قانون موافقتنامه بین جمهوری اسلامی ایران و سازمان آموزشی،‌ علمی و فرهنگی ملل متحد (یونسکو) در خصوص تأسیس مرکز منطقه‌ای آموزشی و پژوهشی مدیریت خطرپذیری و تاب‌آوری زلزله برای غرب و مرکز آسیا در پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله تهران

تاریخ تصویب: ۱۴۰۱/۱۰/۱۱
تاریخ انتشار: ۱۴۰۱/۱۰/۲۸

ماده واحده – موافقتنامه بین جمهوری اسلامی ایران و سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی ملل متحد (یونسکو) در خصوص تأسیس مرکز منطقه‌ای آموزشی و پژوهشی مدیریت خطرپذیری و تاب‌آوری زلزله برای غرب و مرکز آسیا در پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله تهران، به عنوان مرکز گروه (2) تحت حمایت یونسکو با تمرکز بر مدیریت و کاهش خطرپذیری بلایا مشتمل بر یک مقدمه و هفده ماده به شرح پیوست تصویب و اجازه مبادله اسناد آن داده می شود.

تبصره 1 – رعایت اصول هفتاد و هفتم (77)،‌ یکصد و بیست و پنجم (125) و یکصد و سی و نهم (139) قانون اساسی در اجرای این قانون،‌ الزامی است.

تبصره 2 – برای تصدی سمتهای مذکور در اجزای «ب»، «پ» و «ث» بند (1) ماده (6) موافقتنامه،‌ دارا بودن شروط «وثاقت» و «امانت» الزامی است.


پیوست

موافقتنامه بین جمهوری اسلامی ایران و سازمان آموزشی،‌ علمی و فرهنگی ملل متحد (یونسکو) در خصوص تاسیس مرکز منطقه ای آموزشی و پژوهشی مدیریت خطرپذیری و تاب آوری زلزله برای غرب و مرکز آسیا در پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله تهران،‌ به عنوان مرکز گروه (۲) تحت حمایت یونسکو با تمرکز بر مدیریت و کاهش خطرپذیری بلایا
دولت جمهوری اسلامی ایران و سازمان آموزشی علمی و فرهنگی ملل متحد، با در نظر گرفتن قطعنامه مجمع عمومی یونسکو در راستای حمایت از همکاری های بین المللی در خصوص تأسیس مرکز منطقه ای آموزشی و تحقیقاتی مدیریت خطرپذیری و تاب آوری زلزله برای غرب و مرکز آسیا در پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله تهران، به عنوان مرکز گروه (2) تحت نظارت یونسکو با تمرکز بر مدیریت و کاهش خطرپذیری بلایا،
با توجه به اینکه مدیرکل از طرف مجمع عمومی مجاز به نهایی سازی موافقتنامه با دولت جمهوری اسلامی ایران مطابق با پیش نویس ارائه شده به مجمع عمومی شده است،‌
با تمایل به تعریف شرایط و ضوابط حاکم بر چهارچوب همکاری با یونسکو که در این موافقتنامه برای مرکز مذکور لحاظ خواهد شد؛ به شرح ذیل توافق نموده اند:

ماده 1 – تعاریف

1 – در این موافقتنامه، «یونسکو» به سازمان آموزشی علمی و فرهنگی سازمان ملل متحد،‌ اطلاق می شود.

2 – «دولت» به دولت جمهوری اسلامی ایران اطلاق می شود.

3 – «مرکز» به مرکز منطقه ای آموزشی و پژوهشی مدیریت خطرپذیری و تاب آوری زلزله برای غرب و مرکز آسیا در پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله تهران،‌ مرکز گروه (2) تحت نظارت یونسکو با تمرکز بر مدیریت و کاهش خطرپذیری بلایا اطلاق می شود.

4 – «بخش علوم» به بخش علوم طبیعی یونسکو اشاره دارد.

ماده 2 – تأسیس
دولت موافقت خواهد نمود که در طی سال 2020 (1399)، هرگونه اقدام لازم را برای تشکیل مرکز منطقه ای آموزشی و پژوهشی مدیریت خطرپذیری و تاب آوری زلزله برای غرب و مرکز آسیا در پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله تهران،‌ به عنوان یک مرکز گروه (2) تحت نظارت یونسکو، که از این پس به عنوان مرکز نامیده شده است به گونه مقرر در این موافقتنامه، انجام دهد.

ماده 3 – هدف موافقتنامه
هدف این موافقتنامه تعریف شرایط و ضوابط حاکم بر همکاری بین یونسکو و دولت مربوطه و نیز حقوق و تعهدات ناشی از آن برای طرفها است.

ماده 4 – شخصیت حقوقی

1 – مرکز مستقل از یونسکو خواهد بود.

