ماده ۱ـ به استناد ماده ۶ لایحه قانونی مصوب ۱۲ آذرماه ۱۳۴۱ متمم قانون تشکیل سپاه دانش مصوب آبان‌ماه ۱۳۴۱ از سال تحصیلی ۴۴ـ۱۳۴۳ آموزگار برای دهات منحصراً از بین سپاهیان دانش که خدمت وظیفه سربازی خود را به پایان می‌رسانند و داوطلب ادامه خدمت در فرهنگ هستند انتخاب می‌شود.
ماده ۲ـ شرایط قبول این‌گونه داوطلبان به خدمت رسمی آموزگاری
الف ـ در دوران خدمت چهارده ماهه اداره فرهنگ از اخلاق و رفتار و خدمات و پیشرفت کار و همچنین استعداد آموزگار سپاهی دانش راضی بوده باشد.
ب ـ مبتلا به لکنت زبان و نقص عضو نباشند.
ج ـ سن داوطلب از ۲۸ سال متجاور نباشد.
د ـ داوطلب تعهد رسمی مبنی بر حداقل پنج سال خدمت در وزات فرهنگ بسپارد.
تبصره ۱ـ در صورت تساوی شرایط داوطلبان متأهل مقدم هستند.
ماده ۳ـ به سپاهیانی که داوطلب خدمت آموزگاری هستند در صورتی که واجد شرایط ماده ۲ باشند یک دوره تعلیمات چهار ماهه در مراکز تعلیمات روستائی داده می‌شود. در این دوره علاوه بر تکمیل اطلاعات عمومی قسمت اعظم تعلیمات در زمینه مسائل روستائی و کشاورزی و جامعه‌شناسی روستائی خواهد بود و استخدام داوطلب موکول به پذیرفته شدن او در امتحانات این دوره می‌باشد.
ماده ۴ـ دوره چهار ماهه در محل‌هائی که وسایل آن فراهم است بطور شبانه‌روزی اداره خواهد شد.
ماده ۵ـ از سال تحصیلی ۴۲ـ۴۳ آموزگار زن برای دبستانها از بین دخترانی که دارای گواهینامه کامل متوسطه (ریاضی ـ طبیعی ـ ادبی ـ خانه‌داری) و صحت مزاج و استعداد کامل جسمانی باشند از طریق مسابقه انتخاب خواهد شد.
تبصره ـ سن داوطلبان دختر نباید بیشتر از ۲۸ سال باشد.
ماده ۶ـ کسانی که در مسابقه ورود به خدمت آموزگاری پذیرفته می‌شوند باید مدت یکسال تحصیلی تعلیمات لازم در زمینه تعلیم و تربیت و فن آموزگاری اخذ نماید پذیرفته شدن آنان به خدمت موکول به توفیق در امتحانات این دوره خواهد بود.
ماده ۷ـ فارغ‌التحصیلان دوره یک ساله تربیت معلم دختران در سال اول خدمت بطور روزمزد و آزمایشی به خدمت گمارده می‌شوند و در صورتیکه خدمت آنان در دوره آزمایشی مورد رضایت باشد به خدمت رسمی پذیرفته خواهند شد.
ماده ۸ـ مراکز تربیت معلم یکساله دختران در مراکز استان و فرمانداریهای کل که دارای امکانات بیشتری است و از حیث هیئت تعلیماتی و غیره آمادگی بیشتری دارد تشکیل خواهد شد.
ماده ۹ـ برای شهرستانهای تابعه هر استان همه ساله سهمیه‌ای با توجه و احتیاج هر شهرستان تعیین می‌شود و شهرستانها باید به تعداد سهمیه از دختران دیپلمه محلی از طریق مسابقه انتخاب و به مرکز استان معرفی نمایند. این مسابقه با نظارت فرهنگ استان انجام خواهد گرفت.
ماده ۱۰ـ دوره یک ساله تربیت معلم دختران به طور شبانه‌روزی در محل‌هائی که وسائل آن فراهم است اداره خواهد شد.
