شماره ۴۹۸۰۳ت۵٨٢۵١هـ – ۱۴۰۰/۰۵/۱۰
هیئت وزیران در جلسه ۱۴۰۰/۵/۶ به پیشنهاد وزارت امور اقتصادی و دارایی (با همکاری سازمان برنامه و بودجه کشور و بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و وزارتخانه های ذیربط) و به استناد ماده (۱۵) قانون حداکثر استفاده از توان تولیدی و خدماتی کشور و حمایت از کالای ایرانی – مصوب ۱۳۹۸-، آیین‌نامه تشویق به مشارکت موضوع ماده مذکور را به شرح زیر تصویب کرد:
ماده ۱- در این آیین‌نامه، اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط به کار می‌روند:
۱- ادغام: اقدامی که بر اساس آن یک یا چند شرکت، ضمن محو شخصیت حقوقی خود، در شخصیت حقوقی دیگری جذب شوند (ادغام ساده) یا شخصیت حقوقی واحد و جدیدی را تشکیل دهند (ادغام مرکب). ادغام می‌تواند به یکی از اشکال زیر انجام شود:
الف- ادغام افقی: فرآیندی که در آن، شرکت های رقیب ارایه دهنده یک محصول یا خدمت مشابه با هدف کاهش هزینه ها و رسیدن به صرفه های حاصل از مقیاس، ترکیب می‌شوند.
ب- ادغام عمودی: فرآیندی که در آن، یک شرکت با هدف مدیریت بهتر و نظارت بیشتر زنجیره ارزش، شرکت های با سطوح مختلف تأمین، تولید، توزیع و پخش محصولات خود را تحت تملک در می‌آورد.
پ- ادغام متجانس: ادغام شرکت هایی که به مشتریان یکسان در یک صنعت خاص، محصولات و خدمات چندمنظوره و متفاوت و گاه نیز مکمل ارایه مینمایند. این نوع ادغام معمولاً به تسهیل امور مشتریان می‌انجامد.
ت- ادغام نامتجانس: این نوع ادغام با ترکیب شرکت های غیرمرتبط به منظور ایجاد تنوع در محصولات و کاهش احتمال شکست، شکل می‌گیرد.
[۲- گروه اقتصادی با منافع مشترک (کنسرسیوم): مشارکت دو یا چند شخص حقیقی و حقوقی به منظور تسهیل و گسترش فعالیت اقتصادی و تجاری برای یک دوره محدود و براساس قراردادی کتبی با مشخص بودن نوع فعالیت و ضوابط و شرایط متقابل و مربوط به آن که پس از ثبت در مرجع ثبت شرکت ها در قالب شرکت مدنی و با رعایت موازین اسلامی و اصل منع اضرار به غیر و منع انحصار رسمیت خواهد داشت.]
[رای شماره ۲۵۰۸- ۱۴۰۱/۱۰/۱۰ هیأت عمومی دیوان عدالت اداری:
ابطال جزء دوم ماده ١ آیین‌نامه تشویق به مشارکت موضوع ماده ١۵ قانون حداکثر استفاده از توان تولیدی و خدماتی کشور در حمایت از کالای ایرانی]
۳- مرجع ثبت شرکت ها: اداره کل ثبت شرکت ها و مؤسسات غیرتجاری.
ماده ۲- ادغام شرکت ها، در چهارچوب اساسنامه و یا تصمیم ارکان آن شرکت با رعایت قوانین و مقررات به غیر از موارد زیر مجاز است:
۱- زمانی که مطابق قانون اجرای سیاست های کلی اصل چهل و چهارم (۴۴) قانون اساسی – مصوب ۱۳۸۶-، موجب ایجاد تمرکز و بروز قدرت انحصاری شود.
۲- ادغام شرکت های تضامنی در شرکت های سهامی که منجر به تضییع حقوق ذینفعان می‌شود.
ماده ۳- انتقال اموال و دارایی شرکت های ادغام شونده پس از ثبت نزد مرجع ثبت شرکت ها به صورت قهری انجام می‌شود. تمامی اموال، املاک، حقوق مادی و معنوی، مالکیت های مرتبط با نام تجاری و علامت تجاری، تعهدات و دیون شرکت ادغام شونده به شرکت جدید و یا شرکت ادغام پذیرنده منتقل می‌شود. مرجع ثبتی مکلف است در صورت تقاضای شرکت جدید و یا شرکت ادغام پذیر با ارایه آگهی رسمی سند ادغام ، نسبت به اصلاح مالکیت ثبت شده بدون انجام تشریفات ثبتی اقدام نمایند. شرکت های ادغام شونده، به طی مراحل تصفیه نیاز ندارند.
ماده ۴- در صورت ادغام ، علاوه بر انحلال شرکت های ادغام شونده، شناسه ملی مربوط نیز بی‌اعتبار می‌شود.
