شماره: ۱۰۰۰/۹۹/۴۱۹۵ – ۱۳۹۹/۵/۱۵
در راستای شفاف سازی مقررات سازمانی، رعایت اصل قانون مداری، ایجاد وحدت رویه و بهبود مستمر امور در واحدهای اجرایی، با لحاظ چشم انداز سازمان در این برنامه سال ۱۴۰۰ به عنوان سازمانی پایدار، پویا، چابک و سرآمد در پاسخ گویی، با فرآیندهای هوشمند ارایه خدمات به هنگام و رضایت مندی شرکای اجتماعی سازمان، توجه ادارات کل استان، موسسه حسابرسی تامین اجتماعی و واحدهای تابعه را به رعایت و اجرای دقیق مفاد این بخشنامه جلب می نماید.
فصل اول : قوانین مرتبط و تعاریف
۱ – مواد (۲)، (۲۸)، (۳۰)، (۳۱)، (۳۸)، (۳۹)، (۴۰)، (۴۱) و (۴۷) قانون تامین اجتماعی و مصوبات شورای عالی تامین اجتماعی.
۲ – قانون کار، قانون تجارت، قانون رفع موانع تولید، قانون مالیات های مستقیم و قانون حداکثر استفاده از توان تولیدی و خدماتی کشور.
۳ – کلیه بخشنامه ها، دستورهای اداری، دادنامه ها و تصویب نامه های مرتبط.
۴ – در این بخشنامه منظور از واژگان «سازمان»، «قانون»، «بازرسی یا رسیدگی» و «مشمول» به ترتیب «سازمان تامین اجتماعی»، «قانون تامین اجتماعی»، «بازرسی از دفاتر» و «مشمول کسر حق بیمه» می باشد.
فصل دوم : وظایف شعبه، کارفرما و اولویت های انجام بازرسی
الف : وظایف شعبه و کارفرما
۱ – تعیین کارگاه های حایز شرایط:
کارگاه های دارای شخصیت حقوقی یا حقیقی که مطابق قوانین و مقررات مکلف به اخذ، تحریر و نگهداری دفاتر می باشند، حائز شرایط باررسی می باشند.
تبصره ۱: شعب مجاز به صدور درخواست بازرسی دفاتر مقاطعه کاران در مورد قراردادهایی که حق بیمه آن ها مطابق مواد (۳۸) و (۴۱) قانون دریافت و مفاصا حساب صادر می گردد، نمی باشند.
تبصره ۲: شعب مجاز به صدور درخواست بازرسی دفاتر اشخاص حقیقی و حقوقی قبل از تاریخ تأسیس آن ها نمی باشند.
تبصره ۳: بازرسی دفاتر اشخاص حقیقی و حقوقی مانع از انجام بازرسی کارگاهی آنها طبق ضوابط و مقررات مربوطه نمی گردد.
۲ – نحوه اخذ مدارک و صدور درخواست و ارسال به موسسه حسابرسی تامین اجتماعی:
۱ – ۲ – اخذ فرم شماره ۱ (پیوست یک) و فرم اطلاعات اولیه بازرسی از سیستم و ابلاغ آن به کارفرما.
تذکر ۱: در خصوص اشخاص حقوقی درخواست و انجام بازرسی دفاتر می بایستی از طریق شعبه محل استقرار اقامتگاه قانونی (بر اساس قانون تجارت) صورت گیرد و گزارش بازرسی دفاتر مربوطه نیز به شعبه مذکور ارسال گردد.
در صورتی که کارفرما محل نگهداری دفاتر خود را محلی غیر از اقامتگاه قانونی اعلام نماید، بازرسی دفاتر از طریق شعبه محل نگهداری دفاتر انجام می گردد.
تذکر ۲: درخواست بازرسی شرکت های بخش خصوصی با رعایت تصویب نامه ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی به شماره ۵۰۴۳۲ مورخ ۳۱ /۴ /۱۳۹۶، صرفا از آخرین سال مالی با لحاظ موارد استثنای تصویب نامه صادر می گردد. دستگاه های اجرایی، شرکت های دولتی، شهرداری ها، نهادها و موسسات عمومی غیردولتی مشمول تصویب نامه مزبور نمی باشند.
تذکر ۳: شرط برخورداری مقالعه کاران از تسهیلات مقرر در ماده (۴۰) قانون رفع موانع تولید رقابت‌پذیر و ارتقای نظام مالی کشور مصوب مورخ ۱ /۲ /۱۳۹۴ (موضوع الحاق یک تبصره به ماده (۳۸) قانون تامین اجتماعی)، ماده (۱۱) قانون حداکثر استفاده از توان تولیدی و خدماتی کشور و حمایت از کالای ایرانی مصوب مورخ ۱۵ /۲ /۱۳۹۱ و مصوبات هیات امنای سازمان تامین اجتماعی و صندوق های تابعه، ارسال به هنگام یک نسخه تصویر قرارداد منعقده به سازمان، ارسال لیست و پرداخت حق بیمه کارکنان و انجام بازرسی سالیانه دفاتر می باشد.
تعریف سال مالی: در اصول حسابداری و حسابرسی، سال مالی به سال (یا دوره ای) اطلاق می گردد که:
– دفاتر قانونی تحریر، تکمیل و عملیات بستن حساب ها صورت گرفته باشد.
– مجمع سالیانه شرکت برگزار و گزارش صورت های مالی توسط حسابرس مستقل ارایه شده باشد.
۲ – ۲ – دریافت اطلاعات اولیه مورد نیاز بازرسی و مستندات موضوع فرم شماره ۱ طی نامه رسمی کارفرما (اشخاص حقوقی با امضای مدیرعامل و صاحبان امضای مجاز طبق اساس نامه و یا آخرین آگهی تغییرات و ممهور به مهر شرکت، اشخاص حقیقی با امضای کارفرما و اثر انگشت). لازم به ذکر است در سامانه متمرکز بازرسی دفاتر اطلاعات مورد اشاره، توسط کارفرما از طریق پرتال غیرحضوری، به سازمان ارایه نامه از سوی کارفرما نمی باشد.
۳ – ۲ – اخذ فرم شماره ۲ (پیوست دو) و ارسال مدارک و مستندات دریافتی موضوع بند (۲ – ۲) به موسسه حسابرسی تامین اجتماعی.
تذکر – چنانچه کارفرمایان موضوع این بخشنامه به هر دلیلی از تکمیل و اعاده ضمایم فرم شماره یک (فرم اطلاعات اولیه بازرسی دفاتر) ظرف مهلت تعیین شده در آن استنکاف نمایند و یا دارای دفاتر سفید و نانویس باشند، شعبه مکلف است با ارسال فرم شماره ۲، بازرسی دفاتر را درخواست نماید و در صورتی که اعلام نمایند در تمام دوره درخواست فاقد دفاتر می باشند، نیازی به ارسال فرم شماره ۲ به موسسه حسابرسی تامین اجتماعی نبوده و حسب مورد باید بر مبنای سایر مدارک موجود در پرونده و ضوابط و مقررات از جمله مواد (۴۰) و (۴۱) قانون و برابر مصوبات شورای عالی تامین اجتماعی، نسبت به محاسبه و مطالبه حق بیمه اقدام گردد.
