در اجراى مفاد بند (ب) ماده (٧) قانون کارشناسان رسمى دادگسترى، نظامنامه حوزه جغرافیایی و فعالیت خدمات کارشناسى به منظور گسترش خدمات کارشناسان متناسب با تجربیات علمى و فنى بشرح ذیل تدوین و اعلام مى گردد:
ماده ١- حوزه جغرافیایی اولیه کارشناس به منطقه‌اى اطلاق مى شود که کارشناس براى اولین بار از سهمیه منطقه مذکور با شرکت در آزمون پذیرش کارشناسان رسمى دادگسترى و طى مراحل قانونى پذیرش شده است.
تبصره: حوزه جغرافیایی که به ترتیب مقرر در ماده ١ این نظامنامه تعیین مى شود غیر قابل تغییر مى باشد و صرفاً در چهارچوب نظامنامه مصوب نقل و انتقالات شوراى عالى کارشناسان رسمى دادگسترى و یا شرکت در آزمون جذب کارشناسان رسمى با شرایط مندرج در دفترچه آزمون سالیانه، قابل تغییر مى باشد.
ماده ٢- حوزه فعالیت کارشناس به منطقه‌اى اطلاق مى شود که کارشناس با توجه به سوابق موثر و با درخواست کارشناس مجاز به ارائه خدمات کارشناسى در آن مناطق و منطقه اى که پروانه اولیه کارشناسى براى آن منطقه صادر گردیده است.
ماده ٣: سابقه کارشناسى موثر
سابقه کارشناسى موثر از زمان اعطاء پروانه کارشناسى محاسبه خواهد شد و همواره دو برابر مدت محرومیت مندرج در ماده ۴ و ۵ ماده ٢۶ قانون کانون کارشناسان رسمى دادگسترى و مدت مرخصى کارشناس در طول مدت در محاسبه سابقه موثر منظور نخواهد شد.
ماده ۴- کارشناسان رسمى دادگسترى پس از ٣ سال سابقه موثر و با رعایت اولویت و تعهد انجام امور کارشناسى در حوزه جغرافیایی اولیه خود مى‌توانند با ثبت درخواست افزایش حوزه جغرافیایى در کانون استان خود و طى مراحل آن در سایر مناطق استان مربوطه به غیر از مرکز استان مذکور، خدمات کارشناسى ارائه نمایند.
ماده ۵- کارشناسان رسمى دادگسترى با ۶ سال سابقه موثر مى توانند با ثبت درخواست افزایش حوزه جغرافیایی در کانون استان خود و طى مراحل آن و با رعایت اولویت و تعهد انجام امور کارشناسى در حوزه جغرافیایی اولیه خود در سایر مناطق استان مذکور و در مرکز همان استان پذیرش شده به ارائه خدمات کارشناسى اقدام نماید.
ماده ۶- کارشناسان رسمى دادگسترى داراى ١١ سال سابقه موثر مى توانند با ثبت درخواست افزایش حوزه فعالیت در کانون استان خود و طى مراحل آن و با رعایت تعهد و اولویتهاى مقرر در ماده ۵ این نظامنامه در صورت عدم وجود کارشناس با صلاحیت مربوطه در سایر استانهاى کشور صرفاً با درخواست کانون استان محل انجام کارشناسى اقدام به ارائه خدمات کارشناسى نمایند.
تبصره : کارشناسى خارج از حوزه جغرافیایی استان صرفاً زمانى موضوعیت پیدا مى کند که کارشناس به تعداد مورد نیاز جهت انجام کارشناسى در یک استان وجود نداشته باشد که در این حالت کانون کارشناسان همان استان با اولویت کارشناسان استانهاى همجوار از کارشناسان خارج از استان استفاده مى کنند.
ماده ٧: تغییر حوزه فعالیت و جغرافیایی کارشناس فقط مطابق نظامنامه نقل و انتقالات مصوب شوراى عالى قابل انجام خواهد بود و در زمان مرخصى و محرومیت امکان پذیر نمى باشد.
ماده ٨: مرجع تعقیب و رسیدگى به تخلفات انتظامى کارشناسان رسمى دادگسترى، کانون استان محل عضویت مى باشد.
تبصره : هیات مدیره کانون هر استان علاوه بر رعایت مواد این نظامنامه در هنگام ارجاع کار موظف به اعلام اسامى و تصمیم گرفته شده در خصوص مرتکبین عدم رعایت این ماده به شوراى عالى کارشناسان خواهد بود.
ماده ٩: در صورت ارجاع کار خارج از چهارچوب این نظامنامه توسط محاکم و مراجع قضائى، کارشناسان موظف به اعلام مراتب و محدودیت موجود به مراجع مذکور هستند و در صورت تأکید و صدور دستور کتبی بر اجراى قرار کارشناسى توسط مقام قضایی، چنانچه معذوریت و جهات ردى دیگرى وجود نداشته باشد کارشناس اقدام به اجراى قرار کارشناسى نموده و مراتب را بلافاصله به کانون استان خود و استان محل موضوع کارشناسى با ارائه مستندات اعلام خواهند نمود.
هیات مدیره استان و رئیس کانون نیز مکلفند مراتب را بلا درنگ با ارائه مستندات براى شوراى عالى کارشناسان ارسال نمایند.
ماده ١۰: هیچ یک از کارشناسان خارج از حوزه فعالیت خود در استان مربوطه مجاز به ایجاد دفتر کارشناس نمى باشند و در هر حال اولویت انجام امور کارشناسى در حوزه جغرافیایی اولیه کارشناس مى باشد و امتناع از انجام کار در حوزه جغرافیایی به جز موارد ضرورى با ذکر دلایل موجه و قابل قبول براى مقام ارجاع دهنده به منزله استنکاف از انجام امر کارشناسى بدون عذر موجه محسوب خواهد شد.
ماده ١١: عدم رعایت مفاد این نظامنامه به منزله انجام کارشناسى خارج از صلاحیت بوده و مطابق بند ٨ از ماده ٢۶ قانون کارشناسان رسمى دادگسترى با مرتکبین برخورد خواهد شد.
ماده ١٢: در صورت انتقال موقت ( مهمان شدن ) کارشناسان مطابق ضوابط نظامنامه نقل و انتقالات حوزه جغرافیایی، تا پایان دوره مهمانى تابع شرایط و ضوابط حوزه فعالیت کانون مقصد مى‌باشند، کارشناس مذکور تا زمان مهمانى، کارشناس حوزه جغرافیایی محل میهمان شده محسوب خواهد شد.
این نظامنامه در ١٢ ماده در جلسه مورخ ١۴۰٣/١١/١٣ کمیسیون تدوین مصوب و در جلسه مورخ ١۴۰٣/١١/١۴ شوراى عالى تصویب و پس از ابلاغ لازم الاجرا مى باشد.
اسامى اعضاء کمیسیون تدوین حاضر در جلسه حضورى و مجازى:
١- اسدالله بقایی
٢- داریوش بازگیریان
٣- سید محمدرضا وحیدى تورجى
۴- احمد مصطفى پور
۵– سیدیحی جعفرى کنارى
۶– ستار خورشیدى