شماره: ۱۵۰۸۹۵/ت۵۲۳۱۶هـ – ۱۳۹۵/۱۲/۱
هیأت وزیران در جلسه ۱۳۹۵/۱۱/۲۷ به پیشنهاد سازمان وظیفه عمومی نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران با همکاری وزارتخانه‌های کشور و دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح و تأیید ستاد کل نیروهای مسلح و به استناد ماده (۵۸) مکرر قانون خدمت وظیفه عمومی ـ مصوب ۱۳۹۰ـ آییننامه اجرایی ماده یادشده را به شرح زیر تصویب کرد:
ماده ۱. در این آیین نامه اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط به کار میروند:
الف ـ قانون: قانون خدمت وظیفه عمومی ـ مصوب ۱۳۶۳ـ و اصلاحات بعدی آن
ب ـ ستاد کل: ستاد کل نیروهای مسلح
پ ـ نیروی انتظامی: نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران
ت ـ نیروهای مسلح: ارتش جمهوری اسلامی ایران، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران و سازمان های وابسته و وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح و سازمان های تابعه
ث ـ سازمان: سازمان وظیفه عمومی نیروی انتظامی جمهوی اسلامی ایران
ج ـ مشمول وظیفه: هر فرد ذکور ایرانی که بین (۱۸) سالگی تمام تا (۵۰) سالگی (در مواقع ضرورت و بسیج همگانی (۶۰) سال تمام) قرار دارد.
چ ـ دستگاه های مشمول: دستگاه های اجرایی مشمول ماده (۵) قانون مدیریت خدمات کشوری و شرکت های دولتی و موسسات غیردولتی و خصوصی و بانک ها و نیروهای مسلح
ماده ۲. مشمولین وظیفه که در موعد یا مهلت های تعیین شده برای رسیدگی و یا اعزام جهت طی دوره ضرورت به شرح بندهای زیر خود را به سازمان معرفی ننمایند، غایب محسوب میشوند:
الف ـ دانش آموزان، دانشجویان و طلاب داخلی و خارج از کشور که حداکثر تا یک سال از تاریخ ترک، انصراف، اخراج و یا فراغت از تحصیل، خود را معرفی نکرده باشند.
تبصره ـ منظور از یک سال مهلت معرفی برای دانش آموزان، طلاب، دانشجویان وفارغ التحصیلان، یک سال تحصیلی پس از فراغت است که از مهر ماه تا پایان شهریور سال بعد ادامه مییابد.
ب ـ کسانی که قبل از سن مشمولیت، ترک تحصیل، انصراف از تحصیل، اخراج و یا فارغ التحصیل شده و حداکثر تا شش ماه پس از ورود به (۱۸) سال تمام خود را معرفی نکرده باشند.
پ ـ مشمولین وظیفه که در تاریخ های تعیین شده برای اعزام به خدمت حضور نیابند.
ت ـ مشمولین وظیفه که دارای برگ معافیت موقت بوده و ظرف یک ماه پس از اتمام معافیت موقت برای رسیدگی مجدد خود را به سازمان معرفی ننمایند.
ث ـ متعهدین خدمت موضوع بند (ب) ماده (۶۶) قانون و همچنین کارکنان پایور و پیمانی نیروهای مسلح موضوع مواد (۱۳)، (۱۴) و (۱۵) قانون که قبل از اتمام تعهد به هر علت از خدمت رها میشوند، حداکثر تا شش ماه پس از رهایی از خدمت، خود را (جهت رسیدگی به وضعیت) معرفی نکرده باشند.
ج ـ اتباع خارجی که پس از تحصیل تابعیت ایرانی، حداکثر تا شش ماه خود را معرفی نکرده باشند.
چ ـ مشمولین وظیفه که فاقد شناسنامه بوده و حداکثر تا شش ماه پس از صدور شناسنامه خود را معرفی نکرده باشند.
ح ـ زندانیانی که قبل از ورود به غیبت زندانی شده و حداکثر تا شش ماه پس از آزادی از زندان خود را معرفی نکرده باشند.
خ ـ فرزندان مأموران ثابت دولت مقیم خارج از کشور که برابر مقررات به همراه خانواده در خارج از کشور اقامت دارند مشروط به آن که فاقد معافیت تحصیلی باشند اگر ظرف شش ماه پس از خاتمه مأموریت پدر یا مادر، خود را معرفی نکرده باشند.
