شماره ۱۴۴۴۳۸/ت۵۴۷۳۶هـ ۱۳۹۷/۱۰/۳۰
هیأت وزیران در جلسه ۱۳۹۷/۱۰/۲۳ به پیشنهاد مشترک سازمان برنامه و بودجه کشور، بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و وزارت امور اقتصادی و دارایی و به استناد تبصره ماده (۱۷) قانون احکام دائمی برنامه‌های توسعه کشور ـ مصوب ۱۳۹۵ـ آییننامه اجرایی ماده یادشده را به شرح زیر تصویب کرد:
ماده ۱ـ در این آییننامه، اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط به کار می روند:
الف ـ سازمان: سازمان برنامه و بودجه کشور.
ب ـ بانک مرکزی: بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران.
پ ـ حساب ذخیره ارزی: حساب ذخیره ارزی موضوع ماده (۶۰) اصلاحی قانون برنامه سوم توسعه، ماده (۱) قانون برنامه چهارم توسعه، ماده (۸۵) قانون برنامه پنجم توسعه و ماده (۱۷) قانون احکام دائمی برنامه های توسعه کشور.
ت ـ هیأت امنا: هیأت امنای حساب ذخیره ارزی.
ث ـ بودجه سالانه: قوانین بودجه سنواتی کشور.ج ـ بانک عامل: بانک های ایرانی که عاملیت اعطای تسهیلات از محل حساب ذخیره ارزی را عهده دار می باشند.
چ ـ پوشش: وجوه تخصیصیافته از محل منابع حساب ذخیره ارزی بابت طرح‌های تسهیلاتی که توسط بانک مرکزی قابل پرداخت می باشد.
ح ـ دوره تأمین مالی: مجموع دوره های استفاده، تنفس و بازپرداخت طرح‌های استفاده کننده از تسهیلات حساب ذخیره ارزی.
خ ـ تعهدات: تعهدات ایجادشده از محل حساب ذخیره ارزی به موجب قوانین و مقررات مربوط.
د ـ تسهیلات اعطایی: تسهیلات اعطایی از محل حساب ذخیره ارزی به عاملیت بانک های عامل به بخش های دولتی و غیردولتی، خصوصی و تعاونی.
ماده ۲ـ هیأت امنای حساب ذخیره ارزی متشکل از اعضای کمیسیون اقتصاد و دبیرخانه آن نیز دبیرخانه کمیسیون اقتصاد است.
ماده ۳ـ موجودی (دارایی) حساب معادل مانده حساب ذخیره ارزی حاصل از عواید نفت خام در پایان سال ۱۳۹۴ و همچنین مانده مطالبات حساب از اشخاص (دولتی، غیردولتی، خصوصی و تعاونی) ناشی از تسهیلات اعطائی از محل موجودی حساب مذکور در ابتدای سال ۱۳۹۵ با رعایت ماده (۱۸) قانون رفع موانع تولید رقابت‌پذیر و ارتقای نظام مالی کشور ـ مصوب ۱۳۹۴ـ می باشد.
ماده ۴ـ عواید حاصل از صادرات نفت اعم از نفت خام و میعانات گازی به صورت نقدی و تهاتری و درآمد دولت از خالص صادرات گاز پس از کسر مصارف ارزی پیشبینی شده در جداول بودجه سالانه، با رعایت قوانین مربوط، به حساب ذخیره ارزی واریز می شود.
ماده ۵ ـ بانک مرکزی به موجودی حساب ذخیره ارزی با نرخی که شورای پول و اعتبار تعیین مینماید، هر سه ماه یکبار به ارز مربوط سود پرداخت می نماید.
ماده ۶ ـ مصارف و تعهدات حساب ذخیره ارزی پس از کسر منابع لازم برای اجرای تبصره ماده (۲۲) آییننامه اجرایی ماده (۲۰) قانون رفع موانع تولید رقابت‌پذیر و ارتقای نظام مالی کشور و ایفای باقیمانده تعهدات قبلی دارای پوشش به طرح‌های تسهیلاتی بخش های دولتی، غیردولتی، خصوصی و تعاونی در طول دوره تأمین مالی مطابق ضوابط مربوط، شامل موارد زیر است:
الف ـ تأمین کسری بودجه عمومی دولت ناشی از کاهش منابع ارزی حاصل از صادرات نفت خام، گاز و میعانات گازی نسبت به ارقام پیشبینی شده در بودجه سالانه.
تبصره ـ چنانچه معادل ریالی درآمد ارزی حاصل از نفت خام، گاز و میعانات گازی کمتر از رقم پیشبینی شده در بودجه سالانه باشد، بانک مرکزی موظف است بلافاصله مطابق با اعلام سازمان برنامه و بودجه کشور، تمام یا بخشی از کسری یادشده را از موجودی نقدی حساب ذخیره ارزی برداشت و معادل ریالی آن را به نرخ ارز روز (رسمی) اعلامی بانک مرکزی تا سقف درآمد مصوب ردیف مربوط در بودجه سالانه، به حساب درآمد عمومی نزد خزانه‌داری کل کشور واریز نماید.
