آیین‌نامه شماره ۱۰۲ – آیین‌نامه کارمزد نمایندگی و کارگزاری (دلالی) رسمی بیمه

شورای عالی بیمه در اجرای ماده ۱۷ قانون تأسیس بیمه مرکزی ایران و بیمه‌گری در جلسه مورخ ۱۴۰۰/۴/۱۴ »آیین‌نامه کارمزد نمایندگی و کارگزاری )دلالی( رسمی بیمه« را مشتمل بر ۱۵ ماده و ۶ تبصره به شرح ذیل تصویب نمود:

فصل اول- کارمزد بیمه‌های غیر زندگی

ماده -۱ حداکثر کارمزد قابل پرداخت از طرف مؤسسه بیمه در انواع بیمه غیرزندگی برای معاملات بیمه‌ای که توسط نمایندگان و کارگزاران رسمی بیمه انجام می‌گیرد بر اساس درصدی از حق بیمه پرداخت شده به شرح زیر است:

الف- بیمه آتش سوزی:
موضوع بیمه کارمزد نماینده / کارگزار حقیقی بیمه )درصد( کارمزد نماینده / کارگزار حقوقی بیمه )درصد(

-۱ منازل مسکونی ۲۵ ۲۹

-۲ خطرات صنعتی موضوع جداول ضمیمه شماره ۱ ۱۰ ۱۲ آییننامه شماره ۲۵ شورای عالی بیمه

-۳ خطرات غیر صنعتی موضوع جداول ضمیمه شماره ۲ آییننامه شماره ۲۵ شورایعالی بیمه ۱۷ ۱۵

تبصره بند الف- میزان کارمزد مربوط به کالاهای نامبرده در جداول ضمیمه شماره ۳ ۴ و ۵ آییننامه شماره ۲۵ مصوب شورای عالی بیمه بسته به مورد، معادل اقلام مندرج در بندهای ۲ و ۳ فوق میباشد.

ب- بیمه باربری:
موضوع بیمه کارمزد نماینده / کارگزار حقیقی بیمه )درصد( کارمزد نماینده / کارگزار حقوقی بیمه )درصد(

-۱ کالاهای وارداتی ۱۰ ۱۲

-۲ کالاهای داخلی و صادراتی ۱۵ ۱۷

-۳ باربری به نفع بانک ۵ ۶

بند ۵ بخش «د» ماده (۱) [اصلاحی ۱۴۰۱/۱۲/۱۵]

موضوع بیمه کارمز نماینده/ کارگزار حقیقی بیمه (درصد) کارمز نماینده/ کارگزار حقوقی بیمه (درصد)
۵- سایر مسئولیت ها ۲۵ ۲۹

ماده ۲- کارمزد و هزینه صدور قابل پرداخت موضوع این آییننامه باید بر مبنای حق بیمه پرداخت شده محاسبه و پرداخت شود. در صورتی که به هر علت مبلغ حق بیمه پرداخت شده افزایش یا کاهش یابد به همان نسبت کارمزد نیز افزایش یا کاهش خواهد یافت.

تبصره- چنانچه موسسه بیمه بخشی از حق بیمه دریافتی از بیمه گذار را به موجب قوانین و مقررات مربوط )به استثنای واگذاری اتکایی اجباری( عینا به مراجع ذیربط پرداخت نماید، این مبالغ از حق بیمه پرداخت شده کسر می گردد.

ماده ۳- مؤسسه بیمه میتواند به شرط صدور بیمه‌نامه توسط نماینده عالوه بر کارمزد مقرر در این آییننامه حداکثر به میزان ۵ درصد از حق بیمه پرداخت شده، هزینه صدور پرداخت نماید.

تبصره- هزینه صدور قابل پرداخت برای رشته بیمه اجباری خسارات وارد شده به شخص ثالث در اثر حوادث ناشی از وسایل نقلیه و مازاد اختیاری و حوادث راننده حداکثر معادل ۴ درصد میباشد.