ب : اولویت های انجام بازرسی به ترتیب ذیل خواهد بود:
۱ – کارگاه های حائز شرایط صدور مفاصاحساب قرارداد بر اساس بازرسی.
۲ – قرارهای صادره از سوی هیات های تشخیص مطالبات.
۳ – دستور موردی مدیرعامل سازمان، معاونت بیمه ای، اداره کل وصول حق بیمه و محاکم قضایی (دستور مقامات).
۴ – اشخاص حقوقی در حال تصفیه، انحلال، ورشکستگی و موضوع ماده (۳۷) قانون.
فصل سوم : اقدامات موسسه حسابرسی تامین اجتماعی
الف : ثبت درخواست ها در سیستم
۱ – موسسه حسابرسی تامین اجتماعی پس از دریافت درخواست های سیستمی شعب (شامل اطلاعات تجمیعی فرم شماره ۱، فرم اطلاعات اولیه بازرسی و فرم شماره ۲ موظف است نسبت به ثبت درخواست ها در سیستم خود اقدام نماید.
۱ – ۱ – موسسه حسابرسی تامین اجتماعی می بایست درخواست های واصله را با توجه به اولویت بندی تعیین شده در بند (ب) فصل دوم جهت انجام بازرسی دفاتر برنامه ریزی نماید.
۲ – ۱ – صدور حکم انجام بازرسی با تعیین سرپرست کار و ناظر پروژه.
۳ – ۱ – مراجعه به محل نگهداری دفاتر قانونی و اسناد مالی کارفرما جهت انجام بازرسی.
۴ – ۱ – در مواردی که امکان بازرسی در محل اعلام شده از سوی کارفرما توسط بازرسان دفاتر وجود نداشته باشد
رسیدگی به دفاتر و اسناد در محل موسسه حسابرسی تامین اجتماعی یا اداره کل استان بلامانع است.
۲ – موسسه حسابرسی تامین اجتماعی باید برنامه ریزی نماید و رسیدگی درخواست های با اولویت قسمت «ب» فصل دوم را حداکثر طی مهلت چهارماه و درخواست های دیگر را حداکثر طی یک سال از زمان وصول درخواست، انجام و گزارش بازرسی دفاتر مربوطه را به شعب ذی‌ربط ارسال نماید. ضمنا درخواست های با اولویت شماره (۲) و (۳) قسمت «ب» فصل دوم از این قاعده مستثنی بوده و لازم است حسب مفاد درخواست با قید فوریت اقدام گردد.
ب – اقدامات لازم پس از صدور حکم بازرسی
پس از صدور حکم بازرسی، سرپرست کار به اتفاق بازرسان دفاتر باید به محل مراجعه و اقدامات اولیه را به شرح ذیل انجام دهند:
۱ – بررسی اولیه دفاتر ابرازی از نظر مرتبط بودن با کارفرمای مورد رسیدگی، سال های مورد درخواست، پلمپ دفاتر ابرازی و تاریخ اخذ آن، بدیهی است مشاهده اشکال در بررسی اولیه مانع از رسیدگی نبوده و ضمن رسیدگی به دفاتر و استخراج هزینه ها وفق مقررات، می بایستی موارد مشاهده شده طی بند گزارش بازرسی دفاتر منعکس گردد.
۲ – انطباق تراز آزمایشی قبل از بستن حساب ها پس از کنترل جمع با مانده حساب ها در دفتر کل و انطباق جمع گردش حساب ها با دفاتر روزنامه سال مورد درخواست. با توجه به این که همواره دفاتر (روزنامه و کل) مبنای رسیدگی می باشد، لذا چنانچه در تمام یا برخی از سال های مورد درخواست، دفاتر روزنامه و کل ارایه نگردد یا شرح مندرج در دفاتر مذکور گویا نبوده و اسناد مربوطه ارایه نشود، باید حسب مورد اظهارنامه مالیاتی و تراز آزمایشی قبل از بستن حساب های سال مربوطه اخذ و گزارش عدم امکان رسیدگی صرفا نسبت به سال های مزبور تهیه گردد و رسیدگی سال هایی که دفاتر آنان موجود است گزارش گردد.
ج : سرفصل های مورد رسیدگی
به دلیل تفاوت در سیستم حسابداری شرکت ها و نیز عدم الزام به رعایت اصول و ضوابط متداول حسابداری در اغلب شرکت های بخش خصوصی، مبالغ پرداختی تحت عناوین متفاوت و گاهی نامتجانس در سرفصل ها و حساب ها ثبت می گردد.
۱ – در سر فصل هایی که ذاتاً اسناد هزینه حقوق و دستمزد و مزایای مشمول کسر حق بیمه در آن ها ثبت می گردند می بایستی اسناد مربوط به حقوق و مزایا، یا هزینه های مشمول کسر حق بیمه به تفکیک، با قید شماره و تاریخ سند و تفکیک اقلام مشمول و غیرمشمول با توجه به ماهیت آن ها در ستون های مربوطه، در کاربرگ ثبت شود. چنانچه بخشی از اسناد، فاقد حقوق و مزایا و هزینه های مشمول کسر حق بیمه باشد، لازم است به صورت سرجمع (یک قلم) در کاربرگ ثبت و در ستون ملاحظات کاربرگ توضیح داده شود.
۲ – در سرفصل هایی که اسناد با ماهیت حقوق و دستمزد در آن ها ثبت نمی گردد نیازی به استخراج هزینه های آن ها نبوده و باید مراتب رسیدگی به سرفصل همراه با نام سرفصل و قید این که فاقد اقلام مشمول بوده ، در گزارش بازرسی دفاتر ذکر گردد.
لیکن چنانچه در این سرفصل ها، اسنادی با ماهیت حقوق و دستمزد و مزایا تحت عناوین دیگری ثبت شده باشد، لازم است در ستون های مربوطه در کار برای طبقه بندی شده و مراتب به همراه مستندات، قراین و دلایل موید شمول کسر حق بیمه، در بند گزارش انشایی افشا گردد.
نکات حائز اهمیت در هنگام رسیدگی سرفصل ها:
– از شرکت های مقاطعه کاری بازرسی دفاتر به عمل نمی آید مگر در حالات خاص و مصادیقی که بیان شده است.
– در رسیدگی به کلیه سر فصل ها همواره باید مدارک و مستندات پرداخت هایی که به موجب قرارداد صورت می گیرد از جمله تصویر قراردادها، مفاصاحساب های دریافتی و اخذ و ضمیمه گزارش گردد.
تبصره ۱: شرح اسناد استخراجی باید دقیقا مطابق با سند رویت شده از سوی بازرس و دفاتر بوده و از اعمال هرگونه دخل و تصرف خود داری گردد.
تبصره ۲: در رسیدگی ها می بایست از استخراج ارقام و اقلام مشمول بطلور مضاعف که ناشی از انتقال و جابجایی و یا اصلاح سرفصل ها می باشد، ممانعت به عمل آید.
