هیئت وزیران در جلسه ۴/۹/۱۴۰۳ به پیشنهاد وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات (با همکاری وزارت اطلاعات) و به استناد اصل یکصد و سی و هشتم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و بند (الف) ماده (۱۰۷) قانون برنامه پنجساله هفتم پیشرفت جمهوری اسلامی ایران مصوب ۱۴۰۳، آیین نامه اجرایی بند یادشده را به شرح زیر تصویب كرد:
آیین نامه اجرایی بند (الف) ماده (۱۰۷) قانون برنامه پنجساله هفتم پیشرفت جمهوری اسلامی ایران
ماده ۱ـ در این آییننامه، اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط به کار میروند:
۱ـ دستگاه های اجرایی: دستگاههای اجرایی موضوع بند (پ) ماده (۱) قانون برنامه پنجساله هفتم پیشرفت جمهوری اسلامی ایران مصوب ۱۴۰۳ و سایر دستگاهها در صورت موافقت آنها به استثنای وزارت اطلاعات، سازمان انرژی اتمی ایران و نیروهای مسلح.
۲ـ وزارت: وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات.
۳ـ خدمات ابری: انواع خدماتی که بر مبنای الگوی (مدل) رایانش ابری و براساس سه الگوی (مدل) اصلی زیر ارائه میشوند:
الف ـ زیرساخت به عنوان خدمت (آیاِیاِیاِس): در این الگو (مدل)، زیرساخت به عنوان یک خدمت در اختیار کاربران قرار می گیرد و کاربران می توانند ماشین های مجازی، شبکه ها و خدمات مختلف را بر روی این زیرساخت ایجاد کرده و از منابع محاسباتی و شبکه های موردنیاز خود در این ارتباط استفاده کنند. در این الگو (مدل)، کاربران، مسئولیت مدیریت زیرساخت های موردنیاز خود را برعهده دارند.
ب ـ سکو به عنوان خدمت (پیاِیاِیاِس): در این الگو (مدل)، سکو به عنوان یک خدمت در اختیار کاربران قرار می گیرد و کاربران می توانند برنامه های خود را بر روی این سکو اجرا کرده و از منابع محاسباتی و شبکه ای موردنیاز خود در این ارتباط استفاده کنند. در این الگو (مدل)، کاربران، مسئولیت مدیریت زیرساخت های موردنیاز برنامه های خود را برعهده ندارند.
پ ـ نرم‌افزار به عنوان خدمت (اِساِیاِیاِس): در این الگو (مدل)، نرم افزار به عنوان یک خدمت در اختیار کاربران قرار می گیرد و کاربران از آن برای انجام امور خود استفاده می کنند. در این الگو (مدل)، کاربران نیازی به مدیریت زیرساخت های موردنیاز نداشته و فقط به دسترسی نرم افزار از طریق شبکه نیاز دارند. برنامه های نرم افزار بهعنوان خدمت از طریق یک رابط وب و از دستگاه ها و سامانه (سیستم) عامل های مختلف قابل دسترسی هستند.
۴ـ زیرساخت یکپارچه ابر دولت هوشمند: مجموعه ای یکپارچه و متصل با معماری چندلایه مشتمل بر زیرساخت های ارتباطی، اطلاعاتی، امنیتی، پردازش سریع و محاسباتی، سکوی ارائه خدمات و فضای کسب و کار و ابزارهای نظارتی که به صورت استاندارد، پایدار و مقرون به صرفه، خدمات ابری را به صورت امن، قابل ارائه می نماید. این زیرساخت یکپارچه شامل زیرساخت پردازش هوش مصنوعی به معنای مجموعه سخت افزارها، سامانه های نرم افزاری و شبکه ها، به منظور اجرا و آموزش الگو (مدل )های هوش مصنوعی نیز می باشد. این زیرساخت به عنوان بستر ارائهدهنده خدمات ابری با موافقتنامه تضمین سطح خدمات (اِساِلاِی) مشخص در اختیار دستگاه های اجرایی قرار می گیرد و مستقر بر مراکز داده یکپارچه و متصل دولت و زیرساخت های ارتباطی اختصاصی دستگاه های اجرایی است که در راستای اقدامات دولت الکترونیکی و هوشمندسازی در کشور، مورد بهره برداری قرار می گیرد.
