آیین‌­نامه استقرار مدارس و مراکز غیردولتی در مناطق، نواحی و محلات مختلف [مصوب ۱۳۹۷]

تاریخ تصویب: ۱۳۹۷/۱۲/۱۵
تاریخ انتشار: ۱۳۹۸/۰۱/۱۵

شماره ۶۱/ت۵۵۲۷۳هـ –   ۱۳۹۸/۱/۵

هیأت وزیران در جلسه ۱۳۹۷/۱۲/۱۵ به پیشنهاد شماره ۲۴۴۹۴۰ مورخ ۱۳۹۶/۱۲/۲۷ وزارت آموزش و پرورش و به استناد ماده (۳۱) قانون تأسیس و اداره مدارس و مراکز آموزشی و پرورشی غیردولتی ـ مصوب ۱۳۹۵ ـ ، آیین­‌نامه استقرار مدارس و مراکز غیردولتی در مناطق، نواحی و محلات مختلف را به شرح زیر تصویب کرد:


ماده ۱ـ در این آیین­‌نامه اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط به کار می­روند:

الف ـ قانون: قانون تأسیس و اداره مدارس و مراکز آموزشی و پرورشی غیردولتی ـ مصوب ۱۳۹۵ ـ .

ب ـ استقرار: تأسیس، راه‌­اندازی و تغییر محل مدارس و مراکز آموزشی و پرورشی غیردولتی در فضای مناسب و مورد نیاز مناطق و محلات مختلف منطبق با طرح تفصیلی و هماهنگی با شهرداری محل و طبق ضوابط فنی و ایمنی سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس کشور.

پ ـ محلات: مجموعه ساختمان­های مسکونی و خدماتی که از لحاظ بافت اجتماعی، ساکنانش خود را اهل آن می­دانند و دارای محدوده معین است. حدود محلات شهر تابع تقسیمات شهرداری است.

ت ـ مناطق: محدوده‌­هایی که در شهرهای بزرگ از به‌­هم پیوستن چند محله، تشکیل می­‌شود و همچنین روستاهای موضوع تبصره (۲) ماده (۳) قانون تعاریف محدوده و حریم شهر، روستا و شهرک و نحوه تعیین آنها ـ مصوب ۱۳۸۴ـ .

ث ـ شورای سیاست­گذاری: شورای سیاست­گذاری، برنامه‌­ریزی و نظارت مرکزی موضوع ماده (۳) قانون.

ج ـ شورای نظارت: حسب مورد شورای نظارت استان، شهرستان و منطقه موضوعماده (۳) قانون.

چ ـ مدرسه: واحد آموزشی و پرورشی که آموزش­های رسمی را از دوره پیش‌­دبستان تا پایان دوره متوسطه به صورت حضوری، نیمه­‌حضوری و غیرحضوری ارایه می­کند و ماهیت غیرتجاری دارد.

ح ـ مؤسس: شخص حقیقی یا حقوقی که پس از طی مراحل قانونی، اجازه تأسیس مدارس یا مراکز آموزشی و پرورشی را دریافت می­کند.

خ ـ مرکز آموزشی: واحدی که به منظور افزایش توان علمی و تخصصی یا کسب مهارت­ های فنی و حرفه‌­ای بدون ارایه مدرک تحصیلی رسمی فعالیت می­کند و ماهیت غیرتجاری دارد، از قبیل آموزشگاه­ علمی آزاد، آموزشگاه­ زبان خارجی، آموزشگاه­ فنی و حرفه‌­ای، کار و دانش و آموزشگاه­ اختلالات یادگیری، پژوهش‌­سرا دانش‌­آموزی، مرکز آزمون و مرکز مطالعه.

د ـ مرکز پرورشی: واحدی که در زمینه امور پرورشی و تربیت بدنی تحت نظارت وزارت آموزش و پرورش تأسیس و اداره می­‌شود و ماهیت غیرتجاری دارد، از قبیل کانون فرهنگی، تربیتی و ورزشی، اردوگاه دانش ­آموزی و مرکز مشاوره.