تبصره ۳: در استخراج اقلام مشمول، ضمن رعایت حداکثر سقف حقوق و مزایای مشمول کسر حق بیمه سنواتی در مورد پرداختی به کارکنان در صورت اثبات موضوع برای بازرس دفاتر، می بایست موارد مندرج در فهرست طبقه بندی بر اقلام مشمول و غیرمشمول (پیوست یازده) رعایت شود.
تبصره ۴: بازرس دفاتر باید جهت جلوگیری از سوء استفاده های احتمالی از هرگونه لاک گرفتگی، قلم خوردگی و جابه جایی ارقام خودداری نماید.
تبصره ۵: در صورت عدم همکاری (عدم ارایه اسناد و دفاتر) کارفرمایان در اجرای تصویب نامه ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی به شماره ۵۰۲۳۲ مورخ ۳۱ /۴ /۱۳۹۶ مبنی بر امکان رسیدگی شرکت های بخش خصوصی صرفاً در آخرین سال مالی، سازمان مجاز خواهد بود بر اساس اختیارات موضوع ماده (۴۷) قانون تامین اجتماعی اقدام نماید.
د ) نحوه تشخیص حقوق، مزد و مزایا و سایر هزینه های مشمول
۱ – کلیه وجوه پرداختی به کارکنان به استثنای موارد ذیل مشمول کسر حق بیمه می باشد:
۱ – ۱ – بازخرید ایام مرخصی در حدود مقرر در مواد (۶۴)، (۶۶) و (۷۱) قانون کار.
۲ – ۱ – هزینه سفر و فوق العاده ماموریت به شرط ارایه مستندات و مدارک مثبته از قبیل: حکم ماموریت، بلیط رفت و برگشت وسیله نقلیه مورد استفاده، تصاویر گذرنامه و روادید.
۳ – ۱ – کمک هزینه عائله مندی (حق اولاد).
۴ – ۱ – حق همسر به کارکنان در موسسات مشمول قانون نظام هماهنگ پرداخت و جایگزین آن ها.
۵ – ۱ – عیدی طبق قانون کار و سایر قوانین و مقررات، پاداش نهضت سوادآموزی.
۶ – ۱ – پرداخت های نقدی یا غیرنقدی مناسبتی (مانند پرداختی بابت زادروز ، اعیاد و مناسبت ها).
۷ – ۱ – پاداش بهره‌وری و افزایش تولید طبق ضوابط ماده (۴۷) قانون کار.
۸ – ۱ – کمک هزینه مسکن و خواربار در ایام بیماری.
۹ – ۱ – حق شیر و حل تضمین (کسر صندوق).
۱۰ – ۱ – خسارات اخراج و مزایای پایان کار (حق سنوات).
۱۱ – ۱ – وجوه پرداختی به شاغلین و با بازنشستگان تحت پوشش سایر صندوق های بیمه و بازنشستگی دولتی (در صورت ارایه مستندات و مدارک مثبته).
۲ – وجوه و یا ما به ازای پرداختی به اشخاص حقوقی و حقیقی که فاقد مفاصاحساب موضوع ماده (۲۸) قانون می باشند، بر حسب ماهیت کار و خدمات ارایه شده و با توجه به شرح فهرست طبقه بندی ریز اقلام مشمول و غیرمشمول (پیوست یازده) این بخشنامه، شناسایی و در کاربرگ مربوطه درج و مشمول گردد.
۳ – قراردادهایی که موضوع عملیات آن توسط شخص مجری به تنهایی انجام پذیرفته و دارای تبعیت دستوری و اقتصادی و انجام شخصی کار باشد و مشمول قوانین استخدامی از جمله قانون کار باشد، قرارداد کار محسوب می گردد و حق الزحمه پرداختی به اشخاص مذکور برابر بند (۵) ماده (۴) قانون تامین اجتماعی با رعایت سقف دستمزد مشمول می باشد.
۴ – قراردادهای مقاطعه کاری تک نفره که فاقد مشخصات بند (۳) بوده و موضوع عملیات پیمان منحصراً توسط شخص مقاطعه کار به تنهایی انجام گرفته باشد، با عنایت به دادنامه های شماره (۵۸) مورخ ۲۵ /۵ /۱۳۷۶ و (۱۸۱۵) مورخ ۶ /۱۱ /۱۳۹۳ هیأت عمومی دیوان عدالت اداری، از شمول ماده (۳۸) قانون تأمین اجتماعی خارج می باشند.
تذکر- در صورت وجود ابهام در تشخیص نوع قرارداد موضوع بندهای (۳) و (۴) فوق الذکر، اصل و قاعده اولیه بر برقراری رابطه کار بین طرفین (قرارداد کار) است و برای نفی قاعده اصلی و اثبات ادعای خلاف، باید دلایل و مستندات معتبری برای آن وجود داشته باشد و دلیلی قوی تر از اصل ارایه گردد.
۵ – صورت حساب (فاکتور) کالا و خدمات صادره توسط کلیه واحدهای صنفی تولیدی و خدماتی دارای شناسنامه و مجوز از مراجع ذی صلاح قانونی به شرط این که انجام کار توسط بیمه شدگان و در محل کارگاه ثابت صورت گرفته باشد لازم است در کاربرگ شماره ۳، ثبت گردد.
تعریف فاکتور: فاکتور یا صورت حساب رسمی سندی تجاری است شامل اطلاعات کالا یا خدمات مورد معامله، ارزش ریالی آن ها، تخصیص مالیات بر ارزش افزوده، نحوه فروش نقدی /غیرنقدی)، مشخصات هویتی کامل فروشنده و خریدار، نشانی و نوع فعالیت، امضا و مهر صادرکننده، کد اقتصادی که در زمان رسیدگی ضمیمه سند و قابل پی گیری و بررسی باشد.
۶ – در موردی که اسناد حسابداری موضوع بند (۵) فوق به رغم شرح سند، فاقد ضمایم باشد مراتب کتبا به کارفرما یا نماینده معرفی شده اعلام و رسید دریافت گردد و چنانچه حداکثر تا پایان زمان انجام بازرسی از ارایه مستندات مربوطه خودداری و یا از دریافت مکاتبات امتناع نماید، اقلام مذکور در کاربرگ شماره ۲ طبقه بندی گردد.
تبصره- مدارک و مستنداتی که پس از تکمیل و ثبت گزارش بازرسی دفاتر، از سوی کارفرما ارایه گردد، باید طبق مقررات به مراجع رسیدگی (هیات های تشخیص مطالبات) ارایه گردد.
هـ ) نکات حایز اهمیت در زمان رسیدگی به دفاتر قانونی
۱ – موسسه حسابرسی تامین اجتماعی مکلف است پس از بررسی اطلاعات فاکتور صورت حساب قراردادهای مندرج در جدول بند (۱۰) اطلاعات اولیه بازرسی (پیوست یک) که دارای پرونده مقاطعه کاری در شعب تامین اجتماعی می باشند، نسبت به استخراج وجوه مذکور و ثبت آن ها به تفکیک در کاربرگ شماره ۳ (پیوست پنج) اقدام نماید.
