آیین‌نامه اجرایی قانون نحوه اجرای اصول ۸۵ و ۱۳۸ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران

تاریخ تصویب: ۱۳۹۱/۱۰/۲۴
تاریخ انتشار: ۱۳۹۱/۱۱/۰۳
شماره ثبت: ۶۴۱۶۲هـ/ب - ۱۳۹۱/۱۰/۲۶

ماده ۱- در اجرای قانون نحوه اجرای اصول ۸۵ و ۱۳۸ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، مصوب ۱۳۶۸/۱۰/۲۶ و اصلاحات بعدی، «هیئت بررسی و تطبیق مصوبات دولت با قوانین» که در این آیین‌نامه به اختصار «هیئت» نامیده می‌شود، تشکیل و طبق مواد ذیل انجام وظیفه می‌نماید.

تبصره – در مواردی که به موجب سایر قوانین، بررسی و تطبیق مصوبات دیگر مراجع نیز، به رئیس مجلس محول می‌گردد، براساس این آیین‌نامه عمل خواهد شد.


ماده ۲- رئیس و اعضای هیئت با حکم رئیس مجلس منصوب می‌شوند و عزل یا قبول استعفای آنان با رئیس مجلس خواهد بود.


ماده ۳- هیئت دارای رئیس، نایب رئیس و دبیر خواهد بود. نایب رئیس و دبیر هیئت، پس از مشورت با اعضاء و کسب موافقت رئیس مجلس با حکم رئیس هیئت منصوب می‌شوند.


ماده ۴- تشکیل و اداره جلسات به عهده رئیس و در غیاب وی نایب رئیس و در غیاب آنان یکی از اعضاء به انتخاب رئیس خواهد بود. دستور جلسات همراه با مستندات قانونی، حداقل دو روز قبل از تشکیل جلسه، در اختیار کلیه اعضاء قرار می‌گیرد.

تبصره – تشکیل جلسات فوق‌العاده به تشخیص رئیس هیئت خواهد بود.


ماده ۵- رئیس هیئت علاوه بر مسئولیت امور محوله و اجرای این آیین‌نامه، عهده‌دار وظایف ذیل است و می‌تواند برخی از آنها را به هریک از اعضاء واگذار نماید:
الف: نظارت بر انجام کلیه وظایف محوله به هیئت
ب: ارزیابی و ارایه گزارش عملکرد اعضاء هیئت، هر شش ماه یکبار به رئیس مجلس
ج: استفاده از خدمات کارشناسی و یا فراهم آوردن موجبات استماع اظهارات نمایندگان دستگاه‌های ذیربط در صورت ضرورت
د: پیشنهاد میزان حق‌الجلسه، حق‌الزحمه و حق‌المشاوره اعضاء و کارشناسان برای تصویب به رئیس مجلس
ه-: درخواست سوابق، اطلاعات و متن مذاکرات هیئت وزیران و کمیسیون‌های مربوط درصورت نیاز
و: اعلام نظرات و آراء هیئت و پیگیری‌های لازم حسب مفاد این آیین‌نامه


ماده ۶- رئیس هیئت می‌تواند بررسی مصوبات را به «کارگروه‌های تخصصی» منتخب از اعضاء هیئت واگذار نماید. گزارش کارگروه‌ها در جلسات هیئت مطرح و نسبت به مواردی که کار گروه، مغایر با قانون تشخیص داده است بحث، بررسی و رای‌گیری می‌شود. در صورتی که هر یک از اعضاء هیئت درخصوص مواردی که توسط کارگروه مغایر با قانون تشخیص داده نشده است، نظری اعلام نمایند، نظرات ابرازی مورد بررسی و اتخاذ تصمیم قرار خواهد گرفت. درغیر این صورت موارد مذکور، عدم مغایر با قانون شناخته می‌شود.