ماده ۵- انتقال سهام و سهم الشرکه شرکت های ادغام شونده در سایر شرکت ها و مؤسسات غیرتجاری، بدون نیاز به تشریفات نقل و انتقال سهام و یا سهم‌الشرکه به شرکت ادغام پذیر، در مرجع ثبت شرکت ها انجام می‌شود.
ماده ۶- تمام اجراییات شرکت های ادغام شونده در هر مرحله، از ابلاغ تا مزایده و ارزیابی و تخلیه در اجرای ثبت به همان نحو و با لحاظ جانشینی تعهدات، به شرکت جدید و یا شرکت ادغام پذیر منتقل و عملیات اجرایی بدون وقفه توسط یا علیه شرکت جدید یا شرکت ادغام پذیر ادامه پیدا می‌کند.
ماده ۷- در خصوص شرکت های پذیرفته شده در بورس، افزایش سرمایه ناشی از ادغام با لحاظ ماده (۲۷) قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران – مصوب ۱۳۸۴-، از ثبت نزد سازمان بورس اوراق بهادار معاف است و تشریفات اختصاصی مربوط به افزایش و پذیره نویسی الزامی نیست.
تبصره- در صورت ایجاد شرکت جدید در اثر ادغام ، رعایت الزامات قانونی تـأسیس شرکت جدید الزامی است.
ماده ۸- شرکت بورس اوراق بهادار تهران و شرکت فرابورس ایران موظفند از تاریخ تشکیل مجمع عمومی فوق‌العاده شرکت های موضوع ادغام ، بلافاصله نماد معاملاتی آنان را متوقف و پیام ناظر بازار بر دلایل توقف نماد را اعلام نمایند. توقف نماد معاملاتی شرکت ادغام پذیر بابت برگزاری مجمع عمومی فوق‌العاده، تابع مقررات جاری بورس اوراق بهادار و فرابورس ایران است.
ماده ۹- شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه موظف است ظرف یک هفته از تاریخ صدور ورقه تعهد سهم به نام هریک از سهامداران شرکت های ادغام شونده، فهرست نهایی دارندگان اوراق مذکور را به شرکت ادغام پذیر و شرکت های ادغام شونده اعلام نماید.
ماده ۱۰- شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه موظف است ظرف یک‌ماه از تاریخ ثبت ادغام در مرجع ثبت شرکت ها، نسبت به ابطال ورقه تعهد سهم و انتشار سهام شرکت ادغام پذیر به نام شرکت های ذیربط و متعاقب آن سپرده نمودن سهام مذکور نزد خود اقدام و نتیجه را بلافاصله به سازمان بورس و اوراق بهادار، یا شرکت فرابورس ایران و نیز شرکت مدیریت فناوری بورس تهران اعلام نماید.
ماده ۱۱- به منظور معرفی، بازاریابی و اخذ مظنه برای خرید و فروش انواع اوراق بهادار موضوع طرفین ادغام، شرکت فرابورس ایران موظف است ظرف سه ماه از تاریخ ابلاغ این آیین‌نامه، نسبت به تکمیل ظرفیت های سامانه مذاکره، ادغام و تملیک، برای معامله انواع اوراق بهادار شرکت های ادغام شونده متقاضی اقدام نماید.
ماده ۱۲- مرجع ثبت شرکت ها موظف است با همکاری وزارت صنعت، معدن و تجارت، اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران و اتاق تعاون ایران، ظرف سه ماه از تاریخ ابلاغ این آیین‌نامه، نسبت به تدوین شیوه نامه چگونگی ثبت ادغام و اعلام رسمی آن برای پذیرش ثبت ادغام به شرکت های متقاضی موضوع آیین‌نامه اقدام نماید.
ماده ۱۳- اعضای گروه اقتصادی می‌توانند سرمایه‌گذاران حقیقی یا حقوقی داخلی یا خارجی باشند. در صورت مشارکت خارجی، استفاده از اسامی سرمایه‌گذاران خارجی در ترکیب نام گروه اقتصادی مجاز است.
ماده ۱۴- مرجع ثبت شرکت ها موظف است با همکاری وزارت صنعت، معدن و تجارت، اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران و اتاق تعاون ایران، ظرف سه ماه از تاریخ ابلاغ این آیین‌نامه، نسبت به تدوین شیوه نامه چگونگی ثبت گروه اقتصادی مشترک و اعلام رسمی آن برای پذیرش ثبت، به شرکت های متقاضی موضوع آیین‌نامه اقدام نماید.
ماده ۱۵- انتقال کلیه مجوز ها، گواهی ها و تأییدیه های بنگاه های مشمول تشکیل گروه اقتصادی مشترک، به شرکت مدنی حاصل از تشکیل گروه اقتصادی مشترک مجاز است.
