آیین‌­نامه ساماندهی مشاغل و اصناف مزاحم شهری

تاریخ تصویب: ۱۳۹۶/۰۷/۳۰
تاریخ انتشار: ۱۳۹۶/۱۰/۲۰

شماره ۱۲۶۳۶۸/ت۵۳۷۴۶ه – ۱۳۹۶/۱۰/۱۰


هیأت وزیران در جلسه ۱۳۹۶/۷/۳۰ به پیشنهاد شماره ۱۰۸۱۳۸ مورخ ۱۳۹۵/۸/۲۰ وزارت کشور و به استناد اصل یکصد و سی و هشتم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و در اجرای بند (۲۰) ماده (۵۵) اصلاحی قانون شهرداری ـ مصوب ۱۳۴۵ـ آیین­‌نامه ساماندهی مشاغل و اصناف مزاحم شهری را به شرح زیر تصویب کرد:


ماده ۱ـ شهرداری‌ها موظفند به منظور رفع مزاحمت مشاغل و اصناف مزاحم متناسب با وضعیت فعالیت، مکان استقرار و ماهیت شغلی آنها، نسبت به صدور حکم انتقال، جابجایی یا رفع مزاحمت از طریق اصلاح فرآیند کار، تغییر فعالیت یا نوسازی اقدام نمایند. درصورت عدم اجرای حکم شهرداری توسط صاحبان مشاغل یا اصناف مذکور، شهرداری موظف است نسبت به تعطیلی آنها مطابق مفاد بند (۲۰) ماده (۵۵) قانون شهرداری اقدام کند.

تبصره ـ دستورالعمل مربوط برای اعمال وحدت رویه توسط شهرداری­ها و هماهنگی دستگاه­های ذی­ربط با شهرداری­ها در اجرای این تصویب‌­نامه و نیز تعیین مهلت مناسب موضوع تبصره بند (۲۰) ماده (۵۵) قانون شهرداری، توسط کارگروه ملی موضوع ماده (۶) این تصویب‌­نامه ظرف سه ماه از تاریخ لازم ­الاجرا شدن این تصویب‌­نامه تهیه و توسط وزیر کشور ابلاغ می‌شود. ضوابط تشخیص مشاغل و اصناف مزاحم نیز در کارگروه ملی مذکور تهیه و برای اعلام عمومی به شهرداری­ها ابلاغ می­‌شود.


ماده ۲ـ اعضای کمیسیون موضوع تبصره بند (۲۰) ماده (۵۵) قانون شهرداری که از سوی شورای اسلامی شهر انتخاب و معرفی می­شوند باید دارای حداقل مدرک کارشناسی در تخصص­های مرتبط با موضوع باشند.


ماده ۳ـ مجموعه مشاغل و صنوفی که به دلیل آلودگی و مزاحمت زیاد و شرایط ناایمن نمی ‫ توانند در محدوده شهر فعالیت کنند و مشمول تعطیلی و انتقال قطعی به خارج از شهر یا به شهرک صنعتی، مجتمع­های صنفی مجاز و شهرک­های کشاورزی می‌باشند به شرح جدول پیوست که تأیید شده به مهر دفتر هیأت دولت است تعیین می‌شود. مفاد این جدول نافی مقررات و ضوابط استقرار واحدهای تولیدی، صنعتی و معدنی موضوع ابلاغیه شماره ۹۷/۱۰۰/۲۶۸۶۹ مورخ ۱۳۹۷/۷/۹ سازمان حفاظت محیط­زیست نبوده و تصویب‌نامه یادشده همچنان به قوت خود باقی است.

تبصره ۱ـ در مورد سایر مشاغل با توجه به شدت مزاحمت، ناسازگاری با محیط شهری و شرایط محلی حسب مورد مفاد بند (۲۰) ماده (۵۵) قانون شهرداری ملاک عمل می­باشد.

تبصره ۲ـ دستگاه‌های اجرایی و اتحادیه‌های صنفی موظفند از صدور مجوز جدید و یا تمدید پروانه فعالیت برای مشاغل و صنوف یادشده برای استقرار در محل­های غیرمجاز خودداری کنند.