۲ – در ارتباط با درخواست های بازرسی از دفاتر قانونی کارگاه هایی که علت درخواست آن ها، «مجری قرار داد» اعلام شده است، مقرر گردید موسسه حسابرسی تامین اجتماعی فهرست کلیه وجوه درآمدی ناشی از قراردادها را به تفکیک طی فرم مربوطه (پیوست شش) استخراج و به همراه تصاویر قراردادها پیوست گزارش نموده و در خصوص فاکتورها و صورت حساب ها نیز فهرست آن ها را به صورت فایل پی دی اف در قالب لوح فشرده به گزارش بازرسی دفاتر ضمیمه نماید.
۳ – در استخراج اسناد پرداختی به اشخاص حقیقی، ذکر مشخصات هویتی نام و نام خانوادگی، کد ملی و…)، روزهای دقیق کارکرد، ماه مربوطه و ضمیمه نمودن اسناد و مدارک، در صورت وجود، توسط بازرس دفاتر الزامی می باشد.
۴ – در خصوص غیر مشمولین تصویب نامه ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی که رسیدگی بیش از آخرین سال مالی در دستور کار قرار گرفته و کارفرما اسناد و دفاتر برخی از سنوات را ارایه نمی نماید، به دلیل عدم دستیابی به برخی از سرفصل های مشمول سنوات قبل، اقلام مشمول طبق سند افتتاحیه اولین سال تحت رسیدگی وفق قسمت دوم از فهرست طبقه بندی ریز اقلام مشمول و غیرمشمول (پیوست یازده) استخراج می گردد.
فصل چهارم : معرفی و نحوه استفاده از کاربرگ های بازرسی دفاتر
۱ – کاربرگ شماره ۱ (پیوست سه)
۱ – معرفی ستون های کاربرگ
۱ – ۱ – این کاربرگ جهت ثبت حقوق و مزایایی که لیست آنها به شعبه ارسال شده و بررسی و تعیین تکلیف اقلامی که کارفرما طی لیست ارسالی خود ابراز نموده مورد استفاده قرار می گیرد.
۲ – ۱ – در بالای کاربرگ به ترتیب نام شرکت، سال مورد رسیدگی، نام سرفصل مورد رسیدگی از دفتر معین یا کل بر اساس اظهارنامه مالیانی و جدول مربوطه با تراز آزمایشی شرکت، ردیف اظلهارنامه مالیاتی یا ردیف مربوط به سرفصل تراز آزمایشی، کد کارگاهی تامین اجتماعی و نام شعبه یا نمایندگی لیست ارسالی کارفرما نوشته می شود.
۳ – ۱ – ستون (۱) شماره سند: در این ستون شماره سند درج می گردد.
۴ – ۱ – ستون (۲) تاریخ مسند: در این ستون تاریخ سند درج می گردد.
۵ – ۱ – ستون (۳) شرح سند: در این ستون در مقابل شماره و تاریخ سند توضیحات لازم جهت هر چه روشن تر شدن موضوع پرداخت، از جمله تعداد بیمه شدگان، ماه مربوط به پرداخت حقوق و مزایا و… درج می شود.
۶ – ۱ – ستون (۴) مبلغ طبق سند: در این ستون و در مقابل شرح هر سند، مبلغ حقوق و مزایا و یا قسمتی از آن که لیست آن به سازمان ارسال شده است ثبت می شود.
۷ – ۱ – ستون (۵) جمع کل حقوق و مزایای مشمول طبق لیست ارسالی: در این ستون و در مقابل هر ماه جمع کل مبلغ حقوق و مزایای مشمول طبق لیست مربوطه درج می شود.
۸ – ۱ – ستون (۶) مشخصات اظهارنامه یا برگ پرداخت: در این ستون به ترتیب شماره و تاریخ اظهارنامه یا برگ پرداخت مربود به هر ماه نوشته می شود و در صورت ناخوانا بودن شماره و تاریخ اظهار نامه یا برگ پرداخت باید به آن اشاره شود.
۹ – ۱ – ستون (۷) بیست درصد (۲۰ %) حق بیمه سهم کارفرما و (۳ %) بیمه بیکاری: در صورتی که حق بیمه سهم کارفرما و بیمه بیکاری از جمله اقلام تشکیل دهنده هزینه سند حقوق و مزایا باشد، رقم مربوطه در این ستون ثبت می شود.
۱۰ – ۱ – ستون (۸) اقلام غیرمشمول طبق لیست: در این ستون و در مقابل هر ماه اقلام غیرمشمول مندرج در لیست ارسالی به شعبه درج می گردد. بدیهی است همواره جمع ارقام ستون های ۵، ۷ و ۸ برابر با رقم ستون ۴ خواهد بود.
۱۱ – ۱ – ستون (۹) ملاحظات: چنانچه توضیحی جهت روشن تر شدن موضوع سند ضروری باشد، در این ستون نوشته می شود.
۲ – حالات مختلف در تنظیم کاربرگ
۲ – ۱ – مبلغ حقوق و مزایایی که لیست آن به سازمان ارسال شده (رقم مندرج در ستون ۴ کاربرگ) با مبلغ حقوق و مزایا طبق سند مربوطه مطابقت دارد:
۲ – ۱ – ۱ – در صورتی که لیست ارسالی با رعایت دقیق اقلام مشمول وغیرمشمول تنظیم شده باشد، بازرس دفاتر نسبت به تکمیل سطرهای کاربرگ شماره (۱) براساس اطلاعات لیست ارسالی به سازمان اقدام می نماید.
۲ – ۱ – ۲ – در صورتی که پس از بررسی اسناد و ضمایم آنها مشخص گردد که بخشی از حقوق یا مزایای پرداختی من جمله اضافه کاری، ایاب ذهاب و… در لیست ارسالی جزو اقلام غیرمشمول درج گردیده است، بازرس دفاتر نسبت به شناسایی و کسر مبالغ فوق الذکر از کاربرگ شماره (۱) و درج آن با رعایت سقف دستمزد مزایای مشمول در کاربرگ شماره (۲) اقدام و موضوع را طی بند گزارش افشا می نماید.
۲ – ۲ – مبلغ حقوق و مزایایی که لیست آن به سازمان ارسال شده (رقم مندرج در ستون ۴ کاربرگ) از مبلغ حقوق و مزایا طبق سند مربوطه بیشتر باشد، در این حالت بازرس دفاتر می بایست پس از بررسی کامل کلیه اسناد و ضمایم مرتبط با حقوق و مزایا، نسبت به کسر مبالغ مازاد حسب مورد از ستون های (۸) یا (۷) یا (۵) و به تبع آن از ستون (۴) کاربرگ شماره (۱) و درج در سطری جداگانه، با شرح مازاد لیست ارسالی به سند اقدام و موضوع را طى بند گزارش افشا نماید. در این حالت چنانچه محرز گردد کارفرما نسبت به ارسال لیست کارکنان غیرشاغل اقدام نموده و یا دستمزد واقعی پرسنل را ابراز ننموده، و شعبه موظف است وفق مقررات و دستورالعمل های مربوطه نسبت به بررسی لیست های ارسالی کارفرما اقدام نماید.
