترتیبات قراردادی یا اداری که ممکن است برای انجام دادن وظایف خود لازم باشد، تحت نظر فراهمایی اعضا.

زـ انجام سایر وظایف دبیرخانه‌ای مشخص شده به وسیله کنوانسیون و هریک از پروتکل‌های آن و سایر وظایفی که ممکن است فراهمایی اعضا تعیین کند.

ماده ۲۵ـ روابط بین فراهمایی اعضا و سازمان‌های بین دولتی فراهمایی اعضا می‌‌تواند برای تأمین همکاری فنی و مالی برای نیل به اهداف این کنوانسیون، از سازمان‌های بین
دولتی منطقه‌ای و بین‌المللی ذی‌صلاح از جمله مؤسسات مالی و توسعه‌ای تقاضای همکاری کند.

ماده ۲۶ـ منابع مالی ۱ـ اعضا نقش مهمی را که منابع مالی در رسیدن به اهداف این کنوانسیون ایفا می‌‌کند، تصدیق می‌‌نمایند.

۲ـ هر یک از اعضا باید مطابق طرح‌ها، برنامه‌ها و اولویت‌های ملی خود برای
فعالیت‌های ملی در نظر گرفته شده برای رسیدن به اهداف این کنوانسیون، منابع مالی
را تأمین کند.

۳ـ اعضا در صورت اقتضا باید استفاده از مجاری دوجانبه، منطقه‌ای، زیر منطقه‌ای و
مجاری چند جانبه دیگر را برای تأمین اعتبار کشورهای دارای اقتصاد در حال گذار که
عضو این کنوانسیون هستند، ترغیب نمایند. به همین منظور لازم است گزینه‌هایی که از
نظر اقتصادی عملی هستند از جمله متنوع‌سازی محصول برای تولید تنباکو در نظر گرفته
شود و در متن راهبردهای ملی برای توسعه پایدار مورد حمایت قرار گیرد.

۴ـ اعضایی که در سازمان‌های بین دولتی منطقه‌ای و بین‌المللی مربوط و مؤسسات مالی
و توسعه‌ای حضور دارند، باید این سازمان‌ها و مؤسسات را ترغیب کنند که به کشورهای
عضو در حال توسعه و کشورهای عضوی که اقتصاد در حال گذار دارند، در انجام تعهدات
آنها به موجب این کنوانسیون، بدون محدود شدن حقوق مشارکت در این سازمان‌ها، کمک
نمایند.

۵ـ اعضا موافقت می‌‌کنند که:

الف‌ـ برای مساعدت به اعضا در انجام تعهدات خود به موجب این کنوانسیون، همه منابع
بالقوه و موجود مربوط از جمله منابع مالی و فنی یا غیره، اعم از منابع عمومی و
خصوصی که برای فعالیت‌های مربوط به کنترل دخانیات در دسترس است، باید برای همه
اعضا و مخصوصاً کشورهای در حال توسعه و کشورهایی که اقتصاد در حال گذار دارند،
تجهیز گردیده و مورد استفاده قرار گیرد.

ب‌ـ دبیرخانه باید منابع تأمین اعتبار موجود را به اطلاع کشورهای عضو در حال توسعه
و کشورهای عضو دارای اقتصاد در حال گذار برساند تا اجرای تعهدات آنها به موجب این
کنوانسیون را تسهیل نماید.

ج‌ـ فراهمایی اعضا در اولین نشست خود منابع مالی موجود و بالقوه و سازوکار مساعدت
را براساس تحقیقات انجام شده توسط دبیرخانه و سایر اطلاعات مربوط، مورد تجدید نظر
قرار داده و در مورد کفایت آنها بررسی خواهد کرد.

دـ فراهمایی اعضا نتایج این تجدیدنظر را در تعیین ضرورت ارتقای راهکارهای موجود یا
ایجاد صندوق جهانی داوطلبانه یا دیگر راهکارهای مالی مقتضی برای هدایت منابع مالی
انسانی به سوی کشورهای عضو در حال توسعه و کشورهای عضو دارای اقتصاد در حال گذار
به منظور کمک به آنها در نیل به اهداف کنوانسیون، در نظر خواهد گرفت.

