شماره ۳۸۶۹/ت۵۲۸۸۵هـ – ۱۳۹۵/۱/۲۱
هیأت وزیران در جلسه ۱۳۹۵/۱/۱۵ به پیشنهاد شماره ۲۱۰۲۲۹ مورخ ۱۰/۱۱/۱۳۹۴ وزارت امور اقتصادی و دارایی و به استناد تبصره (۲) ماده (۳۴) اصلاحی قانون مالیاتهای مستقیم ـ مصوب ۱۳۹۴ ـ آییننامه اجرایی ماده یادشده را به شرح زیر تصویب کرد:
ماده ۱ـ در این آییننامه اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط به کار می روند:
الف ـ قانون: قانون مالیاتهای مستقیم و اصلاحیههای بعدی آن.
ب ـ اداره امور مالیاتی صلاحیتدار: اداره امور مالیاتی که آخرین اقامتگاه متوفی در محدوده آن واقع شده است.
ج ـ اقامتگاه: به ترتیب مقرر در قانون مدنی.
د ـ مؤدی: اشخاص موضوع صدر ماده (۲۶) قانون (وراث متوفی (منفرداً یا مجتمعاً) یا ولی یا امین یا قیم یا نماینده قانونی آنها).
هـ ـ تابعیت: به ترتیب مقرر در قانون مدنی.
وـ سازمان: سازمان امور مالیاتی کشور.
ماده ۲ـ اشخاص مذکور در ماده (۳۴) قانون، تکلیفی درخصوص دریافت گواهی موضوع این آییننامه از مؤدیانی که حسب ماده (۲۶) قانون نسبت به تسلیم اظهارنامه مالیاتی در موعد مقرر قانونی اقدام کرده‌اند و گواهیهای موضوع ماده فوق را در خصوص اموال و دارایی های متوفی دریافت کرده‌اند، برای همان اموال و دارایی ها ندارند.
تبصره ـ در مواردی که در اجرای بند (ب) ماده (۲۶) قانون، بخشی از ارزش یک مال پس از کسر دیون محقق، واجبات مالی و عبادی و هزینه کفن و دفن، مشمول مالیات نشود، باقیمانده آن مال به نسبت ارزش کل مال مزبور در زمان فوت، به مأخذ و نرخ های بندهای (۱) تا (۵) ماده (۱۷) قانون مشمول مالیات خواهد بود.
ماده ۳ـ مؤدیانی که حسب ماده (۲۶) قانون نسبت به تسلیم اظهارنامه مالیاتی در موعد مقرر قانونی اقدام نکردهاند، مکلفند قبل از دریافت یا انتقال و یا ثبت اموال و داراییهای فوق، گواهی موضوع ماده (۳۴) قانون را دریافت نمایند. حکم این ماده در مورد مؤدیانی که گواهی موضوع ماده مذکور را برای تمام یا قسمتی از اموال و داراییهای متوفی دریافت نکردهاند نیز جاری است.
تبصره ۱ـ مؤدیان باید نسبت به تسلیم گواهی حصر وراثت برای دریافت گواهی موضوع ماده (۳۴) قانون اقدام نمایند. در صورتی که گواهی مذکور از طریق مراجع ذیربط به سازمان ارسال شده باشد، نیاز به تسلیم مجدد آن توسط مؤدی نمیباشد.
تبصره ۲ـ اشخاص موضوع تبصره (۳) ماده (۱۷) قانون، مکلف به ارایه تأییدیه اداره کنسولی وزارت امورخارجه برای تعیین تابعیت وراث و متوفی میباشند.
ماده ۴ـ در اجرای ماده (۳۹) قانون و تبصره آن، چنانچه حسب رسیدگی اداره امور مالیاتی صلاحیت دار، به اشخاص مذکور در این ماده مالیاتی تعلق نگیرد و یا مالیات متعلق را پرداخت کرده باشند، اداره امور مالیاتی صلاحیت دار مکلف است بنا به درخواست متقاضی، گواهی موضوع ماده (۳۴) قانون را صادر کند.
ماده ۵ ـ اشخاص مذکور در ماده (۳۴) قانون، مطابق حکم ماده مذکور مجاز نخواهند بود قبل از اخذ گواهی پرداخت مالیات مذکور در این آییننامه و یا گواهی موضوع بند (ج) ماده (۲۶) قانون، اموال و داراییهای متوفی را به وراث یا موصیله تسلیم کنند و یا به نام آنها ثبت یا تقسیم و یا معاملاتی راجع به اموال و داراییهای مزبور انجام دهند.
تبصره ـ اموال موضوع بندهای (۱) و (۲) و (۳) و (۴) ماده (۲۴) قانون، مشمول مقررات این آییننامه نخواهند بود.
ماده ۶ ـ اداره امور مالیاتی صلاحیت دار موظف است در صورت تخلف اشخاص مذکور در ماده (۳۴) قانون (به استثنای اشخاص موضوع بندهای (۲) و (۶) ماده (۳۴) و اشخاص موضوع بندهای (۱) و (۲) ماده (۲) قانون) باتوجه به مسئولیت تضامنی آنان با مؤدی، طبق مقررات این قانون نسبت به مطالبه مالیات و جرایم متعلقه از آنان اقدام کند.
