شماره: ٢٣٣۰/١/١۶۰١١ – ٢٧/١١/١۴۰١
جناب آقای دکتر اکبرپور
مدیرعامل محترم روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران
به پیوست یک نسخه از مصوبه شماره ٢٣٢۵/١/١۶۰ مورخ ٢٣/١١/١۴۰١ با عنوان دستورالعمل تأمین برق اضطراری مراکز حیاتی، حساس، مهم و قابل حفاظت که در شصت و نهمین جلسه کمیته‌ی دائمی )شورای عالی( پدافند غیرعامل کشور به تصویب رسیده است جهت انتشار در روزنامه رسمی به حضورتان ارسال میگردد.
دبیرکمیته دائمی و رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور
سرتیپ پاسدار دکتر غلامرضا جلالی
«مسئله پدافند غیرعامل مسئله بسیار مهمی است و هر روزی که میگذرد بر اهمیت پدافند غیرعامل افزوده میشود، یعنی شیوه‌های تهاجم دشمنان به نحوی است که پدافند در مقابل آنها در قالب پدافند غیرعامل کاملا پیچیده و مهم و علمی و همه جانبه است.»
مقام معظّم رهبری و فرماندهی کل قوا )مدظلّه‌العالی( ـ ۰۶/۰٨/١٣٩٧
»… در دفاع، ملّت ما یکپارچگی کامل دارد و هیچ چیز دیگری تاثیر نمی گذارد، این یک و جمهوری اسلامی خود را آماده نگه می دارد و آمادگی خود را حفظ می کند این هم نکته دوم، همه دستگاه های جمهوری اسلامی از وزارت دفاع، سازمان های ارتش و سپاه و دیگر دستگاه های مختلف باید این را بعنوان یک دستورالعمل بشناسند و آمادگی ها را روز به روز افزایش دهند.«
مقام معظّم رهبری و فرماندهی کل قوا )مدظلّه‌العالی( در دیدار با فرماندهان و مسئولین ارتش جمهوری اسلامی ایران ٣۰/١/١٣٩۴
تصویبنامه
شصت و نهمین جلسه کمیته دائمی )شورایعالی( پدافند غیرعامل کشور به استناد ماده٨ اساسنامه سازمان پدافند غیرعامل‌کشور مصوّب مقام‌معظّم رهبری و فرماندهی کلّ قوا )مدظله‌العالی( در تاریخ ٢٩/۰٩/١۴۰١ تشکیل و دستورالعمل تامین برق اضطـراری مراکز حیاتی، حسـاس، مهم و قابل حفـاظت موضوع مادّه نه اساسنـامه، پیشنهادی آن سازمان را بررسی و به شرح زیر تصویب نمود:
مقدمه
زیرساخت برق، از جمله زیرساختهای حیاتی و از اهداف اولیه در زمان جنگ میباشد که بدلیل وابستگی سایر زیرساختها به آن، وقوع تهدیدات بر این صنعت میتواند خدمات‌رسانی و کارکرد مراکز وابسته را مختل نموده و پیامدهای امنیتی در سطح ملی به دنبال داشته باشد؛ براین اساس لازم است برای تامین انرژی الکتریکی موردنیاز مراکز حیاتی، حساس، مهم و قابل حفاظت در حوزه‌های کلیدی و زیرساختهای تامین‌کننده نیازهای حیاتی و ضروری از قبیل امنیّت، بهداشت و درمان، حمل و نقل، غذا و دارو، ارتباطات، انرژی و آب و غیره در شرایط اضطراری، تمهیدات لازم پیشبینی شود تا این مراکز بتوانند برای مدت زمان معیّن و تا بازگشت به شرایط عادی، کارکردهای اصلی خود را حفظ نموده و تداوم خدمات‌رسانی داشته باشند.
ماده١ـ تعاریف و اختصارات
١( کمیته دائمی: کمیته‌ی دائمی )شورایعالی( پدافند غیرعامل کشور
٢( سازمان: سازمان پدافند غیرعامل کشور
٣( مولد برق اضطراری: مجموعه‌ای از دستگاهها و یا تاسیسات بصورت یک واحد تولید برق است که بهره‌برداری از آن بصورت مستقل و یا متصل به شبکه برق سراسری با رعایت نکات فنی و ایمنی، امکان‌پذیر میباشد.
۴( مراکز حیاتی: مراکزی که چنانچه تمام و یا قسمتی از آن مورد تعرض یا تخریب واقع شود و یا به کنترل دشمن درآیند، خسارت جبران ناپذیری به کشور وارد میشود و یا زندگی عادی مردم مختل میگردد.
