هدف: هدف از انجام امتحانات در دوره دو ساله دانشسرای مقدماتی بطور کلی عبارت است از:
الف ـ متوجه ساختن دانشآموزان دانشسرا به میزان پیشرفت و تربیتی خودشان به منظور راهنمایی آنان در فعالیتهای بعدی
ب ـ اندازهگیری میزان یادگیری نظری و عملی دانشآموزان و داوطلبان تحصیل در این دوره به منظور به دست آوردن ضابطههایی جهت تشخیص آمادگی آنان برای ارتقاء به پایه تحصیلی بالاتر
ج ـ ارزشیابی کیفیت کار دانشسراها و سنجش میزان فعالیت معلمین این موسسات
د ـ ارزشیابی روشهای تدریس بکار برده شده به منظور کوشش در رفع نقائص آنها
هـ ـ تشخیص میزان اثر اجرای برنامههای تفصیلی دانشسرا در تامین هدفهای تعیین شده
و ـ به دست آوردن قسمتی از ضابطههای مورد لزوم برای تعیین حق تقدم فارغالتحصیلان در انتخاب شغل و محل خدمت و سایر مراحل استخدامی
ماده ۱ـ امتحانات سال اول و دوم دانشسراهای مقدماتی هر سال در آذر، اسفند، خرداد و نیمه اول شهریورماه انجام میشود.
ماده ۲ـ در امتحانات آذر و اسفند از مواد درسی که در هر نوبت تدریس شده و در امتحانات خرداد و شهریور از تمام مواد درسی طبق برنامه رسمی تحصیلات هر سال، امتحان بعمل خواهد آمد.
ماده ۳ـ امتحانات خرداد و شهریورماه سال دوم را که نهایی است اداره کل آموزش و پرورش مربوط انجام خواهد داد.
ماده ۴ـ سئوالات امتحانات کتبی خرداد و شهریورماه سال دوم دانشسرا برای تمام کشور یکسان بوده و با همکاری ادارات کل امتحانات و تربیت معلم تهیه و به حوزههای امتحانی ارسال خواهد شد.
ماده ۵ـ امتحانات دروس مختلف سالهای اول و دوم دانشسرای مقدماتی بشرح جدول ضمیمه انجام خواهد شد.
ماده ۶ـ هر یک ازدروس در هر نوبت امتحان دارای یک نمره از صفر تا بیست خواهد بود و نمره سالانه هر ماده درسی عبارتست از مجموع نمرات امتحانی نوبتهای آذر و اسفند و خرداد همان درس تقسیم بر چهار
تبصره ۱ـ نمرات امتحانات خرداد با ضریب دو محسوب خواهد شد.
تبصره ۲ـ نمره سالانه هر درس با تقریب اضافی تا یک دهم محاسبه خواهد شد.
ماده ۷ـ معدل هر گروه درسی در امتحانات خردادماه عبارتست از مجموع نمرات امتحانی دروس همان گروه (با ضریب دو) بخش بر دو برابر تعداد آنها
ماده ۸ـ معدل نمرات سالانه هر گروه درسی عبارتست از مجموع نمرات سالانه دروس آن گروه بخش بر تعداد آنها
شرایط قبولی
ماده ۹ـ دانشآموزی در خردادماه قبول شناخته میشود که:
الف ـ معدل او در هر یک از گروهای درسی در امتحان خردادماه لااقل ۱۰ باشد.
ب ـ نمره هیچ یک از دروس او در امتحان خردادماه کمتر از ۷ نباشد.
ج ـ معدل نمرات سالانه او در هر گروه درسی لااقل ۱۰ باشد.
د ـ نمره سالانه او در هیچ یک از دروس کمتر از ۷ نباشد.
تبصره ـ حداقل نمره قبولی خرداد و نمره قبولی سالانه در چهار درس املاء فارسی ـ انشاء فارسی ـ انقلاب سفید و تدریس عملی ۱۰ خواهد بود.
ماده ۱۰ـ اگر دانشآموزی در خردادماه شرایط قبولی مقرر در ماده ۹ این آئیننامه و تبصره آن را احراز ننماید تجدیدی محسوب میشود و در شهریورماه بشرح زیر امتحان خواهد داد:
الف ـ دانشآموزی که معدل او در یک یا چند گروه درسی در امتحان خردادماه کمتر از ۱۰ باشد در شهریورماه دروسی را که نمره آنها کمتر از ده است مجدداً امتحان خواهد داد و پس از قرار دادن نمرات این دروس (باضریب دو) به جای نمرات امتحان خرداد در صورتی قبول شناخته میشود که معدل نمرات او در آن گروه یا گروههای درسی به ۱۰ برسد و سایر شرایط قبولی را نیز احراز نماید.