تبصره ـ سازمان در صورتی که به مواردی از عدم ارسال حکم یا انتقال اموال بدون اخذ مفاصاحساب مالیاتی از سوی محاکم دادگستری، ادارات اجرای احکام دادگستری، ادارات ثبت اسناد و املاک کشور، سازمان اوقاف و امورخیریه و اداره سرپرستی صغار و محجورین، صندوقهای دادگستری، صندوقهای ادارات ثبت اسناد و املاک کشور و اشخاص موضوع بندهای (۱) و (۲) ماده (۲) قانون برخورد نماید، موظف است تخلف کارکنان مقصر و شرکا و معاونان آنها را برای اعمال مجازاتهای موضوع این ماده به دستگاه اجرایی ذیربط و مراجع قضایی حسب مورد گزارش و یا اقامه دعوا کند.
ماده ۷ـ اشخاص مذکور در ماده (۳۴) قانون مکلفند در صورت استعلام سازمان یا اداره امور مالیاتی صلاحیتدار، مشخصات اموال و داراییهای متوفی نزد خود را به سازمان یا اداره مذکور حسب مورد اعلام کنند.
ماده ۸ ـ در موارد درخواست گواهی موضوع ماده (۳۴) قانون، اداره امور مالیاتی موظف است پس از بررسی و رسیدگیهای لازم نتیجه رسیدگی را در قالب کاربرگی (فرمی) که حداقل در برگیرنده اطلاعات هویتی، نوع و ارزش اموال و داراییها، نرخ و مبلغ مالیات متعلق باشد به مؤدی ابلاغ و در صورت پرداخت مالیات، گواهی موضوع ماده مذکور را جهت ارایه به مرجع ذیربط صادر کند.
ماده ۹ـ گواهی موضوع ماده (۳۴) قانون توسط اداره امور مالیاتی صلاحیتدار برای هر یک از اموال و داراییها به تفکیک به صورت موردی و ظرف مدت یک هفته پس از پرداخت مالیات متعلق صادر خواهد شد.
ماده ۱۰ـ اعتبار گواهی موضوع ماده (۳۴) قانون حسب مورد تا تاریخ تحویل، ثبت، انتقال و یا معامله اموال و دارایی برای ذی نفع یا ذی نفعان مندرج در گواهی مذکور می‌باشد.
ماده ۱۱ـ در مواردی که مؤدی در اجرای مقررات ماده (۲۶) قانون، نسبت به تسلیم اظهارنامه در موعد مقرر قانونی اقدام کرده باشد، در موارد درخواست صدور گواهی موضوع ماده (۳۴) قانون چنانچه مال و دارایی موردنظر در اظهارنامه و یا رسیدگی اداره امور مالیاتی در اجرای ماده (۲۶) قانون منظور نشده باشد، ابتدا باید نسبت به اصلاح رسیدگی و ارزیابی اموال و داراییها و گواهی صادره در اجرای ماده مذکور اقدام و سپس مالیات متعلق با رعایت مقررات ماده (۱۷) قانون تعیین شود.
ماده ۱۲ـ سپردهها و سودهای متعلق متوفی نزد بانکها و اشخاص موضوع تبصره ماده (۱۴۵) قانون، به نرخ بند (۱) ماده (۱۷) قانون و سپردهها و سودهای متعلق متوفی نزد سایر اشخاص به نرخ مذکور در بند (۳) ماده (۱۷) قانون تحت عنوان سایر اموال و دارایی مشمول مالیات است.
ماده ۱۳ـ چنانچه درخصوص میزان مالیات مشخصه بین مؤدی و اداره امور مالیاتی اختلاف باشد، پس از پرداخت مالیات تعیین شده، ضمن صدور گواهی موضوع ماده (۳۴) قانون، اعتراض مؤدی قابل طرح در مراجع حل اختلاف مالیاتی موضوع مواد (۲۱۶)، (۲۳۸)، (۲۴۴)، (۲۴۷)، (۲۵۱) و (۲۵۱) مکرر قانون می‌باشد. در صورتی که طبق رأی قطعی مراجع مذکور، مشخص شود مالیاتی اضافه پرداخت شده است، اضافه پرداختی مالیات با رعایت مقررات مسترد خواهد شد.
ماده ۱۴ـ در مواردی که مؤدی بدون انتقال اموال و دارایی متوفی به نام خود، قصد انتقال اموال و دارایی به اشخاص ثالث یا وراث دیگر را داشته باشد، علاوه بر پرداخت مالیات موضوع فصل مالیات بر ارث و صدور گواهی موضوع ماده (۳۴) قانون، مطابق مقررات مربوط مشمول مالیات نقل و انتقال مربوط به آن اموال و داراییها نیز می‌باشد.
ماده ۱۵ـ چنانچه قبل از تحویل و یا انتقال اموال و داراییهای متوفی به وراث، یکی یا تعدادی از ورثه فوت شوند، در این حالت با توجه به مقررات این آییننامه و آییننامه موضوع ماده (۲۶) قانون، کلیه اقدامات برای دو یا چند متوفی به صورت جداگانه انجام و محاسبه میشود.
ماده ۱۶ـ نمونه کاربرگ (فرم) گواهیهای موضوع ماده (۳۴) قانون، توسط سازمان تهیه و در اختیار متقاضیان قرار می‌گیرد.
معاون اول رئیس جمهور ـ اسحاق جهانگیری