هیئت وزیران در جلسه مورخ ۲۷/۵/۴ و در تعقیب تصویبنامه های شماره ۲۳۶۹ مورخ ۲۷ اسفندماه ۱۳۲۴ و شماره ۱-۶۵۴ مورخ ۲۵ مردادماه ۱۳۲۶ و شماره ۲۲۷۷۴ مورخ ۱۹ بهمن ماه ۲۶ و بر طبق پیشنهاد مورخ … وزارت دارائی تصویب نمودند:
۱– بانکهای مجاز در مقابل ارزهای صادراتی که خریداری مینمایند گواهینامه فروش ارز بمیزان صد درصد بفروشنده خواهند داد. فروشنده میتواند از گواهی فروش ارز در مدت یک ماه از تاریخ فروش برای بازخرید ارز بمنظور وارد کردن کالاهای مجاز در حدود مقررات زیر و از طریق اعتبار اسنادی یا واریز برات اسنادی استفاده نماید و یا این حق را بدیگری واگذار کند و یا آن را ببانک ملی ایران بفروشد.
تبصره – برای ارزهائی که به وسیله سفارتخانه ها و سیاحان و اشخاص و مؤسسات متفرقه فروخته میشود گواهی فروش ارز داده خواهد شد. لکن به شرکتهائی که امتیاز خاص برای بهره برداری و صدور محصولات منابع طبیعی از دولت گرفته اند در مقابل فروش ارز گواهی فروش داده نخواهد شد و فقط هم ارز ریالی ارز فروخته شده را بنرخ رسمی دریافت خواهند نمود.
۲– گواهی فروش ارز بیش از یک نوبت قابل انتقال نخواهد بود.
تبصره – گواهی ارزهائی که بانک ملی ایران از فروشندگان ارز خریداری میکند مادام که بشخص ثالثی فروخته شده باعتبار خود باقیست.
۳– بمنظور تقلیل و تعدیل قسمت گواهی فروش ارز بانک ملی ایران میتواند گواهی فروش ارز را بنرخ روز خریداری کرده بفروش برساند و ببانک مجاز دیگر نیز اجازه دهد بحساب بانک ملی ایران خرید و فروش نماید.
۴– برای خرید و فروش گواهی ارز حسابی در بانکملی ایران به حساب دولت (وزارت دارائی) باز خواهد شد و کلیه وجوه دریافتی از بابت گواهی ارز به بستانکار و مبالغ پرداختی بابت خرید گواهی ارز بعهده همان حساب مزبور منظور خواهد شد.
۵– کالاهای وارداتی غیرممنوع به چهار طبقه تقسیم میشود.
اول – قند و شکری که از طرف دولت وارد میشود و سایر احتیاجات دولت که برای آنها صد درصد ارز بنرخ رسمی داده خواهد شد.
دوم – [اصلاحی ۱۳۲۷/۵/۲۰]
برای وارد کردن قماش نخی – دارو – کاغذ – گونی و چتائی – لوازم طبی – کتاب – مطبوعات، شصت درصد ارز بنرخ رسمی داده خواهد شد و واردکننده باید برای چهل درصد بقیه گواهی فروش ارز ببانک تسلیم نماید.
تبصره – برای وارد کردن کارخانجات جدید و همچنین ماشین آلات کشاورزی و حفاری و تلمبه آبیاری طبق مقررات خاصی که جداگانه اعلام میشود ارز داده خواهد شد.
سوم – [اصلاحی ۱۳۲۷/۵/۲۰]
برای وارد کردن آهن آلات ساختمانی – رنگ و مواد شیمایی – پوست خام گاو و گاومیش و گوساله – هواپیما کامیون لاستیک کامیون – مقوا – سی درصد ارز بنرخ رسمی داده خواهد شد و واردکنندگان این اجناس باید برای هفتاد درصد بقیه گواهینامه فروش تمدید نماید.
چهارم – [اصلاحی ۱۳۲۷/۵/۲۰ – اضافه شدن «انواع موتور»]
برای وارد کردن سایر کالاهای مجاز، واردکنندگان باید معادل صد درصد ارز مورد احتیاج را گواهی فروش ارز تهیه و به بانک تسلیم نمایند.