ماده ۷- وظایف دبیر هیئت به شرح زیر می‌باشد:
الف: مطالعه و بررسی ابتدایی مصوبات و موضوعات ارجاعی به هیئت
ب: انشاء آراء مقدماتی و قطعی هیئت
ج: اعلام آراء مقدماتی هیئت
د: تقدیم گزارش کار گروه‌ها به هیئت
ه- سایر وظایف محوله از سوی رئیس هیئت


ماده ۸- مصوبات به ترتیبی که در دستور کار هیئت قرار می‌گیرد، مطرح و به شرح زیر اقدام می‌شود:
الف: درصورتی که اکثریت اعضاء حاضر در جلسه، مصوبه‌ای را مغایر با قوانین ندانند، مراتب برای اتخاذ تصمیم به رئیس مجلس گزارش می‌شود.
ب: درموارد تشخیص مغایرت تمام یا قسمتی از هر مصوبه با قوانین با رای اکثریت حاضر، مراتب جهت اتخاذ تصمیم به اطلاع رئیس مجلس می‌رسد.

تبصره ۱- رای اقلیت نیز درصورتی که متضمن نظر بیشتر از یک سوم اعضاء حاضر در جلسه باشد، به رئیس مجلس گزارش می‌شود.

تبصره ۲- درمواردی که رئیس هیئت مقتضی بداند، نظر هیئت به عنوان «رای مقدماتی»، جهت اصلاح مصوبه یا ارسال پاسخ، به دولت و دستگاه اجرایی ذی‌ربط و یا مراجع تصویب اعلام می‌شود. دولت می‌تواند ظرف ده روز از تاریخ اعلام، نسبت به اصلاح اینگونه مصوبات اقدام و یا پاسخ کتبی خود را به هیئت ارسال نماید. اصلاحیه یا پاسخ دولت در اولین جلسه هیئت مطرح و مورد رسیدگی قرار خواهد گرفت. نظر هیئت در این مرحله قطعی است و به منظور طی مراحل قانونی به اطلاع رئیس مجلس خواهد رسید. درصورت درخواست مستدل دولت و یا سایر مراجع تصویب این مهلت تا ده روز دیگر قابل تمدید می‌باشد.

تبصره ۳- چنانچه دولت ظرف مدت مقرر، اقدام به اصلاح مصوبه یا ارسال پاسخ ننماید، نظر هیئت در این مرحله قطعی محسوب شده و جهت طی مراحل قانونی به اطلاع رئیس مجلس خواهد رسید.


ماده ۹- نظر رئیس مجلس درخصوص مغایرت مصوبات به رئیس‌جمهور، هیئت وزیران، دستگاه‌ها و مراجع ذی‌ربط اعلام و جهت انتشار به روزنامه رسمی ارسال می‌گردد.


ماده ۱۰- اجرای تمام یا قسمتی از مصوبات دولت یا سایر مراجع تصویب که از سوی رئیس مجلس، مغایر قانون اعلام می‌شود، پس از اتمام یک هفته مهلت مقرر، غیرقانونی است و متخلف برابر قوانین مربوط، تحت پیگرد قرار می‌گیرد.


ماده ۱۱- عضویت در هیئت به موجب قانون، بدون ایجاد ردیف سازمانی بوده و شغل دولتی محسوب نمی‌شود.


ماده ۱۲- دبیر هیئت به صورت تمام وقت در هیئت انجام وظیفه می‌نماید و در صورتی که شغل دولتی داشته باشد از نظر استخدامی هم‌تراز معاون رئیس دفتر ریاست مجلس خواهد بود و در غیر این صورت از کلیه حقوق و مزایای شغل هم‌تراز استفاده خواهد کرد.


ماده ۱۳- خدمات اداری و پشتیبانی مورد نیاز، توسط «دفتر هیئت بررسی و تطبیق مصوبات دولت با قوانین» صورت می‌پذیرد. این دفتر با هماهنگی رئیس هیئت، زیر نظر رئیس مجلس، انجام وظیفه می‌نماید و تشکیلات آن به پیشنهاد رئیس هیئت به تصویب رئیس مجلس خواهد رسید.


ماده ۱۴- این آیین‌نامه که مشتمل بر (۱۴) ماده و (۵) تبصره در تاریخ ۱۳۹۱/۱۰/۲۴ به تصویب رسید، جایگزین آئین‌نامه‌های سابق و ملحقات آنها [آیین‌نامه اجرایی قانون نحوه اجرای اصول ۸۵ و ۱۳۸ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و اصلاحات بعدی] می‌شود و از تاریخ تصویب لازم‌الاجرا است.

رئیس مجلس شورای اسلامی ـ علی لاریجانی