شیوه نامه پذیرش و عضویت کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران
مقدمه
به استناد ماده ۹ آیین نامه پذیرش و عضویت سازمان اسناد و کتابخانه ملّی جمهوری اسلامی ایران، معیارهای عضویت و جزئیات اجرایی شیوه نامه اجرایی به شرح زیر به تصویب شورای معاونین رسید. ضوابط و نحوه خدمات دهی آرشیوی و استفاده از کتابخانه دیجیتال طی شیوه نامه ای مستقل اعلام می گردد.
فصل اول: تعاریف
ماده ۱ـ منظور از واژگان استفاده شده در متن شیوه نامه، تعاریف زیر هستند:
۱ـ۱. سازمان: سازمان اسناد و کتابخانه ملّی جمهوری اسلامی ایران
۲ـ۱. خدمات: خدمات اطلاع رسانی، مرجع، استفاده از فضاهای مطالعاتی و پژوهشی، دسترسی به منابع کتابخانه ای، دیداری و شنیداری.
فصل دوم: انواع عضویت
ماده ۲ـ عضویت افتخاری
۱ـ۲. مقامات و شخصیت های زیر به عضویت افتخاری پذیرفته می شوند.
۲ـ۱ـ۱. رؤسای سه قوه (مقننه، مجریه، قضائیه) و رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام
۱ـ۲ـ۲. معاونان رئیس جمهور، وزراء و اعضای هیأت دولت
۳ ـ۱ـ۲. نمایندگان مجلس شورای اسلامی.
۲ـ۱ـ۴. اعضای شورای نگهبان و نمایندگان مجلس خبرگان رهبری
۲ـ۱ـ ۵. اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی و شورای عالی فضای مجازی
ماده ۳ـ عضویت پژوهشی
۳ـ۱. واجدین شرایط
۳ـ۱ـ۱. اعضاء هیأت علمی
۲ ـ۱ـ۳. دانش آموختگان و دانشجویان مقطع دکترای تخصّصی و دکترای حرفه ای (نیم سال ۹ به بالا)
۳ـ۱ـ۳. طالب سطح چهار و بالاتر حوزه علمیه
۳ـ۱ـ۴. دارندگان مدرک درجه یک هنری
۳ـ۱ـ ۵. برگزیدگان جشنواره های ملّی و بین المللی معتبر از قبیل فارابی و خوارزمی
۳ـ۱ـ۶. پژوهشگران برتر جشنواره های سازمان
تبصره ۱: اعتبار این عضویت یک سال است. تمدید عضویت بیش از یک سال، منوط به طرح درخواست، بررسی و موافقت کمیته عضویت و پذیرش خواهد بود.
۳ـ۲. میزان دسترسی به منابع
۳ـ۲ـ۱. امانت همزمان حداکثر ۶ منبع در داخل تالارهای کتابخانه ملّی
۳ـ۲ـ۲. امانت بیرونی از کتابخانه عمومی ۴ کتاب
ماده ۴ـ عضویت عادی
۴ـ۱. واجدین شرایط
۴ـ۱ـ۱. دانش آموختگان مقطع کارشناسی ارشد
۴ـ۱ـ۲. دانشجویان کارشناسی ارشد (منوط به بارگذاری تصویب نامه پیشنهاده پایان نامه)
۴ـ۱ـ۳. طالب سطح سه حوزه علمیه
۴ـ۱ـ۴. قهرمانان ورزشی ملّی و جهانی (با مدرک کارشناسی)
۵ـ۱ـ۴. نخبگان با معرفی بنیاد ملّی نخبگان
۶ـ۱ـ۴ . دارندگان مدارک درجه دو و سه هنری
۷ـ۱ـ۴. ایثارگران، منطبق با قانون (با مدرک کارشناسی)
۸ـ۱ـ۴. حافظان کل قرآن کریم با تأییدیه دارالقرآن سازمان تبلیغات اسلامی
۹ـ۱ـ۴. اهداکنندگان منابع نفیس
۱۰ـ۱ـ۴. کارکنان و بازنشستگان سازمان و بستگان درجه یک (پدر، مادر، همسر، فرزند) آنها
تبصره۱: مدّت اعتبار این عضویت یک سال است.تمدید عضویت بیش از یک سال، منوط به طرح درخواست، بررسی و موافقت کمیته عضویت و پذیرش خواهد بود. به منظور برقراری عدالت عمومی و رعایت حقوق فرهنگی و استفاده حداکثری متقاضیان از خدمات کتابخانه ملّی، تمدید عضویت برای اعضای عادّی، حداکثر سه سال و درخواست تمدید عضویت بیش از سه سال، منوط به بررسی و تصمیم کمیته عضویت و پذیرش خواهد بود.