ب ـ اگر در امتحان خردادماه معدل دانشآموزی در گروه درسی به ۱۰ برسد ولی نمره او در بعضی از دروس کمتر از حد نصاب معین قبولی باشد در شهریورماه آن دروس را مجدداً امتحان خواهد داد و در صورتی قبول شناخته میشود که نمره امتحانی شهریورماه او در هر یک از آن دروس به حد نصاب مقرر رسیده باشد و سایر شرایط قبولی را نیز احراز نماید. این نمرات در معدل گروه دخالت نخواهد داشت.
ج ـ اگر معدل نمرات سالانه دانشآموزی در یک یا چند گروه کمتر از۱۰ باشد در شهریورماه در امتحان دروسی از گروه مربوط که نمره سالانه آنها کمتر از ۱۰ بوده است مجدداً شرکت خواهد کرد و در صورتی قبول شناخته میشود که با منظور داشتن نمره شهریورماه هر درس به جای نمره سالانه همان درس معدل نمرات سالانه او در آن گروه یا گروههای به ۱۰ برسد و سایر شرایط قبولی را نیز احراز نماید.
د ـ اگرمعدل نمرات سالانه دانشآموزی در یک یا چندگروه درسی به ۱۰ برسد ولی نمره سالانه او در یک یا چند درس از آن گروهها کمتر از حد نصاب معین باشد در شهریورماه آن درس یا دروس را مجدداً امتحان خواهد داد و در صورتی قبول شناخته میشود که نمره امتحان شهریورماه او در آن درس یا دروس به حد نصاب قبولی برسد و سایر شرایط قبولی مندرج در ماده ۹ این آئیننامه را نیز احراز نماید. این نمرات در معدل سالانه گروه دخالت نخواهند داشت.
هـ ـ هرگاه معدل نمرات سالانه و همچنین معدل نمرات خرداد دانشآموزی در یک یا چند گروه درسی کمتر از ۱۰ باشد در شهریورماه آن مواد درسی از گروههای مزبور را که نمره خرداد یا نمره سالانه یا هردوی آنها کمتر از ۱۰ بوده است امتحان خواهد داد و نمرات امتحان شهریورماه هر درس مستقلاً به جای نمره خرداد (با ضریب دو) یا نمره سالانه یا هر دو نمره همان درس ملحوظ و در صورت احراز شرایط مندرج در ماده ۹ این آئیننامه قبول خواهد بود.
ماده ۱۱ـ پس از انجام امتحانات شهریورماه در صورتی که معدل نمرات خرداد یا معدل نمرات سالانه دانشآموزی در یک گروه بین ۹ و۱۰ بوده و در هر یک ماده درسی آن گروه یا گروههای دیگر (باستثنای املاء فارسی ـ انشاء فارسی ـ انقلاب سفید و تدریس عملی) نمره کمتر از حد نصاب مقرر (غیرازصفر) داشته باشند. مشروط بر این که معدل کل سالانه او کمتر از ۱۰ نباشد با توجه به سابقه تحصیلی و با نظر و تصویب شورای دبیران قبول شناخته میشود.
تبصره ۱ـ استفاده از مفاد این ماده در هر یک از گروههای درسی و در هر درس در تمام مدت تحصیل دردانشسرا فقط یک بار مجاز است.
تبصره ۲ـ مجموع معدلهای سالانه گروههای درسی بخش بر تعداد گروهها معدل کل نامیده میشود.
ماده ۱۲ـ هرگاه دانشآموزی در اثر غیبت با عذر موجه در یکی از امتحانات نوبتهای اول و دوم در یک ماده یا کلیه مواد درسی نمره امتحانی نداشته باشد نمرههای امتحانی نوبت بعد او در درسهایی که نمره نداشته بجای این نوبت نیز منظور خواهد شد.
تبصره ۱ـ دبیران دانشسرا مکلف هستند در جریان سال تحصیلی حداقل یکبار در هر ماه و در هر ماده درسی از دانش آموزان امتحان کتبی یا شفاهی در کلاس بعمل آورده و از مجموع این امتحانات و ملاحظات مربوط به فعالیتهای ضمن سال حداقل ده روز قبل از شروع امتحانات هر نوبت برای هر دانشآموز در هر درس یا نمره به دفتر دانشسرا تحویل نمایند.
نمره دانشآموزان در هر درس در امتحان در نوبت اول معدل نمره دبیر و نمره امتحان نوبت مربوط خواهد بود.
تبصره ۲ـ هرگاه دانشآموزی با داشتن عذر موجه در هر نوبت اول و دوم در امتحانات حداکثر چهار درس که حداقل از دو گروه مختلف باشند شرکت نداشته باشد شرکت نماید نمرههای امتحانی خرداد مواد مزبور مستقلاً به جای نمرههای نوبتهای اول و دوم همان دروس منظور خواهد شد و اگر در امتحانات خرداد مواد مذکور نیز شرکت ننماید نمرههای امتحانی او در آن دروس در هر سه نوبت صفر خواهد بود.