۲ – ۳ – مبلغ حقوق و مزایایی که لیست آن به سازمان ارسال شده (رقم مندرج در ستون ۴ کاربرگ) از مبلغ حقوق و مزایا طبق سند مربوطه کمتر باشد و بررسی اسناد و ضمایم سند و لیست ارسالی به سازمان مشخص نماید حقوق و مزایای تعدادی از پرسنل به طور کلی طی لیست اعلام نگردیده یا برخی اقلام مشمول کسر حق بیمه پرسنل مندرج در لیست ارسالی ابراز نگردیده، در این حالت در صورتی که برای بازرس دفاتر علت مغایرت معلوم گردد، می بایستی مستندات مربوطه را ضمیمه سند نموده و نسبت به درج مبالغ مذکور با رعایت سقف دستمزد مزایای مشمول در کاربرگ شماره (۲) اقدام نماید و در صورتی که مستندات پیوست اسناد گویای علت اختلاف نباشد با شرح مازاد سند به لیست ارسالی در کاربرگ شماره (۲) طبقه بندی نماید.
۳ – اقدام شعبه
۳ – ۱ – کاربرگ شماره (۱) به تفکیک هر یک از شعب سازمان که لیست به آن ها ارسال شده تهیه می گردد فلذا شعبه دریافت کننده اصل گزارش بازرسی دفاتر موظف است نسبت به ارسال کاربرگ های شماره (۱) مربوط به سایر شعب اقدام نماید.
توجه مهم: شعبی که رونوشت گزارش بازرسی دفاتر را دریافت می نمایند، مجاز به محاسبه و مطالبه حق بیمه مغایرت کاربرگ شماره (۱) سایر شعب نمی باشند.
۳ – ۲ – شعب موظف اند پس از دریافت گزارش بازرسی دفاتر، در صورتی که ارقام مندرج در ستون (۵) کاربرگ شماره (۱) در هر ماه بیش از مبلغ دستمزد و مزایای نتیجه عملیات ریاضی لیست آن ماه باشد، نسبت به محاسبه حق بیمه مبلغ ما به التفاوت استخراجی با نرخ (۲۷ %) اقدام نمایند.
۲ – کاربرگ شماره ۲ (پیوست چهار)
۱ – ۲ – از این کاربرگ جهت ثبت کلیه پرداخت هایی که صورت آن ها به سازمان ارسال نشده است و باید توسط بازرس دفاتر استخراج گردد. استفاده می شود و تکمیل قسمت بالای کاربرگ همانند کاربرگ شماره یک می باشد.
۲ – ۲ – ستون های (۱) و (۲): در این ستون ها به ترتیب شماره و تاریخ اسناد حسابداری درج می گردد.
۳ – ۲ – ستون (۳) شرح سنده: توضیحات لازم از متن و ضمایم سند مانند نام و نام خانوادگی دریافت کنندگان وجه، مدت کارکرد، مشخصات قراردادها و به طور کلی اطلاعاتی که دستیابی به آن مقدور بوده و جهت اقدامات بعدی قابل استفاده است در این ستون درج می گردد.
۴ – ۲ – ستون (۴) مبلغ طبق سند: مبلغ سند یا قسمتی از سند که لیست آن به سازمان ارسال نشده است در این ستون و ریز آن با توجه به مشمول یا غیرمشمول بودن حسب مورد در ستون های ۵ (۱ – ۵، ۲ – ۵ و ۳ – ۵) یا ۶ درج می گردد.
۵ – ۲ – ستون (۵) مشمول: از این ستون برای درج اقلام مشمول به ترتیب زیر استفاده می شود
۲ – ۵ – ۱ – ستون حقوق، دستمزد و مزایا (۱ – ۵): در این ستون حقوق و دستمزد و مزایای افرادی ثبت می شود که لیست مربوطه به سارمان ارسال نشده باشد. ذکر کامل مشخصات فرد یا افراد (نام و نام خانوادگی) و روزهای کارکرد در ستون شرح سند و یا پیوست نمودن لیست دریافت کنندگان وجه به کاربرگ مربوطه ضروری بوده و در این صورت باید در ستون توضیحات به موضوع اشاره شود.
۲ – ۵ – ۲ – ستون قرارداد دستمزدی (۲ – ۵): پرداختی به اشخاص حقیقی و حقوقی که عملیاتی را به صورت مقاطعه انجام داده اند و تهیه مصالح به عهده کارفرما (شرک مورد رسیدگی) بوده است و یا کار به صورت دستمزدی انجام شده و ماده (۳۸) قانون و تبصره الحاقی ذیل آن در مورد آن ها رعایت نشده است و مبالغی که بدون عقد قرارداد به اشخاص حقیقی و حقوقی پرداخت می شود، با توجه به فهرست طبقه بندی ریز اقلام مشمول و غیرمشمول کسر حق بیمه (پیوست یازده) در این ستون ثبت می گردد.
۲ – ۵ – ۳ – ستون دستمزد و مصالح (۳ – ۵): پرداخت های شرکت مورد رسیدگی به اشخاص حقیقی و حقوقی که عملیاتی را به صورت مقاطعه انجام داده اند و تهیه مصالح به عهده مقاطعه کار بوده است و یا کار صرفا خدماتی با تجهیزات و ابزار مکانیکی متعلق به مقاطعه کار انجام شده و ماده (۳۸) قانون و تبصره الحاقی ذیل آن در مورد آنها رعایت نشد داست و مبالغی که بدون عقد قرارداد به اشخاص حقیقی و حقوقی پرداخت می شود، با توجه فهرست طبقه بندی ریز اقلام مشمول و غیرمشمول کسر حق بیمه (پیوست یازده) در این ستون ثبت می گردد.
تبصره- در صورت عدم وجود یا عدم ارایه قرارداد فیمابین شرکت مورد رسیدگی و دریافت کننده وجه، ذکر موضوع در ستون توضیحات مقابل مبلغ استخراجی الزامی است.
۶ – ۲ – ستون (۶) غیر مشمول: در این ستون اقلام غیرمشمول ثبت می شود.
۷ – ۲ – ستون (۷) توضیحات: در این ستون اطلاعات تکمیلی لازم درج می شود.
تذکر همواره جمع ستون مشمول (۵) و غیرمشمول (۶) باید معادل مبلغ ثبت شده در ستون (۴) یعنی «مبلغ طبق سند» باشد.
۳ – کاربرگ شماره ۳ (پیوست پنج)
۱ – ۳ – در خصوص اسناد مربوط به قراردادهای مقاطعه کاری که واگذارندگان کار مطابق ماده (۳۸) قانون و تبصره الحاقی ذیل ماده (۳۸) قانون مصوب مورخ ۲۶ /۲ /۱۳۷۲ مجلس شورای اسلامی، نسبت به کسر و نگهداری ۵ % هر صورت وضعیت یا صورت حساب و آخرین قسط مقاطعه کار و نیز ملزم نمودن مقاطعه کار به ارسال لیست و پرداخت حق بیمه مقرر با رعایت ماده (۲۸) قانون و انجام تکالیف مندرج در ماده (۳۹) قانون و همچنین ارسال یک نسخه از قرارداد منعقده در دوره انجام عملیات پیمان به شعبه مربوطه اقدام نموده باشند، لزومی به ثبت اقلام مذکور در کاربرگ شماره ۲ نبوده و بازرس دفاتر مکلف است این اسناد را که حق بیمه آن از طریق پرونده مقاطعه کاری محاسبه و مطالبه می گردد با رعایت بند ۱ قسمت (هـ) فصل سوم این بخشنامه در کاربرگ شماره ۳ ثبت نماید.
