دستورالعمل اجرایی شورای رقابت در خصوص مواد ۴۷، ۴۸ و ۴۹ قانون اجرای سیاست های کلی اصل ۴۴ قانون اساسی

شماره ۹۹۷ـ۹۷ـ۱۰ـ ص  – ۱۳۹۷/۹/۱۷

جناب آقای دکتر مجید اکبرپور رئیس محترم هیأت مدیره و مدیرعامل شرکت روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران
به پیوست تصمیم ۳۵۱ مورخ ۱۳۹۷/۷/۲۳ شورای رقابت در خصوص دستورالعمل ادغام ایفاد می‌گردد. خواهشمند است دستور فرمایید، وفق ماده ۶۹ قانون اجرای سیاست های کلی اصل ۴۴ قانون اساسی مصوب ۱۳۸۷/۱۱/۱۸، تصمیم صدرالاشاره در آن روزنامه درج گردد. با تشکر از دستور مساعدی که در این مورد صادر خواهند فرمود.

رییس مرکز ملی رقابت ـ رضا شیوا

شورای رقابت به استناد بند ۳ ماده ۵۸ قانون اجرای سیاست های کلی اصل ۴۴ قانون اساسی، دستورالعمل اجرایی مواد ۴۷، ۴۸ و ۴۹ قانون را در جلسه ۳۵۱ مورخ ۱۳۹۷/۷/۲۳ به شرح زیر تصویب نمود:

ماده ۱: تعاریف واژگان و اصطلاحات مندرج این دستورالعمل در معانی مشروح ذیل به کار می رود:

قانون: قانون اجرای سیاست های کلی اصل ۴۴ قانون اساسی
بازار: به فضایی جغرافیایی یا مجازی اطلاق می‌شود که در آن خریداران و فروشندگان، کالاها و خدمات مشابه یا جانشین نزدیک را مبادله می  کنند.
کالا: هر شیء منقول یا غیرمنقول اعم از فیزیکی یا الکترونیکی که می‌تواند مورد مبادله و استفاده قرار  گیرد .
خدمت: محصول غیرملموسی که استفاده از آن از فرآیند تولید آن قابل تفکیک نیست .
بنگاه: واحد اقتصادی که در تولید کالا یا خدمت فعالیت می‌کند، اعم از آن که دارای شخصیت حقوقی یا حقیقی باشد.
شرکت: شخص حقوقی که با رعایت قانون تجارت یا قانون خاص حسب مورد تشکیل شده باشد.
ادغام: اقدامی که براساس آن چند شرکت، ضمن محو شخصیت حقوقی خود، شخصیت حقوقی واحد و جدیدی تشکیل دهند یا در شخصیت حقوقی دیگری جذب شوند .
ادغام افقی:  ادغام دو یا چند شرکت که دارای تولیدات کالا و خدمات مشابه و یا جانشین هستند.
ادغام عمودی: ادغام دو یا چند شرکت که فعالیت و محصول آنها پیش نیاز  فعالیت و محصول شرکت دیگر است.
تملک: هرگونه خرید و یا کنترل سهام، سرمایه و دارایی اعم از فیزیکی و یا معنوی در بورس، فرابورس و یا خارج از بازار سرمایه که موجب انتقال «نفع یا عین» به خریدار (اعم از شخص حقوقی یا حقیقی و یا بستگان درجه اول شخص حقیقی یا مدیران شخص حقوقی) به صورت مستقیم و یا غیرمستقیم شود.
شاخص تمرکز هرفیندال ـ هیرشمن (HHI): عبارت است از مجموع مربعات سهم درصدی تعداد و یا ارزش محصولات (هرکدام که مناسب تر باشد) شرکت های فعال در بازار محصولات مرتبط عرضه شده در داخل کشور.

