هیئت وزیران در جلسه مورخ ۲۰ /۱۱ / ۱۳۳۸ بنا به پیشنهاد شماره ۳۸۲۸ /۱۹ ط مورخ ۲۶ /۱۰ / ۱۳۳۸ وزارت کشور بمنظور اجرای کامل لایحه قانونی مطبوعات مصوب مردادماه ۱۳۳۴ کمیسیون مشترک مجلسین و بموجب تجویز ماده ۱۰ لایحه قانونی مذکور آئین نامه مؤسسات توزیع و فروشندگان جراید و مجلات و نشریات را مشتمل بر شش فصل در ۲۱ ماده و دو تبصره بشرح زیر تصویب مینمایند:
فصل اول – تعریف و تأسیس مؤسسه توزیع
ماده ۱– مؤسسه توزیع مؤسسه ایست که هر گونه نشریه مجاز چاپ شده را بمنظور توزیع در سراسر کشور یا قسمتی از آن به فروشندگان نشریات تحویل میدهد.
ماده ۲– هیچکس نمیتواند مؤسسه توزیع در کشور تأسیس نماید مگر با اجازه قبلی وزارت کشور در این صورت پس از رسیدگی لازم پروانه تأسیس به نام صاحب یا مدیر آن مؤسسه صادر خواهد شد.
فصل دوم – شرایط تأسیس مؤسسه توزیع نشریات
ماده ۳– مدیر مسئول مؤسسه توزیع باید واجد شرایط ذیل باشد:
الف- تابعیت ایران.
ب- داشتن حداقل ۲۳ سال تمام.
ج- دارا بودن گواهینامه خاتمه تحصیلات سه ساله اول متوسطه یا سواد خواندن و نوشتن به اندازه کافی و سه سال سابقه کار در اینگونه مؤسسات.
د- معروفیت به درستی و حسن شهرت.
هـ – نداشتن پیشینه کیفری بگواهی مراجع صلاحیتدار.
ماده ۴– متقاضی تأسیس مؤسسه توزیع بایستی پرسشنامه چاپی را که از طرف وزارت کشور یا فرمانداری شهرستان مربوطه طبق نمونه ضمیمه این آئین نامه در اختیار وی گذارده میشود تکمیل و امضاء نموده به انضمام پنج قطعه عکس و پنج برگ رونوشت مصدق شناسنامه و گواهی عدم سوء پیشینه کیفری تسلیم نمایند.
تبصره – برای مؤسسات توزیعی که بطور شرکت تشکیل شده یا میشود بایستی به نام مدیران عامل تقاضای صدور پروانه گردد.
ماده ۵– مدیران مؤسسات توزیعی که تا این تاریخ تأسیس شده مکلفند از تاریخ انتشار این آئین نامه در روزنامه رسمی و جراید کثیرالانتشار در مدت سه ماه جهت اخذ پروانه تقاضای خود را در مرکز به وزارت کشور و در شهرستان ها به فرمانداری محل تسلیم نمایند.
فصل سوم – شرایط محل تأسیس مؤسسه توزیع
ماده ۶– مؤسسه توزیع بایستی از لحاظ محل کار مستقل بوده و از امکنه دیگر مجزا باشد و جز بتوزیع نشریات نباید اختصاص به حرفه دیگری داشته یا داده شود مگر در شهرستانهائی که تاکنون مؤسسه توزیع تشکیل نشده باشد در این صورت ممکن است این امر در کتابفروشی بطور تفکیک دایر شود.
ماده ۷– مدیر مؤسسه توزیع مکلف است در صورت تغییر محل مؤسسه مراتب را به اطلاع مقامات مربوطه برساند.
فصل چهارم – وظایف مدیر مسئول یا مدیران مسئول مؤسسه توزیع
ماده ۸– مدیر مسئول مؤسسه توزیع مکلف است نشریاتی را جهت توزیع بین فروشندگان تحویل بگیرد که دارای امتیاز باشد همچنین نام چاپخانه و تاریخ چاپ و هویت صاحب امتیاز و مدیر مسئول و نشانی محل روزنامه و یا مجله و سایر نشریات در صفحه اول یا اخر درج و مشخص شده باشد و بایستی آورنده و تحویل دهنده هر نوع نشریات مجاز و ضمائم آنها را بشناسد.
ماده ۹– مدیر مسئول مؤسسه توزیع مکلف است جز در مورد توزیع روزنامه ها و مجلات و سایر نشریه هائیکه طبق قانون مطبوعات و سایر قوانین مربوطه انتشار آنها مجاز میباشد از توزیع کتب ضاله و هر نشریه مضری که از طرف مقامات مربوطه نشر و توزیع آنها ممنوع گردید خودداری نمایند.