تبصره۲: عضویت آن دسته از دانشجویان کارشناسی ارشد که در زمان ابلاغ این شیوه نامه عضو کتابخانه ملّی هستند، تا پایان دوره جاری عضویت شان ادامه دارد، اما تمدید عضویت منوط به بارگذاری تصویب نامه پیشنهاده پایان نامه است.
۲ـ۴. میزان دسترسی به منابع
۱ـ۲ـ۴. امانت همزمان حداکثر ۳ مدرک در داخل تالارهای کتابخانه ملّی
۲ـ۲ـ۴. امانت بیرونی از کتابخانه عمومی حداکثر ۲ مدرک (کتاب)
ماده ۵ ـ عضویت موقّت
سایر متقاضیان پس از درخواست و طرح مکتوب نیازمندی خود در قالب کاربرگ مربوطه (پیوست شماره ۱)، بررسی و موافقت کمیته عضویت و پذیرش، حداکثر به مدّت ۳ ماه از برخی خدمات ضروری برخوردار خواهند شد.
فصل سوم: فرآیند عضویت
ماده ۶ ـ بررسی درخواست متقاضیان، پس از تکمیل کاربرگ الکترونیک عضویت (پیوست شماره ۲) بر روی پایگاه اینترنتی سازمان به نشانی www.nlai.ir، منوط به ارائه مدارک زیر (متناسب با شرایط عضویت) است:
۱ـ۶. کارت ملّی یا شناسنامه
۲ـ۶. مدرک تحصیلی یا گواهینامه موقت پایان تحصیل
۳ـ۶. کارت معتبر عضویت هیأت علمی
۴ـ۶. کارت دانشجویی یا گواهی طلبگی معتبر و غیرموقّت
۵ـ۶. گواهی (بنیاد ملّی نخبگان) در خصوص احراز نخبگی
۶ ـ۶. گواهی ایثارگری
۷ـ۶. گواهینامه درجه یک، دو و سه هنری با تأیید وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای هنرمندان
۸ـ۶. مدرک تخصّصی حافظان کل قرآن کریم با تأیید دارالقرآن سازمان تبلیغات انقلاب اسلامی
۹ ـ۶. تأییدیه سازمان برای اهداء کنندگان مجموعه نفیس
۱۰ـ۶.حکم قهرمانی برای قهرمانان ملّی و جهانی
تبصره ۱: مدارک دانش آموختگانی که از دانشگاه های خارج از کشور صادر شده، باید به تأیید وزارت علوم، تحقیقات و فنّاوری رسیده باشد.
تبصره ۲: کارت عضویت اتباع خارجی، پس از دریافت مدارک و بررسی و استعلام از مراجع ذی ربط، صادر خواهد شد.
ماده ۷ـ خدمات، امکانات، محل های دسترسی و تعرفه ها به شرح زیر است:
۱ـ۷. ساعات کاری و امور اجرایی
۱ـ۱ـ۷. اداره عضویت و پذیرش کتابخانه ملّی هر هفته از شنبه تا چهارشنبه، به غیر از روزهای تعطیل رسمی، در وقت اداری، آماده خدمات رسانی به متقاضیان است. این واحد مسئول بررسی و تأیید شرایط متقاضیان و تعیین نوع عضویت آنان است.
۲ـ۱ـ۷. صدور کارت عضویت صرفاً پس از انجام ثبت نام اینترنتی بر روی سایت اینترنتی سازمان به نشانی www.nlai.ir توسط متقاضی و بررسی و احراز مدارک، انجام خواهد شد.
تبصره ۱: زمان و نوبت های فعالیت تالارها متناسب با شرایط در هر فصل اعلام می شود.
۲ـ۷. تعرفه
تعرفه های عضویت و ارائه خدمات، ابتدای هر سال توسط اداره کل اطلاع رسانی برآورد و پس از تصویب شورای معاونین سازمان به آگاهی خواهد رسید.
ماده ۸ ـ صدور، تمدید و تعویض کارت عضویت پس از دریافت مدارک لازم و منوط به پرداخت هزینه مربوطه است.