پنجم– واردکنندگان کالاهای مجاز بدون آنکه محتاج بتامین سهمیه قبلی باشند میتوانند برای افتتاح اعتبار با تصفیه بروات اسنادی چه در مرکز و چه در شهرستانها مستقیماً به شعب بانکهای مجاز مراجعه نمایند، باستثناء کالاهای ذیل که برای وارد کردن آنها لازم است قبلاً از وزارت اقتصاد ملی برگ تأمین سهمیه گرفته باشند:
بنزین – نفت – روغنهای روان – روغنهای سخت – لوازم آرایش – واکس – تخته فنر (سه لائی) – پارچه های ابریشم طبیعی – نخ پنبه کلاف – پارچه های پشمی – اشیاء علاقبندی کشدار (باستثنای تور چراغ) – جوراب و دستکش – اشیاء شیشه – حروف چاپ و اسباب بازی – اتومبیل سواری و جیپ.
۶– [حذفی ۱۳۲۸/۰۱/۲۴]
[از لحاظ جلوگیری از ترقی نرخ گواهی ارز به واردکنندگان اجناس مندرج در قسمت دوم از ماده ۵ مهلت داده میشود که از تاریخ افتتاح اعتبار تا وصول اسناد مربوطه هر وقت مایل باشند گواهی ارز چهل درصد را ببانک مجاز تسلیم نمایند مشروط بر اینکه هنگام گشایش اعتبار ودیعه به ریال و به تشخیص بانک ملی ایران ببانک مجاز بسپارند و این ودیعه در هر حال از میزان هفتاد درصد بهای گواهینامه کمتر نخواهد بود و چنانچه حداکثر تا یک ماه پس از وصول اسناد حمل تعهد مبنی بر تسلیم گواهی فروش ارز از طرف واردکننده ایفاد نشود بانک حق خواهد داشت تعهدات واردکننده را از لحاظ گواهینامه به حساب او انجام داده و بر طبق مقررات خود جنس را بحساب واردکننده حراج نموده حساب او را تصفیه نماید.]
۷– کمیسیونی مرکب از نمایندگان وزارت دارائی اقتصاد ملی و بانک ملی ایران و کمیسیون ارز و گمرک در وزارت اقتصاد ملی برای مطالعه درجه بندی کالاها تشکیل خواهد گردید و این کمیسیون میتواند با توجه بوضع موجودی اجناس در داخل کشور و رعایت موجودی ارزی انتقال کالا یک طبقه را بطبقه مقدم و یا افزایش نسبت میزان ارزی که بنرخ رسمی برای وارد کردن اجناس درجات مختلف لازم تشخیص میدهد بهیئت وزیران پیشنهاد نماید.
۸– اعتبارات اسنادی که تا این تاریخ بدون گواهی فروش ارز توسط بانکهای مجاز گشوده شده و تا تاریخ صدور این تصویبنامه واریز نگردیده و همچنین بروات وصولی که بعد از صدور این تصویبنامه واریز میشود باستثناء قماش نخی مشمول مقررات این تصویبنامه میباشد … اعتبار یا برات گیر باید گواهی فروش ارز به نسبت میزان مندرج در این تصویبنامه ببانک مجاز تسلیم نمایند.
تبصره – کلیه سپرده های دریافتی از طرف بانکهای مجاز در مقابل اعتبارات اسنادی اعم از اینکه مربوط به قماش باشد یا سایر اجناس تبدیل به ارز شده باشد مشمول مقررات این تصویبنامه خواهد بود.
۹– از لحاظ پائین آوردن قیمت اجناس وارداتی مورد احتیاج … حق انحصار ورود قماش نخی از تاریخ صدور این تصویبنامه از چهل و پنج درصد به پانزده درصد تقلیل داده میشود و این تخفیف شامل اعتباراتیست که از تاریخ صدور این تصویبنامه مفتوح میگردد و یا بروات وصولی آنها بعد از تاریخ صدور این تصویبنامه واریز میشود لکن قماشهائی که برای آنها تا این تاریخ پروانه خرید ارز صادر گردیده و همچنین قماشهائی که برای آنها با صد در صد ارز بنرخ رسمی واریز شده ولی کالای مربوطه از گمرک مرخص نگردیده است مشمول این تخفیف سی درصدی حق انحصار نخواهد بود.
۱۰– بانک ملی ایران باید هر پانزده روز یکبار صورت انواع اجناسی که بانکهای مجاز برای آنها اعتبار باز کرده یا بروات وصولی آنها را واریز نموده اند بترتیب سهمیه و طبقه بندی برای استحضار جامعه منتشر نماید.
نخست وزیر – عبدالحسین هژیر