قانون معاهده استرداد مجرمین بین جمهوری اسلامی ایران و جمهوری فدرال برزیل

تاریخ تصویب: ۱۴۰۰/۰۲/۲۹
تاریخ انتشار: ۱۴۰۱/۰۴/۰۲

ماده واحده
معاهده استرداد مجرمین بین جمهوری اسلامی ایران و جمهوری فدرال برزیل، مشتمل بر یک مقدمه و بیست و چهار ماده به شرح پیوست تصویب و اجازه مبادله اسناد آن داده می‌شود.

تبصره ـ رعایت اصول هفتاد و هفتم (٧٧)، یکصد و بیست و پنجم (١٢۵) و یکصد و سی و نهم (١٣٩) قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در اجرای این قانون، الزامی است.


بسم الله الرحمن الرحیم

معاهده استرداد مجرمین بین جمهوری اسلامی ایران و جمهوری فدرال برزیل

مقدمه
جمهوری اسلامی ایران و جمهوری فدرال برزیل که از این پس”طرفها” نامیده می شوند: با تمایل به تقویت روابط موجود بین دو کشور؛
با علاقه به بهبود اثربخشی تحقیق و تعقیب جرم ومبارزه با جرم با روشی مؤثرتر، به عنوان ابزارحفاظت از ارزشهای مشترک مربوط به خود؛
با احترام به حقوق بشر و حاکمیت قانون؛
با توجه به تضمینها در نظامهای حقوقی مربوط خود که برای متهم حق محاکمه عادلانه، از جمله حق رسیدگی توسط یک دادگاه بی‌طرف بنیان گذاشته شده به موجب قانون را فراهم میکند؛
با آگاهی از نیاز به انجام وسیعترین سطح همکاری احتمالی در زمینه استرداد مجرمانی که به خارج گریخته‌اند؛
با در نظرگرفتن اینکه اهداف مزبور میتواند از طریق موافقتنامه دو جانبه‌ای محقق گردد که اقدامات مشترک در مسائل مرتبط با استرداد را مشخص میکند؛
با تمایل به انعقاد معاهد‌ه‌ای در زمینه استرداد مجرمین بر پایه اصول حاکمیت ملی، عدم مداخله در امور داخلی هر طرف و حمایت از منافع متقابل؛
به شرح زیر توافق نموده‌اند:


ماده ١ـ اصول کلی
طرفها طبق مفاد این معاهده و حقوق داخلی مربوط خود، اشخاصی را که در قلمرو آنها یافت شده و توسط طرف دیگر به منظور انجام جریان رسیدگی کیفری یا اجرای حکم درخواست شده‌اند، مسترد خواهند کرد .


ماده ٢ـ جرایم قابل استرداد
١. از نظر این معاهده، استرداد در ارتباط با جرایمی انجام خواهد شد که به موجب قوانین داخلی طرفها با حبس یا سایر اشکال محرومیت از آزادی به موجب حکم دادگاه به مدت یک سال یا بیشتر قابل مجازات میباشند.
٢. استرداد در مورد اجرای حکم یک دادگاه، در صورتی انجام خواهد شد که در زمان فرستادن درخواست استرداد، یکسال یا بیشتر از دوره محکومیت فرد مورد درخواست باقی مانده باشد.
٣. از نظر این ماده، جرم صرف نظر از اینکه قوانین طرفها آن را در یک طبقه‌بندی همسان از جرایم قرار دهند یا ندهند و یا از واژگان مشابهی برای آن استفاده کرده یا نکرده باشند، قابل استرداد خواهد بود.
۴. هنگامی که استرداد در ارتباط با جرم قابل استردادی انجام گیرد که در نظام حقوقی هر دو طرف قابل مجازات محسوب میگردد، استرداد مزبور میتواند در ارتباط با جرم دیگر مشخص شده در درخواست استرداد که تمامی شرایط دیگر برای استرداد، به استثنای دوره‌های محکومیت تعیین شده در بندهای یک و دو این ماده، را محقق میکند نیز انجام شود.
۵. طرف درخواست‌کننده، نباید مجازاتهایی را که در حقوق داخلی طرف درخواست‌شونده پیشبینی نشده باشند در مورد شخص مورد درخواست اعمال کند.
۶. هنگامی که استرداد یک شخص در ارتباط با جرم علیه قانون مرتبط با مسائل مالیاتی، حقوق گمرکی، پایش (کنترل) ارزی یا دیگر امور درآمدی درخواست شده باشد، نباید با این استدلال که حقوق داخلی طرف درخواست‌شونده قواعد مالیاتی و گمرکی یا ضوابط راجع به مقررات ارزی موجود مشابه قوانین و مقررات ملی طرف درخواستکننده را پیشبینی نکرده است، از انجام استرداد خودداری گردد .