بخش نهم‌ـ حل و فصل اختلافات ماده ۲۷ـ حل و فصل اختلافات ۱ـ در صورتی که بین دو یا
چند عضو در مورد تفسیر یا اجرای این کنوانسیون اختلافاتی پیش آید، طرف‌های اختلاف
باید از طریق مجاری دیپلماتیک تلاش نمایند اختلاف را به وسیله مذاکره یا دیگر
روش‌های مسالمت‌آمیز به انتخاب خود از جمله مساعی جمیله، میانجیگری یا مصالحه، حل
و فصل کنند. عدم نیل به توافق از راه‌ مساعی جمیله، میانجیگری یا مصالحه، طرف‌های
اختلاف را از مسؤولیت ادامه تلاش برای حل و فصل مبری نمی‌کند.

۲ـ هر دولت یا سازمان همگرایی اقتصادی منطقه‌ای می‌‌تواند در هنگام تنفیذ، پذیرش،
تصویب، تأیید رسمی یا الحاق به این کنوانسیون یا هر زمان دیگری پس از آن، کتباً به
امین اسناد اعلام کند که در مورد اختلافی که طبق بند (۱) این ماده حل و فصل نشود،
بالاجبار داوری موردی را طبق تشریفاتی که به اتفاق آرا به تصویب فراهمایی اعضا
می‌‌رسد، می‌‌پذیرد.

۳ـ مفاد این ماده در مورد هرگونه پروتکل، نسبت به اعضای پروتکل مزبور اعمال خواهد
شد مگر این‌که به نحو دیگری در آن مقرر شده باشد.

بخش دهم‌ـ توسعه کنوانسیون ماده ۲۸ـ اصلاحیه‌های این کنوانسیون ۱ـ هر عضو
می‌‌تواند اصلاحاتی را برای این کنوانسیون پیشنهاد کند. این اصلاحیه‌ها توسط
فراهمایی اعضا مورد بررسی قرار می‌‌گیرد.

۲ـ اصلاحیه‌های این کنوانسیون باید به تصویب فراهمایی اعضا برسد. متن هر اصلاحیه
کنوانسیون، حداقل شش ماه قبل از تاریخ جلسه‌ای که برای تصویب آن در فراهمایی اعضا
پیشنهاد شده، توسط دبیرخانه در اختیار اعضا قرار می‌‌گیرد. دبیرخانه، متن
اصلاحیه‌های پیشنهادی را در اختیار امضا کنندگان کنوانسیون و برای اطلاع در اختیار
امین اسناد نیز می‌‌گذارد.

۳ـ اعضا باید همه تلاش خود را به کار گیرند که در مورد هر اصلاحیه پیشنهادی به
اتفاق آرا دست یابند. اگر همه تلاش‌ها برای کسب اتفاق آرا به نتیجه‌ای نرسد و
توافقی در این زمینه به دست نیاید، به عنوان آخرین راه حل، اصلاحیه با رأی اکثریت
سه چهارم اعضای حاضر و رأی‌دهنده در جلسه به تصویب خواهد رسید. از نظر این ماده،
اعضای حاضر و رأ‌ی‌دهنده به اعضایی اطلاق می‌‌شود که در جلسه حضور دارند و رأی
مثبت یا منفی می‌‌دهند. هر اصلاحیه‌ای که تصویب میشود توسط دبیرخانه در اختیار
امین اسناد قرار می‌‌گیرد و وی آن را برای پذیرش برای تمامی اعضا ارسال خواهد کرد.

۴ـ اسناد تصویب اصلاحیه نزد امین اسناد تودیع خواهد شد. اصلاحیه‌ای که طبق بند (۳)
این ماده به تصویب رسیده است در نودمین روز پس از دریافت اسناد پذیرش حداقل دو سوم
اعضای کنوانسیون در مورد اعضایی که آن را پذیرفته‌اند، لازم‌الاجرا خواهد شد.

۵ـ اصلاحیه برای هر عضو دیگری، در نودمین روز پس از تاریخ دریافت تودیع سند پذیرش
اصلاحیه مزبور توسط آن عضو، لازم‌الاجرا خواهد شد.

ماده ۲۹ـ تصویب و اصلاح پیوست‌های این کنوانسیون ۱ـ پیوست‌های این کنوانسیون و
اصلاحیه‌های آنها طبق تشریفات مندرج در ماده (۲۸) پیشنهاد، تصویب و لازم‌الاجرا
خواهد شد.

۲ـ پیوست‌های کنوانسیون بخش لاینفکی از آن به شمار می‌‌رود و جز در مواردی که به
صراحت ذکر شود، هر گونه ارجاع به کنوانسیون‌ همزمان به معنی ارجاع به پیوست‌های آن
نیز می‌‌باشد.

۳ـ پیوست‌ها محدود به فهرست‌ها، روش‌های کار و سایر موضوعات توصیفی مربوط به مسائل اداری، فنی، اجرایی یا تشریفاتی است.