۲ – ۳ – لازم است اسناد هزینه های قرارداد های مقاطعه کاری حایز شرایط در کاربرگ شماره ۳ به تفکیک هر قرارداد ثبت و کاربرگ تهیه شده منضم به یک نسخه از قرارداد منعقده، الحاقیه ها، متمم ها، مکاتبات موثر و مرتبط با احتساب حق بیمه و تصاویر مفاصاحساب های دوره ای اخذ شده و در گزارشی انشایی افشا و ضمیمه بخش عمومی گزارش به واحد درخواست کننده بازرسی دفاتر، ارسال گردد.
۳ – ۳ – کاربرگ شماره ۳ دارای سه قسمت اطلاعاتی به شرح ذیل می باشد:
۱ – ۳ – ۳ – قسمت مشخصات کاربرگ
در قسمت صدر کاربرگ، نام کارگاه مورد رسیدگی، دوره مورد رسیدگی، نام سرفصل حساب از دفتر معین یا دفتر کل (بر اساس اظهارنامه مالیاتی یا تراز آزمایشی کارگاه مورد رسیدگی)، ردیف اظهارنامه مالیاتی و جدول مربوطه یا ردیف مربوط به سرفصل تراز آزمایشی و تعداد برگ پیوست کاربرگ درج می گردد.
۲ – ۳ – ۳ – قسمت اطلاعات و مشخصات قرارداد
این بخش که در اجرای ماده (۵) آیین نامه اجرایی تبصره الحاقی ذیل ماده (۳۸) قانون و با بهره مندی از اختیارات قانونی سازمان در مراجعه به اسناد و مدارک کارفرمایان تنظیم گردیده، اطلاعات و مشخصات قرارداد شامل نام مقاطعه کار، استان، نام شعبه، شماره کارگاه /ردیف پیمان، شماره و تاریخ قرارداد، مبلغ اولیه قرار داد و الحاقیه، موضوع قرارداد، شماره و تاریخ الحاقیه یا متمم، وضعیت مفاصاحساب اعم از شماره سریال و شماره و تاریخ صدور و مبلغ کار کرد (ریالی یا ارزی) درج می گردد.
۳ – ۳ – ۳ – قسمت اطلاعات اسناد دفاتر قانونی
۱ – ۳ – ۳ – ۳ – ستون های (۱و ۲ و ۳)، ردیف سطرها، شماره و تاریخ سند: در این ستون ها، به ترتیب ردیف سطرها، شماره و تاریخ اسناد حسابداری درج می گردد.
۲ – ۳ – ۳ – ۳ – ستون (۴ و ۵)، شرح و مبلغ سند: در این ستون ها به ترتیب شرح و مبلغ سند پرداختی به اشخاص ثالث اعم از حقوقی یا حقیقی درج می گردد .
۳ – ۳ – ۳ – ۳ – ستون (۶)، مشمول ماده (۳۸) قانون (فاقد یا مازاد بر مفاصاحساب): در این ستون مبالغ مازاد بر مفاصاحساب یا مبالغ پرداختی موضوع بند ۱ قسمت (هـ) فصل سوم این بخشنامه درج می شود.
۴ – ۳ – ۳ – ۳ – ستون (۷)، غیرمشمول (دارای مفاصاحساب): در این ستون مبالغی که بابت آنها مفاصاحساب ماده (۳۸) قانون اخذ و ارایه گردیده با رعایت سقف ناخالص کارکرد مفاصاحساب درج می گردد.
۵ – ۳ – ۳ – ۳ – ستون (۸), توضیحات: در این ستون توضیحات ضروری و تکمیلی درج می گردد.
۴ – ۳ – چنانچه در حین فرآیند بازرسی دفاتر و تا قبل از تنظیم گزارش، کارفرما نسبت به تشکیل پرونده و اخذ کد کارگاهی بابت قراردادهای مزبور اقدام نماید و مستندات مربوطه را به بازرس دفاتر ارایه دهد. بازرس دفاتر مکلف به درج اسناد هزینه های آن ها در کاربرگ شماره ۳ می باشد.
۴ – کاربرگ رابط
از کاربرگ رابط (پیوست هفت) زمانی استفاده می شود که رسیدگی های انجام شده در هر سرفصل منتهی به ثبت بیش از یک کاربرگ شده باشد که در این صورت خلاصه کاربرگ های هر سرفصل به کاربرگ رابط منتقل و سپس جمع آن به کاربرگ گزارش نهایی منتقل می شود.
۵ – کاربرگ گزارش نهایی
۱ – ۵ – پس از تنظیم کاربرگ های ۱ ،۲ و عنداللزوم کاربرگ رابط جهت هر سال مالی، جمع اقلام استخراجی مندرج در کاربرگ های مربوطه به تفکیک هر سرفصل در کاربرگ گزارش نهایی (پیوست هشت) ثبت می گردد.
۲ – ۵ – در بالای این کاربرگ که برای هر سال مالی باید تهیه گردد به ترتیب نام شرکت مورد رسیدگی، کد کارگاه سال مالی، شماره و تاریخ پلمپ دفاتر و شماره و تاریخ آخرین سند ثبت شده در دفتر درج می شود.
۳ – ۵ – ستون (۱) مشخصات اظهار نامه تراز آزمایشی: این ستون شامل شماره ردیف مبنای رسیدگی و مبلغ می باشد.
۴ – ۵ – شماره ردیف مبنای رسیدگی: در صورتی که مبنای رسیدگی اظهار نامه مالیاتی باشد باید شماره ردیف جدول مربوطه و چنانچه مبنای رسیدگی تراز آزمایشی باشد شماره ردیف تراز مربوطه ثبت شود.
۵ – ۵ – مبلغ، کل مبلغ سرفصل مورد رسیدگی بر اساس اظهار نامه مالیاتی با تراز آزمایشی در این ستون ثبت می شود.
۶ – ۵ – ستون (۲) سرفصل مورد رسیدگی در این ستون نام سرفصل که همان سر فصل هایی است که در کاربرگ های شماره ۱ و ۲ قید شده است باید نوشته شود.
۷ – ۵ – ستون (۳) لیست به سازمان ارسال شده (کاربرگ ۱): جمع ارقام مندرج در کاربرگ شماره ۱ (ستون های ۵ و ۷) به تفکیک هر سرفصل عینا در این ستون و به ترتیب در این ستون ثبت می شود.