ماده ٣ـ زمینه‌های امتناع
١ .استرداد به دلایل زیر رد خواهد شد:
الف) شخص درخواستشده، تبعه طرف درخواست‌شونده باشد. در چنین وضعیتی، طرف درخواست شونده باید بنا به درخواست، پرونده را به مقام صلاحیتدار خود جهت بررسی اقامه جریان رسیدگی کیفری تحویل دهد و طرف درخواست‌کننده را از نتیجه آگاه نماید؛
ب) طرف درخواست شونده متوجه شود که استرداد میتواند به حاکمیت، امنیت ملی و نظم عمومی آن لطمه زند یا اینکه با قانون اساسی آن در مغایرت میباشد؛
پ) طرف درخواست‌شونده دلایل کافی برای این باور داشته باشد که درخواست استرداد با هدف تعقیب یا مجازات شخص مورد درخواست، به سبب نژاد، جنسیت، مذهب، ملیت یا عقاید سیاسی یا با این احتمال صورت گرفته است که موقعیت شخص ممکن است بنا به هر یک از دلایل فوق مورد پیش داوری قرار گیرد؛
ت) جریان رسیدگی کیفری به موجب حقوق داخلی طرف درخواست‌شونده یا طرف درخواست‌کننده، امکان طرح نداشته نباشد یا اجرای حکم به سبب مرور زمان قابلیت اجراء نداشته باشد؛
ث) استرداد مغایر با اصل منع محاکمه مجدد باشد؛
ج) استرداد در ارتباط با جرایمی به موجب قوانین نیروهای مسلح درخواست شده باشد که به موجب قوانین عادی کیفری جرم محسوب نمیشوند؛
چ) شخص فرصت حضور برای محاکمه را نداشته است یا نخواهد داشت؛
ح) شخصی که قرار است استرداد شود در طرف درخواست‌کننده در برابر دادگاه فوق‌العاده یا موقتی پاسخ داده یا خواهد داد؛
خ) جرم دارای ماهیت سیاسی تلقی گردد. بر این مبنا، جرایم زیر نباید به عنوان جرایم دارای ماهیت سیاسی محسوب گردند:
١) جرمی که علیه حیات یا شخص رئیس کشور یا رئیس دولت و یا عضو (اعضای) درجه اول خانواده آنها ارتکاب یابد؛
٢) جرم مقرر در هر کنوانسیون بینالمللی که به موجب آن طرفها به واسطه تلقی به عنوان دولت عضو، متعهد به استرداد یا تعقیب شخص مورد درخواست هستند و یا باید پرونده را بدون تأخیر غیر موجه و به منظور تعقیب به مراجع صلاحیتدار خود ارائه نمایند؛
٣) جرم مرتبط با تروریسم یا تأمین مالی آن باشد؛
۴) شروع به جرم یا توطئه برای ارتکاب هر یک از جرایم پیش گفته یا مشارکت به عنوان شریک شخصی که مرتکب یا شروع‌کننده این جرایم محسوب میگردد؛
۵) جرایم جدی علیه حیات، تمامیت بدنی، حیثیت یا دارایی حتی اگر با انگیزه سیاسی بوده باشد؛
٢. اگر تضمین کافی وجود داشته باشد که حکم به هر دلیل سیاسی تشدید نخواهد شد، امکان انجام استرداد وجود خواهد شد؛
٣. استرداد ممکن است رد گردد اگر:
الف) جرمی که استرداد برای آن درخواست شده، به موجب قانون داخلی طرف درخواست‌شونده در صلاحیت آن باشد و یا اینکه شخص مورد درخواست، به سبب همان جرم، توسط مراجع صلاحیتدار طرف درخواست‌شونده تحت بازجویی یا تعقیب قرار گرفته یا خواهد گرفت؛
ب) طرف درخواست‌شونده، با در نظر گرفتن شدت جرم و منافع طرفها، با توجه به سن یا سلامتی شخص یا هرگونه شرایط شخصی دیگر وی، استرداد را مغایر با ملاحظات بشردوستانه تشخیص دهد.