۵( مراکز حساس: مراکزی که چنانچه تمام و یا قسمتی از آن مورد تعرض یا تخریب واقع شود و یا به کنترل دشـمن درآینـد، زیان کلی به کشور وارد میشود و یا زندگی مردم تا حدود زیادی مختل میگردد.
۶( مراکز مهم: مراکزی که چنانچه تمام و یا قسمتی از آن مورد تعرض یا تخریب واقع شود و یا به کنترل دشمن درآیند، مشکلاتی برای کشور ایجاد میگردد و یا زندگی بخشی از مردم مختل میگردد.
٧( مراکز قابل حفاظت: مراکزی که لطمه به آنها میتواند وقفه در امور قسمتی از یک شهر ایجاد نماید و نیازهای اصلی مردم، اداره امور شـهر و تـداوم حیـات مردم )شهروندان( به آن وابستـه بوده و حفـاظت و مراقبت از آنها لازم باشد.
٨( مشترکین برق: یک شخص حقیقی یا حقوقی که امکان استفاده مجاز از انرژی الکتریکی از طریق دایرکردن خطوط اتصال انرژی و وسایل اندازه‌گیری لازم، طبق مقررّات را دارد.
٩ ( شبکه سراسری: مجموعه مراکز نیروگاهی، پستهای برق، خطوط، کابلها و سایر تجهیزات که به منظور انتقال انرژی از محل تولید تا مصرف‌کننده نهایی متصل شدهاند و میتواند بصورت فراملی، ملی و منطقه‌ای بهره‌برداری شود.
١۰( شرایط اضطراری: وضعیّتی از شبکه سراسری که با بروز تهدیدات ) قریب‌الوقوع بودن و یا بعد از وقوع آنها( یا حوادث و اتفاقات عامدانه که منجر به اختلال در بخشهای مختلف تولید، انتقال، توزیع و مراکز کنترل و فرماندهی و توزیع برق ایجاد میشود و نیاز به اقدامات فوق العاده برای پاسخ دارد.
١١( کارکرد ضروری: فعالیتهای مرتبط با بخشهای اصلی هر مرکز که در زمان اضطرار باید استمرار و تداوم داشته باشند و برای ادامه فعالیت آنها تمهیدات لازم پیشبینی گردد.
١٢( دستگاه اجرایی: کلیه وزارتخانه‌ها، مؤسّسات دولتی، مؤسسات یا نهادهای عمومی غیردولتی، شرکتهای دولتی و کلیه دستگاههایی که شمول قانون بر آنها مستلزم تصریح و یا ذکر نام است از قبیل شرکت ملی نفت ایران، سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران، بانک مرکزی، بانکها و بیمه‌های دولتی، دستگاه اجرایی نامیده میشوند. )ماده ۵ قانون مدیریت خدمات کشوری(
ماده ٢ـ مبانی استنادی
١( قانون احکام دائمی برنامههای توسعه کشور ـ ماده ۵٨
٢( قانون تشکیل سازمان پدافند غیرعامل کشور
٣( اساسنامه سازمان پدافند غیرعامل کشور ـ ماده ١۰
۴ ( بند”و” از بخش ١٣ـ۴ـ۴ ماده ٣۴ قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان ـ مصوب ١٣٧۴
۵( بخشنامه دولت به شماره ١٣۵٨۶۴/٣۶۶٧۵ مورخ ١۶/١٢/١٣٨۵
۶( ابلاغیه وزارت نیرو به شماره ١۰۰/٣۰/٩٨٧٨۵ مورخ ٨/١٢/١٣٨۵
٧( ابلاغیه شرکت توانیر به شماره٣١٣٧/۴۵۰٩/١١ مورخ ١۵/١۰/١٣٨٨
٨( ابلاغیه وزارت مسکن و شهرسازی به شماره ۰٢/١١۰۰/١۴٣٢۴ مورخ ٢٩/۰٣/١٣٨۶
٩ ( دستورالعمل تامین برق اضطراری مراکز حیاتی، حساس و مهم و ضروری شماره ١۶۶ مصوب کمیته دائمی ١٣٩۰
ماده٣ـ حوزه شمول
این دستورالعمل برای کلیه دستگاههای اجرایی موضوع ماده ۵ قانون مدیریت خدمات کشوری و نیروهای مسلح و مراکز و زیرساختهای بخش خصوصی لازم‌الاجراست.
