شماره: ۱۴۰۰/۱۴۲۲۱/دش – ۱۴۰۰/۹/۲۰
مقدمه
نام گذاری فرزندان از جمله موضوعات مهم فرهنگی است که علاوه بر اینکه قابلیت بازنمایی وضعیت فرهنگی را داراست، در حالت پویا و تعاملی، بر چگونگی شکـل گرفتن شرایـط جدید و ایجاد هنجـارهای اجتماعی؛ نقش آفرینی می کند. نام فرد، محور خودشناسی، ارتباط با دیگری و شکل گیری ارتباطات فردی و اجتماعی است که به نوعی بر کیفیت ارتباطات درون فردی و بیرونی تأثیرگذار است.
در سالیان اخیر؛ از سویی تحت تأثیر تغییر بافت جامعه و به ویژه تغییر و تحولات اجتماعی و فرهنگی درونی و بیرونی و متأثر از رشد فردگرایی و تمایل به ایجاد تمایز و برجسته سازی، شاهد بروز و ظهور نام های «نوساخته» و «نوپدید» متعارض و نامأنوس با هویت و میراث اسلامی ـ ایرانی بوده ایم، که به نوعی بر هنجارهای نام گذاری تأثیر گذاشته است. به همین دلیل است که یکی از مسئولیت های مهم پدر و مادر انتخاب نام نیکو برای فرزندان است.
بر این اساس و در راستای صیانت از هویت و فرهنگ اسلامی ـ ایرانی، شورای عالی انقلاب فرهنگی، «سیاست ها و اقدامات تقویت و ترویج نام گذاری متولدین ایرانی مبتنی بر فرهنگ اسلامی ـ ایرانی» را به شرح ذیل مصوب نمود:
ماده ١ـ سیاست ها
١ ـ تقویت شناخت و آگاهی خانواده ها نسبت به مزایا و پیامدهای فردی و اجتماعی نوع نام گذاری کودکان
٢ ـ بهره گیری از ظرفیت فرهنگی، علمی و فناوری های نوین در تقویت و گسترش نام گذاری متولدین جدید متناسب با هویت اسلامی ـ ایرانی جامعه
۳ـ ظرفیت سازی برای شناسایی و ساخت نام های جدید جذاب، زیبا و نوآورانه متناسب با هویت و فرهنگ اسلامی ـ ایرانی و ترویج آنها
۴ ـ نظارت و ارزیابی مستمر روند وضعیت نام گذاری متولدین در سطح ملی و استانی و شناخت فضایی ـ زمانی و روندها
۵ ـ تقـویت و گسترش برنامه های تشویقی برای نام گذاری های مذهبی خاص و کلیدی
ماده ۲ـ وظایف و تکالیف اختصاصی دستگاه ها
ردیف
|
دستگاه مجری
|
اقدام
|
سازمان ثبت احوال کشور
|
۱ـ طراحی و راه اندازی سامانه هوشمند تعاملی و مرجع خدمات مشاوره نام گذاری کودکان و ارائه خدمات ویژه برای انتخاب نام های اصیل، زیبا و هویتی با نظرداشت اقتضائات ملی، قومی و محلی ظرف مدت یک سال پس از تاریخ ابلاغ
۲ـ شناسایی و ترویج نام های جدید جذاب، زیبا و نوآورانه متناسب با فرهنگ اسلامی ـ ایرانی از میان نام های پیشنهادی مردمی دارای ظرفیت ترویج
۳ـ ارائه گزارش توصیفی و تحلیلی از وضعیت نام گذاری کودکان در سطح ملی و استانی بر اساس وضعیت نام گذاری با هدف شناسایی روندها به دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی هر دو سال یکبار
۴ـ بازنگری در دستورالعمل مربوط به انتخاب نام با هدف تقویت کمیته مشورتی نام از طریق عضویت نمایندگانی با معرفی دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی
|
|
۲
|
وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی
|
۱ـ شناسایی، توصیف و تبیین ترجیحات خانواده ها در نام گذاری فرزندان مبتنی بر پیمایش های ملی و استانی
۲ـ حمایت از محصولات، صنایع و تولیدات فرهنگی، هنری و رسانه ای مروج نام های اسلامی ـ ایرانی
۳ـ الزام به اخذ تاییدیه از فرهنگستان زبان و ادب فارسی جهت نشر و یا تجدید انتشار نام نامه ها مکتوب و تحت وب
۴ـ رصد سالانه و ارائه گزارش راهبردی از نام های استفاده شده در تولیدات نمایشی
|
۳
|
فرهنگستان زبان وادب فارسی
|
تشکیل گروه نام گزینی با مشارکت سازمان ثبت احوال کشور برای شناسایی و ساخت نام های اسلامی ـ ایرانی و جدید جذاب، زیبا و نوآورانه مبتنی بر میراث ادبی ـ دینی برای مشارکت در توسعه محتوایی سامانه و ارائه مشاوره های تخصصی به سازمان ثبت احوال کشور
|
۴
|
سازمان صدا و سیما
|
۱ـ استفاده از ظرفیت برنامه های جذاب و نقش های مثبت مجموعه های نمایشی برای ترویج نام های هویتی اسلامی ـ ایرانی و ممانعت از استفاده از این نام ها برای نقش های منفی مطابق و متناسب با فضای داستان
۲ـ تولید برنامه های ویژه برای انعکاس رویدادها و مناسبت های ملی و استانی در راستای جریان سازی فرهنگی نام گذاری فرزندان متناسب با فرهنگ غنی اسلامی ـ ایرانی
|
۵
|
وزارت آموزش و پرورش
|
۱ـ استفاده از ظرفیت کتب درسی در مقاطع مختلف تحصیلی برای ترویج نام های اسلامی ـ ایرانی شاخص و نمادین
۲ـ طراحی و اجرای برنامه های تشویقی نام های خاص مذهبی دانش آموزان دوره ابتدایی
|
۶
|
وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی
|
آشنا سازی خانواده ها به خصوص مادران در طول دوران بارداری با سامانه هوشمند سازمان ثبت احوال کشور از طریق فضاسازی و سایر روش های اطلاع رسانی در مراکز دولتی و خصوصی مرتبط با همکاری و آموزش کارکنان نظام سلامت کشور
|
ماده ۳ ـ برنامهریزی، اجرایی سازی، نظارت و ارزیابی
پیگیری، ایجاد هماهنگی، راهبری و پیش بینی ساز و کار لازم برای اجرای این مصوبه بر عهده سازمان ثبت احوال کشور و نظارت بر عملکرد دستگاه های مجری، بر عهده شورای فرهنگ عمومی کشور است که گزارش آن را به شورای عالی انقلاب فرهنگی و دبیرخانه آن شورا به صورت سالیانه ارائه خواهد کرد.
ماده ۴ـ این مصوبه مشتمل بر مقدمه و ۴ ماده در جلسه ٨۴٧ مورخ ۱۴۰۰/۸/۱۱ شورای عالی انقلاب فرهنگی به تصویب رسید و از تاریخ ابلاغ لازم الاجرا می باشد.
رییس جمهور و رییس شورای عالی انقلاب فرهنگی – سیدابراهیم رئیسی