ماده ۴ـ مراجع مرکزی و نحوه ارتباط
١ .در راستای اهداف این معاهده، مراجع مرکزی توسط هر یک از طرفها معین خواهد شد.
٢. از جانب جمهوری اسلامی ایران، مرجع مرکزی وزارت دادگستری خواهد بود.
٣ .از جانب جمهوری فدرال برزیل، مرجع مرکزی وزارت دادگستری خواهد بود که همچنین به عنوان مرجع انتقال دهنده نیز میتواند عمل نماید.
۴. در راستای اهداف این معاهده، مراجع مرکزی از مجاری دیپلماتیک با یکدیگر ارتباط برقرار خواهند نمود.
۵ . در شرایط اضطراری، درخواستها میتواند مستقیماً بین مراجع مرکزی طرفها مبادله گردد، اما بلافاصله از طریق مجاری دیپلماتیک به صورت مکتوب تأیید خواهند شد.
۶. طرفها میتوانند در هر زمانی، هر گونه تغییر در تعیین مرجع مرکزی و یا مرجع انتقال‌دهنده و تغییر در وظایف آن را در راستای اهداف این معاهده اطلاع رسانی نمایند. اعلام چنین تغییراتی باید از طریق مبادله یادداشتهای دیپلماتیک صورت گیرد.
٧. مراجع مرکزی سرعت و اثر بخشی همکاری به موجب این معاهده را تضمین خواهند نمود.
٨. تمامی اسناد یا دیگر اقلام انتقال یافته از طریق مراجع مرکزی که مرتبط با این معاهده باشند از تأیید یا تصدیق معاف خواهند بود.

ماده ۵ ـ بازداشت موقت
١. در موارد اضطراری و پیش از آنکه رسمیت بخشیدن به استرداد تکمیل گردد، طرف درخواست‌کننده میتواند بازداشت موقت شخص خواسته شده را درخواست نماید. درخواست دستگیری موقت باید با استناد به قرار بازداشت صادره توسط مقام صلاحیتدار طرف درخواست‌کننده یا حکم محکومیت و علاوه بر آن همراه تأییدیه‌های مبنی بر ارسال درخواست استرداد باشد. درخواست دستگیری موقت میتواند از طریق استفاده از ابزارهای الکترونیک یا سازمان پلیس جنایی بین‌الملل (اینترپل) ارسال گردد.
٢. طرف درخواست‌شونده باید در مورد درخواست دستگیری موقت بر اساس حقوق داخلی خود تصمیم‌گیری نماید و باید بی‌درنگ طرف درخواست‌کننده را از تصمیم خود و دلایل آن مطلع نماید.
٣. طرف درخواست‌کننده باید به صورت رسمی درخواست استرداد را در بازه زمانی شصت روز از تاریخ آگاهی از بازداشت موقت شخص مورد درخواست ارسال دارد.
۴. در موردی که درخواست طبق شرایط تصریح شده در بند(٣) این ماده ارائه نشده باشد، شخص مورد درخواست که تحت بازداشت موقت قرارگرفته، باید آزاد گردد و درخواست جدید برای بازداشت موقت برای همان واقعیت، بدون درخواست مقتضی برای استرداد، مورد پذیرش قرار نخواهد گرفت.