بخش یازدهم‌ـ مقررات نهایی ماده ۳۰ـ حق شرط‌ها هیچ‌گونه حق شرطی را نمی‌توان در مورد این کنوانسیون در نظر گرفت.

ماده ۳۱ـ انصراف از عضویت ۱ـ هر عضوی می‌‌تواند در هر زمان پس از دو سال از تاریخی که این کنوانسیون در مورد آن لازم‌الاجرا شده است، با ارائه اطلاعیه کتبی به امین اسناد، انصراف خود را از عضویت در کنوانسیون اعلام دارد.

۲ـ انصراف مزبور پس از گذشت یک سال از تاریخ اطلاعیه انصراف از عضویت توسط امین اسناد یا تاریخ دیرتری که ممکن است در اطلاعیه اعلام انصراف قید شده، رسمیت خواهد یافت.

۳ـ هر عضوی که از عضویت در این کنوانسیون انصراف می‌‌دهد، چنین تلقی خواهد شد که
از عضویت در هر پروتکلی که عضو آن است نیز انصراف داده است.

ماده ۳۲ـ حق رأی به جز در موردی که در بند (۲) این ماده پیش‌بینی شده است، هر عضو
این کنوانسیون یک رأی خواهد داشت.

۲ـ سازمان‌های همگرایی اقتصادی منطقه‌ای در موضوعات تحت صلایت خود به تعداد
دولت‌های عضو خود که عضو این کنوانسیون نیز می‌‌باشند، حق رأی خواهند داشت. اگر
یکی از دولت‌های عضو سازمان مزبور از حق خود استفاده کند، سازمان مذکور نمی‌تواند
از این حق خود استفاده کند و برعکس.

ماده ۳۳ـ پروتکل‌ها

۱ـ هریک از اعضا می‌‌تواند پروتکلی را پیشنهاد کند. این پیشنهادها در فراهمایی اعضا بررسی خواهد شد.

۲ـ فراهمایی اعضا می‌‌تواند پروتکل‌های این کنوانسیون را تصویب کند. در تصویب این
پروتکل‌ها باید تلاش شود که اتفاق آرا حاصل شود. اگر تلاش‌ها برای کسب اتفاق آرا
به نتیجه‌ای نرسد و توافقی حاصل نشود، به عنوان آخرین راه‌حل، پروتکل با رأی
اکثریت سه چهارم اعضای حاضر و رأی‌دهنده در جلسه تصویب خواهد شد. از نظر این ماده
اعضای حاضر و رأی‌دهنده به اعضایی اطلاق می‌‌شود که حضور دارند و رأی مثبت یا منفی
می‌‌دهند.

۳ـ متن هر پروتکل پیشنهادی حداقل شش ماه قبل از تاریخ جلسه‌ای که برای تصویب آن در
فراهمایی اعضا پیشنهاد شده، توسط دبیرخانه در اختیار اعضا قرار خواهد گرفت.

۴ـ فقط اعضای کنوانسیون می‌‌توانند عضو پروتکل شوند.

۵ـ هر پروتکل این کنوانسیون تنها برای اعضای پروتکل موردنظر تعهدآور است.
فقط اعضای پروتکل می‌‌توانند در مورد موضوعاتی که صرفاً به پروتکل موردنظر مربوط می‌‌شود تصمیم بگیرند.

۶ـ الزامات لازم‌الاجرا شدن هر پروتکل در آن سند ذکر خواهد شد.

ماده ۳۴ـ امضا این کنوانسیون از تاریخ ۱۶ژوئن ۲۰۰۳(۲۶/۳/۱۳۸۲) تا ۲۲ژوئن ۲۰۰۳(۱/۴/۱۳۸۲) در مقر سازمان بهداشت جهانی در ژنو، و پس از آن از تاریخ ۳۰ ژوئن ۲۰۰۳(۹/۴/۱۳۸۲) تا ۲۹ ژوئن ۲۰۰۴ (۹/۴/۱۳۸۳) در مقر سازمان ملل متحد در نیویورک برای امضای تمامی اعضای سازمان بهداشت جهانی و دولت‌هایی که عضو سازمان بهداشت جهانی نیستند ولی در سازمان ملل متحد عضویت دارند و نیز سازمان‌های همگرایی اقتصادی منطقه‌ای مفتوح خواهد بود.