ماده ۳. مدارک مربوط جهت تعیین وضعیت مشمولین وظیفه به شرح زیر است:
الف ـ کارت پایان خدمت دوره ضرورت
ب ـ کارت معافیت دایم از خدمت دوره ضرورت
پ ـ کارت معافیت موقت در مدت اعتبار آن
ت ـ گواهی اشتغال به تحصیل در مدت اعتبار آن
ث ـ گواهی صادره از نیروهای مسلح مبنی بر اشتغال به خدمت کارکنان وظیفه در نیروهای مذکور
ج ـ گواهی اشتغال به خدمت متعهدین خدمت در دستگاه های مشمول صادره از سوی دستگاه های مربوط
چ ـ برگه آماده به خدمت بدون غیبت در مدت اعتبار آن
ح ـ گواهی های صادره از سوی سازمان در چارچوب مقررات این آیین نامه
خ ـ شناسنامه برای مشمولانی که سن آنان در زمان صلح از پنجاه سال تمام بیشتر باشد.
د ـ گواهی صادره از نیروهای مسلح مبنی بر استخدام در نیروهای مذکور
ماده ۴. نحوه شناسایی مشمولین غایب به شرح زیر است:
الف ـ بررسی مدارک موضوع ماده (۳) این آییننامه
ب ـ بررسی از طریق سامانه جامع سازمان
پ ـ بررسی وضعیت مشمولین در هنگام ارایه خدمات به آنان از سوی دستگاه های مشمول
ت ـ کسب اطلاع از سایر منابع
ماده ۵. مأموران انتظامی محل موظفند نسبت به شناسایی مشمولین غایب بر اساس ماده (۳) این آیین نامه اقدام نمایند.
ماده ۶. سازمان و دستگاه های مشمول موظفند ترتیبی اتخاذ نمایند تا استعلام های مورد نیاز به صورت الکترونیک و رایگان انجام شود.
ماده ۷. وزارت آموزش و پرورش، دانشگاه ها، موسسات آموزش عالی کشور و حوزه های علمیه موظفند مشخصات کامل و نشانی و رشته و مقطع تحصیلی دانش آموزان، دانشجویان و طلاب علوم دینی مشمول وظیفه را که ترک تحصیل، انصراف، اخراج و یا فراغت از تحصیل نموده اند، ظرف سه ماه اعلام نمایند.
ماده ۸. در اماکنی که تعقیب و دستگیری مشمولین غایب فراری نیاز به مجوز قضایی دارد، نیروی انتظامی پس از اخذ مجوز قضایی لازم نسبت به دستگیری اقدام مینماید.
ماده ۹. سازمان موظف است پس از دستگیری مشمولین وظیفه غایب و فراری، ابتدا آنان را به مراجع قضایی ذیصلاح جهت صدور قرار لازم معرفی و سپس به وضعیت آنان رسیدگی نماید و در صورت سلامت جسمانی و بلامانع بودن انجام خدمت در سیر مراحل اعزام به خدمت قرار گیرند.
ماده ۱۰. مشمولین وظیفه از تاریخ اعزام از سوی واحدهای وظیفه عمومی به عنوان کارکنان وظیفه یگان خدمتی تعیین شده محسوب میشوند.
ماده ۱۱. سازمان موظف است به وضعیت مشمولین وظیفه غایب موضوع بند (۱) ماده (۵۸) قانون پس از دستگیری در اسرع وقت رسیدگی و در صورتی که قادر به خدمت تشخیص داده شوند، آنان را در برنامه اولین دوره، اعزام نماید.
ماده ۱۲. مراکز درمانی و بیمارستان های نیروهای مسلح موظفند نسبت به معاینه اولیه مشمولان غایب و فراری دستگیر شده یا معرفی شده از سوی سازمان اقدام نمایند.
تبصره ـ وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نسبت به تأمین واکسن مورد نیاز همکاری لازم را با سازمان مینماید.
ماده ۱۳. دستگاه های مشمول موظفند در اجرای این آییننامه همکاری لازم را با سازمان به عمل آورند.
معاون اول رئیس جمهور ـ اسحاق جهانگیری