قانون اهداف، وظایف و اختیارات وزارت ورزش و جوانان

تاریخ تصویب: ۱۳۹۹/۰۶/۱۶
تاریخ انتشار: ۱۳۹۹/۰۷/۱۴

ماده ۱ – کلیه اهداف، وظایف و اختیارات وزارت ورزش و جوانان که در این قانون به اختصار «وزارت» نامیده می شود و نیز دستگاههای تحت نظارت وزارت مذکور در این قانون مقید به رعایت احکام و ارزشهای اسلامی و شؤون انقلاب اسلامی و تابع کلیه قوانین نظام جمهوری اسلامی ایران است.


ماده ۲ – تعاریف

الف – ورزش: فعالیتی مشتمل بر به‌ کارگیری قوای جسمانی، فکری و مهارت‌ های حرکتی است که در انواع تربیتی، همگانی، قهرمانی و حرفه ‌ای با اهداف معین اجراء می شود.

ب – ورزش تربیتی: ورزشی که از سوی خانواده، باشگاه رسمی و نهادهای رسمی آموزشی به‌ ویژه مهدهای کودک، مدارس و دانشگاهها به‌ صورت برنامه ‌ریزی‌ شده پیگیری می شود و هدف آن توسعه مهارت‌ های حرکتی ورزشی پایه است.

پ – ورزش همگانی: هر نوع ورزش و فعالیت بدنی که نشاط و سلامت عمومی مردم را تأمین می‌ کند.

ت – ورزش قهرمانی: ورزشی است رقابتی و سازمان‌ یافته که با توجه به مقررات خاص هر رشته برای ارتقای نصاب (رکورد) های ورزشی و کسب رتبه یا نشان (مدال) انجام می شود.

ث – ورزش حرفه ‌ای: ورزشی است سازمان‌ یافته که با رعایت مقررات خاص هر رشته با هدف کسب انتفاع مالی ورزشکار و سایر ذی ‌نفعان در راستای توسعه اقتصادی و اجتماعی انجام می شود.

ج – تربیت بدنی: فرآیند تربیتی که در آن فرد با شرکت در برنامه ‌ها، فعالیت ‌ها و تمرینات جسمی و ذهنی به رشد و نمو استعدادها در ابعاد جسمانی و اخلاقی می ‌پردازد و موجب بهبود کیفیت زندگی فردی و اجتماعی می شود.

چ – باشگاه ورزشی: به مؤسسه‌ ای اطلاق می شود که توسط اشخاص حقیقی یا حقوقی با هدف تعلیم و تعمیم سلامت جسمی و روحی افراد جامعه مبتنی بر اصول علمی و ارزشهای اسلامی، ایجاد فضای کسب و کار و به دست آوردن رتبه و نشان (مدال) در یک یا چند رشته ورزشی مطابق ضوابط فنی و عمومی تعیین‌ شده با مجوز وزارت تأسیس و فعالیت می ‌کند.

ح – اتحادیه باشگا‌ههای ورزشی: شخصیت حقوقی مستقل و غیرانتفاعی متشکل از باشگا‌ههای ورزشی است که با هدف نظارت و تأمین حقوق صنفی اعضاء در کلیه زمینه‌ های ورزشی به غیر از ورزش حرفه‌ ای با مجوز وزارت ایجاد شده و فعالیت می کند.

خ – شایستگی فنی – حرفه ‌ای: مجموعه‌ ای از دانش، مهارت، توانایی ورزشی و نگرش کسب‌ شده از طریق آموزش و تجربه کاری که برای صلاحیت انجام یک حرفه ورزشی لازم است.

د – منش پهلوانی: بهره‌ مندی از توانمندی ‌های جسمانی در کنار توجه به ارزشهای اخلاقی، معنوی و اعتقادی است که مبنای رفتار و عمل فرد محسوب می شود.

ذ – خیرین ورزش‌ یار: اشخاص حقوقی و حقیقی که نسبت به تأمین تمام یا بخشی از هزینه احداث یا تجهیز مکان ورزشی و حمایت از فعالان و نهادهای ورزشی اقدام می کنند.