ماده ۳۵ـ تنفیذ، پذیرش، تصویب و تأیید رسمی یا الحاق

۱ـ این کنوانسیون منوط به تنفیذ، پذیرش، تصویب یا الحاق دولت‌ها یا تأیید رسمی یا الحاق سازمان‌های همگرایی اقتصادی منطقه‌ای است. این کنوانسیون، یک روز پس از تاریخی که در آن برای امضا بسته می‌‌شود، برای الحاق مفتوح خواهد بود. اسناد تنفیذ، پذیرش، تصویب، تأیید رسمی یا الحاق نزد امین اسناد تودیع خواهد شد.

۲ـ هر سازمان همگرایی اقتصادی منطقه‌ای که به عضویت این کنوانسیون درآید، بدون آن
که هیچ یک از اعضای این کنوانسیون شوند، در مورد تمام تعهدات ایجاد شده به موجب
این کنوانسیون، متعهد خواهد بود. در مورد سازمان‌های مزبور که یک یا چند عضو آن،
عضو این کنوانسیون نیز باشند، سازمان و اعضای آن در مورد مسؤولیت‌های مربوط خود
برای اجرای تعهداتی که به موجب این کنوانسیون دارند، تصمیم خواهند گرفت. در چنین
مواردی سازمان و اعضای آن نمی‌توانند به صورت همزمان از حقوقی که به موجب این
کنوانسیون دارند، استفاده کنند.

۳ـ سازمان‌های همگرایی اقتصادی منطقه‌ای باید در اسناد مربوط به تأیید رسمی یا
اسناد الحاق خود، حدود صلاحیت خویش را در مورد موضوعاتی که در این کنوانسیون مورد
حکم قرار گرفته است، اعلام نمایند. این سازمان‌ها باید هر گونه اصلاحات بعدی در
حدود صلاحیت خود را به امین اسناد اطلاع دهند و وی نیز به نوبه خود مراتب را به
اطلاع اعضا خواهد رساند.

ماده ۳۶ـ لازم‌الاجرا شدن

۱ـ این کنوانسیون در نودمین روز پس از تاریخ تودیع پنجاهمین سند تنفیذ، پذیرش، تصویب، تأیید رسمی یا الحاق نزد امین اسناد لازم‌الاجرا خواهد شد.

۲ـ این کنوانسیون در مورد هر دولتی که پس از انجام شرایط مندرج در بند (۱) در مورد لازم‌الاجرا شدن، آن را مورد تنفیذ، پذیرش، تصویب قرار دهد یا به آن ملحق شود، در نودمین روز پس از تاریخ تودیع سند تنفیذ، پذیرش، تصویب یا الحاق لازم‌الاجرا خواهد شد.

۳ـ این کنوانسیون در مورد هر سازمان همگرایی اقتصادی منطقه‌ای که پس از انجام شرایط مندرج در بند (۱) در مورد لازم‌الاجرا شدن، سند تأیید رسمی یا سند الحاق را تودیع نماید، در نودمین روز پس از تودیع سند تأیید رسمی یا الحاق، لا‍زم‌الاجرا خواهد شد.

۴ـ از نظر این ماده، هر سند تودیع شده توسط سازمان همگرایی اقتصادی منطقه‌ای، به عنوان سندی اضافه بر اسناد تودیع شده توسط دولت‌های عضو سازمان مزبور محاسبه نخواهد شد.

ماده ۳۷ـ امین اسناد دبیرکل سازمان ملل متحد، امین اسناد کنوانسیون، اصلاحیه‌ها، پروتکل‌ها و پیوست‌های تصویب شده طبق مواد (۲۸)، (۲۹) و (۳۳) خواهد بود.

ماده ۳۸ـ متون معتبر نسخه اصلی این کنوانسیون که متن‌های عربی، چینی، انگلیسی، فرانسوی، روسی و اسپانیایی آن از اعتبار یکسان برخوردار است نزد دبیر کل سازمان ملل متحد تودیع خواهد شد.

در تأیید مراتب بالا به امضاکنندگان زیر که به طور مقتضی بدین منظور مجاز شده‌اند، این کنوانسیون را امضا نمودند. این کنوانسیون در تاریخ ۲۱مه ۲۰۰۳ (۲/۳/۱۳۸۲هجری شمسی) در ژنو تنظیم گردید.


قانون فوق مشتمل بر ماده واحده منضم به متن کنوانسیون شامل مقدمه و سی و هشت ماده در جلسه علنی روز یکشنبه مورخ پنجم تیر ماه یکهزار و سیصد و هشتاد و چهار مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ ۷/۸/۱۳۸۴ بند (۲) ماده (۲۷) آن عیناً به تصویب مجمع تشخیص مصلحت نظام رسید.