ماده ۶ ـ درخواست استرداد و اسناد مؤید
١. درخواست استرداد باید مشتمل بر موارد زیر باشد:
الف) اطلاعات شخصی فرد مورد درخواست، از جمله نام کامل، تاریخ تولد، ملیت و در صورت امکان، اثر انگشت، عکسها و هرگونه اطلاعات دیگر وی که به احراز هویت و یا اقامتگاه وی کمک نماید؛
ب) خلاصه‌ای از حقایق مرتبط با جرمی که برای آن درخواست استرداد شده، به انضمام محل و تاریخ ارتکاب آن؛ و
پ) توصیف حقوقی جرم یا مجازات مقرر برای آن و دیگر مقررات مربوط قانونی مرتبط با پرونده؛
٢. علاوه بر مفاد بند(١) این ماده، درخواست استرداد باید با موارد زیر همراه گردد:
الف) در صورت عدم حکم محکومیت قطعی، یک نسخه از قرار بازداشت؛
ب) اگر درخواست استرداد با هدف اجرای حکم حبس در ارتباط با شخص مورد درخواست انجام شده باشد، باید یک نسخه از حکم دادگاه و توصیف مدت زمان طی شده از دوره حکم مبتنی بر محکومیت باشد؛
پ) اگر جرمی که استرداد برای آن درخواست شده در خارج از قلمرو طرف درخواست‌کننده ارتکاب یافته باشد قانون مرتبط باید اثبات کند که طرف درخواست‌کننده در رابطه با جرم دارای صلاحیت است؛
٣. چنانچه الزامات پذیرش رسمی پیشبینی شده در این معاهده انجام نشود، درخواست باید بر مبنای تصمیم موجه طرف درخواست‌شونده، بدون هرگونه پیش‌داوری در ارتباط با ارائه مجدد درخواست دربردارنده مستندات لازم، بایگانی گردد.

ماده ٧ـ زبان
درخواستها باید به زبان طرف درخواست‌کننده، همراه با ترجمه به زبان رسمی طرف درخواست‌شونده یا در صورت رضایت متقابل به زبان انگلیسی ارسال گردد، مگر آنکه به گونه دیگری توافق شود.

ماده ٨ ـ اطلاعات تکمیلی
١. در صورتی که اطلاعاتی که توسط طرف درخواست‌کننده همراه با درخواست استرداد ارائه شده، به منظور تضمین أخذ تصمیم توسط طرف درخواست‌شونده طبق این معاهده کفایت ننماید، طرف درخواست‌شونده میتواند اطلاعات تکمیلی را درخواست کند.
اطلاعات تکمیلی درخواست‌شده باید ظرف شصت روز از تاریخ دریافت درخواست، ارائه گردد.
٢. اگر شخص مورد درخواست دستگیر شود و اطلاعات تکمیلی درخواستی، ظرف مدت مقرر در بند (١) این ماده دریافت نشده باشد، شخص مزبور میتواند آزاد گردد.
آزادی مزبور مانع طرف درخواست‌کننده برای ارائه درخواست مجدد استرداد نمیباشد .
٣. در صورت آزادی شخص مورد درخواست از حبس به موجب بند(٢) این ماده، طرف درخواست شونده باید در اولین فرصت ممکن، مراتب را به طرف درخواست‌کننده اطلاع‌رسانی نماید.

