تصویب‌نامه در خصوص جایگزینی طرح «مدیریت، کاهش مصرف و جلوگیری از هدر رفت گاز طبیعی در ساختمان ها»

شماره: ۵۰۹۲۵۸ – ‍۱۳۹۹/۹/۲۶

شورای اقتصاد در جلسه مورخ ۱۳۹۹/۹/۱۰ درخواست شماره ۱۷۲ – ۲ /۲۰ مورخ ۲۴ /۰۳ /۱۳۹۹ آن وزارت در خصوص جایگزینی طرح «مدیریت، کاهش مصرف و جلوگیری از هدر رفت گاز طبیعی در ساختمان ها» با مصوبه های شماره ۷۸۸۳۰۹ مورخ ۲۵ /۷ /۱۳۹۵، ۲۸۳۹۸۸ مورخ ۲ /۱۰ /۱۳۹۴ و ۱۰۰۷۴۰ مورخ ۲۵ /۸ /۱۳۹۳ شورای اقتصاد مربوط به طرح «افزایش کارایی سامانه های گرمایشی /موتورخانه های موجود در کشور» و مصوبه های شماره ۱۷۷۷۹۲ مورخ ۱۵ /۴ /۱۳۹۹ و ۱۸۱۰۳۹۲ مورخ ۲۸ /۱۲ /۱۳۹۶ شورای اقتصاد مربوط به طرح «کمک به جایگزینی و اسقاط یک میلیون دستگاه بخاری مرسوم (گازی و نفتی) با بخاری های گاز سوز دودکش دار راندمان بالا (هرمتیک هوشمند)» را به استناد ماده (۱۲) قانون رفع موانع تولید رقابت‌پذیر و ارتقاء نظام مالی کشور، بررسی و به شرح ذیل مورد تصویب قرار داد:

۱- هدف از اجرای طرح و سرمایه گذاری
به منظور مدیریت مصرف و کاهش هدر رفت گاز طبیعی در ساختمان ها و حمایت از تولید تجهیزات و سیستم های کم مصرف گرمایشی از طریق ایجاد تقاضا برای تولید انبوه محصولات تولیدکنندگان داخلی و نهایتاً حمایت از مصرف کنندگان از طریق کاهش قیمت محصولات هدف طرح، تولید کنندگان /سرمایه گذاران عامل صرفه جویی /بانک ها و مؤسسات مالی اعتباری که از این پس ” سرمایه گذاران عامل صرفه جویی ” نامیده می شوند، از تسهیلات موضوع این مصوبه در سقف معادل ۲۰۰۲ میلیون دلار برخوردار خواهند شد.
هدف از اجرای طرح، مدیریت، کاهش مصرف و جلوگیری از هدر رفت گاز طبیعی در ساختمان ها می باشد که در قالب پروژه های سه گانه به شرح ذیل انجام می پذیرد.

۱-۱- پروژه افزایش کارایی سیستم های گرمایشی /موتورخانه ها که شامل موارد زیر می باشد:
1-۱-۱- تکمیل سیستم های گرمایشی /موتورخانه های موجود شامل اقداماتی از قبیل تنظیم مشعل، عایق کاری و نصب سیستم ضد رسوب الکتریکی برای ۳۰۰ هزار سیستم گرمایشی /موتورخانه واحدهای مسکونی، تجاری و اداری مصرف کننده گاز طبیعی.
1 – ۱ – ۲- تامین و نصب سیستم هوشمند برای ۱۰۰ هزار سیستم گرمایشی /موتورخانه های موجود (پس از اجرای اقدامات مندرج در بند قبل).
1 – ۱ – ۳- تامین و جایگزینی دستگاه های پکیج /پکیج بویلر با ۱۰۰ هزار موتورخانه فرسوده.

۱ – ۲ – پروژه تامین و جایگزینی اتصالات مفصلی جدید با حدود ۵ /۶ میلیون اتصالات بعد از رگولاتور دارای نشتی.

۱ – ۳ – پروژه تامین و جایگزینی ۸ /۵ میلیون دستگاه بخاری گاز سوز هرمتیک هوشمند با راندمان بالا با رده انرژی A و بالاتر با بخاری های مرسوم گازی.