ر – مکان ورزشی خیرساز: مکان ورزشی که حداقل نیمی از هزینه ‌های احداث آن توسط خیر یا خیرین تأمین شده‌ باشد.

ز – جوان: به فردی اطلاق می شود که در رده سنی مصوب شورای عالی جوانان قرار دارد.

ژ – خانه‌ های جوانان: مراکزی که برای حفظ و ارتقای هویت دینی، ملی و انقلابی جوانان و مشارکت، تمرین و توانمندسازی اجتماعی و آموزش و مهارت زندگی و نشاط و شادابی جوانان در چهارچوب مصوبات شورای‌ عالی انقلاب فرهنگی ایجاد و فعالیت می کنند.

س – امور جوانان: به فعالیت های مربوط به هماهنگی ابعاد هویتی جوانان در عرصه‌ های دینی، انقلابی، ملی، اشتغال، علم و فناوری، جامعه‌ پذیری، خانواده و ازدواج، سرمایه اجتماعی، مسؤولیت‌ پذیری، مشارکت اجتماعی و مسائل نوپدید جوانان اطلاق می شود.


ماده ۳ – اهداف تشکیل وزارت به ‌شرح زیر است:

الف – ورزش

۱ – توسعه و تعمیم ورزش همگانی

۲ – توسعه و ارتقای ورزش قهرمانی

۳ – ساماندهی و گسترش ورزش حرفه ‌ای

۴ – حمایت و تقویت ورزش تربیتی

۵ – توسعه و تقویت ورزش بانوان

۶ – تحکیم و تقویت معنویت و ارزشهای اخلاقی و منش پهلوانی در ورزش مبتنی بر فرهنگ اسلامی – ایرانی

۷ – ارتقاء و ترویج شایستگی ‌های فنی – حرفه ‌ای در جامعه ورزش

ب – جوانان

۱ – ارتقای هویت دینی، انقلابی و ملی جوانان

۲ – ارتقاء و تقویت سرمایه اجتماعی، مسؤولیت ‌‌پذیری، هویت و مشارکت همه‌ جانبه جوانان

۳ – بهبود و اصلاح سبک زندگی جوانان منطبق بر ارزشهای اسلامی – ایرانی

۴ – توسعه مشارکت داوطلبانه مردمی در امور جوانان

۵ – اتخاذ سیاست ‌های حمایتی در جهت اشتغال و ازدواج جوانان


ماده ۴ – وزارت به ‌عنوان متولی اصلی ورزش و ساماندهی امور جوانان وظایف و اختیارات زیر را در تحقق مفاد ماده (۳) این قانون عهده ‌دار بوده و کلیه دستگاههای اجرائی موضوع ماده (۵) قانون مدیریت خدمات کشوری و بخشهای غیردولتی با رعایت کلیه قوانین و مقررات کشور، مکلف به همکاری با وزارت در زمینه ‌های ذیل می باشند:

الف – وظایف وزارت در حوزه ورزش

۱ – اقدام در جهت بهره‌ مندی اقشار مختلف جامعه از برنامه‌ ها و فعالیت های ورزشی به ‌منظور تحقق تربیت‌ بدنی رایگان برای همه در تمام سطوح

۲ – تهیه و تدوین برنامه‌ های میان ‌مدت و سالانه ورزش کشور با استفاده از ظرفیت دستگاههای ذی ‌ربط و نظارت بر حسن اجرای آنها

۳ – استفاده از ظرفیت‌ های آموزشی و پژوهشی و بهره ‌مندی از دانش فنی و کاربردی حوزه تربیت‌ بدنی و علوم ورزشی موجود کشور به ‌منظور ارتقای علمی ورزش

۴ – ترویج ارزشها و موازین اسلامی و ارزشهای فرهنگی – اخلاقی، انقلابی، منش پهلوانی در ورزش

۵ – جذب، ساماندهی و تسهیل مشارکت، تشویق و حمایت از سرمایه ‌گذاری داخلی و خارجی به‌ منظور توسعه ورزش کشور

