رای شماره ۲۴۲۵-۱۴۲۳ – ١۴٠١/۹/۲۹ هیأت عمومی دیوان عدالت اداری: ابطال بندهای (الف)، (ب) و (ج) ماده ٣٩ آیین نامه استخدامی اعضای غیر هیأت علمی دانشگاه فرهنگیان

تاریخ تصویب: ۱۴۰۱/۰۹/۲۹
تاریخ انتشار: ۱۴۰۱/۱۲/۱۸

الف.
اولاً حکم مقرر در ماده ١ قانون احکام دائمی برنامه‌های توسعه کشور مصوب سال ١٣٩۵ که دانشگاهها، مراکز و مؤسسات آموزش عالی و پژوهشی و فرهنگستانها و پارکهای علم و فناوری دارای مجوز از شورای گسترش آموزش عالی وزارتخانه‌های علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و سایر مراجع قانونی ذیربط را از رعایت قوانین و مقررات عمومی حاکم بر دستگاههای دولتی مستثنی کرده، به منزله جوازی برای دانشگاهها و مؤسسات مذکور در ماده فوق برای عدم تبعیت از قانون حمایت از حقوق معلولان که قانونی خاص و برای حمایت از معلولان است، محسوب نمیشود.
ثانیاً در بند (ت) ماده ١ قانون حمایت از حقوق معلولان مصوب ٢۰/١٢/١٣٩۶ کلّیه دستگاههای اجرایی موضوع ماده ۵ قانون مدیریت خدمات کشوری که دانشگاهها نیز در زمره مصادیق آنها هستند، مشمول قانون مذکور اعلام شده‌اند.
ثالثاً بر اساس ماده ٢٨ قانون حمایت از حقوق معلولان مصوب سال ١٣٩۶: »دستگاههای مشمول مکلّفند ساعات کار هفتگی شاغلان دارای معلولیتهای شدید و خیلی شدید را ده ساعت کاهش دهند.«
بنا به مراتب فوق، بندهای )الف( و )ج( ماده ٣٩ آیین‌نامه استخدامی اعضای غیرهیأت علمی دانشگاه فرهنگیان که ساعات کاری معلولان شدید و عضو مرد دارای فرزند و همسر معلول شدید یا مبتلا به بیماری صعب العلاج را به میزانی کمتر از ساعات مقرر در قانون کاهش داده، خلاف قانون و خارج از حدود اختیار است و مستند به بند ١ ماده ١٢ و ماده ٨٨ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ١٣٩٢ ابطال میشود.

ب. براساس استدلال مقرر در بند قبلی، حکم مندرج در ماده ١ قانون احکام دائمی برنامه‌های توسعه کشور مصوب سال ١٣٩۵ به منزله جوازی برای دانشگاهها و مؤسسات مذکور در ماده فوق برای عدم تبعیت از قانون حمایت از حقوق معلولان که قانونی خاص و برای حمایت از معلولان است، محسوب نمیشود.
ثانیاً بر اساس ماده ٢٧ قانون حمایت از حقوق معلولان مصوب سال ١٣٩۶: »بانوان کارمند دارای همسر یا فرزند معلول به شرط نگهداری فرد دارای معلولیت در منزل )با تأیید سازمان( از تسهیلات مقرر در قانون راجع به خدمت نیمه‌وقت بانوان مصوب ١۰/٩/١٣۶٢ و اصلاحات و الحاقات بعدی آن با استفاده از حقوق و مزایای کامل بهره‌مند خواهند شد« و حکم مقرر در بند )ب( ماده ٣٩ آیین‌نامه استخدامی اعضای غیرهیأت علمی دانشگاه فرهنگیان که صرفاً عضو )زن( دارای همسر یا فرزند معلول شدید را مشمول تقلیل ساعت قرار داده و تقلیل ساعت مزبور را نیز به میزان ۴ ساعت کار در هفته محدود کرده، مغایر با ماده ٢٧ قانون حمایت از حقوق معلولان است و مستند به بند ١ ماده ١٢ و ماده ٨٨ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ١٣٩٢ ابطال میشود.

هیأت عمومی دیوان عدالت اداری معاون قضایی دیوان عدالت اداری ـ مهدی دربین