ماده واحده ـ موافقتنامه بین دولتهای ساحلی دریای خزر در زمینه حمل و نقل مشتمل بر یک مقدمه و دوازده ماده به شرح پیوست تصویب و اجازه مبادله اسناد آن داده می شود.
تبصره ـ در اجرای این موافقتنامه و اصلاحات بعدی آن رعایت اصول هفتاد و هفتم ( 77)، یکصد و بیست و پنجم (125) و یکصد و سی و نهم (139) قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران الزامی است.
بسم الله الرحمن الرحیم
موافقتنامه بین دولتهای ساحلی دریای خزر در زمینه حمل و نقل
موافقتنامه بین دولتهای ساحلی دریای خزر در زمینه حمل و نقل دولتهای جمهوری آذربایجان، جمهوری اسلامی ایران، جمهوری قزاقستان، فدراسیون روسیه و ترکمنستان که از این پس طرفهای متعاهد خوانده می شوند، با تمایل به توسعه همه جانبه روابط دوستانه، حسن همجواری بین کشورهای ساحلی خزر و مردمان آنها، با تأکید بر اهمیت همکاری میان دولتهای ساحلی خزر در حوزه حمل و نقل برای توسعه روابط تجاری ـ اقتصادی، در تلاش برای تشریک مساعی و سازماندهی همکاری تنگاتنگ و متقابلاً سودمند میان دولتهای ساحلی خزر در ایجاد و توسعه دالان های حمل و نقل بین المللی، با شناخت اهمیت توسعه زیرساخت حمل و نقل، بهینه سازی بیشتر کیفیت خدمات حمل و نقل و ایجاد شرایط مساعد برای فعالیت همه شیوه های حمل و نقل که مسافر و کالا را بین دولتهای طرفهای متعاهد انتقال می دهند و برای گذر (ترانزیت) از قلمروهایشان، با در نظر داشتن اهمیت حمل و نقل چندوجهی برای بهبود بازدهی زنجیره های حمل و نقل، با در نظر گرفتن معاهده های دوجانبه و چندجانبه مربوط به حمل و نقل منعقده بین دولتهای ساحلی خزر که از جمله مبتنی بر موازین و اصول عموماً شناخته شده حقوق بین الملل می باشد، به شرح زیر توافق کرده اند:
ماده ۱ ـ طرفهای متعاهد بر مبنای اصول برابری و منافع متقابل، در زمینه حمل و نقل در منطقه دریای خزر طبق این موافقتنامه، ترتیبات انجام شده بین دولتهای ساحلی دریای خزر و موازین بین المللی عموماً پذیرفته شده و نیز قوانین شان همکاری خواهند کرد .
ماده ۲ ـ هدف از این موافقتنامه ارتقای همکاری بین طرفهای متعاهد در شکل دادن و توسعه منطقه دریای خزر به عنوان یک کانون اصلی حمل و نقل بین المللی و پشتیبانی با زیرساخت کاملاً توسعه یافته و سطح بالای تعامل آنها در حوزه عملیات حمل و نقل بین المللی می باشد .
