هیئت وزیران در جلسه مورخ ۱۹ / ۶ / ۴۵ بنا به پیشنهاد شماره ۳۱۵۱ – ۹ / ۴ / ۴۵ سازمان جلب سیاحان و در اجرای تبصره ماده یک اساسنامه قانونی سازمان مزبور آئین نامه نظارت بر راهنمایان جهانگردی را بشرح زیر تصویب نمودند.
۱– راهنمای جهانگردی کسی است که بطور مستمر جهانگردان را در بازدید از موزهها – نمایشگاهها ـ گردشگاهها ـ بناهای تاریخی ـ آثار باستانی و سایر نقاط دیدنی کشور راهنمائی نماید.
راهنمایان جهانگردی مکلفند بر طبق مقررات این آئین نامه پروانه مخصوص از سازمان جلب سیاحان تحصیل نمایند.
۲– پروانه راهنمایان جهانگردان را فقط به کسانی میتوان داد که دارای شرائط زیر باشند.
الف ـ تابعیت ایران
ب ـ داشتن بیش از ۱۸ سال و کمتر از شصت سال
ج ـ نداشتن پیشینه محکومیت کیفری که مستلزم محرومیت از تمام یا بعضی از حقوق اجتماعی باشد.
د ـ داشتن صحت مزاج و عدم اعتیاد بالکل و مواد مخدره بتصدیق پزشک مورد اعتماد سازمان جلب سیاحان.
هـ ـ گذرانیدن امتحاناتی که توسط سازمان جلب سیاحان تعیین می شوند.
تبصره ـ کسانی که از طرف وزارتخانهها یا مؤسسات دولتی در موزهها یا بناهای تاریخی بسمت راهنما منصوب میشوند از شمول مقررات این آئین نامه مستثنی میباشند.
۳– سازمان جلب سیاحان با در نظر گرفتن اطلاعات و معلومات داوطلبان و احتیاجات محل پروانه راهنمائی برای محل یا محلهای معین و یا برای تمام کشور صادر مینماید و راهنمایان فقط در نقاطی که در پروانه آنها قید شده است حق راهنمائی بازدید کنندگان و جهانگردان را خواهند داشت.
۴– راهنمایان مکلفند هنگام راهنمائی جهانگردان و مسافران علامت مخصوصی را که سازمان جلب سیاحان بآنان میدهد به سینه خود نصب کنند و پروانه خود را نیز همراه داشته باشند و در صورت درخواست مأموران انتظامی یا ماموران سازمان جلب سیاحان یا مسئولین موزهها و بناها ارائه دهند.
۵– راهنمایان جهانگردی از پرداخت ورودیه اماکن تاریخی و آثار باستانی و موزهها معاف خواهند بود.
۶– مدت اعتبار پروانه راهنمائی جهانگردی از تاریخ صدور تا پایان اسفندماه سال بعد است و دارندگان پروانه در صورت تمایل بادامه کار مکلفند حداکثر ظرف یک ماه از تاریخ انقضاء مدت نسبت بتمدید پروانه خود برای سال بعد اقدام نمایند.
پروانه کسانی که تا انقضاء مدت مزبور در تمدید آن اقدام نکرده باشند از درجه اعتبار ساقط است ولی تجدید پروانه با رعایت مقررات مذکور در این آئین نامه بلامانع است.
۷– راهنمایان جهانگردی حق ندارند پروانه یا علامت مخصوص خود را تحت هیچ عنوان در اختیار دیگری قرار دهند.
راهنمایانی که نخواهند در تمدید پروانه خود اقدام نمایند مکلفند علامت مخصوص و پروانه راهنمائی خود و در انقضاء مدت اعتبار آن بسازمان جلب سیاحان برگردانند.
۸– هر راهنمای جهانگردی که پروانه یا علامت مخصوص خود را گم کند باید فوراً جریان را بسازمان جلب سیاحان اطلاع داده و تقاضای المثنی پروانه و یا علامت مخصوص دیگر بنماید.
۹– در هر محل که تعداد کافی راهنمای آزموده وجود نداشته باشد سازمان جلب سیاحان میتواند پروانه موقت راهنمائی برای مدت یک سال بداوطلبان اعطاء نماید این پروانه در صورت احتیاج فقط برای مدت یک سال دیگر قابل تمدید است.
۱۰– سازمان جلب سیاحان میتواند تعرفه حقالزحمه راهنمایان جهانگردی را تعیین کند در اینصورت راهنمایان مزبور حق ندارند علاوه بر مبلغی که سازمان معین میکند وجهی دریافت دارند.
۱۱– وزارتخانهها و مؤسساتی که حفاظت و نظارت به اماکن مزبور در ماده یک این آئین نامه بعهده آنها محول شده است. مکلفند از ورود کسانی که پروانه راهنمائی جهانگردی ندارند بعنوان راهنمائی جهانگردی در اماکن تحت اداره و نظارت خود جلوگیری نمایند.
ماده ۱۲ [اصلاحی ۱۳۴۹/۱۲/۱۵]
در صورتیکه راهنمایان جهانگردی بر خلاف مقررات این آئیننامه رفتار نمایند و یا اعمالی منافی شئون خود مرتکب شوند بتشخیص مسئول سازمان جلب سیاحان در شهرستانها و بتشخیص مدیر امور راهنمایان جهانگردی در مرکز پروانه آنها برای مدت سه ماه لغو میشود و در صورت اعتراض صاحب پروانه سازمان جلب سیاحان مکلف است ظرف پنج روز از تاریخ وصول اعتراض پرونده راهنمای متخلف را جهت رسیدگی بشورائی مرکب از سرپرست سازمان جلب سیاحان یا معاون او و مدیر امور تسهیلات جهانگردی و مدیر امور راهنمایان جهانگردی (برای متخلفین شهرستانها ) و بجای مدیر امور راهنمایان جهانگردی مدیر امور اداری (برای متخلفین مرکز) ارجاع نماید. شوری مکلف است حداکثر ظرف ده روز از تاریخ ارجاع پرونده بموضوع رسیدگی نموده نظر خود را بر تأیید یا رفع اثر در تصمیم متخذه اعلام نماید.
در صورت تکرار تخلف مسئول سازمان جلب سیاحان در شهرستانها و مدیر امور راهنمایان جهانگردی در مرکز میتواند پروانه راهنمای متخلف را برای همیشه لغو کند و صاحب پروانه میتواند با رعایت مدت مذکور در فوق اعتراض نماید. این اعتراض بشورای فوقالذکر ارجاع میشود و شوری نظر خود را با رعایت تشریفات بالا نسبت بتأیید یا رد تصمیم مزبور اعلام خواهد نمود. تصمیم شوری در این مورد قطعی است.
۱۳– سازمان جلب سیاحان مکلف است در تربیت افراد برای راهنمائی جهانگردان اقدام لازم معمول داشته و وسایل و موجبات آموزش و پیشرفت علمی و اخلاقی راهنمایان را فراهم آورد.
وزیر مشاور و معاون اجرائی نخست وزیر
دکتر غلامرضا نیک پی