شماره ۹۰۰۰/۴۴۵۹۷/۱۰۰ – ۱۳۹۷/۹/۱۸
در اجرای ماده ۶۰۴ قانون آیین دادرسی کیفری، مصوب ۱۳۹۲ و بنا به پیشنهاد رییس سازمان قضایی نیروهای مسلح، «آیین‌نامه نحوه برگزاری دوره های آموزشی حین خدمت ضابطان نظامی» به شرح مواد آتی است.
ماده ۱ـ واژگان به کار رفته در این آیین‌نامه به شرح زیر می باشد:
الف ـ دژبان: مأموران دژبان نیروهای مسلح؛
ب ـ کارت: کارت ویژه ضابطان نظامی؛
پ ـ سازمان: سازمان قضایی نیروهای مسلح؛
ت ـ نیروهای مسلح: ستاد کل نیروهای مسلح، ارتش جمهوری اسلامی ایران، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران، وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح و سازمان ها و شرکت های تابعه و وابسته.
ث ـ ضابطان نظامی: مأمورانی هستند که پس از کسب مهارت های لازم و اخذ کارت تحت نظارت و تعلیمات دادستان نظامی و دیگر مقامات قضایی مربوط برابر قوانین و مقررات انجام وظیفه می کنند.
ج ـ دوره های آموزشی: مجموعه آموزش هایی است که برای کسب مهارت های لازم و ایفای وظایف قانونی برای ضابطان نظامی برگزار می شود.
ماده ۲ـ مأموران زیر در صورت داشتن شرایط قانونی، ضابط نظامی محسوب می شوند:
الف ـ دژبان؛
ب ـ مأموران حفاظت اطلاعات نیروهای مسلح در چهارچوب مأموریت ها و وظایف قانونی؛
پ ـ مأموران بازرسی و قضایی نیروهای مسلح؛
ت ـ مقامات و مأمورانی که به موجب قوانین خاص در حدود وظایف محوله ضابط نظامی محسوب می شوند؛
ث ـ رؤسا، معاونان و مأموران زندان ها و بازداشتگاه های نظامی در امور مربوط به زندانیان نظامی؛
ج ـ مأموران حفاظت اطلاعات وزارت اطلاعات نسبت به جرایم کارکنان وزارت مزبور که در صلاحیت رسیدگی سازمان قضایی است.
چ ـ فرماندهان، افسران و درجه داران آموزش دیده نیروی انتظامی؛
تبصره ـ افسران و درجه داران نیروهای مسلح در صورت عدم حضور سایر ضابطان نظامی در جرایم مشهود ضابط نظامی می باشند.
ماده ۳ـ مأموران فاقد کارت، جز در موارد تبصره ماده«۲» این آیین‌نامه، ضابط نظامی محسوب نمی شوند. انجام تحقیقات یا هر نوع اقدامی از سوی اشخاص فاقد کارت به عنوان ضابط ممنوع و بدون اعتبار است.
ماده ۴ـ یگان مربوط در نیروهای مسلح مستقر در استان و همچنین وزرات اطلاعات موظفند به تعداد کافی برای انجام وظایف مربوط به امور ضابطان نظامی افراد واجد شرایط مورد نیاز را تأمین و برای آموزش به سازمان قضایی نیروهای مسلح استان معرفی کنند. دادستان های نظامی استان موظفند حداکثر هر شش ماه یک بار وضعیت ضابطان، کمبودها و نیازهای آنان را برای انعکاس حسب مورد به فرماندهان و رؤسای یگان مربوطه و سایر مراجع ذیربط به رییس سازمان قضایی نیروهای مسلح اعلام نمایند تا در جهت هماهنگی و پیگیری لازم اقدام نمایند.
ماده ۵ ـ سازمان مکلف است دوره های آموزش خاص ضابطان نظامی را با لحاظ اهداف زیر طراحی کند:
الف ـ ارتقاء دانش حقوقی ضابطان نظامی؛
ب ـ توانمندسازی و افزایش مهارت شغلی ضابطان نظامی؛
پ ـ افزایش سرعت و دقت در رسیدگی های کیفری؛
ت ـ آموزش مهارت های رفتاری ویژه ضابطان نظامی.
ماده ۶ ـ از طریق دوره های آموزشی مربوط، دانش آموختگان باید به توانایی های لازم از جمله موارد زیر نائل گردند:
الف ـ توانایی تشخیص نحوه تفکیک جرایم مشهود از غیرمشهود؛
ب ـ تشخیص نوع وظایف و اختیارات آنان در جرایم مشهود و غیرمشهود؛
ج ـ توانایی تشخیص مسئولیت های کیفری و مدنی ناشی از اعمال زیان بار ضابطان؛
د ـ توانایی و شناخت لازم جهت همکاری و تعاون با سایر مراجع قضایی در امور کیفری؛
ه ـ شناخت ادله اثباتی جرم و آثار آن؛
و ـ جایگاه دادستان و سایر مقامات و مراجع ذیربط قضایی؛
ز ـ انواع ضابطان و ارزش قانونی گزارشهای آنان.
ماده ۷ـ تعیین مدت و ساعت دوره، دروس و سرفصل های آموزشی، تدوین متون آموزشی با توجه به نیازهای ضابطان و نیز تعیین حد نصاب نمره قبولی در آزمون برعهده سازمان است.