۸ – ۵ – ستون (۴) لیست به سازمان ارسال نشده (کاربرگ ۲):
جمع ارقام مندرج در ستون های مشمول (۵) و غیرمشمول (۶) کاربرگ شماره ۲ به تفکیک هر سرفصل به ترتیب در ستون های پیش بینی شده این ستون ثبت و بعضا آدرس کاربرگ های آن در عطف رسیدگی درج می گردد.
۹ – ۵ – ستون (۵) تعداد اوراق کاربرگ:
در این ستون تعداد کاربرگ های استخراجی و سایر ضمایم به تفکیک ستون های پیش بینی شده و بابت هر سرفصل درج می گردد.
تبصره ۱: همواره مجموع ارقام استخراجی و خلاصه شده در ستون های ۳ و ۴ (لیست به سازمان ارسال شده و ارسال نشده) باید با کل مبلغ سرفصل مورد رسیدگی ستون ۲ برابر باشد.
تبصره ۲: در ذیل کاربرگ های شماره ۱ و ۲ و ۳ و رابط محل هایی برای نام بازرس دفاتر و نام سرپرست و امضا و تاریخ تکمیل و تایید و در ذیل کاربرگ گزارش نهایی محل هایی برای نام بازرس دفاتر، سرپرست گروه، سرپرست گروه های اجرایی و سرپرست کنترل کیفی و امضای آن ها و تاریخ، پیش بینی شده است که باید توسط افراد مذکور تکمیل گردد.
با استفاده از کربرگ نهایی و شماره ردیف، و علف و سرفصل مورد رسیدگی می توان کاربرگ رابط مورد نظر را شناسایی کرد.
فصل پنجم : نحوه ارایه گزارش بازرسی دفاتر
بازرس یا بازرسان دفاتر قانونی پس از انجام بازرسی و تنظیم کاربرگ های مربوطه، موظف اند کنترل های لازم و صفحه بندی کاربرگ ها و ضمایم آن ها را به تفکیک سال های مورد رسیدگی به عمل آورند. سپس کلیه کاربرگ های تنظیم شده به امضای بازرسان دفاتر و سرپرست کار برسد.
مراتب انجام یا عدم انجام بازرسی در کل یا برخی از سال های مورد درخواست و نحوه همکاری واحد مورد بازرسی دفاتر و وضعیت اسناد و مدارک مورد رسیدگی از نظر کامل و یا دارای نقص بودن طی «خلاصه گزارش» به موسسه حسابرسی تامین اجتماعی یا نمایندگی آن در استان مربوطه تحویل می گردد.
موسسه حسابرسی تامین اجتماعی یا نمایندگی آن در استان پس از اخذ گزارش بازرسی از بازرس با بازرسان دفاتر می بایستی اقدامات زیر را انجام دهد:
۱ – مقایسه سال های مورد رسیدگی با سال های مورد تقاضای واحد درخواست کننده، بدیهی است در صورت عدم ملاحظه گزارش دوره مورد درخواست باید با مراجعه به خلاصه گزارش که توسط بازرس دفاتر تهیه شده است علت بررسی گردد.
۲ – بررسی کاربرگ های تنظیم شده توسط بازرس یا بازرسان دفاتر از لحاظ صحت عملیات محاسباتی و رعایت مفاد صورتجلسات کمیته وحدت رویه، وجود ضمایم مورد اشاره در کاربرگ ها، انطباق کاربرگ گزارش نهایی با کاربرگ های ۱ ، ۲ و کاربرگ رابط، وجود یا عدم وجود اظهارنامه مالیاتی، برگ های تشخیص مالیات و تطبیق صحت آنها با خلاصه گزارش.
۳ – در صورت تایید گزارش، می بایستی کاربرگ های مربوطه توسط مسئولین ذی‌ربط، امضا و گزارش انشایی که حاوی اقلام مشمول و غیرمشمول، به تفکیک لیست ارسال شده و ارسال نشده به سازمان، سال های مورد رسیدگی، توضیحات لازم و … می باشد توسط موسسه حسابرسی تامین اجتماعی/ نمایندگی آن در استان تهیه و به انضمام گزارش نهایی بازرسی دفاتر انجام شده، با امضای بالاترین مقام موسسه حسابرسی تامین اجتماعی به اداره کل استان واحد درخواست کننده ارسال گردد.
فصل ششم : اقدامات شعبه پس از دریافت گزارش بازرسی دفاتر
پس از آن که اداره کل استان گزارش بازرسی دفاتر واصله از موسسه حسابرسی تامین اجتماعی را از لحاظ کمی و کیفی، مطابق با قوانین و مقررات و بخشنامه های سازمان کنترل و تایید و به شعبه ارسال نمود شعبه موظف است به محض دریافت گزارش، ضمن توجه به مفاد گزارش انشایی، گزارش بازرسی دفاتر را به لحاظ سال های مورد رسیدگی، وجود کاربرگ های مربوطه و ضمایم مورد اشاره در کاربرگ ها بررسی و کنترل نموده و در صورت تایید صحت گزارش، حداکثر ظرف سه روز اداری پس از دریافت گزارش نسبت به انجام محاسبه و صدور حکم مطالباتی به شرح ذیل اقدام و اعلامیه مربوطه را در اسرع وقت به کارفرما ابلاغ نماید و در غیر این صورت با ذکر دقیق اشکال با نقص مشاهده شده، گزارش بازرسی دفاتر را جهت اعاده به موسسه حسابرسی تامین اجتماعی، به اداره کل استان عودت نماید:
۱ – چنانچه برخی از سال های مالی دوره رسیدگی، به هر دلیلی غیرمحاسباتی شده باشد، شعبه به هنگام ورود اطلاعات گزارش بازرسی دفاتر در سیستم می بایستی در خصوص سال های مزبور طبق ضوابط مربوطه اقدام لازم معمول نماید.
۲ – در ارتباط با کاربرگ شماره یک، وفق توضیحات فصل چهارم اقدام گردد.
۳ – در مورد مبالغ مندرج در ستون های فرعی ستون اصلی (لیست به سازمان ارسال نشده) در کاربرگ گزارش نهایی می بایستی به ترتیب زیر عمل گردد:
۱ – ۳ – حق بیمه نسبت به جمع ستون حقوق/ دستمزد و مزایا به ماخذ کامل ۲۷ % محاسبه گردد.
۲ – ۳ – حق بیمه نسبت به جمع ستون قرارداد دستمزدی به ماخذ ۱۵ % محاسبه گردد.
۳ – ۳ – حق بیمه نسبت به جمع ستون قرار داد دستمزدی و مصالح به ماخذ ۷ % محاسبه گردد.
۴ – ۳ – بابت بیمه بیکاری می بایستی معادل یک نهم مبلغ حق بیمه محاسبه گردد.
۴ – در خصوص قراردادهایی که طلی کاربرگ شماره ۳ ضمیمه گزارش بازرسی دفاتر می گردد باید به شرح ذیل اقدام شود:
۱ – ۴ – تنظیم فرم شماره ۳ (پیوست نه) در خصوص قراردادهای درج شده در کاربرگ شماره ۳ و ارسال آن ظرف مدت ۳ روز اداری به شعب مقصد (شعب محل تشکیل پرونده مقاطعه کاران) در راستای ماده (۳۸) قانون و تبصره الحاقی ذیل آن.