ماده ۲: دامنه تمرکز شدید موضوع ماده ۴۸ قانون به وضعیتی از بازار کالا و خدمت اطلاق می گردد که:
الف) هر دو مورد ذیل توامان در مورد آن صدق کند:
۱. سهم بازار بنگاه حاصل، از ۴۰ درصد کل بازار مرتبط بیشتر باشد.
۲. شاخص درجه تمرکز (HHI) در بازار مرتبط بیشتر از ۴۰۰۰ باشد.

ب) بازارهایی که شورای رقابت برای آنها به موجب بند ۵ ماده ۵۸ قانون، دستورالعمل تنظیم قیمت، مقدار و شرایط دسترسی به آن بازار را ابلاغ می نماید، با رعایت مواد ۴۷ و ۴۸ قانون.

تبصره ۱: تشخیص مصادیق موارد استثناء موضوع تبصره های مواد ۴۷ و ۴۸ قانون در صورت استعلام بر عهده شورای رقابت است.

تبصره ۲: بنگاه های متقاضی ادغام و تملک می توانند در مورد میزان شاخص HHI در بازار مرتبط از مرکز ملی رقابت استعلام نمایند.

ماده ۳: مرکز ملی رقابت مکلف است اطلاعات لازم در خصوص درجه تمرکز در بازار کالاها و خدمات را از شرکت ها و مراجع مرتبط ذیربط اخذ و تغییرات سهامداری شرکت ها را رصد و تغییرات عمده را برای اتخاذ تصمیم به شورای رقابت اعلام نماید.

ماده ۴: کلیه اشخاص متقاضی استعلام موضوع ماده ۴۹ قانون، در خصوص شمول مواد ۴۷ و ۴۸ قانون مکلفند مستندات زیر را در زمان استعلام به طور کامل تحویل دبیرخانه مرکز ملی رقابت نمایند:

الف. آخرین صورت های مالی حسابرسی شده مشتمل بر یادداشت های توضیحی و کلیه اطلاعات سهام داری و سمت های مدیریتی اشخاص طرف ادغام و یا تملک و همچنین مشخصات شخص یا اشخاص تملک کننده و متقاضیان ادغام که در آنها دارای سهام بالای ۵ درصد یا سمت مدیریتی هستند،

ب. گزارش توجیهی در خصوص تأثیر تملک و ادغام مورد استعلام در بازار مربوط مشتمل بر محاسبه کشش قیمتی و جانشینی تقاضای کالا، تحلیل بازار، سهم بازار، صرفه های مقیاس و تحلیل ساختار بازار مربوطه و موانع ورود به آن، تکمیل موارد زیر در  گزارش ها و فرم های مربوط:
ـ تعریف بازار محصولات بنگاه های طرف ادغام و تملک، فعالان آن بازار و سهم بازار هریک،
ـ قراردادهای بلندمدت عرضه محصول به دیگر رقبای درون زنجیره تولید در موارد ادغام عمودی،
ـ روند صادرات شرکت های طرف ادغام و تملک طی سه سال اخیر،
ـ طرح اساسنامه جدید، تعیین شیوه های تعیین تعداد سهام و یا میزان سهم الشرکه،
ـ سایر اطلاعات ضروری مورد نیاز به تشخیص رییس شورای رقابت.

تبصره ۱: زمان یک ماه مذکور در ماده ۴۹ قانون از زمان تکمیل مدارک محاسبه می شود.

تبصره ۲: در صورتی که استعلام برای ادغام یا تملک سهام مرتبط با موارد مذکور در تبصره ماده ۴۷ قانون و تبصره ۱ ماده ۴۸ قانون باشد، باید کلیه مستندات لازم به شرح فوق به شورای رقابت ارائه گردد.

ماده ۵: در صورتی که معاملات ادغام و تملک بر خلاف مواد ۴۷ و ۴۸ قانون و این دستورالعمل صورت گیرد، شورای رقابت به استناد ماده ۶۱ قانون تصمیم‌گیری می‌نماید.

این دستورالعمل در ۵ ماده و ۴ تبصره در تاریخ ۱۳۹۷/۷/۲۳ به تصویب شورای رقابت رسید.