آیین‌نامه اجرایی ماده (۵) قانون جهش تولید دانش‌بنیان

تاریخ تصویب: ۱۴۰۱/۰۹/۰۶
تاریخ انتشار: ۱۴۰۱/۰۹/۱۹

شماره: ۱۶۶۹۸۶/ت۶۰۰۲۸هـ – ۱۴۰۱/۰۹/۰۶

هیأت وزیران در جلسه ۶/۹/۱۴۰۱ به پیشنهاد مشترک وزارتخانه­ های علوم، تحقیقات و فناوری، بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و به استناد ماده (۵) قانون جهش تولید دانش‌بنیان ـ مصوب۱۴۰۱ ـ آیین‌نامه اجرایی ماده (۵) قانون جهش تولید دانش‌بنیان را به شرح زیر تصویب کرد:


ماده ۱ـ در این آیین ­نامه اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط به کار می­روند:

۱ـ دستگاه: دستگاه‌های اجرایی موضوع ماده (۵) قانون مدیریت خدمات کشوری  ـ مصوب ۱۳۸۶ ـ  و واحدهای وابسته و تابع آنها، دانشگاه‌ها، مراکز و مؤسسات آموزش عالی و پژوهشی.

۲ـ طرح (پروژه): پژوهش­های دانشگاهی، پایان­نامه و رساله تحصیلات تکمیلی و کلیه طرح­های مرتبط با دستگاه که تمام یا بخشی از منابع آن توسط دستگاه تأمین شده است.

۳ـ شرکت‌های دانش‌بنیان: شرکت‌ها و مؤسسات دانش بنیان موضوع قانون حمایت از شرکت‌ها و مؤسسات دانش‌بنیان و تجاری­‌سازی نوآوری‌ها و اختراعات  ـ مصوب ۱۳۸۹ـ و اصلاحات و الحاقات بعدی آن.

۴ـ شرکت‌های فناور: واحدهای فناور مستقر در مراکز رشد و پارک‌های علم و فناوری دارای مجوز از مراجع ذی­صلاح.

۵ ـ اشخاص فعال در طرح (پروژه): اشخاص حقیقی و حقوقی مجری و یا همکار در اجرای طرح (پروژه) که فعالیت آنها در طرح به تأیید مراجع ذی­صلاح در دستگاه رسیده است.

۶ ـ دستاورد پژوهشی: یافته­ های علمی و پژوهشی حاصل از اجرای طرح (پروژه) شامل تولیدات علمی، دانش فنی، دستور یا ترکیب ساخت (فرمولاسیون)، مستندات و نقشه‌های فنی.

۷ـ دارایی فکری: شامل مالکیت صنعتی (اختراع، طرح صنعتی) و مالکیت ادبی و هنری حاصل از اجرای طرح (پروژه) که بر اساس مقررات به ثبت رسیده است.

۸ ـ برنامه تجاری‌­سازی: برنامه توسعه کسب و کار مشتمل بر تحلیل و بررسی صنعت و بازار، تبیین نیازها و انتظارات مشتریان، رویه ‎ های اجرایی و عملیاتی تجاری­سازی ، برنامه‌های بازاریابی و توسعه بازار، تیم‌سازی، تأمین سرمایه و توسعه محصول که حسب مورد به تأیید مراجع ذی­صلاح موضوع این آیین ­نامه می‌رسد.

۹ـ در اختیار گذاشتن تمام یا بخشی از دارایی فکری، دستاوردهای پژوهشی و حق بهره ­برداری از آنها: اعطای اجازه بهره ­برداری (لایسنس) از تمام یا بخشی از دارایی­ های فکری و دستاوردهای پژوهشی و اجازه استفاده از تمام یا بخشی از حق بهره ­برداری.

ماده ۲ـ دستگاه موظف است سهم مؤلفین، پدیدآورندگان، مخترعین و دارندگان حق از دستاوردهای پژوهشی، دارایی­های فکری یا حق بهره ­برداری را قبل از اتمام طرح ( پروژه) با رعایت ماده (۵) قانون ثبت اختراعات، طرح­های صنعتی و علایم تجاری ـ مصوب ۱۳۸۶ـ  معین نماید. برای طرح (پروژه)های انجام شده، حسب تقاضای اشخاص فعال در طرح (پروژه) یا شرکت­های دانش ­بنیان و فناور سهم مؤلفین، پدیدآورندگان، مخترعین و دارندگان حق معین می­‌شود.