ماده ۱۰– مدیر مسئول مؤسسه توزیع چنانچه بعللی نتوانست در محل کار خود حضور بهم رساند موظف است در ساعاتی که بنگاه مفتوح است در غیاب خود کسی را که مطلع در امور توزیع باشد بجای خود بگمارد و اگر به جهاتی از شهرستان محل کار خود برای مدت بیش از شش ماه مسافرت نماید موظف است قبل از مسافرت کتباً قایم قامی به مسئولیت خود به مقامات مربوطه معرفی نماید.
تبصره – قایم مقام مدیر مسئول باید واجد شرایط مندرج در ماده ۳ باشد.
ماده ۱۱– مدیر مسئول مؤسسه توزیع حق ندارد پس از اطلاع و یا ابلاغ از طرف مقامات صلاحیتدار درباره توقیف نشریه نُسخ جراید و مجلات و یا سایر نشریه های توقیف شده و جمع آوری شده را بین فروشندگان و یا اشخاص دیگری توزیع نماید.
ماده ۱۲– مؤسسه توزیع مجاز نیست از اتباع خارجی با مقامات بیگانه اعلامیه، کتاب، تصاویر، بولتن و غیره به منظور توزیع و یا نشریه مقاصد آنان تحویل بگیرد مگر آنچه را که اجازه انتشار آن از طرف مقامات مربوطه داده شده باشد.
ماده ۱۳– مدیر مسئول مؤسسه توزیع موظف است فقط کتب و نشریه های غیرمرتبی را (خواه در خارج و یا در داخل کشور به چاپ رسیده باشد) توزیع نماید که قبلاً انتشار آنها از طرف مقامات مربوطه مجاز شناخته باشد.
ماده ۱۴– مدیر مؤسسه توزیع مکلف است به محض ابلاغ مأمورین مربوطه از طرف مقامات صلاحیتدار قضائی نسبت به توقیف و عدم توزیع هر یک از جراید و مجلات یا هر نوع نشریه دیگری فوراً دستورات مأمورین را اجراء و با اخذ رسید نسخ نشریه توقیف شده مورد نظر را تحویل مأمورین نماید.
ماده ۱۵– مدیر مؤسسه توزیع بایستی صورت اسامی و شغل و نشانی و محل اقامت و سایر مشخصات کارکنان خود را در دفتر مخصوص ثبت و نگهداری کنند و نیز عکس هر یک از کارکنان مؤسسه توزیع باید در پرونده آنها موجود بوده و همچنین مدیر مؤسسه مکلف است اشخاص خوش سابقه و صحیح العمل را برای خدمت در مؤسسه خود انتخاب کند و نیز به نام فروشندگان نشریات مؤسسه خود کارت معرفی که حاوی مشخصات ذیل بوده ملحق عکس فروشنده و به مهر و امضای مدیر مؤسسه توزیع باشد صادر نموده و تحویل فروشندگان نماید:
اسم – نام پدر – شهرت – شماره شناسنامه – محل صدور – تاریخ تولد – محل سکونت – محل کار – نام مؤسسه توزیع.
فصل پنجم – تعریف و شرایط فروشندگان
ماده ۱۶– هر کس که روزنامه یا مجله و سایر نشریات مجاز را بطور تکفروشی بخریداران عرضه میکند در این آئین نامه بفروشنده جراید موسوم گردیده و باید دارای پروانه مخصوص باشد که بموجب قسمت اخیر ماده ۱۵ از طرف مؤسسه توزیع مربوطه و به مسئولیت مدیر مؤسسه صادر میگردد.
ماده ۱۷– فروشنده جراید باید واجد شرایط زیر باشد:
الف- تابعیت ایران.
ب- داشتن سواد خواندن و نوشتن.
ج- معروف بودن بدرستی و امانت و حسن شهرت.
فصل ششم – وظایف فروشندگان جراید
ماده ۱۸– هر روزنامه فروش مکلف است کارت معرفی خود را همیشه همراه داشته باشد.
ماده ۱۹– روزنامه فروشان موظفند بمحض ابلاغ مأمورین مربوطه نسبت به توقیف و عدم توزیع نسخ یکی از جراید و مجلات و سایر نشریات که از طرف مقامات صلاحیتدار صادر میشود از فروش فوراً خودداری و به مؤسسه توزیع تحویل دهند و همچنین روزنامه فروشان حق ندارند جراید و مجلات و سایر نشریه های توقیف شده و جمع آوری شده را به معرض فروش بگذارند.
ماده ۲۰– روزنامه فروشان مجاز نیستند برای فروش جراید و مجلات با اظهار مطالب و جملات اغراق آمیز و خلاف مندرجات نشریه ها موجبات تشویش اذهان عامه و یا اغفال اشخاص را برای خرید فراهم نمایند.
ماده ۲۱– از تاریخ تصویب این آئین نامه کلیه مدیران مسئول مؤسسات توزیع و همچنین تمام فروشندگان جراید در کشور موظف باجرای مفاد آن خواهند بود.