تبصره ۳ـ دانشآموزی که در امتحان هر دو نوبت اول و دوم در بیش از ۴ ماده درسی یا در بیش از سه درس از یک گروه شرکت نداشته باشند نمره امتحانی وی در آن مواد در نوبتهای مزبور صفرخواهد بود و اگر در امتحانات خرداد آن دروس نیز شرکت ننماید نمره هر سه نوبت امتحانی این دروس صفر محسوب میشود.
ماده ۱۳ـ دانشآموزی که با داشتن عذر موجه نتواند در بعضی یا کلیه دروس در امتحانات خرداد شرکت نماید در امتحانات شهریورماه موادی را که غایب بوده با سایر موادی که در امتحان خرداد نمره آنها به حد نصاب قبولی نرسیده است امتحان خواهد داد و نمرات آنها بجای نمرات خرداد محسوب و در صورت احراز شرایط قبولی مندرج در این آئیننامه قبولی شناخته میشود.
تبصره ـ تشخیص عذر موجه با رئیس دانشسرا یا رئیس هیئت ممتحنه است و غیبت بدون عذر موجه در امتحان هر ماده درسی به منزله داشتن نمره صفر در آن درس است و نمره پرسشهای ضمن سال در این مورد بلااثر است.
ماده ۱۴ـ دانشآموزان دانشسرا، هر یک از پایه های تحصیلی این دوره را حداکثر در دوره سال تحصیلی باید با موفقیت بگذارنند. مردودین دو ساله سال دوم میتوانند بدون ثبتنام مجدد در دانشسرا و بدون حق استفاده از مزایای شبانهروزی در امتحانات نهایی سال بعد به عنوان داوطلب متفرقه شرکت نمایند. نتیجه امتحان این قبیل داوطلبان فقط با رعایت مفاد بندهای الف و ب مواد ۹ و۱۰ این آئیننامه تعیین خواهد شد.
ماده ۱۵ـ در هر نوبت از امتحانات سال اول و دوم دانشسرا به هر یک از دانشآموزان با توجه به طرز رفتار و مراقبت و نظم و انضباط و میزان فعالیت در کارهای اجتماعی و پرورشی فوق برنامه یک نمره انضاباط و مراقبت داده میشود، معدل نمرههای مراقبت سه ثلثت در هر سال در گواهینامه یا کارنامه تحصیلی دانشآموزان مستقلاً درج خواهد شد. در ارزشیابی کار تحصیلی دانشآموزان و در مراحل استخدامی و انتخاب محل خدمت در شرایط مساوی حق تقدم با آنهایی است که نمره انضباط و مراقبت آنان بهتر باشد.
تبصره ـ نمره مراقبت و انضباط هر نوبت از امتحانات دانشسرا به این ترتیب به دست میآید که هر یک از دبیران یک نمره به هر دانشآموز خواهد داد و معدل نمرههای دبیران تعیین میشود، اولیاء دانشسرا نیز یک نمره مراقبت تعیین مینمایند. معدل این دو نمره به عنوان نمره انضباط و مراقبت منظور خواهد شد.
ماده ۱۶ـ دانشآموزی که در جریان امتحانات داخلی یا نهایی مرتکب تخلف شود و یا در جریان تصحیح اوراق امتحانی تخلف او محرز گردد، نمره امتحانی آن درس او در آن نوبت صفر خواهد بود. در مورد متخلفان در امتحانات نهایی سال دوم علاوه بر مجازات مذکور، شورای هیئت ممتحنه میتواند امتحانات متخلفان را در آن نوبت کن لم یکن تلقی کرده و متخلف را با توجه به کیفیت تخلف در صورت لزوم حداکثر تا دو نوبت بعدی از شرکت در امتحانات محروم نماید.
تبصره ـ هر یک از امتحانات نهایی خرداد یا شهریور، یک نوبت امتحانی محسوب میشود.
ماده ۱۷ـ سئوالهای امتحانات کتبی خرداد یا شهریور در سال اول دانشسرا با همکاری دبیر مربوطه و یک نفر از دبیران دانشسرا به انتخاب رئیس دانشسرا طرح خواهد شد و در امتحانات شفاهی و عملی سالهای اول و دوم نیز علاوه بر دبیر مربوط یک نفر از دبیران دانشسرا شرکت خواهد کرد.