۲- بازپرداخت سرمایه گذاری
بازپرداخت به سرمایه گذاران عامل صرفه جویی منوط به کاهش قیمت نهایی محصول تحویلی به مصرف کنندگان نهایی، متناسب با اجرای طرح و با اعلام شرکت های تابعه وزارت نفت و تایید وزارت نفت، از سوی شرکت ملی نفت ایران، بر اساس قوانین بودجه سنواتی و از محل منابع حاصل از سوخت صرفه جویی شده تا سقف تعهدات معادل ۲۰۰۲ میلیون دلار و یا معادل ریالی آن به نرخ روز ارز حواله در بازار ثانویه ارز (سامانه نیما) اعلامی از طریق سامانه معاملات الکترونیک ارز (ETS) در زمان بازپرداخت یا سایر ارزها، مطابق جدول پیوست این مصوبه انجام خواهد شد. اصل و فرع تسهیلات ارائه شده با نرخ سود ارزی و ریالی به ترتیب معادل نرخ سود تسهیلات ارزی صندوق توسعه ملی و نرخ سود مصوب شورای پول و اعتبار توسط شرکت های تابعه وزارت نفت از محل منابع اشاره شده در این بند تضمین و بازپرداخت می شود.

۳- روش اجرا و صحت سنجی (M&V)

۳ – ۱ – پروژه های این طرح با اولویت سردسیر اجرا می گردد. همچنین اولویت توزیع بخاری ها و دستگاه های پکیج /پکیج بویلر جایگزین، با خانوارهای تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی (ره) و سازمان بهزیستی کل کشور، مدارس، دانشگاه ها، مساجد، دستگاه های اجرایی دولتی و ارگان های نظامی و انتظامی کشور می باشد.

تبصره: آن دسته از مدارس که برای تجهیز و تعویض سامانه های گرمایشی خود از تسهیلات موضوع بند «الف» ماده (۶۵) قانون الحاق برخی مواد به قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت (۲) (مصرح در بند «ه» تبصره (۱) قانون بودجه سال ۱۳۹۹ کل کشور) استفاده می نمایند، شامل استفاده از تسهیلات موضوع این مصوبه نمی باشند.

۳ – ۲ – روش اجرا در هر یک از پروژه های سه گانه به صورت زیر می باشد:
* متقاضی و مجری /سرمایه گذار عامل صرفه جویی باید درخواست خود را در سامانه ملی بهینه سازی موتورخانه ها ثبت نمایند.
* موافقتنامه بین متقاضی و مجری /سرمایه گذار عامل صرفه جویی منعقد می گردد.
* پس از بررسی ناظر شرکت تابعه وزارت نفت و تأیید امکان پذیری انجام فرآیند، اقدامات لازم توسط مجری /سرمایه گذار انجام می شود.
* پس از اتمام کار توسط مجری /سرمایه گذار و تأیید ناظر شرکت تابعه وزارت نفت، پرداخت هزینه ها در قبال اجرای کار از سوی سرمایه گذار عامل صرفه جویی صورت و مطابق بند (۲) این مصوبه به شرکت ملی نفت ایران اعلام می گردد.

۳-۳- در قبال تحویل و نصب دستگاه های پکیج (حداکثر یک دستگاه پکیج به ازای هر واحد مسکونی)، موتورخانه اسقاط و از رده خارج می شود. همچنین با جایگزینی هر دستگاه بخاری هرمتیک هوشمند، حداقل یک دستگاه بخاری گازی مرسوم اسقاط می گردد. مسئولیت اسقاط موتورخانه ها و بخاری های فرسوده بر عهده سرمایه گذار عامل صرفه جویی است. در خصوص اسقاط موتورخانه ها و بخاری های بخش دولتی، تجهیز مربوطه تحویل سرمایه گذار شده و از لیست اموال در اختیار خارج و فهرست تجهیزات اسقاط شده به همراه شماره اموال به شرکت های تابعه وزارت نفت اعلام می گردد. ارزش اسقاطی احتمالی تجهیزات فرسوده، با لحاظ هزینه های اسقاط، به عنوان منابع طرح شناخته شده و در اختیار سرمایه گذار عامل صرفه جویی قرار می گیرد.

۳ – ۴ – در صورت اجرای روش های موضوع این طرح در بخش دولتی نظیر ادارات دولتی، ارگان های نظامی و انتظامی، سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس و دانشگاه های کشور، با توجه به الصاق برچسب اموال بر روی تجهیزات جایگزین شده، اجرای طرح صحه گذاری ضروری نبوده و ملاک صحه گذاری، اعلام کتبی بخش دولتی، دانشگاه ها و مدارس مربوطه می باشد.