۶ – تعیین چهارچوب ‌ها و دستورالعمل اجرائی فعالیت های ورزشی و نظارت بر حسن اجرای آنها

۷ – کشف، پرورش و حمایت از استعدادها در ورزش

۸ – مناسب‌ سازی اماکن و فضا‌های ورزشی جهت بهره ‌برداری و حضور بانوان و خانواده ‌ها و معلولان جسمی و حرکتی

۹ – تسهیل دسترسی مردم برای تماشای مسابقات ورزشی مهم بین ‌المللی و ملی در مکانهای عمومی و محیط‌ های ورزشی روستایی و شهری کشور

۱۰ – نظارت بر حسن اجرای برنامه ‌ها و فعالیت های ورزشی کلیه دستگاههای اجرائی و بخشهای غیردولتی و ارزیابی عملکرد آنها و ارائه گزارش به مراجع ذی ‌ربط

۱۱ – صدور و لغو مجوز فعالیت رشته و سبکهای ورزشی در قالب فدراسیون ‌ها، انجمن‌ ها، کمیته ‌ها و سایر تشکلهای مربوط

تبصره – وزارت مکلف است به ‌منظور تأمین و تجهیز امکانات مورد نیاز رشته ‌های ورزش تیراندازی از قبیل اسلحه و مهمات ورزشی از تولیدات داخلی استفاده نماید. در صورت عدم امکان تأمین از داخل کشور، وزارت مجاز است نسبت به تأمین و واردات تجهیزات مربوطه با تأیید و نظارت وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح در کلیه مراحل ثبت سفارش تا ترخیص، در مبادی ورودی کشور اقدام کند.
دستورالعمل اجرائی این تبصره با رعایت قوانین و مقررات مربوطه توسط وزارت تهیه و به امضای مشترک وزیران دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح و ورزش و جوانان ابلاغ می شود.

۱۲ – صدور و لغو پروانه تأسیس و فعالیت اتحادیه باشگاههای ورزشی، باشگاهها، اماکن و مراکز ارائه‌ دهنده خدمات ورزشی و تندرستی پس از بررسی صلاحیت‌ های عمومی، اخلاقی، علمی و حرفه‌ ای و نظارت بر فعالیت آنها

تبصره – فعالیت های رسمی تربیت بدنی مدارس، دانشگاهها، حوزه‌ های علمیه به جز فعالیت باشگاههای ورزشی آنها از شمول این بند مستثنی است.

۱۳ – حمایت، نظارت و هماهنگ ‌سازی فعالیت های کلیه نهادهای ورزشی اعم از کمیته ملی المپیک، کمیته ملی پارالمپیک، فدراسیون ‌ها، انجمن ‌ها، هیأتها و کمیته ‌های ورزشی به ‌منظور حسن اجرای وظایف

۱۴ – توسعه ارتباطات و حمایت از حضور نمایندگان جمهوری اسلامی ایران در مجامع ورزشی بین المللی و عضویت یا نمایندگی در سازمان ها و مجامع بین المللی ورزشی با هماهنگی و همکاری وزارت امور خارجه

۱۵ – تهیه طرح آمایش سرزمینی ورزش کشور توسط وزارت حداکثر شش‌ ماه پس از لازم ‌الاجراء شدن این قانون طبق قوانین مربوطه

۱۶ – تأمین متناسب و متوازن زیرساختها، امکانات و نیروی انسانی مورد نیاز توسعه ورزش در سطح کشور

۱۷ – تهیه و تدوین آیین ‌نامه ‌ها و دستورالعمل ‌های مربوط به اعزام ورزشکاران و مربیان به خارج از کشور و همچنین ورود ورزشکاران، مربیان و تیمهای ورزشی خارجی به داخل کشور و نظارت بر حسن اجرای آن

۱۸ – احیاء و تقویت ورزشهای ملی و روستایی و بازی ‌های بومی، محلی و توسعه زیرساختهای آن و تلاش برای ارتقاء و ترویج جهانی آنها با هماهنگی دستگاههای ذی ‌ربط