۵ ـ مراکز داده: کلیه مراکز داده اصلی و پشتیبان که به هر نحو دادههای مرتبط با دستگاه اجرایی را نگهداری و یا پشتیبانی میکنند.
۶ ـ دستورالعمل ارزیابی مراکز داده: دستورالعمل ضوابط فنی طراحی، اجرا و بهرهبرداری مراکز داده موضوع بند (الف) ماده (۳۴) قانون احکام دائمی برنامه‌های توسعه کشور مصوب ۱۳۹۵ که توسط سازمان برنامه و بودجه کشور تدوین و ابلاغ گردیده است (نشریه شماره (۷۵) سازمان برنامه و بودجه کشور).
ماده ۲ـ دستگاه های اجرایی موظفند ظرف یک ماه از تاریخ ابلاغ این آییننامه، فهرست مراکز داده خود به همراه مستندات مرتبط با سرفصلهای اعلامی دستورالعمل ارزیابی مراکز داده، فهرست منابع در حال استفاده اعم از ذخیره‌سازی، پردازشی و ارتباطی، خدمات و سامانههای اطلاعاتی در حال بهرهبرداری از مرکز داده و برنامه توسعه آتی آنها به منظور انجام فرآیند ارزیابی را با رعایت قوانین و مقررات مربوط به اطلاعات طبقهبندیشده و اسناد دولتی به وزارت ارائه نمایند.
تبصره ـ مراکز داده موضوع بند (۲ـ ۵ ـ۴) سند تبیین الزامات شبكه ملی اطلاعات (شبکه اختصاصی امن و ارتباط دستگاهها) موضوع مصوبه جلسه سی و پنجم شورایعالی فضای مجازی مصوب ۱۳۹۵ با اعلام دستگاه اجرایی و تأیید وزارت، مشمول اتصال و انتقال مراکز داده نمیباشند.
ماده ۳ـ وزارت موظف است مراکز داده معرفیشده هر دستگاه اجرایی را ظرف سه ماه از زمان دریافت فهرست مراکز داده و اسناد مورد نیاز موضوع ماده (۲) این آییننامه، ارزیابی نموده و با تعیین نوع مراکز داده ارزیابیشده مطابق دستورالعمل ارزیابی مراکز داده، نتیجه را براساس موارد زیر به سازمان برنامه و بودجه کشور، وزارت اطلاعات، مرکز ملی فضای مجازی و بالاترین مقام دستگاه اجرایی مربوط اعلام نماید:
۱ـ مرکز داده با رده حداقل (۳) در تمامی ابعاد تصریحشده در دستورالعمل ارزیابی مراکز داده.
۲ـ مرکز داده قابل اصلاح جهت اخذ رده حداقل (۳).
۳ـ مرکز داده فاقد استانداردهای موردنیاز و غیرقابل اصلاح.
ماده ۴ـ دستگاه های اجرایی که مراکز داده آنها نوع (۱) ماده (۳) این آییننامه ارزیابی شده است، موظفند با رعایت مواد (۷) و (۱۰) قانون مدیریت داده ها و اطلاعات ملی مصوب ۱۴۰۱ و قانون تسهیل صدور مجوزهای كسب و کار مصوب ۱۴۰۱ و ماده (۸) این آییننامه، ظرف شش ماه پس از اعلام نتیجه توسط وزارت، مراکز داده خود را به ابر دولت متصل نمایند.
تبصره ـ دستگاههای اجرایی مشمول این ماده موظفند ظرف سه ماه پس از ابلاغ ضوابط موضوع ماده (۸) این آییننامه، برنامه عملیاتی خود مشتمل بر بهرهبرداری از خدمات ابری قابل ارائه در زیرساخت یکپارچه ابر دولت هوشمند و ارتقای ویژگیهای فنی و کیفی مراکز داده خود را جهت تأیید به وزارت ارائه نمایند. وزارت موظف است ظرف یکماه، برنامه تأییدشده را به دستگاه اجرایی مربوط اعلام نماید.