ب ـ اعطای تسهیلات مورد نیاز صنایع دفاعی کشور.پ ـ تعهدات موضوع ماده (۱۸) قانون رفع موانع تولید رقابت‌پذیر و ارتقای نظام مالی کشور (موضوع افزایش سرمایه بانکهای دولتی از محل وصولی‌های حساب ذخیره ارزی) و آییننامه اجرایی مربوط.
ت ـ تعهدات موضوع بند (ج) ماده (۳۳) قانون برنامه ششم توسعه (موضوع افزایش سرمایه بانک کشاورزی از محل بازپرداخت تسهیلات پرداخت شده از محل حساب ذخیره ارزی).
ث ـ واریز پنجاه درصد (۵۰%) مانده نقدی حساب در پایان هر سال به حساب صندوق توسعه ملی (موضوع جزء (۴) بند (ح) ماده (۱۶) قانون احکام دائمی برنامه های توسعه کشور).
ج ـ اختصاص معادل ریالی مبلغ سه میلیارد (۰۰۰ر۰۰۰ر۰۰۰ر۳) دلار در طول اجرای قانون برنامه ششم توسعه از محل حساب ذخیره ارزی پس از کسر سهم صندوق توسعه ملی با اولویت طرح‌های (پروژه‌های) نیمه تمام آموزشی، پرورشی و تربیت بدنی آموزش و پرورش به منظور افزایش ایمنی و مقاوم‌سازی مدارس و فضاهای پرورشی و ورزشی وزارت آموزش و پرورش (موضوع بند (ث) ماده (۶۳) قانون برنامه ششم توسعه).
چ ـ سایر تکالیف محوله قانونی.
ماده ۷ـ انجام مصارف و تعهدات موضوع ماده (۶) این آییننامه تا سقف موجودی نقدی حساب ذخیره ارزی می باشد.
ماده ۸ ـ درخواست تسهیلات موردنیاز صنایع دفاعی از محل حساب ذخیره ارزی، از طرف وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح و از طریق یکی از بانک های عامل (به انتخاب وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح) پس از بررسی و ارزیابی گزارش های توجیه فنی، مالی و اقتصادی طرح توسط بانک عامل، به هیأت امنا جهت اتخاذ تصمیم منعکس می شود. ضمانت بازپرداخت تسهیلات فوق برعهده بانک عامل خواهد بود.
ماده ۹ـ طرح‌های قبلی مصوب هیأت وزیران و هیأت امنا که فاقد پوشش از محل حساب ذخیره ارزی می باشند به شرح جدول پیوست که تأیید شده به مهر دفتر هیأت دولت است، لغو می شوند. موارد استثناء مجدداً به تصویب هیأت امنا خواهد رسید.
ماده ۱۰ـ حسابداری و نگهداری منابع و مصارف حساب ذخیره ارزی بر عهده بانک مرکزی می باشد.تبصره ـ بانک مرکزی موظف است گزارش گردش عملیات سالانه حساب ذخیره ارزی را پس از رسیدگی و اظهارنظر نسبت به آن توسط سازمان حسابرسی به تفکیک بانکهای عامل به هیأت امنا ارایه نماید.
ماده ۱۱ـ پیگیری وصول اقساط تسهیلات اعطایی از محل حساب ذخیره ارزی (اعم از اصل، سود، وجه التزام تأخیر تأدیه دین) و واریز آن به حساب مزبور به عهده بانک های عامل است. بانکهای عامل مکلفند نتیجه پیگیریهای انجام شده درخصوص وصول اقساط تسهیلات اعطایی از محل حساب ذخیره ارزی را هر شش ماه یکبار به تفکیک به بانک مرکزی اعلام نمایند.
ماده ۱۲ـ بانک مرکزی مکلف است گردش عملیات حساب ذخیره ارزی را در پایان هر ماه به تفکیک بخش‌های دولتی و غیردولتی و به تفکیک بانک های عامل به هیأت امنا ارایه نماید.
ماده ۱۳ـ [اصلاحی ۱۳۹۸/۲/۲۱]
تعیین اولویت و سقف انجام مصارف و تعهدات ماده (۶) این آییننامه، تصمیم گیری در خصوص درخواست‌ها و ابهامات طرح‌های استفاده کننده از تسهیلات حساب ذخیره ارزی از جمله دوره تأمین مالی (دوره استفاده، تنفس و بازپرداخت) و نیز تعیین شرایط و ضوابط تسهیلات اعطایی به صنایع دفاعی و مسئولیت حسن اجرای این آییننامه و موارد تعیین شده در این آییننامه برعهده هیأت امنا می باشد.
معاون اول رئیس جمهور ـ اسحاق جهانگیری