۱۹ – ارتقاء و تقویت جایگاه ورزش قهرمانی کشور در عرصه ‌های جهانی و بین المللی

۲۰ – ایجاد فرصتهای مناسب و عادلانه برای گسترش ورزش بانوان و معلولان

۲۱ – تهیه و ارائه استانداردها و معیارهای تخصصی مربوط به احداث و بهره‌ برداری از اماکن و تجهیزات ورزشی در کشور و نظارت بر حسن اجرای آن

۲۲ – ایجاد، نگهداری، بهره ‌برداری و تجهیز اماکن ورزشی

۲۳ – تعیین تعرفه و قیمت ارائه خدمات ورزشی و تندرستی و هزینه صدور پروانه باشگاه و مجوز احداث ورزشگاه توسط وزارت پس از تصویب هیأت وزیران به‌ صورت سالانه و نظارت بر حسن اجرای آنها

۲۴ – همکاری و هماهنگی با بخش گردشگری و محیط‌ زیست در بهره ‌گیری از ظرفیت ‌های ورزشی کشور

۲۵ – فراهم نمودن بستر و امکانات لازم جهت ورزش همگانی با رویکرد ورزش آسان، ارزان و در دسترس برای عموم مردم

ب – اختیارات وزارت در حوزه ورزش

۱ – حمایت از برنامه ‌ها و فعالیت های فرهنگی، آموزشی و پژوهشی مرتبط با حوزه تربیت‌ بدنی و ورزش کشور

۲ – کسب درآمدهای پایدار از محل تبلیغات رسانه ‌ای و محیطی ناشی از پخش مسابقات ورزشی و فروش بلیط برای فدراسیون ‌ها و باشگاههای ورزشی

۳ – واریز عواید حاصل از بهره ‌برداری و اجاره مجموعه ‌ها، اماکن و اراضی متعلق به وزارت و سایر درآمدهای ناشی از قوانین و مقررات مصوب مربوطه، به حساب درآمد عمومی نزد خزانه‌ داری کل کشور و تخصیص معادل وجوه واریزی به وزارت در قالب بودجه ‌های سنواتی طی ردیف اختصاصی جهت تحقق اهداف و وظایف محوله در این قانون

۴ – بهره ‌برداری از اراضی و فضاهای مورد نیاز وزارت برای امور ورزشی در سطح خشکی، آبی و هوایی با رعایت قوانین و مقررات موضوعه

۵ – پیش‌ بینی تسهیلات و به‌ کارگیری تمهیدات لازم جهت تشویق و توسعه فعالیت های بخش خصوصی با هدف توسعه مشارکت مردمی و گسترش نهضت داوطلبانه در حوزه ورزش

۶ – بهره ‌مندی از ظرفیت خیرین ورزش‌ یار و تسهیل شرایط مشارکت آنان در اداره اماکن ورزشی خیرساز

۷ – کمک به تأمین هزینه ‌های برگزاری مسابقات و مراسم و رویدادهای ورزشی و اعطای جوایز و کمک به قهرمانان، فدراسیون ‌ها، انجمن ‌ها، هیأتهای ورزشی و باشگاههای فعال در زمینه‌ های مختلف ورزشی به‌ جز ورزش حرفه ‌ای از محل اعتبارات سنواتی بودجه کل کشور، در چهارچوب مصوبات هیأت وزیران

۸ – تسهیل فعالیت دانش‌ آموختگان علوم ورزشی در مراکز و باشگاههای ورزشی برای ارائه خدمات مطلوب به جامعه و نظارت مستمر بر آن

پ – وظایف وزارت در حوزه جوانان

۱ – ساماندهی امور جوانان با مشارکت دستگاههای مرتبط و پیگیری نظارت بر اجرای آن

۲ – پیگیری اجرای مصوبات شورای ‌عالی جوانان، ستاد ملی ساماندهی امور جوانان و سیاستهای کلی جمعیت در بخش جوانان

۳ – پایش و پژوهش مستمر وضعیت امور جوانان بر اساس شاخصهای مصوب مراجع ذی ‌ربط

۴ – حمایت از برنامه ‌های پژوهشی مرتبط با امور جوانان و تعامل با مراکز آموزشی و پژوهشی کشور

