آیین‌نامه اجرایی جزء (۱) بند (الف) ماده (۱۸۷) و بند (الف) ماده (۱۹۱) قانون برنامه پنجساله پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران

تاریخ تصویب: ۱۳۹۲/۰۵/۲۰
تاریخ انتشار: ۱۳۹۲/۰۷/۱۳

شماره ۱۲۲۵۸۶/ت۴۸۰۵۶هـ  – ۳/۷/۱۳۹۲

هیئت وزیران در جلسه مورخ ۲۰/۵/۱۳۹۲ بنا به پیشنهاد مشترک سازمان حفاظت محیط زیست و معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رییس جمهور و وزارتخانه های نیرو، راه و شهرسازی و جهاد کشاورزی و به استناد بند (الف) ماده (۱۸۷) و بند (الف) ماده (۱۹۱) قانون برنامه پنجساله پنجم توسعه ـ مصوب ۱۳۸۹ـ ، آیین‌نامه اجرایی جزء (۱) بند (الف) ماده (۱۸۷) و بند (الف) ماده (۱۹۱) قانون برنامه پنجساله پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران را به شرح زیر تصویب نمود:


ماده ۱ـ در این آیین‌نامه اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط به کار می روند:

الف ـ زیست بوم: پهنه جغرافیایی است که اجزای زیستی ـ فیزیکی (منابع آب، منابع خاک و اراضی، اقلیم، پوشش گیاهی، حیات جانوری) و اجتماعی (جوامع انسانی) آن در یک تعامل داخلی، نظام یکپارچه ای را تشکیل می دهند.

ب ـ زیست بوم حساس: زیست بوم با اهمیت از نظر حفظ و احیای تنوع زیستی و پشتیبانی جوامع انسانی محلی مؤثر در توسعه پایدار با اولویت های زیر:

اولویت اول

زیست بوم های آبهای داخل خشکی (تالاب ها، دریاچه ها و رودها) با کارکرد حفظ تنوع زیستی و پشتیبانی جوامع انسانی محلی

اولویت دوم

زیست بوم های جنگلی و ساحلی/ دریایی با کارکرد حفظ تنوع زیستی و پشتیبانی جوامع انسانی محلی

اولویت سوم

زیست بوم های آبهای داخل خشکی (تالاب ها، دریاچه ها و رودها) با کارکرد حفظ تنوع زیستی

اولویت چهارم

سایر زیست بوم ها با کارکرد حفظ تنوع زیستی و پشتیبانی جوامع انسانی محلی

اولویت پنجم

زیست بوم های جنگلی و ساحلی/ دریایی با کارکرد حفظ تنوع زیستی

اولویت ششم

زیست بوم های آب های داخل خشکی (تالاب ها، دریاچه ها و رودها) با کارکرد پشتیبانی جوامع انسانی

اولویت هفتم

سایر زیست بوم ها با کارکرد حفظ تنوع زیستی

اولویت هشتم

زیست بوم های جنگلی و ساحلی/ دریایی با کارکرد پشتیبانی جوامع انسانی

اولویت نهم

سایر زیست بوم ها با کارکرد پشتیبانی جوامع انسانی

پ ـ زیست بوم شکننده: زیست بوم حساسی که کارکردهای یک یا چند جزء آن و یا ارتباط بین آنها مختل شده و براساس شاخص های اختصاصی دستگاه های اجرایی مسئول به تشخیص کارگروه ملی، شکننده تعیین می شود.

ت ـ مدیریت یکپارچه زیست بومی: رویکردی راهبردی، جامع نگر، هدایت کننده و نظارتی در مدیریت اجزای زیستی ـ فیزیکی و اجتماعی برای نیل به حفاظت، احیا و بهره برداری پایدار از زیست بوم.

ث ـ دستگاه های اجرایی مسئول: وزارتخانه های نیرو، جهاد کشاورزی، راه و شهرسازی (سازمان هواشناسی) و سازمان حفاظت محیط زیست.

ج ـ برنامه: برنامه مدیریت یکپارچه زیست بومی در زیست بوم های حساس و شکننده.

چ ـ شورای عالی: شورای عالی حفاظت محیط زیست.

ح ـ سازمان: سازمان حفاظت محیط زیست.

خ ـ کارگروه ملی: کارگروه ملی مدیریت یکپارچه زیست بوم های حساس و شکننده.

ماده ۲ـ کارگروه ملی با ترکیب زیر تشکیل می شود:

الف ـ رییس سازمان حفاظت محیط زیست (رییس کارگروه)

ب ـ معاون ذی‌ربط وزارت جهاد کشاورزی

پ ـ معاون ذی‌ربط وزارت نیرو

ت ـ معاون ذی‌ربط وزارت کشور

ث ـ معاون ذی‌ربط وزارت راه و شهرسازی

ج ـ معاون ذی‌ربط وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح

چ ـ معاون ذی‌ربط معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رییس جمهور

ح ـ استانداران ذی‌ربط

خ ـ سه نفر از متخصصین زیست بوم های حساس یا اعضای هیئت علمی ذی‌ربط دانشگاه ها به پیشنهاد رییس کارگروه ملی و تصویب اعضای آن.