2 – مرکز بخشی از پژوهشگاه خواهد بود، که در داخل قلمرو خود از استقلال کاری لازم برای اجرای فعالیت های خود و اهلیت قانونی برای انجام موارد زیر برخوردار است:

الف ) انعقاد قرارداد؛

ب ) اقامه دعوی؛

پ ) دریافت کمک های مالی؛

ث ) تحصیل و فروش اموال منقول و غیرمنقول؛

ج ) تأمین منابع برای تحقق وظایف خود در صورت نیاز.

ماده 5 – وظایف و اهداف
وظایف و اهداف مرکز عبارتند از:

1 – انجام تحقیق و توسعه در زمینه های اصلی کاهش و مدیریت خطرپذیری زلزله برای کمک به درک بهتر خطرپذیری ناشی از زلزله.

2 – پشتیبانی از تدوین و توسعه سیاست کاهش خطرپذیری بلایا با انجام فعالیت هایی مانند کمک به دولت ها در طراحی سیاست های کاهش تبعات و خطرپذیری بلایا انجام فعالیت هایی از جمله مانند کاهش خطرپذیری، آمادگی، ارزیابی نیازها پس از وقوع بلایا،‌ ارزیابی صدمات،‌ انجام ماموریت های شناسایی بعد از بلایا، ارزیابی خسارات فیزیکی،‌ عملکردی و اقتصادی،‌ ارزیابی اثرات اجتماعی بلایا و برنامه‌ریزی اقدامات و فعالیت ها برای پاسخ به بلایا، بازتوانی، توسعه مجدد و حمایت از مناطق سانحه دیده.

3 – ارتقای تحصیلات و آموزش به منظور انتقال دانش در حوزه مدیریت خطرپذیری زلزله در سطوح مختلف.

4 – حمایت از توسعه، اجرا و بهبود مقررات، استانداردها و دستورالعمل های فنی در حوزه کاهش خطرپذیری بلایا.

5 – انجام پژوهش و توسعه در خصوص روشها،‌ شیوه ها و ابزارهای پیشرفته برای ارزیابی خسارات زلزله،‌ پاسخ سریع،‌ پشتیبانی از تصمیم گیری و غیره.

6 – ارتقای فرهنگ پیشگیری از خطرپذیری و آگاه سازی جامعه از طریق برگزاری کارگاهها، هم اندیشی (سمینار) ها، رزمایش (مانور) ها،‌ مناظره ها و سایر رویدادها و همچنین از طریق انتشارات.

7 – ارائه خدمات مشاوره، مطالعات تخصصی، توصیه های فنی و غیره.

8 – شرکت در همکاری ها و شبکه های منطقه ای اختصاص داده شده به جمع آوری و انتشار اطلاعات و دانش مرتبط با کاهش و مدیریت خطرپذیری زلزله.

ماده 6 – هیأت حکام

1 – هیأت حکام،‌ هدایت و نظارت بر مرکز را که هر پنج سال یک بار تجدید می شود به عهده دارد و متشکل است از:

الف ) نماینده مدیرکل یونسکو؛

ب ) نماینده وزارت علوم، تحقیقات و فناوری ایران؛

پ ) رئیس پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله؛‌

ت ) نمایندگان دولت های عضو و اعضای پیوسته یونسکو که مطابق مقررات ماده (9)، اعلان عضویت خود را به مرکز ارسال کرده اند؛

ث ) و پنج متخصص برجسته در زمینه مدیریت و کاهش خطرپذیری زلزله ایران که توسط پژوهشگاه پیشنهاد می شوند.

2 – وظایف هیأت حکام:

الف ) تصویب برنامه های بلندمدت و میان مدت مرکز؛

ب ) تصویب برنامه کاری سالانه مرکز، از جمله جدول کارمندان؛

پ ) بررسی گزارش های سالانه ای که توسط مدیر مرکز ارائه می شود،‌ از جمله گزارش های دو سالانه خودارزیابی کمک مرکز به اهداف برنامه ای یونسکو؛

ت ) بررسی گزارش های حسابرسی مستقل دوره ای صورت های مالی مرکز، و پایش ارائه سوابق حسابرسی لازم برای آماده سازی صورت های مالی؛

ث ) وضع قواعد و مقررات و تعیین رویه های مالی، اداری و مدیریت کارکنان مرکز مطابق با قوانین کشور؛‌

ج ) تصمیم گیری در ارتباط با مشارکت سازمان های بین الدولی منطقه ای و سازمان های بین المللی در فعالیت های مرکز.

3 – هیأت حکام حداقل سالی یک بار در فواصل زمانی منظم نشست عادی برگزار خواهد کرد و در صورت فراخوان مدیر آن،‌ بنا به ابتکار وی یا با درخواست مدیرکل یونسکو و یا اکثریت اعضای آن، نشست فوق العاده برگزار خواهد نمود.