ماده ٩ـ تصمیم‌گیری در ارتباط با درخواست استرداد
١ . طرف درخواست‌شونده باید در ارتباط با درخواست استرداد طبق مفاد این معاهده و حقوق داخلی خود تصمیم‌گیری نماید و بی‌درنگ تصمیم خود را به طرف درخواست‌کننده اطلاع دهد.
٢. اگر طرف درخواست‌شونده، به صورت کامل یا جزئی از انجام استرداد امتناع نماید، باید دلایل امتناع را به طرف درخواست‌کننده اطلاع‌رسانی نماید.

ماده ١۰ـ فرآیند استرداد ساده
طرف درخواست‌شونده، طبق نظام حقوقی خود، میتواند پس از دریافت درخواست استرداد، با استرداد موافقت نماید مشروط بر اینکه شخص مورد درخواست به صورت آشکار نزد یک مقام قانونی صلاحیتدار طرف درخواست‌شونده، رضایت دهد.

ماده ١١ـ قاعده اختصاصیت
١. شخصی که مسترد گردیده است نباید به منظور اجرای حکم یا دستور بازداشت برای هر جرم ارتکابی پیش از جرمی که اساس استرداد وی است تحت تعقیب قرار گرفته، محکوم شده یا بازداشت شود و آزادی وی نباید بدون هیچ دلیلی محدود گردد، مگر در موارد زیر :
الف) زمانی که آن شخص، با وجود برخورداری از فرصت ترک قلمرو طرفی که وی به آنجا تسلیم شده، در ظرف سی روز از تاریخ نهایی آزادی، از فرصت مزبور استفاده نکرده یا اینکه پس از ترک آنجا، به صورت داوطلبانه به آن قلمرو بازگشته است. در هر حال این دوره زمانی، شامل دوره زمانی نخواهد شد که در طول آن شخص مذکور بنا به دلایلی خارج از اختیار (کنترل) خود، موفق به ترک طرف درخواست‌کننده نشده است؛
ب) زمانی که طرفی که وی را تسلیم کرده است، رضایت داشته باشد. درخواست رضایت باید همراه با اسناد ذکر شده در ماده (٧) و سوابق حقوقی هرگونه اظهارات انجام شده توسط شخص مسترد شده در ارتباط با جرم مربوط ارائه گردد. رضایت زمانی ممکن است اعلام گردد که جرمی که به خاطر آن درخواست استرداد شده است، به خودی خود طبق مفاد این معاهده مشمول استرداد باشد.
٢. هنگامی که توصیف حقوقی جرم ارتکاب یافته در فرآیند رسیدگی کیفری تغییر یابد، شخص مورد استرداد تنها تا حدی مورد محاکمه قرار میگیرد یا محکوم میشود که جرم به موجب توصیف جدید آن و به واسطه عناصر تشکیل دهنده آن، قابل استرداد است.

ماده ١٢ـ استرداد مجدد به دولت ثالث
طرف درخواست‌کننده نمیتواند شخص را در ارتباط با جرایم ارتکاب یافته پیش از استرداد، بدون رضایت پیشین طرف درخواست‌شونده به دولت ثالث مسترد کند. طرف درخواست‌شونده میتواند ابراز رضایت مزبور را منوط به ارائه اسناد و اطلاعات موضوع ماده (۵) این معاهده نماید.

ماده ١٣ـ درخواستهای همزمان
١. اگر درخواست استرداد شخصی از جانب یکی از طرفها و یک یا چند دولت ثالث انجام شده باشد، طرف درخواست‌شونده بر اساس صلاحدید خود در مورد تسلیم شخص مورد درخواست به یکی از آنها تصمیم‌گیری و تصمیم خود را به دولتهای درخواست‌کننده اعلام خواهد کرد.
٢. هنگامی که بیش از یک دولت، درخواست استرداد یک شخص را بنا به دلایل مشابه داشته باشند، دولتی که جرم درآن ارتکاب یافته باشد، اولویت خواهد داشت.
٣. در موردی که جرایم متفاوتی وجود داشته باشد، طرف درخواست‌شونده شرایط زیر را برای اولویت دادن به یک دولت در نظر خواهد گرفت:
الف) تابعیت شخص مورد درخواست؛
ب) شدت جرم؛
پ) تاریخ ارائه درخواستها؛
ت) زمان و مکان ارتکاب جرم؛ و
ث) احتمال رسیدگیهای کیفری بعدی، یا اجرای حکم حبس در ارتباط با شخص مورد درخواست در دولتهای درخواست‌کننده.