د ـ یک نفر نماینده سازمان های مردم نهاد مرتبط به پیشنهاد رییس کارگروه ملی و تصویب اعضای آن.

تبصره ۱ـ دبیرخانه کارگروه ملی در سازمان حفاظت محیط زیست با استفاده از ساختار موجود و بدون توسعه تشکیلاتی ایجاد می شود و دبیر آن توسط رییس سازمان حفاظت محیط زیست منصوب می گردد. تشکیل پایگاه اطلاعاتی پایش مدیریت زیست بوم های حساس و شکننده و به روزرسانی آن برعهده دبیرخانه می باشد.

تبصره ۲ـ نحوه تشکیل، اداره جلسات و اتخاذ تصمیم کارگروه ملی به موجب دستورالعملی خواهدبود که ظرف سه ماه پس از ابلاغ این آیین‌نامه توسط دبیرخانه تهیه و به تصویب کارگروه ملی می رسد.

ماده ۳ـ وظایف کارگروه ملی به شرح زیر تعیین می گردد:

الف ـ تنظیم و پیشنهاد برنامه برای تصویب در هیئت دولت.

ب ـ تنظیم سیاست های کلان جهت مدیریت بهینه زیست بوم های حساس و شکننده در چارچوب برنامه و پیشنهاد آن به شورای عالی برای تصویب.

پ ـ تعیین و تصویب شاخص های حساسیت و شکنندگی زیست بوم ها.

ت ـ تصویب و اعلام فهرست نهایی زیست بوم های حساس و شکننده و اولویت بندی آنها.

ث ـ نظارت بر عملکرد اجرای برنامه و اتخاذ تصمیمات لازم.

ج ـ ارائه گزارش های دوره ای به شورای عالی.

چ ـ پیگیری و نظارت بر اجرای مصوبات شورای عالی.

تبصره ـ دستورالعمل مربوط به تعیین زیست بوم های حساس و شکننده و نحوه بازنگری اولویت بندی حساسیت زیست بوم ها ظرف شش ماه پس از ابلاغ این آیین‌نامه با پیشنهاد دبیرخانه به تصویب کارگروه ملی خواهد رسید.

ماده ۴ـ دستگاه های اجرایی مسئول مکلفند ظرف نه ماه پس از ابلاغ این آیین‌نامه، مناطق زیست بوم های حساس و شکننده مربوط به حوزه وظایف خود را براساس شاخص های مصوب کارگروه ملی تعیین و در قالب نقشه‌های رقومی جهت بررسی، تلفیق و تصویب به کارگروه ملی ارسال نمایند.

ماده ۵ ـ به منظور پیگیری اجرای مصوبات کارگروه ملی در استان ها، کارگروه متناظر استانی بدون ایجاد تشکیلات با مسئولیت معاون ذی‌ربط استاندار و مدیرکل حفاظت محیط زیست استان (دبیر) با وظایف زیر تشکیل می شود:

الف ـ تهیه فهرست زیست بوم های حساس و شکننده با رویکرد ارتقای مشارکت ذی نفعان به ویژه جوامع محلی و تشکل های مردم نهاد و ارسال آن به دستگاه اجرایی مسئول ذی‌ربط برای ارائه به کارگروه ملی.

ب ـ تدوین، بازنگری و اصلاح برنامه های استان و ارائه آن به کارگروه ملی برای تصویب.

پ ـ ارائه گزارش عملکرد دستگاه های اجرایی در خصوص اجرای برنامه در استان یا استان های مربوط به کارگروه ملی.

تبصره ـ در خصوص زیست بوم هایی که در بیش از یک استان واقع شده اند، ریاست کارگروه به صورت دوره ای (دوساله) بر عهده معاون ذی‌ربط یکی از استانداری های مربوط بوده و مدیران متناظر استانی همه استان هایی که زیست بوم موردنظر در آنها قرار دارد به عنوان عضو کارگروه همکاری می نمایند.

ماده ۶ ـ دستگاه های اجرایی و شوراهای توسعه و برنامه‌ریزی استان ها موظفند ضوابط و برنامه مصوب کارگروه ملی را رعایت و در تصویب طرح‌ها و برنامه های خود رعایت نمایند.

ماده ۷ ـ معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رییس جمهور مکلف است اعتبارات لازم را برای اجرای تکالیف تعیین شده، با همکاری دستگاه های ذی‌ربط تعیین و پس از تأمین از محل اعتبارات مصوب مربوط در اختیار دستگاه های مذکور قرار دهد.

معاون اول رئیس‎ جمهور ـ اسحاق جهانگیری