۳- ۵- صحه گذاری تحقق صرفه جویی برای بخش عمومی غیردولتی و سایز مصرف کنندگان خصوصی حقوقی و حقیقی پس از عقد قرارداد تا بازپرداخت اقساط از نوع بازرسی موردی می باشد. از هر (۱۰) مورد نصب، یک مورد به صورت تصادفی توسط مشاور منتخب ذیصلاح شرکت های تابعه وزارت نفت بازرسی می گردد. هزینه بازرسی از محل منابع داخلی شرکت های تابعه وزارت نفت تأمین می گردد.

۳ – ۶ – در بخش دولتی، کلیه مراحل فراخوان، برگزاری مناقصات و انعقاد قرارداد طبق قانون برگزاری مناقصات با سرمایه گذاران عامل صرفه جویی واجد شرایط مندرج در بندهای این مصوبه بر عهده دستگاه اجرایی متقاضی می باشد.

۳ – ۷ – هزینه مدیریت طرح، نظارت و بازبینی (M&V) و هزینه های فرهنگ سازی، اطلاع رسانی و آموزش، از محل منابع داخلی شرکت های تابعه وزارت نفت تامین می گردد.

۳ – ۸ – سایر موارد لازم برای اجرای این طرح در شیوه نامه اجرایی که توسط وزارت نفت تدوین و ابلاغ می گردد، پیش بینی خواهد شد.

۴- شرح عملیات، مشخصات فنی و استاندارهای تجهیزات موضوع این طرح

۴ – ۱ – تکمیل سیستم های گرمایشی / موتورخانه ها:
4 – ۱ – ۱- معاینه فنی موتورخانه ها و تنظیم مشعل سیستم های حرارت مرکزی باید با استفاده از دستگاه آنالیز دود و توسط تکنسین مجرب بر اساس استاندارد ملی ایران به شماره ۱۶۰۰۰ مصوب سال ۱۳۹۵ انجام شود و لازم است این عمل در دوره های زمانی اجرای طرح تکرار گردد.
4 – ۱ – ۲- عایق کاری دیگ ها، لوله ها، منبع انبساط و منابع آب گرم بهداشتی باید با عایق های متداول نظیر پشم سنگ یا فوم الاستومری بطور کامل انجام گیرد و این عایق باید دارای روکش آلومینیمی باشد.
4 – ۱ – ۳- دستگاه های ضد رسوب مورد استفاده در این طرح باید از نوع مغناطیسی یا الکترونیکی با ویژگی تداوم عملکرد صحیح در صورت قطع و وصل برق و به کار افتادن خودکار باشند.

۴ – ۲ – سیستم های کنترل هوشمند موتورخانه:
هوشمندسازی موتورخانه باید با کنترل مشعل ها و پمپ ها، موجب مصرف بهینه انرژی گردد. این سیستم باید با دریافت اطلاعات از سنسورهای حرارتی در محل های خارج از ساختمان و داخل موتورخانه (لوله خروجی دیگ، لوله برگشت دیگ و خروجی منبع کویلی) با تشخیص هوشمند نیاز حرارتی ساختمان، به طور خودکار تجهیزات حرارتی موتورخانه را راهبری نماید.

۴ – ۳ – دستگاه های پکیج / پکیج بویلر جایگزین:
دستگاه های پکیج گازسوز جایگزین، باید دارای توان خروجی حداقل KW 24 بوده و بر اساس استاندارد ملی ایران به شماره ۱۴۶۲۹ مصوب سال ۱۳۹۱، از نوع B با رده برچسب انرژی A و یا بالاتر، نوع C با رده برچسب انرژی A و یا از نوع چگالشی با رده برچسب انرژی A و یا بالاتر انتخاب شوند، داشتن گواهی های معتبر در خصوص بازده و میزان مصرف گاز طبیعی تجهیزات، مورد تایید سازمان ملی استاندارد ایران یا مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی یا آزمایشگاه های معتمد شرکت های تابعه وزارت نفت الزامی می باشد. در صورت امکان، نصب دستگاه های پکیج موضوع این مصوبه باید به روش هرمتیک باشد. مشخصات فنی دستگاههای پکیج بویلر جایگزین در شیوه نامه اجرایی ابلاغی از سوی وزارت نفت (مندرج در بند ۳-۸ این مصوبه) قید می گردد.