ماده ۸ ـ برگزاری آموزش های موضوع این آیین‌نامه و صدور گواهینامه گذراندن دوره آموزشی به عهده سازمان قضایی استان است.
ماده ۹ـ در صورت ضرورت و عدم لزوم برگزاری دوره های آموزش حضوری با توجه به سوابق تحصیلی و خدمتی افرادی که به عنوان ضابط نظامی در نظر گرفته شده اند، با پیشنهاد یگان و دستگاه های مربوط و موافقت سازمان دوره های آموزشی ویژه ضابطان نظامی به صورت غیرحضوری برگزار می شود.
ماده ۱۰ـ در پایان هر دوره آموزش، آزمون برگزار خواهد شد و به قبول شدگان، گواهینامه گذراندن دوره آموزش ضابط نظامی داده می شود.
ماده ۱۱ـ برای مأمورانی که پس از قبولی در آزمون گواهینامه گذراندن دوره آموزشی را کسب می کنند، کارت ضابط نظامی صادر می شود.
ماده ۱۲ـ کارت به صورت متحدالشکل توسط سازمان تهیه و به دادسراهای نظامی استان ها ابلاغ می شود.
ماده ۱۳ـ کارت حاوی عکس، درجه یا رتبه، یگان خدمتی، استان محل خدمت، نام و نام خانوادگی، نام پدر، شماره ملی، شماره ضابط، تاریخ صدور، حوزه قضایی مربوط و مدت اعتبار است که به امضای دادستان نظامی استان می رسد.
تبصره ـ ملاحظات امنیتی در تولید، صدور، نگهداری سوابق و مندرجات کارت حسب مورد با پیشنهاد حفاظت اطلاعات، وزارت اطلاعات، یگان نظامی و انتظامی مربوط با موافقت سازمان لحاظ می شود.
ماده ۱۴ـ مدت اعتبار کارت از تاریخ صدور سه سال شمسی است و به پیشنهاد یگان خدمتی از سوی مرجع صادرکننده کارت، قابل تمدید است.
تبصره ۱ـ تمدید کارت با لحاظ ارتقاء سطح مهارتها منوط به شرکت مستمر ضابطان در دوره های آموزشی حین خدمت می باشد.
تبصره ۲ـ به منظور تمدید اعتبار کارت حداقل دو ماه قبل از پایان اعتبار، یگان خدمتی ضابط، تمدید اعتبار آن را به مرجع صادرکننده پیشنهاد می دهد.
تبصره ۳ـ در صورت هرگونه تغییر در مشخصات ضابط نظامی با اعلام یگان خدمتی نسبت به تعویض کارت اقدام خواهد شد.
ماده ۱۵ـ مرجع آموزش ضابطان نظامی می تواند به کسانی که در برنامه آموزشی ضابطان شرکت کنند ولی نمره قبولی کسب ننمایند، دو ماه مهلت دهد تا خود را برای آزمون مجدد آماده کنند و در صورت قبولی، گواهی گذراندن دوره آموزشی و قبولی در آزمون صادر نماید و در صورت عدم قبولی باید به دستگاه متبوع آنان اعلام گردد یا از ضابط بودن آنان صرف نظر شود و یا حداقل پس از یکسال در صورت احراز آمادگی جهت آزمون (سوم) معرفی شوند.
ماده ۱۶ـ چنانچه ضابط نظامی فاقد شرایط قانونی گردد به تشخیص دادستان نظامی استان و تأیید رئیس سازمان قضایی نیروهای مسلح استان نسبت به ابطال کارت وی اقدام خواهد شد.
تبصره ـ در مواردی از قبیل بازنشستگی، فوت، اخراج، از دست دادن صلاحیت و یا تغییر سمت و انتصاب ضابطان در مشاغلی که بنا به تشخیص سازمان متبوع نیازی به ضابط بودن آنان نباشد، کارت باید توسط سازمان متبوع اخذ و جهت ابطال به مرجع صادرکننده تحویل گردد.
ماده ۱۷ـ در صورت انتقال ضابط از یک حوزه قضایی به حوزه قضایی دیگر، استمرار انجام وظایف ضابطیت منوط به تأیید دادستان و صدور کارت در حوزه جدید خواهد بود.
ماده ۱۸ـ هزینه های آموزش ضابطان نظامی از قبیل حق الزحمه استادان، تهیه و تدوین متون آموزشی و وسایل کمک آموزشی، از محل اعتبارات سازمان تأمین می شود.
ماده ۱۹ـ سازمان با همکاری مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضاییه باید با هماهنگی دستگاه های مربوط و رعایت ملاحظات حفاظتی و امنیتی، بانک اطلاعات ضابطان نظامی را به گونه ای که مقامات قضایی مرتبط با ضابطان نظامی و همچنین سازمان متبوع آنان بتوانند به آن دسترسی داشته باشند، در سامانه مدیریت پرونده قضایی (CMS) پیش بینی و ایجاد نماید.
ماده ۲۰ـ این آیین‌نامه در ۲۰ ماده و ۶ تبصره توسط رئیس سازمان قضایی نیروهای مسلح و با هماهنگی ستاد کل نیروهای مسلح تهیه و در تاریخ ۱۳۹۷/۹/۱۸ به تصویب رئیس قوه قضاییه رسید.
رئیس قوه قضاییه ـ صادق آملی لاریجانی