ماده ۳ ـ به منظور اجرای این موافقتنامه، دولتهای متعاهد باید :
1 ـ توسعه بیشتر خدمات حمل و نقل دریایی، جاده ای، ریلی، هوایی و چندوجهی بین دولتهای طرفهای متعاهد و عبورگذری (ترانزیتی) بر مبنای تضمین شرایط مساوی و متقابلاً سودمند دسترسی متصدیان حمل و نقل و فرستندگان بار به تسهیلات زیرساختی حمل و نقل و استفاده از آنها برای بارگیری و تخلیه بار، سوار و پیاده کردن مسافر، انجام عملیات تجاری منظم و استفاده از خدمات را تسهیل کنند؛
2 ـ تدابیری برای تسهیل توسعه نقل و انتقال بار میان دولتهای ساحلی دریای خزر و همچنین جذب بیشتر نقل و انتقال بار عبوری، از جمله نقل و انتقالی که از طریق پایانه های حمل و نقل می گذرد به صورت مشترک توسعه داده و اجراء کنند؛
۳ ـ توسعه نقل و انتقال مسافر به ویژه عملیات منظم و همچنین خدمات کشتیرانی و دریاگردی بین المللی را تسهیل کنند؛
۴ ـ در خصوص مسائل تضمین ایمنی و امنیت مسافران و کالاهای حمل و نقل شده بین دولتهای ساحلی دریای خزر و از طریق قلمرو آنها، همکاری کنند؛
۵ ـ برقراری تماس بین متصدیان حمل و نقل و فرستندگان کالا، توسعه ترتیبات تعرفه ای جذاب از جمله در چهارچوب دالان های حمل و نقل بین المللی و هماهنگ سازی نرخهای بلندمدت و سراسری برای افزایش حجم حمل نقل بار را تسهیل کنند؛
۶ ـ راجع به آموزش و ارتقای مهارت های متخصصان حرفه ای حمل و نقل همکاری کنند؛
۷ ـ به کارگیری و به روزرسانی روشهای موجود اعلام قبلی در خصوص محموله های وارده، اعم از دوجانبه یا گذری (ترانزیتی) را تسهیل کنند؛
۸ ـ در ایجاد مراکز حمل و نقل و پشتیبانی در مسیرهای کلیدی نقل و انتقال مسافر و بار مساعدت به عمل آورند؛
۹ ـ توسعه دالان های بین المللی حمل و نقل را که از قلمرو دولتهای طرفهای متعاهد عبور می کنند، ارتقاء دهند و ساماندهی نقل و انتقال از طریق دالان های مزبور و نیز مشارکت در طرح‌های مشترک احداث و بهبود زیرساخت آنها را تسهیل کنند؛
۱۰ ـ اقداماتی را برای تضمین نگهداری صحیح زیرساخت دالان های بین المللی حمل و نقل در قلمرو دولتهای خود توسعه داده و اجراء کنند؛
11 ـ طرح‌های (پروژه های) مربوط به توسعه، نوسازی و یکپارچه سازی زیرساخت حمل و نقل در منطقه را ترویج و سرمایه گذاری در آنها را تشویق کنند؛
12 ـ مطابق با قوانین دولتهای خود و توافقات منعقد شده، ساده سازی تشریفات صدور روادید، اداری، گمرکی و سایر روندهای نظارتی (کنترلی) در انجام عملیات حمل و نقل بین المللی را تسهیل کنند؛
۱۳ ـ بهبود کیفیت و قابلیت دسترسی خدمات حمل و نقل بر اساس استانداردهای عموماً شناخته شده بین المللی را تسهیل کنند؛
۱۴ ـ در حوزه های تحقیقات علمی، استفاده از دستاوردهای علمی و فناوری های پیشرفته در زمینه حمل و نقل و توسعه سامانه های هوشمند حمل و نقل همکاری کنند؛
۱۵ ـ در زمینه کاهش تأثیرات منفی حمل و نقل بر محیط زیست همکاری کنند .
ماده ۴ ـ
۱ ـ طرفهای متعاهد در چهارچوب نشست های منظم وزرای حمل و نقل دولتهای ساحلی خزر که به صورت نوبتی معمولاً به ترتیب الفبای انگلیسی در قلمرو دولتهای طرفهای متعاهد در ظرف زمانی توافق شده از طریق مجاری دیپلماتیک برگزار می شود، مسائل مربوط به اجرای این موافقتنامه را بررسی خواهند کرد.
۲ ـ در چهارچوب چنین نشست هایی طرفهای متعاهد می توانند حسب ضرورت، گروههای کاری مشترک را برای بررسی مسائل خاص همکاری پنج جانبه خود در زمینه حمل و نقل تشکیل دهند.