ماده ۱۶- اتاق های تجاری مشترک کشور موظفند ظرف سه ماه از تاریخ ابلاغ این آیین‌نامه، نسبت به احراز ظرفیت های تشکیل کنسرسیوم تجاری در کشور های هدف تجاری اقدام نموده و اطلاعات مربوط را به نحو مقتضی در اختیار متقاضیان قرار دهند.
ماده ۱۷- شرکت هایی که حسب تصمیمات مجامع عمومی و با رعایت ضوابط این آیین‌نامه، نسبت به ادغام و ثبت مراتب در مرجع ثبت شرکت ها اقدام نمایند، از تسهیلات مقرر در ماده (۱۱۱) قانون مالیات های مستقیم – مصوب ۱۳۶۶- و اصلاحات بعدی آن برخوردار خواهند بود.
ماده ۱۸- افزایش سرمایه ناشی از تجدید ارزیابی دارایی های شرکت های ادغام شونده، مشمول حکم مقرر در تبصره (۱) ماده (۱۴۹) قانون مالیات های مستقیم – مصوب ۱۳۶۶- و اصلاحات بعدی آن و آیین‌نامه مربوط، مجاز است و معاف از مالیات خواهد بود، مشروط بر آنکه، ظرف یک سال پس از تجدید ارزیابی به حساب سرمایه شرکت های ادغام پذیر افزوده شود و ادغام صورت پذیرد.
ماده ۱۹- فرآیند ابطال سهام شرکت های ادغام شونده و انتشار سهام جدید به نام شرکت جدید و یا شرکت ادغام پذیر و تخصیص آن، نقل و انتقال سهام محسوب نمی‌شود و از پرداخت کارمزد های مترتبه در بورس اوراق بهادار تهران و شرکت فرابورس ایران و دیگر کارمزد ها معاف است.
ماده ۲۰- شرکت های دانش بنیانی که به تشخیص کارگروه ارزیابی و تشخیص صلاحیت شرکت ها و مؤسسات دانش‌بنیان، محصولات یا خدمات آن ها مکمل یکدیگر باشد، در صورتی که نسبت به ادغام یا تشکیل گروه تجاری با منافع مشترک اقدام نمایند، برای محصولات و خدمات دانش بنیان منتقل شده به شرکت جدید نیز قادر به استفاده از مزایای قانون حمایت از شرکت ها و مؤسسات دانش بنیان و تجاری‌سازی نوآوری و اختراعات – مصوب ۱۳۸۹- خواهند بود.
ماده ۲۱- برای استفاده شرکت های ادغام پذیر و گروه های اقتصادی مشترک موضوع این آیین‌نامه از تخفیف سی درصد (۳۰%) در نرخ تسهیلات ریالی و ارزی مصوب شورای پول و اعتبار، به منظور سرمایه‌گذاری و فعالیت در مناطق محروم کشور، وزارت صنعت، معدن و تجارت با هاهنگی سازمان برنامه و بودجه کشور پیشنهاد ارایه مینماید.
ماده ۲۲- بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و بانک های عامل، نسبت به تخصیص بخشی از اعتبارات سالانه بازتأمین (فاینانس) خارجی به شرکت های متقاضی موضوع این آیین‌نامه، که به تشخیص سازمان توسعه تجارت ایران، تحقق ادغام و تشکیل گروه تجارت مشترک، به تسهیل و ارتقای صادرات کالا و خدمات صادراتی در سال اول و دوم تشکیل آن ها منجر شود، اقدام مینمایند.
ماده ۲۳- بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و بانک های عامل حسب درخواست شرکت های ادغام پذیر موضوع این آیین‌نامه نسبت به افزایش طول مدت بازپرداخت اقساط پیشین و سررسید نشده، حداقل به مدت یکسال و انتقال تسهیلات مذکور به شرکت های ادغام شونده، اقدام مینمایند.
ماده ۲۴- شرکت های موضوع این آیین‌نامه، چنانچه به استناد صورت های مالی حسابرسی شده، بتوانند پس از تحقق ادغام و تشکیل گروه تجارت مشترک، ظرفیت های خالی و بلااستفاده تولیدی خود را حذف نمایند، در اولویت استفاده از تسهیلات بانکی قرار خواهند گرفت.
ماده ۲۵- مسئولیت حسن اجرای این آیین‌نامه بر عهده وزارت امور اقتصادی و دارایی است. وزارت مذکور مکلف است با همکاری دستگاه های ذیربط گزارش دوره‌ای عملکرد این آیین‌نامه را در در مقاطع زمانی شش ماهه به هیئت وزیران ارایه نماید.
اسحاق جهانگیری، معاون اول رییس جمهور