۴-۴- اتصالات مفصلی بعد از رگولاتور:
کلیه اتصالات مفصلی موضوع این مصوبه باید دارای تاییدیه آخرین ویرایش استاندارد گاز ایران به شماره ۰۳۷ –IGS- M-PL باشند.

۴ – ۵ – بخاری های هرمتیک جایگزین:
بخاری های گاز سوز جایگزین، باید از نوع هرمتیک هوشمند (دودکش دار با شرط تامین هوای احتراق از محیط بیرون با بدنه سرد و مجهز به شیر ترموستاتیک و انتقال حرارت اجباری بدون امکان تغییر در مشخصات عملکرد از بیرون) مطابق ضوابط و معیارهای فنی مورد تایید وزارت نفت باشد. از جمله این مشخصات، داشتن رده برچسب انرژی A (بازده کل خالص حداقل ۸۵ درصد) بر اساس استاندارد ملی ایران به شماره ۲-۱۲۲۰ مصوب سال ۱۳۸۸ و داشتن گواهی های معتبر در خصوص راندمان و میزان مصرف گاز طبیعی مورد تایید سازمان ملی استاندارد ایران یا مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی و یا آزمایشگاه های معتمد شرکت های تابعه وزارت نفت است.

۴ – ۶ – پکیج ها، سیستمهای هوشمند، رسوب گیرها، موتورخانه ها و بخاری های موضوع این مصوبه می بایست علاوه بر مشخصات فنی اشاره شده در بند فوق الذکر، گواهی حداقل ۶۰ درصد سهم مالی تولید داخل را در ابتدای ورود به اجرای طرح داشته باشند. علاوه بر این، محصولات مذکور باید طبق برنامه ای تولید شوند که سالانه ۱۰ درصد سهم تولید داخل آنها ارتقاء یافته و پس از ۳ سال به نود درصد (۹۰%) برسد. تشخیص سهم تولید داخل بر عهده وزارت صنعت، معدن و تجارت است.

۴ – ۷- تجهیزات موضوع این مصوبه دارای حداقل ۳ سال ضمانت و ۱۰ سال خدمات پس از فروش از سوی تولیدکنندگان مربوطه خواهند بود.

۵- سایر موارد

۵ – ۱ – بازپرداخت سرمایه گذاری صرفه جویی پیش بینی شده در این مصوبه برای هر دستگاه بخاری تنها شامل بخاری های جایگزین شده برای موارد جایگزینی در اولویت های این طرح مندرج در بند ۳-۱ بوده و برای سایر موارد جایگزینی صرفا ۷۵% بازپرداخت پیش بینی شده به ازای هر دستگاه بخاری تعلق می گیرد.

۵ – ۲ – بازپرداخت سرمایه گذاری در این طرح که به منظور اصلاح الگوی مصرف گاز طبیعی به اشخاص حقیقی و حقوقی، از محل صرفه جویی در مصرف سوخت یا درآمد حاصل از اجرای طرح پرداخت می گردد. به عنوان پرداخت بلاعوض دولت بابت جبران سرمایه گذاری و یا یارانه صرفه جویی حامل های انرژی محسوب گردیده و لذا از شمول قانون مالیات بر ارزش افزوده خارج و ماخذ محاسبه مالیات و عوارض ماده (۱۴) قانون مالیات بر ارزش افزوده نخواهد بود.

۵ – ۳ – تعهدات موضوع این طرح، بر اساس تعداد تجهیزات نصب /تنظیم /جایگزین شده با اعلام شرکت های تابعه وزارت نفت، در سررسیدها بر اساس قوانین بودجه سنواتی، از سوی شرکت ملی نفت ایران، از محل منابع حاصل از سوخت صرفه جویی شده در سقف های مقرر در بندهای فوق الذکر به سرمایه گذار عامل صرفه جویی /شرکت های تابعه وزارت نفت پرداخت خواهد شد.

۵ – ۴ – در موارد نصب تجهیزات موضوع این مصوبه برای مصرف کنندگان بخش غیردولتی و اشخاص حقیقی، شرکت های تابعه وزارت نفت می بایست از حک و نصب برچسبی مبنی بر یارانه ای بودن قیمت گذاری کالا بر روی محصولات اطمینان حاصل نمایند.