۵ – صدور مجوز فعالیت تشکلهای مردم ‌نهاد جوانان و نظارت بر عملکرد آنها

۶ – صدور مجوز تأسیس و نظارت بر فعالیت‌ خانه ‌های جوانان

۷ – عضویت یا نمایندگی جمهوری اسلامی ایران در سازمان ها و مجامع بین المللی مرتبط با جوانان با رعایت قوانین و مقررات و هماهنگی وزارت امور خارجه

۸ – حمایت از سرمایه ‌گذاری بخش خصوصی و نهادهای غیردولتی در حوزه‌ های مرتبط با امور جوانان

۹ – اتخاذ تدابیر مناسب برای تسهیل تشکیل خانواده و ترویج فرهنگ فرزندآوری در زوجهای جوان با استفاده از ظرفیت تمامی دستگاههای اجرائی ذی ‌ربط و خیرین

۱۰ – حمایت و توانمندسازی جوانان با ایجاد مراکز تخصصی مشاوره ازدواج و خانواده در راستای تحقق سیاست‌ های کلی جمعیت

ت – اختیارات وزارت در حوزه جوانان

۱ – حمایت از تدوین و اجرای برنامه ‌های مرتبط با امور جوانان

۲ – برنامه ‌ریزی و اجرای برنامه ‌های بین المللی داخلی و خارجی در حوزه جوانان با همکاری و هماهنگی دستگاههای مرتبط و نمایندگی دولت در سازمان ها و مجامع بین المللی مرتبط با جوانان

۳ – پیش‌ بینی تسهیلات و تمهیدات لازم برای تشویق و توسعه فعالیت های بخش خصوصی در حوزه ‌های مرتبط با امور جوانان با همکاری و هماهنگی دستگاههای ذی ‌ربط در حوزه جوانان

۴ – حمایت از ایجاد و اداره خانه ‌های جوانان

تبصره – بندهای‌ »پ» و «ت» این ماده با رعایت مصوبه جلسه 287 مورخ ۱۳۷۱/۵/۶ شورای عالی انقلاب فرهنگی با موضوع تصویب «اساسنامه شورای عالی جوانان» اجراء می‌شود.


ماده ۵ – شورای ‌عالی ورزش و تربیت‌ بدنی جهت تسهیل در تحقق اهداف و وظایف وزارت مندرج در این قانون تشکیل می شود:

الف – وظایف

۱ – اتخاذ سیاست‌ های توسعه تربیت ‌بدنی و ورزش کشور متناسب با سند آمایش سرزمینی کشور در چهارچوب قانون

۲ – هماهنگ ‌سازی فعالیت های تربیت بدنی و ورزش کشور و رفع چالشها و موانع توسعه ورزش در چهارچوب قانون

ب – ترکیب

۱ – رئیس‌ جمهور یا معاون اول رئیس ‌جمهور (رئیس شورا)

۲ – وزیر ورزش و جوانان (دبیر شورا)

۳ – رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور

۴ – معاون رئیس ‌جمهور در امور زنان و خانواده

۵ – وزیر علوم، تحقیقات و فناوری

۶ – وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی

۷ – وزیر آموزش و پرورش

۸ – وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی

۹ – وزیر کشور

۱۰ – وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح

۱۱ – رئیس سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران (بدون حق رأی)

۱۲ – رئیس شورای‌ عالی استان ‌ها (بدون حق رأی)

۱۳ – رئیس سازمان بسیج مستضعفین (بدون حق رأی)

۱۴ – رئیس کمیته ملی المپیک (با حکم رئیس ‌جمهور)

۱۵ – رئیس کمیته ملی پارالمپیک (با حکم رئیس ‌جمهور)

۱۶ – دو نفر از رؤسای فدراسیون ‌های ورزشی به پیشنهاد وزیر ورزش و جوانان و با حکم رئیس‌ جمهور

۱۷ – یک نفر از نمایندگان مجلس شورای اسلامی به پیشنهاد کمیسیون فرهنگی و با رأی مجلس شورای اسلامی به ‌عنوان عضو ناظر

۱۸ – دو نفر از صاحب‌ نظران با تجربه ورزشی (یک نفر از بانوان) به پیشنهاد وزیر ورزش و جوانان و با حکم رئیس‌ جمهور

تبصره ۱ – وزرای دیگر حسب مورد با دعوت دبیر شورا با حق رأی در جلسات شورا حضور می‌ یابند.