ماده ۴- موسسه بیمه میتواند نمایندگان و کارگزاران رسمی بیمه را در سود حاصل از پرتفوی متعلق به آنها در کلیه رشته های بیمه به استثنای بیمه های زندگی اندوخته دار و مستمری مشارکت دهد. سود قابل پرداخت نباید از ۱۵ درصد مجموع کارمزدهای پرداختی به همان نماینده و یا کارگزار رسمی بیمه در سال مورد نظر بیشتر باشد.

تبصره- نحوه محاسبه سود مشارکت در منافع توسط سندیکای بیمه گران ایران تهیه و پس از تایید بیمه مرکزی ج.ا.ایران جهت اجرا به شرکت های بیمه ابالغ می شود.

فصل دوم- کارمزد بیمه‌های زندگی

ماده ۵- [الحاقی ۱۴۰۱/۱۲/۱۵]
تخفیف در میزان حق بیمه خواه در مورد بیمه هایی که مستقیماً و بدون دخالت دلالان رسمی بیمه یا نماینده بیمه انجام می شود و خواه در مورد بیمه هایی که با دخالت آنان انجام می شود به هر صورت ممنوع است.

تبصره- تخفیف در نرخ حق بیمه در موردی که نرخنامه مربوط، آن را مجاز دانسته است مشمول این ماده نخواهد بود.

ماده ۶- [اصلاحی ۱۴۰۱/۱۲/۱۵]
حداکثر کارمزد قابل پرداخت برای فروش انواع مختلف بیمه‌های زندگی به شرح زیر تعیین میشود:

الف- برای بیمه‌های خطر فوت ساده زمانی انفرادی و گروهی با حق بیمه سالانه، به ترتیب ۲۵ درصد و ۱۰ درصد حق بیمه وصولی

ب- برای بیمه‌های خطر فوت ساده زمانی انفرادی و گروهی با حق بیمه یکجا به ترتیب ۴ درصد و ۳ درصد حق بیمه وصولی

ج- برای بیمه‌های به شرط حیات با حق بیمه یکجا و ساالنه حداکثر ۴ درصد حق بیمه وصولی

د- [اصلاحی ۱۴۰۱/۱۲/۱۵]
برای سایر انواع بیمه های زندگی با حق بیمه سالانه حداکثر ۷۵% حق بیمه سال اول مشروط بر این که از ۳۰ در هزار سرمایه تجاوز نکند. ۴۰% این کارمزد پس از وصول حق بیمه سال اول و در سال های دوم تا پنجم هر سال ۱۵% کارمزد پس از وصول حق بیمه های مربوطه قابل پرداخت است.

هـ- برای بیمه های تمام عمر مشابه بندهای )الف( و )ب( این ماده در طول دوره پرداخت حق بیمه

و- برای بیمه های مستمری مشابه بند )ج( این ماده

ز- برای سایر انواع بیمه‌های زندگی انفرادی و گروهی با حق بیمه یکجا به ترتیب ۴ درصد و ۳ درصد حق بیمه وصولی

ماده ۷- [اصلاحی ۱۴۰۱/۱۲/۱۵]
مؤسسات بیمه میتوانند جز در موارد بیمه های با حق بیمه یکجا و بیمه نامه هایی که به صورت گروهی صادر شده اند، حداکثر ۳ درصد حق بیمه را بابت هزینه وصول حق بیمه به نمایندگان بیمه و یا کارگزاران رسمی بیمه پرداخت نمایند.

ماده ۸- [اصلاحی ۱۴۰۱/۱۲/۱۵]
در صورتی که مجموع کارمزد پرداختی به نماینده یا کارگزار رسمی بیمه در مورد یک یا چند بیمه‌نامه کمتر از نصاب مقرر کارمزد پیش‌بینی شده در ماده ۵ باشد موسسه بیمه میتواند از محل مابه التفاوت آن به نمایندگان خود یا کارگزاران رسمی بیمه به تناسب اهمیت بیمه‌هایی که به فروش رسانده‌اند، کارمزد تشویقی پرداخت نماید مشروط به آنکه جمع کارمزد و کارمزد تشویقی پرداختی به نماینده و یا کارگزار رسمی بیمه از نصابهای مقرر در ماده ۵ بیشتر نشود.