۵-۵- نظر به ماهیت بخاری های دودکش دار راندمان بالای هوشمند هرمتیک و تامین هوای مورد نیاز احتراق این نوع بخاری ها از محیط بیرون ساختمان، این نوع بخاری ها از ممنوعیت نصب مبحث (۱۷) مقررات ملی ساختمان مستثنی می باشند. بر همین اساس، سرمایه گذاران عامل صرفه جویی موظفند تاییدیه نصب بخاری هرمتیک هوشمند خود را به عنوان یکی از ضوابط و معیارهای فنی مورد تایید وزارت نفت به تفکیک هر مدل، از مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی یا آزمایشگاه های مورد تأیید شرکت های تابعه وزارت نفت اخذ نمایند.

۵ – ۶ – در اجرای این مصوبه رعایت قانون حداکثر استفاده از توان تولیدی و خدماتی کشور و حمایت از کالای ایرانی (مصوب ۱۵ /۲ /۹۸ مجلس شورای اسلامی ) الزامی است.

۵ – ۷ – تعهدات ایجاد شده قبلی در طرح‌های ” افزایش کارایی سامانه های گرمایشی /موتورخانه های موجود در کشور” موضوع مصوبه های شماره ۷۸۸۳۰۹ مورخ ۲۵ /۷ /۱۳۹۵، ۲۸۳۹۸۸ مورخ ۲ /۱۰ /۱۳۹۴ و ۱۰۰۷۴۰ مورخ ۲۵ /۸ /۱۳۹۳ شورای اقتصاد و” کمک به جایگزینی و اسقاط یک میلیون دستگاه بخاری مرسوم (گازی و نفتی) با بخاری های گاز سوز دودکش دار راندمان بالا (هرمتیک هوشمند)” موضوع مصوبه شماره ۱۷۷۷۹۲ مورخ ۱۵ /۴ /۱۳۹۹ و ۱۸۱۰۳۹۲ مورخ ۲۸ /۱۲ /۱۳۹۶ آن شورا، کماکان به قوت خود باقی بوده و در چارچوب این مصوبه انجام می شوند.

۵ – ۸ – در اجرای این مصوبه رعایت ضوابط و مقررات ایمنی الزامی است.

۵ – ۹ – رعایت مفاد مصوبه شماره ۸۷۶۱۰ مورخ ۲۴ /۷ /۱۳۹۵ ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی در خصوص «نظام نامه پیوست فناوری و توسعه توانمندی های داخلی در قراردادهای بین المللی و طرح‌های مهم ملی» الزامی است.

۵ – ۱۰ – شرکت های تابعه وزارت نفت مکلفند گزارش عملکرد و پیشرفت این مصوبه را در مقاطع زمانی سه ماهه به سازمان برنامه و بودجه کشور (دبیرخانه شورای اقتصاد) ارسال نمایند.

۵ – ۱۱ – زمانبندی انجام سرمایه گذاری و بازپرداخت این طرح بر اساس ارقام مندرج در جدول پیوست که با مهر دبیرخانه شورای اقتصاد تأیید شده است، صورت می گیرد.

۵ – ۱۲ – این مصوبه از زمان ابلاغ جایگزین مصوبه های شماره ۷۸۸۳۰۹ مورخ ۲۵ /۷ /۱۳۹۵، ۲۸۳۹۸۸ مورخ ۲ /۱۰ /۱۳۹۴ و ۱۰۰۷۴۰ مورخ ۲۵ /۸ /۱۳۹۳ شورای اقتصاد مربوط به طرح «افزایش کارایی سامانه های گرمایشی /موتورخانه های موجود در کشور» و مصوبه های شماره ۱۷۷۷۹۲ مورخ ۱۵ /۴ /۱۳۹۹ و ۱۸۱۰۳۹۲ مورخ ۲۸ /۱۲ /۱۳۹۶ شورای اقتصاد مربوط به طرح «کمک به جایگزینی و اسقاط یک میلیون دستگاه بخاری مرسوم (گازی و نفتی) با بخاری های گاز سوز دودکش دار راندمان بالا (هرمتیک هوشمند)» می گردد.

محمدباقر نوبخت

تعداد تجهیزات، مبالغ سرمایه گذاری و بازپرداخت طرح «مدیریت، کاهش مصرف و جلوگیری از هدر رفت گاز طبیعی در ساختمان ها