۱ـ۸. تمدید و تعویض کارت عضویت در صورت تغییر وضعیت، پس از دریافت مدارک لازم به منظور احراز شرایط جدید و هزینه های مربوط، انجام خواهد شد.
۲ـ۸. اعضاء موظفند در صورت مفقود شدن کارت عضویت، مراتب را فوری و کتبی به اداره عضویت اعلام نمایند.
۳ـ۸. در هر نوبت عضویت حداکثر ۲ بار کارت المثنی صادر می شود.
۴ـ۸. مبلغ هزینه کارت در صورت انصراف، تعلیق و ابطال مسترد نخواهد شد.
تبصره ۱: پس از طی مراحل مقدماتی فنّی در سامانه میز خدمت، تمامی مراحل فوق از طریق درگاه میز خدمت و به صورت برخط انجام خواهد گرفت.
فصل چهارم: مقرّرات
ماده ۹ـ سازمان تابع و ملزم به رعایت کلّیه قوانین و مقرّرات نظام جمهوری اسلامی ایران است.ضروری است کلّیه مراجعین، قوانین و مقرّرات مربوطه از جمله حدود پوشش مندرج در پیوست شماره ۴ این شیوه نامه را رعایت نمایند.
ماده ۱۰ـ مسئول هر بخش این حق را برای خود محفوظ می دارد که هر گونه تخلّف از مقرّرات را ثبت و گزارش نماید. برای مشاهده کاربرگ گزارش تخلف اعضاء به پیوست شماره ۳ مراجعه شود.
ماده ۱۱ـ در صورت بروز هر گونه رفتار کلامی، غیرکلامی یا فیزیکی که منجر به پرخاشگری، بی احترامی، احساس ناراحتی یا تهدید و به خطر افتادن سایر اعضاء یا کارکنان شود، سازمان مختار است نسبت به تعلیق یا ابطال عضویت مرتکبین و پیگیری مراتب از مبادی انتظامی یا قضایی اقدام نماید.
ماده ۱۲ـ سازمان اختیار دارد برای حفظ امنیت عمومی، نسبت به استقرار تجهیزات نظارتی و مراقبتی و در مواقع ضروری، جستجوی وسایل همراه یا صندوق موقت اعضاء اقدام نماید و در صورت لزوم اطلاعات اعضاء را در اختیار مراجع ذی صلاح قرار دهد.
ماده ۱۳ـ هر گونه تصویربرداری، نظرسنجی، تبلیغ، توزیع جزوه، برگزاری یا دعوت به نشست یا تجمع و فعالیت خیریه در بخش های داخلی و بیرونی محوطه سازمان، ممنوع و موارد خاص مستلزم هماهنگی و موافقت سازمان است.
ماده ۱۴ـ استعمال هر نوع دخانیات، همراه داشتن انواع سلاح سرد و گرم، اقلام قابل اشتعال یا انفجار، مواد الکلی، مخدر، سمّی و خطرناک در بخش های داخلی و بیرونی محوطه سازمان ممنوع است.
ماده ۱۵ـ دریافت هر گونه خدمات از کتابخانه ملّی، صرفاً متناسب با امکانات موجود و پس از ارائه اصل کارت عضویت امکان پذیر است.جابه جایی یا واگذاری کارت به دیگران، منجر به تعلیق یا ابطال عضویت خواهد شد.
ماده ۱۶ـ همه اعضاء و کارکنان وظیفه دارند در حفظ آرامش، بهداشت و حریم کتابخانه ملّی، تلاش و از رفتار یا ایجاد صدای مزاحم خودداری نمایند.
ماده ۱۷ـ همراه داشتن اشیایی مانند: کیف، کتاب شخصی، نشریه، روزنامه، سررسید، دفتر، موشواره (mouse) صدادار، چتر و …در تالارهای ورودی، مطالعه و تخصّصی مجاز نیست.
ماده ۱۸ـ همراه داشتن مواد خوراکی، آشامیدنی و تنقّلات در تالارهای ورودی، مطالعه و تخصّصی ممنوع است.
ماده ۱۹ـ اعضا پیش از ورود به تالار، نسبت به دریافت شماره صندوق موقت نگهداری اشیاء و قراردادن ابزار و لوازم غیرمجاز خود در آن اقدام نمایند.