۳ ـ طرفهای متعاهد در اجرای این موافقتنامه می توانند موافقتنامه های بین المللی در خصوص مسائل خاص همکاری در زمینه حمل و نقل در منطقه دریای خزر را منعقد کنند.
ماده ۵ ـ هر طرف متعاهد باید هزینه های خود مربوط به اجرای این موافقتنامه را متقبل شود مگر آن که طرفهای متعاهد به گونه دیگری توافق کنند.
ماده ۶ ـ مفاد این موافقتنامه بر حقوق و تعهدات ناشی از سایر معاهده های بین المللی که طرفهای متعاهد در آنها عضویت دارند، اثری نمی گذارد.
ماده ۷ ـ هیچ چیز در این موافقتنامه نباید به عنوان پیش تعیین کننده نتیجه مذاکرات در مورد وضعیت حقوقی دریای خزر تفسیر شود.
ماده ۸ ـ اعمال هیچ گونه حق شرطی بر این موافقتنامه مجاز نیست.
ماده ۹ ـ هرگونه اختلافات مربوط به تفسیر یا اجرای مفاد این موافقتنامه از طریق رایزنی و مذاکرات بین طرفهای متعاهد حل و فصل خواهد شد.
ماده ۱۰ ـ
۱ ـ مفاد این موافقتنامه با رضایت متقابل طرفهای متعاهد می تواند اصلاح یا تکمیل شود.
۲ ـ اصلاحیه ها و مکمل های این موافقتنامه جزء لاینفک آن می باشند و باید به صورت سندهای الحاقی (پروتکل های) جداگانه ای تنظیم شوند که مطابق ماده ( ۱۲) این موافقتنامه لازم الاجراء خواهند شد.
ماده ۱۱ ـ جمهوری قزاقستان امین این موافقتنامه می باشد.
ماده ۱۲ـ
۱ ـ این موافقتنامه در سی امین روز پس از تاریخ دریافت آخرین اطلاعیه کتبی توسط امین مبنی بر تکمیل تشریفات داخلی که برای لازم الاجراء شدن آن توسط طرفهای متعاهد ضروری است، لازم الاجراء می شود .
2 ـ این موافقتنامه برای مدت نامحدود منعقد می گردد . هر یک از طرفهای متعاهد می تواند با اعلام قصد خود به امین از این موافقتنامه خارج شود. این موافقتنامه برای آن طرف متعاهد به مدت دوازده ماه از تاریخ دریافت چنین اطلاعیه ای توسط امین لازم الاجراء باقی خواهد ماند.
این موافقتنامه در شهر آکتائو در تاریخ ۲۱ مرداد ماه ۱۳۹۷ هجری شمسی برابر با ۱۲ آگوست ۲۰۱۸ میلادی در یک نسخه اصلی به زبانهای آذربایجانی، فارسی، قزاقی، روسی، ترکمنی و انگلیسی، منعقد شد . همه متون از اعتبار یکسان برخوردار می باشند .
در صورت بروز اختلاف، طرفهای متعاهد باید به متن انگلیسی مراجعه کنند .
نسخه اصلی این موافقتنامه نزد امین تودیع خواهد شد، که وی باید نسخه های مصدق آن را برای طرفهای متعاهد ارسال کند .
از طرف دولت جمهوری آذربایجان
از طرف دولت جمهوری اسلامی ایران
از طرف دولت جمهوری قزاقستان
از طرف دولت فدراسیون روسیه
از طرف دولت ترکمنستان
قانون فوق مشتمل بر ماده واحده و یک تبصره منضم به متن موافقتنامه، شامل مقدمه و دوازده ماه در جلسه علنی روز چهارشنبه مورخ هفتم آبان ماه یکهزار و سیصد و نود و نه مجلس شورای اسلامی تصویب شد و در تاریخ ۵ /۹ /۱۳۹۹ به تأیید شورای نگهبان رسید.
محمدباقر قالیباف