ماده ۵ ـ دستگاه های اجرایی که مراکز داده آنها نوع (۲) موضوع ماده (۳) این آییننامه، ارزیابی شده است، ظرف یکسال فرصت دارند تا با ارتقای مراکز داده مذکور، استاندارد حداقل رده (۳) بر مبنای دستورالعمل ارزیابی مراکز داده را کسب نمایند. در صورت ارتقا به نوع (۱) ماده (۳) این آییننامه مطابق فرآیند مندرج در ماده (۴) این آییننامه عمل میشود. در غیر این صورت و با ابلاغ وزارت، مشمول ماده (۶) این آییننامه میشوند.
ماده ۶ ـ دستگاه های اجرایی که مراکز داده آنها نوع (۳) موضوع ماده (۳) این آییننامه ارزیابی شده است، موظفند ظرف یکسال پس از اعلام نتیجه ارزیابی، با رعایت مفاد ماده (۸) این آیین نامه نسبت به انتقال مراکز داده خود به ابر دولت اقدام نمایند.
تبصره ـ دستگاههای اجرایی مشمول این ماده موظفند ظرف سه ماه پس از ابلاغ ضوابط موضوع ماده (۸) این آییننامه، برنامه عملیاتی انتقال به زیرساخت یکپارچه ابر دولت هوشمند را جهت تأیید به وزارت ارائه نمایند. وزارت موظف است برنامه تأییدشده را به دستگاه اجرایی مربوطه اعلام نماید.
ماده ۷ـ وزارت موظف است تا پایان سال اول برنامه با اولویت استفاده از الگوی مشارکت عمومی ـ خصوصی و با رعایت مواد (۱۳) و (۲۰) قانون برنامه پنجساله هفتم پیشرفت جمهوری اسلامی ایران و با اولویت خدمات موضوع آییننامه اجرایی بند (ج) ماده (۱۰۷) قانون یادشده، نسبت به ایجاد، تقویت و استقرار زیرساخت یکپارچه ابری دولت هوشمند با حداقل رده (۳) براساس دستورالعمل ارزیابی مراکز داده و با رعایت ماده (۸) این آییننامه اقدام نماید. وزارت موظف است سالیانه حداقل بیست درصد (۲۰%) استقرار زیرساخت یکپارچه ابری دولت هوشمند را محقق نماید.
تبصره ـ هرگونه اتصال و توسعه در بستر ابر دولت و مراکز داده، منوط به رعایت ضوابط و استانداردهای ابلاغی موضوع ماده (۸) این آییننامه است.
ماده ۸ ـ وزارت موظف است با همکاری وزارت اطلاعات ظرف سه ماه از تاریخ ابلاغ این آییننامه نسبت به تدوین و ابلاغ مشترک دستورالعمل های زیر اقدام نماید:
۱ـ معماری کلان، الزامات، استانداردها، ضوابط کیفی، فنی و امنیتی خدمات ابر دولت.
۲ـ شاخص های کلیدی عملکرد مراکز داده و نحوه ارزیابی بلوغ آنها با رعایت دستورالعمل ارزیابی مراکز داده.
۳ـ الزامات و ضوابط نحوه استقرار سامانه های اطلاعاتی و ایمنی آنها و حفاظت از داده و اطلاعات.
۴ـ استانداردها، ضوابط کیفی و فنی و امنیتی نحوه اتصال یا انتقال مراکز داده دستگاه های اجرایی به ابر دولت و بهره برداری از آن.
۵ ـ نقشه راه و برنامه عملیاتی استقرار و راهاندازی ابر دولت.
ماده ۹ـ ایجاد هرگونه مرکز داده جدید که در قالب ماده (۱) این آییننامه توسط دستگاه اجرایی به وزارت اعلام نشده است و توسعه مراکز داده ای که نوع (۳) ماده (۳) این آییننامه، ارزیابی شدهاند، ممنوع است. موارد استثنا با تأیید وزارت صورت میگیرد.
ماده ۱۰ـ تعرفه خدمات ارائه‌شده بر بستر ابر دولت در چهارچوب ماده (۲۰) قانون برنامه پنجساله هفتم پیشرفت جمهوری اسلامی ایران تعیین میشود.
ماده ۱۱ـ مسئولیت پیگیری، نظارت بر حسن اجرا و ارائه گزارشهای دورهای شش ماهه اجرای این آییننامه به هیئت وزیران بر عهده وزارت است.
معاون اول رئیس جمهور ـ محمدرضا عارف