ماده ۴ـ هدف
١( حفظ تداوم کارکرد اصلی و استمرار خدمات و پایداری مراکز حیاتی، حساس، مهم و قابل حفاظت در شرایط قطع برق
٢( پاسخ به شرایط اضطراری و کاهش پیامدهای ناشی از قطع برق در مراکز حیاتی، حساس، مهم و قابل حفاظت
٣ ( ارتقاء تاب‌آوری و تسهیل مدیریت بحرانهای ناشی از قطع برق در زیرساختهای و مراکز حیاتی، حساس، مهم و قابل حفاظت
۴( کمک به شبکه سراسری در شرایط اضطراری و بروز تهدیدات و حوادث عمدی
ماده ۵ ـ ضوابط اجرایی
١( وزارت نیرو موظف است نسبت به تهیه و تدوین ضوابط کلی طرح ساماندهی )تجهیز، تکمیل، پایش، ارزیابی، نظارت بر اجرا( و مدیریت ایجاد سامانه برق اضطراری مراکز مشمول این ابلاغیه اقدام نماید.
٢) کلیه مشمولین این ابلاغیه ملزم به تهیه، تامین و تکمیل کلیه نیازمندیها و تجهیزات موردنیاز مولد برق اضطراری برای مراکز حیاتی، حساس، مهم و قابل حفاظت خود برابر ضوابط ابلاغی وزارت نیرو میباشند.
٣) نوع و ظرفیت موردنیاز مولد برق اضطراری برای مراکز حیاتی، حساس، مهم و قابل حفاظت به میزانی که آن مرکز پایداری، تداوم چرخه خدمت‌رسانی و استمرار تولید را حفظ نماید با پیشنهاد مرکز و تائید وزارت نیرو تعیین میگردد.
۴) تضمین تداوم تولید برق و تامین سوخت موردنیاز مولدهای اضطراری تا یک هفته ) مطابق با ابلاغیه وزارت نیرو( برعهده سازمان مربوطه و الزامی است.
۵( به منظور پایش و کنترل وضعیت مراکز و زیرساختهای کشور از نظر میزان آمادگی پاسخ به شرایط ناشی از قطع برق و تسهیل در مدیریت شرایط اضطراری کشور، وزارت نیرو موظف است ظرف یک سال نسبت به راه‌اندازی سامانه مدیریت و ثبت اطلاعات مولدهای برق اضطراری مراکز حیاتی، حساس، مهم و قابل حفاظت در سراسر کشور اقدام نماید بطوریکه تا انتهای سال ١۴۰٢ امکان تشخیص و ارزیابی وضعیّت مراکز حیاتی، حساس و مهم و قابل حفاظت از نظر میزان آمادگی آنها در تامین برق موردنیاز خود، فراهم گردد.
تبصره: کلیه مراکز و دستگاههای اجرایی مشمول این دستورالعمل با همکاری وزارت نیرو و شرکتهای تابعه موظفند اطلاعات مربوط به تجهیزات تولید برق حوزه ماموریت خود را با رعایت نکات حفاظتی و رعایت آیین‌نامه صیانت و حفاظت از اطلاعات، اسناد و مدارک پدافند غیرعامل طرحها و پروژهای زیرساختها، مراکز و تاسیسات حیاتی، حساس و مهم ـ مصوبه شماره ١۰٨۶ مورخ ٢۴/١/١٣٩٨ کمیته دائمی ـ در سامانه مذکور ثبت نمایند.
۶( وزارت نیرو موظف است نسبت به بازدید سامانه برق اضطراری مراکز مشمول اقدام و از آمادگی آنها اطمینان حاصل نماید، دستگاههای اجرایی مشمول، بخشهای خصوصی و اتحادیه‌های صنفی در این خصوص با وزارت نیرو همکاری نمایند.
٧( اجرای رزمایشهای دورهای برای دستگاههای اجرایی دارای مراکز حیاتی و حساس هر ۶ ماه و برای دستگاههای اجرایی دارای مراکز مهم و قابل حفاظت هر سال، یک بار تعیین میگردد؛ وزارت نیرو موظف است ارزیابی سالانه از آمادگی مولدهای برق اضطراری در دستگاههای اجرایی و مراکز مشمول این ابلاغیه را به دبیرخانه کمیته دائمی گزارش نماید.
٨( ارتقاء رتبه کاری، احراز صلاحیتها یا اخذ پروانه کاری برای کلیه مراکز تحت شمول این ابلاغیه مشروط به رعایت و اجرای این دستورالعمل میباشد.
٩( تعیین سطح مراکز به حیاتی، حساس، مهم یا قابل حفاظت با پیشنهاد کمیته پدافند غیرعامل دستگاهها و تصویب آن توسط سازمان انجام میگیرد.
١ ۰( وزارت نیرو و نفت با همکاری سازمان موظفند سیاستهای حمایتی و تشویقی در راستای اجرای بهینه این دستورالعمل به گونه‌ای تهیه و تنظیم نمایند تا ضمن تشویق مشترکین برق غیردولتی و بخش خصوصی به سرمایه‌گذاری در اجرای طرح مولدهای تولید برق اضطراری مراکز و زیرساختهای کشور با بهره‌برداری مطلوب از ظرفیتهای ایجاد شده در شرایط عادی، آمادگی لازم برای مقابله با شرایط اضطراری ایجاد گردد.