تبصره ۱ـ وزارتخانه­ های علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مکلفند دستورالعمل موضوع این ماده در خصوص پایان‌نامه‌ها، رساله­ ها و قراردادهای پژوهشی انجام شده و جاری دانشگاه‌ها، مراکز و مؤسسات آموزش­عالی و پژوهشی مرتبط با خود را با رعایت حقوق عضو هیئت علمی و دانشجو ظرف سه ماه پس از تصویب این آیین ­نامه تهیه و ابلاغ نمایند.

تبصره ۲ـ  انعقاد قرارداد مشارکت و یا در اختیار گذاشتن تمام یا بخشی از دارایی فکری، دستاوردهای پژوهشی و حق بهره ­برداری از آنها به صورت بلاعوض موضوع این آیین ­نامه، فقط پس از اخذ رضایت کتبی از مؤلفین، پدیدآورندگان، مخترعین و دارندگان حق موضوع این ماده مجاز است.

ماده ۳ـ در اختیار گذاشتن تمام یا بخشی از دارایی فکری، دستاوردهای پژوهشی و حق بهره ­برداری از آنها که متعلق به دستگاه است، به صورت بلاعوض با تأیید بالاترین مقام دستگاه به اشخاص فعال در طرح (پروژه) که حداقل یکی از شرایط زیر را داشته باشند، با رعایت مفاد ماده (۲) این آیین ­نامه و در جهت تجاری­سازی آنها مجاز است:

۱ـ سهام‌دار با حداقل بیست و پنج درصد (۲۵%) سهم یا عضو هیئت مدیره یا مدیرعامل شرکت دانش‌بنیان و فناور با موضوع فعالیت مرتبط با آن دستاورد پژوهشی یا مالکیت فکری مورد نظر باشد.

۲ـ برنامه تجاری­‌سازی معینی برای دارایی فکری، دستاوردهای پژوهشی و حق بهره ­برداری از آنها تهیه و به دستگاه ارایه نمایند و به تأیید دستگاه برسد.

ماده ۴ـ در اختیار گذاشتن تمام یا بخشی از دارایی فکری، دستاوردهای پژوهشی و حق بهره ­برداری از آنها که متعلق به دستگاه است، به صورت بلاعوض با تأیید بالاترین مقام دستگاه به شرکت­های دانش ­بنیان و فناور که حداقل یکی از شرایط زیر را داشته باشند، با رعایت مفاد ماده (۲) این آیین ­نامه و در جهت تجاری‌­سازی آنها مجاز است:

۱ـ سابقه فعالیت مرتبط با آن دارایی فکری و دستاوردهای پژوهشی موردنظر با تأیید معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش ­بنیان رییس جمهور برای شرکت­های دانش‌بنیان یا وزارت علوم، تحقیقات و فناوری یا وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی برای شرکت‌های فناور را حسب مورد داشته باشد.

۲ـ برنامه تجاری­ سازی معینی برای دارایی فکری، دستاوردهای پژوهشی و حق بهره ­برداری از آنها تهیه و به دستگاه ارایه نمایند و به تأیید دستگاه برسد.

ماده ۵ ـ در صورت تقاضای واحدهای صنعتی یا سرمایه­گذاران حقیقی و حقوقی برای تجاری‌سازی دارایی فکری، دستاوردهای پژوهشی و حق بهره ­برداری از آنها، دستگاه می‌تواند به میزان مالکیت یا حق بهره ­برداری خود با رعایت مفاد ماده (۲) این آیین ­نامه با آنها مشارکت نماید.

ماده ۶ ـ تشخیص اولویت در اختیار گذاشتن تمام یا بخشی از دارایی فکری، دستاوردهای پژوهشی و حق بهره ­برداری از آنها با رعایت مواد (۳) و (۴) این آیین ­نامه بر عهده بالاترین مقام دستگاه است.

ماده ۷ـ دستگاه موظف است نسبت به ثبت اطلاعات دستاورهای پژوهشی موضوع این آیین ­نامه در سامانه نظام فکر نو (ایده­)ها و نیازها (نان) اقدام نماید.

ماده ۸ ـ دستگاه­ ها موظفند به صورت سالانه، گزارش اجرای این آیین ­نامه را به شورای راهبری فناوری­ها و تولیدات دانش ­بنیان موضوع ماده (۲) قانون حمایت از شرکت‌ها و مؤسسات دانش‌بنیان و تجاری­‌سازی نوآوری­ها و اختراعات ـ مصوب ۱۳۸۹ ـ و اصلاحات بعدی آن ارائه نمایند.

معاون اول رئیس ‎جمهور ـ محمد مخبر