4 – هیأت حکام آیین کار خود را تصویب خواهد کرد. این آیین کار در اولین جلسه توسط دولت و یونسکو تعیین می شود.

ماده 7 – کمک یونسکو

1 – یونسکو می تواند کمک هایی را در صورت لزوم در قالب کمک های فنی برای انجام فعالیت هایی برنامه ای مرکز، طبق نیات و اهداف راهبردی یونسکو از طرق زیر اعطا نماید:

الف ) ارائه همیاری متخصصان خود در حوزه های تخصصی مرکز؛

ب ) در صورت اقتضا تبادل موقت کارکنان،‌ که به موجب آن کارکنان مورد نظر از حقوق بگیران سازمان های اعزام کننده باقی خواهند ماند؛ و

پ ) اعطای مأموریت به طور موقت به کارکنان خود بنا به تصمیم دبیرکل یونسکو به طور فوق العاده در صورتی که به واسطه اجرای طرح (پروژه) یا فعالیت مشترک در چهارچوب برنامه راهبردی در حوزه اولویت دار توجیه پذیر باشد.

2 – در تمام موارد فوق الذکر کمک های مزبور فقط در چهارچوب مقررات برنامه و بودجه یونسکو انجام خواهد شد و یونسکو حساب های مربوط به بکارگیری از کارکنان خود و هزینه های مرتبط را به دولت های عضو ارائه خواهد کرد.

ماده 8 – کمک دولت

1 – دولت از طریق پژوهشگاه تمامی منابع مورد نیاز برای اداره و عملکرد صحیح این مرکز را تأمین خواهد کرد.

2 – دولت متعهد می شود که :

الف ) فضای لازم را در محل فعلی ساختمان پژوهشگاه واقع در تهران فرمانیه،‌ خیابان دیباجی شمالی، خیابان ارغوان، ‌شماره 21، تهران – ایران صندوق پستی 14453 – 19537 فراهم نماید؛ و

ب ) اقدامات و اداره مرکز و کلیه امور ساخت و ساز و نوسازی لازم برای انجام تأسیس فیزیکی مزکز و همچنین نگهداری محل آن را به طور کامل بر عهده بگیرد؛‌ و

پ ) از طریق برنامه ای سالانه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری از مرکز پشتیبانی مالی نماید و

ت ) منابع انسانی لازم برای انجام کارکردهای مرکز را فراهم نماید که باید شامل یک مدیر،‌ یک کارشناس مدیریت بحران، یک کارشناس علوم اجتماعی، ‌یک کارشناس تاب آوری شهری و دو نفر کارمند دفتری باشد که برای عملکرد آن لازم است و از میان کارکنان پژوهشگاه تخصیص می یابند.

ماده 9 – مشارکت

1 – مرکز باید دولت های عضو و اعضای پیوسته یونسکو را که به واسطه منافع مشترک در اهداف مرکز، تمایل به همکاری با مرکز دارند، تشویق به مشارکت کند.

2 – دولت های عضو و اعضای پیوسته یونسکو که تمایل دارند، به گونه پیش بینی شده به موجب این موافقتنامه، در فعالیت های مرکز مشارکت داشته باشند، باید اطلاعیه ای را به همین مضمون به پژوهشگاه ارسال نمایند. مدیر، ‌طرفهای این موافقتنامه و سایر دولت های عضو را از وصول اطلاعیه های مزبور مطلع خواهد کرد.

ماده 10 – مسؤولیت
از آنجا که مرکز از نظر حقوقی مستقل از یونسکو است،‌ یونسکو از نظر حقوقی در قبال افعال یا ترک افعال مرکز مسؤولیتی نخواهد داشت و مشمول هیچ گونه فرآیند حقوقی نخواهد بود و هیچ گونه مسؤولیتی اعم از مالی یا غیره به استثنای مفادی که صراحتاً در این موافقتنامه درج شده،‌ ندارد.

ماده 11 – ارزیابی

1 – یونسکو می تواند در هر زمان فعالیت های مرکز را به منظور مشخص شدن موارد زیر ارزیابی نماید:

الف ) آیا مرکز کمک مهمی به اهداف برنامه ای راهبردی یونسکو می کند و نتایج مورد انتظار با دوره برنامه چهارساله سند سی /5 (برنامه و بودجه) از جمله با دو اولویت جهانی سازمان و موضوعات و اولویت های بخشی و برنامه ای مربوطه همسو است؛ و

ب ) آیا فعالیت هایی که به طور مؤثر توسط مرکز پیگیری می شود مطابق با مفاد مندرج در این موافقتنامه است؛

2 – یونسکو، به منظور بررسی این موافقتنامه، ‌یک ارزیابی از کمک مرکز گروه (2) به اهداف برنامه راهبردی یونسکو که باید توسط کشور میزبان یا مرکز تأمین اعتبار شود،‌ انجام خواهد داد.