تبصره ۲ – مصوبات پس از ابلاغ رئیس ‌جمهور یا معاون اول رئیس ‌جمهور لازم‌ الاجراء است.

تبصره ۳ – در سطح استان، شورای تربیت‌ بدنی و ورزش استان به ریاست استاندار با ترکیب متناظر اعضای شورای ‌عالی تربیت ‌بدنی و ورزش کشور تشکیل می شود و حق رأی اعضای متناظر استانی همانند اعضای شورای عالی خواهد بود و دبیر این شورا مدیرکل ورزش و جوانان استان است. دستورالعمل نحوه تشکیل شورای استان توسط وزارت تهیه و ابلاغ می شود.

تبصره 4 – دبیرخانه شورای ‌عالی با بهره ‌گیری از ظرفیت‌ های علمی و پژوهشی تربیت بدنی و ورزش کشور در وزارت مستقر خواهد بود و مسؤولیت پیگیری و تشکیل جلسات را بر عهده خواهد داشت. دستورالعمل نحوه تشکیل و اداره جلسات توسط وزارت، تهیه و به ‌تصویب شورای یاد شده می ‌رسد.

تبصره ۵ – عضویت اعضاء قائم به فرد است.


ماده ۶ – به منظور تکریم و حمایت از قهرمانان، پیشکسوتان، نابینایان و ناشنوایان، معلولان و جانبازان ورزشی دارای عناوین قهرمانی المپیک و پارالمپیک، جهانی، آسیایی، پارا آسیایی و ملی غیرشاغل و فاقد درآمد مستمر و مشخص، صندوق حمایت از قهرمانان و پیشکسوتان ورزش کشوردر فهرست نهادها و مؤسسات عمومی غیردولتی موضوع قانون فهرست نهادها و مؤسسات عمومی غیردولتی مصوب ۱۹ /۴ /۱۳۷۳ با اصلاحات بعدی با استفاده از منابع و امکانات موجود قرار می‌ گیرد. اساسنامه صندوق توسط وزارت ورزش و جوانان تهیه می شود و ظرف مدت شش‌ ماه پس از لازم ‌الاجراء ‌شدن قانون به تصویب هیأت‌ وزیران می ‌رسد.


ماده ۷ – وزارت مکلف است ظرف مدت شش‌ ماه پس از لازم ‌الاجراء شدن این قانون در چهارچوب این قانون و قانون مدیریت خدمات کشوری ساختار سازمانی و تشکیلات تفصیلی وزارت را تهیه کند و به تأیید سازمان اداری و استخدامی کشور برساند.


ماده ۸ – آیین‌ نامه اجرائی این قانون ظرف مدت شش‌ ماه پس از لازم‌ الاجراء شدن آن توسط وزارت تهیه می شود و به‌ تصویب هیأت وزیران می ‌رسد.

[آیین‌نامه اجرایی قانون اهداف، وظایف و اختیارات وزارت ورزش و جوانان]


ماده ۹ – از تاریخ لازم ‌الاجراء شدن این قانون، قانون تأسیس سازمان تربیت بدنی ایران مصوب ۱۳۵۰/۳/۲۳ لغو می شود.


قانون فوق مشتمل بر نه ماده و هشت تبصره در جلسه علنی روز یکشنبه مورخ شانزدهم شهریور‌ماه یکهزار و سیصد و نود و نه مجلس شورای اسلامی تصویب شد و در تاریخ ۲/۷/۱۳۹۹ به تأیید شورای نگهبان رسید.

رئیس مجلس شورای اسلامی – محمدباقر قالیباف