فصل دوم- سایر مقررات

ماده ۹- [اصلاحی ۱۴۰۱/۱۲/۱۵]
مؤسسه بیمه موظف است همزمان با انعقاد قرارداد با نماینده و کارگزار رسمی بیمه، میزان کارمزد قابل پرداخت را با رعایت مفاد این آیین نامه و اصلاحات بعدی آن، کتبا به نماینده بیمه و یا کارگزار رسمی بیمه اعالم نماید در غیر این صورت کارمزد قابل پرداخت معادل حداکثر مقرر در این آییننامه خواهد بود.

تبصره – [اصلاحی ۱۴۰۱/۱۲/۱۵]
چنانچه به موجب مصوبات شورای عالی بیمه حداکثر میزان کارمزد قابل پرداخت به نماینده و کارگزار رسمی بیمه در هر یک از رشته های بیمه ای افزایش یا کاهش یابد، آخرین مصوبه شورای عالی بیمه مبنای کارمزد قابل پرداخت، خواهد بود.

تبصره ۲- [حذفی ۱۴۰۱/۱۲/۱۵]

ماده ۱۰- [اصلاحی ۱۴۰۱/۱۲/۱۵]
موسسه بیمه موظف است هزینه صدور و کارمزد نمایندگان بیمه و کارمزد کارگزاران رسمی بیمه را با رعایت نصاب های زیر محاسبه و پرداخت نمایند:

الف- [اصلاحی ۱۴۰۱/۱۲/۱۵]
کارمزد هر بیمه نامه با توجه به مقدار حق بیمه و طبقه بندی زیر:
1- تا دوازده هزار و پانصد میلیون ریال حق بیمه، حداکثر صدر درصد کارمزد مصوب.
2- بیش از دوازده هزار و پانصد میلیون ریال تا بیست و پنج هزار میلیون ریال حق بیمه، حداکثر پنجاه درصد کارمزد مصوب نسبت به حق بیمه مازاد.
3- بیش بیست و پنج هزار میلیون ریال تا پنجاه هزار میلیون ریال حق بیمه، حداکثر بیست و پنج درصد کارمزد مصوب نسبت به حق بیمه مازاد.
4- بیش پنجاه هزار میلیون ریال حق بیمه، حداکثر ده درصد کارمزد مصوب نسبت به حق بیمه مازاد.

ب- [اصلاحی ۱۴۰۱/۱۲/۱۵]
هزینه صدور هر بیمه نامه با توجه به مقدار حق بیمه و طبقه بندی زیر:
1- تا دو هزار و پانصد میلیون ریال حق بیمه حداکثر صد درصد هزینه صدور مصوب.
2- بیش از دو هزار و پانصد میلیون ریال تا دوازده هزار و پانصد میلیون ریال حق بیمه حداکثر بیست و پنج درصد هزینه صدور مصوب نسبت به حق بیمه مازاد.
3- بیش از دوازده هزار و پانصد میلیون ریال تا بیست و پنج هزار میلیون ریال حق بیمه حداکثر ده درصد هزینه صدور مصوب نسبت به حق بیمه مازاد.
4- بیش از بیست و پنج هزار میلیون ریال حق بیمه حداکثر پنج درصد هزینه صدور مصوب نسبت به حق بیمه مازاد.

ج- چنانچه مدت پوشش بیمه‌ای در بیمه‌نامه‌هایی که عرفاً به صورت ساالنه صادر میشود کمتر از یکسال باشد کارمزد و یا هزینه صدور باید براساس حق بیمه سالیانه و با رعایت بندهای الف وب فوق به ترتیب زیر محاسبه و پرداخت شود:

حق بیمه کوتاه مدت× )حق بیمه سالیانه /کارمزد سالیانه(

تبصره ۱- [الحاقی ۱۴۰۱/۱۲/۱۵]
تفکیک بیمه نامه صادره برای یک بیمه گذار به چند بیمه نامه ممنوع است و بیمه نامه های متعدد مربوط به یک موضوع بیمه که با شناسه واحد و به نامه همان بیمه گذار صادر می گردد، بیمه نامه واحد محسوب می شود. تفکیک در رسته های اموال مستند به تفکیک ریسک مقرر در ماده (۲) آیین نامه شماره ۵۵ و اصلاحات بعدی آن مستثنی است.