١١( وزارت صمت و وزارت نیرو موظفند شرایط لازم را برای توسعه ظرفیتهای تولید داخل تجهیزات موردنیاز مولدهای برق اضطراری نظیر انتقال دانش و فناوری مولدهای اضطراری، حمایت از شرکتهای دانش‌بنیان فعال در این حوزه و بومی‌سازی انواع مولدهای برق اضطراری را فراهم نمایند.
١٢( دستگاههای اجرایی موظفند اعتبار موردنیاز تامین مولد برق اضطراری مراکز در حال بهره‌برداری را در بودجه سالانه خود پیشبینی و در موافقتنامه با سازمان برنامه و بودجه درج کنند.
١٣( شرکتهای دولتی، بانکها، بیمه‌ها و مؤسسات انتفاعی وابسته به دولت و شرکتهای مربوط به بخش خصوصی و تعاونی نهادهای عمومی غیردولتی موظفاند اعتبار مورد نیاز تامین مولد برق اضطراری مربوط به مراکز مشمول خود را از محل منابع داخلی شرکت پیشبینی و تأمین کنند.
تبصره: سازمان میتواند هزینه‌های مربوط به تجهیز و تامین برق پشتیبان مراکز و تاسیسات بخشهای عمومی غیردولتی و خصوصی را بعنوان هزینه مورد قبول مالیاتی، منظور نموده و به مراجع ذیربط اعلام نماید.
ماده ۶ ـ مسئولیت و نظارت
١( مسئولیت اجرای این دستورالعمل برعهده بالاترین مقام هر دستگاه اجرایی میباشد.
٢( نظارت برحسن اجرای این دستورالعمل برعهده سازمان میباشدکه با استفاده از ظرفیت تمامی دستگاههایاجرایی انجام میشود و همه دستگاههای کشوری و لشکری موظف به همکاری و تعامل با سازمان در این خصوص میباشند.
٣( نظارت بر اجرای این دستورالعمل در استانها برعهده استاندار بعنوان رئیس کمیته پدافند غیرعامل استان و در شهرستان برعهده فرماندار بعنوان رئیس کمیته پدافند غیرعامل شهرستان است.
۴( در مراکز نظامی و انتظامی، بخشهای مهندسی و پدافند غیرعامل هر ستاد، ضمن پیگیری تامین مولدهای برق اضطراری هر مرکز متناسب با کارکردهای ضروری و موردنیاز، آمادگی آنها را به صورت دورهای و منظم، مورد ارزیابی قرار داده و به طور سالانه به ستاد کل نیروهای مسلح گزارش کنند؛ ستادکل نیروهای مسلح گزارش تجمیعی از اجرای این دستورالعمل در مراکز نظامی و انتظامی را به سازمان اعلام میکند.
۵) وزارت نیرو موظف است هرگونه قصور و کوتاهی در اجرای این دستورالعمل در زیرساختهای پرخطر و مراکز حیاتی، حساس، مهم و قابل حفاظتی که قطع برق احتمال وقوع تهدیدات و مخاطرات در آن را افزایش میدهد را به سازمان گزارش نماید؛ سازمان بعنوان راهبر، هادی و ناظر اجرای مقررّات و ضوابط پدافند غیرعامل گزارش تخلّفات صورت گرفته را به مراجع قضایی ذیربط اعلام مینماید.
۶) قوه قضاییه مستنکفین از این دستورالعمل را به تشخیص سازمان، پیگیری قضایی نموده و وفق مقررّات و قوانین امنیّتی و دفاعی، اقدام قضایی مناسب انجام میشود.
ماده ٧ـ این دستورالعمل در هفت ماده و چهل و چهار بند و دو تبصره در شصت و نهمین جلسه کمیته دائمی)شورای عالی( پدافند غیرعامل کشور به تاریخ بیست و نهم آذرماه سال یکهزار و چهارصد و یک هجری شمسی به تصویب رسید.
دستورالعمل تامین برق اضطراری مراکز حیاتی، حساس، مهم و قابل حفاظت مشتمل بر هفت ماده و چهل و چهار بند و دو تبصره که در تاریخ ٢٩/۰٩/١۴۰١ در شصتو نهمین جلسه کمیته‌ی دائمی پدافند غیرعامل کشور بهتصویب رسید، به استناد تبصره یک ماده نه اساسنامه سازمان پدافند غیرعامل کشور مصوّب مقام معظّم رهبری و فرماندهی کل قوا )مدظله العالی( جهت اجرا ابلاغ میگردد.
رئیس ستاد کل نیروهای مسلح و کمیته دائمی پدافند غیرعامل کشور
سرلشکر پاسدار محمٌد باقری