ماده ١۴ـ تسلیم کردن شخصی که قرار است مسترد شود
١. اگر طرف درخواست‌شونده استرداد را انجام دهد، طرفها بی‌درنگ در مورد زمان، مکان و هر موضوع مربوط دیگر مرتبط با تسلیم نمودن شخص مورد درخواست توافق خواهند نمود.
طرف درخواست‌شونده طرف درخواست‌کننده را از مدت زمان بازداشت شخص مورد درخواست به منظور اهداف مربوط به استرداد، آگاه خواهد نمود.
٢. تاریخ تسلیم نمودن شخص، شصت روز از تاریخی خواهد بود که در آن تاریخ طرف درخواست‌کننده از انجام استرداد آگاهی مییابد.
٣. اگر طرف درخواست‌کننده نتواند شخص مورد درخواست را در دوره زمانی مقرر در بند (٢) این ماده تحویل بگیرد، طرف درخواست شونده بلافاصله شخص مورد درخواست را آزاد خواهد نمود و میتواند درخواست استرداد جدید طرف درخواست‌کننده برای همان شخص و همان جرایم را نیز رد نماید، مگر آنکه بند(۴) این ماده به گونه‌ای دیگر تصریح نماید.
۴. اگر یک طرف بنا به دلایلی خارج از اختیار (کنترل) خود، نتواند شخصی که قرار بر استرداد وی بوده است را تسلیم نماید و یا تحویل گیرد، طرف مربوط بیدرنگ مراتب را به طرف دیگر اطلاع خواهد داد و آنها در مورد شرایط جدید تسلیم، توافق خواهند نمود.
۵. دوره زمانی طی شده در بازداشت به منظوراسترداد، مشتمل بر حبس خانگی یا دیگر اشکال محدود نمودن آزادی، به صورت کامل از کل مدت حکم صادره در طرف درخواست‌کننده و طبق حقوق داخلی آن کسر خواهد شد.

ماده ١۵ـ تعویق تسلیم یا تسلیم موقت
١. اگر شخصی که استرداد وی انجام شده،در طرف درخواست شونده تحت تعقیب قرار گرفته و یا مشغول سپری کردن حکم محکومیت به علت ارتکاب جرمی غیر از جرمی است که برای آن استرداد انجام شده، طرف درخواست‌شونده میتواند تسلیم او را تا زمان پایان دادگاه و یا اجرای کامل دوره محکومیت به تعویق اندازد.
٢. چنانچه انتقال ممکن است حیات شخص مورد درخواست را تهدید کند یا وضعیت سلامت وی را وخیمتر کند، میتوان تسلیم را به تعویق انداخت. در این مورد طرف درخواست شونده باید در اولین زمان ممکن، گزارش پزشکی تفصیلی را تهیه کند که توسط مقام پزشکی صلاحیتدار صادر شده باشد.
٣. در موارد مصرح در بندهای (١) و (٢) این ماده، طرف درخواست‌شونده باید بدون درنگ طرف درخواست‌کننده را از هر یک از تعویقهای مزبور مطلع سازد و چنانچه علل چنین تعویقی از بین رود طرف درخواست‌شونده باید بلافاصله طرف درخواست‌کننده را از امکان تسلیم شخص و آغاز مدت زمان مقرر به موجب بند (٢) ماده (١۴) مطلع نماید.