ماده ۱۱ـ کسانی که در پایان دوره یکساله از عهده امتحانات مقرر بر نیایند می‌توانند یک سال دیگر به هزینه شخصی به تحصیل ادامه دهند و اگر برای سال دوم حاضر به ادامه تحصیل نباشند باید کلیه هزینه‌هائی را که به آنان تعلق گرفته است به وزارت فرهنگ بپردازند. کسانی که در پایان سال دوم توفیق حاصل نکنند از مرکز تربیت معلم اخراج خواهند شد.
ماده ۱۲ـ تربیت استخدام رسمی فارغ‌التحصیلان دوره یکساله تربیت معلم در پایان دوره یک ساله خدمت آزمایشی و همچنین استخدام رسمی سپاهیان دانش پس از توفیق در امتحانات چهارماهه کارآموزی (موضوع ماده ۳ این اساسنامه) تابع مقررات استخدامی فارغ‌التحصیلان دانشسراهای مقدماتی خواهد بود.
ماده ۱۳ـ برنامه تحصیلی دوره تعلیمات چهار ماهه سپاهیان دانش همچنین برنامه تحصیلی دوره یک ساله تربیت معلم دختران به وسیله اداره مطالعات و برنامه‌ها تهیه و پس از یک دوره آزمایش و رفع نقایص برای تصویب به شورای‌عالی فرهنگ فرستاده خواهد شد.
ماده ۱۴ـ اداره کل مطالعات و برنامه‌ها تست‌ها و پرسش‌نامه‌های لازم را برای انتخاب داوطلبان تهیه خواهد کرد و در اختیار دستگاههای تربیت معلم خواهد گذاشت.
ماده ۱۵ـ کلیه اساسنامه‌ها و مقررات مصوب شورای‌عالی فرهنگ مربوط به تربیت معلم، با این اساسنامه مغایرت دارد از تاریخ اجرای این اساسنامه ملغی است.
تبصره ۱ـ مرکز تربیت معلم عشایری شیراز کماکان به کار خود ادامه خواهد داد.
تبصره ۲ـ مرکز فعلی تربیت معلم روستائی زن در ورامین و قزوین و دو مرکز دیگر در دشت میشان و گرگان که ممکن است بعداً تأسیس گردد به عنوان طرح آزمایشی و براساس آئین‌نامه‌های مخصوص خود به کار خود ادامه خواهند داد و فارغ‌التحصیلان آنها پس از فراغ از تحصیل (از سال تحصیلی ۴۴ـ۴۳) به بعد) سه سال بطور خدمت آزمایشی و روزمزد به خدمت گمارده می‌شوند و در صورتی که در خدمت خود توفیق حاصل نمایند با آنان مانند فارغ‌التحصیلان کلاسهای کمک آموزگاری رفتار خواهد شد.
تبصره ۳ – [اصلاحی ۱۳۴۲/۹/۹ ؟]
فارغ‌التحصیلان کلاسهای دوساله تربیت معلم روستایی که طبق برنامه دانشسراهای کشاورزی تحصیل می‌نمایند به عنوان آخرین دوره مشمول مقررات اساسنامه و برنامه دانشسراهای مقدماتی کشاورزی می‌باشند.
[تبصره ۳ـ کسانی که در حال حاضر در آموزشگاههای دو ساله تربیت معلم روستائی به تحصیل اشتغال دارند پس از فراغ از تحصیل باید دو سال به طور آزمایشی و روزمزد در دهات به خدمت گمارده شوند و در پایان خدمت دو ساله در صورتی که خدماتشان موفقیت‌آمیز باشد با آنان مانند فارغ‌التحصیلان کلاسهای کمک آموزگاری رفتار خواهد شد. این آموزشگاه‌ها از سال تحصیلی ۴۲ـ۱۳۴۳ تعطیل می‌شود.]
تبصره ۴ـ مقررات مربوط به تربیت معلم حرفه‌ای مشمول این اساسنامه نمی‌باشد.