3 – یونسکو متعهد می شود،‌ در اولین فرصت،‌ گزارشی از هرگونه ارزیابی صورت گرفته را به دولت ارائه دهد.

4 – در پی نتایج ارزیابی، هر یک از طرفهای متعاهد حق درخواست بازنگری مفاد موافقتنامه یا فسخ آن به گونه ای که در مواد (15) و (16) درج شده است را دارد.

ماده 12 – استفاده از نام و نشان یونسکو

1 – مرکز می تواند وابستگی خود را با یونسکو اعلام نماید. بنابراین می تواند بعد از عنوان خود، از عبارت «تحت نظر یونسکو» استفاده کند.

2 – مرکز مجاز است مطابق با شرایطی که نهادهای حاکمه یونسکو وضع می کنند از نشان یونسکو یا نسخه ای از آن در سربرگ کاغذی و اسناد خود از جمله اسناد الکترونیک و صفحات تارنما (وب) استفاده کند.

ماده 13 – لازم الاجراء شدن
این موافقتنامه پس از امضای آن توسط طرفهای متعاهد،‌ و زمانی که آنها به صورت مکتوب به اطلاع یکدیگر رساندند که تمام تشریفات لازم به موجب قوانین داخلی جمهوری اسلامی ایران و آیین‌نامه داخلی یونسکو،‌ انجام شده است، لازم الاجراء خواهد شد. تاریخ دریافت آخرین اطلاعیه،‌تاریخ لازم الاجراء شدن این موافقتنامه تلقی خواهد شد.

ماده 14 – مدت
این موافقتنامه از زمان لازم الاجراء شدن آن برای مدت شش سال منعقد می گردد. این موافقتنامه پس از توافق مشترک بین طرفها و پس از آنکه هیأت اجرائی نظرات خود را بر اساس نتایج ارزیابی تمدید آن توسط مدیرکل ارائه داد، تمدید خواهد شد.

ماده 15 – فسخ

1 – هر یک از طرفهای متعاهد مجاز خواهد بود این موافقتنامه را به صورت یک جانبه فسخ نماید.

2 – فسخ در مدت 30 روز پس از وصول اطلاعیه ارسالی یکی از طرفهای متعاهد به طرف دیگر، نافذ خواهد بود.

ماده 16 – بازنگری
این موافقتنامه می تواند با رضایت دولت و یونسکو مورد بازنگری قرار گیرد.

ماده 17 – حل و فصل اختلاف ها

1 – هرگونه اختلاف بین یونسکو و دولت در مورد تفسیر یا اجرای این موافقتنامه، چنانچه از طریق مذاکره یا هر روش مناسب دیگری که مورد توافق طرفها است، حل و فصل نشود،‌ برای تصمیم نهایی به دیوان داوری متشکل از سه عضو یکی منصوب توسط نماینده دولت، دیگری منصوب از طرف مدیرکل یونسکو و سومی که ریاست دیوان را بر عهده دارد توسط دو عضو اول انتخاب می شود ارجاع خواهد شد. چنانچه دو داور نتوانند در مورد انتخاب عضو سوم به توافق برسند،‌ رئیس دیوان بین المللی دادگستری این انتصاب را انجام می دهد.

2 – رأی دیوان، قطعی خواهد بود.

با گواهی مراتب بالا، امضاکنندگان زیر این موافقتنامه را در دو نسخه برابر به زبان های انگلیسی و فارسی امضا کرده اند. در صورت بروز هرگونه اختلاف بین دو نسخه، نسخه انگلیسی ملاک خواهد بود.

برای دولت جمهوری اسلامی ایران
برای سازمان آموزشی علمی و فرهنگی   ملل متحد
وزیر علوم، تحقیقات و فناوری
اودری آذوله؛ مدیرکل یونسکو
تاریخ: 28 بهمن 1399 (16 فوریه   2021)
تاریخ: 29 دی 1399 (18 ژانویه 2021)

قانون فوق مشتمل بر ماده واحده و دو تبصره منضم به متن موافقتنامه شامل مقدمه و هفده ماده که گزارش آن توسط کمیسیون آموزش، تحقیقات و فناوری به صحن علنی تقدیم شده بود، پس از تصویب در جلسه علنی روز یکشنبه مورخ یازدهم دی ماه یکهزار و چهارصد و یک مجلس، در تاریخ 14 /10 /1401 به تأیید شورای نگهبان رسید.

محمدباقر قالیباف