تبصره ۳ـ شهرداری­ها و دستگاه‌های اجرایی ذی‌ربط موظفند به منظور استفاده از ابزارهای تشویقی (از جمله تعیین محل جدید استقرار، تأمین زیرساخت‌های لازم و فراهم کردن تسهیلات بانکی) برای تسهیل در انتقال مشاغل و صنوف موضوع این ماده با رعایت اسناد فرادستی برنامه‌ریزی و اقدام نمایند.


ماده ۴ـ صاحبان مکان­های برجای مانده از مشاغل منتقل شده در شهر می­توانند با مساعدت دستگاه­های ذی­ربط و شهرداری به فعالیت­های غیرمزاحم منطبق با طرح­های جامع و تفصیلی شهر مربوط تغییر فعالیت بدهند. دستگاه­های ذی‌ربط و شهرداری موظفند ظرف سه سال نسبت به اجرای برنامه ساماندهی مشاغل یادشده اقدام کنند.


ماده ۵ ـ وظایف و تکالیف دستگاه‌ها برای ساماندهی مشاغل و اصناف به شرح زیر است:
الف ـ وزارت صنعت، معدن و تجارت (با همکاری اتاق اصناف ایران):
۱ـ ایجاد ظرفیت برای استقرار صنوف موجود در شهرها و شهرک­های صنعتی.
۲ـ الزام به گذراندن دوره‌های آموزشی، محیط زیست، بهداشت و ایمنی از سوی صاحبان و کارکنان واحدهای صنفی بر اساس ماده (۱۷) قانون نظام صنفی کشور ـ مصوب ۱۳۸۲ـ .
۳ـ راه ­اندازی سامانه‌های خدمات الکترونیک مشاغل شهری.
ب ـ وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی:
۱ـ تکمیل و به هنگام­ سازی دستورالعمل بهداشتی برای مشاغل و صنایع کوچک مقیاس و نظارت بر اجرای آن.
۲ـ اجرای آیین‌نامه­ها، ضوابط و مقررات بهداشت محیط و بهداشت حرفه‌ای در مورد واحدهای مزاحم که از سوی شهرداری اعلام می‌شوند.
پ ـ وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی:
۱ـ تکمیل و به هنگام ­سازی دستورالعمل ایمنی برای مشاغل و صنایع کوچک مقیاس و نظارت بر اجرای آن.
۲ـ اجرای مفاد ماده (۸۵) قانون کار ـ مصوب ۱۳۶۹ـ و آیین­‌نامه حفاظت ایمنی و بهداشت کار در مورد واحدهای مزاحم که از سوی شهرداری اعلام می‌شوند و ترویج استانداردهای ایمنی.

ت ـ اتاق اصناف ایران:
ایجاد و تکمیل بانک اطلاعات مشاغل، اصناف و فعالیت‌های شهری با قابلیت دسترسی عام و بروزرسانی مستمر آن با همکاری شهرداری­ها و ادارات صنعت، معدن و تجارت با اولویت شهرهای بالای پنجاه هزار نفر جمعیت.


ماده ۶ ـ به منظور هدایت و نظارت بر اجرای این تصویب‌­نامه کارگروه ملی با مسئولیت وزارت کشور و عضویت وزارتخانه‌های صنعت، معدن و تجارت، راه و شهرسازی، جهاد کشاورزی، تعاون، کار و رفاه اجتماعی، بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، سازمان حفاظت محیط زیست، شهرداری تهران و اتاق اصناف ایران تشکیل می‌شود. دبیرخانه این کارگروه در وزارت کشور (سازمان شهرداری­های و دهیاری­های کشور) است. کارگروه‌های محلی متناظر در مرکز هر شهرستان با عضویت واحدهای متناظر و شهرداری مربوط با مسئولیت فرماندار تشکیل می‌شود. معاونین امور عمرانی استانداری‌ها مسئول نظارت بر حسن انجام کار کارگروه‌های محلی می­باشند.

معاون اول رئیس جمهور ـ اسحاق جهانگیری


جدول مشاغل و صنوفی که به دلیل آلودگی و مزاحمت زیاد و شرایط ناایمن نمی‌توانند در محدوده شهر فعالیت کنند و مشمول تعطیلی و انتقال قطعی به خارج از شهر یا به شهرک صنعتی مجتمع‌های صنفی مجاز و شهرک‌های کشاورزی می‌باشند.