ماده ١۶ـ مصادره و تسلیم اموال
١. در صورت درخواست طرف درخواست‌کننده، طرف درخواست‌شونده باید تا آن میزان که حقوق داخلی وی اجازه میدهد، اشیاء به دست آمده از طریق جرم یا استفاده شده در ارتباط با آن و هرگونه اموال دیگر دارای ارزش اثباتی یافت شده در قلمرو خود را مصادره و این اشیاء و اموال را در صورت انجام استرداد به طرف درخواست‌کننده تسلیم نماید.
٢. اشیاء و اموال ذکر شده در بند (١) این ماده باید به صورت مستقل از انجام استرداد مورد توافق، تسلیم گردند.
٣. هنگامی که اشیاء و اموال ذکر شده، از امکان تصرف یا مصادره در قلمرو طرف درخواست‌شونده برخوردار باشند، طرف مزبور می‌تواند در ارتباط با جریان کیفری در حال رسیدگی، تسلیم آنها را به طرف درخواست‌کننده به تعویق اندازد یا آنها را به صورت موقتی تسلیم نماید مشروط به این که آنها توسط طرف درخواست‌کننده بازگردانده شود.
۴. در فرآیند تسلیم اشیاء و اموال مشمول، باید حقوق طرف ثالث دارای حسن نیت محترم شمرده شود. در صورت وجود چنین حقی، اشیاء و اموال تسلیم شده باید در اولین زمان ممکن به مالکین مربوط آنها یا طرف درخواست‌شونده، پس از پایان جریان رسیدگی کیفری به صورت رایگان، بازگردانده شود.

ماده ١٧ـ گذر
١. هر طرف میتواند طبق حقوق داخلی خود گذر اشخاص مسترد شده به طرف دیگر یا توسط کشور ثالث از طریق قلمرو خود را تجویز نماید.
٢. طرف درخواست‌کننده باید درخواستی حاوی اطلاعات هویتی شخص گذر داده شده و توضیحی مختصر در ارتباط با شرایط جرم را به طرف درخواست‌شونده ارسال نماید. یک نسخه از سند تأییدکننده استرداد شخص، اطلاعات مرتبط با جزئیات حمل و نقل و همچنین هویت مأموران مشایعت‌کننده شخص گذر داده شده باید با درخواست گذر همراه گردد.
٣. طرف درخواست‌شونده باید طبق حقوق داخلی خود شخص گذر داده شده را در قلمرو خود تحت بازداشت نگاه دارد.
۴. چنانچه گذر از طریق هوایی انجام شود و هیچ فرودی در قلمرو طرف دیگر برنامه‌ریزی نشده باشد، به مجوز گذر نیازی نیست. چنانچه فرود برنامه‌ر‌یزی نشده‌ای در قلمرو طرف دیگر روی دهد، طرف مزبور میتواند درخواست گذر به گونه مقرر در بند (١) این ماده را درخواست نماید.
بازداشت شخص مورد استرداد باید توسط مراجع صلاحیتدار طرف گذری انجام گیرد.

ماده ١٨ـ هزینه‌ها
طرف درخواست‌کننده هزینه‌های مرتبط با حمل ونقل شخص تسلیم شده را تقبل خواهد نمود. طرف درخواست‌شونده هزینه‌های صرف شده در قلمرو خود، از دستگیری شخص مورد درخواست تا زمان تسلیم او را تقبل خواهد کرد.

ماده ١٩ـ سازگاری با ترتیبات دیگر
مساعدت و تشریفات مقرر در این معاهده، هر یک از طرفها را از ارائه مساعدت به طرف دیگر از طریق مفاد سایر موافقتنامه‌های بین‌المللی که ممکن است عضو آنها باشد، حقوق بین‌الملل عرفی یا مفاد قوانین داخلی خود منع نخواهد نمود.
طرفها همچنین میتوانند بر اساس هر گونه ترتیبات، موافقتنامه یا رویه‌ای که ممکن است بین مقامهای صلاحیتدار طرفها قابل اعمال باشد، به یکدیگر مساعدت نمایند.