ماده ۲۰ـ گفت وگو با تلفن همراه در تالارهای ورودی، مطالعه و تخصّصی، ممنوع و خاموش کردن یا قراردادن دستگاه تلفن در حالت بی صدا ضروری است.
ماده ۲۱ـ وارد آوردن هر گونه آسیب به اموال و تجهیزات کتابخانه ملّی مثل خدشه دار کردن مبلمان، آسیب رسانی به مدارک یا هر نوع خط کشی و علامت گذاری، گذاشتن هر نوع وسیله از جمله قلم و … بین صفحات آنها، اختلال در سامانه های رایانه ای و موارد مشابه، تخلّف به شمار می رود.
ماده ۲۲ـ خوابیدن بر روی میز و مبلمان تالارها مجاز نیست.
ماده ۲۳ـ رعایت حدود پوشش مورد نظر سازمان و حفظ شئونات دینی، فرهنگی و اجتماعی در بخش های داخلی و بیرونی محوطه سازمان الزامی است.
ماده ۲۴ـ از نشستن روی زمین در تالارهای ورودی، مطالعه و تخصّصی و همچنین پله ها و معابر خودداری شود.
ماده ۲۵ـ سازمان مسئولیتی در قبال حفظ یا نگهداری اشیاء داخل صندوق موقت در اختیار اعضا ندارد و ضمناً پس از اتمام ساعت کاری نسبت به جمع آوری اشیای جامانده یا تخلیه نشده اقدام خواهد نمود.
ماده ٢۶ ـ امانت مدرک
۱ـ۲۶. درخواست امانت مدرک (کتاب یا منبع اطّلاعاتی)، تا یک ساعت قبل از اتمام کار مخازن پذیرفته می شود و به درخواست های پس از آن ترتیب اثر داده نخواهد شد.
۲ـ۲۶. آخرین زمان بازگرداندن مدارک امانت گرفته شده، حداکثر نیم ساعت قبل از اتمام کار مخازن است.
۳ـ۲۶. مدارک کتابخانه ای سازمان (به جز منابع موجود در مخزن کتابخانه عمومی) صرفاً برای استفاده در تالارهای مطالعه است و خارج از محیط تالار امانت داده نمی شود.
۴ـ۲۶. کتاب های هر تالار مخصوص مطالعه در همان تالار است.از خروج و جابه جایی آنها بین تالارهای تخصّصی و عمومی خودداری نماید.
۵ـ۲۶. هر گونه کپی و عکس برداری از مدارک صرفاً پس از هماهنگی و دریافت مجوز از مسئولان کتابخانه مجاز خواهد بود.
۶ـ۲۶. هر عضو تنها مجاز به اشغال یک میز است و مدارکی که بیش از نیم ساعت بدون حضور عضو بر روی میزهای مطالعه قرار داده شده، گردآوری و به مخازن تحویل می شوند. در صورت ضرورت، میز مربوطه نیز به عضو دیگر اختصاص داده خواهد شد.
ماده ۲۷ـ تکمیل کاربرگ تقاضا و صدور کارت عضویت به منزله آگاهی کامل اعضاء از مقرّرات کتابخانه ملّی و تعهد به رعایت کامل و دقیق آنهاست.
ماده ۲۸ـ در صورت عدم رعایت مقرّرات مندرج در این شیوه نامه توسط عضو، موضوع به کمیته عضویت و پذیرش ارجاع و حسب مورد برای تذکّر یا تعلیق یا لغو عضویت، تصمیم گیری خواهد شد.
ماده ۲۹ـ تصمیم کمیته عضویت و پذیرش در خصوص موضوع ماده ۲۸ ظرف دو هفته از تاریخ ابلاغ قابل تجدیدنظر خواهی توسط عضو خواهد بود.
ماده ۳۰ـ این شیوه نامه در ۳۰ ماده و ۷ تبصره در تاریخ ۱۴۰۳/۱/۲۷ به تصویب شورای معاونین سازمان اسناد و کتابخانه ملّی جمهوری اسلامی ایران رسید.
رئیس اسناد و کتابخانه ملّی جمهوری اسلامی ایران، معاون کتابخانه ملّی، معاون توسعه مدیریت و منابع، معاون پژوهش و منابع دیجیتال، معاون اسناد ملّی، مدیرکل دفتر مرکزی حراست، رئیس اندیشگاه فرهنگی، مشاور رئیس سازمان و مدیرکل حوزه ریاست”