تبصره ـ تنها مرجع صدور مجوز فعالیت آموزشگاه علمی آزاد و آموزشگاه زبان خارجی، جهت آموزش افراد زیر بیست سال و مراکز آموزش پیش‌­دبستانی (به استناد مصوبه (۴۲۲) شورای ­عالی انقلاب فرهنگی مورخ ۱۶ /۴ /۱۳۷۷ و مصوبه جلسه (۶۹۹) شورای­عالی آموزش و پرورش ـ مصوب ۱۳۸۲ـ )، وزارت آموزش و پرورش و مرجع صدور مجوز فعالیت­های آموزشی آزاد در قالب دوره‌­های فراگیری مهارت­های آموزشی شغلی به استناد ماده (۵) مصوبه (۴۸۳) شورای­ عالی انقلاب فرهنگی و ماده (۱۱۱) قانون کار ـ مصوب ۱۳۶۹ ـ و اصلاحات بعدی آن، سازمان آموزش فنی و حرفه ای کشور است.


ماده ۲ـ تشخیص نیاز هر محله یا منطقه به مدارس یا مراکز آموزشی و پرورشی غیردولتی و صدور مجوز استقرار آنها، به پیشنهاد شورای نظارت شهرستان یا منطقه و تأیید نهایی آن با شورای نظارت استان است.

تبصره ۱ـ در صورت اعتراض مؤسسان در این خصوص، موضوع در شورای نظارت بالاتر قابل طرح و رسیدگی است.

تبصره ۲ـ شعاع دسترسی و حد فاصل مدارس و مراکز آموزشی و پرورشی غیردولتی با یکدیگر و با مدارس دولتی، براساس دوره­های تحصیلی و جنسیت دانش­آموزان و سایر موارد مطابق دستورالعملی خواهد بود که توسط شورای سیاست­گذاری تهیه و تصویب و به تأیید وزیر آموزش و پرورش می­رسد.


ماده ۳ـ استقرار مدارس و مراکز آموزشی و پرورشی غیردولتی در معابر و بن­‌بست­ های با عرض کمتر از هشت متر و در بن­‌بست­­های با طول بیش از سی متر ممنوع است.


ماده ۴ـ [اصلاحی ۱۴۰۲/۱۲/۱۶]
استقرار مدارس و مراکز آموزشی و پرورشی غیردولتی در فضاهای (عرصه و اعیان) دارای هر نوع کاربری اعم از مسکونی و غیرمسکونی بدون الزام به تغییر کاربری در موارد غیر استیجاری با رعایت بند (ب) ماده (۱) این آیین­‌نامه صورت می گیرد.


ماده ۵ ـ اماکن (عرصه و  اعیان) در اختیار مدارس و مراکز آموزشی و پرورشی غیردولتی در ساعات آموزشی باید صرفاً جهت استفاده دانش­‌آموزان مدارس یا ثبت‌­نام شدگان مراکز و مطابق با مجوز اخذ شده مورد بهره ­برداری قرار گیرد.


ماده ۶ ـ [اصلاحی ۱۴۰۲/۱۲/۱۶]
بررسی جوانب فنی و ایمنی ساختمان ‌های موضوع این آیین‌نامه حسب مورد به شرح زیر است:

الف ـ بررسی جوانب فنی و ایمنی ساختمان­های احداثی یا تکمیلی و تأیید استحکام بنای این ساختمان‌ها، با رعایت ضوابط طراحی فضاهای آموزشی (برنامه‌­ریزی معماری همسان مدارس ابتدایی و متوسطه) موضوع بخشنامه شماره ۵۷۶۷۴۹/۹۵ مورخ ۳۱/۳/۱۳۹۵ سازمان برنامه و بودجه کشور، در چهارچوب مقررات ملی ساختمان، برعهده سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس کشور و واحدهای تابع است.

ب ـ بررسی جوانب فنی و ایمنی ساختمان­های استیجاری و خریداری­‌شده و تأیید استحکام بنای این ساختمان­ها، در چهارچوب قوانین و مقررات مربوط از جمله مقررات ملی ساختمان و با رعایت ضوابط سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس کشور، حسب مورد، با استفاده از ظرفیت مهندسان مشاور واجد گواهی صلاحیت از سازمان برنامه و بودجه کشور، برعهده سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس کشور و واحدهای تابع است.


ماده ۷ـ تهیه نقشه­های مورد نیاز مؤسسان مدارس و مراکز آموزشی و پرورشی غیردولتی جهت احداث یا تکمیل اعم از معماری، محاسبات، تأسیسات مکانیکی و الکتریکی بر عهده مؤسسان و تأیید و نظارت و انطباق آنها با نقشه­‌های ارایه‌شده همانند مدارس دولتی با رعایت ضوابط شهرسازی و مصوبات شورای­عالی شهرسازی و معماری ایران به عهده ادارات کل نوسازی و توسعه و تجهیز مدارس است. این نقشه­‌ها مبنای صدور مجوز احداث بنا براساس قانون صدور مجوز احداث بنا (پروانه ساختمان و بر و کف) برای فضاهای آموزشی توسط شهرداری­های کشور با رعایت ماده (۱۹) قانون خواهد بود.