ماده ٢۰ـ فرار
اگر شخص مورد استرداد پیش از اتمام رسیدگیهای قضایی یا مجازات حبس در قلمرو طرف درخواست‌کننده گریخته و به قلمرو طرف درخواست‌شونده بازگردد، وی بنا به درخواست، بازداشت خواهد شد و متعاقباً و بدون نیاز به هرگونه تشریفات بیشتری به آن طرف تسلیم خواهد شد.

ماده ٢١ـ حل و فصل اختلافها
هرگونه اختلاف بین طرفها در ارتباط با تفسیر و اجرای این معاهده به صورت دوستانه و از طریق مذاکره از مجاری دیپلماتیک حل و فصل خواهد شد.

ماده ٢٢ـ اصلاحات
این معاهده میتواند در هر زمان با توافق متقابل طرفها به صورت مکتوب اصلاح شود. چنین اصلاحی به وسیله همان تشریفات حاکم برای لازم‌الاجراء شدن این معاهده، لازم‌الاجراء خواهد شد.

ماده ٢٣ـ لازم‌الاجراء شدن
١. این معاهده شصت روز پس از دریافت آخرین یادداشت دیپلماتیک که به وسیله آن یک طرف، طرف دیگر را در ارتباط با انجام تمامی تشریفات داخلی ضروری برای لازم‌الاجراء شدن معاهده مطلع میسازد، برای یک دوره نامحدود لازم‌الاجراء خواهد بود.
٢. درخواستهای انجام شده به موجب این معاهده میتواند در مورد جرائمی که پیش از لازم‌الاجراء شدن آن ارتکاب یافته‌اند، اجراء شود.

ماده ٢۴ـ فسخ
١. هر طرف میتواند این معاهده را از طریق ارسال اطلاعیه کتبی به طرف دیگر از طریق مجاری دیپلماتیک، فسخ نماید.
٢. فسخ شش ماه پس از تاریخ دریافت اطلاعیه صورت خواهد گرفت.
٣. درخواستهای ارائه شده پیش از اطلاعیه کتبی مزبور، یا دریافت شده در دوره اطلاعیه شش ماهه طبق این معاهده رسیدگی خواهد شد.

برای گواهی مراتب بالا، امضاءکنندگان زیر که از طرف دولتهای متبوع خود، به طور مقتضی مجاز میباشند، این معاهده را امضاء کرده‌اند.
این معاهده، در یک مقدمه و )٢۴( ماده در برازیلیا در تاریخ ٢١ فروردین ١٣٩٧ هجری شمسی مطابق با ١۰ آوریل ٢۰١٨ میلادی در دو نسخه به زبانهای فارسی، پرتغالی و انگلیسی تنظیم شد که تمامی آنها از اعتبار یکسانی برخوردار هستند و در صورت بروز هر گونه اختلاف در تفسیر، متن انگلیسی مورد استفاده قرار میگیرد.

از طرف جمهوری فدرال برزیل آلویسیو نونس فریرا وزیر امور خارجه
از طرف جمهوری اسلامی ایران محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه


قانون فوق مشتمل بر ماده واحده و یک تبصره منضم به متن موافقتنامه، شامل مقدمه و بیست و چهار ماده در جلسه علنی روز چهارشنبه مورخ ٢٩/٢/١۴۰۰ مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ ١٨/٣/١۴۰١ از سوی مجمع تشخیص مصلحت نظام با تأیید ماده واحده و مقدمه، ماده (١)، بندهای (١) الی (۵) ماده (٢)، مواد (٣)، (۵)، (١١)، (١٢)، (١۶)، بندهای (٣) و (۴) ماده (١٧) و ماده (٢۰) موافق با مصلحت نظام تشخیص داده شد.