۲ – ۴ – شعب مقصد موظفند حداکثر ظرف مدت ۱۰ روز اداری نتیجه اقدامات خود و همچنین تایید مفاصاحساب های اشاره شده در کاربرگ ۳ را طی فرم شماره ۴ (پیوست ده) به شعبه مبدا اعلام نمایند.
۳ – ۴ – ثبت و ضبط اطلاعات فرم شماره ۴ در پرونده مطالباتی توسط شعبه مبدا.
۵ – در مورد کارگاه های حایز شرایط صدور مفاصاحساب قرارداد بر اساس لیست و بازرسی (بند ۱ اولویت ها) که علی رغم تکمیل تعهدنامه، دفاتر آن ها بنا به دلایل ذیل برای کل یا برخی از سال های دوره قابل رسیدگی نباشد.
* خودداری کارفرما از ارایه دفاتر قانونی.
* عدم رعایت استاندارد و اصول متداول حسابداری، مخدوش بودن شرح دفاتر و غیرقابل استناد بودن آن.
* دفاتر یا اسناد ارایه شده سفید با نانویس باشد.
* خودداری از ارایه سیستم مکانیزه و اسناد حسابداری.
شعبه مکلف است پس از دریافت گزارش بازرسی دفاتر غیرمحاسباتی، نسبت به اجرای ماده (۴۱) قانون برابر مصوبات شورای عالی تامین اجتماعی در مورد قراردادهای مورد اجرا در دوره گزارش در اسرع وقت اقدام نماید.
۶ – در صورت اعتراض کارفرما در مهلت مقرر قانونی به بدهی های مذکور، پرونده در اسرع وقت در هیات های تشخیص مطالبات مورد رسیدگی قرار گرفته و پس از طی مراحل قانونی و قطعیت بدهی، نسبت به پی گیری مطالبات با قید فوریت اقدام لازم معمول گردد.
۷ – هیات های بدوی و تجدیدنظر تشخیص مطالبات در صورت لزوم می توانند از بازرس دفاتر مربوطه به عنوان شخص مطلع، جهت ارایه توضیحات دعوت به عمل آورند. بدیهی است افراد مذکور به عنوان مطلع و بدون حق رای در جلسه حضور یافته و عدم حضور ایشان مانع از صدور رای نخواهد بود.
فصل هفتم : آمارها
۱ – شعب مکلفند گزارش آماری وضعیت بدهی های ناشی از محاسبه حق بیمه بر اساس گزارش های بازرسی دفاتر و از منوی «دریافت حق بیمه و مطالبات /پی گیری مطالبات /گزارش ها /گزارش های چاپی /گزارش ها /مطالبات /گزارش بازرسی های دفاتر قانونی» اخذ و نسبت به پی گیری مستمر جهت وصول آنها اقدام نمایند.
۲ – ادارات کل استان ها مکلفند:
۱ – ۲ – وصول گزارش های بازرسی دفاتر مندرج در فایل اکسلی که ماهانه از سوی اداره کل وصول حق بیمه ارسال می گردد، به دبیرخانه واحدهای اجرایی را از طریق پیام سیستم اتوماسیون گام ظرف سه روز اداری (۷۲ ساعت) به اداره کل وصول حق بیمه اعلام نمایند.
۲ – ۲ – پس از اقدام وفق بند فوق نسبت به پی گیری مستمر اقدامات شعب جهت وصول بدهی های ناشی از بازرسی دفاتر اقدام نمایند.
فصل هشتم : سایر موارد
۱ – دور درخواست مجدد، بازرسی کارگاه هایی که قبلا مورد رسیدگی قرار گرفته اند مجاز نبوده مگر در مواردی که مجوز لازم از اداره کل وصول حق بیمه اخذ گردد.
۲ – با عنایت به انعقاد تفاهم نامه مورخ ۶ /۹ /۱۳۹۸ سازمان با جامعه حسابداران رسمی ایران، معاونت بیمه ای مکلف است به منظور بهبود فرایند و به روزرسانی بازرسی دفاتر قانونی از ظرفیت های جامعه حسابداران رسمی ایران جهت اجرایی نمودن فرم خود اظهاری کارفرمایان برخوردار گردد
۳ – از سویی دیگر با توجه به تفاهم نامه مورخ ۱۴ /۷ /۱۳۹۸ سازمان با سازمان مالیاتی کشور، مقرر است استفاده از امکانات پایگاه اطلاعات سازمان مالیاتی کشور برای تطبیق فرم خوداظهاری کارفرما با اظهارنامه مالیاتی در دستور کار قرار گیرد که فرایند اجرای آن متعاقبا ابلاغ خواهد شد. شایان ذکر است تمهیدات و ترتیبات مذکور، سالب اختیارات سازمان در راستای ماده (۴۷) قانون نمی باشد.
۴ – واحدهای اجرایی در خصوص اسناد حق الزحمه (صرفا ستون ۱ – ۵ کاربرگ شماره ۲) که دارای مشخصات کامل شناسنامه ای افراد با دوره و روز کارکرد مشخص می باشند، پس از به روزرسانی و مطالبه و وصول حق بیمه مربوطه (وفق دادنامه شماره ۱۹ مورخ ۲۱ /۱ /۱۳۹۱)، باید نسبت به استخراج سوابق ناشی از بازرسی دفاتر قانونی افراد مذکور اقدام نمایند و چنانچه فاقد مشخصات شناسنامه ای کامل باشند وفق دستور اداری شماره ۳۰۲۶ /۹۸ /۵۰۲۰ مورخ ۷ /۳ /۱۳۹۸ اقدام گردد.
۵ – در صورت بروز هرگونه ابهام در اجرای این بخشنامه، موضوع در «کمیته وحدت رویه» متشکل از نمایندگان معاونت بیمه ای، اداره کل وصول حق بیمه، اداره کل امور حقوقی و قوانین، موسسه حسابرسی تامین اجتماعی، نماینده حوزه بازرسی دفاتر قانونی و نماینده تشکل بخش خصوصی مربوطه مطرح، بررسی و اتخاذ تصمیم می گردد.
۶ – این بخشنامه جایگزین بخشنامه های (۱۱) الى (۳ /۱۱) جدید در آمد، دستورالعمل ها و دستورهای اداری به شرح پیوست می گردد (پیوست دوازده) و در کلیه مواردی که مکاتبات، دستورالعمها و دستورهای اداری پیشین با این بخشنامه تعارض داشته باشد، می بایست این بخشنامه ملاک عمل قرار گیرد.
۷ – شرکت مشاور مدیریت و خدمات ماشینی تامین موظف است در اسرع وقت با همکاری اداره کل وصول حق بیمه و مدیریت فناوری و تحول دیجیتال نسبت به تهیه نرم افزار مربوطه اقدام نماید.
مسئول حسن اجرای این بخشنامه، اداره کل وصول حق بیمه، ادارات کل بیمه ای استان ها، موسسه حسابرسی تامین اجتماعی، روسای شعب و مسئولین ذی‌ربط در واحدهای اجرایی می باشند.
مصطفی سالاری