ماده ۸ ـ استقرار همزمان مدارس با دوره­‌های تحصیلی مختلف در یک ساختمان با درب ورودی، حیاط، راهرو و سرویس بهداشتی مشترک ممنوع است.

تبصره ۱ـ تشکیل دوره پیش­ دبستانی به عنوان ضمیمه صرفاً در مدارس غیردولتی دوره ابتدایی مجاز است و تشکیل پایه یا دوره تحصیلی ضمیمه در سایر دوره‌­های تحصیلی مجاز نیست.

تبصره ۲ـ راه‌­اندازی مرکز آموزشی توسط مؤسسان مراکز در نوبت خالی مدارس غیردولتی در صورت همسان بودن جنسیت ثبت‌­نام­ شدگان، با اخذ مجوز از شورای نظارت (حسب مورد) مجاز است.


ماده ۹ـ برگزاری کلاس­های تقویتی، تجدیدی، آمادگی کنکور و زبان­های خارجی با دریافت وجه یا شهریه (به جز فعالیت­های فوق­برنامه که براساس مقررات در مدارس دولتی و صرفاً برای دانش‌­آموزان همان مدرسه انجام می­‌شود) در نوبت خالی مدارس دولتی صرفاً با اخذ مجوز از شورای نظارت (حسب مورد) و با اخذ هزینه در چهارچوب ضوابط و مقررات برای مؤسسین مراکز آموزشی و پرورشی غیردولتی مجاز است.


ماده ۱۰ـ استقرار آموزشگاه زبان خارجی و آموزشگاه علمی آزاد در یک فضای مشترک در دوره تحصیلی و جنسیت همسان به شرط تفکیک روزها یا نوبت صبح و عصر مجاز است.


ماده ۱۱ـ [اصلاحی ۱۴۰۲/۱۲/۱۶]
اعتبار تأییدیه‌­های اخذ شده موضوع ماده (۶) این آیین­‌نامه، برای بناهای استیجاری چهار سال، بناهای خریداری‌شده شش سال و بناهای احداثی یا تکمیلی ده سال است. ادامه فعالیت مدارس و مراکز آموزشی و پرورشی غیردولتی منوط به دریافت تأییدیه مجدد از ادارات کل نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس است.

تبصره ۱ـ [اصلاحی ۱۴۰۲/۱۲/۱۶]
در مورد ساختمان مدارس و یا مراکزی ­ که مطابق فرآیندهای مندرج در این آیین­‌نامه، استحکام بنا گرفته‌­اند و توسط مؤسس دیگری، اجاره یا خریداری می‌شوند، به شرط منقضی­ نشدن تاریخ تأییدیه، لحاظ جوانب فنی و ایمنی و استحکام بنای ساختمان ، تا زمان اعتبار تأییدیه، اخذ مجدد تأییدیه­ یادشده ضروری نیست.

تبصره ۲ـ [الحاقی ۱۴۰۲/۱۲/۱۶]
در موارد فوق، چنانچه حوادث غیرمترقبه مانند زلزله، سیل و طوفان رخ دهد، مؤسسان طبق اعلام سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس کشور، ملزم به اخذ تأییدیه مجدد استحکام بنای ساختمان خواهند بود.


ماده ۱۲ـ [اصلاحی ۱۴۰۲/۱۲/۱۶]
مؤسسانی که قبل از ابلاغ این آیین­‌نامه نسبت به تأسیس و راه‌اندازی مدارس یا مراکز آموزشی و پرورشی غیردولتی اقدام کرده‌­اند، مکلفند حداکثر تا پایان سال ۱۴۰۵، شرایط استحکام بنای مدرسه یا مرکز خود را با ضوابط این آیین­‌نامه منطبق کنند. در غیر این صورت شورای نظارت استان در خصوص ادامه فعالیت آنها تصمیم‌گیری خواهد کرد.


ماده ۱۳ـ از تاریخ لازم ­الاجرا شدن این آیین­‌نامه، آیین­‌نامه استقرار مدارس غیردولتی در مناطق و محلات مختلف موضوع تصمیم­نامه شماره ۴۲۸۱۳/۵۷۸۳۹ مورخ ۱۳۸۹/۳/۱۶ لغو می‌شود.

معاون اول رئیس‎ جمهور ـ اسحاق جهانگیری