ماده ۱۸ـ برگهای امتحانی خرداد و شهریورماه سالهای اول و دوم باید بوسیله دبیر مربوط و یک نفر دیگر از دبیران که از طرف رئیس دانشسرا یا رئیس هیئت ممتحنه انتخاب میشود. تصحیح و امضاء شده و به دفتر دانشسرا تسلیم گردد.
ماده ۱۹ـ اوراق امتحانات کتبی و سایر سوابق امتحانی هر چهار نوبت امتحان هر سال در دانشسرا بایگانی و حفظ خواهد شد.
ماده ۲۰ـ این آئیننامه فقط در خرداد و شهریورماه ۱۳۴۹ بطور آزمایشی قابل اجراء است و نتیجه بایستی در آبانماه ۱۳۴۹ از جهت طرح در شورای عالی آموزش و پرورش به دبیرخانه شوری ارسال شود.
جدول گروه و مواد درسی دانشسرای مقدماتی
سال اول
| ردیف | گروه درسی | درس هرگروه | نحوه امتحان |
| 1 | علوم تربیتی و روانشناسی |
1ـ روانشناسی 2ـ اصول و روشهای آموزش و پرورش 3ـ تعلیم و تربیت تطبیقی |
کتبی |
| 2 | زبان وادبیات فارسی | 1ـ املاء ۲ـ انشاء ۳ـ قرائت و دستور زبان فارسی و تاریخ ادبیات ۴ـ عربی |
1 و ۲ـ کتبی 3 و۴ـ شفاهی |
| 3 | علوم ریاضی | 1ـ حساب ۲ـ جبر۳ـ هندسه و رسم | کتبی |
| 4 | علوم تجربی | 1ـ فیزیک ۲ـ طبیعی و بهداشت | کتبی |
| 5 | زبان خارجه |
1ـ دیکته و تمرینات کتبی 2ـ قرائت و مکالمه |
1ـ کتبی 2ـ شفاهی |
| 6 | علوم اجتماعی |
1ـ انقلاب سفید ۲ـ تاریخ و تعلیمات مدنی 3ـ جغرافیا ۴ـ آموزش تعاون و جامعهشناسی روستایی |
کتبی |
| 7 | علوم دینی واخلاقی | 1ـ تعلیمات دینی ۲ـ قرآن |
1ـ کتبی 2ـ شفاهی |
| 8 | امورتربیتی وهنری |
1ـ کارهای دستی و تهیه وسایل کمک آموزشی ۲ـ تغذیه وپوشاک 3ـ پلیس مدارس و پیشآهنگی و فعالیتهای شیر و خورشید سرخ |
شفاهی و عملی |
| 9 | تربیت بدنی وسرود | ورزش و بازیهای کودکان و سرود | شفاهی و کتبی |
| 10 | روشهای تدریس | روشهای تدریس | نظری |
(۱) نمره نظری روشهای تدریس به این طریق تعیین میشود که دبیران هر یک از مواد درسی که روشهای تدریس آنها در برنامه تعیین شده هر یک، یک نمره به عنوان نمره نظری به دانشآموزان خواهند داد و معدل این نمرات به عنوان نمره روش تدریس منظور خواهد شد.
سال دوم
| ردیف | گروه درسی | درس هرگروه | نحوه امتحان |
| 1 | علوم تربیتی و روانشناسی | 1ـ روانشناسی ۲ـ اصول و روشهای آموزش و پرورش ۳ـ تاریخ آموزش و پرورش | کتبی |
| 2 | زبان و ادبیات فارسی | 1ـ املاء ۲ـ انشاء ۳ـ ادبیات کودکان ۴ـ قرائت و دستور زبان فارسی و تاریخ ادبیات ۵ـ عربی |
1 و ۲ و ۳ـ کتبی 4 و ۵ـ شفاهی |
| 3 | علوم ریاضی | 1ـ حساب ۲ـ جبر۳ـ هندسه | کتبی |
| 4 | علوم تجربی | 1ـ فیزیک و هیات ۲ـ شیمی | کتبی |
| 5 | زبان خارجه |
1ـ دیکته و انشا و تمرینات کتبی 2ـ قرائت و مکالمه |
1ـ کتبی ۲ـ شفاهی |
| 6 | علوم اجتماعی | 1ـ تاریخ ۲ـ تعلیمات مدنی ۳ـ جغرافیا | کتبی |
| 7 | علوم دینی و اخلاقی | 1ـ تعلیمات دینی ۲ـ قرآن | کتبی |
| 8 | امورتربیتی و هنری | 1ـ نقاشی ۲ـ خط ۳ـ کارهای کشاورزی | شفاهی و عملی |
| 9 | تربیت بدنی و سرود | ورزش و بازیهای کودکان و سرود | شفاهی و عملی |
| 10 | روشهای تدریس | 1ـ تدریس عملی ۲ـ روشهای تدریس | عملی و نظری |