تبصره ۲- [الحاقی ۱۴۰۱/۱۲/۱۵]
مبالغ مذکور در این ماده سالیانه بر اساس نرخ تورم اعلامی مراجع ذی صلاح قانونی و حداکثر تا ۲۰% افزایش می یابد.

ماده ۱۱- [اصلاحی ۱۴۰۱/۱۲/۱۵]
حداکثر کارمزد بیمه‌نامه‌های مربوط به دستگاههای اجرایی موضوع ماده )۵( قانون مدیریت خدمات کشوری، دستگاههای موضوع مواد )۲(، )۳(، )۴( و )۵( قانون محاسبات عمومی کشور، نیروهای نظامی و انتظامی، قوای مقننه و قضائیه و کلیه دستگاه‌هایی که به نحوی از بودجه کل کشور استفاده میکنند، ۵۰ درصد کارمزد و هزینه صدور مقرر در این آیین نامه با رعایت طبقه‌بندی مندرج در بندهای الف و ب ماده ۹ تعیین میگردد.

ماده ۱۲ – [اصلاحی ۱۴۰۱/۱۲/۱۵]
مؤسسه بیمه مکلف است قبل از تعیین و پرداخت کارمزد برای معاملات بیمه‌ای که در این آییننامه کارمزدی برای آنها پیشبینی نشده است و همچنین کارمزد محصولات جدید بیمه ای، موافقت بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران را جلب نمایند.

ماده ۱۳- [اصلاحی ۱۴۰۱/۱۲/۱۵]
پرداخت هرگونه وجه به نماینده یا کارگزار بیمه بیش از نصاب های مقرر در این ماده آیین نامه و تحت هر عنوان دیگری ممنوع است. در صورت پرداخت کارمزد و هزینه صدور مازاد بر مقادیر مقرر در این آیین نامه، نماینده یا کارگزار بیمه و یا مدیران مربوط مکلف به عودت کارمزد و هزینه های مازاد می باشند.

ماده ۱۴ – [اصلاحی ۱۴۰۱/۱۲/۱۵]
مؤسسه بیمه مجاز به پرداخت کارمزد جز به نماینده و کارگزار رسمی بیمه نیست.

ماده ۱۵- [اصلاحی ۱۴۰۱/۱۲/۱۵]
در صورت احراز تخلف مؤسسه بیمه از اجرای مفاد این آییننامه بیمه مرکزی میتواند متناسب با نوع تخلف و تکرار آن حسب مورد یک یا چند اقدام زیر را انجام دهد:

الف- اخطار کتبی به مسئول فنی و امور کنترلی، معاون فنی، مدیر عامل و یا هیات مدیره مؤسسه بیمه

ب- سلب صالحیت مسئول فنی و امور کنترلی یا معاون فنی مربوط و یا مدیرعامل مؤسسه بیمه

ج- تعلیق پروانه فعالیت مؤسسه بیمه در یک یا چند رشته بیمه با تصویب شورایعالی بیمه،

د- لغو پروانه فعالیت مؤسسه بیمه در یک یا چند رشته بیمه با تأیید شورایعالی بیمه و تصویب مجمع عمومی بیمه مرکزی ج.ا.ایران

ماده ۱۶- [الحاقی ۱۴۰۱/۱۲/۱۵]
موازین و نصاب های مقرر در این آیین نامه ناظر بر میزان قابل پرداخت به نمایندگان و کارگزاران رسمی بیمه می باشد و شناسایی، ثبت و افشاء هزینه کارمزد در صورت های مالی موسسات بیمه تابع موازین فنی و استانداردهای حسابداری و مقررات مربوط می باشد.

ماده ۱۷- [اصلاحی ۱۴۰۱/۱۲/۱۵]
این آییننامه برای بیمه‌نامه‌هایی که از تاریخ ۱۴۰۰/۰۷/۰۱ صادر میشوند لازم الاجرا است و جایگزین آیین نامه شماره ۸۳ و مکملهای بعدی آن، سایر مصوبات مربوط به نرخ کارمزد در شورای عالی بیمه و بخشنامه های مربوط، کارمزدهای ابالغی و استعلامی پیشین بیمه مرکزی ج.ا.ایران خواهد شد.